'Communie cultureel verschijnsel'
Kerk Samenleving
WOENSDAG 15 JUNI 1994
KORTWEG
Moker
Op de radio vanavond van
MOKER (Media overleg van
kerken in Rijnland en de Bol
lenstreek) van 16.30 tot 17.00
uur en 19 juni 19.00 tot 19.30
uur (herhaling) een gesprek
met pastor Grol uit Lisse. Hij
neemt afscheid als pastor
van de Agatha-parochie in
Lisse. De overdenking is van
mevrouw C.A. de Peuter uit
Voorhout. Er wordt uitgezon
den op FM 105.7 en via de
kabel op de FM 88.
Pastor L. Bent
In de Bethlehemskerk aan de
Lammermarkt in Leiden
spreekt vanavond om 19.30
uur de oorspronkelijk uit Jai-
cama afkomstige Engelse
pastor L. Bent. Vroeger was
hij bendeleider en drugsver-
slaagde. De toegang is vrij.
Orgelconcert
De organist Jaap Kroonen-
burg uit Maassluis verzorgt
vrijdag 17 juni een orgelcon
cert op Batzorgel van de Vre-
deskerk Voorstraat 35 te Kat
wijk aan Zee. De aanvang is
20.15 uur. de toegang is vrij.
Aan het einde wordt een col
lecte gehouden ter bestrij
ding van de kosten. Kroon-
enburg brengt achtereenvol
gens ten gehore een liedbe
werking van Asma 'Jezus is
mijn toeverlaat'. Concerto in
G van Vivaldi. Andante met
variaties Mendelssohn, Pre
ludium en Fuga over Bach
l.C. Rinck, Symphonie no. 4
in F Bovce, Choral opus 49
no. Guilmant, Passacaglia in
h-moll J.W. West. Variaties
thema Handel H. Boelee en
een slotfantasie Psalm 86,
waarna samenzang.
Gospel Huis Party
In de kelder aan het Galjoen
41 bij de Heijmanswetering
in Alphen aan den Rijn orga
niseert de Evangelie Ge
meenschap 18 juni een
Gospel Huis Party voor jon
geren. De Super Session
Band verzorgt een live-optre
den. aanvang 20.30 uur. De
toegang is gratis.
Aangepaste dienst
De landelijke protestantse
christelijke vereniging van
ouders en vrienden van het
afwijkende kind Philadelphia
in Katwijk organiseert op 26
juni een aangepaste kerk
dienst. Zij doet dat als laatste
voor de grote vakantie in de
aula van het Pieter Groen
College, Rijnsoever 293 te
Katwijk. De dienst begint om
15.00 uur en wordt geleid
door ds. PA Strating. predi
kant van de Nederlandse Ge
reformeerde Kerk te Katwijk.
Afscheidsdienst
Ds. J. van Breevoort neemt
zondag 26 juni afscheid als
gereformeerd predikant van
de Open Hof Kerk te Katwijk
aan den Rijn. Hij is vanaf 3
juli 1983 aan deze kerk ver
bonden geweest. Ds. Van
Breevoort zal zijn ambt per 1
augustus voortzetten in
Nieuw Amsterdam in de pro
vincie Drenthe. De af
scheidsdienst is in de Open
Hof Kerk Rijnstraat 18 te Kat
wijk aan den Rijn en begint
om 18.30 uur.
Vrouwenontmoeting
In de Bethlehemskerk in Lei
den organiseert de Johan
Maasbach Wereldzending op
2 juli een ontmoetingsdag
voor vTouwen. Er zijn twee
workshops. De ene hoe om
te gaan met stress en de an
dere over moeder en baby.
Gastspreekster is Betty Taps-
cot. De toegang is gratis voor
alle leeftijden is
11 uur tot ongeveer 16
Eerste-communieviering ondanks ontkerkelijking nog steeds populair
De pastoor verbaast zich er
zelf ook een beetje over: de
kerken worden steeds le
ger, maar het aantal kinde
ren dat traditiegetrouw in
mei eerste communie doet,
is 'vrij stabiel'. Hij heeft
zelfs het idee dat de hang
naar traditie en ceremonie
de laatste tijd juist sterker
wordt.
landgraaf-schaesberg anp
Ontkerkelijking of niet. vooral in
het zuiden van Limburg staat de
kerk in het voorjaar volop in de
aandacht. Met name van al die
kinderen uit groep vier van de
basisschool, die zich al maan
den lopen op te warmen voor
de plechtige viering van hun
eerste communie. Voor velen
zijn echter de bijbehorende ka-
doos, de mooie kleren 'het
kleedje' en alle aandacht van
groter belang.
Pastoor Dieteren (31): ..Ik
denk niet dat alle kinderen zo
blij zijn omdat ze Jezus voor het
eerst hebben on wangen, maar
wel omdat ze bijvoorbeeld die
nieuwe fiets hebben gekregen."
Maar dat doet volgens de jonge
geestelijke uit Landgraaf-
Schaesberg geen afbreuk aan
het feest. ..Het is een heel, heel
belangrijke mijlpaal voor de
kinderen."
De kinderen slapen er weken,
soms maanden niet van. Laatst
kwam er zelfs een jochie naar
de pastoor dat precies wist te
vertellen dat hij over twee jaar
en zoveel dagen zijn eerste
communie mocht doen. ..Je
onthoudt je kind echt iets als je
hem geen eerste communie laat
doen." Dat heeft niet alleen met
godsdienst te maken. Het eer-
ste-communiefeest is ook een
'cultureel verschijnsel'.
Het uiterlijk vertoon is daarbij
van groot belang, soms volgens
de pastoor zelfs 'buiten propor
ties'. Meisjes lopen er als echte
bruidjes bij. jongens zitten stijf
in het dure pak. Veelal worden
ze door de fanfare naar de kerk
begeleid. De hele kerkdienst
komt uiteraard op video. En na
afloop wacht thuis de familie
met dure kadoos, staat de huis-
tap voor de buurt klaar en is er
vaak een feesttent ingericht of
Communicantjes staan geduldig te wachten totdat zij worden opgehaald door de pastoor.
een hele zaal afgehuurd. ,,Ja. ja,
de ouders jagen zich wel op
kosten."
Temidden van al dat uiterlijk
geweld heeft ook de pastoor zelf
wel eens het ietwat sombere ge
voel: „Ik sta hier voor het uiter
lijk, ik ben een soort bevestiging mond niet horen.
/an het uiterlijke." Een beetje
meer religieuze diepgang kan
wat hem betreft geen kwaad,
maar een veroordeling van ou
ders en kinderen die zich daar
niet aan wagen, zul je uit zijn
Want ook al zijn de betrokke
nen zich dat niet zo bewust, ze
hebben op dergelijke belangrij
ke momenten in het leven toch
behoefte aan een zegen van bo
ven. Dieteren merkt dat verlan
gen ook in toenemende mate
bij doopvieringen, huwelijken
en begrafenisdiensten. „Men
sen willen op zulke momenten
de diepere waarden van het le
ven Meren: zij willen hun hang
naar het innerlijke vastleggen in
een uiterlijk teken, in een cere
monie." Het is volgens hem een
reactie op „onze sterk materia
listische maatschappij".
Het zou natuurlijk mooi zijn
als een dergelijke religieuze er
varing niet tot 'bepaalde piek
momenten' beperkt blijft. „Het
is eigenlijk absurd als de eerste
communie tegelijk de laatste is.
De communie is niet iets een
maligs; het is een begeleiding
op je levensweg", doceert Die
teren, die sinds drie jaar twee
parochies, met in totaal 13.000
zielen, in Landgraaf-Schaesberg
leidt.
Maar hij weet dat het grootste
deel van de honderd kinderen
die deze maand hun eerste
communie doen, na de grote
dag voorlopig niet meer in de
kerk komt. Dat vervult hem wel
eens met 'pijn'. Aan de andere
kant wordt hij geregeld 'bemoe
digd' door verhalen van ouders
en kinderen die wel een bewus
te keus voor kerk en geloof ma
ken. „Je hebt maar een paar van
die mensen nodig, en je kunt
weerverder."
Ook weet hij zich getroost
door de grote betrokkenheid
van ouders en kinderen bij de
voorbereiding op de eerste
communie. Daar kan hij zijn in
houdelijke verhaal kwijt: „Dat
ook een kind mag ervaren dat
Jezus in de communie een te
ken van zijn liefde geeft. De
communie is een heel bijzonder
teken, waardoor Hij ons wil hel
pen, wil sterken... Dat verhaal
begrijpen kinderen wel."
De kerk wenst dat verhaal
niet op een traditionele wijze te
brengen, benadrukt Dieteren.
„We willen niet dat kinderen
net als vroeger knielend, met
van die gebedshandjes de hos
tie op de tong ontvangen." De
eerste-communieviering gaat
tegenwoordig op een „moder
ne. kindaansprekende wijze" in
zijn werk. Daarbij wordt veel
meer dan vroeger aandacht be
steed aan het gemeenschapska
rakter van de communie. „Het
is belangrijk om erbij te horen."
Ruzie Star Trek over bijbelvertaling
londen anpKlingon, de taal van een van de
buitenaardse rassen die in de
populaire science-fictionreeks
voorkomen. In de oude afleve
ringen zijn de Klingons een oor
logszuchtig volk dat het gere
geld aan de stok heeft met de
bemanning van het aardse
ruimteschip Enterprise.
Rond de Amerikaanse tv-serie
Star Trek is een theologische rel
uitgebroken, aldus de Britse
krant The Guardian gisteren.
Taalkundigen ruziën over de
vertaling van de bijbel in het
NEDERLANDS HERVORMDE KERK
Beroepen te Goes(bw) H. Westerhout
te Zeist; te Elspeet W. van Vlastum te
Wouterswoude; te Kerkenveld-Alte-
veerG. Kobes, kandidaat te Vriezen-
veen; toegelaten tot de evangeliebe
diening en beroepbaar G. Kobes, De
Meerkoet 21, 7671 WV Vriezenveen,
tel: 0546-561193.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen te Montfoort P. van Loo te
Zuidhorn, die dit beroep heeft aange-
BEROEPINGSWERK
Aangenomen naar Delft C. Maas te
Poortugaal.
GEREFORMEERDE KERKEN VRIJG.
Beroepen te Hoogezand-Sappemeer
(2e pred.plaats) J.F. de Haan te Arn-
daat te Schiedam.
CHR.GEREF. KERKEN
Beroepen te Hoofddorp-Aalsmeer
(t.b.v. Hoofddorp) H.R. Weij te Am
sterdam-Noord; te Aarlanderveen en
te Damwoude M.J. Kater, kandidaat
EVANG.LUTHERSE KERK
Beroepbaarstellingdrs. W F Metzger,
van Hogendorpstraat 185 II, 1051
BZ Amsterdam, tel. 020-6810713.
Nag Hammadi geschriften I
De eerste Nederlandse vertaling van de omstreden Nag
Hammadi-geschriften werden onlangs gepresenteerd
tijdens het symposium 'Gnosis, christendom en inner
lijke ervaring' in Ede. „Dit is dynamiet onder het geves
tigde christendom", lichtte vertaler drs. J. Slavenburg
bij die gelegenheid toe.
Een Arabische boer ontdekte in 1945 bij de plaats
Nag Hammadi in Egypte een kruik met beschreven pa
pyrusrollen. Toen de geschriften na omzwervingen van
enkele jaren uiteindelijk bij theologen en taalkundigen
belandden, werd ontdekt dat er christelijke teksten op
stonden, die in enkele gevallen nog ouder waren dan de
Nieuwtestamentische bijbelboeken. De historicus Sla
venburg noemt de teksten op de papyrusrollen 'ronduit
schokkend'.
De Nag Hammadi-geschriften vormen voor de chris
telijke gnostiek - waarin vooral de intuïtieve kennis
(gnosis) belangrijk is - een grote rol. Jezus is in de ge
schriften niet de middelaar die door zijn kruisdood en
opstanding voor mensen de weg vrijmaakt naar God;
hij is de persoon die mensen de weg wijst om de Chris
tus in henzelf tot opstanding te brengen.
De geschriften geven volgens Slavenburg, dit? samen
met neerlandicus drs. W. Glaudemans de teksten ver
taalde, aan hoe het oorspronkelijke christendom er uit
zag voordat de gevestigde kerk het in een keurslijf van
dogma's en regels drukte. De gnostici zijn door de kerk
BOEKBESPREKING
altijd verketterd; de vondst van de Nag Hammadi-rol-
len werpt plotseling een heel ander licht op hun ge
schiedenis.
„Dit is een grote bedreiging voor het christendom",
schreef ds. M.P. van Dijk, mede-oprichter van het be
houdende Confessioneel Gereformeerd Beraad in een
brochure met de titel 'New Age, herleving van de gno
sis'. Hij is het pertinent oneens met Slavenburg. In de
gnostiek heeft de mens Jezus niet nodig, want hij kan
zichzelf verlossen door zelfverwerkelijking, concludeert
Van Dijk. „De gnosticus geeft het godsbegrip een totaal
andere invulling.
Slavenburg krijgt regelmatig emotionele reacties van
mensen die vinden dat hij de bijbelse boodschap ver
draait. Maar aan de andere kant concludeert hij dat er
predikanten zijn die het Evangelie van Thomas, dat al
leen in de Nag Hammadi-geschriften voorkomt, vanaf
de preekstoel citeren en als een volwaardig bijbelboek
beschouwen. „Dat gebeurt bij bijvoorbeeld de Neder
landse protestantenbond en de remonstranten", licht
hij toe.
Slavenburg voorspelt grote belangstelling voor de ge
schriften. „Deze inzichten zullen zich als een olievlek
uitbreiden, zowel binnen als buiten de kerken." De ver
taling, op de Nederlandse markt gebracht door uitgeve
rij Ankh-Hermes, betreft de helft van de ruim 50 ge
schriften. Het tweede en laatste deel moet in december
1995 van de persen rollen.
Prijs99,90 gulden.
Ook verschenen bij Ankh-Hermes:
'Bewust sterven' van Loma St. Aubyn. Spiritueel om
gaan met de dood, zo luidt de ondertitel van deze uit
gave. De schrijfster gaat beknopt maar helder in op vele
onderwerpen die met dood en sterven te maken heb
ben, zoals onder andere de bijna-dood ervaring, abor
tus, zelfdoding, orgaantransplantatie, kunstmatige ver
lenging van het leven en vroegtijdige levensbeëindi
ging. 129 p. ISBN 90-202-8044-9. Prijs 29,50 gulden.
'Langs mysterieuze plaatsen in Zuidwest-Engeland'
van Wigholt Vleer/Dick van den Dool. De auteurs be
zochten, onderzochten en fotografeerden zestig magi
sche of mysterieuze plaatsen die volgens een in het
boek beschreven routeschema in drie weken kunnen
worden bezocht. Van elke plek worden de historische
aspecten belicht en wordt het karakter en het belang
van het heiligdom beschreven. 98 p. ISBN 90-202-2725-
4. Prijs29,50 gulden.
'De vlucht van de gevederde slang' van Armando
Cosani. Dit boek bevat een interpretatie van de feiten
en omstandigheden die Judas van Iskarioth ertoe
brachten zijn verraad te plegen. 176 p. ISBN 90-202-
8045-7. Prijs 29,50 gulden.
HET WEER
Hogedruk houdt moed erin
De weken voor de langste dag
staan bekend door de soms optre
dende noordenwinden met meestal
koel en bewolkt weer; de zoge
naamde Schapenscheerderskou.
Eind vorige week zag het er naar
uit, dat we in zo'n karakteristieke
situatie met kille Noordzee-wol-
kenvelden terecht zouden komen.
De drukverdeling - met een hoge-
drukkern bij Ierland - deed het erg
ste vrezen. Want wat is er saaier en
naargeestiger (ook voor uw weer
man) dan in deze tijd van het jaar
dag in daguit met grauwe luchten
en veel te lage temperaturen te
worden afgescheept. In vorige ja
ren wilde zo'n uiterst koppige wol
kendeken wel eens meer dan een
week blijven hangen. Uiteindelijk
kwam de wind wel in de noordhoek
terecht, maar gelukkig werd ons
zo'n beruchte periode bespaard.
De luchtsoort kwam dan wel van de
Noordzee, maar was kennelijk net
droog genoeg om een paar dagen
voor grandioos hemelblauw te zor
gen. Gisteren was wel de fraaiste in
een serie van drie dagen, waarbij
het kwik opliep tot 20 a 23 graden.
De kuststrook moest het door de
aanlandige wind met een paar gra
den minder doen, maar ook hier
was het volop feestweer. De rug
HET WEER IN EUROPA
van hogedruk, waaraan we de ople-j
ving te danken hadden, ligt van
daag een stuk zuidelijker, maar
houdt genoeg invloed om het hier
droog te houden. Met wat meer be-j
wolking dan de afgelopen dagen, g
blijft het natuurlijk wel een stukje
frisser. Pas vannacht of mor- "1
genochtend krijgen we te maken I
met een zwak front, wat langs het J
Waddengebied schampt. Een en-
kele bui is mogelijk, maar uiteinde-j
lijk houden de hogedrukgebieden i
de moed er in. Vrijdag ligt een
aparte kleine hogedrukkern nietve'
van ons land en dat zal de eventu
eel aanwezige wolkenvelden weer j
doen wegkwijnen. Het week- fcj
eindweer ziet er wat tweeslachtig
uit. Op de oceaan komt een sterke
westelijke stroming op gang, wat „1
ook bij ons voor een windtoename rf
gaat zorgen. Er wordt tevens war-
mere lucht aangevoerd, in eerste a'
instantie wordt deze wat gematigd g<
door de aanvoer vanaf de oceaan. r(
Mogelijk dat de wind op zaterdag
even naar het zuiden draait. Als dal»1'
gebeurt wordt het kwik tot dicht bij
25 graden opgeschroefd. Op de
lange duur moet de warmte - ge- 1LE,
heel in overeenstemming met het
karakter tot dusverre - weer plaats f
maken voor Atlantische koelte.
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
donderdag.
het westen van Schotland
plaatselijk wat regen. Mid-
dagtemperatuur van 14
graden in het noordwesten
tot tijd ook wolkenvelden
Bijna overal droog Mid-
dagtemperatuur ongeveer
18 graden.
Noord- en Midden-Frank-
en dan enkele wolkenvel
den. Maxima van 18 langs
de Kanaalkust tot bijna 28
rond Clermont-Ferrand.
Portugal:
Aanhoudend droog en warm.
delijk wel wat mr
n warm, maargelei-
rolkensluiers. Maxi-
rond 25 graden,
vandaag boven de
Neerslagkans
Minimumtemp.
Mi'ddagtemp.
Vooral morgen flink
maar het blijft warm en droog. Middag-
temperatuur aan de Costa's tussen 25
en 30 graden, in het Spaanse binnen
land rond 33.
Canarische Eilanden;
Flinke perioden met zon. Droog. Mid-
dagtemperatuur rond 25 graden.
wolkenvelden
Middagtemperatuur vlak aan zee tussen
24 en 29 graden.
Zonnig. Middagtemperatuur vlak aan
zee ongeveer 30 graden.
Zuid-Frankrijk;
In het algemeen vrij zonnig. Zomers
warm met middagtemperaturen op veel
plaatsen tussen de 25 en 30 graden.
Geleidelijk meer zon en op de meeste
plaatsen droog. Middagtemperatuur op
veel plaatsen rond 28 graden.
Corsica en Sardinië;
Flinke perioden met zon. Droog. Mid
dagtemperaturen van 26 graden op Cor
sica tot rond 30 op Sardinië.
Griekenland en Kreta;
In het noorden van Griekenland vooral
vandaag wolkenvelden en plaatselijk on-
vrijwel overal droog. Maxima langs de
kusten tussen 24 en 27 graden, in het
binnenland dicht bij de 30.
Turkije en Cyprus-.
Langs de Turkse zuidkust ten oosten van
Antalya en op Cyprus vrij zonnig. Van
daag plaatselijk veel wind. Langs de
Turkse westkust eerst wolkenvelden en
kans op een bui, morgen weer geregeld
zon. Maxima van 26 graden rond de
Dardanellen tot circa 30 op Cyprus.
WEERRAPPORTEN
DONDERDAG 16 JUNI 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 05.17 Zon onder 22.C
Maan op 13.20 Maan onderOl.C
Waterstanden Katwijk
Hoog water 08.41 21.22
Laagwater 04.35 16.57
Weerrapporten 14 juni 20 uur:
.Klagenfuit
Kopenhagen
iw2 22 13 0 -
i*5 26 16 0
mi 23 11 0(—
7 28 19 0, ij
iw6 17 7' O"!
i5 24 15 0
o 5 24 0.
.6 19 14 0.1 p
rand 18 7 0W
IO 10 25 19 0
