Noord-Jemen valt zuiden
aan tijdens overlegpoging
trijd in Rwanda gaat
oor ondanks bestand
Buitenland
Talloze Amerikanen ziek
door gifgasaanvallen Irak
Rusland: Partnerschap is
slechts een eerste stapje
Israël bombardeert bases
Hezbollah in Zuid-Libanon
Walvisreservaat mogelijk in Zuidpoolgebied
Britse pers in ban van 'vleesetende' bacterie
Veiligheidsraad schrapt
wapenembargo Zuid-Afrika
Krim-overleg
blijft steken
op Sebastopol
ONDERDAG 26 ME11994
Seen auto's in Athene wegens smog
[hene Het Griekse ministerie van milieu heeft voor vandaag
en rijverbod voor particuliere auto's afgekondigd in het cen-
um van de hoofdstad Athene. Een combinatie van vuile lucht
i hoge temperaturen heeft honderden mensen met ademha-
Ïbgsproblemen in het ziekenhuis doen belanden.
'alau op 1 oktober onafhankelijk
pROR Palau, een eilandenarchipel in de Stille Zuidzee, wordt
olgens een overeenkomst met Washington op 1 oktober onaf-
lankelijk van de VS. De Amerikaanse regering bestuurt de repu-
g iliek Palau volgens een mandaat van de VN. De eilandenstaat
/as eerder in handen van Spanje, Duitsland, Australië en Japan,
'ijdens de Tweede Wereldoorlog werd het gebied door de VS
ieroverd.
8 loslopende leeuwen bleken honden
WARSCHAUBijna honderd politieagenten, jagers en vrijwilligers
ibben twee dagen lang vergeefs de bossen bij het Poolse dorp
lelenow uitgekamd op zoek naar twee leeuwen. Inwoners had-
len de dieren begin deze week gesignaleerd. De operatie werd
fgeblazen toen de politie erachter kwam dat de 'leeuwen' grote
onden waren die gewoon in het bos werden uitgelaten.
^Turkse leger doodt PKK-strijders
0 nkara Turkse troepen hebben de afgelopen twee dagen in
sj liyarbakir, in het zuidoosten van Turkije, veertien leden van de
ri Koerdische Arbeiderspartij (PKK) gedood. In de provincies Hak-
iri en Sirnak vonden militairen de stoffelijke overschotten van
I PKK-strijders die eerder door het leger waren gedood.
j)ntvoerders eisen appartementen
iskou Ontvoerders van een Russische zakenman eisten voor
iens vrijlating geen geld, maar twee appartementen. Zij kregen
1 iets, want de politie slaagde erin de zakenman te bevrijden en
ijf van zijn ontvoerders aan te houden. Volgens de politie is de
ïan gemarteld en met de dood bedreigd.
piloot overlijdt vlak voor landing
dkyo Een toestel van British Airways is gisteren veilig op
okyo's luchthaven Narita geland, hoewel de piloot vlak voor de
mciing bezweek aan een hartaanval. De co-piloot nam over en
oerde de landingsoperatie verder uit. Het toestel had 312 men-
n aan boord.
I outros-Ghali: 'Ik heb gefaald, schandalig
Roei-
GENEVE Rtr-DPA-AFP-GPD
Rwandese regeringsleger en
rebellen van het Rwandees
triottisch Front (RPF) hebben
bestand genegeerd en de
T^ijd om de hoofdstad Kigali
>rtgezet. Bij een granaatin
een ziekenhuis van het
Ie Kruis vonden twee mede-
ikers de dood en raakten vijf
'renten gewond. Overleg over
'^crisis in het land is op niets
'elopen door het aanhou-
l^ide geweld.
secretaris-generaal Bout-
l|-Ghali noemt het een schan-
il dat landen niet bereid zijn
litairen beschikbaar te stellen
de uitbreiding van de vre-
imacht in Rwanda. ,,Ik heb
ichillende regeringsleiders
:onsulteerd en hen gesmeekt
•pen te sturen. Helaas heb ik
gefaald. Het is een schandaal",
verklaarde de teleurgestelde en
gefrustreerde Boutros-Ghali. Hij
zei dat* iedereen verantwoorde
lijk is voor het drama in
Rwanda, omdat de wereld te
langzaam reageert op de etni
sche oorlog tussen Hutu's en
Tutsi's.
Volgens de Nederlandse mi
nister Pronk (ontwikkelingssa
menwerking) moet de interna
tionale gemeenschap een tribu
naal organiseren waar de ver
antwoordelijken voor de slacht
partijen worden berecht. Steeds
duidelijker wordt dat de moor
den in dit land, waarbij naar
schatting 500.000 doden zijn
gevallen, zorgvuldig en syste
matisch zijn voorbereid. Pronk
doet zijn oproep naar aanlei
ding van zijn recente bezoek
aan Kigali.
Tijdelijk f 51.845,-.
Houdt u in ieder geval nog
wat ruimte over.
Ruimte voor 7 personen. Een variabel interieur. 2.0i I6V motor.
j Een bijzonder complete uitrusting. En nu tijdelijk in 3 exclusieve
5 two-tone combinaties. Beperkt leverbaar bij de Mitsubishi dealer.
AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbureau AP Associated
Press DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers Diensten Ind The
Independent IPS* Inter Press Service RTR* Reuter UPI United Press Internat
Zuid-Jemen wil overleg met bemiddeling van Arabische Liga
washington ap
Er is overtuigend bewijs dat
Irak tijdens de Golfoorlog
Amerikaanse strijdkrachten
met gifgas heeft aangevallen.
Duizenden Amerikanen zijn
daardoor ziek geworden. Dat
staat in een rapport van het
Amerikaanse Congres dat gis
teren is vrijgegeven.
Het Pentagon (ministerie
van defensie) concludeerde
eerder dat de Amerikanen tij
dens de korte oorlog in 1991
niet aan strijdgassen zijn
blootgesteld. Het Congres
riep echter zeshonderd vete
ranen uit de Golfoorlog op,
van wie velen getuigden dat
na Iraakse raketaan vallen
meerdere keren het alarm af
ging dat waarschuwde voor
gifgas. Volgens de veteranen
was de lucht op zulke mo
menten vergeven van damp
en hadden zij een brandend
gevoel op hun huid. Bijna alle
getuigen hadden de sympto
men die bekend staan als het
'Golfoorlogsyndroom', ziekte
verschijnselen die waar
schijnlijk het gevolg zijn van
blootstelling aan gifgas.
Het 'Golfoorlogsyndroom'
kan gepaard gaan met bloe
dingen, duizeligheid, haaruit
val, gewrichtspijn, slapeloos
heid en een vertroebeld ge
zichtsvermogen. In veel ge
vallen zouden hogere officie
ren hun manschappen heb
ben verteld dat de explosies
waarbij gifgas zou zijn vrijge
komen niets meer waren dan
vliegtuigen die door de ge
luidsbarrière gingen.
Gratsjov laat NAVO in verwarring achter
Noordjemenitische vrouwen woonden gisteren de begrafenis bij van de slachtoffers van de Zuidjemenitische Scud-aanval op Sana. foto reuter
Noordjemenitische strijdkrachten hebben vanmorgen
vroeg opnieuw Scud-raketten afgevuurd op de Zuidjeme
nitische hoofdstad Aden. Zuid-Jemen reageerde met
luchtafweergeschut. Twee van de projectielen ontploften
in de lucht, een derde kwam neer op het strand bij de
luchthaven. Volgens vice-president Abdel-Rahman al
Jifri, van het sinds zaterdag tot aparte staat uitgeroepen
Zuid-Jemen, richtte de aanval geen schade aan.
aden-sana-cairo rtr-dpaten weten onvoorwaardelijk te
willen overleggen onder auspi
ciën van de Arabische Liga.
Het noordelijke grondoffen-
sief is voorlopig voornamelijk
gericht op inneming van de
olierijke zuidoostelijke provin
cie Hadramaut en niet zozeer
op inneming van Aden. Dat ver
klaarde de Noordjemenitische
minister van planning Abdelka-
De nieuwe aanval op Aden werd
uitgevoerd, terwijl uit Cairo be
richten kwamen over onder
handelingen tussen beide par
tijen. Onder andere de Verenig
de Staten, Egypte, Saudi-Arabië
en Syrië hebben aangeboden te
bemiddelen in het conflict.
Zuid-Jemen heeft inmiddels la-
rim el Irjani. Het Zuiden dreigde
eerder in de week zijn raketaan-
vallen op de noordelijke hoofd
stad Sana te hervatten als het
noorden doorgaat met dergelij
ke aanvallen. In totaal zijn sinds
het begin van de oorlog tussen
Noord en Zuid op 4 mei twintig
Scuds afgevuurd op doelen in
het Noorden. Een van de raket
ten trof op 11 mei een woonwijk
in Sana. Daarbij vielen 23 do
den.
Zuid-Jemen trad zaterdag on
der de naam Democratische
Republiek Jemen uit de unie
met het conservatieve Noorden
die op 22 mei 1990 was ont
staan. President van de nieuwe
republiek werd de vroegere
vice-president van het verenig
de Jemen, de zuidelijke leider
AJ-Beidh. De leider van Noord-
Jemen, president Ali Abdullah
Saleh, verklaarde de afscheiding
onwettig en nietig. Hij zei dat
de oorlog wordt voortgezet om
tegen elke prijs de nationale
eenheid te herstellen.
Al-Beidh, tot het samengaan
van beide Jemens president van
Zuid-Jemen, besloot enige tijd
geleden zich in Aden terug te
trekken. Dit uit onvrede met de
groeiende invloed van Saleh en
conservatief-religieuze groepe
ringen in het Noorden. Begin
mei ontaardden de slepende
politieke spanningen in een re
gelrechte burgeroorlog.
BRUSSEL ALY KNOL
CORRESPONDENT
Rusland ziet in het Partner
schap voor Vrede met de NAVO
slechts een eerste stapje naar
een alomvattend veiligheidssys
teem in Europa. Daarin zou de
NAVO op den duur onderge
schikt moeten worden gemaakt
aan de Noordatlantische Sa
menwerkingsraad (NASR) en de
Conferentie voor Veiligheid en
Samenwerking in Europa (CV-
SE).
Die stellingen poneerde de
Russische defensieminister
Gratsjov gisteren in Brussel op
een bijeenkomst van 35 defen
sieministers van de NAVO, de
landen van het voormalige War
schaupact en Zweden en Fin
land. Met zijn ideeën gaat
Gratsjov veel verder dan het on
middellijke doel van het Part
nerschap.
Via het in januari dit jaar ge
lanceerde Partnerschap voor
Vrede, dat inmiddels door acht
tien landen is getekend, streeft
de NAVO militaire samenwer
king en oefeningen na met Mid
den- en Oost-Europese landen.
Gratsjov liet Brussel in verwar
ring achter over de vraag of
Rusland zich bij deze beperkte
opdracht van het Partnerschap
wil neerleggen.
Volgens de brede visie van de
Russische minister moet het
Partnerschap op den duur bij
dragen aan de 'transformatie
van de NASR in een onafhanke
lijk militair en politiek lichaam,
met nauwe banden met de CV-
SE'. In de ogen van Gratsjov
moeten de CVSE en de NASR in
de toekomst de activiteiten van
de NAVO, de Europese Unie, de
Raad van Europa, de WEU en
de landen van de ex-Sovjetunie
coördineren op veiligheidsge
bied, bij vredeshandhavende
operaties en bij de bescherming
van de rechten van nationale
minderheden.
De plaatsvervangend secreta
ris-generaal van de NAVO, de
Italiaan Balanzino, ontweek een
reactie op de voorstellen van
Gratsjov. Hij zei dat hij het Rus
sische document 'door tijdge
brek' nog niet had kunnen le
zen. Mogelijk zal de NAVO be
gin volgende maand, als de mi
nisters van buitenlandse zaken
van de Alliantie in het Turkse Is
tanbul bijeen zijn, publiekelijk
antwoorden.
MARJAYOUN Rtr-AFP-AP
Israëlische .gevechtsvliegtuigen
hebben gisteren twee bases ge
bombardeerd van de pro-lraan-
se Hezbollah-beweging in Zuid-
Libanon. Twee vliegtuigen
schoten vier raketten af op de
bergketen Jabal al-Rafii, veertig
kilometer ten zuiden van Bei
roet. Bij een vergelijkbare actie
dinsdag raakten twee Hezbol-
lah-strijders gewond.
Syrië heeft naar aanleiding
van de ontvoering van de Liba
nese guerrillaleider Dirani Israël
ervan beticht het vredesproces
in de waagschaal te stellen. Af
gelopen zaterdag werd de
shi'itische leider door Israëli
sche commando's van zijn bed
gelicht en meegenomen naar
Israël. Dirani zou volgens Israël
inlichtingen hebben over de
sinds oktober 1986 vermiste Is
raëlische luchtmachtofficier
Ron Arad.
De Hezbollah eiste naar aan
leiding van de ontvoering het
aftreden van de Libanese pre
mier Rafik Hariri, omdat de Li
banese regering de ontvoering
niet had weten te voorkomen.
De regering in Beiroet zei dat de
ontvoering het vredesproces
kan schaden en diende een
klacht in bij de Veiligheidsraad
van de Verenigde Naties.
Het Israëlische leger heeft
plannen klaar liggen voor terug
keer naar de Gazastrook, als de
eerste fase van het vredesproces
op een mislukking uitloopt. Dat
meldden de Israëlische media
gisteren.
„Het is duidelijk dat wij onze
conclusies zullen trekken. In het
uiterste geval, betekent dat een
terugkeer naar Gaza", aldus
Matan Vilnai, de bevelhebber
van het zuidelijk commando.
De Gazastrook en Jericho
werden vorige week formeel
aan de Palestijnen overgedra
gen, als onderdeel van de ak
koorden die tussen Israël en de
Palestijnse Bevrijdingsorgania-
tie (PLO) zijn gesloten. In Israël
is echter grote woede gerezen
over het feit dat de Palestijnse
politie niets heeft ondernomen
om de daders van een moord
aanslag op twee Israëlische sol
daten op te sporen.
PUERTO VALLARTA Rtr-DPA
De Verenigde Staten en Groot-
Brittannië hebben gisteren tij
dens de walvisconferentie in het bied. De kans dat het voorstel
Mexicaanse Puerto Vallarta door de dertig aanwezige leden
voorgesteld een walvisreservaat van de 37 lidstaten wordt aan-
te openen in het Zuidpoolge- genomen, is volgens een Brits
hina behoudt
andelsstatus VS
shington ap
Amerikaanse president Clin-
i zal de speciale handelssta-
van China verlengen. Dat
lakte een regeringsfunctiona-
gisteren bekend,
linton stelde de verlenging
de status van meest begun-
?de handelsnatie vorig jaar
lankelijk van de vorderingen
de China maakt in de nale-
ig van de mensenrechten,
nister Christopher (buiten-
dse zaken) heeft de presi-
nt aangeraden de verlenging
i de handelsstatus te koppe-
aan de vorming van een
tnmissie die naleving van de
'nsenrechten moet bestude-
Washington wil de han
sbanden met Peking niet
rbreken omdat de snel groei
de economie veel mogelijk-
den biedt voor Amerikaanse
drijven. China, dat zijn goe-
en tegen de laagste invoerta-
ven in de VS kan afzetten,
?ft de afgelopen weken bur
's laten emigreren en gevan-
ïen vrijgelaten om Clinton
listig te stemmen.
LONDEN CEES VAN ZWEEDEN
CORRESPONDENT
Britse artsen dreigen de strijd tegen een
bacil van ongekende hardnekkigheid te
verliezen: de boulevardpers. Voor de der
de achtereenvolgende dag probeerden zij
gisteren de stroom van geruchten over
een geheimzinnige epidemie in te dam
men, maar vergeefs. De vetgedrukte kop
pen bleven hun onheil stichten.
„Levend opgegeten", zo werd een slacht
offer aangehaald. „Bacterie-moordenaar
at mijn gezicht op", aldus een ander
slachtoffer. „Bacterie at mijn Terry op",
meldde een weduwe. En natuurlijk:
„Vleeseter rukt op."
Aanleiding voor de hysterie was de dood
van vier mensen als gevolg van een bacte
rie: streptococcus Groep A. Als deze men
sen aan een griepvirus ten prooi waren ge
vallen, zou hun dood alleen via de overlij
densadvertentie de krant hebben gehaald.
Maar streptococcus Groep A is niet zo
maar een bacterie.
In een hoofdredactioneel commentaar
schrijft The Guardian, een dodelijk serieu
ze krant: „Wat kunnen de media beter ge
bruiken dan een vleesetende bacterie die
mensen binnen 24 uur vernietigt? Kom
op, Steven Spielberg. Hollywood kan hier
wel mee uit de voeten."
The Guardian wijst er ook nog op dat de
vier doden in het niet vallen bij de 100.000
jaarlijkse slachtoffers van roken en de
30.000 verkeersdoden. Maar vervolgens
wijdt de kfant twee complete pagina's aan
de vier doden onder de onheilspellende
kop: 'De terugkeer van de bacterie-moor
denaar'.
De media hebben zich met een gretigheid
op de 'bacterie-moordenaar' gestort die
tien jaar geleden slechts was voorbehou
den aan het AIDS-virus. Het AIDS-virus,
dat anno 1994 in het Verenigd Koninkrijk
minder slachtoffers maakt dan wankele
keukentrapjes, was interessant omdat het
seks met de dood verbond. De streptococ-
cus-bacterie vond deze week even gemak
kelijk haar weg naar de kolommen vanwe
ge haar unieke eigenschap menselijk'vet
in hoog tempo te verslinden.
Een 41 -jarige verpleegster uit Schotland,
Rosean Millar, wist vele kranten te halen
met haar onderhoudende relaas. Ze be
schreef hoe de huid op haar buik eerst
doorzichtig werd en hoe vervolgens het
vlees eronder zwart begon te kleuren ter
wijl de bacterie zich een weg at door haar
weke delen. De bacterie verslond, zo voeg
de ze eraan toe, 2,5 centimeter vlees per
uur.
Gruwelijk, maar is er sprake van iets
nieuws? De artsen zeggen van niet. Hoe
wel er dit jaar in Groot-Brittannië negen
mensen aan de bacteriologische infectie
zijn overleden, zijn dat er volgens deskun
digen slechts een paar meer dan normaal.
Maar bovenal heeft onderzoek uitgewezen
dat de slachtoffers door streptococcus-
bacteriën van verschillende stammen zijn
gedood en elkaar dus niet kunnen hebben
besmet.
Dat drie van de vier doden in Glouces
tershire vielen, een tamelijk kleine graaf
schap, wordt inmiddels toegeschreven
aan toeval. Anders dan het AIDS-virus kan
de streptococcus-bacterie bovendien met
succes worden bestreden, verklaarden de
medici in koor. Het bacil zou niet, zoals
sommige bacteriën, resistent zijn tegen
anti-biotica.
Maar de deskundigen zijn roependen in
de woestijn, en konden zelfs niet voorko
men dat het Lagerhuis besmet raakte met
de boulevard-bacil. Daar, in de moeder al
ler parlementen, eiste een woedende La-
bour-woordvoerder dat de regering de 'op
hol geslagen' bacterie een halt toeroept.
Mandela wil snel praten met blanken
nestie overwegen voor blanke
extremisten, inclusief de bom
menleggers van de extreem
rechtse Afrikaner Weerstands
beweging (AWB) die hebben ge
probeerd de verkiezingen te sa
boteren.
Mandela had gisteren ont
moetingen met Ferdi Harzen-
berg van de Conservatieve Partij
en generaal Constand Viljoen,
die als leider van het rechtse
Vrijheidsfront in het parlement
zit. De president wil op korte
termijn een forum opzetten
voor onderhandelingen met de
rechtse groepen die een eigen
gebied voor de Afrikaners eisen.
Na het gesprek liet Harzenberg
doorschemeren bereid te zijn
met minder genoegen te nemen
dan een onafhankelijke, alleen
door blanken bewoonde staat
binnen Zuid-Afrika. Hij pleitte
voor een territorium 'niet ten
koste van iemand, maar om
naar beste te kunnen bijdragen
aan de ontwikkeling van het
land'.
NEW YORK-KAAPSTAD Rtr-AFP
De Veiligheidsraad van de Vere
nigde Naties heeft gisteren una
niem het zeventien jaar oude
wapenembargo tegen Zuid-Afri
ka opgeheven. Ook een resolu
tie uit 1984 wórdt ingetrokken.
Daarin worden alle landeri op
geroepen geen produkten in te
voeren van Zuid-Afrika's eigen
wapenindustrie.
Het wapenembargo uit no
vember 1977 was een van de
laatste strafmaatregelen van de
internationale gemeenschap te
gen de apartheid in Zuid-Afrika.
Volgende maand krijgt het land
zijn zetel in de Algemene Verga
dering van de VN terug. Het was
in 1974 geschorst als lid van de
internationale organisatie.
De Zuidaftikaanse president
Mandela heeft gisteren gezegd
zo snel mogelijk onderhande
lingen te willen openen over het
stichten van een woongebied
waar blanken een meerderheid
vormen. Mandela wil ook am-
delegatielid redelijk groot.
Grote dwarsliggers op de con
ferentie zijn Japan en Noorwe
gen. Zij willen op walvissen
kunnen blijven jagen en krijgen
daarvoor tot dusverre de steun
van in totaal vier Caribische
landen en staten in de Stille
Oceaan.
Japan is wel voor een be
schermd gebied voor walvissen
in Antarctica als het daar mag
blijven jagen op een minder
met uitsterven bedreigde soort.
Zo jaagt Japan nog steeds op de
dwergvinvis, ook al gelden daar
voor sinds 1986 vangstbeper
kingen. Noorwegen hervatte vo
rig jaar de jacht in het noorden
van de Atlantische Oceaan.
Studenten protesteren voor de Ja
panse ambassade in Mexico-stad
tegen het walvisbeleid. Om hun
actie kracht bij te zetten, hadden
de actievoerders een enorme wal
vis vervaardigd. Het gevaarte trok
een heleboel bekijks.
foto reuter
MOSKOU HANS GELEUNSE
CORRESPONDENT
De besprekingen tussen Rus
land en Oekraïne over de span
ningen op het schiereiland de
Krim zijn gisteren zonder resul
taat beëindigd. Na drie dagen
onderhandelen, bleef het breek
punt de status van de havenstad
Sebastopol op de Krim, hoofd
kwartier van de Zwarte Zee-
vloot. De Russen willen dat het
Oekraïnse deel van de vloot
164 oorlogsschepen op ande
re bases wordt gestationeerd.
De Russische vloot kan wat
Oekraïne betreft in Sebastopol
blijven. Oekraïne staat er echter
op dat Sebastopol in het af te
sluiten verdrag wordt genoemd,
ook al komt de Oekraïnse basis
in Balaklava. Balaklava hoort
niet bij Sebastopol-stad, maar
wel bij de Sebastopol-regio. De
taak om het muggezifterige
overleg tot een goed einde te
brengen, is in handen gelegd
van werkgroepen.
