Kinderen zijn koning in
sprookjesslot Braunwald
Verwenvakantie op cruiseschip
Toerisme
4 ZATERDAG 28 ME11994
t
d
3
II EISBERICHTEN
Zeilreis Spitsbergen
Rederij De Zeilvaart uit Enkhuizen organi
seert de komende zomer een zeilvakantie
rondom Spitsbergen. Het is de meest noor
delijke eilandengroep op de wereld die te
bevaren is. Verantwoordelijk hiervoor is de
warme golfstroom die het ijs doet smelten.
Uiteraard krijgen passagiers van De Zeil
vaart uitgebreid gelegenheid in Spitsbergen
aan land te gaan.
Info: telefoon 02280 - 1 24 24.
Zeilen tussen het ijs, een aparte ervaring.
FOTO PR
Vakantie op Sanibel
Veel minder bekend dan de Key's, maar
zonder enige twijfel nog mooier en veel rus
tiger zijn de twee eilanden die bij Fort
Myers aan de westkust van Florida liggen:
Sanibel en Captiva, in de Verenigde Staten
ook wel het Tahiti van Amerika genoemd.
Een nieuwe reisorganisatie, Sanibel Exclusi
ve Beach Homes uit Leiderdorp, organiseert
sinds kort reizen naar het eerstgenoemde
eiland. Er wordt verbleven in luxueuze, vrij
staande vakantiewoningen die meestal di
rect aan het strand zijn gelegen. Wie met
een groep gaat (vier personen of meer),
moet op prijzen rekenen (inclusief vliegreis)
vanaf circa 1800 gulden per drie weken.
Info: 071 -41 24 22.
Hongaarse school
Wie van de zomer Hongaars wil leren, kan
terecht bij een zomercursus van de Hon
gaarse school. De lessen worden gegeven
aan de universiteit van Debrecen, een van
de grotere historische steden in Hongarije
niet ver van de grens met Roemenië. Er is
een cursus van twee weken en een van vier
weken. Beide beginnen op 17 juli. Voor ver
voer per bus kan worden gezorgd.
Info: De Hongaarse School in Haarlem,
023 - 3894 61vragen naar drs. Edwin van
Schie.
Maasroute op de fiets
Ook dit jaar kan er met de Nederlandse
Spoorwegen een fietstocht worden gemaakt
van Nijmegen naar Maastricht (de 200 kilo
meter lange Maasroute) of een onderdeel
daarvan. Fietsen kunnen worden gehuurd
aan de rijwielstallingen van de stations van
Nijmegen. Venlo. Roermond, Sittard en
Maastricht. Speciaal voor dit project wer
den hoogwaardige toerfietsen aangeschaft.
De fietshuur bedraagt 12,50 per dag. Elke
volgende aansluitende dag 10 gulden. De
gehuurde rijwielen hoeven niet op dezelfde
plek te worden ingeleverd als waar ze zijn
afgehaald. Ze mogen worden afgegeven aan
alle deelnemende rijwielstallingen.
Fietsen over Veluwe
De Bilderberg hotelgroep biedt de komende
maanden onder de naam Klavervier een
vijfdaags fietsarrangement aan waarbij alle
vier zuid-Veluwe vestigingen van de keten
worden aangedaan: Wolfheze, De Buunder-
kamp, de Bilderberg en Klein Zwitserland.
De startplaats kan zelf worden bepaald; ba
gage wordt nagebracht. De afzonderlijke
routes zijn ongeveer 60 kilometer land en
voeren langs het Kröller-Müller Museum,
Nationaal Park de Hoge Veluwe, de tuinen
van Rob Herwig en het Airborne Museum.
Prijs (half pension) 495 gulden per persoon.
Info: 08373 - 6 22 22.
Amerika per bus
Georganiseerde busreizen door de Verenig
de Staten van Amerika worden ondanks de
trend naar individuele vakanties nauwelijks
minder populair. De belangstelling is eerder
stijgend. Jan Doets, ook wel bekend onder
zijn 'nickname' Mister America Number
One, heeft dit jaar zelfs vier Royal Bustours
in zijn programma opgenomen. Daaronder
de 16-daagse 'Western Suprise' met bezoe
ken aan de Grand Canyon, Las Vegas en
San Francisco. De 18-daagse Eastern De
light voert de passagiers in 18 dagen langs
Orlando, Washington, New York, Boston, de
Niagara Falls en een aantal Canadese ste
den. Prijzen vanaf circa 4.000 gulden inclu
sief vliegreis.
Info: Jan Doets, 02207 - 5 33 33.
Vakantie met ezeltje
Weer eens iets anders: op vakantie met een
pakezel. Die mogelheid wordt geboden
doorde Federation Nationale Anes et
Randonnées (FNAR) in Ladevéze (Frank
rijk). Er kan worden gewandeld in onder
meer Bretagne, de Jura, de Elzas, de Ceven-
nen en de Pyreneeën. Er zijn 25 ezelhou
ders bij de organisatie aangesloten. De huur
van het dier, dat zeer makkelijk is in de om
gang en dat de bagage draagt voor 2 a 4
personen, bedraagt circa 1200 Franse francs
per week. Volledige arrangementen zijn er
vanaf 1300 francs.
Info (Nederlandstalig): Alfons Elsenburg,
telefoon 00 33 75 389 192.
het schaakspel.
Hoteliers houden niet van kinderen. Ze maken herrie, lopen gasten voor
de voeten en breken als je niet goed oplet de tent af waar je bij staat.
Sommige hotels komen daar eerlijk voor uit: 'Kinderen vanaf twaalf jaar
welkom'. Dat het ook anders kan, bewijst de Klub Kindfreundlicher Sch-
weizer Hotels in Zwitserland. Geen moeite is er te veel om het de kinde
ren naar de zin te maken. En daarmee hun ouders.
AHes is in Braunwald afgestemd op kinderen;
BRAUNWALD JOS TIMMERS
Gedurende de gehele zeven-gangen-maal
tijd in het vier-sterren-hotel stampen joe
lende kinderen over de houten vloer van de
antieke eetzaal. Ze slalommen langs de be
nen van de obers, hangen aan de rokken
van de serveersters en racen met hun speel
goedauto's over de grond. Op een tafel, vei
lig buiten bereik van vele grijpgrage hand
jes, staat een bescheiden collectie baby
foons. Als er weer eens een begint te kraken,
kijken vijf ouderparen elkaar vragend aan:
'Is dat die van ons?'
Op dagen als deze moet Martin Vogel
weieens terugdenken aan die avond in
1976, toen een meisje van zeven in haar
eentje de eetzaal van zijn hotel op stelten
zette. Ten einde raad beloofde Vogel haar
dat. als ze verder rustig aan tafel zou blijven
zitten, hij haar later die avond een sprookje
zou voorlezen. „De volgende avonden kon
ik er niet onderuit: ik moest elke tfag een
sprookje voorlezen. En gaandeweg kwamen
er steeds meer kinderen luisteren. Een tijdje
later kreeg ik telefoon van iemand die infor
meerde naar het 'hotel waar de directeur el
ke dag een sprookje vertelt'.
Dat ene verhaaltje van toen zijn er inmid
dels zo'n vijfduizend geworden. Elke dag
om half zeven 's avonds bestijgt Vogel een
soort troon," van waaraf hij een gehoor van
kinderen en volwassenen meevoert naar
een wereld van kabouters, prinsen, heksen
en tovenaars. Jong en oud, ook degenen die
weinig snappen van het Zwitserduits zoals
onze Thomas van anderhalf, worden mate
loos geboeid door het zangerige accent en
de mimiek van Martin Vogel. De betovering
duurt een kwartier, dan is het voorbij. In
optocht gaan de kleinsten bedwaarts.
Sint Joris
Vogel: „De eerste tijd las ik echt voor, maar
al snel ging het boek aan de kant. Als je een
sprookje uit je hoofd vertelt, en je maakt er
ook gebaren bij, kun je de aandacht van de
kinderen veel langer vasthouden. Een paar
keer heb ik geprobeerd er wat bij te fantase
ren. Dat viel niet in goede aarde: Sint Joris
heeft tegen een draak gevochten en dan
moet Vogel er niet opeens een leeuw van
maken. Kinderen zijn wat dat betreft onver
biddelijk. De enige oplossing die overbleef
was dat ik yoortaan mijn eigen sprookjes
zou bedenken. Ik heb er nu een stuk of
honderd, die ik voor een groot deel steeds
opnieuw door elkaar hussel. Soms verzin ik
er ter plekke wat bij. Zo lang het resultaat
maar een afgerond verhaal is met een hap
py-end.''
Martin Vogel voelt zich behalve hotelier
ook artiest en entertainer. „Mensen vragen
weieens of ik er na al die jaren geen genoeg
van krijg. Of het geen sleur is geworden om
elke avond in een zaal vol kinderen een
sprookje te vertellen. Mijn antwoord is heel
simpel: je kunt een paar weken net doen
alsof je iets leuk vindt, maar nooit zeventien
jaar. Op reis kom ik weieens in hotels, waar
iedereen uitstraalt dat het een gunst is dat
je daar een kamer kunt huren en een voor
recht dat je er een maaltijd krijgt. Daar kan
ik helemaal niet tegen. Een goede hotelier is
een perfecte gastheer. En ik voeg daar nog
een snufje entertainment aan toe."
Wat begon met het vertellen van het
sprookjes aan dat lastige meisje, is zeven
tien jaar later uitgegroeid tot een vier-ster-
ren-bedrijf dat volledig is ingesteld op de
komst van gezinnen met jonge kinderen -
inclusief zwembad, speeltuin en een goed
geoutilleerde crèche. Andere hoteliers zijn
het voorbeeld van Vogel gevolgd en samen
hebben ze zich verenigd in de 'Klub Kin-
derfreundlicher Schweizer Hotels'. Martin
Vogel, voorzitter en grote gangmaker van de
'Klub', is zo eerlijk te erkennen dat nog niet
alle leden volledig aan alle voorwaarden
voldoen. Maar naarmate er meer aanmel
dingen zijn van hotels die willen meeprofi
teren van het succes van de formule, zullen
de eisen verder worden opgeschroefd.
Nieuwsgierige koeien
's Ochtends vroeg lijkt het sprookjeshotel
nog in diepe rust, maar vrijwel ongemerkt is
er al sprake van grote bedrijvigheid. De
gangen worden ontdaan van het speelgoed
dat er de avond tevoren is blijven liggen, in
de eetzaal wordt het ontbijt voorbereid en
achter de deuren van de hotelkamers wor
den, zo te horen, baby's gewassen en peu
ters aangekleed. Als het weer het even toe
laat trekken de leidsters van de crèche er 's
ochtends op uit voor tochtjes in een land
schap, dat zonder overdrijving tot de aller
mooiste van de Alpen behoort. De wande
lingen gaan door intens groene weilanden
vol nieuwsgierige koeien, langs kabbelende
beekjes en stokoude boerderijen met een
permanent uitzicht als het weer het toe
laat op het 3600 meter hoge Todi-mas-
sief.
Dat berglucht hongerig maakt blijkt 's
avonds om zes uur. als het 'kinder-diner'
wordt geserveerd. Lidya Vogel loopt zich de
sloffen uit het vuur om de veeleisende gas
ten van dienst te zijn: hier een schone slab,
FOTO JOS TIMMERS
daar een flesje drinken en nog wat patat en
een stukje kip? Tot uw dienst mijnheer.
Tussen de bedrijven door haalt ze zakdoe
ken langs snotterige neuzen en krijgt de
peuter die als eerste zijn bord leeg heeft,
een aai over zijn bol.
Drie kwartier later zijn de decors gewis
seld en leidt mevrouw Vogel de witte briga
de, die nu de ouders in de watten legt: een
schoon servet, een nieuwe fles wijn en des
gewenst een digestif bij de koffie. Duitsers,
Zwitsers, Britten, Amerikanen, Italianen,
Scandinaviërs en een enkele Nederlander
laten zich de service welgevallen.
Zodra de dinertafels zijn afgeruimd daalt
een welddadige rust over het hotel. De stilte
wordt maar af en toe onderbroken door het
gekraak van een babyfoon, waarmee uitge
rust de ouders zich naar de bar, de leeszaal
of een van de andere vertrekken hebben be
geven. Meer avondvertier dan je zelf kunt
bedenken is er 's zomers noch in het hotel,
noch in Braunwald. En als het aan Martin
Vogel ligt hij is en passant ook voorzitter
van de plaatselijke VW zal dat nog lang
zo blijven.
Vogel: „In de toeristische sector is een
enorme concurrentieslag gaande. Willen we
die overleven, dan moeten wij zorgen dat
Braunwald zich onderscheidt van al die
honderden Alpendorpen die ook voor 99
procent van het toerisme leven. De rust en
de afzondering zijn ons handelsmerk. Zo
tref je bij ons in het dorp geen discotheek.
Met als gevolg dat jongeren, als ze eenmaal
een jaar of zestien zijn, geen zin meer heb
ben om met hun ouders naar 'dat saaie
Braunwald' op vakantie te gaan. Tien jaar
later, als ze eenmaal zelf ldeine kinderen
hebben, zien we ze hier vanzelf weer te
rug."
Voor meer inlichtingen over de Klub Kin-
derfreundlicher Schweizer Hotels: Zwit
sers Verkeersbureau, Koningsplein 11,
1017 BB Amsterdam.
Langs Britse
TV-locaties
De zusjes uit de serie The House of Eliott
mogen op de beeldbuis de indruk wekken
in Londen nostalgisch aan de slag te zijn,
plaats van handeling is in werkelijkheid
Bristol. Het hedendaagse Londen is veel te
druk om er de tijd te kunnen terugdraaien.
Dit soort bijzonderheden zijn te lezen in
een Engels boekje dat vorig jaar verscheen
en waarin de locaties van 52 populaire Brit
se tv-series staan beschreven. Nog hetzelfde
jaar moest het worden herdrukt en dit jaar
is de derde druk al uitgekomen. Veel kijkers
willen de plekken zien waar populaire ver
halen zich hebben afgespeeld, zoals Aio,
Aio!, Brideshead Revisited, Dad's Army,
Fawlty Towers, James Herriot, Coronation
Street, Inspector Morse, Ruth Rendell Mys
teries, Keeping Up Appearances. Ze staan
met talrijke andere series aangeduid en be
schreven in The British Television Location
Guide.
Het boekje is af te halen of te bestellen
(per briefkaart) bij het Brits Toeristenbu
reau in Amsterdam, Stadhouderskade 2,
1054 ES Amsterdam. Prijs 22,50 plus
porto.
De architectuur
van Rotterdam
Aan de voet van de toren van het Museum
Boymans-van Beuningen staan tot en met
oktober elke zondagochtend om 12.00 uur
gidsen klaar om belangstellenden mee te
nemen op een twee uur durende architec
tuurwandeling in en rond het Museumpark.
Het park is architectonisch gezien een van
de interessantste gebieden van Rotterdam.
Het is ontwerpen door Rem Koolhaas en de
Fransman Yves Brunier. Ook in de buurt
zijn veel bijzondere gebouwen te zien, on
der meer het Museum Boymans-van Beu
ningen, de KunstHal, het Nederlands Archi
tectuurinstituut en de witte woonhuizen
van het Nieuwe Bouwen.
Info: 010-40 23 225.
Schatkamers
in het groen
Het tropisch oerwoud is een schatkamer,
volgestouwd met natuurlijke rijkdommen.
Het verzamelen ervan staat centraal op de
tentoonstelling 'Schatkamers in het groen',
die tot en met 25 september te zien is in
Fort Hoofddijk, de botanische tuinen van
de Universiteit Utrecht. De expositie geeft
een beeld van het wetenschappelijk werk in
de tropen. Maar ook de cultuur en de plan
tenkennis van de plaatselijke indianen ko
men aan bod. Fort Hoofddijk staat aan de
Budapestlaan 17 in de Utrechtse wijk De
Uithof. Geopend van maandag tot en met
vrijdag van 8.30 tot 16 uur, weekends en
feestdagen van 10 tot 16 uur.
Info: 030-535455.
Groningen wil
mstzoekers
Groningen wil veel meer toeristen die op
zoek zijn naar rust. In de promotie van deze
noordelijke provincie als 'toeristisch pro-
dukt' richt het provinciebestuur zich daar
om vooral op de in rust en cultuur geïnte
resseerde recreant. Volgens de provincie
gaat het om de groep trendsetters. In deze
doelgroep bevinden zich oudere en vaak re
delijk welgestelde mensen, van wie de kin
deren de deur uit zijn én mensen in de leef
tijd van 20 tot 35 jaar zonder kinderen. Een
en ander staat in een nieuwe nota over het
toeristisch beleid van de provincie Gronin
gen.
Uit de nota blijkt dat de toeristische sector
in Groningen als een van de weinige be
drijfstakken een duidelijke groei te zien
heeft gegeven. Het aantal arbeidsplaatsen
steeg sinds 1984 met*vijftig procent tot on
geveer 2.000. De jaarlijkse bestedingen wor
den geraamd op 215 miljoen gulden. Gro
ningen verwacht dat de toeristische sector
vooral kan groeien in de zogeheten ver-
blijfsrecreatie. Daarbij wordt gedacht aan
de ontwikkeling van bungalowparken bij
Lauwersoog en in Oost Groningen.
Kritiek VAR op
rampenplatform
Het Calamiteitenplatform dat vaststelt of
landen veilig genoeg zijn voor toeristen,
doet niets met de kennis van de Vereniging
van organisaties voor Avontuurlijke Reizen
(VAR). De VAR meent dat het ministerie van
buitenlandse zaken onderdeel van het
platform te algemene reisadviezen ver
strekt over landen waar het plaatselijk on
rustig is. Het Calamiteitenplatform heeft
twee jaar geleden deelneming van de VAR
afgewezen. Hierdoor mist het platform veel
informatie over landen als Jemen, Mexico
en Zaïre. De VAR mist in het bijzonder dui
delijkheid over de reisrisico's in regio's van
landen waar het slechts plaatselijk onrustig
Voorlichter Van Vliet van Buitenlandse Za
ken verbaast zich daarover.Als de onvei
ligheid echt tot een regio beperkt blijft, ge
ven wij wel degelijk een regionaal advies. Zo
hebben wij adviezen over onveilige delen
van Turkije of Sri Lanka gegeven." In haar
ogen is de informatie, waarover het minis
terie via ambassades beschikt, afdoende.
De ambassadeurs putten uit uiteenlopende
bronnen, zoals lokale overheden, reizigers
en nieuwskanalen. Woordvoerder Couvreur
van het Calamiteitenplatform zegt ronduit
dat de VAR geen extra kennis van zaken
Het hotel waar de eigenaar elke dag een sprookje vertelt
Wie een cruise nog steeds associeert met le
digheid, gala-diners en veeleisende, gefortu
neerde Amerikaanse bejaarden, loopt hope
loos achter. De moderne cruise-liefhebber
is een modale veertiger die frisse zeelucht
wil combineren met vreemde culturen en
de geneugten des levens. Dat is althans de
ervaring van de Holland America Line, een
van de grootste aanbieders van maritieme
vakanties ter wereld. Na een aantal slechte
jaren, gaat het de HAL bepaald voor de
wind. Zo zeer zelfs dat de onderneming de
Italiaanse scheepswerf Fincantieri opdracht
heeft gegeven voor de bouw van een nieuw
schip (het achtste in de vloot) ter waarde
van 225 miljoen dollar. De kolos, die waar
schijnlijk Volendam of Veendam wordt ge
doopt, meet 50.000 ton en biedt plaats aan
1.300 passagiers.
De forse investeringen komen niet uit de
lucht vallen. Steeds meer mensen ontdek
ken de cruise als verwenvakantie. Volgens
Loek Houtenbos, directeur van het Rotter
damse boekingskantoor Zeetours, stijgt de
cruisemarkt explosief. Hij denkt dat dit me
de te danken is aan de verbetering van het
imago. De cruisevakantie was aan nogal wat
vooroordelen onderhevig. Zo zou het mee-
rendeel van de passagiers bejaard zijn. Cij
fers spreken dat tegen. Houtenbos: „Onze
korte cruises naar de Bahama's worden
voornamelijk bezocht door dertigers. Bij
tochten in het Caribisch gebied zijn veerti
gers in de meerderheid. Vijftig-plussers op
zoek naar natuur en cultuur tref je vooral
aan op cruises naar Alaska en Scandinavië."
Het tweede en derde hardnekkige voor
oordeel het hoge saaiheidsgehalte en de
forse prijzen berusten volgens Houten
bos ook op een misverstand. „Alle schepen
hebben doorlopende shows, bioscopen,
theaters en casino's. Bovendien: we varen
overwegend 's nachts. Bijna iedere dag is er
een nieuwe bestemming. En wat de prijzen
betreft: die zijn flink verlaagd. Een tocht van
een week in het Caribisch gebied, inclusief
vliegreis, korte cruise en noodzakelijke ho
telovernachtingen, kost een kleine driedui
zend gulden. Vijf jaar geleden was dat nog
vier a viereneenhalf duizend."
Dat de prijzen naar beneden zijn gegaan,
heeft onder meer te maken met de goedko
pe bemanning waarmee de HAL vaart. Hoe
wel de officieren nog steeds Vooral uit Ne
derland komen, heeft het personeel in de la
gere rangen veelal de Filipijnse of Indonesi
sche nationaliteit. Houtenbos: „Dat komt
niet alleen omdat we de loonkosten in de
hand willen houden, maar ook doordat we
daardoor een betere service kunnen verle
nen. Al na een dag kent het barpersoneel je
bij naam. Waar vind je dat nog?" Cruises zijn in vergelijking met vroeger aanzienlijk goedkoper geworden.
