Carey: argumenten paus zijn niet erg overtuigend Kerk Samenleving Banken uit Laurenskerk WOENSDAG 1 JUN11994 redactie dick van der plas. 071 -356443 BUITENLAND KORT Joden Het aantal joden in de wereld bedraagt ruim 12,8 miljoen. Dat blijkt uit een brochure van het studiecentrum voor hedendaags jodendom van de Hebreeuwse universiteit in Jeruzalem, die deze week is gepresenteerd. Volgens de brochure wonen er 4.1 mil joen joden in Israël en 8,7 miljoen in 'diaspora'. De jo den vormen 0,24 procent van de wereldbevolking. In Ame rika is dat percentage 2,12; in Europa 0,24. Het aantal jo den bedroeg in 1939 16.145.000, aldus een docu ment van enkele jaren gele den. Tijdens de Tweede We reldoorlog werden door de nazi's ongeveer zes miljoen joden om het leven gebracht. KEK in problemen De Konferentie van Europese Kerken (KEK) dreigt failliet te gaan als er niet op zeer korte termijn maatregelen worden getroffen. Dit zei de voorzit ter, de anglicaanse deken John Arnold, op de bestuurs vergadering die gisteren in Genève is geëindigd. Het te kort, dat vorig jaar 125.000 gulden bedroeg, zal dit jaar oplopen tot omstreeks 450.000 gulden op een be groting van 2,8 miljoen gul den. Ook voor 1995 wordt een tekort verwacht. Boven dien zijn de reserves van de KEK op. De financiële crisis is zo ernstig dat niet alle be langrijke programma's kun nen worden uitgevoerd. Oor zaak van de problemen is de economische recessie in Eu ropa. die ook haar uitwerking op de kerken heeft, zo zei Ar nold. Bovendien betaalt meer dan de helft van de 118 lidkerken geen cent aan de KEK. Het zijn vooral de Oost- europese kerken die in ge breke blijven. De Duitse ker ken zijn goed voor veertig procent van de inkomsten. Noodkrediet De KEK zal een 'noodkrediet' opnemen bij de Wereldraad van Kerken, die wel over fi nanciële reserves beschikt. Verder hoopt de organisatie dat sommige programma's door de Europese Unie kun nen worden gefinancierd. Se cretaris Jean Fischer, één van de zes stafleden, waarschuw de voor paniek. Volgens hem is er slechts sprake van nor male aanloopproblemen door de invoering van een nieuwe financiële opzet. Het bestuur ging unaniem ak koord met de toelating van vier nieuwe lidkerken: de Evangelisch-Lutherse Kerk in Estland, de Baptistenunie in Frankrijk, de Baptistenunie in Georgië en de Verenigde Methodistenkerk van Noord- Europa. De anglicaanse, or thodoxe en protestantse lid kerken tellen ruim 200 mil joen leden. Geloofwaardigheid De geloofwaardigheid van de KEK is de laatste tijd danig ondermijnd doordat de orga nisatie zich schaarde achter het standpunt van de Ser- visch-Orthodoxe Kerk inzake de burgeroorlog in het vroe gere Joegoslavië. Zo werd zonder enig commentaar een verklaring doorgegeven waarin deze kerk ontkende dat Servische strijders zich aan verkrachtingen schuldig maakten. De KEK heeft op geroepen bij de verkiezingen voor het Europees Parlement af te rekenen met nationalis me en racisme. Er wordt ge waarschuwd tegen partijen die vreemdelingenangst en onverdraagzaamheid propa geren. Tenslotte keert de KEK zich tegen 'het fort Europa', dat geen oog heeft voor het onrecht in de rest van de we reld. Het hoofd van de Anglicaanse Kerk, George Carey, is niet overtuigd door de argumenten die paus Johannes Paulus II heeft gebruikt om vrouwen definitief van het priester ambt uit te sluiten. VATICAANSTAD/LONDEN CIC/DPA/ANP In een reactie op het pauselijk schrijven 'Ordinatio Sacerdota- lis' (De priesterwijding) zegt Ca rey dat alle argumenten van de paus ook een rol hebben ge speeld bij het besluit van de An glicaanse synode om wél vrou welijke priesters toe te laten. „Die argumenten werden niet overtuigend gevonden. Centraal in de discussie in de Anglicaanse Kerk stond de leer van de menswording - dat God in Christus mens is geworden. Priesters zijn geroepen de men selijkheid van Christus en niet zijn man-zijn te representeren, aldus Carey. De opmerking van de paus dat de kerk 'geen bevoegdheid heeft vrouwen tot de priester wijding toe te laten' is volgens Carey een ontkenning van de verantwoordelijkheid van de kerk om zonder ophouden te onderzoeken wat Gods wil inza ke geloof en leer is. De anglicaanse aartsbisschop wil van de Rooms-Katholieke Kerk een uitleg van de passage waarin de anglicaans-rooms- katholieke dialoog in twijfel lijkt te worden getrokken. De Angli caanse Kerk is 'volledig bereid' om met de Rooms-Katholieke Kerk en andere kerkgenoot schappen over onderlinge ver schillen te spreken. In de maandag verschenen brief aan alle bisschoppen sluit de paus de mogelijkheid van vrouwelijke priesters definitief uit. Alle gelovigen moeten dit besluit 'voorgoed' aanvaarden. Hierover kan volgens de paus niet worden gediscussieerd. De Rooms-Katholieke Kerk \^lgt het voorbeeld van Chris tus, die alleen mannen tot apos telen uitkoos, en de traditie van de kerk, die alleen mannen tot de priesterwijding heeft toegela ten. De brief, een reactie op het anglicaanse besluit, is bedoeld om een einde te maken aan ie dere twijfel in deze belangrijke kwestie. Rotterdam De oude eiken kerkbanken - van elk 500 kilo per stuk - in de Laurenskerk van Rotterdam, zijn na veertig jaar vervangen door mo derne stoelen. De inrichting van de kerk is daarmee veel flexibeler geworden. Een deel van het oude meubilair gaat naar twee Zeeuwse kerken, de rest van de banken is inmiddels verkocht aan particulieren. De Laurenskerk is één van de weinige historische gebouwen in het centrum van de Maasstad die tijdens het bombardement in de Tweede Wereldoorlog zijn gespaard. foto anp BEROEPINGSWERK NEDERLANDSE HERVORMDE KERK Beroepen: te Ouderkerk aan den IJs- sel (wijk oost): W. van Vlastuin te Wouterswoude. Bedankt: voor Woerden: F. Hoekte Goedereede; voor Oud-Beijerland: J. van DijkteTholen. GEREFORMEERDE KERKEN Benoemd: te Rotterdam (SoW) als koopvaardijpredikant: drs. B. van Dij ken te Curasao (koopvaardijpredi kant), die deze benoeming heeft aan genomen. Aangenomen: naar Curasao (Ver. Prot. Gem.): drs. N. de Reus te Ter Beroepbaarstelling: J. Kolk, Lange Akker 30, 9982 HL Uit- huizermeeden, tel: 05954-13634; drs. G.J. Weessies, Parkweg 108a, 9725 EM Groningen, tel: 050- 265504. GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT Beroepen: te Zeist: A.H. van Driest te Buitenpost; te Gorinchem i.c.m. Slie drecht: G.J. Klapwijk, kandidaat te Kampen. Bedankt: voor Bedum: G. Zomer Jzn. te Spakenburg-Zuid. CHR. GEREF. KERKEN Beroepen: tweetal te Zeist: A. Baars te Middelharnis en R. van Beek te Veenendaal (Pniëlkerk); tweetal te Bunschoten: P. Roos te Utrecht- Noord en A. van de Weerd te Dordrecht-Centrum. Beroepen: te Onstwedde: L.C. Buijs te Alblasserdam. GEREFORMEERDEGEMEENTEN Bedankt: voor Aalburg: G.M. de Leeuw te Barneveld. Kerkeraad schorst Zeeuwse predikant De kerkeraad van de orthodox- protestantse Gereformeerde Gemeente in Goes heeft zijn do minee N. W. Schreuder (61) ge schorst. De schorsing geldt voorlopig voor zes weken en geldt voor 'alle ambtelijke ar beid' van de predikant. De ker keraad is tot deze stap overge gaan vanwege de betrokkenheid van ds. Schreuder bij de Zeeuw se rusthuizenaffaire. Zo is onder meer aangetoond dat de predi kant dubbel heeft gedeclareerd. Schreuder trad onlangs - vooral op aandrang van het provinciebestuur - af als voor zitter van de Stichting Rusthui zen der Gereformeerde Ge meenten in Zeeland. Ook ande re bestuursleden ruimden het veld, nadat was gebleken dat binnen de rusthuizen met veel geld is gerommeld. De affaire neemt steeds grotere vormen aan. De bewijzen tegen de (oud-)bestuursleden stapelen zich op. Gedeputeerde A. J. Dijkwel maakte bekend dat de provincie Justitie zal vragen te bekijken of er strafbare feiten zijn gepleegd. Recent versche nen rapporten geven daartoe al le aanleiding. De zon verdwijnt niet.... Het beeld van de ondergaande, maar niet verdwijnende zon gebruikt prof. dr. Herman Fiolet voor de beschrij ving van het proces van secularisatie. Dit 'leven zónder God' profileert zich volgens de voormalig secretaris van de Nederlandse Raad van Kerken 'in de laatste decen nia van de twintigste eeuw zonder enige gêne op alle terreinen van het menselijk bezig zijn'. In 'De zon ver dwijnt niet als zij onder gaat achter de horizon' wil Fio let het historisch proces van de secularisatie verkennen en vanuit 'een positieve waardering voor deze seculari satie zoeken naar bijbelse perspectieven voor een ant woord'. „Als de westerse mens over enkele jaren de drempel tussen de twee millennia overgaat, sluit hij zonder enige pijn een geestelijke deur achter zich en gaat hij - zonder de ervaring dat hij iets mist - zeer be wust leven 'etsi Deus non daretur': alsof er geen God bestaat." Tegelijkertijd wil Fiolet de frustratie van de oecume nische impasse doorbreken. „In de oecumene gaat het niet om het perpetuum mobile van het gesprek over de eenheid van de kerk, maar om de gezamenlijke dialoog van de kerken met de geseculariseerde samenleving", meent hij. De onderlinge verdeeldheid heeft geleid tot 'introverte en verarmde' kerken, die 'het in de achter ons liggende eeuwen drukker hebben gehad met zich zelf dan met de veranderende wereld om hen heen'. „Daarom dragen zij zelf de schuld, dat zij nu in de ach terhoede van de menselijke interesse zijn terecht geko men." De kerken zullen de komende jaren geen eenheid be reiken als zij zich blijven bezighouden met gesprekken over de belijdenis, onderhandelingen over de kerkorde en met de overdracht van liturgische vormen. „Dit ge sprek is een gepasseerd station, tenzij het van te voren de wissel neemt naar de samenleving en daar haar BOEKBESPREKING nieuwe geloofsinzichten operationeel maakt voor de gezamenlijke herkenning van God." In hun verschei denheid moeten kerken onder meer samen naar buiten treden als 'die ene Kerk van Jezus Christus', die een ge heel nieuwe relatie wil opbouwen met de geseculari seerde samenleving. „Op alle terreinen van weten schap, techniek, economie, politiek, cultuur en maat schappelijk werk zullen zij - in plaats van de eeuwen lange bevoogding van het kerkelijk gezag - een dialoog moeten initiëren over de morele en de geestelijke as pecten van het menselijk samenleven." De zon verdwijnt niet als zij onder gaat achter onze horizon de secularisatie als uitdaging Herman Fiolet. - Baarn Ten Have, 1994.172 p. ISBN 90-259-4568-6. Prijs29,90 gulden. De kwaliteit van ons bestaan Bij alle maatschappelijke-, technische- en medische ontwikkelingen van de laatste jaren dringt de vraag 'Waarheen gaat onze samenleving?' zich op. „En nog belangrijker, hoe is de kwaliteirvan onze sterk verande rende samenleving?", schrijft samensteller Jurjen Beu- mer in de inleiding van 'De kwaliteit van ons bestaan'. Een groep auteurs zoekt in deze bundel, ieder vanuit zijn eigen vakgebied, naar sporen van die kwaliteit. De meeste artikelen zijn bewerkingen van eerder gehou den lezingen, die werden voorgedragen in de serie 'In gesprek met...', een maandelijks onderdeel van het werk van Beumer in het Sociaal Basis Pastoraat in Haarlem. Tot de auteurs die een bijdrage leverden behoren hoofdredacteur Jan Greven van Trouw en dominee Hans Visser van de Pauluskerk in Rotterdam. Greven constateert onder meer dat men van de media weinig te verwachten heeft als het gaat om richtlijnen hoe de kwaliteit van de samenleving eruit moet zien. „De pro blemen zijn te complex geworden en de belangen te te genstrijdig voor dit soort helderheid. Goede kranten, en dat zijn er gelukkig vele, stellen zich op in de wind en laten zien hóe de wind waait, en met welke consequen ties. Ze doen dat voor kritische lezers van wie ze geen zoetekoekgedrag verwachten. Dominee Visser, momenteel volop in het nieuws door zijn pogingen het gebruik van harddrugs te legali seren, stelt vast dat een kerk ook in deze tijd missionair moet blijven 'en trachten de Messiaaanse aantrekkings kracht telkens van stroomstoten te voorzien'. „De kerk hoort bij de wereld en moet zich niet schamen sociaal instituut te zijn, al is het nog zo bescheiden.' De kwaliteit van ons bestaan Jurjen Beumer (red.). - Baarn Ten Have, 1994. -161 p. ISBN 90-259-4540-6. Prijs29,50 gulden. Ook verschenen bij Ten Have in Baarn: 'Het spel van woord en geest' van Jean-Jacques Suurmond. De hervormde predikant uit Vlaardingen wil een open theologie ontwikkelen die recht doet aan de holistische pinksterbeleving van Gods Woord en Geest. 255 p. ISBN 90-259-4558-9. Prijs 39,50 gulden. 'Zonder ophouden' onder redactie van Thom Breu- kel en Arno Fafié. De samenstellers leggen gelovigen van diverse wereldreligies vragen voor als: wat is bid den?, waarom bidt u?, en welke houdingen neemt u aan tijdens het gebed? 171 p. ISBN 90-259-4571-6. Prijs 24,90 gulden. 'Kennis van Jezus' van James Alison. Deze domini caan beschrijft onder meer wat de verrijzenis van de gekruisigde Jezus inhield, voor hemzelf en voor zijn apostelen. Ook spreekt hij over de stichting van een nieuw Israël, alle mensen omvattend, en door Jezus vaak aangeduid met 'het koninkrijk Gods'. 122 p. ISBN 90-259-4565-1. Prijs 24,90 gulden. DICK VAN DER PLAS DE RECHTER Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON LEIDSCH DAGBLAD Uitgave van Dagbladuitgevenj Damiate bv. DIRECTIE: B.M. Essenberg, G.P Arnold (adj), J Kiel (adj); HOOFDREDACTIE. Jan-Geert Majoor, Frans Nypels, Henk van der Post (adj). OMBUDSMAN: R.D. Paauw, tel dag. 9.30- 11 30 uur 071 -356215, of per post. HOOFDKANTOOR Rooseveltstraat82,2321 BM Leiden T elefoon 071 -356356 REGIOKANTOOR; Kanaalstraat 26a Lisse Telefoon 02521-19353, Fax 02521-19610 POSTADRES: Postbus 54,2300 AB Leiden TELEFAX: Advertenties071-323508 Fam. berichten 071 -323508 Redactie 071-321921 ADVERTENTIES ma.-vrij. van 08.30-17.00 uur Telefoon 071-356230 RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels) ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur Telefoon 071-143545 ABONNEMENTEN Tel. 071 -128030 bij vooruitbet. (ind. BTW) peracc.giro autom bet. per maand 29,30 per kwartaal ƒ85,55 ƒ84,55 per jaar 329,30 ƒ328,30 VERZENDING PER POST Nederland: per kwartaal 125,50 overige landen op aanvraag KLACHTEN BEZORGING mat/m vrij: 18.00-19 30 uur, zat 10.00-12.00 uur Tel. 071-143241 HET WEER Valse start De ouverture van het meteorolo gisch zomerseizoen (1 juni-1 sep tember) mag er wezen. De over gang van de mei-koelte, met dins dagmorgen nog minima van iets boven het vriespunt, naar de zon overgoten warmte van vandaag, voltrok zich vlot en overtuigend. Wellicht reikt het kwik vandaag in de zuidoostelijke helft van het land al tot 25 graden of iets hoger. Het rappe tempo van de opwarming is in Nederland meestal een veeg te ken. En jawel; het officiële begin van de zomer draait uit op een val se start... Ruwweg kun je in ons land twee ty pes zomerweer onderscheiden. Al lereerst de meest zeldzame vari ant. Hierbij wordt de Europese weerkaart dagenlang - in extreme gevallen zelfs weken achtereen - beheerst door een stabiel hoge- drukgebied. De kern ligt op een po sitie die continentale winden be vordert. Zo'n stabiel hoog ligt dan meestal boven de Noordzee, Scan dinavië of Oost- Europa. Regel is dat de opwarming langzaam op gang komt. Vaak begint zo'n sta biele periode met koel en helder weer. Pas in een latere fase worden zomerse of zelfs tropische tempe raturen bereikt. Onweersstoringen uit Zuidwest-Europa worden lange tijd op afstand gehouden en berei ken ons land pas na een ruime pe riode van warm of zeer warm weer. De laatste jaren zijn we - vooral tij dens de voorzomer - vaak verwend metditzomertype. Intopzomers zoals 1947, 1959, 1976 en 1983 waren stabiele hogedruksituaties als deze algemeen. Elke normale zelfs te koude zomer heeft ook war'* me dagen, maar zo'n periodeduuft in de regel slechts 1 tot 3 dagen. Het concept is simpel: Een hoge- drukcel trekt van de oceaan naar Centraal-Europa en zet een korte, heftige warmte-uitval vanuit het zuiden op de rails. Die situatie is weinig stabiel. De hogedruk trekt snel weg en wordt op de voet ge volgd door een noordoostwaarts koersende onweerdepressie vanuit West-Frankrijk. U voelt 'm natuurlijk al: we hebben* met deze laatste variant te maken. Vanavond is het nogal zwoel; later dreigen de eerste buien vanuit het zuiden. Donderdag breekt een fris se zuidwestelijke stroming van de oceaan door. Er is in de ochtend nog kans op een bui, later klaart het op. Een strakke westcirculatte voert de komende dagen nieuwe storingen snel naar West-Europa. Perioden met zon moeten soms wijken voor regenzones. Het is met Lj 16 a 17 graden aan de frisse kant voor begin juni. D< HET WEER IN EUROPA KNMI Weersvooruitzicht Geldig tot en met Engeland, Schotland, Wales en Ierland: Vandaag in Engeland gere geld zon en waarschijnlijk droog. Verder half tot zwaar bewolkt en kans op een bui, misschien met onweer. Middagtempera- tuur uiteenlopend van 13 graden in het noorden van Ierland en Schotland tot circa 20 graden. België en Luxemburg: Vandaag eerst flink wat graden in west-Vlaanderen tot 27 in Luxemburg. Van af vanavond meer bewol king en toenemende kans op onweer met morgen da ling van temperatuur. Noord- en Midden-Frank- Eerst flinke perioden met zon met in de loop van vandaag in de westelijke departementen onweer. Morgenavond hebben de buien ook het oosten bereikt en kunnen ze plaatselijk intensief zijn. Maxima van daag rond 31 graden, langs Het Kanaal aanmerkelijk koeler, in de omgeving van Annecy en Clermont-Ferrand boven de 35-, morgen is het overal minder warm. Portugal: Geleidelijk meer bewolking en vooral in het noorden kans op een bui. Ook mor gen valt er vooral in het noorden nog een enkele bui, in de Algarve zijn er dan flin ke zonnige perioden. Middagtempera- tuur van 18 graden langs de westkust tot 26 in het zuidoosten. Spanje: Vandaag van het westen uit toenemende bewolking en voornamelijk in het noor den een enkele regen- of onweersbui. Morgen in het noorden nog enkele bui en, verder.van het westen uit weer meer zon. Aan de kust in het noordwesten maxima rond 20, langs de Costa's in het oosten en zuiden ongeveer 30 graden. Landinwaarts maxima tussen 35 en 40 graden. Morgen vooral in het westen en noorden koeler. Canarische Eilanden: Flinke zonnige perioden, vooral vandaag ook enkele wolkenvelden. Droog. Mid- dagtemperatuur ongeveer 25 graden, in het zuiden enkele graden hoger. Tunesië: Meest zonnig. Droog. Middagtempera- tuur ver boven de 30 graden, 's middags aan het strand bij wind van zee enige verkoeling. Zuid-Frankrijk: Overwegend zonnig, vandaag in liet wes ten kans op enkele onweersbuien. Mor gen treken de buien in activiteit toene mend verder naar het oosten, later klaart het aan de Atlantische kust weer op. Middagtemperatuur vandaag van 30 graden in het westen tot rond 35 elders, morgen van het westen uit afkoeling. Mallorca en Ibiza: Vrij zonnig, morgen wat meer bewolking, maar droog. Middagtemperatuur ruim 30 graden. Italië: Zonnig en warm. Morgen aan het einde van de dag in het noordwesten wellicht onweer.Middagtemperatuur op veel plaatsen rond 30 graden. Corsica en Sardinië: Droog en vrij zonnig. Middagtempera tuur uiteenlopend van 28 graden op Corsica tot plaatselijk 35 op Sardinië. Griekenland en Kreta: Droog en nogal zonnig. Middagtempera tuur van 26 graden op Kreta tot 30 gra den in het noorden van Griekenland. Op de Egeïsche Zee komt een harde noord oostelijke wind te staan. Turkije en Cyprus: Overwegend zonnig en droog. In het bin nenland, en mogelijk ook langs de Turk se zuidkust, stapelwolken en kans op onweer. Middagtemperatuur langs de kusten Duitslar Eerst zonnig en warm, vanaf morgen nacht vanuit het westen meer bewolking en plaatselijk stevig onweer. Middag temperatuur vandaag uiteenlopend van 20 graden in Sleeswijk-Holstein tot cir ca 30 graden ten zuiden van de Main-, morgen later vanuit het westen afkoe ling. Zwitserland: Vrij zonnig en warm. Maxima tussen de 28 en 33 graden. Morgen aan het einde van de dag in het westen kans op on- Oostenrijk: Zonnig. Middagtemperatuur vandaag nog iets onder de 30 graden, worgen er boven. Minimumtemp. Middagtemp. Wind WEERRAPPORTEN DONDERDAG 2 JUNI 1994 Zon- en maanstanden Zon op 05.23 Zon onder 21.* Maan op 02.12 Maan onder 14 52^ Waterstanden Katwijk Hoogwater 10.48 23.23 Laag water 06.17 19.07 Weerrapporten 31 mei 20 uur: station weer wind temp neersl Eelde Eindhoven Den Helder Rotterdam Twehte Vlissingen Maastricht Aberdeen Barcelona Boedapest Bordeaux Dublin Frankfurt Genève Helsinki Innsbruck Istanbul Klagenfurt Kopenhagen Las Palmas Madrid Mallorca Rome Split Stockholm Warschau Wenen Bangkok Buenos Aires licht bew zwaar bew. had bew. halt bew," half bew. licht bew regenbui licht bew io 8 30 20, 10 mo2 23 13 ïzw 6 13 7. 1.1 [j )5 25 10' inoll 24 15 0.0 fei )3 23 8 q.l, j v 12 13 7 2.1 ino9 26 18 vzw 6 23 14 vnw2 25 13 0.2 v3 21 7 0.0 rerand 22 7 0.0, 1 1 J 12 32 11 O.ftf) !0 3 27 17 w5 32 21 0.0 tj w5 15 5 0.2 (i licht bew./ nw3/ 24 15 licht bew zo 2/ 27 17 ,0.0 19 00 26 20 .pttclUK E, 4 6 41 .„.-i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 18