Weer honderden
Palestijnen vrij
Buitenland
Vredesoverleg Rwanda levert tot nu toe niet veel op
iVHO voorziet 10 miljoen
loden per jaar door roken
Een oom die stierf in Vietnam
Japanse ex-premier
ontsnapt aan de dood
VS en Groot-Brittannië geen
vijanden meer van Rusland
Frankijk en Duitsland
gaan racisme aanpakken
Zwendel in medische wereld aan orde van de dagy Oost-Timor-congres zonder buitenlanders
INSDAG 31 MEI 1994
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbur
Press DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers E
Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter
'Sarajevo-lijst' doet niet mee
parus» Een aantal prominente Franse intellectuelen heeft zijn
plannen laten varen om volgende maand mee te doen aan de
verkiezingen voor het Europees Parlement met de lijst 'Europa
begint bij Sarajevo'. Volgens een opiniepeiling zou de lijst zeven
tot twaalf procent van de stemmen hebben behaald.
Aangespoelde walvis vult magen
manilla Een week nadat milieubeschermers maatregelen na
men om walvissen te behoeden voor menselijke consumptie,
doen dorpelingen in de Filipijnen zich te goed aan het vlees van
een aangespoelde walvis. De dertien meter lange walvis strand
de onlangs bij Pangsood, 336 kilometer ten zuidoosten van Ma
nilla. De politie schoot het beest dood, waarna de dorpelingen
aanvielen.
Olifanten doden vijf mensen in India
new delhi Olifanten hebben de afgelopen tien dagen vijf men
sen gedood na te zijn ontsnapt uit nationale parken in Óost-In-
dia. Het was de tweede keer dit jaar dat in India doden vielen
door op hol geslagen olifanten. In januari kwamen zes mensen
om toen vijftig dikhuiden door tweehonderd dorpen raasden.
Grafschenners actief in St. Petersburg
st. petersburg De bewakers van het kerkhof noemen het werk
van satanisten, de politie denkt dat zwervers, bandieten en ver
slaafden actief zijn geweest. In de afgelopen drie dagen zijn op
het oudste kerkhof van St. Petersburg vierhonderd graven ge
schonden. De politie doet volgens de directeur van de begraaf
plaats niets.
Leider mormonen overleden
salt lake city Ezra Taft Benson, een voormalige minister van
landbouw en later President van de Kerk van Jezus Christus van
de Heiligen der Laatste Dagen, is gisteren op 94-jarige leeftijd
overleden. Een woordvoerder van de mormonen, zoals de groe
pering ook wel wordt genoemd, zei dat Benson in zijn woning in
Salt Lake City is overleden. Benson diende acht jaar onder Ei
senhower en raakte vervolgens nauw betrokken bij de extreem
rechtse John Birch Society. Benson wordt volgens traditie opge
volgd door de voorzitter van de Raad van Twaalf Apostelen, de
'-jarige Howard Hunter.
Faxnummer VN voor mensenrechten
genève Schendingen van de rechten van de mens kunnen in de
toekomst per fax bij de Verenigde Naties worden gemeld. Het
nummer kan dag en nacht worden gebruikt en is speciaal be
stemd voor slachtoffers en hun familieleden, maar ook niet-gou-
vernementele organisaties kunnen er gebruik van maken.
Afrikaans Joods Congres opgericht
harare Joden in Afrika hebben de Organisatie van Afrikaanse
Eenheid (OAE) gisteren opgeroepen Israël te erkennen. Ze de
den dat tijdens de oprichtingsvergadering, van het Afrikaans
Joods Congres. De meeste Afrikaanse landen verbraken de be
trekkingen met Israël na de Zesdaagse Oorlog in 1967.
Muizen houden huis in Klerksdorp
klerksdorp De bewoners van het Zuidafrikaanse stadje Klerks
dorp hadden onlangs bijna hun krantje de Western Transvaal
Record niet gekregen, omdat de muizen foto's hadden opgepeu-
teld en computerfiles hadden gewist door op de kabels te kna-
jen. Honderden muizen zijn op de goede oogst van het agrari
sche stadje afgekomen en ontregelen het dagelijkse leven.
iairobi frans van den houdt
orrespondent
e Verenigde Naties stellen een onder-
Dek in naar de berichten dat twee da
rn geleden honderden mensen zijn
irmoord in het vluchtelingenkamp
abgayi ten zuiden van de hoofdstad
igali. Hulporganisaties maakten mel
ing van deze nieuwe slachting. Jour-
alisten die het complex bezochten, za-
■n hoe duizend mensen zich verstopt
ielden achter een onheining. De
uchtelingen vertelden dat regerings
oepen elke dag Tutsi's uitleverden
m milities die hen vervolgens af-
achtten.
et vredesoverleg in Rwanda heeft tot
usver niet veel meer opgeleverd dan de
'andaag is het Wereld-niet-roken-dag
'Israël schendt verdrag door sluiten PLO-instituten
Israël heeft gisteren opnieuw honderden Palestijnse ge
vangenen vrijgelaten, zoals afgesproken was met de PLO
in het autonomie-akkoord. Er was evenwel sprake van
nieuwe spanningen nadat Israëlische soldaten hadden
gezegd dat zij vanuit de autonome Gazastrook waren be
schoten.
jeruzalem «ap-gpp
In het autonomie-akkoord staat
dat in totaal vijfduizend Pales
tijnen moeten vrijkomen. Het
was gisteren de eerste massale
vrijlating sinds de Israëlische te
rugtrekking uit Jericho en de
Gazastrook op 18 mei. Het trage
tempo waarin de gevangenen
vrijkomen, heeft geleid tot kri
tiek van Palestijnse zijde. Tot
gisteren waren 1.300 Palestijnen
vrijgelaten.
Het leger meldde dat zes bus
sen met Palestijnen uit de ge
vangenis Keziot in de zuidelijke
Negev-woestijn waren vertrok
ken en dat tegen het einde van
de dag honderden gedetineer
den zouden zijn vrijgelaten. Bij
het Palestijnse controle
punt Nahal Oz in de Gazastrook
werden 63 Palestijnen afgezet,
die werden verwelkomd door de
Palestijnse politie en tientallen
familieleden.
Bij het schietincident werd
een Israëlische soldaat doodge
schoten, kennelijk door een Is
raëlische militair. Een onder
zoek leverde geen aanwijzingen
op over Palestijnse schutters.
Israël schendt het verdrag
met de PLO, als het overgaat tot
sluiting van PLO-instituten in
Oost-Jeruzalem. Dat is de me
ning van Faysal Husseini, die
namens de pas gekozen Pales
tijnse bestuursraad (PNA) de
Drie jaar cel voor oud-minister
Washington Stephen Cooper uit Arlington (Virginia) klauterde op de schouders van zijn vriend Hawk Mc-
Mahon om de naam van een omgekomen oom op te sporen op het monument voor de Vietnam-veteranen in
Washington. Gisteren vierde Amerika Memorial Day ter nagedachtenis aan alle landgenoten die omkwa
men in gewapende conflicten. foto ap mark wilson
TOKYO Rtr/AFP
De Japanse ex-premier Morihi-
ro Hosokawa is gisteren in
Tokyo aan de dood ontsnapt.
Een man schoot een kogel in
het plafond van de hal van een
hotel op het moment dat de vo
rige maand afgetreden politicus
voor hem stond. Politieagenten
die de politicus begeleidden,
konden de schutter arresteren.
Het gaat om een voormalig lid
van een ultranationalistische
groepering, meldde de televisie
zender NHK De politie weiger
de commentaar. Hosokawa (56)
moest vorige maand aftreden
na felle politieke strijd over fi
nanciële schandalen waarbij hij
zelfwas betrokken.
In verband met een ander Ja
pans omkoopschandaal kreeg
de voormalige minister Fumio
Abe gisteren drie jaar celstraf en
een boete van omgerekend
ruim anderhalf miljoen gulden.
Het was de eerste onvoorwaar
delijke celstraf voor een parle
mentariër sinds de veroordeling
van een ex-premier in 1983 in
verband met het Lockheed-
schandaal. Abe (71) nam eind
jaren tachtig geld aan van een
bouwfirma in ruil voor de toe
wijzing van projecten. Het voor
malige kabinetslid is in hoger
PLO-belangen in de stad behar
tigt. Hij bevestigde gisteren dat
Jeruzalem de hoofdstad moet
zijn van de toekomstige Pales
tijnse staat, maar met open
grenzen tussen het Arabische
en het Israëlische stadsdeel.
Het Israëlische kabinet heeft
zondag aangekondigd dat het
wil verhinderen dat de PNA po
litieke activiteiten gaat ont
plooien in Oost-Jeruzalem. Is
raël wil ook maatregelen nemen
tegen bestaande PLO-institu
ten, als het New Orient House
waar de PLO buitenlandse gas
ten ontvangt.
Een groepje nationalistische
joodse fundamentalisten heeft
gisteren een herdenkingsplech
tigheid voor homoseksuelen in
het Yad Vashemcomplex in Je
ruzalem verstoord. Het was de
eerste keer dat daar een cere
monie werd gehouden ter nage
dachtenis aan de naar schatting
200.000 homoseksuele slachtof
fers van het nazi-regime in
Duitsland.
Sjeik denkt dat
Arad dood is
Volgens de voormalige Hezbol-
lah-leider sjeik Subhi Tufeili is
de Israëlische piloot Ron Arad,
die acht jaar geleden in Libanon
verdween, mogelijk al in 1989
gedood uit wraak tegen Israëli
sche aanvallen op Zuid-Liba-
non. Arad werd gevangen geno
men nadat zijn vliegtuig in ok
tober 1986 was neergeschoten
in Zuid-Libanon. De kwestie is
weer in het nieuws sinds Israëli
sche commando's op 21 mei
Mustafa Dirani van zijn bed
lichtten. Dirani was chef veilig
heid van de shi'itische Amal-
militie toen Arad door zijn man
nen gevangen werd genomen.
Israël denkt dat Dirani belang
rijke informatie over Arad ach
terhoudt.
toezegging van de strijdende partijen de
evacuatie van burgers door de Verenigde
Naties niet in de weg te zullen staan.
In een door de VN wanhopig nage
streefde wapenstilstand blijkt zowel het
nationale leger als het Rwandees Patriot
tisch Front (RPF) voorlopig geen zin te
hebben. Beide partijen geven na twee
maanden van bloedige strijd nog steeds
de voorkeur aan hun militaire agenda,
gezien de zware gevechten die zowel
vóór als na de besprekingen gewoon
doorgingen. De strijdende partijen heb
ben desondanks afgesproken elkaar don
derdag opnieuw te ontmoeten.
De strijd was gisteren het hevigst bij
een legerbasis in het zuidwesten van de
hoofdstad Kigali en in de buurt van het
veertig kilometer zuidelijker gelegen Gi-
tarama, waar de interim-regering zich al
Berichten als zou de regering vanwege
de oprukkende opstandelingen inmid
dels naar Kibuye, Butare en zelfs buur
land Zaïre zijn gevlucht, werden door
waarnemers in twijfel getrokken. Zij zei
den regeringsfunctionarissen, militairen
en leden van de militia juist in de rich
ting van Gitarama te hebben zien trek
ken. Ook het leger heeft ontkend dat de
interim-regering opnieuw op de vlucht is
geslagen en deed de berichten maandag
af als goedkope propaganda van het
RPF.
Terwijl leiders van het RPF en leger 'op
een beschaafde wijze hun ideeën uitwis
selden', zoals de VN het overleg van gis-
terei\omschreven, namen de gevechten
aanmerkelijk af en konden VN-troepen
in Kigali opnieuw vijfhonderd Hutu's en
Tutsi's naar voor hen veiliger geachte
oorden brengen. Hulporganisaties wis
ten tegelijkertijd voedsel en medicamen
ten te distribueren onder de tienduizen
den ontheemden in Kigali.
Het RPF is bang dat een wapenstil
stand de door het leger gesteunde militia
in de gelegenheid stelt nieuwe slachtpar
tijen aan te richten onder de Tutsi-be-
volking. En het is nu juist die 'vuile oor
log' waaraan de rebellen koste wat kost
een einde willen maken. Zij hebben gis
teren daarom opnieuw van het leger ge
ëist dat het eerst een einde maakt aan de
slachtingen en de via de radio uitgezon
den oproepen daartoe, alvorens zij over
een bestand willen praten.
'Veiligheid aanmerkelijk toegenomen door stap
MOSKOU AP
Rusland en de Verenigde Staten
hebben hun strategische kern
wapens niet langer op eikaars
territorium gericht. Dat heeft
het hoofd van de defensiecom
missie van de Doema, Sergej
Joesjenkov, gisteren gezegd aan
het begin van een ontmoeting
met vertegenwoordigers van de
commissie voor de strijdkrach
ten van de Amerikaanse Senaat.
„Het dagelijkse beheer van de
Russische kernmacht is nu ge
baseerd op de aanname dat de
Verenigde Staten en Groot-Brit
tannië geen vijanden zijn van
Rusland", aldus een verklaring.
Het besluit om het program
ma van de strategische raketten
te veranderen, is in januari tot
stand gekomen tijdens een be
zoek van de Amerikaanse presi
dent Clinton aan Moskou.
De commandant van de Rus-
siche Strategische Strijdkrach
ten, kolonel-generaal Igor Ser
gejev, zei dat de coördinaten
voor de Amerikaanse doelen in
het stuursysteem van de raket
ten waren vervangen door het
commando 'vluchtopdracht
nul'. De veiligheid is daardoor
aanmerkelijk toegenomen, zei
Sergejev, omdat de raketten nu
zelfs bij een abusievelijke lan-
ceeropdracht niet in beweging
komen. Joesjenkov zei dat ook
Rusland en Groot-Brittannië el
kaar niet langer als doelwit van
hun kernraketten aanmerken.
iNÈVE Rtr-AFP
e Wereldgezondheidsorgani-
itie (WHO) voorziet dat het
intal mensen dat jaarlijks
erft door roken binnen dertig
ar zal stijgen tot tien miljoen,
de regeringen geen maatre
den nemen om het roken te
lg te dringen. De WHO denkt
ïarbij vooral aan een verbod
tabaksreclame en op het
lonsoren van cultuur- en
ortevenementen door de ta-
iksindustrie.
De WHO maakt zich vooral
ote zorgen over het toene-
ende aantal rokers in ontwik-
'lingslanden en onder jonge
ouwen. Momenteel zijn er
naar schatting één miljard ro
kers in de wereld, en als de hui
dige trend doorzet, zullen vijf
honderd miljoen mensen aan
de gevolgen van tabakscon
sumptie overlijden.
In de westerse landen rookt
naar schatting 41 procent van
de mannen en 21 procent van
de vrouwen. In de ontwikke
lingslanden is de schatting vijf
tig procent voor de mannen en
acht procent voor de vrouwen.
In sommige streken van Azië
rookt zelfs tachtig procent van
de mannen.
De WHO maakte haar bevin
dingen openbaar ter gelegen
heid van de Wereld-niet-roken-
dag vandaag.
SPD-politicus
gepakt met valse
Zwitserse francs
BERLIJN HANS HOOGENDUK
CORRESPONDENT
Aan de politieke carrière van de
Duitse sociaaldemocratische
Europarlementariër Dieter
Schinzel is het afgelopen week
einde een definitief einde geko
men.
De man is, naar gisteren be
kend werd, bij een hotel in
Aschaffenburg gearresteerd
toen hij een koffer met enkele
miljoenen valse Zwitserse fran
cs in ontvangst nam. Behalve de
51-jarige Schinzel werden nog
zes anderen opgepakt.
De recherche had het parle
mentslid al enige tijd gescha
duwd. Schinzel, voorzitter van
de SPD-afdeling Aaken, zat
sinds 1979 in het Europees Par
lement.
Kohl geejt gestolen schilderijen terug
MULHOUSE DPA/Rtr
Frankrijk en Duitsland werken
aan een gezamenlijk initiatief
voor een gecoördineerde be
strijding van racisme in de Eu
ropese Unie. Zij presenteren
hun voorstellen vandaag aan
het slot van de top van de Fran
se president Frangois Mitter
rand en de Duitse kanselier Hel
mut Kohl in het Franse
Mulhouse.
Het initiatief voorziet in het
op elkaar afstemmen van de
Kohl en Mitterrand groeten het
publiek in het Franse Mulhouse
waar zij spraken over samenwer
king. foto reuter peter muller
wetten in de Europese landen
om op die manier extreem
rechts geweld en propaganda
beter te kunnen bestrijden. Kohl
en Mitterrand zullen him voor
stellen aan de andere EU-lidsta-
ten voorleggen tijdens de top
volgende maand op Corfu.
Kohl heeft gisteren schilderij
en aan Mitterrand overhandigd
die in de Tweede Wereldoorlog
door de Duitse troepen waren
buitgemaakt. De 28 schilderijen
en schetsen die zijn teruggege
ven, hingen sinds de Tweede
Wereldoorlog in een Oostduits
museum. De schilderijen zijn
gemaakt door onder anderen
Claude Monet, Delacroix, Re
noir, Gauguin, Seurat, Cézanne,
Corot, Millet en Manet.
rlijn hans hoogenduk
jrrespondent
nkoping is in de medische wereld aan
orde van de dag. Dat zegt de voorzit-
van de Berlijnse artsenvereniging,
rber. „Dat loopt van de wegwerpspuit
verbandmiddelen, van het röntgen-
ntrastmiddel tot de pil." Huber rea-
erde gisteren op de onlangs aan het
ht gekomen 'hartkleppenzwendel'
aarbij hartspecialisten zich met me-
vverking van producenten van medi
ae hulpmiddelen hebben verrijkt
aan de handel in hartkleppen.
De specialisten werkzaam in vrijwel
alle zestig Duitse hartklinieken zou
den hartkleppen hebben gekocht voor
een veel lager bedrag dan werd gedecla
reerd bij de ziekenfondsen. De miljoe
nen die ze daarmee verdienden, maak
ten ze over op hun Zwitserse bankreke
ningen. Volgens Huber zijn ook mede
werkers van de ziekenfondsen bij de om
koopschandalen betrokken.
De Duitse ziekenfondsen gaan hun be
talingen aan ziekenhuizen voor hartklep
pen onderzoeken. In Bonn deelden de
fondsen mee dat ze hun betalingen mo
gelijk zullen korten. Ze riepen de zieken
huizen op de commerciële panden tus
sen chef-artsen en producenten van me
dische hulpmiddelen te verbieden.
Een woordvoerder van de ziekenfond
sen zei dat het voor zijn organisatie vrij
wel onmogelijk was de fraude te ontdek
ken, omdat de specialisten hun eigen de
claraties indienen. „Als we een rekening
van 6,5 mille voor een hartklep krijgen,
kunnen we niet zien dat er tweeduizend
gulden naar de specialist gaat. De onder
handelingen over prijzen en wat voor
soort hartklep wordt gebruikt, worden
direct tussen de arts en de producent ge
voerd", zei de woordvoerder.
Zes hartklinieken in de deelstaat Ne-
dersaksen hebben intussen toegegeven
dat voor de aankoop van hartkleppen
tusen de 6.500 en 7.500 gulden per stuk
werd betaald, terwijl de produktiekosten
niet meer dan 1.200 gulden bedragen.
Het verschil zou hoofdzakelijk ten goede
zijn gekomen aan de behandelende chefs
de clinique.
MANILLA AP
De conferentie over de Indone
sische annexatie van Oost-Ti-
mor gaat vandaag door, maar
zonder buitenlandse vertegen
woordigers. Het Filipijnse hoog
gerechtshof heeft bepaald dat
de Filipijnse president Ramos
buitenlanders mag verbieden
aan het congres deel te nemen.
De autoriteiten zijn vanmorgen
begonnen met het uitzetten van
buitenlandse congresgangers.
Een arrondissementsrecht
bank in Quezon-stad had de
conferentie vorige week verbo
den, maar na een klacht van
een mensenrechtenorganisatie
besliste het hooggerechtshof
dat het organiseren van een
congres over Oost-Timor niet
tegen de Grondwet is. De Fili
pijnse regering is door Indone
sië onder druk gezet om de con
ferentie af te gelasten, omdat
die de banden tussen beide lan
den kan schaden.
Ramos heeft in totaal 34 bui
tenlanders, onder wie Daniëlle
Mitterrand, de vrouw van de
Franse president, verboden aan
de conferentie deel te nemen.
Het hooggerechtshof stelde de
president in het gelijk, omdat
hij volgens de Grondwet kan
beslissen of de aanwezigheid
van buitenlanders indruist te
gen de nationale veiligheid van
de Filipijnen.
De organisatoren van het
congres willen schendingen van
de mensenrechten aan de kaak
stellen in de voormalige Por
tugese kolonie die in 1976 door
Indonesië werd ingelijfd.
