'Je moet wel eens slikken, ja'
Hoe puzzelaar Batelaan
zijn snoeken vangt
'Ik loop eerst altijd naar de boekenkast'
we'ek
Theo Bakker
Leidens Levenslust
Het Gesprek van de Dag
gesp^
ZATERDAG 21 ME11994
„Je moet soms een spierinkje
uitgooien om een snoek te van
gen", weet Henk Batelaan nu
wel zeker. De Leidenaar won
eerder dit jaar een reis naar
Spanje door mee te doen aan
een prijsvraag van een waspoe-
derfabrikant. En als klap op de
vuurpijl rolde hij gisteren als
winnaar uit de bus van de
hoofdprijs van het LEIDSCH
DAGBLAD WK-GOALSPEL. Dat
betekent voor hem en zijn
vrouw Jetty na de Spaanse zon
van mei elf dagen Orlando USA
in juni met een bezoek aan
twee wedstrijden van het Ne
derlands elftal. Als dat geen
wonderbaarlijke visvangst is,
dan weet ik het niet meer.
Het is een helemaal een gek
verhaal trouwens rond 'aarts-
puzzelaar' Henk Batelaan, in
het dagelijks leven controleur
bij de NZH. Hij speelt op alles
en iedereen, doet waarlijk
overal aan mee. Prijsvragen,
puzzels, slagzinnen, je kan het
zo gek niet noemen of Henk
vult het wel in. Het liefst met
tientallen briefkaarten tegelijk.
Hetgeen zijn 'bijtkans' in de
speelvijvervanzelfsprekend
aanzienlijk verhoogt. Zo ook nu.
Aan het WK-spel van het
Leidsch Dagblad, een actie ove
rigens voor het goede doel, de
den in totaal zo'n 1200 lezers
mee. Onder wie Henk, zijn
vrouw, zijn zoon, zijn moeder,
zijn buren, zijn collega's en wie
hij er nog verder bij kon verzin
nen. Hij speelde op hun naam,
dit uiteraard met toestemming
van de betrokkenen. Mag. Is
niks op tegen. Zo lang die rijks
daalder voor het goede doel
maar wordt betaald.
In week acht was het ergens
raak. Ving de NZH-man op één
van zijn inzendingen de week-
prijs. En gisteren haalden we
Gerard van den Burg van bus
54. Collega van Henk. Hij had*
de hoofdprijs gewonnen, ge
trokken door notaris Karstens.
Mis dus. Want Henk Batelaan
had gewonnen. Hij had ge
speeld op de naam Van de colle
ga-
Die gisteren bij de uitreiking
vrolijk meekwam. Baalt hij dan
niet, nu hij is blij gemaakt met
een dooie mus? „Ik hou hele
maal niet van voetbal", reageer
de de Lissenaar lakoniek. „Dus
aan mij is zo'n prijs ook niet be
steed. Ik hoef ook niet mee. Ik
vind het gewoon leuk voor hem.
Eerlijk is eerlijk, hij heeft ge
wonnen, al gebeurde dat dan
op mijn naam."
Die 'hem', in casu Henk, sprong
daarentegen een gat in de lucht.
Inviteerde in eerste instantie
zoon Arthur, voetbalfanaat pur
sang, om de trip naar Floria
mee te maken. Maar die haakte,
overigens zeer tot zijn verdriet,
na ampele overwegingen af. „Ik
heb uitgerekend tijdens het WK
belangrijke tentamens op
school. Ik kan niet een heel jaar
weggooien voor het voetbal.
Hoezeer het me ook aan mijn
hart gaat. Maar ik ben hartstik
ke blij voor pa en ma. Ik kom
nog wel eens een keer in de VS.
Zij krijgen die kans misschien
nooit meer", aldus de sportieve
zoon. In wiens plaats nu zijn
moeder Jetty gaat.
En hoe zit het eigenlijk met
werk, Henk, kan dat zomaar
eerst naar Spanje en dan naar
Amerika? „Ik heb de NZH in
derdaad een enorm probleem
bezorgd", lacht de Leidenaar.
„Maar wat er gebeurt, gebeurt
er en al moet de onderste steen
bovenkomen, gaan zal ik. Maar
zonder gekheid, de NZH is een
sociaal bedrijf. Dat werkt heus
wel mee. Daar vinden we zeker
een oplossing voor. Per slot van
rekening kunnen ze op mij ook
altijd een beroep doen.
Voor het Leidsch Dagblad zul
len Henk en Jetty Batelaan in
Florida een dagboekje bijhou
den. Om eind juni gewag te
doen van hun belevenissen in
Orlando. Ze zullen straks zeker
het nodige te vertellen hebben.
Na die omweg via Spanje.
AD VAN KAAM
Spanningen in het gezin rond de eindexamens
Jill van 'Hot Dreams Escort' in Leiden
Heerlijk dat we in Nederland
wonen, ja toch. Melk en ho
ning. We staan op, lopen naar
S de bakker en kunnen kiezen
uit wel twintig soorten brood.
Tuurlijk, kiezen is moeilijk,
maar dit zijn toch niet te vers
maden keuzes. Zo ook, wan
neer we gezeten aan tafel de
keuze tussen oude of jonge
kaas moeten maken en ons af
vragen of we omwille van het
gewicht na twee, dan wel drie
sneetjes zullen stoppen. Kopje
thee toe, of direct maar de eer
ste mok koffie?
We zitten en lezen de krant,
het is zaterdag. De centrale
I verwarming staat op twintig,
maar we zetten hem lager, om-
dat we nog nagloeien van die
langdurige hete douche. „Zeg
schat, zullen we vanavond fon-
duën, of uit eten gaan?" Als we
de krant wegleggen, werpen
we nog even een blik op de au
to. Misschien toch al inruilen?
Eenmaal boven dient zich weer
even een lastig keuzemoment
aan. De garderobe is groot.
Verhip, dat overhemd heb ik
ook nog.
Nederland is een fijn land. Het
kan altijd beter, maar ik heb al
lang niet gelezen, dat iemand
van de honger of de kou is om
gekomen. Laat staan over bloe
dige onlusten. Zelfs de armsten
I ontbreekt het, afgezet tegen de
wereldwij de levensstandaard,
aan weinig. En toch, en toch,
en toch, en toch.
En toch zijn we soms niet ge
lukkig. Hoe kan dat nou? Je
krijgt het benauwd van de wor
steling die het leven voor de
meesten is. Persoonlijke pro
blemen. Moeilijk, moeilijk. We
laten ons bijstaan, kan, of zijn
daar te trots voor, mag ook.
Leed is leed, en alle leed moet
serieus worden genomen. Ster
ker nog, je moest iets kunnen
zeggen, dat helpt. Dat vraag ik
me nu af. Heb ik niks te zeg
gen, geen boodschap?
Ik kom tot niks 'substantieels'.
Al sinds heugenis mengt de
mens als een alchemist woor
den in de hoop dat de Gouden
Oplossing eruit rolt. Dat is het
niet, taal is stom. En denken
als leedbestrijdingsmiddel? Dat
is de kwaal met de kwaal be
strijden. Eigenlijk kan ik maar
één piepklein plannetje aan
dragen. Een lachwekkend ini
tiatief wellicht, maar goed be
doeld.
Kan er niet een salsaband wor
den gevormd van werkelozen
en arbeidsongeschikten en an
deren die buiten het arbeids
proces staan? En kan die band
niet iedere ochtend door de
straten van Leiden lopen? Ik
weet precies hoe het moet
klinken, net als de huwlijksop-
tocht waarachteraan ik nog
eens gelopen heb in de slop
pen van Calcutta. Swingend,
schetterend, hard, pompend,
heet, striemend, opwindend,
spetterend en niet versagend.
Verdomd, het is een plan. Ge
woon over het Rapenburg, de
Breestraat, door de Professo-
renwijk, door heel Leiden. En
iedereen die thuis zit en die hét
om wat voor reden dan ook
niet ziet zitten erachteraan.
Zonder bedoeling, gewoon
omdat de muziek pompt. Ik
zou dat mooi vinden. Blazers,
veel blazers en trommels en
mensen erachter die na hon
derd meter al niet meer netjes
in de pas kunnen blijven. Elke
ochtend een optocht van lui
die het zoeken, het worstelen
opgeven. Lopen achter die
bonk dynamiek en schijt aan
de hele wereld krijgen. Inwen
dig vloeken, hardop vloeken,
lachen naar de mannen en
vrouwen op de kantoren, diep
ademhalen, van iedere scheet
een donderslag maken, dan
sen, het zweet voelen gutsen
en de vuist ballen en ermee
zwaaien, God weet naar wie.
Het is een wereldvreemd plan
netje, maar ik weet niet beter.
Toch zie ik zo'n band - Leidens
Levenslust, is dat een naam? -
al dagelijks door de stad trek
ken. Ik ben de eerste die erach
teraan loopt.
De hoofdprijswinnaars van het LEIDSCH DAGBLAD WK-GOALSPEL Henk en Jetty Batelaan krijgen van LD-
man Paul Beerenfenger de cheque uitgereikt. foto loekzuyderduin
Leidenaar wint LD-hoofdprijs naar Orlando
Het is eindexamentijd en voor
zover dat al niet het geval is, be
tekent dit dat in 200.000 Neder
landse gezinnen het kind deze
weken nadrukkelijk centraal
staat. Voor hem of haar moet al
les wijken. De spanningen lo
pen soms hoog op. Waar de ou
ders een oogje dichtknijpen als
het de uitverkorene betreft en
waar de andere telgen het tijde-
I lijk maar even met wat minder
aandacht moeten doen. Die ha
len dan straks tijdens de vakan
tie de schade maar weer in.
In het Leidse gezinnetje Eek-
hardt is de spanning dezer da
gen dubbel voelbaar. Want daar
doet niet éèn kind eindexamen,
maar zelfs twee. Nog goed dat
er geen derde in het spel is,
want die had natuurlijk geen le
ven meer gehad. Als 'kop van
jut' fungeert daarom moeder
Trix. Die met haar dochters An-
.drea (16) en Mariska (15) heel
wat te stellen heeft.
Het duo doet momenteel eind
examen MAVO 4 aan de Duin-
zigt-school in Oegstgeest. Zo'n
beetje hetzelfde pakket, dus ze
kunnen elkaar helpen. „Dat
doen ze ook wel", bevestigt Trix
Eckhardt. „Maar aan de andere
kant vliegen ze elkaar soms bij
het minste of geringste in de
haren. Staan ze elkaar nog net
niet naar het leven. Dat heeft
uiteraard alles met de opge
kropte spanning te maken. Gaat
straks, als het allemaal achter de
mg is wel weer over. Want in
principe kunnen ze hartstikke
goed met elkaar overweg, hoor.
Houden ze echt van elkaar."
Waar de meiden dan ruzie over
maken? „Om niks natuurlijk.
Om een trui die de één aan
heeft en de ander plotseling te
rug wil. Of om de radio die van
het ene op het andere moment
te hard staat. Dat is het typeren
de. Over dingen waar ze nooit
over zouden vallen, vallen ze
nu. Ik wijt dat aan de zenuwen,
aan de stress. Je kan echt aan
alles merken dat het een hele
speciale tijd voor hen is. Ik stel
me daarom maar een beetje
tussen de partijen op. Sussen,
vooral. Een beetje meepraten,
ook."
Als gescheiden vrouw staat Trix
er alleen voor. „Maar", haast ze
zich te zeggen, „ze krijgen ook
Mariska en Andrea op weg naar school en het examen Nederlands. En ma maar hopen op de goede afloop.
steun van hun vader, hoor. Die
kwam gisteren met twee Parker-
pennen aanzetten, zodat in elk
geval het schrijfgerei niet zou
haperen tijdens het examen.
Vonden ze vanzelfsprekend
prachtig. Ikzelf knijp deze da
gen een oogje toe. Dingen die ik
normaal niet zou tolereren,
zoals een grote mond, laat ik nu
maar langs me heen gaan. Je
moet wel eens slikken. Voor de
goede vrede, begrijp je. Al kun
nen ze er op rekenen dat zo
gauw als dp examens voorbij
zijn, de touwtjes weer worden
aangehaald."
Dat er sprake is van zenuwen,
komt mede omdat haar meiden
poot aan moeten spelen om
straks de goede afloop te kun
nen vieren. „Kinderen van deze
tijd, hé," verzucht ze. „Alles op
het laatste moment. Moeilijke
leeftijd ook. Vriendjes en zo, op
stap gaan, werken bij McDo
nalds, dat hoort er natuurlijk al
lemaal bij. Wat dat betreft heb
ben we afgesproken deze weken
alles op een laag pitje te zetten.
Dus om tien uur naar bed, niet
die film afkijken wat normaal
wel zou mogen, gezond en goed
eten, kortom regelmaat. Dat
lukt aardig, ja, daar gaan ze wel
in mee."
Tussen nu en volgende week
vrijdag moet het gebeuren voor
de twee. Die de mondelinge
tentamens in elk geval met goed
gevolg aflegden. Op 14 juni krij
gen ze dan de uitslag van het
schriftelijke examen. Wie niet
wordt gebeld die dag zit goed,
zo gaat dat. En dan? „Mariska
wil naar het Holtlant College.
De mode in. En Andrea heeft
zich opgegeven voor de politie
school Haaglanden. Zelf gaan ze
er vanuit dat ze zullen slagen. Ik
moet het nog zien, maar laten
we het hopen. Als ze beiden sla
gen, geven we in elk geval een
leuk feestje. Mocht er eentje
zakken, dan doen we het niet.
Dat zou niet aardig zijn."
Zelf zit moeder Trix ook nog op
school. Of beter gezegd, wéér
op school. De vrouwenvak
school om precies te zijn. Een
opleiding speciaal voor hen
destijds om wat voor reden dan
ook haar school niet hebben af
gemaakt of die er een tijdje tus-
foto henk bouwman
senuit zijn geweest en op wat
latere leeftijd de draad weer wil
len oppakken. Zoals zij die zich
in eerste instantie toch vooral
heeft beziggehouden met de
opvoeding van de kinderen.
Straks wil ze iets gaan doen op
kantoor of receptie en daarom
zit ze nu 'in de computers'.
„Maar", zegt ze lachend, „de
laatste dagen is er van studeren
niet veel gekomen door al dat
gedoe rond hun examens. Ik
wees daarom dat mijn eerstko
mende tentamen de mist in
gaat. Dat zou dan het eerste
zijn. Maar ik heb het er vanzelf
sprekend voor over. En dan
daarbij, als zij slagen en ik zak
kan ik me mooi op mijn beurt
eens op hun afreageren."
De televisie gaat tegenwoordig
steeds meer uit de kleren. De
programma's over seks zijn niet
meer op de vingers van een
hand te tellen. Zelfs de preuts
ogende Catherine Keijl is over
de morele streep getrokken. In
haar programma 'Sex. De stand
van zaken' inventariseert zij wat
er zoal aan seks in Nederland te
beleven valt. In een van haar
uitzendingen zal zij een beeld
geven van het inmiddels al erg
populaire fenomeen: het escort
bureau. Eeh bureau waarbij
men dames en heren kan inhu
ren voor de horizontale geneug
ten.
Ook in Leiden zijn er enkele
escort-bureau's. Een ervan heet
'Hot Dreams Escort'. Jill, Linda
en Angélique, drie appetijtelijke
'vrouwen, werken bij deze leve
rancier van Hete Dromen. Lin
da is de jongste. Ze is negen
tien. Ze werkt voor het geld en
lijkt niet van plan hiermee haar
hele leven door te gaan. „Maar
je verdient het makkelijker dan
bij V&D achter de kassa."
Jill, een volslanke blondine, is
de spraakzaamste van de drie.
Ze is 27 jaar en ontvangt naast
haar werk voor het escortbu
reau ook heren in de privésfeer.
Net zoals de andere dames
trouwens. Want vaak beperkt
het escortwerk zich tot de
avonduren en ook overdag kan
er geld worden verdiend; het is
bekend dat het tussen de mid
dag in de rosse wijken vaak
spitsuur is. Dat dan de mannen
komen die 's ochtends keurig
met hun broodtrommeltje ach
terop de bagagedrager naar hun
werk gaan.
„Je begint voor het geld", zegt
Jill. „Maar later, dat vind Ik ten
minste, is het toch ook de gezel
ligheid die trekt. Je bent lekker
met meiden onder elkaar. Ik
heb dus geen hekel aan mijn
vak. Ja, je hoort het goed: ik
noem het een vak. Er wordt
door mensen wel minderwaar
dig tegenaan gekeken, maar
vaak krijg ik hier mannen met
huwelijksproblemen. Die een
wouw hebben die helemaal
niks wil. Dan ga ik tegen zo'n
man niet zeggen: ach, wat ben
jij zielig. Nee, ik help hem. Na- 1
tuurlijk speel ik toneel. Maar net
zoals een toneelspeelster dat
doet, leg ik wel mijn hart in het
spel. Voor de geestelijke verzor
ging zijn er psychiaters en psy
chologen. Maar wie zorgt ervoor
dat iemand zich lichamelijk
prettig voelt? Wij dus. Waarom
SM. Daarbij komt het nooit tot
werkelijke gemeenschap. Want
ik ben de meesteres en dan ga
je niet met je slaaf naar bed. 'Lik
mijn laarzen!', zeg ik dan bij
voorbeeld tegen zo'n man. Hij
doet het natuurlijk nooit goed
genoeg. En dan krijgt-ie klap
pen. Die klappen wfl-ie hebben.
In het begin is dat wel eng, ja,
maar je krijgt er ervaring mee.
Ik heb wel eens gedacht: ie
mand die aan zijn gerief komt
doordat je hem op een bepaal
de plaats slaat - wat moet daar
allemaal niet achter zitten?"
„Ik heb klanten uit alle lagen
van de bevolking. Vaak ook
mannen die een leidinggevende
positie hebben. Nee, natuurlijk
zeg ik niet wie dat zijn. Wij heb
ben een beroepsgeheim en daar
houden we ons strikt aan. Dat is
een erecode. Die mannen ko
men dan vaak voor SM. In het
dagelijks leven domineren ze en
bij mij willen ze gedomineerd
wórden. Ze willen klein zijn in
hun vrije tijd. Er komt er een te
gen wie ik steeds moet zeggen
dat hij 'een vies varken is'. En
het is juist zo'n heer."
„Ik heb ook voor het raam geze
ten. In Den Haag maar ook in
Antwerpen. De Belgische man
nen zijn wat liever dan de Ne
derlandse. Ze zijn vaak minder
inhalig. Sommige Nederlandse
mannen willen toch altijd pro
beren meer te krijgen dan waar
voor ze betalen. Je zegt 'nee',
maar dan proberen ze het toch.
Maar gelukkig heb ik die klan
ten nu niet. En dat komt omdat,
ik eerlijk ben en geef wat ik be
loof."
„Ook het raamwerk vond ik
leuk. Hier in Nederland mag je
bij wijze van spreken met je
borsten bloot zitten, maar in
België mag alleen maar je sil
houet achter het gordijn te zien
zijn. Ik heb wel eens nare din
gen meegemaakt,Ja. Een man
die maar niet kon*klaarkomen
omdat hij teveel had gedron
ken. Die ging trammelant ma
ken omdat ik ermee ophield.
Want als het na zo'n half uur
niet lukt, hou ik op. En ik heb
het in Den Haag een keer mee
gemaakt dat er ineens een be
kende voor het raam stond.
Maai" zoals ik al zei: ik hou toch
van dit vak. En ik denk. dat ik in
mijn leven meer lieve woorden
hoor dan vrouwen die netjes ge
trouwd zijn."
Jill: „Ik was laatst bij een invalide man. Ik was de eerste vrouw die hij bloot zag. Hij huilde bijna van ontroe
ring." foto loekzuyderduin
mag dat niet, waarom zou dat
vies zijn?"
Jill wordt 's avonds naar haar
klanten toe gereden. Door een
chauffeur en de eigenaar van
Hot Dreams Escort. Ze heeft in
die nachtelijke uren nog nooit
iets naars meegemaakt. „Wij
blijven meestal in de buurt",
zegt de eigenaar van Hot
Dreams Escort. „En dat is tot nu
toe altijd goed gegaan. Als er
wat gebeurt, zo heb ik tegen de
meisjes gezegd, moeten ze een
asbak of een ander zwaar voor
werp door het raam gooien.
Maar zoals ik al zei, we hebben
nog nooit problemen gehad.
Het gaat altijd in goede harmo
nie. Een week of wat geleden
maakten we trouwens echt iets
moois mee. Die man kwam ons
met een bootje afhalen. Wij
hebben in de keuken een bakkie
zitten drinken terwijl Jill haar
werk deed."
Onlangs kreeg Jill een telefoon
tje van-een invalide man. „Daar
heb ik niets op tegen. Die man
had een open rug gehad en was
dus gedeeltelijk verlamd. Incon
tinent ook. Ik heb hem laten
zien wat-ie nog wel kon en wat
niet. Hij was eenendertig jaar. Ik
was de eerste vrouw die hij
bloot zag. Hij huilde bijna van
ontroering. Na afloop had zijn
gezicht ineens een veel zachtere
uitdrukking."
„Als ik bij de mensen aan huis
kom, loop ik altijd eerst even
naar de boekenkast. Daaruit
kun je afleiden met wie je te
maken hebt. Hoe iemand is.
Sommigen willen je al besprin
gen bij de voordeur. Maar
meestal ga je vooraf wat drin
ken en even kletsen. Je komt bij
de meest uiteenlopende men
sen thuis. Laatst was ik bij een
jongen wiens ouders naar een
kaar tavo n dj e waren
„Ik heb het wel eens meege
maakt dat klanten verliefd wer
den. Maar daar begin ik zelf niet
aan, daar wapen ik me tegen.
En je moet heus niet denken
dat ik alleen maar oudere man
nen binnen krijg. Vaak juist ko
men er jonge jongens die nog
nooit eerder met een wouw
hebben geslapen. Kijk, ze heb
ben het altijd over de onderge
schikte positie van de vrouw.
Maar wij hebben juist een enor
me macht. Wij maken eigenlijk
de dienst uit, maar dat willen
mannen natuurlijk niet snel
toegeven."
Angélique mengt zich even in
het gesprek. „Kijk, als zo'n man
erg bevelerig is of grof, dan kun
je dat a la minute verhelpen.
Dan ga je er gewoon ongeïnte
resseerd bij liggen en doe je ver
der niets. 'Wil je het zo?', vraag
je dan, 'of zullen we gewoon
aardig zijn voor elkaar?' En dan
is het zo over."
„Die macht geeft me wel een
kick", geeft Jill toe. „Ik doe ook
WtTmiÊÊÊÊ-lê