Denksport
ft
ft
ft
ft
fi
VRIJDAG 27 ME11994
PUZZELSCHAKEN KlaasSteijn BRIDGE
Nummer 21
Horizontaal: 1. later: 5. goed
je: 8. lentemaand: 12. weekdier:
14. sappig en zacht: 15. koop
man; Ï8. raamscherm; 19. voor
zetsel: 20. persoonlijk vnw.; 21.
op de manier van; 22. beroep;
23. eetgelegenheid voor studen
ten: 25. toetsinstrument: 27. fa
milielid; 29. soort; 30. voorzet
sel; 31. kalmte: 33. hard geluid;
35. bier; 37. toverheks; 38. ko
ningszetel; 40. voorzetsel; 42.
aspunt; 45. rivier in Oost-Azië;
47. klap; 49. kledingstuk; 50.
advies; 52. maand; 53. aardap
pelgerecht; 56. tralie: 58. leger-
rang; 59. aarde; 61. in prima
conditie: 62. rivier in Duitsland;
64. heilwens; 65. appartement;
67. Gedeputeerde Staten; 68.
ankerplaats; 70. oppervlakte-
maat; 72. dager; 74. aardnoot;
76. deel van een breuk; 78. go
din van de dageraad; 80. dyne;
81. zangstem; 82. Nederlandse
rivier; 83. basis; 86. denkbeeld;
88. geestelijke; 89. traag; 90.
soort stof; 91rugtas.
Verticaal: 1. geest; 2. grote
toeloop; 3. herkauwer; 4. mu-
ziekteken; 5. oogziekte; 6. door;
7. als aan ommezijde (Lat. afk.);
8. afzetgebied; 9. bijwoord; 10.
sterrenkundige; 11. volledig; 13.
ontvangkamer; 14. drinkgerei;
16. emmer: 17. patroon; 18.
keel; 22. scherprechter: 24.
drinkbeker: 26. bruut; 28. scha
kelbord; 30. rivier in Duitsland;
32. Touring Trophy; 33. vaat
werk; 34. zuiginstallatie; 36.
achteraf; 39. wortelgewas; 41.
klein kind; 43. energie;' 44.
vluchtige stof; 46. cultusge-
bruik; 48. voorkoming; 51. heili
ge stier; 54. roem; 55. trekslui-
ting; 57. zomergroene naald
boom; 60. klaar; 61. sportief; 63.
dierenverblijf; 64. herrie; 66.
oningewijde; 67. omvangrijk;
69. Oudnoors prozawerk; 71.
belemmering; 73. aanvankelijk;
75. steekwapen van een insekt;
77. honingdrank; 79. knevel; 83.
bitter vocht; 84. spoedig; 85.
bloem; 87. titel; 88. onmeetbaar
Oplossingen, per briefkaart, dienen uiterlijk dinsdag
a.s. in ons bezit te zijn. Indien per post wordt ingezon
den, als volgt adresseren: Redactiesecretariaat, Uitgevers
maatschappij Leidsch Dagblad b.v., Postbus 54, 2300 AB
Leiden.
Winnaars
De set potloden gaat naar E de Bruin-Kiela, Zeemanlaan
21, 2313 SV Leiden (kruiswoord) en naar Th. Zandber
gen, Veldzichtstraat 7, 2381 BT Zoeterwoude. (crypto
gram).
Oplossing
nummer 20
Cryptogram nummer 21
Horizontaal: 5. Waar het zich afspeelt in het zieken
huis (14); 9. Verzet tegen stank overwonnen door een
vliegtuig (14); 10. Laaien op bij een brandend hoofd
deksel (12); 12. Neem een stukje bout van een langoor!
(10); 13. Reflecteert periodiek (11); 16. Fragmenten
van de bijstand (11); 18. Stuk van de vloer (4); 19. Om
gekeerd resultaat (6); 20. Straalde bot (6).
Verticaal: 1. Luisterbijdrage? (10); 2. Hokje voor pa
rasieten? (8); 3. Opwelling van iemand van het platte
land (4); 4. Onderzoek wie in het verblijf het laatste
woord heeft! (8); 6. Probeer te weten te komen wat er
aan de hand is! (4); 7. Conservatief muziekinstrument
van een jurist (14); 8. Trouwen voor afvallers (5); 11.
Meergeld? (12); 14. Niet toegankelijk voor spaarders?
(8); 15. Schenk verlichting op soepele wijze! (5); 17. Ri-
vierplant, waarvan akte! (5).
Oplossing cryptogram 20
vierkantje
o-x-u-d-a-d-b-
onaantrekkelyk
r-m-s-u-h-k-b-
kóest—kraambed
muurtje-singel
-e-i-o-kt-n-
knot—fokstier
lekendom
a-w-d-g-
gaaf
k-
veer
v—r—
FILATELIE
IN HET Belgische uitgiftepro
gramma is de emissie getiteld
'geschiedenis' langzamerhand
een vast onderdeel geworden.
Dit jaar, de zegels verschenen
25 april, is de serie geheel opge
hangen aan Jan I. hertog van
Brabant (1254-1294).
Jan I, die in 1268 de zevende
hertog van Brabant werd re
geerde met groot politiek in
zicht in de politieke omstandig
heden van" zijn tijd. Jan kocht
rechten, stelde wetten, sloot
overeenkomsten met de adel,
gaf steden privileges en voerde
veldslagen. De afbeeldingen op
de zegels zijn ontleend aan een
geschrift uit de 15de eeuw: 13
fr.; de verzoening (1267) tussen
Jan I en Arnold, heer van Weze-
maal (oplage 3 miljoen); 16 fr.
(oplage 6 miljoen); toernooi in
Engeland ter gelegenheid van
het huwelijk van zijn zoon Jan II
en Margaretha van York, doch
ter van de koning van Engeland,
Edward I (8 juli 1290) en 30 fr.;
de slag bij Woeringen, waarbij
Jan I dodelijke verwondingen
opliep (1,5 miljoen).
FINLAND - Wisselden in het
verleden in Finland de Rode-
Kruis- en de tb-series elkaar af,
sinds 1986 zijn het nog slechts
Rode-Kruiszegels die om de
twee jaar verschijnen. Op 11
maart was het weer zo ver. Toen
verschenen drie bijslagzegels
ditmaal met paarden: 2,00
0,40 Fm., werkpaarden voor een
ploeg (oplage 800.000 stuks);
2,30 0,50 Fm. een renpaard
voor een sulky (800.000) en 4,20
0,60 Fm, cavaleristen uit de
Tweede Wereldoorlog (600.000).
Op 11 maart werd ook het
100-jarig bestaan van de post-
beambtenbond herdacht met
een 2,30 Fm.-zegel. Motief: een
bloem met in het hart een be-
amte die een klant helpt en in
de blaadjes post-functies. Opla
ge: 5 miljoen.
De Finse Europa-zegels ver
schenen 18 maart. Het gemeen
schappelijke thema is dit jaar
'ontdekkingen'. De zegels to
nen: 2,30 Fm., papierrollen, een
plant in een kolf, een ijsbreker
en een hangslot (oplage 8 mil
joen) en 4,20 Fm., een radio
sonde, een mobilofoon en een
windmeter (2 miljoen).
IERLAND - An Post heeft 2
maart vier bijzondere zegels uit
gegeven. Het 50-jarig bestaan
van de nationale vereniging
voor jonge volwassenen, Macra
na Feirme, werd herdacht met
een 28p-zegel (oplage 1 mil
joen), waarop het embleem van
de vereniging. Verder: 32p, het
schilderij 'De gevangenneming
van Christus' van de Italiaanse
schilder Caravaggio, 1571-1610
(oplage 1 miljoen); 38p, 100 jaar
Iers verbond van coöperaties
(ICOS), Sir Horace Plunkett,
Het achtste VSB-toernooi, ter
herinnering aan prof. dr. Max
Euwe, is gewonnen door PCA-
wereldkampioen Gari Kasparov.
Bij het ingaan van de laatste
ronde stond hij nog gelijk met
Vassily Ivantsjoek uit de Oekraï
ne, maar laatstgenoemde moest
in de slotronde het hoofd bui
gen voor Jan Timman terwijl
Kasparov zich, niet zonder
moeite, staande hield tegen Ni-
gel Short. De wijze waarop dit
gebeurde hield het opnieuw tal
rijk opgekomen publiek enige
uren in volle spanning.
SHORT - KASPAROV - 1. e4 c5;
2. Pc3. De tekstzet beoogt niets
anders dan bepaalde zwarte va
rianten tegen te gaan. 2. e6;
3. Pf3 a6; 4. d4 cxd4; 5. Pxd4.
Zo zijn we in de Paulsenvariant
beland waarin gewoonlijk 5.
Dc7 of 5. b5 wordt gespeeld.
Kasparov wil echter de Scheve-
ninger spelen maar daarin de
bekende Keresaanval met g4 uit
de weg gaan. 5.d6. Short, aan
wie dergelijke subtiliteiten niet
zijn besteed, speelt - alsof zwart
al Pf6 heeft gespeeld - de van
Keres bekende bajonetaanvals-
zet 6. g4. Het vormt de inleiding
tot een waar spektakel. 6.b5;
7. a3 h6. Doe niet te veel pion-
zetten in de opening, ze kunnen
nu eenmaal niet terug, leerden
we vroeger. Kasparov heeft tot
nu toe uitsluitend pionzetten
gedaan! 8. Lg2 Lb7; 9. 0-0 Pd7;
10. f4 Tc8; 11* Le3. Wit heeft
een agressieve opstelling inge
nomen en staat klaar de aanval
met Df3 en Tadl of Tael in te
zetten. Het zwarte antwoord
heeft veel weg van een provoca
tie. 11.g5. (Zie diagram 1).
In de commentaarzaal hiel
den Gena Sosonko en Lex
Jongsma zich in deze, stelling
vooral bezig met de gevolgen
van 12. Df3. Er kwamen talrijke
fraaie varianten op het demon
stratiebord die in veel gevallen
gunstig bleken voor wit. Op een
gegeven moment moest Lex's
enthousiasme enigszins worden
getemperd omdat zijn stem tot
de speelruimte doordrong... Het
betekende een teleurstelling
voor de toeschouwers toen
Short na lang denken tot 12.
De2 beslóot. De tekstzet impli
ceert een stukoffer dat onvol
doende lijkt. De positie die na
12.gxf4; 13. Txf4 e5 ontstond
was ook al onderwerp van ge
sprek geweest in de commen
taarzaal. Conclussie: kansrijk
maar zeer twijfelachtig. 14. Tf5
exd4; 15. Lxd4 Pe5; 16. Pd5
Lg7; 17. Tafl Th7. Zwart heeft
eindelijk zijn koningsvleugel
enigszins ontwikkeld en dreigt
nu met 18.Pf3+ de lastige Ld4
te ruilen. Vandaar wit's ant
woord. 18. Khl Lh8; 19. c3 Pe7;
20. Lxe5. Hier kwam 20. Th5
wellicht meer in aanmerking.
20. dxe5. Na 20. Lxe5; 21.
Txe5 Lxd5; 22. Txd5 Pxd5; 23.
exd5+ heeft wit enige compen
satie voor de kwaliteit. Daaren
tegen maakt ook 20. Pxf5 een
goede indruk. 21. Df3 Pxf5. Dit
leidt tot remise. Met de tussen-
zet 21. Lxd5; 22. exd5 en pas
dan 22. Pxf5 staat zwart ge
wonnen. 22. Dxf5 Tg7. Nu is
zwart gedwongen veld f6 prijs te
III
I
V10
p
111
A
A
i
111!
IP!
A
1
|H|
lil
A
ill
i
111
T|J
A
Bl
A
BI
ES
nwjii
!S!
lil
A
ill!
ill
A
HI
lal
111
w
B
I
vliiV
(HI
l|||;!
A
A
A
A
III
1
II
A
A
|H|
101
A
a
111
A
111
III
111
i
A
A
Ill
111
111
01
B
0
B
JL
tit
1
A
1 i
A
A
1111
ill
0
A
111
A
01
A
A
ill
1
H
0
0|
A
111
101
01
i
a
geven hetgeen wit gelegenheid
geeft tot een remisemechanis
me. 23. Pf6+ Kf8; 24. Pd7+ Kg8;
25. P16+ Kf8. Remise. Ondanks
het geringe aantal zetten een ui
terst boeiend duel waarover het
laatste woord nog wel niet zal
zijn gezegd.
JOP DELEMARRE WINT NK-
JEUGD
Nadat Leidenaar Jop Delemarre
in 1991 de nationale jeugdtitel
t/m 14 jaar won en vorig jaar de
sterkste was in de groep t/m 16
jaar wist hij dit jaar beslag te
leggen op de titel bij de oudste
en sterkste categorie: jeugd t/m
20 jaar. Jop, extern spelend voor
Oegstgeest, intern bij LSG, be
haalde liefst 8,5 punt uit 9 par
tijen. MARISKA KOUWENHO-
VEN, eveneens LSG, behield de
titel bij de meisjes t/m 20 jaar.
De partij DELEMARRE - EP-
PINGA verliep vanuit (Diagram
2) als volgt: 18. Dxd6 fxg5; 19.
Dxg6 Tf6; 20. Dxh5 Th6; 21.
Lxg5 Da5+; 22. Ld2 Dxd2+; 23.
Kxd2 Txh5; 24. h3 Lxh3; 25.
Lxh3 Txh3; 26. Pe3 Th2+; 27.
Pe2 Kh8; 28. Pf5 LfB; 29. Tacl
Lc5; 30. Pe7 Lb4+; 31. Kd3 Te8;
32. Pg6+ Kg7; 33. Pxe5+ Kh8;
34. Pf7 mat.
Net als Nederland (Wijk
aan Zee) en Engeland (Has
tings), beschikt Argentinië over
een badplaats (Mar del Plata)
met een rijke schaaktraditie. Dit
jaar werd aldaar voor de 25ste
keer een open toernooi gehou
den waarin 202 deelnemers 9
ronden Zwitsers speelden. Win
naar werd good-old GM Oscar
Panno, met 8 uit 9. Niettemin
ging de meeste bewondering uit
naar een andere grootmeester
van Argentijnse bodem, de 85-
jarige Miguel Najdorf. Najdorf
smaakte zelfs het genoegen de
mooiste partij van het toernooi
te spelen. Voor het fraaie slot
verwijs ik naar (Diagram 3). De
bejaarde grootmeester toverde
de volgende fraaie doorbraak
uit zijn hoge hoed. 61. f4ü;
62. gxf4 Df3; 63. Dfl Lxf4!; 64.
Ld2 Lxh2+; 65. Kxh2 g3+. Wit
geeft op.
CAROLINE SLINGER
LAND (Philidor Leiden) heeft de
barrage tegen Dinie v.d.Berg ge
wonnen en zich daarmee als
nog geplaatst voor de finale van
het NK-dames dat in juli - ge
lijktijdig met het NK-dames
dammenfi) - in de sporthal van
Rheden zal worden gespeeld.
OPGAVE VORIGE WEEK
(Wit: Ke6, Dc8, Pg7. Zwart: Kal,
c2. Wit aan zet wint.) Oplos
sing: 1. Ph5! De enig juiste be-
gjnzet, want na 1. Pf5? Kb2; 2.
Db7+ Ka2; 3. Pd4 clD: 4. Db3+
Kal; 5. Pc2+ Dxc2; 6. Dxc2 staat
zwart pat! 1. Kb2; 2. Db7+
Ka2; 3. Da6+ Kbl; 4. Db5+ Ka2;
5. Dfl Kb2;. Nu is het juiste
moment aangebroken, om het
paard beslissend naderbij te
brengen. 6. Pf4! clD; 7. Pd3+
en wit wint.
NIEUWE OPGAVE
Opnieuw een studie van Paul
Heuacker, daterend uit 1956 en
destijds gepubliceerd in de
Deutsche Schachzeitung. De
studies van Heuacker zijn
meestal niet al te gecompli
ceerd maar lastig in al hun een
voud. (Zie diagram 4). Men
merke op dat 1. Tal wordt
weerlegd door 1. Pbl!; en 1.
Te5 door de fraaie zet 1.Pe4!,
waarna in beide gevallen een
van de zwarte pionnen promo
veert. Hoe kan wit echter voor
komen dat zwart op el een da
me haalt
DAMMEN
Zoals u weet moest Anatoli
Gantwarg zijn rivaal Alexander
Baljakin in het kampioenschap
van Wit-Rusland een neusleng
te toegeven. Dat kwam vooral
door zijn puntverlies tegen
Voroesjilo. Met behulp van een
boeiende omsingeling kreeg
Gantwarg weliswaar grip op de
vijandelijke stelling, maar in het
late middenspel ging het plotse
ling allemaal wat moeizamer.
Met zelfs een gelijkwaardige
puntendelingals resultaat. Niet
temin mag u wat mij betreft van
deze partij meegenieten.
WIT: A. GANTWARG; ZWART:
V. VOROESJILO. Partij: 1. 32-28
19-23 2. 28x19 14x23 3. 35-30
17-22 4. 33-29 11-17 5. 38-33 6-
11 6. 42-38 16-21 7.31-26 1-6 8.
40-35 10-14 9. 45-40 14-19 10.
50-45 21-27 11. 37-31 20-25 12.
41-37 5-10 13! 30-24 19x30 14.
35x24 13-19 15. 24x13 8x9 16.
37-32 11-16 17. 32x21 16x27 18.
46-41 9-13 19. 41-37 19-24 20.
29x20 25x14 21. 34-29 23x34 22.
39x30 7-11 23. 44-39 3-8 24. 30-
25 14-19 25. 47-42 49 26. 39-34
10-14 27. 34-29 19-23 28. 29-24
23-28 29. 40-35 28x39 30. 43x34
(zie diagram 1) 14-19 31. 34-29
19x30 32. 35x24 9-14 33. 37-32
11-16 34. 32x21 16x27 35. 42-37
6-11 36. 37-32 11-16 37. 32x21
16x27 38. 38-33 27-32 39. 24-20
15x24 40. 29x9 13x4 41. 49-43 8-
13 42. 33-29 2-7 43. 48-42 7-11
44. 29-24 22-27 45. 31x22 18x27
46. 25-20 17-22 47. 20-14 12-17
48. 45-40 22-28 49. 43-39 17-22
50. 40-34 32-38 51. 42x33 28-32
52. 24-20 32-37 53. 20-15 37-42
54. 14-10 42-47 55. 34-29 27-32
56. 10-5 32-38 57. 33x42 47x44
58. 29-24 11-17 59. 5-46 44-49
60. 36-31 17-21 remise. Tijd:
2.30/2.30 uur.
In tegenstelling tot bovenstaan
de partij koos Gantwarg in het
treffen tegen Swizinski voor een
agressieve aanpak. In bepaald
niet zonder succes zoals uit on
derstaande notatie moge blij
ken. We zien Gantwarg in z'n
bekende oude stijl. WIT: A.
GANTWARG; ZWART: V. SWI
ZINSKI. Partij: 1. 33-29 19-23 2.
35-30 14-19 3. 40-35 17-22 4.
44-40 11-17 5. 38-33 6-11 6. 42-
38 20-25 7. 32-28 23x32 8. 37x28
16-21 9. 50-44 11-16 10. 38-32
10-14 11. 43-38 5-10 12. 30-24
19x30 13. 35x24 14-20 14. 47-42
10-14 15. 31-27 22x31 16. 36x27
21-26 17. 41-37 17-22 18. 28x17
12x21 19. 33-28 18-22 20. 28x17
21x12 21. 32-28 14-19 22. 40-35
19x30 23. 35x24 9-14 24. 45-40
14-19 25. 40-35 19x30 26. 35x24
3-9 27. 37-32 9-14 28. 44-40 14-
19 29. 40-35 19x30 30. 35x24 13-
19 31. 24x13 8x19 32. 38-33 2-8
33. 42-38 19-24 34. 49-44 4-9 35.
44-40 7-11 36. 46-41 9-14 37.
41-37 8-13 38. 48-43 13-18 39.
28-23 11-17 40. 40-35 17-22 41.
27-21 26x17 42. 34-30 25x34 43.
39x10 15x4 44. 23-19 20-25 45.
19-14 22-27 46. 32x21 16x27 47.
29-23 18x29 48. 33x24 17-22 (zie
diagram 2) 49. 38-33 12-18 50.
24-20 18-23 51. 20-15 25-30 52.
35x24 23-29 53. 33-28 29x9 54.
28x17 1-7 55. 43-39 9-13 56. 39-
33 en zwart gaf het op. Voor wie
het nog niet geheel door heeft:
na 13-18 volgt niet 33-29 (men
ga dit na) maar 17-12 7-11
12x23 11-17 23-19 17-21 19-14
21-26 14-10 27-31 37-32 31-36
10-5 36-41 33-29 met winst.
Tijd: 2.05/2.20 uur.
Tot slot nog een fragment uit
een partij van Gantwarg tegen
Moisejev (zie diagram 3). In de
ze stand speelde Moisejev 42.
31-26 en zou later de partij ver
liezen. Ons aller bekende
TRUUS vond een aardige remi
se zo blijkt: in plaats van de
tekstzet zou zij 30-25 spelen,
waarna zwart gedwongen 11-17
moet spelen met als gevolg 39-
33 28x48 45-40 48x26 29-23
18x20 25x21 26x45 en 27x9 re
mise. Tot zover het nieuws uit
Wit-Rusland.
11
8
9
8
8
8
i
a
KW
9
o
Pi
P
9
Q
a
Q'
O
O
O
'Q
P
O
tef
Om een parentoemooi te wi
nen moet het een beetje mi
zitten, want zonder zo af en t
wat geluk wordt zelfs de be:
speler niet eerste. Je moet v
'krijgen' heet dat in het vakj;
gon. Maar de belangrijkste pij
is toch een goede techniek.
basis daarvan won west v<
punten op onderstaande sp
len. Denkt u eens met hem mi
k H97
t A 9 7 6 4
AB5
West speelt 4Ha; noord sti
met K1V. West wint in dumr
met K1A, trekt de troeven
twee ronden en speelt Ru4 na
de boer. De snit lukt (zuid Ri
noord Ru3).
De vraag of zuid zijn contn
maakt is niet interessant; ti
slagen zijn al zeker. Maar zit
een overslag in? Denkt u dc
eens rustig over na, waarbij
ervan uit mag gaan dat noo
SchA heeft.
West Oost
- HVB8
v H VB 10973 v 2
Het populaire contract vv
4Ha; start K12. West nam K1H i
speelde HaH voor zuids a;
Noord kreeg een klaverintroev
en nog één via RuA; één dov\
Had dat beter gekund?
k H97
tA9764
Ab5
T H V 8 2
*t~* V 8 7 6
In het eerste spel sloeg vrijv
iedereen RuA, in de hoop dat i
heer zou vallen. Dat was ni
het geval; zuid kwam vervolge
met RuH aan slag en speel]
schoppen, waarna west nl
verder kwam dan tien slage
Hoe dan wel? Na de gelukte si
op RuH moet west overstek
naar K1H en van tafel ruiti
spelen:
T »V8
w n-^o #V876
z *-
V 1032
Bij zuid verschijnt helaas ni
RuH, maar Ru9. Een ruitenve
liezer is dus zeker. En nu ziet
het natuurlijk; west moet...dl
ken. Noord komt aan slag m
Ru 10 en moet nu SchA
schoppen spelen (klaveren is
de dubbele renonce), hetgei
de begeerde overslag oplevert.
k A1074
r 854
H V 9 8 3
97
w
7 Z B 10 5 4
k H 8 5 4 3 a A V 7 6
a 96532
In het tweede spel moet west
eerste slag in dummy neme
waarna hij min of meer gral
SchH kan spelen. Als bij zu
het aas verschijnt kan hij tro
ven en alsnog HaH spelen. Ve
schijnt dat aas bij zuid niet, di
gooit hij... Ru7 afi Noord kon
aan slag met SchA, maar kan r
zuid niet meer met RuA bert
ken. Hij krijgt nog maar één kl;
verintroever en west maakt zij
contract. West heeft de verbii
ding tussen noord en zuid ve
broken, doorgeknipt als het w
re en vandaar ook dat de;
speefiguur een 'schaarcoü|
wordt genoemd.
WK-VOETBALZEGEL IN
VELLETJES VAN 30
De ingelaste 80 cent-zegel met
tab die de PTT uitgeeft in ver
band met de deelname van
het Nederlandse elftal aan het
wereldkampioenschap voetbal
in de Verenigde Staten komt 1
juni aan de loketten. De opla
ge is 13,5 miljoen stuks. Heel
bijzonder is dat de zegels in
velletjes van 30 stuks zitten,
gebruikelijk is velletjes van 100
stuks.
Zirl; 4 juli 1986, 5 s., Tschauko-
waterval bij Ferlach; 11 juni
1987, 5 s., de grotten van Dach-
stein; 21 augustus 1987, 5 s.,
Gauerdal bij Montafon; 19 au
gustus 1988, 5 s., waterval bij
Krimml; 1 september 1989, 5 s.,
waterpartij in het Weense Pra
ter; 27 april 1990, 5 s., Wein-
strasse in Zuid-Stiermarken; 26
maart 1991, 5 s., de druipsteen
grotten van Obir; 5 februari
1992, 5 s., Hohlersteen bij Braz
in het Kloosterdal, 19 februari
1993, 6 s., de Wilder Kaiser en
•27 april, 6 s., Lurgrotte.
SUOfW FINLAND 2,30
stichter van ICOS, een
transpost van vroeger en
(oplage 500.000 stuks); 52p, 1
jaar Iers arbeidersvakvereniging
(ICTU), handdruk (500.000
OOSTENRIJK - Op 27 april
heeft Oostenrijk twee al enige
jaren lopende series uitgebreid.
De serie 'stiften en kloosters in
Oostenrijk', die sinds een jaar
geen kloosters meer laat zien,
maar enkel nog beelden, orna
menten, enz. uit kloosters, werd
aangevuld met een 7,50 s.-zegel
(oplage onbepaald), Op de zegel
staat een koepelfresco uit het
stift Altenburg, Nederoostenrijk.
Verder werd de reeks 'Natur-
schönheiten' aangevuld met
een 6 s.-zegel (oplage 2,9 mil
joen) die de ingang van de Lur
grotte tussen Semriach en
Peggau (Stiermarken) laat zien.
Met deze uitbreiding bestaat
deze reeks uit dertien zegels.
Omdat de eerste zegel al tien
jaar geleden werd uitgegeven
willen we ze alle dertien even
op een rijtje zetten: 29 juni
1984, 4 s., natuurpark Blockhei-
de Eibenstein; 13 augustus
1984,4 s., Neusiedlersee; 13 juni
1986, 5 s., Martinsbergwartd bij
