Koreaanse presidenten
bereid tot topgesprek
IV
99
IF
Buitenland
Afschuw over bloedige aanslag
op cafébezoekers Noord-Ierland
Liberaal Samper winnaar
verkiezingen in Colombia
Recordpoging tijdens bewogen afscheid
'ranse socialisten zetten voorzitter Michel Rocard aan de kant
AANDAG 20 JUN11994
n Nederlands Persbureai
1 Geassocieerde Pers Diei
ice RTR Reuter UP
PLO wil gezant bij het Vaticaan
rome De Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) wil een ge
zant benoemen bij de Heilige Stoel in Rome. De PLO hoopt be
sprekingen daarover met het Vaticaan 'binnen enkele weken' te
kunnen afronden. Dat heeft Nemer Hammad, de PLO-vertegen-
woordiger in Italië, zaterdag gezegd. Hij wees er op dat Israël en
het Vaticaan vorige week formele diplomatieke betrekkingen
zijn aangegaan en besloten hebben ambassadeurs uit te wisse
len.
Schürmanngebouw wordt gesloopt
bonn» Het tijdens de overstroming van de Rijn in december
1993 beschadigde Schürmanngebouw in Bonn zal waarschijnlijk
worden afgebroken. Dat blijkt uit een rapport van minister van
bouwzaken Schwatzer. Afbraak van het gebouw, dat oorspron
kelijk voor het parlement was bestemd, is goedkoper dan repa
ratie.
Veteraan Juan Bosch uit politiek
santo domingo Oud-president Juan Bosch van de Domini
caanse Republiek stapt op als leider van de centrum-linkse Do
minicaanse Bevrijdingspartij (PLD) na de vernietigende neder
laag bij de presidentsverkiezingen van 16 mei. Dat heeft Bosch
gisteren laten weten. Hij was zestig jaar actief in de politiek. De
bijna 86-jarige Bosch werd de eerste democratisch gekozen pre
sident van het land in 1962, maar moest zeven maanden later
weer wijken voor de militairen.
Bomaanslag in Istanbul op Ecevit
Istanbul Bij een bomaanslag in Istanbul zijn gisteren vijf men
sen gewond geraakt. De bom was geplaatst bij het spreekge
stoelte waar Bülent Ecevit, ex-premier en huidig voorzitter van
de Democratische Linkse Partij (DSP), even later een menigte
zou toespreken. Een tweede bom kon onschadelijk gemaakt
worden voordat hij ontplofte. Ondanks het verzoek van zijn par
tijgenoten om de meeting af te lasten, zag Ecevit niet van zijn
toespraak af.
Scandinavische partijen voor Europa
Stockholm De sociaal-democraten in Zweden gaan hun kie
zers oproepen om bij het referendum in november te stemmen
vóór toetreding tot de Europese Unie. Dat hebben ze in het
weekeinde met 232 tegen 103 stemmen besloten op een buiten
gewoon partijcongres in Stockholm. Ook de Noorse sociaal-de
mocraten hebben zich afgelopen weekeinde uitgesproken vóór
toetreding. Vorige week deed de Finse Centrumpartij van pre
mier Aho dat al.
Twee vliegtuigongelukken: 24 doden
Washington Alle twaalf inzittenden van een Indonesisch vlieg
tuig zijn omgekomen toen het toestel zaterdag op het Indonesi
sche eiland Sulawesi in bergachtig terrein neerstortte. Het was
een Fokker 27 van de binnenlandse luchtvaartmaatschappij
Merpati. Bij een ongeluk in de buurt van luchthaven Dulles bij
Washington kwamen zaterdag eveneens twaalf personen om.
Het toestel was met voetbalfans uit Mexico gekomen. Van geen
van beide ongelukken is de oorzaak momenteel bekend.
Tien jaar tegen Alia geëist
tirana» De openbare aanklager in het proces tegen ex-president
Ramiz Alia van Albanië heeft zaterdag tien jaar gevangenisstraf
geëist tegen het laatste communistische staatshoofd van het
land. Alia (67) staat terecht wegens onder meer het schenden
van de rechten van de Albanese burgers tijdens zijn president
schap.
BELFAST Rtr-AFP-DPA
In Groot-Brittannië en daarbuiten is met afschuw
gereageerd op de aanslag op een pub in Noord-
Ierland, waarbij zaterdagavond zes cafégangers
om het leven kwamen en vijf ernstig werden ge
wond. De politie begon een grootscheepse
zoekactie naar de daders van de schietpartij,
waarvoor de verboden protestantse terreurorga
nisatie Ulster Voluntary Force (UVF) de verant
woordelijkheid heeft opgeëist.
Twee- gewapende mannen stormden even na
23 uur een pub binnen in Loughinisland, onge
veer vijftig kilometer ten zuidwesten van de
Noordierse hoofdstad Belfast. Ze openden met
automatische geweren .het vuur op de achttien
bezoekers die naar de voetbalwedstrijd Italië-Ier-
land zaten te kijken.
De schietpartij overschaduwde de feestelijkhe
den die overal in Noord-Ierland en de Ierse Repu
bliek waren losgebarsten na de 1-0 winst van Ier
land op Italië bij het wereldkampioenschap in de
VS. De Britse minister voor Noord-Ierland,
Mayhew, sprak van 'onmenselijke beestachtig
heid en onrechtvaardigheid'.
De afgelopen maanden was het geweld in Ul
ster al opgelaaid en vielen 43 doden bij aansla
gen. Het geweld is kennelijk een reactie op vre
desinspanningen van de Britse en Ierse regerin
gen.
De moord in koelen bloede op de voetbalfans
in een dorpscafé toont opnieuw de machteloos
heid van de politici om de radicale krachten in de
onrustige provincie te stoppen. Sinds december
zijn pogingen van de Britse en Ierse regeringen
om de vijandelijke partijen bijeen te brengen, op
niets uitgelopen.
Terwijl zelfs radicale politici uit Noord-Ierland
signalen tot een compromis afgeven, zetten de
gewapende terreurgroepen van de pro-Ierse kaht-
olieken en de pro-Britse protestanten hun ge-
weldcampagne voort. Hoewel de meeste inwo
ners naar vrede smachten, vallen wekelijks slacht
offers: taxichauffeurs, bouwvakkers, nu gewone
Rouwenden en bloemen ter nagedachtenis van de slachtoffers van de
voetbalfans, en zelfs kinderen. Ze hebben niets slachtoffer, omdat ze tot een van beide bevol-
met het politieke conflict te maken. Ze worden kingsgroepenbehoren.
Crisis volgens Carter achter de rug
bogota ap
President Kim Young-sam van Zuid-Korea heeft zich in
het weekeinde' bereid verklaard zijn Noordkoreaanse
ambtgenoot Kim Il-sung te ontmoeten. Met het vooruit
zicht op een 'top' is de oorlogsdreiging op het Koreaanse
schiereiland geslonken.
in de Zuidkoreaanse hoofdstad
Seoul omschreef Carter de 82-
jarige Noordkoreaanse presi
dent als 'krachtig, intelligent en
verbazend goed geïnformeerd'.
Carter verldaarde zich tegen
stander van een handelsembar
go tegen Noord-Korea, een wa
pen dat de Amerikaanse presi
dent Clinton nog steeds over
weegt. Verder verklaarde Carter
in het weekeinde dat volgens
hem de Koreaanse crisis voorbij
SEOUL CEES VAN ZWEEDEN
Het gevaar op het uitbreken van
vijandelijkheden was vorige
week het grootst. Noord-Korea
stapte toen uit het Internatio
naal Atoom Energie Agentschap
(IAEA). Daarmee bevestigde
Kim Il-sung het algemene ver
moeden dat hij bezig was een
kernbom te ontwikkelen.
Maar een bemiddelingspo
ging van de Amerikaanse oud-
president Jimmy Carter wierp
vruchten af. Tegenover Carter
verklaarde de Noordkoreaanse
Kim eerst dat de twee aanwezi
ge IAEA-inspecteurs in het land
mochten blijven. Vervolgens zei
hij de Zuidkoreaanse president
'waar dan ook, wanneer dan
ook, en zonder voorwaarden' te
willen ontmoeten.
Tijdens een persconferentie
Maar lang niet iedereen in de
Verenigde Staten is het eens
met Carters optimisme, zo
meldt onze correspondent in
Washington. Onderminister van
buitenlandse zaken Robert Gal-
luci zei dat er 'een opening' is
en dat er mogelijkheden zijn
om uit de crisis te komen.
„Maar eerst moeten we heel
goed vaststellen waar we
staan." De voorzitter van de
buitenland-commissie in het
Huis van Afgevaardigden, de
Democraat Lee Hamilton, zei
'dat er hooguit een verminderde
escalatie van spanning is'. Maar
hij wees erop dat die spannin
gen zo weer kunnen oplopen.
Kim Il-sung had voor zijn
ontmoeting met Carter ge
dreigd dat het afkondigen van
sancties tegen Noord-Korea zou
worden opgevat als een oor
logsverklaring. Dat dreigement
had tot onrust geleid in Zuidko
reaanse, Japanse en Amerikaan
se regeringskringen. Japan ligt
binnen het bereik van de
Noordkoreaanse raketten, en er
zijn 36.000 Amerikaanse militai
ren gelegerd in Zuid-Korea.
Niemand weet of Noord-Ko
rea al over een kernbom be
schikt. Volgens de Amerikaanse
inlichtingendienst CIA heeft
Kim wellicht al twee bommen
en genoeg plutonium om er nog
eens vijf te maken. Maar de
Russische minister van buiten
landse zaken, Kozyrev, zei in
'uid-Jemen
foopt weg bij
vredesgesprek
aiRO AFP-Rtr-UPI
!uid-Jemen ziet af van verdere
iesprekingen over een staakt-
iet-vuren in de strijd met het
jtioorden. De Zuidjemenitische
Afvaardiging is vandaag vertrok
ken uit de Egyptische hoofdstad
jCaïro, waar het overleg wordt
gehouden. Dat liet de zuidelijke
Iminister van buitenlandse za
ken, Abdallah al-Asnaj, gister
avond weten.
Asnaj klaagde dat de ontmoe
ting gisteren van de speciale
/N-gezant Lakhdar Brahimi
met de noordelijke delegatie
'geen positieve resultaten heeft
ppgeleverd'. Bovendien zouden
Üe afgezanten van Sana, in te-
instelling tot die van het zui
len, geen bevoegdheid hebben
Ineegekregen om een besluit
óver een bestand te nemen.
Brahimi sprak gisteren afzon-
'lerlijk met de vertegenwoordi-
;ers van de strijdende partijen
de Jemenitische burgeroor-
ig. De zuidelijke delegatielei-
ler riep de noordelijken op di-
fecte besprekingen als twee
Joevereine landen aan te gaan,
[naar die weigeren dit. De rege
ring in Sana eist dat het zuiden
_Jlerugkomt van zijn besluit van
.1 mei om uit de vier jaar oude
nie met het noorden te stap-
ien. Pas na lang aarzelen had
gisteren mee ingestemd»
Ie praten.
Berlijn Rond 300.000 Berlijners hebben zaterdag tijdens een slotparade emotioneel afscheid genomen van de Amerikaanse, Britse en Franse
troepen die de vrijheid van de stad hebben verdedigd tijdens de Koude Oorlog. Voor het laatst defileerden de troepen in het centrum van de
Duitse hoofdstad. Een menselijke pyramide van de Berlijnse motorpolitie trok voorbij met de vlaggen van Duitsland, de Verenigde Staten,
Groot-Brittannië en Frankrijk. Met hun pyramide zullen de agenten overigens belanden in het Guinness Book of Records. foto»epa
het weekeinde dat Noord-Korea
nog drie tot zeven jaar nodig
zouden hebben om een atoom
bom te maken. De verklaring
uit Rusland, een voormalige
bondgenoot van Kim Il-sung,
werd breed uitgemeten in de
Zuidkoreaanse pers.
Een Koreaanse 'top' zou het
einde van de crisis kunnen in
luiden. Kim Young-sam had in
januari nog gezegd dat hij Kim
Il-sung niet zou ontmoeten zo
lang de IAEA-inspecteurs geen
volledig beeld krijgen van
Noord-Korea's kernprogramma.
Maar die voorwaarde lijkt de
president van Zuid-Korea nu te
hebben laten vallen.
Tegenover Carter weigerde
Kim Il-sung alle kerncentrales te
sluiten. Maar de Noordkoreaan
se leider toonde zich bereid
geen afgewerkte brandstofsta
ven uit de reactoren te verwij
deren zolang er gesprekken
gaande zijn. Het was de verwij
dering van deze staven, waaruit
het gevreesde plutonium kan
worden gewonnen, die de crisis
vorige maand op scherpheide.
Leger Rusland
moet verder
inkrimpen
moskou afp
Het Rode Leger bestond ooit
uit 4,5 miljoen man. Het Russi
sche leger is al teruggebracht
naar minder dan de helft,
maar zal nog verder moeten
inkrimpen naar 1,5 miljoen
mensen.
Na weken touwtrekken tus
sen de Russische premier, die
op dé schatkist let, en de mi
nister van defensie, die verant
woordelijk is voor het enorme
en invloedrijke militair-indus
triële complex, heeft president
Jeltsin de knoop doorgehakt.
Voor defensie wordt geen cent
extra uitgetrokken en het leger
moet terug van 2,2 naar 1,5
miljoen manschappen.
De meest verouderde sche
pen en uitrustingen gaan naar
de schroothoop en officieren
moeten eerder met pensioen.
Het evenwicht tussen de drie
krijgsmachtonderdelen blijft
ruwweg gehandhaafd onge
veer twintig procent voor de
marine, dertig procent voor de
luchtmacht en vijftig procent
voor de landmacht.
Jeltsin staat voor de giganti
sche taak de strijdkrachten
verder te hervormen, waarbij
hij stuit op het verzet van de
militairen die verandering van
strategie, noch het verlies van
hun privileges zonder meer ac
cepteren.
De liberaal Ernesto Samper
heeft de Colombiaanse presi
dentsverkiezingen van gisteren
gewonnen. Dat blijkt uit de re
sultaten die de kiescommissie
vanochtend vroeg bekend
maakte.
Na telling van 98 procent van
de stemmen bleek Samper 50,3
procent van de stemmen te
hebben behaald, tegen 48,6
procent voor zijn conservatieve
rivaal Andres Pastrana. Deze
heeft inmiddels zijn nederlaag
erkend en Samper gefeliciteerd
met de zege. Samper zal op 7
augustus als president worden
beëdigd door het huidige
staatshoofd, zijn partijgenoot
Cesar Gaviria.
In de eerste ronde, vier weken
geleden, had Samper al een
kleine voorsprong van 18.400
stemmen op Pastrana. Hij wil in
grote lijnen het neo-liberale be
leid van president Gaviria voort
zetten, al vindt hij wel dat het
tempo van de hervormingen
moet worden teruggeschroefd.
De aandacht van de Colom-
bianen leek gisteren overigens
meer uit te gaan naar voetbal
dan naar verkiezingen. De
nieuwsprogramma's van de te
levisie wijdden bijna hun hele
uitzending aan de 3-1 nederlaag
van het Colombiaanse elftal te
gen Roemenië. Samper inves
teerde veel geld in een reclame
boodschap waarin hij onder het
motto 'Alles gaat prima' aan
voerder Carlos Valderrama feli
citeert.
Zo'n 200.000 man leger en
politie waren op de been ge
bracht om mogelijk politiek ge
weld de kop in te drukken. De
vorige verkiezingen, vier jaar
geleden, liepen uit op een
bloedbad toen drie presidents
kandidaten door aanslagen het
leven lieten. Maar sinds de
dood van drugkoning Pablo
Escobar afgelopen december is
het vrij rustig in het traditioneel
gewelddadige Colombia.
0P=0P
EDELVRUCHT APPELSAP
literpak
van .99
3 pakken per klant
VOLLE
YOGHURT
literpak, dagvers
vanJCST
P0TGR0ENTEN
rode kool met appel, wortelen
extra fijn, doperwten/ wortelen
of sperziebonen extra fijn
van
TOMATEN
kilo
Voor de dichtstbijzijnde Geldig van maandag 20
Jac Hermans bel 02154-83333 JacHertTUm t/m woensdag 22 |um 1994 25
aurent Fabius grijpt kans om wraak te nemen
mrus hans gertsen
torrespondent
ichel Rocard, de leider van de
if ranse Socialistische Partij,
leeft gisteren de rekening voor
iet debacle bij de Euroverkie-
lingen gepresenteerd gekregen.
":en meerderheid van de partij-
n^ad, het parlement van de par-
ij, weigerde het vertrouwen uit
spreken in Rocard als partij-
ïder en in zijn plan om de par-
drastisch te hervormen. On-
iddellijk na de stemming trad
tocard af.
Zijn positie als partijleider
J^iwam vorige week zondag in
evaar toen zijn lijst bij de ver-
iezingen voor het Europarle
ment slechts 14,5 procent van
de stemmen haalde. Het was de
slechtste score van de Parti So-
cialiste (PS) in 25 jaar. Lijsttrek
ker Rocard wist de socialistische
campagne geen gezicht te ge
ven en moest bovendien tan
denknarsend toezien hoe Ber
nard Tapie via een uiterst popu
listische campagne een belang
rijk deel van de traditionele
aanhang van de PS naar zich
toe trok.
Onmiddellijk na het bekend
worden van de dramatische uit
slag stak binnen de PS een
storm van kritiek op. Rocard
probeerde zijn positie als partij
leider te redden door afstand te
doen van zijn rol als 'natuurlijke
kandidaat' van de Franse socia
listen bij de presidentsverkie
zingen van volgend jaar. „Dat is
voorlopig niet aan de orde. We
moeten eerst de partij weer op
de rails zien te krijgen", ver
klaarde de duidelijk zeer aange
slagen Rocard eerder deze
week.
Hij probeerde de partijraad te
overtuigen van de noodzaak om
de partij grondig te hervormen.
Volgens Rocard is de verkie
zingsnederlaag te wijten aan
drie factoren. De partij zou een
onduidelijke politieke strategie
hebben, maatschappelijk geïso
leerd zijn geraakt en intern 'ab
surd' functioneren. Rocard wees
met dat laatste op de voortdu
rende strijd tussen de stromin
gen binnen de partij.
Zijn voorstel om het bestuur
van de partij drastisch te ver
jongen en de invloed van de di
verse vleugels aan banden te
leggen, haalde het echter niet.
In de coulissen werden zijn
voorstellen afgedaan als 'lap
werk' en 'cosmetische verande
ringen'. De werkelijke reden
lijkt echter dat diverse bonzen
hun machtsposities in gevaar
zagen komen als Rocard zijn zin
zou krijgen.
Daarbij komt nog dat een
deel van de partijraad Rocards
bloed wel kan drinken. Met na
me de aanhang van ex-partijlei
der Laurent Fabius heeft nooit
iets van Rocard willen weten.
Fabius werd vorig jaar via een
'coup' door Rocard aan de kant
gezet en zag gisteren de kans
schoon wraak te nemen. Fabius
en de zijnen maken er boven
dien geen geheim van dat ze
Jacques Delors na diens af
scheid van Brussel een veel be
tere socialistische kandidaat
achten voor de presidentsver
kiezingen.
Rocard droomt al ten minste
een kwart eeuw van het presi
dentschap. In de jaren zeventig
was hij de gedoodverfde kandi
daat van links, maar Francois
Mitterrand wist hem tot twee
keer toe aan de kant te schuiven
omdat Mitterrand meer aan
hang binnen de partij had. Ro
card dacht dat hij in 1995 echt
aan de beurt zou zijn, maar zijn
kansen om het ooit nog eens tot
president te schoppen, zijn nu
vrijwel verkeken.
Het partijleiderschap wordt
tijdelijk waargenomen door
Henri Emmanuelli, de voorma
lige voorzitter van het Franse
parlement. Emmanuelli (49)
kreeg op de partijraad 140
stemmen, terwijl oud-minister
Strauss.Kahn er 64 kreeg. Voor
de verkiezing van een perma
nente opvolger van Rocard is
nog geen datum gekozen.
Werknemers
Vietnam krijgen
stakingrecht
Werknemers in Vietnam heb-
.ben voor het eerst in de ge
schiedenis het recht gekregen
om te staken voor hoger'loon en
betere werkomstandigheden.
Dat heeft het Vietnamese
staatspersbureau vanochtend
gemeld.
Het stakingsrecht is opgeno
men in de eerste arbeidswet,
die met overweldigende meer
derheid door het parlement is
aangenomen. De wet beoogt
volgens het persbureau de rech
ten van werknemers in even
wicht te brengen met de belan
gen van buitenlandse investeer
ders.
Werknemers van bedrijven
die van cruciaal belang worden
geacht voor de economie zijn
echter van het stakingsrecht uit
gezonderd. De overige werkne
mers mogen alleen staken wan
neer onderhandelingen tot niets
hebben geleid.
De nieuwe wet voorziet niet in
het recht van werknemers om
onafhankelijke vakbonden op te
richten.
Britse man legt
zeer been
voor de trein
londen Rtr
Om van de pijn in zijn door
een verkeersongeluk vermink
te been af te zijn, heeft een 28-
jarige Engelsman dat been vrij
willig voor de trein gelegd en
eraf laten rijden. Hij had art
sen om amputatie gevraagd,
maar dat werd geweigerd.
„Ik heb geen spijt van wat ik
gedaan heb", zei Ian Hudson
vanaf zijn ziekbed in het zie
kenhuis van Winchester in
Zuid-Engeland. „Ik wist pre
cies wat ik deed. Ik heb zorg
vuldig stenen tussen de rails
gestapeld om mijn been op te
leggen." De amputatie verliep
succesvol: het been werd er
even onder de knie afgereden.
Hudsons been raakte in 1988
verminkt door een motoronge
luk. Hij onderging vele opera
ties, maar de pijn in het been
bleef onverdragelijk. Artsen
hadden het aanvankelijk wil
len afzetten, maar besloten la
ter toch het been te behouden.
„Niemand weet welke pijn ik
heb doorstaan de laatste jaren.
Nu ben ik er voorgoed van af."
