Transparante gevel voor
centraal station Den Haag
Het 'jetset-gevoel' van Schiphol
Randstad
Tweede gebedsruimte
luchthaven Schiphol
Permanente bewaking
voor IRT-officier
Geen gehoor
protest tegen
racecircuit
CHTERGROND
Haagse regio rijp voor stadsprovincie
WOENSDAG 8 JUN11994
975
Op de luchthaven Schiphol
wordt een tweede gebedsruimte
ingericht. Dat is noodzakelijk,
omdat de bestaande gebeds
ruimte zich bevindt in het ge
deelte van de luchthaven dat
ten gevolge van het Verdrag van
Schengen straks alleen nog be
reikbaar is voor reizigers binnen
de EG. Voor passagiers van bui
ten de EG, voor wie de pas
poortcontrole blijft bestaan,
heeft de luchthaven nu een ei
gen gebedsruimte beschikbaar
gesteld. In de gebedsruimte
kunnen passagiers van alle
godsdiensten zich terugtrekken
voor meditatie of gebed. Ook is
het mogelijk een persoonlijk ge
sprek te voeren met een domi
nee of een katholieke priester.
Voor islamieten, hindoes en jo
den zijn geestelijken op afroep
beschikbaar.
Ongeveer 20.000 reizigers
maken jaarlijks gebruik van de
huidige gebedsruimte. De nieu
we gebedsruimte, die bijna 100
vierkante meter oppervlakte
heeft, gaat per 1 augustus open.
De inrichting zal sober zijn,
zonder afbeeldingen. Wel wordt
volgens pater Wim van Broek
hoven overwogen om het glas
in de vensters door een kunste
naar te laten verfraaien.
Russische 'diepvriesmatroos'
wordt diplomatiek probleem
landse Gemeenten. Hendriks is
de VNG-specialist voor de Wet
op de Lijkbezorging en wordt
regelmatig door (kust)gemeen-
ten geraadpleegd over aange
spoelde drenkelingen. „Wat
dacht u dat gebeurt op cruise
schepen, waar doorgaans oude
ren hun vakantie op doorbren
gen? Ook daar overlijdt wel eens
een passagier, terwijl het schip
midden op de Atlantische Oce
aan vaart. Je kunt zo'n stoffelijk
overschot slecht op een
dekstoel aan boord laten zitten.
Dat is niet alleen geen gezicht,
maar is natuurlijk evenmin be
vorderlijk voor de gezondheid
van de overige opvarenden. Dat
gaat dus keurig in het daarvoor
ingerichte mortuarium
..Trouwens, in vroeger dagen
hielden ze belangrijke opvaren
den wel goed door ze in een vat
met runt of whisky te bewaren.
Of het verkeerde vat wel eens is
aangeslagen voor een borrel?
Daar moet ik even niet aan den
ken". Het goeie ouwe zeemans
graf, ook wel bekend als het
'een-tvvee-drie-in-Godsnaam',
is niet langer in trek tegenwoor
dig. Maar als de overledene in
zijn laatste wil een zeemansgraf
heeft verkozen, dan biedt de
Wet op de Lijkbezorging die
mogelijkheid wel degelijk. Mits
deugdelijk verpakt en ver
zwaard. zodat het lichaam niet
alleen zinkt, maar ook onder
water blijft.
De Nederlandse autoriteiten
zitten sinds begin deze week le
lijk in hun maag met de 'diep
vriesmatroos' die bij toeval
werd ontdekt aan boord van het
Russische wachtschip Labra
dor. Justitie in Haarlem wil sec
tie verrichten op het stoffelijk
overschot van de 54-jarige Rus
om vast te stellen of de man
zoals de kapitein verklaart
om het leven is gekomen door
zelfdoding. De Russen echter
willen het lichaam ongeschon
den naar hun vaderland terug
brengen, zo blijkt uit diploma
tiek overleg tussen de betrokken
ministeries van beide landen.
De diepgevroren matroos
kwam tevoorschijn tijdens een
routinecontrole door de douane
afgelopen maandag in IJmui-
den. Even schrikken voor de
douaneman in kwestie, omdat
de kapitein was vergeten het
overlijden en de navolgende op
slag te melden. De matroos zou
zich al op 27 april, midden op
zee, van het leven hebben be
roofd. Besloten werd de man
geen zeemansgraf te geven,
maar hem tot de begrafenis in
Rusland goed te houden. Dit
kon het beste door het stoffelijk
overschot in een koelcel te leg-
Op zich is dat geen ongebrui
kelijke methode, zegt G. Hen
driks van de Vereniging Neder-
Meteoriet is waarschijnlijk
in Noordzee terecht gekomen
De heldere vuurbol die vele mensen in Noord- en Zuid-Holland en
Zeeland zondagmorgen 29 mei omstreeks half twaalf hebben ge
zien, was een meteoriet afkomstig uit de asteroïdengordel tussen
de planeten Mars en Jupiter. Gezien het traject kan het hemelli
chaam niet ergens in Noord-Holland zijn ingeslagen. Mogelijk is de
meteoriet in de Noordzee terecht gekomen.
De Dutch Meteor Society in Leiden heeft dit op grond van metin
gen op de dag van de val en de afgelopen week bij waarnemers ter
plekke vastgesteld. Het hele traject dat de vuurbol aflegde, is vol
gens de onderzoekgroep veel langer dan de mensen hebben kun
nen waarnemen.
Het object had vanaf het moment dat het opgemerkt werd nog
maar een hoogte van ongeveer 30 kilometer. Op 15 kilometer
hoogte, ongeveer 125 kilometer uit de kust ten westen van Eg-
mond, kwam een einde aan het vurige traject in de dampkring. De
eindsnelheid van de vuurbol bedroeg toen nog maar zo'n 10 kilo
meter per seconde.
Deze berekening is karakteristiek voor een meteorietval. De cij
fers komen overeen met die van het neerkomen in 1990 van de me
teoriet van Glanerbrug, die door het dak van een huis sloeg, en van
Mbale in 1992 in Oeganda, waar bijna 150 kilo brokstukken werden
verzameld. De Leidse instelling berekende destijds ook de trajecten
van deze meteorieten.
werkers van de CID in Haarlem
voor het gerechtshof in Den
Haag waar ze moesten getuigen
in een grote cocaine-zaak. Na
dat het hof bepaalde dat ze in j
het openbaar moesten worden
gehoord, verschenen de politie-
functionarissen met een pruik
op het hoofd. Hun gezichten
waren geschminkt. Voor en na
de zitting werden ze vergezeld
door agenten in burger.
De officier mr. Heutink be
vestigt dat haar collega Van der
Veen en de twee CID-mensen
constant worden bewaakt: „Dat
heeft te maken met alle publik-
laties over de IRT-affaire. Die
mensen zijn zoveel in het
nieuws geweest. Bovendien is er
bij de politie informatie binnen
gekomen die deze maatregel
rechtvaardigt". Zij wil niet zeg
gen of die informatie te maken
heeft met de IRT-affaire of met
de zaak Jaap van der Heiden, de
Allcmaarse drugshandelaar die
een jaar geleden voor zijn wo
ning werd geliquideerd. De CID
Haarlem zou voor die liquidatie
zijn getipt maar met daarmee
tip niets hebben gedaan. On
derzoek van de rijksrecherche
wees uit dat de CID niet nalatig
had gehandeld.
Een artistieke impressie van de n
e hoofdingang van het Centraal Station in Den Haag die aan de westzijde van het station wordt gerealiseerd.
In Den Haag is gisteren begonnen met een ingrijpende
verbouwing van het centraal station. Het station wordt
verlegd naar de westzijde, recht tegenover het nieuwe
ministerie van VROM. De huidige voorkant van CS wordt
daarmee de zijkant. De nieuwe ingang van het station
wordt voorzien van een 100 meter lange en 15 meter ho
ge transparante gevel.
OEN HAAG MONICA WESSELING
sagiers kunnen op hun beurt
zien wat er in Den Haag ge-
Vanaf de straat zijn de passa- beun. De tramperrons worden
giers te zien die op de roltrap- ook direct vanaf de straat be-
pen naar boven gaan en de pas- reikbaar. Op de begane grond
komen nieuwe winkels. De ver
nieuwing van het station is vol
gens de NS nodig om de groei
ende stroom treinpassagiers te
kunnen 'verwerken'. Dagelijks
maken 85.000 mensen gebruikt
van het Haagse hoofdstation.
De NS verwachten dat dit getal
nog verder groeit.
De nieuwe hoofdingang sluit
aan op de Turfmarktroute. Via
de onderdoorgang onder het
ministerie van vrom komen
voetgangers op het pad dat het
Haagse station met de binnen
stad verbindt. In dit tussenge
bied, het zogeheten Nieuwe
Centrum, wordt flink gebouwd.
Onlangs is er de nieuwbouw
van de Tweede Kamer gereed
gekomen, het nieuwe stadhuis
wordt over enkele maanden ge
opend en aan de uitbreiding
van het Paleis van Justitie wordt
hard gewerkt.
hoofdingang kost
de NS en de gemeente 7,4 mil
joen gulden. Begin 1995 moet
ingang gereed zijn.
De Haarlemse IRT-officier mr.
O. van der Veen en twee leden
van de Criminele Inlichtingen
dienst (CID) Haarlem worden
momenteel permanent begeleid
door agenten in burger. Dit
heeft waarnemend officier mr.
M. Heutink uit Haarlem beves
tigd. De maatregel is genomen
op grond van bij de politie bin
nengekomen informatie.
Gisteren moest mr. O. van der
Veen voor de Utrechtse recht
bank getuigen in de zaak tegen
een van hasjhandel verdachte
Utrechter. Van der Veen was
van 1 december 1992 tot 1 juli
1993 verantwoordelijk voor de
controle op het inmiddels opge
heven Interregionaal Recher
cheteam Noord-Hollan
d/Utrecht. Dit team rolde on
dermeer de organisatie van de
Utrechter op.
De Haarlemse officier werd
gisteren begeleid door twee
agenten in burger. Direct na
zijn getuigenis verliet hij de in
gezelschap van de twee agenten
de rechtbank via een achter
deur.
Vorige week dinsdag en don
derdag verschenen twee mede-
Pitbull-terrier
verminkt man
ROTTERDAM
Een 36-jarige man uit Gouda
is vermoedelijk voor zijn le
ven lang verminkt geraakt
omdat hij een opmerking
maakte over de lange lijn
waar een pitbull-terriër aan
zat. Het slachtoffer liep op
een fietspad in Rotterdam
toen de eigenaar met hond
hem tegemoet kwam. Toen
de Gouwenaar een opmer
king maakte over de lengte
van de ketting, kreeg hij eerst
een klap en werd vervolgens
aangevallen door de hond.
De man moest in een zieken
huis een spoedoperatie on
dergaan. Zijn hele onderlip
en een deel van zijn neus
bleken afgebeten te zijn.
De eigenaar is na het voorval
razendsnel met zijn hond ge
vlucht. Getuigen probeerden
hem te achtervolgen, maar
raakten het spoor bijster.
DEN HAAG
Er komen voorlopig geen be
perkingen voor het circuit van
Zandvoort. De Stichting Geluid
hinder Zandvoort eiste vorige
week in een spoedprocedure bij
de Raad van State in Den Haag
dat het circuit gesloten zou
worden of dat het aantal races
met de helft zou worden ver
minderd. Deze week werd be
kend dat de Stichting de rechts
zaak tegen het circuit verloren
heeft.
De Stichting vocht bij de
Raad van State de tijdelijke ver
gunning aan die de provincie
Noord-Holland aan ECP, de ex
ploitant van het circuit, gaf. De
Stichting vreest dat, nu er weer
een tijdelijke vergunning is ver
leend, de races nog jaren op de
oude lokatie gehouden worden.
Met alle lawaai-overlast van
dien.
De rechter heeft op dit mo
ment nog maar een voorlopig
oordeel gegeven. De zaak zal
door de afdeling bestuursrecht
spraak van de Raad van State
nog verder worden onderzocht.
Een definitief oordeel over de
tijdelijke vergunning zal waar
schijnlijk nog minstens een jaar
op zich laten wachten.
Veel keus op Schiphol, maar is het er ook echt goedkoop?
Tax-free kopen in dé etalage van Nederland
SCHIPHOL LOUIS BURGERS/GPD
Duizenden vakantiegangers zullen de ko
mende maanden weer verlekkerd staren
naar alle mooie en luxe apparaten, horloges
en sieraden in dé etalage van Nederland,
oftewel de belastingvrije winkels van Schip
hol. De nationale luchthaven rekent erop
dat ook dit jaar weer meer Nederlanders
meer boodschappen zullen doen voordat
vertrokken wordt naar bestemmingen in
Spanje, Griekenland of het verre buiten
land.
„Ons winkelcentrum maakt de luchtha
ven interessanter", verklaart Johan van
Streun, hoofd van de afdeling concessies en
reclameverhuur van Schiphol. De 31-jarige
manager is er van het nieuwe slag. Zij moe
ten ervoor zorgen dat de vooraanstaande
positie van Schiphol behouden blijft. „De
passagier heeft tijd over, kan rondlopen en
kijken wat hij nodig heeft. Wij bieden hem
produkten aan tegen een lagere prijs dan
normaal", aldus Van Streun.
Zeker nu alle Nederlanders ook alles tax
free mogen kopen (sinds 1 januari 1993)
waarmee Amsterdam Airport Shopping
Centre met enige overdrijving adverteert,
lijkt het voor de gemiddelde vakantieganger
aantrekkelijk ook even te proeven van het
jetset-gevoel. Een Rolex kunnen kopen is
i toch iets anders dan een slof siga
retten of een fles sterke drank.
Schiphol heeft het vorig jaar gemerkt. De
winkels maakten een totale omzet van 465
miljoen gulden, waarvan maar liefst een
kwart (117 miljoen) toevloeide naar de
luchthaven. De meeste Europese concur
renten hadden juist te maken met een da
lende omzet als gevolg
Toch kan zeker niet elke Nederlander al
les belastingvrij kopen. Dat geldt alleen
voor reizigers naar niet-EU-landen. De
richtlijnen van de Europese Unie bepalen
dat reizigers die binnen de unie blijven (en
dat geldt voor de meeste vakantiebestem
mingen) voor hooguit 90 ecu (zo'n 200 gul
den) gebruiksartikelen zonder btw mogen
aanschaffen. Daarnaast geldt een aparte re-
igeling voor drank, parfums, cosmetica en
sigaretten.
Elke Nederlander die binnen de EU blijft
moet eigenlijk worden afgeraden op Schip
hol dure apparatuur aan te schaffen. Bij een
uitgave boven de 90 ecu komt er immers de
normale 17,5 procent btw bij en daarmee
verdwijnt het voordeel als sneeuw voor de
zon. Dat laat verder onverlet dat de reiziger
in het land van aankomst ook nog gevraagd
kan worden invoerrechten te betalen.
De hoogste omzetten worden echter nog
steeds behaald bij de drank, de sigaretten
en de parfums. „Als we naar de omzet kij
ken zouden we het shopping centre moeten
ombouwen tot een groot drank-, sigaretten-
parfum- en cosmetica-paradijs. Dat doen
we echter niet. Wij willen een groot, inter
nationaal publiek bereiken, en dat wil een
veel grotere keus. Onze kracht is onze keur
aan artikelen".
Toch heeft Schiphol wel degelijk gemerkt
dat Nederlanders nu alles mogen kopen. Bij
de juwelierszaak staan aankopen door Ne
derlanders nu duidelijk op een eerste
plaats. Dat geldt ook bij de audio en video.
Deze verschuiving compenseerde voor het
grootste deel de verminderde omzet bij
transitopassagiers. „Zo wilden Italiaanse
zakenlieden op doorreis van Rio de Janeiro
naar Milaan of Rome hier nog wel eens gro
te hoeveelheden sieraden kopen. Die omzet
is weggevallen nu ook voor hen de 90 ecu-
Tnmiddels wordt gewerkt aan een uitbrei
ding van het winkelaanbod. Nadat eerder
dit jaar de belastingvrije winkels ih nieuwe
West Terminal geopend werden, hoopt de
luchthaven binnen het jaar Schiphol Flaza
te openen. Deze nieuwe hal, waarvan het
NS-station integraal deel uitmaakt, zal aan
nog eens 32 horeca-ondernemingen en
winkels onderdak bieden.
door: Jan Kuys
Milieubeweging en Schipholplanners houden niet van elkaar
En de bedoelingen waren zo
goed. Schiphol had een speciaal
bureau ingehuurd voor de orga
nisatie. Het bureau trok een
rechter, mr. Slagter. en een pro
fessor, dr. Rörsch, aan als
scherpzinnige ondervragers.
Voorts was een panel deskundi
gen aanwezig om opheldering
te kunnen geven over de moei
lijker onderdelen van het ge
sprek, dat ging over de milieu
gevolgen van de uitbreiding van
Schiphol. Dit alles moest leiden
tot een goede dialoog, waardoor
bij beide partijen wellicht be
grip kon groeien voor eikaars
standpunt.
Begrip! Vergeet het maar. In een
reactie op een aan de bijeen
komst ten grondslag liggend
discussiestuk had de milieube
weging de toon al gezet. Daarin
noemt zij de Integrale Milieu
Effect Rapportage (IMER) van
een belabberde kwaliteit. Het
rapport kenschetst zij als een
'gatenkaas', waarin de milieuge
volgen van de uitbreiding van
Schiphol onjuist en onvolledig
zijn weergegeven.
Op zich is daar uitstekend over
te discussiëren, mits de ge
sprekspartners met harde feiten
komen en de ondervragers spits
zoeken naar de achterliggende
motieven van deze opvattingen.
Helaas bleek de rechter niet
walcker genoeg om de zuiver
heid van de argumenten te kun
nen toetsen. Bovendien gingen
Het komt nooit meer goed
tussen de milieubeweging en
de ministeriële plannenmakers
over Schiphol. Een poging van
de nationale luchthaven om
beide partijen via een
indringend, wetenschappelijk
opgezet debat nader tot elkaar
te brengen, is gisteren mislukt.
In de Amsterdamse Beurs van
Berlage werden de
tegenstellingen voor een select
gehoor nog eens fijntjes
aangescherpt.
grote delen van het gesprekson
derwerp de professor boven zijn
pet. Omdat de milieubeweging
kwistig strooide met ter plekke
nauwelijks te controleren bewe
ringen en omdat de deskundi
gen van het Schiphol-project te
beleefd waren om voortdurend
tegenspraak te geven, verzand
de het beloftevolle debat in een
saaie positiebepaling.
Samengevat ging het gesprek
over de milieujas van Schiphol.
Die mag volgens de rapporteurs
niet te krap zitten („wij moeten
ons houden aan de opdracht
van de politiek: én economische
groei én een beter milieu"), ter
wijl de milieubeweging de
luchthaven strak wil insnoeren
(„als de groei van de luchtvaart
doorgaat vallen er straks grote
gaten in de ozonlaag"). De
IMER is volgens de milieubewe
ging 'professionele luchtfietse
rij', omdat met het milieu niet
echt rekening is gehouden. Op
hun beurt verwijten de Schip-
holrapporteurs de milieubewe
ging geen oog te hebben voor
economische belangen en voor
de haalbaarheid van sommige
milieumaatregelen.
En zo ging het gekissebis nog
een tijdje door. Zijn de onder
zoeken naar geluidhinder wel
góed uitgevoerd? Heeft de
milieubeweging wel rekening
gehouden met de autonome
groei van de luchtvaart? Zijn de
vo'orgestelde maatregelen om
geluidsoverlast tegen te gaan te
controleren? Hoeveel mag een
ietsje beter luchtvaartmilieu
kosten?
Aldus sprak de ene partij, de
milieubeweging, voortdurend
over het veranderen van de we
reld en de andere partij over het
veranderen van Schiphol. Die
kloof bleek gisteren onover
brugbaar. Toen de milieubewe
ging vervolgens suggereerde dat
de Schiphol-rapporteurs hun
IMER-rapport hadden geschre
ven met de vooropgezette be
doeling groei van Schiphol mo
gelijk te maken, waren de rapen
helemaal gaar en dreigde een
heuse confrontatie. Over een
'goede dialoog' werd toen maar
helemaal niet meer gesproken.
Delftse wethouder wil verdeling lusten en lasten
Het gaat er serieus naar uitzien dat ook de Haagse
regio afstevent op de vorming van een zelfstandi
ge stadsprovincie. Als het rijk de plannen goed
keurt, dan gebeurt dat zelfs nog op hetzelfde mo
ment (1 januari 1998) als in Rotterdam, waar ze al
eersten op het idee kwamen zich van Zuid-Hol
land af te zonderen.
Boudewijn Boelens, WD-wethouder in Delft en
tevens lid van het dagelijks bestuur van het stads
gewest Haaglanden: „De negen gemeenten die nu
deel uitmaken van het stadsgewest Haaglanden,
zijn ervan overtuigd dat je een aantal belangrijke
regionale zaken alleen nog kunt oplossen door sa
men te werken. Bijvoorbeeld de totstandkoming
van grote bouwlocaties, die we voor de komende
jaren op stapel hebben staan".
Een tweede reden voor een eigen stadsprovin
cie is, aldus Boelens, „dat we met z'n allen iets;
moeten doen aan de problemen van de centrum
gemeente Den Haag. Die stad heeft z'n culturele
en economische waarde en aantrekkingskracht,
maar tegelijk concentreren zich juist daar werk
loosheid, drugs en dergelijke maatschappelijke
verschijnselen. Het is voor de regio niet goed alsi
de centrumgemeente zo in de problemen komt.
We moeten daar een eerlijke verdeling van lusten
en lasten voor vinden. En ten derde willen met
een eigen provincie een sterkere economische
kracht vormen. Binnen Europees verband wordt
dat steeds belangrijker".
Boelens wil zo snel mogelijk ook de zeven
Westland-gemeenten erbij betrekken, zodat een
zelfstandige provincie 'Haaglanden' een stevig
draagvlak van zo'n 850.000 inwoners krijgt.