Natuurrampen Azië eisen 330 levens
Koerdische vluchtelingen
willen bescherming van VN
Buitenland
Verzoenend gebaar ANC
richting KwaZulu-Natal
Italiaanse 'post-fascist' opnieuw in opspraak
Jean-Luc 'de Verschrikkelijke' heeft prima naam in Europa
Israël en Marokko eens
over diplomatieke banden
Serviërs trekken weg
uit omgeving Gorazde
4 ZATERDAG 4 JUNI 1994
Politie Egypte doodt vier extremisten
cairo Bij een inval in een huis in Tima in het zuiden van Egyp
te heeft de Egyptische politie gisteren vier vermeende moslim
extremisten doodgeschoten. Vier politieagenten raakten ge
wond. Drie van de vier omgekomen extremisten waren volgens
het ministerie van binnenlandse zaken betrokken bij veertien
aanslagen, waarbij in totaal twee politieagenten en een kopti-
sche christen waren gedood en vijf burgers waren verwond.
Werkloosheid in VS flink omlaag
Washington Het percentage werklozen onder de Amerikaanse
beroepsbevolking heeft in mei onverwacht een flinke daling la
ten zien van 6,4 tot zes procent. Er kwamen vorige maand
191.000 banen bij, zo blijkt uit gisteren gepubliceerde cijfers. De
groei van het aantal arbeidsplaatsen in mei werd geflatteerd
door het aflopen van een vakbondsstaking in het wegvervoer.
Dat scheelde 70.000 banen in de statistieken.
Moskou weert pornografie van straat
moskou De autoriteiten in Moskou hebben de verkoop van
'erotisch materiaal' op straat verboden. Daarmee willen zij voor
komen dat pornografie in handen van kinderen terecht komt.
Woordvoerder Vladimir Petoechov van de commissie voor de
pers zei gisteren dat de verkoop aan volwassenen nu alleen nog
maar is toegestaan in speciaal daarvoor bestemde winkels.
Chinees echtpaar in hongerstaking
peking Een Chinees echtpaar is gisteren in hongerstaking ge
gaan om hun zoon te herdenken. Die kwam vijfjaar geleden om
met honderden andere studenten toen het leger met geweld een
einde maakte aan een grote demonstratie voor democratie op
het Plein van de Hemelse Vrede in Peking. De politie had giste
ren zeer uitgebreide veiligheidsmaatregelen genomen om nieu
we ongeregeldheden te voorkomen. Het Tiananmen-plein
wemelde dan ook van de agenten in burger. Genoemd echtpaar
is van plan ook vandaag niet te eten.
Ex-burgemeesters Milaan de cel in
milaan De rechtbank in Milaan heeft gisteren twee socialisti
sche oud-burgemeesters van de Noorditaliaanse stad veroor
deeld wegens corruptie. Zij kregen respectievelijk vier en vieren
half jaar cel en mogen daarna vijfjaar lang geen openbaar ambt
meer uitoefenen. Het hof acht bewezen dat de twee steekpen
ningen voor de Socialistische Partij hebben aangenomen van
het gemeentelijke elektriciteitsbedrijf. De ene ex-burgemeester
is een zwager van de voormalige socialistische premier Craxi en
de ander is een voormalige minister. Een oud-afgevaardigde van
de neo-fascistische MSI, Giuseppe Resta, kreeg twee jaar.
Spanje stelt SS-officier op vrije voeten
madrid De gewezen veiligheidschef van Hitiers hoofdkwartier
Otto Remer, die woensdag in het Spaanse Malaga werd gearres
teerd, is gisteren voorwaardelijk in vrijheid gesteld. Duitsland
heeft om zijn uitlevering gevraagd. De 81-jarige Remer is daar
onlangs veroordeeld tot 22 maanden cel wegens 'aanzetten tot
haat, geweld en racisme'. Een Spaanse rechter besloot Remer
echter op vrije voeten te stellen in verband met 's mans gezond
heidstoestand en omdat het misdrijf waarvoor Remer in zijn ge
boorteland is veroordeeld in Spanje niet bestaat. Wel moet Re
mer zich regelmatig bij een rechtbank melden.
Aardbeving bij Oost-Java en hittegolf in India
istanbul ips
ANC-politici uit het voormalige
thuisland KwaZulu-Natal heb
ben zich gisteren neergelegd bij
de overwinning van de Inkatha
Vrijheidspartij bij de onlangs
gehouden verkiezingen. Ze wer
den daartoe aangespoord door
president Nelson Mandela en
ANC-voorman Cyril Ramapho-
sa, die op bezoek waren.
Waarnemers meldden dat tij
dens de verkiezingen op 26-29
april overal in het Inkatha-bol-
werk ongeregeldheden hadden
plaatsgevonden. Het ANC wilde
om die reden het verkiezingsre
sultaat aanvechten. Ramaphosa
verklaarde echter nu dat zijn
partij zich bij de uitslag neerlegt
om 'de geest van verzoening te
versterken'.
De beslissing van het ANC
volgt op een overeenkomst tus
sen de twee partijen waarmee
een einde is gekomen aan het
conflict over de samenstelling
van het provinciebestuur in
KwaZulu-Natal. Om het ANC
tegemoet te komen besloot In-
katha-premier Frank Mdlalose
onlangs een ANC'er als onder
minister van politie in zijn pro
vinciebestuur op te nemen.
Hoewel het geweld in
KwaZulu geluwd is sinds Inka
tha besloot mee te doen aan de
verkiezingen, is er nog regelma
tig sprake van politiek geweld.
Onbekenden schoten eergiste
ren de lokale ANC-leider Der
rick Gcaba dood in zijn huis in
het noorden van KwaZulu-Na
tal.
Meer dan 20.000 Turkse Koer
den in noord-Irak proberen
wanhopig als vluchtelingen te
worden erkend door de Vere
nigde Naties. Zo willen ze de
volkerenorganisatie bescher
ming en hulp af dwingen. Om
hun eis kracht bij te zetten zijn
de gevluchte Koerden een pro
testmars begonnen langs de be
stuurscentra Zakho en Duhok
in noord-Irak. Ook zijn zij vast
besloten net zo lang met een
massale hongerstaking door te
gaan totdat zij van de Verenigde
Naties officeel de vluchtelingen
status hebben gekregen.
De Turkse Vereniging voor
Mensenrechten (IHD) stuurt
komende week een delegatie
naar noord-Irak. De vereniging
riep eergisteren nog binnen- en
buitenlandse hulporganisaties
op zich te voegen bij deze ón-
derzoeks- en hulpmissie. IHD-
functionaris Akin Birdal: ,,Wij
moeten het lijden van de vluch
telingen in de gaten houden.
Wij zullen hun gezondheids-,
voedsel- en onderwijsproble
men bestuderen", aldus Birdal.
Het Turkse ministerie van
buitenlandse zaken verzet zich
fel tegen de erkenning van de
Turkse Koerden als vluchtelin
gen. Woordvoerder Ferhat
Ataman noemde de Koerdische
trek naar Irak een manoeuvre
van de Koerdische guerrillabe
weging PKK.
Algemeen voorzitter Sehmuz
Cagnli van de pro-Koerdische
Democratische Partij (DEP)
schildert een afschrikwekkend
beeld van de situatie. Hij is net
terug van een twee weken du
rende rondreis. ,,Hun lichamen
worden in stukken geblazen
door de landmijnen. Duizenden
Koerdische vrouwen, kinderen
en bejaarden uit Turkije zoeken
een veilig heenkomen in noord-
Irak."
Drenkelingen
zinkend schip
gered met heli's
Alle 52 opvarenden van een
Indonesisch militair vracht
schip, dat gisteren in zware zee
voor de Franse westkust dreig
de te zinken, zijn gisteren met
Spaanse heli's gered.
De boot begon in alle vroegte
water te maken, aldus de
Staatsreddingsdienst in Ma
drid. Met twee helikopters zijn
de 51 Indonesiërs en een Duit
ser van boord gehaald. Zij zijn
ondergebracht op twee plek
ken in noord-Spanje.
De boot bleek gisteren later
op de dag nog niet gezonken.
Een Spaanse sleepboot gaat
proberen het vaartuig naar een
haven te slepen.
rome» eelcov
correspondent
De leider van de Italiaanse 'post-fascis-
tische' regeringspartij Nationale Alliantie,
Gianfranco Fini, vindt dat het fascisme tot
1938 positief moet worden beoordeeld.
Vanaf dat jaar werden rassenwetten inge
voerd. Fini spuide zijn mening gisteren in
de krant La Stampa.
Volgens Fini onderdrukte het fascisme de
vrijheid, maar heeft deze stroming Italië wel
in staat gesteld om op economisch en soci
aal terrein enorme progressie te boeken. Fi
ni, die Mussolini de grootste staatsman van
deze eeuw vindt, noemt zijn visie 'histo
risch'.
De geschiedkundige Tranfaglia noemt het
oordeel van Fini echter historisch onjuist.
„Er is tijdens het fascisme sprake geweest
van een zekere economische vooruitgang,
maar voor het grootste deel van de bevol-
De Belgische koning Boude-
wijn vond hem destijds niet
beschaafd genoeg om premier
te worden. De lezers van het
satirische TV-blad Hunio rie
pen hem uit tot 'Lui van het
Jaari. In de volksmond heeft
hij prachtige bijnamen als
bulldozer, loodgieter, arran
geur. Jean-Luc Dehaene, sinds
twee jaar premier van België,
heeft desondanks een indruk
wekkende staat van dienst in
de Belgische politiek. Sinds vo
rig jaar kan ook zijn reputatie
in de Europese Unie niet meer
stuk.
Jean-Luc Deheane werd 53 jaar
geleden in het Franse Montpel-
lier geboren. De jezuïeten in
Aalst bereidden hem voor op de
universiteit. Hij studeerde rech-
siteiten van Namen en Leuven.
Na zijn studie kreeg hij een
baan bij de christelijke vakbe
weging (ACV) en werd hij actief
in de jongerenorganisatie van
de Vlaamse christen-democra
ten (CVP). Vanaf 1971 werkte hij
tien jaar lang als naaste mede
werker van een reeks ministers,
waarvan de laatste twee jaar als
kabinetschef van premier Mar-
In 1981 werd Dehaene zelf mi
nister. Hij ging het ministerie
van sociale zaken en institutio
nele hervormingen leiden. Hij
gold toen nog als de vertrou
wensman van de christelijke
vakbeweging in de regering. Na
de verkiezingen van 1987 werd
een beroep gedaan op zijn grote
bekwaamheid in het voeren van
onderhandelingen. Hij bracht
als informateur en later als for
mateur een rooms-rode coalitie
tot stand, die de steun kreeg
van de regionalistische Volks-
Martens werd echter opnieuw
premier (voor de achtste keer).
Dehaene werd minister van ver
keer en institutionele hervor
mingen en tevens vice-premier.
Tot de beruchte verkiezingen
van 24 november 1991, waarbij
het extreem-rechtse Vlaams
Blok een grote overwinning
boekte. Even dacht Dehaene er
over het bijltje erbij neer te
gooien, maar koning Boudewijn
deed opnieuw een beroep op
zijn gaven als onderhandelaar.
In ruim een maand tijd t;
de hij weer een rooms-rode co
alitie in elkaar, die zich belastte
met een ingrijpende sanering
van de overheidsfinanciën en
de federalisering van de Belgi
sche Staat.
Jean-Luc de Verschrikkelijke,
zoals zijn nieuwe bijnaam luid
de, haalde de socialisten over
mee te werken aan de grootste
bezuinigingsoperatie in 's lands
geschiedenis. Tevergeefs tracht
te hij een sociaal pact te sluiten
met de sociale partners. Hij
kwam in botsing met zijn 'ei
gen' ACV, maar wist zijn rege
ring bijeen te houden.
Het zogeheten crisisplan van de
regering leidde tot t
ne staking. Dehaene bleef er
stoïcijns onder. Zijn kabinet
vertoonde meer samenhang
dan de vakbeweging. Het lukte
hem ook een tweederde meer
derheid in het parlement te vin
den voor het doorvoeren van
een ingrijpende hervorming van
het Belgische staatsbestel. In
ruil voor de invoering van een
ecotaks, een belasting op
milieubelastende verpakkingen,
kreeg Dehaene de steun van de
Groenen voor meer autonomie
voor de gewesten (Vlaanderen,
Wallonië en Brussel) en de ge
meenschappen. De nieuwe
Grondwet is inmiddels een feit,
het crisisplan is in volle uitvoe
ring.
Rampen van uiteenlopende
soort zijn Dehaene niet be
spaard gebleven. Op het hoog
tepunt van de monetaire crisis
vorig jaar, toen ook de Belgische
frank het zwaar te verduren
had, overleed koning Boude
wijn onverwacht. Met grote
voortvarendheid en uiterste dis
cretie werd de opvolging gere
geld. Boudewijns broer Albert
kwam op de troon.
Dehaene kreeg vanaf 1 juli 1993
de kans te laten zien wat hij op
Europees niveau waard was.
België kreeg het roulerend voor
zitterschap van de (toen nog)
Europese Gemeenschap in han
den. In eigen land werd daar
met angst en beven naar uitge
keken. Wat wist de internatio
naal onervaren Dehaene nou
helemaal van Europa? En had
hij zich niet tijdens de Europese
topconferentie van Edinburgh
in december '92 zonder slag of
stoot neergelegd bij de defini
tieve aanwijzing van Straats
burg in plaats van Brussel als
vergaderplaats van het Euro
pees Parlement?
Tot bijna ieders verrassing werd
het Belgisch voorzitterschap
van de Europese Unie (sinds
november '93) een doorslaand
succes. Het begon al meteen
met de immer moeizame ver
deling van de grootste subsidie-
potten in Brussel, de structuur
fondsen. Daarna klaarden de
Belgen de moeilijke, al jaren sle
pende klus van de evenwichtige
verdeling van een reeks Europe
se instellingen over de lidstaten.
Duitsland kreeg de Europese
Centrale Bank, die Lubbers in
Amsterdam had willen hebben.
Tijdens het Belgische voorzit
terschap werden bovendien de
onderhandelingen over een
nieuwe wereldhandelso vereen -
komst (GATT) tot een goed ein
de gebracht. België ging tot
vreugde van Parijs een eind
mee in de Franse bezwaren te
gen het Blair House-akkoord
over de landbouw. Dat Dehaene
het Nederlands verkwanselde
als voertaal bij het Europees
Merkenbureau werd buiten Ne
derland en Vlaanderen niet ern
stig gevonden. Bonn en Londen
vonden het belangrijker dat de
Belgen vaart zetten achter de
onderhandelingen met Zweden,
Noorwegen, Finland en Oosten
rijk over het lidmaatschap van
de Unie.
De reputatie van Dehaene werd
daarna nog versterkt door de
actieve opstelling van het Belgi
sche leger in VN-verband in So
malië en het voormalige Joego
slavië. De recente bliksemactie
van het leger in het door etnisch
geweld geteisterde Rwanda
werd in nauwe samenspraak
met het Elysée uitgevoerd.
De reputatie van Dehaene is in
Europa in recordtijd tot grote
hoogte gestegen. Niet zo gek
dus dat hij leidt in de dans om
het voorzitterschap van de Eu
ropese Commissie, het dagelijks
bestuur van de Europese Unie.
Deheane heeft zich in tegenstel
ling tot zijn Nederlandse collega
Lubbers nog niet openlijk kan
didaat gesteld, maar de ver
wachting is dat de Belgische
staatsman eind deze maand in
Corfu geen 'nee' zal zeggen als
Frankrijk en Duitsland een be
roep op hem doen.
Ook akkoord over 'hotlineRabat-Jeruzalem
king leidde dat niet tot een hogere wel
vaart", aldus Tranfaglia.
Secretaris Occhetto van de ex-commu
nistische PDS, noemt het 'onvoorstelbaar'
dat Fini dergelijke dingen zegt. Hij ziet het
positieve van het fascisme niet in, waar 'de
speciale rechtbanken tussen 1926 en 1938
gevangenisstraffen oplegden voor 26.000
jaar, terwijl twaalfduizend anti-fascisten
werden verbannen
Israël en Marokko zijn het in
principe eens over het openen
van diplomatieke missies op
laag niveau. De Israëlische mi
nister van buitenlandse zaken
Shimon Peres heeft dat gisteren
bekend gemaakt. Volgens Peres,
die eergisteren in de Marok
kaanse stad Rabat sprak met
koning Hassan II, kunnen de di
plomatieke vertegenwoordigin
gen binnen een jaar worden ge
opend.
Peres zei ook dat Israël eind
oktober in de Marokkaanse
plaats Marrakech mee zal mee-
TIJDELIJKE
TOILETTEN
geen riool
aansluiting
nodig
doen aan een internationale
economische conferentie. Vol
gens de Israëlische bewinds
man zal de conferentie over de
economische ontwikkeling van
het Midden-Oosten vele Arabi
sche deelnemers tellen. De be
windsman noemde de Israëli
sche deelname een unieke ge
beurtenis.
Een uitvloeisel van de bespre
kingen is dat, aldus Peres, de
Marokkaanse vorst heeft inge
stemd met de aanleg van een
directe telefoonlijn met premier
Rabin. Daarnaast is afgesproken
regelingen te treffen om weder
zijds toerisme te vergemakkelij
ken.
De Israëlische radio zei eerder
op de dag nog dat Peres
koning te horen had j__
dat diplomatieke betrekkingen
zaten. Dit omdat
Marokko bevreesd was zijn be
langrijke positie in de Arabische
Liga te ondermijnen.
Hassan speelde een belangrij
ke rol bij de contacten die uit
eindelijk in 1979 resulteerden in
het vredesverdrag tussen Israel
en Egypte. De koning treedt ook
in het huidige vredesproces als
bemiddelaar op. Bekend is dat
hij verscheidene malen met Is
raëlische leiders van gedachten
heeft gewisseld.
Onder druk van protesten Bosnische moslims
den de moslims niet genoeg.
Laat gisteravond meldden VN-
waarnemers ter plaatse dat alle
Servische troepen zich nu heb
ben teruggetrokken uit de ge
wraakte drie-kilometerzone. „Er
bevindt zich geen geünifor
meerde Serviër meer in het ge
bied", aldus de VN-woordvoer
der.
De moslims maakten van de
door de VN verboden Servische
aanwezigheid een prestigezaak
en weigeren aan de gesprekken
in Genève mee te doen. Of ze
nu bereid zijn tot een staakt-
het-vuren nu de Serviërs klaar
blijkelijk aan hun eis hebben
voldaan, was gisteravond laat
nog niet duidelijk.
De gesprekken over een staakt-
het-vuren tussen de strijdende
partijen in Bosnië zijn ook giste
ren niet doorgegaan. Evenals de
dag ervoor bleven de moslims
weg uit de Zwitserse stad Genè
ve waar de gesprekken plaats
vinden onder leiding van de VN.
De Bosnische regering protes
teerde tegen de aanwezigheid
van circa honderd gewapende
Servische 'politiemannen' in de
gedemilitariseerde zone rond
de moslim-enclave Gorazde.
De Servische leiding haalde
gisteren vijftig .van de aanvan
kelijk honderd vijftig man weg-
de zone. Dat von-
Afrikaanse leeuw ten prooi
aan onbekende ziektekiemen
Een mysterieuze ziekte heeft
zich in Tanzania onder leeu
wen verspreid. Sinds februari
zijn in het Serengeti-wildpark
veertig sterfgevallen gecon
stateerd. De epidemie be
dreigt tientallen, mogelijk
duizenden leeuwen, aldus het
Britse blad The New Scientist
gisteren. De onbekende ziekte
veroorzaakt fatale stuiptrek
kingen bij de leeuwen. In la
boratoria in Zwitserland en
de Verenigde Staten worden
bloed- en celweefselmonsters
van de dode leeuwen onder
zocht om te proberen de
doodsoorzaak vast te stellen.
Vertwijfeld zoeken inwoners van een dorp uit het district Banyuwangi op Oost-Java na de aardbeving onder de puinhopen naar familieleden.
Langs de kust van Oost-Ja
va zijn gisteren verscheide
ne dorpen overspoeld door
vloedgolven als gevolg van
een aardbeving. Ten min
ste 164 mensen kwamen
om. In India, zo werd giste
ren bekend, zijn de afgelo
pen twee weken 166 men
sen gestorven door een hit
tegolf met temperaturen
tot 48 graden Celsius.
jakarta «ap
In Oost-Java raakten gisteren
tenminste vierhonderd mensen
gewond. Talloze woningen wer
den weggespoeld. Verder wor
den 42 mensen vermist in het
district Banyuwangi. Dat is on
geveer 1.000 kilometer ten zuid
oosten van Jakarta.
Het epicentrum van de be
ving, die een waarde had van
5,9 op de schaal van Richter, lag
225 kilometer ten zuiden van de
stad Malang op Oost-Java. De
zes meter hoge vloedgolven
volgden ongeveer een uur later,
terwijl de meeste dorpelingen
lagen te slapen.
De Indiase doden vielen met
name in de noordwestelijke
deelstaat Rajasthan. In New
Delhi liep het kwik begin deze
week op tot 48 graden. De be
volking van Noord-India snakt
naar regen.
De
zich laten wachten, zo 1
foto reuter derstelt men ter plaatse.
