Eindexamen
wiskunde
moet over
Wisseltrofee voor schipper Bijman
'Ze maken elkaar gek met rituelen'
Randstad
Pa i d e i a
Uit het boek
'Anna over Anna'
MAANDAG 13 JUNI 1994
15
Hulpvaardige docente fraudeert
Twintig MAVO- en VBO-leerlingen van het Stevin College
in Den Haag moeten het eindexamen wiskunde over
doen. Dat is het gevolg van fraude door hun docente, die
tijdens het nakijken van het werk antwoorden verander
de. Zodoende kon ze de cijfers opschroeven. De inspectie
voor het onderwijs beschouwt het werk daarom als 'niet
gemaakt' en roept de gedupeerde scholieren 21 juni op
herhaling. Het bedrog kwam aan het licht toen een do
cent van een neutrale school zag dat er met de antwoor
den was geknoeid.
tot 21 juni extra wiskundelessen
geven", vervolgt de rector. ,,En
dan maar hopen dat ze allemaal
slagen. Want als dat niet ge
beurt, komen we met de her
kansing in de problemen. Die is
dan pas in augustus, eigenlijk
veel te laat".
Volgens een woordvoerster
van het ministerie van onder
wijs is de fraude op het Stevin
College uniek. „Dit is de eerste
keer dat we horen van een do
cent die tijdens het nakijken
van eindexamenwerk leerlingen
te hulp schiet", licht ze toe.
„Gelukkig is er altijd een tweede
zodat bedrog met
s bijna onmogelijk is".
Zon en wind zorgen voor succesvolle Westlander Zeildagen
„Een trieste zaak", vindt rector
J. Haandrikman van het Stevin
College. „Ik heb de betrokken
leerlingen en ouders donder
dagavond bijeengeroepen om
hun het slechte nieuws te ver
tellen. Volgens mij heeft de do
cente, een invalkracht, de con
sequenties van haar daad niet
overzien. Natuurlijk was het
niet de bedoeling om de leerlin
gen zo te duperen. Ze heeft de
extra hulp die wij de scholieren
rond hun eindexamen geven,
wat al te letterlijk genomen".
„Het enige dat we nu nog
kunnen doen, is de leerlingen
MAN BEKENT - De 84-jarige vrouw die donderdag dood werd ge
vonden in haar woning in Oosthuizen, blijkt het slachtoffer van een
roofoverval te zijn. De politie heeft de dader in de nacht van zater
dag op zondag aangehouden. Het gaat om een 23-jarige inwoner
van Oosthuizen.
De weergoden waren de Stich
ting Zeilvaart Warmond gunstig
gezind. Een heel weekeinde zon
en ook nog eens windkracht
vier. Ingrediënten die bijdroe
gen aan succesvolle Westlander
Zeildagen. Met als decor de
drukbevaren Kagerplassen,
waarop zestien historische
vrachtscheepjes om de wissel
trofee streden.
Het was de tiende keer dat de
stichting de wedstrijd voor de
Westlanders, Kagenaren en ge
lijksoortige platbodems organi
seerde. De start was dit jaar ver
plaatst naar het Park Groot
Leerust. „Voorgaande jaren be
gonnen we altijd vanaf het ei
land Koudenhoorn. Maar om
dat dit nog een redelijk eind lo
pen i
beter c
r weinig gelegenheid
te zitten, leek het ons
vanaf Groot Leerust te
starten", vertelt voorzitter C.
Tromp.
Dat de wijziging een groter
'aanvaringsrisico' met zich mee
bracht nam de organisatie voor
lief. In de smalle vaart voor het
park moesten de deelnemers de
nodige moeite doen om niet
bovenop elkaar te zeilen. De wal
had het om die reden af en toe
zwaar te verduren. Maar de toe
schouwers konden nu wel ge
nieten van een schitterend uit
zicht, wanneer de 'varende mo
numenten' uit de negentiende
eeuw voorbijkwamen.
Per dag werden vier wedstrij
den gezeild, verdeeld over twee
categorieën. De A-Klasse voor
de snellere boten en de B-Klasse
voor de iets langzamere. „Orrj-
dat het veel verschillende boten
zijn is het noodzakelijk in twee
groepen te starten. Dat ligt niet
wÊÊÊBÊMÊltÊÊ m m HP* H
e tijdens de zeildagen op de Kagerplassen. De zon scheen
Pi -^3^
wind. Meer konden de zeilers zich niet v
FOTO HIELCO KUIPERS
aan de kwaliteit van de schip
pers. maar aan de snelheid van
de boten. Natuurlijk is niet ie
dere schipper het daar mee
eens, maar op deze
heeft wel iedereen een eerlijke mocht r
kans om te winnen", aldus kwaliteiten te maken. Vorig jaar
Tromp. eiste hij die ook al op. Een ook
Dat in Klasse-A schipper P. N. Persoon met de 'Antonius'
Bijman met de 'Ronde Vener' herhaalde zijn prestatie van
isseltrofee in ontvangst 1993. Hij werd opnieuw tweede.
n, had wél r
t zijn
In de B-Klasse behaalde
N.van Zeyl met de 'Drie Ge
broeders' de eerste plaats. De
'Tiende van Tromp' van E. Ne-
derpel werd tweede. Beiden
mogen volgend jaar starten in
de A-Klasse.
'IRT knalde met
te zwaar geschut'
Het Interregionaal Recherche
team (IRT) Noord-Hollan
d/Utrecht is niet opgeheven
vanwege werkmethoden die
hoe dan ook niet door de beugel
konden, maar doordat de pro
porties zoek waren tussen de
zwaarte van het middel en het
doel dat men wilde bereiken.
Volgens de Amsterdamse
hoofdofficier van justitie mr.
Vrakking mikte het IRT op 'heel
middelmatige criminelen' en
was het lang niet zeker of de
hoofdrolspeler daarmee kon
worden gepakt. Vrakking zegt
dat zaterdag in een interview
met NRC Handelsblad. Daarin
vergelijkt hij de methode die
werd toegepast met het 'in el
kaar knallen van een toilethuisje
met zwaar geschut', terwijl het
beter was om daarvoor een
handgranaat te gebruiken.
Vrakking zegt op zichzelf
geen enkele moeite te hebben
met infiltranten. Het gaat hem
om de verhoudingen. „Stel dat
je de topman van alle criminele
organisaties in Nederland kunt
pakken door 5000 kilo cocaine
in te voeren, dan moet je het
doen. Maar in het IRT-onder-
zoek mikte men op middelma
tige criminelen en was het zeer
de vraag of men ook bewijzen
tegen de top kon v
In het vraaggesprek spreekt
Vrakking zijn verbazing uit over
het rapport van de commissie
Wierenga. dat onderzoek ver
richtte naar de gang van zaken
rond de opheffing van het IRT.
De commissie legde de zwarte
piet bij de hoofdrolspelers in
Amsterdam. Naast Vrakking,
waren dat hoofdcommissaris E.
Nordholt en commissaris I. van
Riessen van de Amsterdamse
politie.
De grote onvrede van Hans Goitwens
DE KRITIEK
Vanuit de regio Haarlem opereert Paideia. een
religieuze beweging met diverse commerciële
activiteiten De 56-jarige Anna Clowting is het
inspirerend middelpunt. 'Mevrouw de meester'
verblijft momenteel, [net twee volgelingen, in de
bergen te Nepal. Trouwe volgelingen
beschouwen Anna als het Goddelijke in het
dagelijkse leven. Centraal in hun leven staan
gezonde voeding, zuiver water, hygiëne,
meditatie, gebed en waarachtige lieTde. Een
belangrijke zakelijke activiteit van Paideia is de
eigen natuurvoedingswinkel in Overveen Het
totale aantal aanhangers van de beweging is
moeilijk te schatten. Elf leden leven in een
woongemeenschap te Haarlem, eenzelfde aantal
tot voor kort in de Franse Pyreneeën.
Zij die Paideia de rug toekeerden (de uitstappers)
noemen de organisatie een 'dogmatisch
familiebedrijf' (vier stichtingen, twee BV's).
Discipelen van Anna zouden lijdzaam en
planmatig geïndoctrineerd worden. Ex-leden
signaleren machtsmisbruik en spreken over een
ondoorzichtig financieel beleid.
Is Paideia (Grieks voor opvoeding) een
vreedzame religieuze organisatie voor
persoonlijke groei, of een sekte waarin geld en
autoritair gedrag de boventoon voeren?
Een inventarisatie
ED BLAAUW
AD HEESBEEN
T 1
en stoffig asfaltweggetje - met ve-
I j nijnige haarspeldbochtjes - in de
Franse Pyreneeën. Zwarte flarden
mist zweven om de auto, die naar boven
kruipt. De stilte is angstaanjagend, luguber
bijna. Hoger, steeds hoger.
Op de bonnefooi naar 'Mas Caraus', het
verlaten huis van Quinta Heijn. Sinds een
jaar heeft ze alle banden met Paideia ver
broken. Net als de tijdelijk bij haar inwo
nende Hans Gouwens, die als mede-eige
naar van de Franse Paideia-vestiging Las
Clottes in conflict raakte met de groep.
I langende een juridische procedure vertrok
hij van z'n stuk grond om te gaan logeren
bij Quinta Heijn.
Mas Caraus, niet ver van Las Clottes. Een
eenzame villa hoog in de bergen; ate een
macaber decor van een bloedstollende
thriller. Quinta Heijn houdt een gesprek
met ons even af; ze wil eerst
overleggen met Hans Gouwens.
Uiteindelijk treffen we elkaar
een dag later in een café in het
dal. Daarvoor voert de tocht
naar het gehucht Arles sur Tech.
Een route via het mistige Mont-
ferrer, de gemeente die Las
Clottes omvat; 254 inwoners
heeft dit bergdorp. Korte stop.
Er loopt eenzame man met af
hangende schouders in bruin
ribfluweel. Tja... Las Clottes,
daar heeft-ie wel een mening
over. „Die mensen daar zijn
sukkelaars, goedgelovigen, mis
bruikten. Allemaal zoekenden...
Ze zoeken een houvast. Maar
iedereen moet zijn eigen weg
vinden. Je kunt met mystiek be
zig zijn, maar dat vind ik slechts
een etappe." Met grote passen
verdwijnt hij in de mist.
In het café - de volgende dag -
gooit Hans Gouwens zijn emo
tie er meteen uit. „Anna...?! Die
heeft een performance, gewel
dig. Ze is mannequin geweest
hè?! Altijd een zekere bewonde
ring gehad. Die verloor ze toen
ze ouder werd. Waarschijnlijk
heeft ze gedacht van: als ik de
mystieke kant op ga. dan blijf ik
de wereld houden die ik zo
graag wil. Ik denk wel dat ze
ooit Het Licht heeft gezien.
Maar eh... Het is allemaal geës
caleerd hè?! En dan die volgelin
gen... Ze maken elkaar helemaal
gek met hun opvattingen en do
minant gedrag. Ja toch?!"
Gefrustreerd
Het is duidelijk: Hans Gouwens
heeft z'n buik vol van Anna en
haar aanhangers. In tegenstel
ling tot zijn ex-vriendin Caecil
Fennis. Die zit met hun doch
tertje nog steeds in de woonge
meenschap. Tot verdriet en
n Hans Gouwens. „Ik wil mijn
vrouw en dochtertje terug. Die lui van
Paideia moeten oprotten. Ze hébben een
wig gedreven tussen Caecil en mij."
Kortom: Hans Gouwens raakte danig ge
frustreerd. „Ik kon het er niet meer uithou
den. Het was er heel benauwend. Ik heb op
Las Clottes heel wat mensen zien komen en
gaan. Iedereen die iets in z'n mars heeft,
gaat weer weg bij die groep. Wat dan over
blijft: mensen die afhankelijk van elkaar zijn
en dat ook willen blijven. Ze maken elkaar
gek met rituelen: kringgebed, om de haver
woede v
klap douchen met - daar zijn ze verzot op -
koud water, gestuurde gesprekken tijdens
de maaltijd, witte kleding waarbij wol ten
strengste verboden is, begroetingen met ge
vouwen handen... Dat soort dingen.... En
dan die dynamische meditatie. Wat ze bij
Baghwan ook ddeden. Springen en dansen
tot je er bij n'eervalt. En wat me ook zo te
genstond: de verering voor Anna en haar
man. Heel eng eigenlijk."
Zo opvliegend en spraakzaam als Hans
Gouwens is, zo ingetogen blijkt Albert
Heijns nicht Quinta; een bedeesde wouw.
Bij de definitieve streep die ze onder haar
Paideia-lijd heeft gezet, blijkt ze - in tegen
stelling tot Hans Gouwens - geen haat of
wrok te koesteren. „Ik heb er bijzondere
dingen meegemaakt. Wat? Dat hou ik voor
mezelf. Het waren mooie dingen, waarvan
ik zeg: 'Ja, dat is goed'." Maar toch... .Al
leen: het duurde bij mij heel lang voor ik
kon zien dat er iets niet klopte. Ik dacht
eerst: het ligt aan mij, ik zie het niet goed."
Quinta leerde Anna kennen in 1982. „Ik had
moeilijkheden in mijn huwelijk en zocht ie
mand die me daarbij kon helpen. Ik hoorde
over Anna van drie kanten. Het leek me
heel goed. In 1984 ben ik voor de eerste
keer afgehaakt omdat ik macht voelde. Wat
voor macht? Laat ik zeggen: ik kwam teveel
in de greep van Anna en haar ideeën." Even
nog keerde Quinta Heijn terug op het pad
van Paideia. Dat gebeurde toen haar zoon
Fares een relatie kreeg met Anna's dochter
Gabriëlle. Quinta Heijn: „Ik dacht: het is
misschien toch wel goed om v
met die groep te zoeken. Dat ging uiteinde
lijk weer fout doordat ik opnieuw die macht
van Anna voelde."
Anna begrijpt dat wel, die afkeer. „Quinta
was geen vriendin. Daar was, ze te afstande
lijk voor. Haar betrokkenheid is nooit een
hart-impuls geweest. Het was een onaflaat-
baar zoeken naar zichzelf. Ik denk dat ze
het nooit vindt. Ze zei altijd: 'Anna ik vind
dat ik iets groots moet doen in mijn leven,
uil jij even zeggen wat ik moe.t doen?' Zo
ging dat."
Exponent
Quinta Fleijn, ontwikkeld en niet onbemid
deld, is een exponent geweest van een
groep die zich tot Paideia aangetrokken
voelt. Het zijn vaak niet de kneusjes van de
samenleving die hun toevlucht tot Anna
zoeken; intelligente mensen met een goede
maatschappelijke positie. En wat ze ook ge
meen hebben, is het zoeken naar rust in het
jachtige leven.
Zoals RienVerbiest. Een weldenkend mens,
goede opleiding, goede baan. In zijn beste
Paideia-dagen stond hij min of meer naast
Anna. Hij heeft sinds vijf jaar alle banden
met Paideia verbroken. Verbiest: „Iedereen
heeft in z'n bestaan een punt waarop-ie te
pakken is. Voor die mensen vervult Anna
een behoefte. Ze wijst je op je tekortkomin
gen en gaat aangeven wat je moet doen om
te veranderen. Als je iets niet bevalt en je
zegt 'Schiet toch op met die flauwekul', dan
is het 'Je wilt niet aan je tekortkomingen
werken. Heb het lef er mee door te gaan'.
Dat soort teksten. En die beïnvloeding ge
beurt heel sluipend, heel slim."
Paideia-aanhangers zijn niet de kneusjes uit
de samenleving. Het gaat doorgaans om
mensen met een academische opleiding,
van keurige komaf, een goeie baan en vaak
niet onbemiddeld. „Is niet waar en doet ook
niet ter zake", pareert Van der Wal. Hij
noemt de constatering dat 'mensen met
geld worden gekoesterd' suggestief en ten
dentieus.
Neem Fares Boustanji, van huisuit een
Heijn. Hij schopte het aardig ver binnen de
religieuze beweging. De zoon van Quinta
Heijn wendde zich af toen zijn relatie met
Anna's dochter Gabriëlle strandde. Tever
geefs probeerde hij in Paideia geïnvesteerd
geld terug te krijgen. Sindsdien wil hij niets
meer met de groep te maken hebben. Maar,
voor een deel kan hij zich nog wel vinden in
de grondbeginselen. Boustanji: „Hoe je je
leven kunt inrichten, het omgaan met ge
zonde voeding... Op zich geen slechte pun
ten. Maar je kunt discussiëren over de ma
nier waarop Paideia de ideologie naar bui
ten brengt."
„Het zijn", zegt Marijke Egmond die aan de
wieg stond van Paideia maar vijf jaar gele
den uit de beweging stapte, „niet de slecht
ste mensen die daar zitten. Alleen: ze zijn
zichzelf kwijt en daardoor kunnen er
vreemde toestanden ontstaan. Het is er zo
ziek als wat, bij Paideia. Altijd maar bezig
met iets uit te drijven... Die mensen worden
geestelijk gemanipuleerd door Anna en
door elkaar."
Friso van der Wal, de directeur van Paideia
Management BV: „Velen kijken niet zo naar
Anna als wij." Patrick Moulsdale, voorzitter
van de stichting Paideia International: „An
na is altijd een buitenbeentje geweest."
Is dat zo? Op naar Den Helder, naar Anna's
broer Joop en diens echtgenote 1 lenny.
'Het zal wel...'
Joop weet niet wat hij 'met dat gedoe rond
zijn zus' aan moet. Zijn zuster Anna een
spiritueel leidster? Het zal wel.
Joop: „Ik wil er niets mee te maken hebben.
Ik zeg alleen: Anneke - want zo heet ze en
zo blijf ik haar noemen - was vroeger een
leuke, vlotte, spontane, en knappe meid.
Maar dat is een eeuwige tijd terug."
Henny, de vrouw van Joop, veert op en
zegt: ,,'t Is toch flauwekul zoals ze op een
voetstuk wordt geplaatst. Wat bezielt die
mensen?"
De band tussen de schoonzusters lijkt niet
optimaal. Anna stuurde v anuit Nepal een
ansichtkaart die alleen aan Joop gericht
Joop: „Mijn zus staat ver van de werkelijk
heid af. Ik weet hoe Anneke en haar aan
hangers te werk gaan. Mijn vrouw is samen
met mijn dochter naar de vrouwen-praat
groep geweest. Kostte 260 gulden, tien les
sen. Paideia wilde dat het cash werd be
taald. Ze kwamen daar binnen, zagen een
altaar, twee brandende kaarsen met een fo
to van mijn zus... Ja kom nou zeg! Na één
keer zijn mijn vrouw en dochter afgehaakt
en ik heb keurig 26 gulden overgemaakt.
Tja, wat een gedoe:. Voor een verjaardag
van Steenbrink - die man van Anneke -
werd me gevraagd geen after-shave op te
doen, of andere luchtjes. 'Want daar houdt
Anneke niet van'."
Henny: „Vroeger wist ze niet waar ze het
smeren moest."
Joop: „Als Anneke weer terugkomt op dc
grond, heeft ze psychologische hulp nodig."
Henny: „Ooit zei Anneke - en misschien
was dat wel een geintje: 'Kom toch bij de
groep. We belazeren iedereen, we lachen
ons rot'. Anneke stelt zich aan. Ze lacht zich
inderdaad inwendig rot, denk ik. Die vere
ring voor haar... Daar lach ik nou weer om."
Morgen: De macht.
'Alles was daarboven en
daarbuiten te integreren in het
leven van'alle dag. Ik had een
j \i sterk gevoel van Engelen om mijn
bed. Later heb ik gezien dat het er
k Év alti/d twee zi/n geweest, twee
V|| I grote blauwe Engelen, die bij mij
J waren en over mij waakten
'Hoeveel tijcLik ook had, of nog
heb, altijd is er één Engel, die aan
mijn zijde staat Ik weet dat hier
ook voor jullie is. Hoeveel pijn je
ook hebt, hoe eenzaam en
afgesloten je je ook voelt, weet
dat er altijd een Engel is, die over /e waakt. Altijd. Als je
stil bent, voel je zi/n hand op je schouder, die zegt: Altijd
zal ik bij /e zijn tot in het einde der dagen.