AYNM wil dienstplicht
onmiddellijk afschaffen
e;
Houseparties afzetgebied voor 'vervuilde' pillen
Verwaarloosde beren
krijgen asiel in Rhenen
Binnenland
amilieleden opgelucht na
vrijlating TNO-medewerker
'Hallo, wij zijn homorechercheurs'
Voorstel: Vijf gulden per
dag voor rijden in de spits
Herdenking zigeuners
rhenen gpd
Twee verwaarloosde en gedragsgestoorde beren van het Mos-
kouse Staatscircus zijn gisteren door de landelijke inspectie
dienst dierenbescherming afgeleverd in het Berenbos van het
Ouwehands dierenpark in Rhenen. Smerige hokken van enkele
kubieke meters groot hebben het 5-jarige vrouwtje Masja en het
20 jaar oude mannetje Battir geestelijk en lichamelijk gesloopt.
Hoe slecht ze er na jaren gevangenschap aan toe waren, bleek
pas toen het door Nederland toerende circus de beren in ver
band met ziekte van de Russische dompteur tijdelijk bij het roof
dierenopvangcentrum Pantera in Nijeberkoop had gestald. Toen
de dierenbescherming lucht kreeg van deze ernstige dierenkwel
ling dreigde ze Masja en Battir in beslag te nemen. Na weken
lang touwtrekken besloot de directie van het circus gisteren de
beide beren vrijwillig af te staan aan het Berenbos.
Volgens woordvoerster Petra Pouwels van Ouwehand gaan de
gekwelde dieren nu een fijne toekomst tegemoet: „We hebben
nu een bos van twee hectare met een zwemvijver en holen. Daar
wonen nu al vijf beren die een moeilijk leven achter de mg heb
ben. Na drie weken quarantaine kunnen de 'Russen' bij hun
nieuwe kameraden. De ervaring leert dat ze dan snel opknap
pen."
Tegelijk met Masja en Battir arriveerde het anderhalf jaar ou
de beertje Niki in het Rhener dierenpark. Dit jong was overtollig
bij een Duitse dierentuin en dreigde te worden afgemaakt. Het
Berenbos verwacht op 6 juni bovendien dè komst van drie blin
de beren uit Turkije.
amsterdam saskia belleman
anp
Tot voor kort konden deskundigen de
vermeende misstanden op housepar
ties nogal laconiek afdoen. Op twee
overlijdensgevallen in Rotterdam en
Nieuwegein na, hadden zich in Neder
land immers geen ernstige uitwassen
voorgedaan? Bovendien leed het ene
slachtoffer aan een zwak hart en was
de tweede veel te dik.
Na het afgelopen weekeinde zullen de
critici zich niet zo makkelijk meer de
mond laten snoeren. Tijdens een drie
dagen durende houseparty in een dis
cotheek in Almelo overleed een 19-jari-
ge bezoeker aan, zoals sectie uitwees,
aantasting van het centrale zenuwstel
sel.
Nader onderzoek moet uitwijzen of de
schade is ontstaan door drugs. De week
ervoor bezweek een evenoude jongen
uit Almere aan vergiftiging door over
matig pilgebruik na een houseparty in
Zoetermeer.
A. de Loor van het Adviesbureau Drugs
in Amsterdam weet zeker dat de jon
gens niet zijn overleden aan XTC, de
'huisdrug' op houseparties. Die overtui
ging baseert hij op de ervaring die hij
heeft opgedaan tijdens EHBO-activitei
ten op 320 grote houseparties en pop
concerten.
Wat ze wel hebben gebruikt, is nog de
vraag, maar De Loor constateert dat de
drugmarkt sinds de strafbaarstelling van
MDEA, de werkzame stof in XTC, hevig
is verstoord. Sinds die tijd stuit hij gere
geld op oude middelen, zoals amfeta
minen en LSD, en nieuwp, zoals cafeï
ne- en zogenaamde DOB-pillen die alle
maal onder de noemer XTC worden
verkocht.
Vooral de cafeïne- en de DOB-pillen ba
ren hem grote zorgen. De eerste is, al
dus De Loor, te vergelijken met het ach
teroverslaan van tachtig tot negentig
koppen koffie. Het effect op het hart laat
zich raden. DOB heeft een sterk halluci
nerende werking en bezorgt de gebrui
kers enorme angst- en agressieaanval-
len.
Gedurende de hele maand april heeft
De Loor duizenden folders verspreid op
houseparties om de bezoekers te waar
schuwen voor het gevaar van DOB. De
pillen zijn doorgaans te herkennen aan
de afbeelding van een klavertje, of een
indianenkop met verentooi.
Het steeds wisselende aanbod van pil
len die tijdens houseparties als XTC
worden verkocht, is een probleem, be
aamt De Loor. „Vooral omdat je met je
voorlichting nooit iedereen bereikt."
Toch hebben deskundigen zich altijd
verzet tegen de invoering van een soort
kwaliteitskeurmerk voor XTC. Nog afge
zien van de vraag of dat kan voor een
verboden drug.
Ondanks de 'vervuiling' van de pillen-
markt, valt het aantal problemen tijdens
houseparties in Nederland tot nu toe
erg mee, vindt De Loor. Per feest behan
delt hij gemiddeld dertig mensen. De
helft heeft klachten die direct terug te
voeren zijn op het raven; het woeste
dansen op de ritmische muziek. De
klachten variëren van verstuikte enkels,
hyperventilatie, oververhitting of paniek
door het uit het oog verliezen van vrien
den. De andere helft had hulp nodig na
valpartijen of overmatig gebruik van
drank, drugs of beide.
Pas de laatste maanden signaleert De
Loor een toename van het aantal men
sen dat zware pillen heeft gebruikt en
leidt aan ernstiger vormen van agressie,
misselijkheid en hallucinaties. Het stelt
aparte eisen aan de EHBO-verlening,
stelt De Loor. „Rust en vertrouwen. Dat
zijn de sleutelwoorden. Je moet de pa
niek bezweren. Ik kan er op een afstand
niet over oordelen, maar ik krijg de in
druk dat juist die ingrediënten in Zoe
termeer en Almelo niet voorhanden wa
ren."
JJDAG 20 MEI 1994
Geen tabaksreclame op billboards
isterdamReclame voor tabak op billboards is voortaan taboe,
jat heeft het bestuur van de Stichting Reclame Code beslist.
Overtreders riskeren een boete van maximaal 100.000 gulden.
Tabaksreclame in bioscopen valt buiten de regerling. Het re
clameverbod, dat ook geldt voor sigaren en pijptabek, gaat in op
januari 1995.
m 1 jan u
HB<
O doet weinig aan emancipatie
}en haag Het is slecht gesteld met de vrouwenemancipatie in
iet hoger beroepsonderwijs. Dat constateert de Inspectie van
iet Onderwijs in een rapport dat gisteren naar de Tweede Ka-
ner is gestuurd. Er is op de hogescholen veel te weinig aandacht
voor een evenwichtige verdeling van mannelijke en vrouwelijke
studenten en voor emancipatie in het onderwijsaanbod. Lang
liet alle scholen proberen de deelname van vrouwen in de sec
oren techniek en economie te vergroten, hoewel daar afspraken
>ver bestaan, aldus de inspectie.
4jf jaar geëist voor verkrachten dochter
;n bosch Bij het gerechtshof in Den Bosch is gisteren vijf jaar
cel geëist tegen een 37-jarige Brunssummer. Hij zou in 1992 zijn
toen 16-jarige dochter meerdere keren hebben verkracht. De
verdachte ontkent de ontucht. Hij gaf wel toe dat hij meermalen
j gemeenschap heeft gehad met zijn dochter, maar dat zou zon
der bedreiging of geweld zijn gebeurd.
-Nieuwe ambassadeur in Spanje
den haag Mr. W. O. baron Bentinck van Schoonheten wordt de
Siieuwe Nederlandse ambassadeur in Spanje. In Madrid treedt
mij tevens op als permanent vertegenwoordiger van Nederland
pij de Wereld Toerisme Organisatie (WTO). Bentinck van
Kchoonheten volgt mr. A. Nooij op die als ambassadeur naar Ar
gentinië vertrekt.
|Cel voor regelen schijnrelaties
utrecht Voor de rechtbank in Utrecht is gisteren tegen een 27-
ikerjjariië vrouw en een 44-jarige man uit Leusden een gevangenis
straf geëist van twee jaar. Zij zouden een criminele organisatie
hebben geleid die schijnrelaties rqgelde tussen Nederlandse
(vrouwen en illegale Turkse mannen. De politie heeft acht schijn-
relaties kunnen achterhalen.
(Fietstocht tegen flitstrein
)SSEndrecht Naar verwachting enkele honderden mensen ne-
nen zondag 29 mei deel aan een demonstratieve fietstocht te
lgen de hoge-snelheidslijn tussen Brussel en Amsterdam. De
Ifietstocht wordt georganiseerd door Vlaamse en Brabantse
^milieuverenigingen en het Landelijk Platform HSL. Volgens de
■organisatoren heeft de hoge-snelheidslijn een vernietigende
■werking op de leefbaarheid van de omgeving.
kcht weken lang had ze geen enkel contact met
paar ontvoerde zoon in Jemen. Totdat woensdag-
avond de telefoon rinkelde. „Hij belde vanuit het
(tuis van de Nederlandse ambassadeur. Hij liet
rl iveten dat hij was vrijgelaten en dat het goed met
ïem ging. Ongelooflijk, hè?."
twee maanden lang zat de moeder van TNO-me-
lewerker W. Elderhorst in spanning. Haar
:hoonzoon onderhield dagelijks het contact met
'O in Delft. Het waren zenuwslopende dagen
'aarin de familie niets anders kon doen dan af-
vachten. „Maar ik heb de moed nooit opgegeven.
heb er altijd vertrouwen in gehad dat mijn
:oon zou terugkomen."
ïp dit moment worden de twee andere TNO'ers,
leurissen en Van der Gun-, nog steeds door hun
uitvoerders in de bergen van Jemen vastgehou-
Clflen. De echtgenote van Van der Gun moest even
^llikken toen ze hoorde dat haar mans collega El-
perhorst wèl was vrijgelaten. Het heeft haar niet
;xtra hoop gegeven dat haar echtgenoot nu ook
inel terugkomt. „Het zou kunnen, maar je weet
het gewoon niet. Ik heb hier niet voor doorge
leerd", zegt ze enigzins verbitterd.
Elderhorst dook woensdagavond even na tienen
op bij het Jemenitische ministerie van binnen
landse zaken in de hoofdstad Sana. Zodra de Ne
derlandse ambassadeur het bericht over de vrijla
ting van de TNO'er ontving, haalde hij hem naar
zijn residentie. De geo-hydroloog onderging daar
een medisch onderzoek. Afgezien van een vrese
lijke vermoeidheid, voelt hij zich geestelijk en li
chamelijk redelijk goed. Laat op de avond had El
derhorst kort telefonisch contact met zijn baas,
en met familieleden. Hij vertelde dat zijn beide
collega's het goed maken. Het is onbekend waar
om alleen Elderhorst is vrijgelaten. Een woord
voerster van het ministerie van buitenlandse za
ken in Den Haag meldt dat de Nederlandse am
bassade in Sana voortdurend contact onderhoudt
met de Jemenitische overhteid over de andere
twee gijzelaars. De ambassadeur en zijn drie me
dewerkers zijn speciaal voor de ontvoerde TNO-
medewerkers in Jemen gebleven, terwijl alle an
dere Nederlanders het in burgeroorlog verkeren
de land allang hebben verlaten.
5(politie Rotterdam heeft Gay Team tegen potenrammerij
'Alternatieve
straf combineren
met celstraf
den haag anp
Het moet mogelijk worden dat
de rechter een verdachte een
combinatie van een gevange
nisstraf en een alternatieve
straf oplegt van maximaal 240
uur. Dat schrijft de Overleg- en
adviescommissie Alternatieve
Sancties (OCAS) in een ad
viesnota die gisteren is aange
boden aan staatssecretaris
Kosto (justitie).
Door deze combinatie zouden
alternatieve straffen, waarin ge
werkt of geleerd moet worden,
aan meer veroordeelden kun
nen worden opgelegd, meent
het OCAS. De commissie advi
seert die mogelijkheid op te ne
men in het wetboek van straf
recht.
Verder beveelt de adviescom
missie aan om bij het uitdelen
van taakstraffen een stok achter
de deur te houden. Als de ver
oordeelde niet aan de werk- of
leerstraf meewerkt, moet hij
worden verplicht alsnog de hele
celstraf uit te zitten. Nu moet de
rechter in een dergelijk geval de
duur van de celstraf verrekenen
met het reeds verrichte deel van
de taakstraf.
De rechter zou zich verder
moeten beperken tot het opleg
gen van het aantal uren alterna
tieve straf en niet langer met het
soort werkzaamheden dat de
verdachte moet gaan verrich
ten. De rechters moeten wel be
trokken blijven bij de vaststel
ling van de lijst taakstrafprojec
ten, aldus het advies.
Het aantal opgelegde alterna
tieve straffen is volgens justitie
sterk gestegen. In 1983 waren
dat er in totaal 1972, in 1989
8293, in 1991 9825, in 1992
11.110 en vorig jaar 12.754.
Ombudsman:
Zeven man in
een cel kan niet
den haag anp
De politie en de officier van jus
titie van Venlo zijn buiten hun
boekje gegaan door zeven actie
voerders op te sluiten in een cel
van 3.30 meter bij 2.75 meter.
Dat oordeel velt de nationale
ombudsman, mr. M. Oosting,
over de klacht van één van de
opgepakte mannen.
In december 1990 arresteerde!
de Venlose politie twintig tegen
standers van gewapend gealli
eerd ingrijpen in de Golfoorlog.
De actievoerders hadden een
goederentrein met militair ma
terieel tot stoppen gedwongen.
De politie bracht de groep
over naar het bureau. Alle cellen
waren echter al bezet. De kla
ger, een man uit VVageningen,
werd met zes anderen in een ar->
restantenhok gezet waarin nor
maal één verdachte wordt vast
gehouden. In de loop van de
dag brachten politiemensen een
deel van de actievoerders over
naar de marechausseekazerne
in Venlo en naar politiebureaus
in plaatsen in de omgeving.
Oosting begrijpt dat de Venlo
se politie met plaatsgebrek
kampte, maar dat neemt vol
gens hem niet weg dat zij in de
bewuste nacht meteen andere
celruimte had moeten regelen.
Vooral omdat de arrestanten
pas dertien uur na hun aanhou
ding voor het eerst werden ver
hoord. Ook de verzorging op
het politiebureau liet te wensen
over.
De Wageningse activist had
eerder al een Wacht ingediend
bij de korpschef van Venlo,
maar die heeft nooit gerea
geerd. De burgemeester heeft
de politie-officier hiervoor op
de vingers getikt.
Autpmobilisten die in de spits
gebruik maken van de snelweg,
zouden daarvoor vijf gulden per
dag moeten betalen. Deze bij
drage zou in 1996 of 1997 moe
ten worden ingevoerd en is de
voorloper van het zogenoemde
'rekening rijden'. Ambtenaren
van verkeer en waterstaat heb
ben dit voorstel de afgelopen
maanden uitgewerkt.
De commissie-Kortmann, die
wetsvoorstellen op hun uitvoer
baarheid toetst, komt binnen
kort met een advies. Bekeken
wordt onder meer of de voorge
stelde inningsmethode niet te
ingewikkeld is en hoe ontdui
king van de spitsheffing kan
worden voorkomen.
Het is de bedoeling dat de
spitsbijdrage niet leidt tot een
lastenverzwaring voor de bur
ger. De opbrengsten zullen dan
ook moeten worden teruggege
ven door middel van lastenver
lichting. De spitsbijdrage komt
bovenop een verhoging van de
benzine-accijns met ongeveer
tien cent die voor de komende
vijf jaar al is afgesproken.
rotterdam berend schilder
2ff"p
piek Snaterse (37) en Wietse
lantinpa (34) zijn sinds 1 april
fièt gezicht van de Rotterdamse
""""politie in het Kralingse Bos en
**Dfn de Rozentuin achter het mü-
leum Boymans van Beuningen.
—liet zijn ontmoetingsplaatsen
Voor homo's. Snaterse en Lan-
_Jinga zijn van het Gay Team, het
jHiomoteam. Ze leggen contacten
^tn het homomilieu dat is opge-
"Ipchrikt door twee recente moor
den en ernstige vormen van
J^^pishandeling oftewel poten-
^Srammerij.
I Binnenkort komen hun visite-
kaartjes met de tekst Gay Team
jvan de drukker. „Als je iemand
aanspreekt in het bos moet
pieteen duidelijk zijn wie je
|^5>ent en wat je komt doen", zegt
j^jSnaterse. „We zeggen altijd:
^ylallo, wij zijn Dick en Wietse,
trjde nieuwe homo-recher-
Cjkheurs."
Snaterse is zelf ook homo,
^jLantinga niet. Dat is misschien
kleine belemmering bij het
^-leggen van het eerste, fragiele
contact op de bewuste plekken
.waar homo's van over de hele
'"'wereld een gecompliceerd spel
letje spelen om eikaars bedoe-
jStpngen af te tasten. „Ja, het is
een aparte cultuur. Als een
(vreemde zich verdacht ge-
Mldraagt, is het spelletje meteen
■[afgelopen. Dan stuift iedereen
Jeen andere kant op", zegt Lan-
tinga.
Collega Snaterse heeft
me meestal sneller in de gaten wat
voor homo's zich op straat of in
het struweel bewegen. Zoals ge-
trouwde mannen van wie nie
mand het mag weten, homo's
die er juist heel erg voor uitko-
aat men, jongens die het alleen
doen voor de poen maar dat
^jsoms niet duidelijk van tevoren
I
Dick Snaterse (37) en Wietse Lantinga (34), de twee homo-rechercheurs
van de Rotterdamse politie. foto anp
zeggen of mannen die er toeval
lig lopen. Snaterse: „Ik voel ge
woon hoe iemand is. Ja, dat
voel ik gewoon."
In het regiokorps doen de col
lega's nog steeds wat lacherig
over de homoscene in het bos en
in de Rozentuin, waar zij dage
lijks langsrijden in de surveil
lancewagens. Maar dat lacheri
ge gaat er steeds meer van af.
Drie moorden op de baan in het
Kralingse Bos vorig jaar en een
aantal gevallen van afpersing of
ernstige mishandeling van ho
mo's gaven de beslissende stoot
tot de oprichting van het 'Gay
Team'. De Rotterdamse politie
heeft overigens niet het wiel uit
gevonden. In andere grote ste
den zoals Haarlem zijn in liet
verleden ook al eens speciale
projecten opgestart tegen po
tenrammerij.
In 1991 had Rotterdam aan
vankelijk een speciaal homo
team, maar dat werd opgehe
ven. Meteen daarna kwam er
een toename van ernstig anti-
homogeweld. De contacten die
de politie had in het milieu ver
waterden snel. Al snel besloot
de politie het specialisme weer
in te stellen. Maar nu gaat het
niet alleen om de begeleiding
van slachtoffers waar vroeger de
nadruk op lag, maar op het leg
gen van contacten. Als er dan
een moord op mishandeling is
gepleegd, is de politie niet hele
maal onbekend in de wereld en
helpt dat bij het onderzoek.
Snaterse: „We proberen veel
contacten te leggen om daar
door beter inzicht te krijgen in
de homowereld. Vergeet niet
dat de daders van die twee
moorden van vorig jaar nog
steeds vrij rondlopen. Dat is een
eng idee. We doen minder aan
het begeleiden van slachtoffers,
maar misschien heeft de politie
in het verleden slachtoffers wel
te veel bevoogd en te weinig ge
rechercheerd in het milieu."
hooghalen Giste
ren was het precies
vijftig jaar geleden
dat vanuit Kamp
Westerbork een
groep van 245 zigeu
ners op transport
werd gezet naar het
vernietigingskamp
Auschwitz. Slechts
dertig van hen over
leefden de Tweede
Wereldoorlog. Hon
derden zigeuners her
dachten gisteren op
de appèlplaats van
het voormalige
kampterrein hun om
gebrachte familiele
den. De zigeuners
worden beschouwd
als 'een vergeten
groep' als het gaat
om de slachtoffers
van de oorlog. Op het
terrein van het voor
malige Kamp Wester
bork wordt aandacht
aan hen geschonken.
Sinds vorige week is
bekend dat de be
roemde foto van 'het
meisje tussen de wa
gondeuren' een zi
geunermeisje betreft.
De scène maakt deel
uit van de Wester-
borkfilm. Het enige
gefilmde transport
vanuit Westerbork
was dat van de zigeu
ners. foto dgp
'Verveling heeft meedogenloos toegeslagen
Defensie moet onmiddel
lijk stoppen met het oproe
pen van dienstplichtigen.
De verveling en de geringe
kans dat Nederland of een
ander NAVO-land wordt
aangevallen, rechtvaardigt
een keuze voor een vrijwil
lige vervulling van de mili
taire dienstplicht (dienst-
recht). Tot die conclusie
komt de militaire bond
AVNM op basis van de gis
teren bekendgemaakte uit
komsten van een enquête.
den haag anp-gpd
Defensie roept tot 1998, het jaar
waarin de overgang naar een
beroepsleger moei zijn voltooid,
nog ongeveer 70.000 dienst
plichtigen op. Bij aanvaarding
van de Prioriteitennota in 1993
stelde de Tweede Kamer dat tij
dens die overgangsperiode de
strijdkrachten volledig moeten
zijn bemand.
De Algemene Vereniging van
Nederlandse Militairen (AVNM)
wil dat de dienstplicht nog dit
jaar wordt afgeschaft. Wachten
tot 1998 duurt de vereniging
veel te lang. Toen dit vorig jaar
door parlement en regering
werd besloten, leek het een so
ciale maatregel. „Voor de be
roepsmilitairen ja, maar voor de
dienstplichtigen niet", zegt
AVNM-woordvoerder Kaastra.
„Veel dienstplichtigen worden
alleen maar opgeroepen om het
r
Leden van de soldatenbond AVNM hebben gisteren op het Binnenhof geprotesteerd tegen de verveling tij
dens de diensttijd. De organisatie eist dat de dienstplicht nog dit jaar wordt afgeschaft. Om zijn eis kracht bij
te zetten, nam een van de actievoerders een duik in de Hofvijver. foto anp
beroepspersoneel aan het werk
te houden."
De verveling slaat volgens
Kaastra meedogenloos toe. De
diensttijd mag dan met vier
maanden zijn verkort, maar
daar staat tegenover dat veel
van de normale oefeningen
door geldgebrek korter zijn ge
worden of helemaal afgeschaft.
Om te illustreren hoe erg de
mannen zich vervelen, heeft de
AVNM in april een enquête la
ten houden onder 745 dienst
plichtigen. Daaruit blijkt dat bij
na 40 procent ontevreden is na
een werkdag. Meer dan de helft
van de ondervraagden is per
dag vier uur of minder met zijn
werkelijke taak bezig. De rest
van de tijd wordt besteed aan
roken, sporten, studeren en
rondhangen.
De AVNM stelt voor een zoge
heten 'dienstrechtsysteem' in te
voeren. Dat betekent dat de
dienstplicht op vrijwillige basis
kan worden vervuld. Uit een
onderzoek van bureau Inter
view blijkt daar onder poten
tiële dienstplichtigen veel ani
mo voor te zijn. Ook Defensie
zou hier wel wat voor voelen,
maar heeft er in de praktijk nog
niets mee gedaan.
