Zomeravondfeest in de tuin
Leven en wonen
Groen plekje
snijbiet
Sierlijk
Total design in de badkamer
nibud
V akantieuitgaven
DINSDAG 7 JUNI 1994
Zomaar ineens heb je een lege plek in de
border. De violen zijn uigebloeid net als de
vergeet-mij-nietjes en het andere voorjaars
spul. Wat nu? Ga eens naar de zaadhandel
en koop een pakje snijbietzaad, liefst de Ge
wone Groene, die blijft lekker laag en geeft
een rijke oogst aan blad. Voor één vierkante
meter snijbiet heb je ongeveer 60 zaadjes
nodig oftewel één gram. Aan een pak zaad
heb je dus snel te veel. Geen nood, snijbiet
zaad blijft zes jaar kiemkrachtig. Dus kun je
er een hele tijd mee toe.
Maak eerst de grond goed los. maak dan
geultjes op onderlinge afstand van ongeveer
20 centimeter. Daarin gaan de zaadjes op
onderlinge afstand van vier centimeter. Elk
zogenaamd zaadje is namelijk een kluwen
van zaadjes. Er komen dus meer planten uit
een enkele kluwen. Na het zaaien de grond
dichtmaken, even aandrukken, eventueel
licht broezen en dan maar wachten. Vaak al
na een week zie je de planten opkomen. Nu
is het wachten geblazen tot de blaadjes
groot genoeg zijn om te oogsten.
Snijdt het jonge blad tot onderaan af en ge
bruiken het rauw of gekookt als spinazie.
Heel jong snijbietblad, fijngesneden, is ook
lekker in de sla. Je kunt tot in oktober oog
sten. Dan wordt het tijd om de planten
goed aan te aarden met eigen compost. Zo
komen ze goed de winter door en stellen je
in de gelegenheid om volgend voorjaar al
weer snel wat groen uit eigen tuin op tafel
te brengen, je kunt blijven oogsten totdat
dé plant bloeistengels gaat vormen. Dan
kun je beter alles opruimen en naar de
compost brengen.
Tot zover het snijbietverhaal waar velen
plezier van zullen hebben. Er moet evenwel
nog iets gezegd over bijmesten. Als je veel
en vaak oogst, zul je ook veel en vaak bij
moeten mesten. De verleiding is dan groot
om stikstofrijke mest te gebruiken zoals bij
voorbeeld grasviano, wat extra bloedmeel of
kippenmest. Niet doen.
Iedereen kent het verhaal dat je midwinter
liefst weinig of geen kassla moet eten in
verband met 'nitriet'. Dat verhaal geldt niet
alleen voor kassla, het geldt voor alle blad
groenten, vooral in tijden met weinig zon
licht. Geef je teveel stikstof, die in de vorm
van nitraat door de plant opgenomen
wordt, dan kan de plant bij te weinig licht
niet alle nitraat omzetten in eiwitten. Wat
overblijft aan nitraat wordt opgeslagen in
het blad. Feitelijk is nitraat onschadelijk,
maar er is een kans dat deze stof in het li
chaam omgezet wordt in nitriet of nitrosa-
minen. Allemaal moeilijke namen voor stof
fen die ervan verdacht worden ziekten te
kunnen veroorzaken. Het zou toch te gek
zijn, als je je eigen groenten zo zouden be
mesten, dat de kans op de vorming van der
gelijke stoffen vergroot. Dus geregeld bij
mesten met stikstofarme mest, luidt het ad
vies. En genieten van de zelfgeteelde snij
biet.
LEZERSVRAAG
De bergenia van MEVROUW VAN DER LEIJ
UIT AERDENHOUT lijdt aan dezelfde kwaal
als de mijne. Ze maakt weliswaar bloem
knoppen. maar als puntje bij paaltje komt,
laat ze het er bij zitten. Maar mevrouw Van
der Leij boft. Ze heeft één exemplaar dat de
moeite neemt om wèl mooie rose bloemen
te vormen. Dus is er een oplossing mogelijk.
Bergenias maken gemakkelijk mooie uitlo
pers. Als nu alle uitlopers afgestoken wor
den en op de plaats van een bloemen-wei-
geraar worden gezet, zal binnenkort veel
bloem zijn tussen de planten. Overigens wil
ik nog opmerken dat het blad, dat soms
mooi donkerrood verkleurt, een van de gro
te schoonheden van de bergenia is. Daarom
heb ik mij geschikt in het feit dat mijn ber
genias niet of heel weinig bloeien. Het zijn
fraaie grondbedekkers.
E. VAN TEYLINGEN UIT BOSKOOP heeft
de zaden van een passievrucht, die tijdens
een diner werd aangeboden, laten kiemen.
Nu komen er plantjes uit die een heel ander
blad dan die van de 'gewone' passievrucht,
de passiflora caerulea. Dat is heel goed mo
gelijk. Er zijn veel soorten passiebloemen.
Ze hebben allemaal eetbare vruchten, maar
de vrucht van de ene soort is lekkerder dan
die van de andere. Bekend is de passiflora
edulis, die vooral om de vruchten wordt ge
kweekt. Nu is het mogelijk dat de eerste
blaadjes nog niet ingesneden zijn en de vol
gende wel. Mochten de bladeren niet-ge-
lobt blijven, dan gaat het om de passiflora
quadrangularis die wit tot violette bloemen
maakt en mooie gele vruchtjes voortbrengt.
Mocht het deze plant zijn, dan is warmte
geboden. De quadrangularis is de warme
kasplant, ook de edulis kan 's winters niet
buiten blijven, alleen de meer bekendere
caerulea kan, op een zuidkant, enigszins
bedekt vele winters overleven. Afwachten
maar wat voor soort passiflora het wordt, en
veiligheidshalve 's winters binnenhouden.
Komt er bij u al tuinierend of wandelend
in de natuur een vraag op? Greet Buchner
zal proberen voor u het antwoord te vin
den. De vraag kunt u opsturen naar Dami-
ate Dagbladen, Postbus 507, 2003 AP
Haarlem t.a.v. de redactie LEVEN EN WO
NEN.
Examenfuif of verjaardagsfeest
Een warme, lange zomeravond en er
valt iets te vieren. Voor wie een tuin
heeft waar het geschatte aantal gas
ten een plekje kan vinden, is een bui-
ten-zomeravondfeest natuurlijk ide
aal. Met eenvoudige middelen kan
de tuin omgetoverd worden tot een
\Tolijke partyruimte.
THEAWAMEUNK
Maar ja, van het weer ben je natuurlijk
nooit helemaal zeker. Houd daar dus reke
ning mee. Een zonnescherm, hoe royaal
ook, is in dit geval niet voldoende. Een
maxi-afdak is wel te improviseren. Je kunt
een groot dekzeil spannen, of een forse tent
opzetten. Tenten zijn in allerlei formaten te
huur; de adressen zijn te vinden in de Gou
den Gids. Een eigen tent is uiteraard ideaal.
Bijvoorbeeld de Foldikap die van 180 tot
210 cm hoog kan worden ingesteld en die 3
x 3 of 3 x 6 met;er groot is. Hij blijft overeind
op staanders langs de buitenkant, dus zon
der hinderlijke middenpaal. Buiten gebruik
zit hij keurig opgeborgen in een tas en het
opzetten is in een paar minuten bekeken.
Terrashaard of barbecue
Bij een tuinfeest horen behalve drankjes
ook de hapjes. Dat is met een barbecue
geen probleem. Een tuinhaard of barbecue
met schoorsteenkanaal moet vrij in de bui
tenlucht worden geplaatst. Zelf ga je het
liefst met de rug naar de wind zitten, maar
een tuinhaard heeft graag de wind van vo
ren. Zet hem dus met de opening naar het
zuidwesten, de meest voorkomende wind
richting in de zomer. De voorkeur verdient
een plaats waar de wind vrij spel heeft.
Wil je een vuurtje alleen maar voor het
grilleren van allerlei eetbaars, dan is een
simpele barbecue, opgebouwd van twee rij
en stenen met daarop een rooster uit de
keukenoven al voldoende. Dikwijls wordt
ook gekozen voor een metalen barbecue,
die bovendien vaak verrijdbaar is en die na
gebruik kan worden opgeborgen om hem
tegen roest te beschermen. Vooral de gas-
barbecue maakt de laatste jaren furore.
Daarmee heb je houtskool veilig en snel op
temperatuur en als dat begint te doven is de
gloed ook weer gauw opgepept.
Andere mogelijkheden bieden de kleine
tafelgrill, de hibachi houtskool-uitvoering of
een elektrisch grilleerapparaat. Het is prak
tisch om daarvan twee of drie exemplaren
te hebben want dan kun je de grill'stations'
enigszins spreiden, zodat het wat minder
dringen wordt bij het afhalen van de hapjes.
Om een elektrische grill/barbecue aan te
sluiten op het lichtnet heb je meestal een
verlengsnoer nodig: Gebruik hiervoor een
kabelhaspel met geaarde stekkers en stop
contacten. Leg de kabel buiten 'de loop'.
Een mooi aangeklede tafel maakt het extra
feestelijk. Een grote plank of een uit het ko
zijn verwijderde deur op schragen vormt
een stevige basis. Er gaat een groot bedde-
laken overheen, dat eventueel met stoffen
verf van een leuk kleurtje kan worden voor
zien. Stof verven kan in de wasmachine. Je
Heb je veel gasten zet dan op diverse plaatsen
iedereen aan zijn trek.
Courgettewaaiers
Snijd de uiteinden van enkele courgettes en halveer ze in de lengte. Pel en halveer even
veel grote uien. Blancheer de courgettes en uien 30 seconden in kokend water. Laat ze
goed uitlekken op keukenpapier. Leg de courgettehelften met de platte kant naar onde
ren op een snijplank en maak er in de lengte een aantal insnijdingen in, maar laat de re
pen aan een uiteinde aan elkaar zitten. Bestrijk stukken aluminiumfolie met wat olie en
leg er de ingesneden courgettehelften op. Snijd de geblancheerde uihelften, enkele to
maten en een stuk jonge kaas in plakken. Leg steeds een plak ui, een plak tomaat en een
plak kaas tussen de repen courgette. Bestrooi het geheel met wat gedroogde Proven-
Waalse kruiden en zout en peper. Leg hier en daar een klontje boter op de courgette
waaiers en vouw er de folie goed omheen. Leg de pakketjes 10-15 min. op de hete bar
becue of onder de grill; open ze pas vlak voor het eten.
kunt ook kiezen voor een afdekking van
soepel plastic met een leuk dessin. Ter ver-
Siering kun je bloemen of sierlijke pluimen
neerzetten, maar heel aantrekkelijk als de
coratie zijn ook schalen op een voet, met
vruchten en exotisch fruit, zoals ananas.
Wil je kostbaar servies- en glaswerk sparen;
uit doorzichtige plastic glazen is het prima
drinken. Wegwerpborden zijn wat dit be
treft ook heel praktisch. Maar een warme
hap is op sommige soorten dunne kunststof
niet zo aantrekkelijk. Ze houden hun model
niet en het is moeilijk om er zonder al te
veel geklieder van te eten. Sommige borden
van geplastificeerd karton zijn veel steviger.
Een kwestie van rondneuzen in het waren
huis of bij de papierhandel. Misschien is het
feest een reden om eens over na te denken
over het aanschaffen van wat (extra) cam
pingbestek van metaal.
Saucijsjes
Leg een aantal saucijsjes enke
le minuten in bijna kokend
water. Haal ze uit de pan en
dep ze droog. Besmeer ze met
hot ketchup en wikkel ze in
een plakje ontbijtspek. Bind
dat met een draadje vast.
Rooster de zeer pittige saucijs
jes, regelmatig kerend, onge
veer 15 minuten op de hete
barbecue of onder de grill.
Knip er de draadjes af en vouw
een servetje om de onderste
helft.
Hapje Hawai
Bestrooi dikke plakken ge
kookte ham met wat kokos.
Leg op de helft van elke plak
ham een halve schijf goed uit
gelekte ananas uit blik. Klap de
plakken ham dubbel en steek
ze vast met een cocktailprik
kertje. Bestrijk de plakken met
wat olie en rooster ze 5 minu
ten per kant op de hete barbe
cue of onder de grill.
Wie de tuin heeft voorzien van een aantal
buitenlampen hoeft verder niet zoveel meer
te regelen. Om het goedkoop te houden kun
je de kerstboomverlichting te voorschijn
halen. Als die te weinig produceert, leen er
dan van buren of vrienden een set bij. Tuin-
fakkels die je in de grond kunt steken vor
men een andere mogelijkheid. Heel roman
tisch zijn een heleboel theelichtjes op een
rijtje. Met een paar dozen van die dingen, in
metalen houdertjes, kun je langs de randen
van borders en de vijver, op tafeltjes, raam
kozijnen, lage muurtjes enz. feestelijke
vlammetjes aanbrengen. Praktische tip:
steek de lichtjes binnenshuis aan en breng
ze op een dienblad naar buiten. Dat be
spaart de ergernis van handenvol uitwaai
ende lucifers.
Buren
Pas wel op dat de buren geen overlast heb
ben van barbecueluchtjes, muziek of luid
gelach en gepraat. Stop tijdig een briefje in
hun bus waarin je bij voorbaat excuses aan
biedt voor mogelijke overlast, of nodig ze
uit. Na tien, elf uur zet je in elk geval de mu
ziek wat zachter... de gasten gaan dan van
zelf ook wat minder luid c
THEA WAMEUNK
Strakke lijnen zon
der krullen en tiere
lantijnen en voor
verschillende com
ponenten van de in
richting een eenheid
in stijl en kleuren:
total design, ook in
de badkamer.
De Nederlandse
fabrikant Sphinx
brengt een nieuwe Tara, krane
sanitairserie: Lotus.
Met onder meer een
wastafel op zuil, die
met behulp van een plintachtig
element kan worden verhoogd.
In dezelfde stijl en kleuren zijn
er drie meubelprogramma's.
Opvallend zijn hierbij de afdek-
bladen van keramisch materiaal
en de in stijl gehouden licht-
De ontwerper van dit sierlijke badpak 59)heeft heel goed gekeken bij zijn collega's die onder
mode-ontwerpen. Of misschien tekent hij wel onder- en badmode, want veel firma's die onder
mode maken hebben er een badlijn bij.
Het elastische kant langs de rand, de geraffineerde cupvormen en de schouderbanden, ze komen
rechtstreeks uit de lingerie.
En, zo hopen de badpakfabrikanten, de vrouw koopt niet meer een type badpak maar heeft iets
functioneels om in te zwemmen, iets pikant om in te zonnen en iets dat ze met een pareo, short
of rok kan combineren voor de boulevard. foto hunkemöller
r past perfect bij
2 Onyx, die er
in drie uitvoeringen is. Door
middel van bouwstangen en
koppelstukjes kunnen diverse
accessoires worden gekoppeld.
Tezamen met de op de series
afgestemde wand- en vloerte
gels kom je tot een zeer smaak
vol geheel. Vloer- en wandtegels
zijn er in diverse formaten, van
15 x 15 tot 50 x 50 cm. Nog
fraaier wordt dit geheel als de
voegkleur wordt afgestemd op
de tint van de tegels. Bij wand-
tegels bij voorkeur lichtgetint of
wit, bij vloertegels liever donker,
bijvoorbeeld grijs. OP de wan
den kunnen met behulp van de
cortegels en tegelstrippen
mooie accenten worden gelegd.
Een Duitse kranenfabrikant
ontwikkelde een nieuwe serie
kranen plus accessoires voor de
gehele badkamer, van bad-
mengkraan en handdouche tot
badgreep en handdoekenhou
der. Dit alles kreeg de naam Ta-
hierop afgestemde s
GELDZAKEN
Voor veel r
het nog maar een
kwestie van enkele
weken en ze reizen
weer af naar hun
vakantiebestem
ming in binnen- of
buitenland. Vakan
tie en eindeloos ge
reken, dubben of
iets wel of niet kan,
angstvallig de fi-
bewaken:
dat past absoluut niet bij elkaar. Toch zou
ik niet graag adviseren om iedere gedach
te aan geld maar even compleet over
boord te zetten als het om vakantie gaat.
Want dat kan je misschien een onbekom
merd verblijf opleveren, maar ook heel
tobberige weken of zelfs maanden na
thuiskomst.
Neem Ellen en Bert. Bert riep altijd: ,,Op je
vakantie moetje niet bezuinigen. Die paar
weken moeten we het er goed van nemen.
We werken er tenslotte het hele jaar hard
Ellen vond óók dat hun gezin
paar onbezorgde weken verdiende. Toch
probeerde ze er ongemerkt altijd wel voor
te zorgen dat de uitgaven in de vakantie een
beetje binnen de perken bleven. Alleen af
gelopen zomer, toen ze voor het eerst met
z'n allen in Italië waren, is haar dat niet ge
lukt. Door de drukte van de voorbereidin
gen was ze er niet aan toe gekomen om
zich eens goed te verdiepen in de waarde
van de lire. Ze had globaal uitgerekend dat
10 lire ongeveer 1 cent moest zijn. Maar
daarmee rekende ze wel erg naar zichzelf
toe, want dat was in werkelijkheid 1,3 cent.
Het verschil lijkt maar klein, maar het ge
volg was wel dat ze per week zo'n tweehon
derd gulden meer contant uitgaven dan El
len had gedacht.
Daar kwam nog bij dat Bert met het oog op
de vakantie voor het eerst een creditcard
had genomen, omdat dat hem zo makkelijk
leek. En dat was het ook! Eigenlijk iets te
maJdcelijk, want toen een paar weken later
thuis de afschrijvingen binnenkwamen,
bleek dat ze veel meer aan etentjes en ter
rasjes hadden uitgegeven dan andere jaren.
Al met al zaten ze tot half december met de
naweeën van hun iets te kostbare vakantie.
Pas toen was de roodstand die ze hadden
opgelopen helemaal weggewerkt. Inmiddels
waren Ellen en Bert- het er wel over eens
dat ze het voortaan anders zouden aanpak
ken.
Dat kan heel goed, ook zonder dat je iedere
vakantiedag zit te plussen en minnen. Ge
woon door geruime tijd voor het vertrek, op
een rustig moment, even stil te staan bij de
vakantiebegroting: een overzicht van wat je
voor de vakantie te besteden hebt, en wat
de plannen je zullen gaan kosten. ff)
Het beschikbare budget bestaat voor de
meeste mensen uit het vakantiegeld (als dat
tenminste niet voor andere zaken nodig
was), het huishoudgeld voor de vakantiewe
ken en eventueel een extra spaarpotje dat
voor dit doel is aangelegd.
De uitgaven zijn te verdelen in kosten voor
reis- en verblijf. Deze zullen zo kort voor het
vertrek doorgaans wel vaststaan én de be
dragen die op het vakantieadres wordt uit
gegeven. Juist die maken de vakantie vaak
onverwacht duur. Daarom kan het heel
handig zijn om van het totale vakantiebud
get de reis en verblijfkosten af te trekken, en
het bedrag dat overblijft te verdelen in gelij
ke porties voor iedere dag. Dat maakt het
een stuk eenvoudiger om in het oog te hou
den of je niet méér uitgeeft dan je van te vo
ren had gepland.
Natuurlijk is er nog niets aan de hand als je
het vastgestelde dagbedrag een keertje
overschrijdt. Dat is alleen een signaal dat je
het ook eens een dagje kalmer aan moet -
doen.
Als je naaf het buitenland gaat, zou je die
dagbedragen eigenlijk moeten uitrekenen
in de munteenheid van het land waar je
naar toe gaat. Op die manier kun je nog
sneller overzien of de vakantie niet al te
kostbaar dreigt te worden.
Nog een tip voor wie de vakantiebestedin
gen een beetje in de hand wil houden: geef
de kinderen een vast zakgeldbedrag per
dag. Zij kunnen dan zelf uitmaken wat ze
daarvoor kopen, en hoeven u niet steeds
om geld te komen vragen als ze zin hebben
in een ijsje, of als ze een leuk souveniertje
tegenkomen. Zo weet je van te voren pre
cies wat je voor extraatjes voor de kinderen
moet uittrekken. Je ziet, zonder al te veel
hoofdbrekens kun je van te voren de mar
ges van het vakantiebudget duidelijk vast
stellen. Eenmaal op reis, hoefje alleen die
maar in de gaten te houden. Voor de rest
kun je volop genieten, zonder dreiging van
een financiële kater achteraf.
Het Nibud geeft informatie over het rege
len van geldzaken in het algemeen, maar
ook over onderdelen van het huishoud
budget. Zo heeft het Nibud voor degenen
die de vakantie financieel goed willen
voorbereiden de brochure 'Kosten van Va
kantie', met informatie over het maken
van een vakantiebegroting en het prijsni
veau van 16 vakantielanden in Europa. De
brochure kan besteld worden door over
making van 6, op Postbankrekening
368700, t.n.v. het Nibud, Den Haag, o.v.v.
Kosten van Vakantie'.
CHRISTINE
GROENEWEGEN
Nibud