Spanje straft Gonzalez af
Dehaene houdt zijn mond
Verlies Duitse FDP kopzorg Kohl
Feiten &Meningen
Winst CDA iets kleiner
Bolkestein: Bezinning
nodig op toekomst EU
Verbeek kwaaie pier GL
Italianen scharen zich
achter Silvio Berlusconi
Bittere nederlaag Major
Delors moet Franse
socialisten redden
Wat is nog de legitimiteit van het Europarlement
Nederlanders in Europees Parlement
MAANDAG 13 JUN11994
Groenen voor Ierland in Straatsburg
dublin De Ierse Groenen hebben gisteren hun eerste zetel in
het Europese parlement behaald. Maar de grote winnaar lijkt de
regerende Fianna Fail te worden van premier Albert Reynolds.
Terwijl het tellen van de stemmen nog voortduurde, leek het er
op dat Fianna Fail haar zeteltal in Straatsburg zou uitbreiden
van zes naar zeven. De verkiezingen w erden gezien als een tus
sentijdse graadmeter voor de regering en haar bestrijding van de
w erkloosheid die is opgelopen tot 16 procent.
Socialisten winnen in Griekenland
athene De socialistische PASOK heeft volgens de prognose de
Europese verkiezingen in Griekenland gewonnen. De regerings
partij van premier Papandreou heeft 38.5 tot 40.5 procent van de
stemmen behaald. De grootste rechtse oppositiepartij, de Nieu
we Democratie, heeft volgens de peiling 34 tot 36 procent van de
stemmen gekregen.
Oppositie wint in Portugal
lissabon De grootste oppositiepartij in Portugal, de Socialisti
sche Partij van oud-premier en huidig president Mario Soares, is
de grote winnaar van de Europese verkiezingen. De socialisten
zouden volgens de prognoses tussen de 35 en 39 procent van de
stemmen hebben gekregen. De regerende centrum-rechtse PSD
zou op 28 tot 32 procent kunnen rekenen.
Denemarken telt pas vandaag
kopenhagen Om een extra toeslag uit te sparen worden in De
nemarken de donderdag al uitgebrachte stemmen pas vandaag
geteld.
Steun regering Luxemburg
Luxemburg» De regeringspartijen in Luxemburg hebben gisteren
de Europese verkiezingen gewonnen. De christen-democraten
(PSC, 31 procent) en socialisten behaalden (POSL, 24.8 procent)
behaalden ene ruime meerderheid.
den haag anp
Het CDA is ook volgens de offi
cieuze einduitslag van de Eu
ropese verkiezingen in Neder
land winnaar met 30.8 procent
van de stemmen, wat goed is
voor tien zetels. Het onder
zoeksbureau Interview had
donderdag aan het einde van de
verkiezingsdag berekend dat de
christen-democraten goed zou
den zijn voor 31,2 procent. De
Kiesraad stelt binnen enkele da
gen de officiële uitslag vast.
Meestal verschilt die niet of
nauwelijks van de officieuze re
sultaten.
De officieuze uitslag van de
donderdag in Nederland gehou
den verkiezingen verschilt wei
nig van de definitieve prognose
van Interview. In de verdeling
van de zetels in het Europees
Parlement die donderdag werd
berekend komt dan ook geen
verandering.
De grootste afwijking, 0,7 pro
cent, is gemeten in het percen
tage stemmen voor Groen-
Links. Interview becijferde dat
de partij goed
de
den haag
De fractievoorzitters van de gro
te partijen zijn uiterst teleurge
steld over de lage opkomst an
de Nederlanders bij de verkie
zingen voor het Europees Parle
ment. WD-leider Bolkestein
vindt de lage opkomst, niet al
leen in Nederland, maar ook in
andere Europese landen, aan
leiding voor bezinning op de
toekomst van de Europese
Unie. Op de partijraad van de
VVD zaterdag gaf hij al aan dat
de Unie moet gaan nadenken
over essentiële vragen zoals de
verdergaande integratie.
Hij voegde daar aan toe dat
de VAT), met een verdubbeling
van het aantal zetels in het EP
(van drie naar zes) een 'mooi
resultaat' heeft geboekt. De uit
slag van de verkiezingen kan
volgens hem, gezien de lage op
komst, echter absoluut niet
worden vertaald naar de natio
nale politiek en zeker niet wor
den beschouwd als een referen
dum over de paarse coalitie.
Ook PvdA-leider Kok vindt
dat de uitslag niet kan worden
vergeleken met de nationale po
litieke situatie. De opkomst
noemde hij 'heel slecht'. De Ne*
derlandse Europarlementariërs
zullen een hele zware taak heb
ben om de betrokkenheid bij en
belangstelling voor Europa te
vergroten, aldus Kok.
CDA-voorman Brinkman
noemde de opkomst teleurstel
lend. De goede score van het
CDA zelf is bemoedigend, stelde
Brinkman.
brussel» anp
Europarlementariër Herman
Verbeek is voor de eenmans
fractie van Groen Links in het
Europees Parlement de gebeten
hond. „Verbeek heeft ons van
een tweede zetel afgehouden.
Die gaat nu als restzetel naar
het CDA", aldus Nel van Dijk,
de enige gekozen vertegen
woordiger van Groen Links in
de nieuwe Europese volksverte
genwoordiging.
De affaire-Verbeek begon vijf
jaar geleden toen CPN, PPR en
PSP (later Groen Links) een ver
bond sloten om samen de Eu
ropese verkiezingen van 1989 in
bonn dpa-anp
Vier maanden voor de landelijke verkie
zingen hebben de Duitse kiezers bonds
kanselier Helmut Kohl en zijn CDU een
steuntje in de rug gegeven. Het resultaat
van bijna 40 procent voor de CDU en de
Beierse zusterpartij CSU samen bij de ver
kiezingen gisteren voor het Europees Par
lement (EP) wordt in Bonn uitgelegd als
blijk van vertrouwen in Helmut Kohl.
Een addertje onder het gras is de uitslag
voor Kohls liberale coalitiegenoten van de
FDP. Die partij blijft met 4 procent van de
stemmen onder de kiesdrempel van 5 pro
cent, het vereiste minimum om in het par
lement te komen. Zonder de FDP komt de
CDU/CSU niet aan de vereiste meerderheid
Als de krachtsverhoudingen tussen de
partijen bij de landelijke verkiezingen in ok
tober dezelfde zijn als bij de Europese ver
kiezingen, moet de regeringscoalitie dus
anders worden samengesteld. Een samen
werking van de SPD met Bündnis 90/Grüne
zou dan een mogelijkheid zijn. De Grünen
zouden dan met hun aandeel van 10 pro
cent de SPD aan een meerderheid kunnen
helpen.
Een tweede mogelijkheid zou een 'grote
coalitie' zijn. de samenwerking tussen
CDU/CSU en SPD. Die is tot nu toe slechts
één keer in praktijk gebracht, tussen 1966
en 1969. Het 'voordeel' van deze optie is dat
de regering makkelijk omstreden wetgeving
door kan drukken in het parlement. De sa
menwerking tussen de twee grote partijen
ten tijde van de Grosse Koalition leidde ech
ter bij de CDU/CSU tot een verwatering van
haar rechtse en bij de SPD tot het verlies
van haar linkse identiteit. Dat leidde weer
tot een versterking van extreem-rechtse en
extreem-linkse krachten.
Maar als het aan Klaus Kinkel ligt, hoeft
het zo'n vaart niet te lopen. De FDP-voor-
zitter zei te 'rouwen' omdat zijn partij niet
meer in het EP is vertegenwoordigd. Kinkel
en Kohl verklaarden echter allebei erop te
vertrouwen dat de FDP in oktober de kies
drempel wel haalt. Als dat lukt, zijn het
zwart-gele en het rood-groene kamp onge
veer even sterk.
Binnen de FDP zal de komende weken
vaker dan tot nu toe de vraag worden ge
steld of het wel slim is geweest zich in,zo'n
vroeg stadium te binden aan voortzetting
van de coalitie met de CDU/CSU. Ook zul
len de liberalen zich afvragen of ze met hun
appel aan de 'prestatiedragers' niet te veel
slechter verdienende kiezers hebben afge
schrikt.
Leider Rudolf Scharping van de SPD. en
kele weken geleden in de opiniepeilingen
nog in een nek-aan-nekrace met de
CDU/CSU, ziet het resultaat van minder
dan 33 procent als nederlaag. Tegelijkertijd
kondigde hij aan een harde campagne te
willen voeren voor de landelijke verkiezin
gen.
De extreemrechtse Republikaner verdwij
nen uit het Europees Parlement. De PDS,
de erfgenaam van de DDR-staatspartij SED,
haalde de kiesdrempel nèt niet. De PDS
zou, met hetzelfde resultaat, echter op 16
oktober wel in de Bondsdag kunnen komen
als haar kandidaat in minstens drie kiesdis
tricten de relatieve meerderheid behaalt.
Lokaal is die kans aanwezig, zoals bijvoor
beeld in bepaalde delen van Oost-Berlijn
waar de PDS erg sterk is en prominente
niet-partijgebonden kandidaten als de
schrijver Stefan Heym in de race stuurt.
r 4,4 pro-
blijkt uiteindelijk 3.7 procent te
zijn. Groen Links leverde één
van de twee zetels in. Bij de an
dere partijen zijn de verschillen
minimaal.
De Pv dA is de tweede partij in
de Nederlandse afvaardiging
naar het Europees Parlement
met 22,9 procent (volgens Inter-
View 23,3), wat acht zetels ople
vert. Het CDA en de PvdA beha
len daarmee hetzelfde aantal
zetels als bij de vorige verkiezin
gen voor het Europees Parle
ment in 1989. de WD en D66
(respectievelijk zes en vier ze
tels) winnen er elk drie en
SGP/GPV/RPF (nu twee). Het
aantal zetels van Nederland in
het EP is voor de verkiezingen
uitgebreid van 25 naar 31.
De opkomst bedroeg officieel
35,6 procent. De laagste op
komst, 22,5 procent, werd ge
meten in de gemeente Rucphen
in Noord-Brabant. De hoogste
scoorde het Zeeuwse Marieker-
ke: 60,9 procent.
Aanhangers van de Spaanse oppositie vieren feest na de grote winst bij de Europese verkiezingen.
De Spaanse kiezers hebben duidelijke taal gesproken. 109 zetels) in het regionale par-
Zovvel bij de verkiezingen voor het Europees Parlement
als bij die voor het regionale parlement in Andalusië
heeft de socialistische regeringspartij van premier Felipe
Gonzalez een zware nederlaag geleden. Zwaarder dan
menig opiniepeiler had verwacht.
FOTO REUTER DESMOND BOYLAN
De grote vraag is nu of de ne
derlaag voor Gonzalez aanlei
ding is de vertrouwenskwestie
in het nationale parlement te
stellen en eventueel vervroegde
verkiezingen uit te schrijven. De
oppositie heeft een duidelijk
antwoord. „De regering moet
nu nagaan hoeveel steun zij nog
in het parlement heeft", ver
klaarde Abel Matutes, Europees
lijsttrekker van de centrum
rechtse Partido Popular.
De PP van José Maria Aznar,
de landelijke lijsttrekker, is de
grote winnaar. Zij is in het Eu
ropees Parlement de PSOE van
Gonzalez voorbijgestreefd en in
Andalusië bijna net zo groot ge
worden als de socialisten. Voor
al dat laatste is verrassend. Het
was bekend dat de PSOE de ab
solute meerderheid (62 van de
lement zou verliezen, maar dat
zij -zo diep zou vallen in de re
gio, waar haar traditionele
machtsbasis ligt, is opmerkelijk.
De beide verkiezingen wer
den beschouwd als een referen
dum over het beleid van pre
mier Gonzalez, die volgens zijn
critici te weinig heeft gedaan
aan de bestrijding van de cor
ruptie en de werkloosheid. Het
is waarschijnlijk dat daarom in
Andalusië een deel van de vaste
aanhang van de PSOE is overge
stapt naar Verenigd Links (IU)
dat onder leiding van de com-
De grote nederlaag is voor
Gonzalez een hard gelag. Enkele
dagen geleden zei hij nog dat
zijn partij de
positie zou kunnen verslaan.
Maar de premier zag niets in
vervroegde verkiezingen. „Nie
mand, in geen enkel Europees
land, zal de noodzaak begrijpen
om de samenstelling van een
nationaal parlement te veran
deren wegens verlies bij Eu
ropese verkiezingen."
Alleen bij een verpletterende
nederlaag van de PSOE wilde
Gonzalez de vertrouwenskwes
tie in het parlement stellen. De
centrale vraag zal dan ook zijn
of hij het verlies als dramatisch
beschouwt en wil aftasten hoe
veel krediet hij in het nationale
parlement nog heeft.
Belgische regeringspartijen handhaven zich
te gaan. Verbeek stond als num
mer twee op de lijst, Van Dijk
nummer één. Dat was niet naar
de zin van Verbeek en de rollen
werden omgedraaid.
De afspraak was echter dat de
nummer een na 2,5 jaar de fak
kel aan een ander lid van de
combinatie zou overgeven,
maar ook daar bleek Verbeek
geen boodschap aan te hebben.
Hij bleef zitten.
Verbeek probeerde bij de
jongste verkiezingen vergeefs
opnieuw als nummer één voor
Groen Links te mogen uitko
men. Toen dat niet lukte, sloot
hij zich aan bij de Groenen en
kwam uit als lijsttrekker.
noeming van de
zitter van de Europese Commis
sie, het dagelijks bestuur van de
Europese Unie, niet uit. Zelf
vindt hij dat de opvolger van de
Fransman Delors volgens plan
tijdens de Europese Top van 24
en 25 juni op Corfu moet wor
den aangewezen. „Dat is beter
voor de verhoudingen met het
Europees Parlement", verklaar
de hij gisteren naar aanleiding
van de Europese verkiezingen.
Als het nieuwe Europees par
lement in juli aantreedt, zou het
goed zijn uitsluitsel te hebben
over degene die Europa gaat lei
den, meent Dehaene. „Anders
parlement, dat sinds het Ver
drag van Maastricht meer
macht heeft gekregen", voor
spelde hij.
De Belgische regeringsleider
wordt beschouwd als de be
langrijkste concurrent van de
Nederlandse demissionaire pre
mier Lubbers voor het voorzit
terschap. Maar hij laat zich nog
steeds niet in de kaart kijken.
Ook gisteren beantwoordde hij
vragen over zijn eventuele kan
didatuur steevast met: „Geen
commentaar".
De Europese verkiezingen
zijn voor de christendemocrati
sche CVP van Dehaene tegen de
verwachtingen in geen neder
laag geworden. Uit de eerste
uitslagen blijkt dat de partij
haar vijf zetels in het Europees
Parlement behoudt. Dehaene
leidde daaruit af dat zijn kabi
net het niet zo slecht doet. De
liberalen die van de Euroverkie
zingen een testcase voor de na
tionale regering hadden ge
maakt, zijn volgens hem 'van
een kale reis teruggekomen'.
Het extreem-rechtse Vlaams
Blok wint ten opzichte van de
laatste Europese verkiezingen in
1989. In de Franstalige grote
steden Brussel en Luik is sprake
van een opmars van extreem
rechts. In vergelijking met de
parlementsverkiezingen in 1991
is de opmars van de Vlaamse
nationalisten duidelijk gestopt.
rome eelco v
liteit
i het kabinet-Berlusco
correspondent
De Italianen hebben massaal
'ja' gezegd tegen premier Silvio
Berlusconi. De mediamagnaat,
die de Europese verkiezingen
had omschreven als een soort
referendum over zijn persoon
en zijn geesteskind Forza Italia,
is met 30,5 procent van de
stemmen de onbetwiste politie
ke koning van het land gewor
den. De coalitiepartners van de
premier en ook de oppositie
partijen kunnen niet veel meer
doen dan collectief de pet afne
men en nederig buigen.
De verkiezingsuitslag heeft
grote gevolgen voor de machts
verhoudingen binnen het cen
trum-rechtse kabinet. De fede
ralistische en bovenal zeer
dwarse Lega Nord (gedaald van
8,3 naar 6,7 procent) is definitief
de mond gesnoerd. De toon
binnen de zogenaamde 'Pool
Vein de Vrijheid' zal voortaan
worden gezet door Berlusconi
en zijn trouwe partner Nationa
le Alliantie (NA), de neo-fascis-
tische partij van Gianfranco Fi-
ni. NA verloor gisteren welis
waar ten opzichte van de ver
kiezingen in maart, maar draagt
met 12,6 procent van de stem
men belangrijk bij aan de stabi-
Berlusconi en Fini kunnei
met een gerust hart verder rege
ren, wetende dat een crisis ver
oorzaakt door de wispelturigi
leider van de Lega Nord. Bossi
zonder problemen kan wordei
opgevangen. Helemaal als mei
bedenkt dat de Europese ver
kiezingen worden gehoudei
met een systeem van evenredi
ge vertegenwoordiging en dl
nationale verkiezingen met eei
districtenstelsel. Hierdoor zal di
as Fini-Berlusconi makkelij
een absolute meerderheid we
ten te behalen.
Bossi's Lega Nord ligt uitge
teld in de hoek, maar hetzelfdi
kan gezegd worden van de op
positiepartijen, die alle zwaè
verloren. Het plan om alle pro
gressieve krachten te bundele|
om 'bulldozer' Berlusconi ti
stoppen, is uitgelopen op eel
fiasco. De ex-communistischi
PDS, de grootste oppositiepar
tij, verloor opnieuw en kan me
19,2 procent van de stemmei
weinig uitrichten. De vroegen
christen-democraten en he
'pact' van de hervormer Marii
Segni likken eveneens hui
wonden. Samen beschikken zi
over niet meer dan 13 procen
van de
Labour grootste partij in Europarlement
londen cees v
correspondent
De Conservatieve Partij heeft
vannacht een bittere nederlaag
geleden in de Europese verkie
zingen. De partij van premier
Major kreeg slechts 27 procent
van de stemmen. Dat was min
der dan bij enige verkiezing in
de geschiedenis van het Vere
nigd Koninkrijk. Het was vijftien
procent minder dan in 1992,
toen Major de algemene verkie
zingen won.
Grote overwinnaar was La
bour, dat nu de grootste partij
in het Europees Parlement
wordt. Labour kreeg 46 procent
van de stemmen, acht procent
meer dan in 1992. Terwijl La
bour van 49 naar 62 zetels klom,
zagen de Conservatieven hun
zeteltal in Straatsburg slinken
van 32 naar 18. „Dit is naar elke
historische maatstaf een ramp
voor de Conservatieven", zei
professor Anthony King, een
politiek commentator.
Als de uitslag zich bij algeme
ne verkiezingen zou herhalen,
zou Labour 412 Lagerhuiszetels
krijgen tegen de Conservatieven
173. Daarmee zouden de soci
aal-democraten een absoluti
meerderheid krijgen van histo
rische omvang. De nederlaai
van de Conservatieven is des ti
opmerkelijker, omdat het eco
nomisch herstel in het Verenigt
Koninkrijk al anderhalf jaar ge
leden is begonnen. De Brits*
economie is de snelstgroeiendi
van Europa.
Enige lichtpunt voor de pre
mier was dat de uitslag nog be
roerder had kunnen zijn. Voora
was voorspeld dat de Conserva
tieven minder dan tien zetel
zouden kunnen krijgen of zelf
als derde partij zouden kunnei
eindigen. Maar de Liberaal-De
om in het behoudende Zuid
Engeland een doorbraak te for
De pro-Europese Liberaal
Democraten veroverden hui
eerste twee zetels in het Euro
pees Parlement, maar landelijl
bleef hun aandeel in de stem
men steken op zestien procenl
Dat was tien procent meer dai
bij de vorige Europese verkie
zingen, maar twee procent min
der dan bij de algemene verkie
zingen van 1992.
parus hans gertsen
correspondent
De socialisten en hun lijsttrek
ker Michel Rocard zijn onbe
twist de grote verliezers van de
Europese verkiezingen in
Frankrijk. Onder aanvoering
van Rocard wisten de socialis
ten nauwelijks 15 procent van
de stemmen te halen; een van
de slechtste scores uit de ge
schiedenis van de partij.
Michel Rocard voelt boven
dien de hete adem van Bernard
Tapie in zijn nek. De in een
schier onafzienbare serie schan
dalen verwikkelde zakenman
haalde met zijn lijst Energie Ra
dicale bijna 12 procent van de
stemmen.
Voor Michel Rocard betekent
de dramatische score van zijn
lijst vrijwel zeker het einde van
zijn kansen op het president
schap. Volgens diverse peilin
gen legt Rocard het bij de presi
dentsverkiezingen van volgend
voorjaar tegen alle mogelijke
conservatieve kandidaten af.
Bovendien is de kandidatuur
van Rocard binnen zijn partij
zeer omstreden geraakt.
De roep om Jacques Delor
neemt binnen de Parti Sodalis r
te krachtig toe. De socialistisch s
voorzitter van de Europes c
Commissie ontkende gister f(
avond opnieuw zich kandidaa v
te willen stellen. Volgens de pei
lingen ^ou Delors echter in te v
genstelling tot Rocard een seri j,
euze kans hebben de presi
dentsverkiezingen te winnen j,
Voor tal van prominente socia
listen is Delors de enige die d
partij uit het diepe dal kan trek v
ken. v
De conservatieve regerings j,
partijen hadden gisteravond a c
evenmin reden om feest te vie
ren. De gezamenlijke lijst vai c
de liberale UDF en de gaullisti
sche RPR, aangevoerd door Do -
minique Baudis, haalde ampe
26 procent van de stemmen. Di
grote triomfator ter rechterzijdl
was Philippe de Villiers, die me
zijn lijst 'Voor een ander Euro
pa' bijna 13 procent van di c
stemmen haalde. Het extreem -
rechtse Front National hand
haafde zich met een score val s
ongeveer 11 procent, evenals di
7 procent.
Hoop en vrees bij nieuw gekozen parlementsleden
ontstaan er spanningen r
t het
den haag anp
(Brussel), J. Mulder (Brussel),
F.A. Wijsenbeek (Den Haag),*
P.C. Plooij-Van Gorsel (Oude
Wetering).
D66: J.W. Bertens (Maastricht),
L.J. Brinkhorst (Brussel), D. Eis-
ma (Den Haag), J.L.A. Boogerd-
Quaak (Zaamslag).
SGP, GPV en RPF: L. van der
Waal (Ridderkerk), J. Blokland
(Capellea/dIJssel).
Groen Links: P.B.M. van Dijk
(Sittard).
In het Europees Parlement zijn
de volgende Nederlandse kan
didaten gekozen (er is geen re
kening gehouden niet voor
keursstemmen):
CDA/Europese Volkspartij:
J.R.H. Maij-Weggen (Eindho
ven), W.G. van Velzen (Waal
wijk). P.A.M. Cornelissen (Best),
J. Sonneveld (Wierden), M.G-
.H.C. Oomen-Ruijten (Maas-
bracht). K.M.H. Peijs (IJssel-
stein), J.L. Janssen van Raay
(Rotterdam), A.M. Oostlander
(Doetinchem), B. Pronk (Groe-
nekan), P.L.M. Pex (Rotterdam).
PvdA/Europese Sociaal-Demo
craten: H. d'Ancona (Amster
dam), F.W.C. Castricum (Box
tel), P. Dankert (Edam), L.G.L.
van Bladel (Hilversum), W.J. van
Velzen (Huizen), M.J.A. van Put
ten (Amsterdam), J.M. Wiersma
(Leiden), A. Metten (Overveen).
WD/Europese Liberaal-Demo
craten: G.M. de Vries (Den
Haag), J.G.C. Wiebenga
(Aerdenhout), J.E.S. Larive
correspondent
Gevoelens van hoop en vrees vochten gisteravond om
de voorrang in het Europees Parlement in Brussel. Het
werd een grote opsteker voor Europa genoemd dat de
Oostenrijkers massaal en met veel overtuiging 'ja' had
den gezegd tegen de aansluiting bij de Europese Unie.
Schril in contrast daarmee stond de lage opkomst, met
Nederland als recordhouder aan de onderkant, in de
twaalf landen die nu al deel uitmaken van de Unie.
Dat gebrek aan interesse voor Europa wordt door velen
van de 567 nieuwe Europarlementariërs die gisteren
werden gekozen, een zware hypotheek genoemd voor
de komende vijf jaar. Europa leeft niet bij de kiezers. Als
dat niet veranderd, vroegen enkelen zich al af, wat is
dan nog de legitimiteit van het parlement? Her en der
werd zelfs al gezegd dat het Europarlement op deze
manier niet nog eens tien jaar zal kunnen overleven.
Alleen waar, zoals in Duitsland en Luxemburg, ook ei
gen lokale of nationale verkiezingen werden gehouden,
of in de landen met een stemplicht als België en Grie
kenland, was de opkomst min of meer normaal te noe
men. Voor Europa alleen loopt echter gemiddeld niet
eens de helft van het aantal ldezers warm.
„Het geeft een zeer armoedig gevoel dat bijvoorbeeld in
Nederland maar 35 procent van de mensen het de
moeite waard vond om naar de stembus te gaan", zei
Hedy d'Ancona, lijsttrekker van de PvdA voor Europa,
gisteravond in het EP in Brussel. „Wanneer Europa zo
doorgaat de weg naar omlaag te bewandelen, dan zul
len we daar consequenties uit moeten trekken".
Voor zichzelf had ze alvast één voornemen. „Als je als
Europees Parlement eenmaal een standpunt hebt inge
nomen, dan moet je daar ook aan vasthouden. Je moet
niet eerst een grote broek aantrekken om die dan ver
volgens weer even schielijk uit te trekken". Een verwij
zing naar de vele malen waarin het EP in de afgelopen
jaren een grote mond had, maar op het laatste moment
voor de eigen moed terugschrok en zich toch neerlegde
bij wat de ministers van de twaalf lidstaten al hadden
voorgekookt.
De geringe publieke belangstelling voor Europa hield ir
ieder geval de Nederlandse 'Europeanen' gisteren het
meeste bezig. „Dit moeten we ons aantrekken", vond c
Europees commissaris voor het buitenland beleid Hans
van den Broek. Hij sprak van „een vreemde paradox". a
Aan de ene kant, zei hij, beklaagt iedereen dat er te wei
nig democratische controle plaats heeft in Europa op r
de beslissingen van de Europese Commissie en de Eu- v
ropese Raad van Ministers. Op het moment echter dat c
men die democratische controle kan versterken door r
een stem uit te brengen bij de Euro-verkiezingen, blij-
ven de kiezers weg. v
De magere opkomstcijfers overschaduwden bij velen c
de vraag van de toekomstige samenstelling van het Eu- v
ropees Parlement. Al jaren is het usance dat de twee a
grote blokken, sociaaldemocraten en christendemocra-1.
ten, samen de dienst uitmaken, waarbij de sociaalde-
mocraten tot nu toe altijd net iets sterker waren. Of dat a
zo zal blijven, moet in de komende weken blijken. Dan 1
wordt in het EP beslist over de 'fractievorming'.
