'Straks herken je
armen aan gebit'
'Wij zijn voortdurend confronterend bezig'
NZH: prijzen winnen
met de strippenkaart
Randstad
Kastelen staan nog
Grote olievlek voor Noordhollandse kust
PA I D E I A
Uit het boek
'Anna over Anna'
DONDERDAG 9 JUNI 1994
Milieucontrole werpt vruchten af
den haag Bij meer dan honderd bedrijven in Zuid-Holland is de
naleving van de voorschriften in de milieuvergunning verbeterd.
Dit blijkt uit een onderzoek van de Regionale Inspectie Milieu
hygiëne Zuid-Holland. Het onderzoek had vorige week plaats bij
154 bedrijven. Het was gericht op hercontrole van eerdere over
tredingen. De resultaten geven aan dat twee derde van de be
drijven de milieuvergunning beter naleeft, met name op het ge
bied van afval, geluid en water. Ideaal is de situatie bepaald nog
niet. In 89 gevallen moeten verdere verbeteringen komen. Ne
gentien bedrijven blijken nog steeds niet over de vereiste milieu
vergunningen te beschikken.
Proef met hulpanibulances geslaagd
den haag Een deel van het normale ambulancevervoer kan heel
goed worden vervangen door de goedkopere hulpambulances.
Dat concludeert de Provinciale Raad voor de Volksgezondheid
in Zuid-Holland uit een proef die in Den Haag is gehouden.
Vanaf september 1992 werden daar zes hulpambulances inge
zet. In deze auto's past wel een brancard, maar er zijn geen ver
dere medische voorzieningen of verpleegkundigen in de auto.
Ze zijn dus geschikt voor mensen die moeten liggen, maar niet
direct verzorging nodig hebben. Volgens de raad heeft het expe
riment in Den Haag geleid tot een kostenbesparing van 1.4 mil
joen gulden per jaar. Deze uitkomsten zijn aangeboden aan het
ministerie van WVC, met het advies de hulpambulances in het
gehele land in te voeren.
Prijzen winnen met bus-strippenkaarten. Het is een idee dat de
Noord-Zuid-Hollandse Vervoermaatschappij gaat uitwerken om
het gebruik van de bus naar en van Schiphol te stimuleren. De se
rienummers op strippenkaarten dienen daarbij als lotnummers.
Volgens regiodirecteur S.J. Koning zal het plan samen met werkge
vers op en rond de luchthaven worden uitgwerkt. ,,We denken er
bij voorbeeld over personeel volle strippenkaarten op hun werk te
laten inleveren, die te verzamelen en er kaarten uit te trekken. Als
prijzen zouden busr-, boot- en vliegreizen beschikbaar gesteld kun
nen worden."
De vervoermaatschappij wil volgend jaar een proef doen met
zo'n gratis loterij in de regio Schiphol. „We zijn de mogelijkheden
aan het onderzoeken. We beginnen in het gebied rond Schiphol
maar later kan de loterij in heel Nederland worden ingevoerd", al
dus Koning. Doel van deze loterij, die vergezeld gaat van andere
promotie-activiteiten, is het gebruik van de bus te bevorderen.
scheveningen Hoosbuien, windstoten, onweer en heel af en toe felle zon ten spijt staan de zeven zandkaste
len op het Scheveningse strand er nog steeds. Sinds Pinksteren hebben bijna een miljoen toeschouwers zich
vergaapt aan de meters hoge bouwwerken van Maaszand. Over een paar dagen, op 13 juni, worden de
sculptures met de grond gelijk gemaakt.
Voor de zeven kastelen werden twee volle vrachtwagens Maas-zand naar Scheveningen gebracht. Maaszand
is, mits fiks aangestampt en vermengd met water, goed bestand tegen oer-Hollandse weersomstandigheden.
FOTO HOLVAST/MARK LAMERS
Tandartsen zitten financieel klem
Vervolg van voorpagina
Het plan om slechte poetsers te laten betalen voor hun
aangetaste gebit, kan gezien worden als een voorschot op
de plannen voor een zogeheten basispakket. In zo'n ba
sispakket zitten medische behandelingen waar de Neder
lander recht op heeft. Voor de rest moet hij zich bijverze
keren.
Alleen, wat zal er in dat pakket
zitten? En: hoe lang duurt het
voor zo'n pakket is samenge
steld? Drie jaar of nog langer?
De tandartsen in de regio wei
geren zo lang te wachten, meld
den ze gisteren op de perscon
ferentie in Holiday Inn: „Als we
niet uitkijken, herken je de ar-
men straks aan hun mond zon
der tanden. Maak je stille ar
moede op een opvallende ma
nier zichtbaar", vreest C. Jonge-
jan, tandarts in Alphen aan den
Rijn en coördinator van de re
gionale afdeling van de Neder
landse Maatschappij tot bevor
dering der Tandheelkunde.
Volgens Jongejan zitten veel
tandartsen ook financieel klem.
Toen de Alphenaar veertien jaar
geleden zelf tandarts werd, wa
ren de tarieven net zo hoog als
nu: „Verschil is wel dat mijn
kosten veertig procent gestegen
zijn in die jaren. En dan heb ik
het nog niet eens over de wette
lijke eisen, die ook geld kosten.
Of de eisen die we onszelf op
leggen, bijvoorbeeld wat betreft
bijscholing." Om tc protesterei
tegen het overheidsbeleid, heb
ben sommige collega's gestaakt
Anderen lieten weten dat ze noj
maar mondjesmaat zullen ver
doven als daar niet extra vod
wordt betaald. longejan voel
niets voor dergelijke 'patiënt
onvriendelijke acties'. „Daq
heb je alleen jezelf mee", merk
te ook P.C. de Klerk van de Cori
sumentenbond gisteren op.
Hij waarschuwde de tandari
sen ook om niet te veel behar
delingen over te hevelen nat
vrijwillig af te sluiten verzekc
ringen: „Dat zou de toegankt
lijkheid van de zorg ernstig i
gevaar brengen." „We moete
zoeken naar een tussenweg'
opperde Jongejan. „Want het i
ook niet eerlijk dat goede poel
sers lijden onder patiënten di
denken dat voeding alleen be
staat uit Marsen en Milki
Way's."
Dat deelde een woordvoerster v
Een patrouillevliegtuig van de kustwacht heeft
gisteren op circa 25 kilometer uit de kust van
Noord-Holland een olievlek van bijna zestig kilo
meter lengte waargenomen. Volgens Rijkswater
staat is er gezien de afstand tot de kust geen ge
vaar dat olie de Noordhollandse stranden bereikt.
Rijkswaterstaa
De vlek ligt evenwijdig aan de kust tusse
IJmuiden en Den Helder en bleek bij enkel
luchtverkenningen nauwelijks van plaats te vei
anderen. Dé inhoud van de vervuiling wordt gt
raamd op ruim vijftig kubieke meter olie (bijn
vijftig ton).
De verbinding in alles vormt Anna
DE IDEOLOGIE
Vanuit de regio Haarlem opereert Paideia: een
religieuze beweging met diverse commerciële
activiteiten. De 56-jarige Anna Clowting is het
inspirerend middelpunt. 'Mevrouw de meester'
verblijft momenteel, met twee volgelingen, in de
bergen te Nepal. Trouwe volgelingen
beschouwen Anna als het Goddelijke in het
dagelijkse leven. Centraal in hun leven staan
gezonde voeding, zuiver water, hygiëne,
meditatie, gebed en waarachtige liefde. Een
belangrijke zakelijke activiteit van Paideia is de
eigen natuurvoedingswinkel in Overveen Het
totale aantal aanhangers van de beweging is
moeilijk te schatten. Elf leden leven in een
woongemeenschap te Haarlem, eenzelfde aantal
tot voor kort in de Franse Pyreneeën
Zij die Paideia de rug toekeerden (de uitstappers)
noemen de organisatie een 'dogmatisch
familiebedrijf (vier stichtingen, twee BV's).
Discipelen van Anna zouden lijdzaam en
planmatig geïndoctrineerd worden. Ex-leden
signaleren machtsmisbruik en spreken over een
ondoorzichtig financieel beleid.
Is Paideia (Grieks voor opvoeding) een
vreedzame religieuze organisatie voor
persoonlijke groei, of een sekte waarin geld en
autoritair gedrag de boventoon voeren?
Een inventarisatie.
EDBLAAUW
De Paideia-organisatie zetelt in
een huurpand aan de Munter
slaan in Haarlem. Een entoura
ge, die vele gelijkenissen vertoont met an
dere trefpunten van deze religieuze bewe
ging: sober, doch stijlvol ingericht, veel wit
(de kleur, die staat voor waarheid) én alles
uitzonderlijk schoon. Zo ook de Zandvoort-
se flat van Anna's ex-man, Friso van der
Wal die na zijn scheiding contact bleef hou
den met Paideia. Hij heeft thans de functie
van directeur Paideia Management BV.
Bij Van der Wal aan tafel: Gabriëlle (zijn
dochter uit het huwelijk met Anna), Adéle
Bots (huidige echtgenote van Van der Wal),
en Patrick Moulsdale (de jonge - 32 jaar -
voorzitter van de stichting
Paideia I nternational)
Patrick Moulsdale (geboren in
Engeland) presenteert zich na
drukkelijk als het aanspreek
punt; zijn Nederlands is uitste
kend, zo ook zijn kennis van
spirituele zaken. Moulsdale was
aanhanger van Baghwan (later
Osho), volgde meditatie- en
trainingscursussen op Rajneesh
International Meditation Uni
versity in Amerika en leefde in
diverse communes in Europa
en de VS. Werkte als zakenman
in de Engelse hoofdstad en
kwam in '86 met zijn vriendin
naar Nederland. Hier kreeg hij
contact met Paideia. Moulsdale
werd een van de trouwste vol
gelingen van Anna.
Dat geldt ook voor Friso Van
der Wal (51), voormalig leraar
lichamelijke opvoeding en con
rector op het Kennemer Lyce
um en tot voor kort directeur
van kantoorinrichter Dingier in
Beverwijk. Net als zijn dochter
Gabriëlle (31 jaar, bestuurslid
van Paideia International)
houdt hij zich in de gesprekken
voornamelijk op de achter
grond.
Moulsdale is de woordvoerder,
een taak die hij met overgave
vervult. „Ontzettend veel men
sen", zegt hij, „zijn op zoek.
Naar een nieuw Godsbesef,
naar liefde of naar wat dan ook.
Ze willen op de een of andere
manier meer inhoud geven aan
hun leven. Je kunt je ogen slui
ten, en zeggen: ik heb een leuke
baan en een mooie auto en dat
is het. Maar er is meer tussen
hemel en aarde."
Paideia heeft, legt Moulsdale
SBEEN uit, in de loop der jaren een ei
gen gedachtenwereld en koers
ontwikkeld om daaraan inhoud
te geven. Onder meer door het propageren
van activiteiten op het gebied van bewust
zijnsvorming, nieuwe woonvormen in bin
nen- en buitenland met het accent op kin
deren, natuurvoeding, schoon water, ge
zondheid en hygiëne. Uiteraard gedragen
door het inzicht en het woord van Anna.
Moeilijk proces
In een poging vooroordelen weg te nemen:
„We hebben geen dogma's, en er is even
min sprake van een vaste ideologie of ge
loof. Het is een levenswijze. Paideia is een
organisatie die leeft en vecht voor de liefde
in onszelf en om ons heen.
Dat die overtuiging lang niet iedereen aan
(v.l.n.r.) Friso van der Wal, directeur van Paideia Management BV, Patrick Moulsdale en Gabrielle v
stuurslid van de Stichting Paideia International.
spreekt, begrijpt het drietal best. „Want",
zegt Van der Wal, „je moet eerst op zoek
naar het wezen in jezelf. Wie ben ik? Wat
drijft mij eigenlijk? Je moet een moeilijk
proces door. Alles wat je hebt geleerd, je op
voeding en dergelijke. De goede dingen er
van moet je behouden, de slechte en verve
lende proberen kwijt te raken. Je moet de
tegenstellingen in jezelf onder ogen durven
zien. Dat is de kern van de problematiek en
de weerstand die we oproepen.
Jezelf afpellen heet dat in het Paideia-jar-
gon, waarin begrippen als integreren.
(in)cameren en uitleven voordurend vallen.
Hoe meer 'lagen' van onderbewustzijn, ver
worvenheden en maatschappelijke ver
wachtingen zijn 'verwijderd', des te groter is
de kans dat je in verbinding komt met wat
er méér is, zo stellen ze. „Wij zijn voortdu
rend confronterend bezig", geeft Gabriëlle
aan. „Eerst met onszelf en vervolgens sti
muleren we anderen hetzelfde te doen. We
willen mensen wakker maken. Alle verwor
venheden doorbreken. Dat is noodzakelijk
om verder te komen en een hoger doel te
bereiken." „Bij voorkeur in groepsver
band", vult haar vader aan. „Dat is voor ons
een heel erg belangrijk gegeven."
Friso van der Wal kwam door zijn gedre
venheid anderen zijn levensvisie op te drin
gen in conflict met Dingier kantoorartike
len, waar hij als mede-directeur werkzaam
was. Een procedure tot ontbinding van het
arbeidscontract volgde. De rechter scheidde
beide partijen en stelde vast dat de op fami
lieverhoudingen gebaseerde discussie zich op
her bedenkelijke niveau bewoog van een
soap-opera. Van der Wal: „De tegenpartij
heeft mijn betrokkenheid bij Paideia mis
bruikt."
Van der Wal kreeg als schadevergoeding
ruim een jaarsalaris (138.900 gulden) toege
wezen. „Soms ben ik te dwingend ge
weest", klinkt het schuldbewust. „Mijn om
geving accepteerde dat niet. Ging het als ir
ritant ervaren. Ja, zo werkt het dus kennelijk
niet. Ik heb mezelf daarin moeten bijstel
len."
'Geen sekte'
Af en toe stokt het gesprek door onbegrip of
lichte irritatie. Bij voorbeeld wanneer ter
men vallen, waarvan het gezelschap vindt
dat die niet op hun organisatie of ideologie
van toepassing zijn. „Een boodschap? Nee
daar lopen we niet mee rond." Of: „Het
woord groepering stuit me tegen de borst.
We zijn een groep mensen, die heel alle
daags met elkaar bezig is." En: „Een sekte?
Onzin. Dat wordt gezegd door mensen die
niks van ons afweten. Ze plakken er snel
even een etiketje op en klaar."
Elitair vinden ze zich allerminst. „Wij keren
ons niet af van het materiële en het maat
schappelijke. We voelen ons net zo thuis bij
het dansen in een disco als bij een medita
tie. Wij verkopen in onze natuurvoedings
winkel heerlijke broodjes, maar streven ook
naar hogere spirituele doelen."
„Religie staat daar min of meer los van, wat
niet wil zeggen dat wij geen Godvruchtige
mensen zijn", zeggen de drie. „Geloof is
een dagelijkse waarheid in ons leven. Niks
meer en niks minder. Bij de traditionele
godsdienst is dat volkomen anders. Als je
goed je best doet, kom je wel in de hemel.
Dat soort dingen. Dat hoeft voor ons niet."
De verbinding in alles vormt Anna.
„Paideia", benadrukt Moulsdale, „is haar
creatie. Zij heeft het fundament gelegd. Zij
is de inspirerende en creatieve kracht. En
staat in die zin boven alle partijen. Wij zijn
de mensen die het in de praktijk brengen.
We werken niet vóór, maar samen met
haar."
„Wij hebben", vult Gabriëlle aan, „ons ook
moeten ontwikkelen om met haar mee te
gaan. Wat zij heeft vrijgemaakt in zichzelf,
maakt Paideia tot een unieke organisatie.
Dat gaf ons de vonk."
Terug naar Nepal, het tijdelijke toevluchts
oord van Anna en haar gevolg, waar het
Heilig Vuur brandend wordt gehouden.
„Vanuit haar wereld", zegt echtgenoot In-
dra Steenbrink, „openbaren zich de regels
en de wetten. Ze reikt iets aan, waarmee de
mens wat kan doen."
Buiten op het balcon van het Guest House
luistert Anna in yoga-zit op de grond,
ondersteund door een kussen ontspan
nen naar het onderhoud. Af en toe haakt ze
in. Soms fel, maar vaak ook relativerend. „Ik
spiegel. Ga de confrontatie aan. Gooi het
open. Dat is eigenlijk alles. Probeer te laten
zien dat de mensen geen angst hoeven te
hebben om te verliezen. Dat is de kern."
Dan heel bewogen: „De wereld wordt be
heerst door enorm egoïsme. Van het hele
kleine tot het grote. Wanneer je een arme
geld geeft en daarmee rijkdom, gaat hij net
zo hufterig doen als die rijke. De mens
roept in zijn dagelijkse handeling en gedrag
het kwaad op. Het is heel moeilijk die we
reld te veranderen. Dat is een illusie. Wij
doen enkel en alleen ons best de mens wak
ker te schudden. Laten zien dat het ook an
ders kan. Als je maar gezond leeft; een ge
zond lichaam heeft een gezonde geest. En
pas dan kun je tot waarachtige liefde en
vrijheid komen."
De ideologie wordt op veel plaatsen in de
praktijk gebracht. In Nepal, in eigen land
(een woongemeenschap aan de Hazepater-
slaan in Haarlem) en in Frankrijk. Tot voor
kort had Paideia in de Pyreneeën (omge
ving Montferrer) op 800 meter hoogte van
God en alleman verlaten, een zogenoemde
ashram: LasClottes. Een ontmoetingsplaats
voor 'gelijkgezinden' en zomerkampen voor
kinderen. Een conflict tussen de twee eige
naars van het stuk grond heeft de groep in
maart van die plaats weggedreven. Ze zijn
op zoek naar een andere locatie, bij voor
keur in hetzelfde gebied en op hetzelfde ni
veau. Want 'hoe hoger, hoe schoner', blijft
de draagkracht van de zoektocht.
„Het is", zegt Liesbeth Verleur, een bevlo
gen bewoonster van de Paideia-vestiging in
Frankrijk, „voor ons van levensbelang hier
een leefgemeenschap te houden. Vooral om
te kunnen laten zien, voelen en ervaren dat
er wel degelijk andere mogelijkheden zijn
om te leven. Dat maken we geheel vrij
willigin de vrije natuur zichtbaar met
een groep mensen. Hier kun je uitzoeken
wie je werkelijk bent en wat je wilt. Dat dra
gen we uit op basis van schone voeding,
meditatie, gebed en waarachtige liefde."
De uiterlijke Paid.eia-kenmerken zijn overal
hetzelfde. Witte kleding, mediteren, eten in
stilte, zingen en bidden, het kringgebed
vooraf met de handen in elkaar, het begroe-
tingsgebaar (de handen voor het lichaam
gevouwen). En natuurlijk de gele krui
denthee, die vanwege het doorspoelende
effect een regelmatige gang naar het toilet
noodzakelijk maakt. Het wordt op den duur
een vertrouwd beeld, al die ceremonies.
„Het zijn dingen die we als groep in ons le
ven gebruiken om twee werelden te verbin
den", legt Moulsdale uit. „Even stil, even
rust in de chaos van alle dag. Dat is noodza
kelijke om de spanning weg te laten vloeien
en contact te zoeken met het andere hogere
doel dat we nastreven."
Morgen: De financiën.
Vele malen zou de mens c
ziel trappen. Mij proberen onde
de grond te krijgen, maar
uiteindelijk lukt dat niemand. A
mijn ideeën omtrent geluk
werden aldus door de Goddelijk
wereld van mij afgestroopt en
afgepeld. Want mi/n afspraak n
de Goddelijke wereld om het
hoogste doel hier op aarde te
realiseren, betekent dat ik
onderhevig zou moeten zijn a
de kruisiging, net zoals een tede
alvorens te reïncarneren en aldi
die taak op me te kunnen r.
