De verwording van Bakkum tot probleemwijk
Noordwijk hoopt stilletjes op Haarlemse corsoflop
Rijnwoude wil dat melkveehouder land ontruimt
Regio
WOENSDAG 8 JUNI 1994
CHEF HENNY VAN EGMOND, 071 -356414, PLV.-CHEF HANS KOENEKOOP, 071 -35642
DEN HAAG/HAZERSWOUDE-RUNDUK.
Moet de Hazerswoudse melk
veehouder L Kompier de
grond aan de oostkant van de
wijk Rhynenburch volgende
week ontruimen, of krijgt hij
nog tot half juli de tijd? Dat is
de vraag waar de president van
de Haagse arrondissements
rechtbank zich gisteren in kort
geding over moest buigen. De
gemeente Rijnwoude vindt dat
de boer al lang weg had moe
ten zijn. Kompier is er zeker
van dat binnen zes weken de
problemen de wereld uit zijn.
Boer Kompier verkocht in ju
li 1991 zijn land en stallen aan
aan de Rijndijk aan de ge
Bouw milieu-woningen kan niet beginnen
meende Rijnwoude. De ge
meente wilde de grond gebrui
ken voor de uitbreiding van de
wijk Rhynenburch. De twee
partijen spraken af dat de vee
houder zijn spullen voor 1 no
vember 1993 leeg zou opleve
ren. Voor die tijd zou hij aan de
Galgweg, anderhalve kilometer
de polder in. een nieuwe boer
derij bouwen. Alleen wanneer
de nieuwe boerderij door de
schuld van de gemeente niet
op tijd klaar zou zijn. mocht
Kompier langer in zijn oude
boerderij blijven.
Op de voormalige weilanden
aan de Rijndijk staan inmiddels
een aantal huizen, terwijl in
een andere hoek van het ter
rein in april vijftien percelen
werden verkocht voor de bouw
van een milieu-wijkje. Onder
tussen lopen de koeien van
Kompier nog 's morgens en 's
avonds over het verkochte wei
land van de 'echte' weilan
den naar de melkstal. Doordat
de koeien nog dagelijks over
het land moeten lopen, kan er
nog geen weg worden aange
legd naar de al gebouwde wo
ningen en kan de bouw van de
milieu-woningen zelfs nog niet
beginnen.
Iedere maand dat de bouw
van het milieu-wijkje wordt
uitgesteld kost de gemeente
ruim 10.000 gulden aan rente
verlies. En voor het te niet kun
nen aanleggen van een weg
naar de bestaande huizen
hangt een schadeclaim in de
lucht. Aanstaande vrijdag levert
woningbouwvereniging Volks
belang acht ouderenwoningen
op die door al het gedoe slecht
of zelfs helemaal niet bereik
baar zijn. Volksbelang heeft
aangekondigd de gemeente
aansprakelijk te stellen voor de
schade die zij hierdoor onder
vindt.
De nieuwe stal van Kompier
is nog altijd niet gereed. Dat
heeft verschillende oorzaken.
De agrariër zelf voerde het te
rug op de lange tijd dat hij in
1992 moest wachten op een
vergunning voor de bouw van
een brug en een machineber
ging. De bouw van de berging
kon daardoor in afwijking
van de planning pas in 1993
beginnen. Om volledig gebruik
te kunnen maken van het be
lastingvoordeel van de investe
ringsaftrek moest de bouw van
de stal daarna worden doorge
schoven naar 1994. De vergun
ning werd in mei '93 aange
vraagd en in oktober '93 ver
leend.
Rechtbankpresident Robbers
liet er weinig onduidelijkheid
over bestaan dat hij vond dat
Kompier de vergunning ge
woon eerder had moeten aan
vragen en eerder met de bouw
had moeten beginnen. Aan de
andere kant vroeg hij zich af of
de problemen waar hij de land
bouwer mee opzadelt als hij
volgende week al moet ontrui
men wel opwegen tegen de
tijdwinst van een paar weken.
Want wanneer half juli de nieu
we stal klaar is, zijn alle proble
men voorbij, verzekerde de
agrariër herhaaldelijk. De pre- l
sident van de rechtbank doet l
volgende week dinsdag uit-
spraak. v
Woningstichting gelooft in oplossing voor Hillegoinse wijk i
Dwars door de wijk Bakkum in Hillegom is een kloof ge
slagen. Tussen oorspronkelijke bewoners en nieuwko
mers. Tussen nette burgers en a-socialen. Tussen orden
telijke voortuintjes en stapels grofvuil. De sfeer is grim
mig, de angst is tastbaar. Meer dan vijfhonderd keer per
jaar moet de politie naar de buurt toe om in te grijpen bij
burenruzies, vechtpartijen en nachtelijke overlast. De
wijk Bakkum is dé probleemwijk van de Bollenstreek ge
worden. Hoe kon het zo ver komen?
HILLEGOM KEES VAN DER LINDEN
Jonkvrouwe van Nispen tot
Pannerden, echtgenote van de
toenmalige burgervader van
Hillegom. metselde op 23 maart
1948 de eerste steen voor een
blok nieuwe woningen in de
Treslongpolder. In de jaren
daarna vestigden zich jonge ar
beidersgezinnen in de nieuwe
wijk, die Bakkum zou gaan he
ten. „Een keurige buurt. Ieder
een hield zich aan de regels",
herinneren de bewoners van
het eerste uur zich. De huizen
met hun witte glasgordijnen ge-
migden van Hollandse proper-
zin. Ook de goed onderhouden
tuintjes aan de straat waren
fraai. Zeker die bij de hoekwo
ningen; de woningbouwvereni
ging verhuurde de hoekwonin
gen met grote tuinen immers
alleen aan mensen die in de
minbou w werkten.
Bijna veertig jaar later is de
wijk Bakkum in een gribus ver
anderd. In de Leekstraat en de
Lijsterbeslaan zijn de voortuin
tjes vertrapt en hier en daar vol
gestort met afval. De ligusterha
gen zijn uitgegroeid tot een
dicht struikgewas, dat over de
stoepen hangt. Achter de vieze
en kapotte ruiten hangen vale
lappen en oude gordijnen. En
kele vensters zijn met houten
platen dichtgetimmerd. In de
Vossevaart liggen twee splinter
nieuwe winkelwagentjes. De
oudere buurtbewoners gaan er
hoofdschuddend aan voorbij.
Alleen op fluistertoon en ano
niem willen ze vertellen wat er
mis is. „We zijn als de dood."
Gajus
„De mensen die daar wonen
sporen niet", vertelt een echt
paar uit de Lindestraat. „Het is
gajus." Ze wijzen naar de Leek
straat en de Lijsterbeslaan, waar
de woningbouwvereniging vol
gens hun de laatste jaren 'pro
bleemgevallen' heeft gedumpt.
„Bijna elke nacht zit je rechtop
in je bed. Geschreeuw, keiharde
muziek."
Een vader van twee kinderen
zegt minstens vijftien keer per
jaar 's nachts hoofdschuddend
achter zijn raam te staan.
„Tjonge, tjonge, hoe is het alle
maal mogelijk, denk ik vaak.
Soms waarschuw ik de politie,
maar meestal wacht ik tot ie
mand anders dat al heeft ge
daan. Ik heb kleine kinderen,
dus ik kijk wel uit. Ééntje hier in
de buurt heeft ooit de politie ge
beld. Als represaille werd zijn
tuinhek de volgende dag ge
sloopt. Iemand anders hier
loopt nog met een gebroken
neus rond."
Vertrouwen in de politie heb
ben de buurtbewoners niet erg.
„De agenten durven ze niet aan.
Als er wat is, komen ze langs om
sussend op te treden. Maar de
mensen die de problemen ver
oorzaken, blijven rondlopen. Er
wordt drugs gedeald, je ziet
steeds dezelfde elke dag een
kratje bier halen."
Als voorlopig hoogtepunt in
een lange reeks van buurtruzies
hebben de wijkbewoners nog
vers in het geheugen een affaire
die zich drie weken geleden af
speelde. Een 28-jarige Leek-
straatbewoner overgoot een 47-
Verpauperde woningen veranderen de Hillegomse wijk Bakkum in een gribus.
jarige buurtgenoot met benzine
en poogde hem in brand te ste
ken. Toen dat mislukte, vluchtte
de 28-jarige het dak op en beko
gelde zijn slachtoffer met dak
pannen. Aanleiding tot de ruzie:
de 47-jarige man had de heet
gebakerde jongeman aange
sproken op diens rijgedrag. De
jongeman zou regelmatig kei
hard met zijn motor door de
straat scheuren.
„Overal gebeurt wel eens wat,
maar in die wijk is het ex
treem", erkent een woordvoer
der van de politie. „Bakkum
springt er in het hele gebied
echt uit. Het heeft te maken
met sociale achtergronden. Niet
'we gaan praten', maar 'we
meppen er op los'. Ruzies wor
den op straat uitgevochten, her
rie door muziek en noem maar
op. Neem het aanbieden van
grof huisvuil. Als de gemeente
het niet ophaalt, steken ze de
zaak gewoon in de fik."
Drankgebruik is de belang
rijkste oorzaak van de proble
men, meent de politie. „Elke
keer als we daar komen is er
drank in het spel." Met nadruk
stelt de woordvoerder dat de
problemen niet de hele wijk be
treffen. „Het gaat maar om een
aantal mensen, grof geschat
zo'n vijftien tot twintig perso
nen."
Wanbeheer
De woningstichting die de hui
zen in de buurt in bezit heeft,
FOTO UNITED PHOTOS DE BOER
erkent de problemen volmon
dig. Directeur R. Hagenaars
schetst hoe het allemaal zo ver
heeft kunnen komen. „Op een
gegeven moment zijn de wo
ningstichting en de gemeente
begonnen alle probleemgeval
len in die wijk bij elkaar zetten."
Hagenaars, die twee jaar gele
den de vorige directeur opvolg
de nadat die wegens wanbeheer
het veld had moeten ruimen,
weet niet of er een bewust be
leid tot concentreren bestond.
„Ik kan me herinneren dat bij
een van de eerste vergaderingen
over de wijk Bakkum, wethou
der Van Brummelen zei: we
moeten het anders gaan doen.
Daar kun je uit afleiden dat er
sprake is geweest van een
trendbreuk in het bestaande be
leid." Hagenaars juicht dat ove
rigens toe. „Probleemgevallen
moet je spreiden. Zet je ze bij
elkaar, dan versterken ze el
kaar."
De oudere Bakkum-bewoners
onderschrijven wat Hagenaars
zegt. „Toen de wijk Patrimoni
um werd gerenoveerd, kregen
wij hier het gajus", herinnert
een bewoonster zich. En een
ander: „Een paar jaar geleden
hebben een paar gezinnen, die
familie van elkaar zijn, aan Pago
gevraagd of ze bij elkaar moch
ten wonen. Daar heeft de wo
ningstichting in toegestemd en
dat had ze nooit moeten doen.
Het zijn sociaal zwakke men
sen, het blijft alleen leuk zo lang
het goed gaat."
Oud-Pagodirecteur IJ. van
Rooijen noemt het concentra
tiebeleid waar zijn opvolger
over spreekt 'fabeltjes'. Hoe het
dan allemaal wel zo uit de hand
kon lopen in de wijk Bakkum,
weigert hij te vertellen. „Mijn
arbeidsverleden bij Pago is een
gepasseerd station." De voor
malige CDA-wethouders van
woonruimteverdeling J. Draijer
(1986-1990) en H. van Brumme
len (1990-1994) ontkennen ook
dat er sprake is geweeest van
bewuste concentratie van pro
bleemgevallen. „Ik zou me daar
juist hartgrondig tegen hebben
verzet", laat Draijer vanuit
Luxemburg weten, waar hij te
genwoordig Europees ambte
naar is. Wel begrijpt hij hoe de
wijk Bakkum tot probleemwijk
is verworden. „Probleemgeval
len zijn doorgaans gekoppeld
aan lage inkomens, dus' de keu
ze waar je mensen kunt plaat
sen is beperkt. Ik zal niet ont
kennen dat er een zekere trek
naar die wijk was, vanwege die
koppeling met lage inkomens."
Ook Draijers opvolger, H. van
Brummelen, kan zich van con.
centratie niets herinneren. „In
de jaren dat ik wethouder wal
(1990-1994, red.) zijn we juis
begonnen de probleemgevallen
uit te plaatsen."
Onderkant
Overtuigd kondigt Hagenaar)
nu een 'breuk met het verleden
aan. „De woningen aan d<
Leekstraat en een deel van d«
huizen in de Lijsterbeslaan wor
den gesloopt en door nieuw
bouw vervangen. De bewoner»
krijgen elders in het dorp eei)
andere woning aangeboden."
Een 'spreidingsbeleid' dus. Vol
gens Hagenaars is dat hard noi
dig. „Het zou zonde zijn oie
miljoenen guldens in de reno|
vatie van de wijk te stoppen
terwijl het klimaat er hetzelfdï
blijft." Maar zullen de bewoner!
van de Leekstraat en de Lijster
beslaan daar wel mee instem
men? „Ze moeten natuurlijk we
meewerken", aldus Hagenaars
„Als ze zeggen: we willen mei
zijn allen bij hetzelfde portiek
blijven wonen, dan hebben wfl
natuurlijk een probleem." Maal
de directeur verwacht dat niet!
„De huizen in Bakkum vormei)
de onderkant van ons woning!
bezit, de huren bedragen ze
rond de driehonderd gulden pel
maand. Elders in Hillegom heb)
ben we nog zo'n duizend wo
ningen die onder de 550 gulden
zitten. Veel huurders hebben
recht op individuele huursubsi
die, dus ze komen na verhui
zing niet op hogere lasten te zit
ten."
Een bewoner van de wijk
Bakkum die al sinds zijn jeugd
in de buurt woont, haalt zijn
schouders op als hij hoort van
de goede voornemens van de
woningstichting. „Als je die
mensen verplaatst naar eider!
in het dorp, verplaats je de pro
blemen gewoon. Dan zit een
ander ermee. Oplossen doe je
het niet."
NOORDWUK WIM WEGMAN
Haarlem betaalt slechts 10.000
gulden meer aan het corso dan
Noordwijk. Voor dat luttele be
drag extra heeft de Spaarnestad
de finish van de praalwagens
van de badplaats afgesnoept,
een evenement dat volgens ru
we schattingen het bedrijfsleven
alleen al aan dagjesmensen
twee miljoen gulden meer ople
ven. Toch vindt de Noordwijkse
VW-directeur J. Broekmeulen
niet dat hij slecht heeft onder
handeld. „Ik heb nooit een kans
gehad. Toen ik er voor het eerst
van hoorde, was de zaak al in
kannen en kruiken. We hebben
zelfs moeite moeten doen om
ten minste nog de stan te krij
gen. Want aanvankelijk lag
Noordwijk helemaal uit de rou-
De VW-directeur zegt geen
enkel signaal te hebben gehad
dat het voor de badplaats de
verkeerde kant uitging. „Er gin
gen wel geruchten, maar ik zag
geen reden om bezorgd te zijn.
Ik heb Jan Pennings (de voorzit
ter van het corsobestuur, red.)
vorig jaar twee keer uitdrukke
lijk gevraagd wat daar van waar
was. Maar hij zei: het zit wel
goed. Daarom was ik ook zo
verbaasd toen ze begin mei
kwamen vertellen dat het voor
Noordwijk helemaal voorbij
was."
Jan Pennings, die overigens
weinig voelt voor een terugblik,
zegt dat hij Broekmeulen wel
degelijk heeft gewaarschuwd.
„Ik heb verschillende keren dui
delijk gemaakt dathet water
ons tot aan de lippen stond.
Maar daar kreeg ik nauwelijks
een reactie op. Ook een brief
aan Noordwijkse bedrijven met
het verzoek ons financieel te
steunen, leverde weinig op.
Haarlem bood wel geld. De keu
ze lijkt me dan niet zo moei
lijk."
Niet elegant
Hij vindt niet dat hij Broekmeu
len vorig jaar op het verkeerde
been heeft gezet. „Het zat ook
goed, voor het corso van '94
dan. Dat mensen de gang van
zaken voor het corso van '95
niet elegant vinden, laat ik voor
hun rekening. Maar ze moeten
niet vergeten dat wij de route
bepalen. Het is ons evene
ment."
Pennings teleurstelling over
de giften van het Noordwijkse
bedrijfsleven, kan Broekmeulen
een beetje begrijpen. „Zes- a ze
venduizend gulden is inderdaad
niet veel. Maar ik wil er wel bij
zeggen dat het corsobestuur het
ook niet zo voortvarend aan
pakte. De bedrijven kregen een
vriendelijk briefje met het ver
zoek of ze iets voor het corso
overhadden. Als ik ondernemer
was, zou ik ook niet meteen
enorme bedragen overmaken.
Het corsobestuur had die men
sen persoonlijk moeten bena
deren en desnoods moeten zeg
gen: we hebben 30.000 gulden
nodig, anders gaan we naar
Haarlem. Of anders hadden ze
de VW moeten inschakelen. Ik
durf te wedden dat er dan aan
merkelijk meer op tafel was ge
komen."
Uitgekeken
Volgens corso-voorzitter Jan
Penning speelde echter niet al
leen het geld een rol. „Zoals ik
al eerder heb gezegd: na acht
tien jaar waren we een beetje
uitgekeken op Noordwijk. Een
corso in een historisch stad is
voor ons een nieuwe uitdaging.
En verder wilden we rust in het
corso. Rust voor de vele vrijwil
ligers die door het uitstapje naar
Noordwijk uren langer in touw
waren."
Daarom overwoog het corso
bestuur aanvankelijk de stoet
volgend jaar te laten beginnen
in Sassenheim of Voorhout. Na
een lobby van onder anderen
de Noordwijkse toerisme-wet-
houder Frans van der Veen en
een extra bijdrage van zo'n
25.000 gulden, werd de bad
plaats weer in de route opgeno
men, maar nu als beginpunt.
Broekmeulen droomt ervan
die start uit te bouwen tot een
nieuwe publiekstrekker. „Zo
blijven we in beeld tijdens het
corso-weekeinde." Op die ma
nier kan ook de toeristische
schade beperkt blijven. „Voor
de meeste touroperators veran
dert er niet zo veel. We moeten
hen er alleen even op wijzen dat
het spektakel zaterdag wat vroe
ger begint. En voor de dagjes
mensen die speciaal voor de
zondag komen, verzinnen we
wat nieuws. Iets met bloemen-
mozaïeken bijvoorbeeld."
A. de Boer, eigenaar van het
Boulevardhotel en Hotel Oran
je, vreest dat het verdwijnen van
de finish hoe dan ook gevolgen
heeft voor zijn zaken. „Ook in
de beddenbezetting. In welke
mate? Dat valt nog niet te zeg
gen", aldus De Boer, die
Broekmeulen overigens niets
verwijt.
Dat er met de start nog enige
eer valt te behalen, wil er bij ei
genaar W. van Schie van het
Prominent Inn Hotel niet in.
„Het wordt een optocht van een
uurtje. Moeten we daar al dat
geld voor betalen? Laat dat cor
so dan maar helemaal zitten.
Dan wacht ik net zo lief tot ze
terugkomen, want volgens mij
wordt het niets in Haarlem."
Ook Broekmeulen hoopt stil
letjes dat de finish in Haarlem
een flop wordt. „Zo'n histori- to's al nauwelijks kwijt. Wat Kennermerland wil vandergelij- blazen het corso nieuw leven „Ik blijf er van overtuigd dat al!
sche binnenstad is mooi, maar moet dat wel niet worden als al ke sombere praatjes niets we- in." Dat Noordwijk de lucratie- Noordwijk een ton had gebo
ook knap onbereikbaar. Tijdens die toeristen komen?" ten. „Ik voorzie geen enkel pro- ve corso-finish niet heeft, heeft den, de aankomst zeker nie
de persconferentie in Haarlem Zijn noordelijke collega, P. bleem. Integendeel, het wordt de badplaats volgens Sips voor- naar Haarlem was gegaan. Hoi
over het corso konden ze de au- Sips van de regionale VW Zuid- een fantastisch evenement. We namelijk aan zichzelf te wijten, goed onze faciliteiten ook zijn."
Voorlopig een historisch beeld: praalwagens van het bloemencorso van de Bollenstreek op de Koningin Wilhelminaboulevard.
ARCHIEFFOTO DICK HOGEWONINC
