'Leuk om te doen
en ik verdien er geld mee'
Rtv show
'Een orkest, ontstaan uit woede en passie'
WK 'kassa' voor STER
VRIJDAG 20 ME11994
Ben van der Burg figureert als kletsmajoor in TV-panels
Documentaire over 'De Volharding'
„We wilden de klassieke muziek niet uit
sluitend in handen van de meneren en
mevrouwen laten". Voor componist Louis
Andriessen was dat voornemen ruim twin
tigjaar de aanleiding om De Volharding op
te richten. De musici van dat orkest moes
ten niet alleen in staat zijn de bestaande
muziekpraktijk te veranderen, het gezel
schap moest ook z'n muzikale rol spelen
temidden van alle maatschappelijke ver
anderingen die zich destijds voltrokken.
Enige tijd geleden ontmoette regisseur
Kees Hin één van de saxofonisten van De
Volhardingen wel Bob Driessen, de 'vete
raan' van De Volharding. Bij die gelegen
heid vertelde Driessen over het twintigjarig
bestaan van het „uit woede en passie"
ontstane orkest, dat een mengeling maakt
van pop, jazz en avant-garde. Tijdens dat
gesprek rijpte' bij Hin het idee een docu
mentaire te maken over het orkest dat
vooral in de jaren zeventig furore maakte,
maar nog steeds zo'n 40 keer per jaar in
binnen- en buitenland concerten geeft.
Componist Louis Andriessen - één van
de oprichters - speelt in de documentaire,
die kortweg Volharding is genoemd, een
belangrijke rol. Maar niet alleen hij is van
doorslaggevende betekenis geweest voor
het orkest, ook namen als Misha Mengel
berg, Willem Breuker en Guus Janssen zijn
aan De Volhardingverbonden. „Ze hebben
mij eruit geschopt destijds. Dat vond ik
achteraf gezien eigenlijk wel een eer", zegt
Breuker nu. Wat het geluid is van De Vol
harding, vraagt Kees Hin aan de huidige
dirigent Jurjen Hempel van het orkest. „De
sound is De Volharding met al z'n rafels",
antwoordt hij.
De Volharding begon zo'n twintig jaar
geleden als een op en top strijdorkest,
maar^anno 1994 is dat - althans in de op
tiek van fluittiste DU Engelhard -„niet meer
zo. Dat komt voornamelijk, zo zeggen de
musici, omdat de wereld om hen totaal is
veranderd „in een Europa waar de econo
misch rijke grote landen het voor het zeg
gen hebben en er nog nooit zoveel oor
logsvluchtelingen zijn geweest."
Dat*is wel anders geweest, toen De Vol
harding onder andere door de nationale
vakbonden van Chili (ten tijde van dictator
Pinochet] werd uitgenodigd om te komen
spelen. Die strijdmuziek viel dikwijls niet
in goede aarde bij de autoriteiten. Menige
musicus belandde in de cel. Voor Portugal
ging hetzelfde verhaal op: spelen was leuk,
maar niet zonder risico's in die dagen. De
Volharding trad overigens overal op: van
Chili tot Nicaragua en van Duitsland tot
Denemarken.
Speciaal voor de documentaire reisden
Bob Driessen en Dil Engelhard met regis
seur Kees Hin nog eens af naar Chili, het
land waar Driessen ooit in elkaar werd ge
slagen voordat hij de binnenzijde van de
cel in Santiago mocht bewonderen. Ze be
zoeken in Chili een medestrijder van des
tijds. Driessen laat hem een oud bandje
horen van opnamen die in Chili zijn ge
maakt. „De man die je nu hoort is ver
moord. Nooit gedacht dat ik de'stem van
m'n vermoorde vriend ooit nog zou ho
ren."
Ook zijn beelden te zien uit Portugal,
waaruit blijkt dat De Volharding nog steeds
de handjes van vele Portugezen op elkaar
krijgt en emoties worden opgeroepen.
(Nederland 3, zondagavond om 21.19
uur)
Ontstaan uit woede en passie; het orkest 'De Volharding' in slagorde opgesteld.
Oud-schaatser Ben van der Burg zit met Aleid Rensen,
Suzanne Piët en Cees Snoey in een team van 'meeden
kers', dat een rol speelt in Het Idee! Het betreft een TV-
programma dat elke dinsdagavond door de NCRV wordt
uitgezonden in samenwerking met de Nationale Ideeën-
lijn en het Instituut voor Maatschappelijke Innovatie. De
makers willen door middel van het programma proberen
creatieve ideeën te verzamelen: kijkers kunnen hun idee
ën spuien en oplossingen voor problemen aandragen. De
'meedenkers' laten op elk voorstel een spontane reactie
los. De beste ideeën zullen worden voorgelegd aan be
drijven, instellingen, politici en bewindslieden die de
ideeën zouden kunnen realiseren.
Vandaag de dag loopt
hij geregeld rond in
één van de Hilver-
sumse studio's. Touwtrekken bij
RTL. Een spelletje hier, een pa
nel daar. Om het even wat: Ben
van der Burg, respectievelijk va
der, student en flapuit, is op af
roep beschikbaar. „Een beetje
ouwehoeren", daar is hij altijd
voor in. Soms veroorlooft hij
zich een opmerking, waarmee
Van der Burg zich wel erg op
glad ijs begeeft. En dan wil het
wel eens gebeuren dat de fla
puit niet meer wordt uitgeno
digd. Zo zal hij niet meer ver
schijnen in het programma
Hints.
Het gaat te ver hem een hol
vat te noemen. Vast staat wel
dat Van der Burg zijn stem niet
zelden hard laat klinken. Hij is
zo'n vent die zo maar kan roe
pen dat mensen helden nodig
hebben. Naar eigen zeggen kan
Van der Burg zonder. Sterker
nog: dat mensen helden nodig
hebben vindt hij maar stom.
„Neem Gordon. Heeft die het
meer gemaakt dan bijvoorbeeld
mijnbroér?"
Dat ligt er natuurlijk aan.
Hangt ervan af wat broerlief
doet. Van der Burg: „Ik héb
geen broer."
Ziezo, het kampioenschap
slap ouwehoeren is weer in de
wacht gesleept. Aan de rand van
Soest hinnikt zijn aanstekelijke
lach. Ben van der Burg lacht -
curieus - precies zo als René
van der Gijp, net als hij vergane
sportglorie die op z'n tijd zoge
naamd grappig mag doen voor
de TV-camera. De heren komen
elkaar geregeld tegen. En bin
nen de kortste keren hebben ze
het dan niet meer. Met Hansje
Bunschoten en Gerrie Knete-
mann figureerden ze ooit in
Hints, dat gebarenspelletje van
Frank Kramer. Nou, dat hebben
ze bij de KRO geweten.
Lachstuip
De herinnering aan die gedenk
waardige uitzending is voldoen
de om hem opnieuw een lach
stuip te bezorgen „Ik ben voor
Hints nooit meer uitgenodigd,
hahaha. We hebben er toen
zó'n teringzooi van gemaakt,
niet normaal meer. We gingen
andere woorden uitbeelden dan
er op de kaartjes stonden. De
den we het woord trekvogels. En
dan zat ik te juichen van: we
hebben het goed, we hebben
het goed! We wisten* niets, we
wonnen niets, maar gelachen
dat ik heb... En zo'n Frank Kra
mer blijft dan serieus, dat
schijnt te moeten. Maar dat kan
toch niet? Als ik naar spelletjes
of panels zit te kijken, denk ik
vaak: hoe künnen jullie dit in
godsnaam serieus brengen?
Ben van der Burg (van 1968),
aanstaand Neerlandicus, top
sporter in ruste. Het lichaam
wilde na 1990 niet meer wat de
wassener moest antwoorden,
„De regie heeft het er later
heel professioneel uit geknipt,
maar toch. Je zit daar, en je
denkt: wat is dit? En dan ben ik
een lui, dan klap ik dicht. Ben ik
André van Duin, dan maak ik er
meteen een nog lolligere op
merking overheen. En dan ben
je de gevierde man. Maar dat
kan ik niet. En dan vind ik het
dus jammer dat mensen zo met
andere mensen omgaan. Waar
om moet je dan zo'n rotopmer-
king maken? Waarom proberen
mensen elkaar toch zo vaak af
te breken?"
Toen hij nog schaatste, dien
de hij gepast van repliek met
prestaties op het ijs. Dan slikten
de bekrompenen van geest hun
jaloezie weer een tijdje in. Nu
moet het anders: „Wat ik met
het schaatsen heel sterk had in
het begin was een houding van:
ik zorg dat ik niet meer geraakt
kan worden, ik ben God, jullie
zijn sukkels. Zó'n houding. Dat
is óók een afweermechanisme.
Nu probeer ik er meer mee om
te gaan. Lukt dat niet, dan is dat
jammer. Lukt dat wel, dan is dat
fijn voor mezelf."
Hij is zo veel mogelijk zichzelf,
gebleven. Hetgeen mensen snel
in de verleiding brengt zijn
spontaniteit met oppervlakkig
heid te verwarren. Van der Burg
gunt zichzelf het platte plezier
van All You Need Is Love („Töp-
töp-töp, vind ik dat') en Beverly
Hills 90210. Maar hij stelt daar
zonder mankeren de NRC en
Ischa Meijer („Drie van de vijf
avonden in de week') tegen
over: „Wat voor mij essentieel is
bij alles wat Ik via de media tot
mij neem is de verbazing. Een
invalshoek, waarbij ik denk: hé,
dus jij bekijkt het zó? Wat leuk!
En dan mag het van mij plat, in
tellectueel of negatief zijn. Dat
maakt niet uit. Essentieel is dat
ik me wil verbazen. En ik ver
baas me."
Ben van der Burg: eens schaatskampioen, nu kampioen ouwehoeren op TV. foto gpd
geest wou: adieu, schaatsbanen
van deze wereld. Hij heeft al
leen de leden van de studenten
vereniging nog wat krabbelles
gegeven, afgelopen winter. De
doctorandus-in-wording kan de
centjes namelijk goed gebrui
ken. Vandaar ook dat hij zich
zelf uitprobeert. Hij schrijft
schaatsartikelen voor Nieuwe
Revu, gaat een vaste column
doen voor de jongerenkrant Pri
meur. Groenteboeren en melk
handelaren mogen hem gerust
bellen, mochten ze de opening
van hun nieuwe winkel enige
luister bij willen zetten. En dan
is er natuurlijk het TV-werk. In
Hilversum vindt menige produ
cent van programma's dat z'n
guitige snuit leuk oogt op de
buis. Zeker in spelletjes en pro
gramma's van andersoortig
lichtvoetig vertier.
Jong en spontaan
„Je verdient er geld mee, het is
leuk om te doen, dus waarom
niet? Ik zou niet weten waaróm
de omroepen me in huis halen.
Bij de NCRV zeiden ze: we heb
ben een jong, spontaan iemand
nodig. Nou, okee. Maar daar sta
ik verder niet bij stil, hoor, dat ik
dan vervolgens jong en spon
taan moet overkomen. Als je dat
gaat proberen, wordt het weer
zo'n kunstje. Ik kijk daar teveel
doorheen."
Heeft zijn nadrukkelijke
aanwezigheid op de TV te ma
ken met ijdelheid of is Van der
Burg voortdurend op zoek naar
zelfbevestiging?
„Zal ik iets over psychologie
vertellen?"
Dachten we met een student
Nederlands van doen te heb
ben, begint Van ,der Burg over
psychologie.
„Maar ik lees ook wel eens
wat. Het gaat heel diep hoor,
dit. Kijk, het zit zo. Kinderen
willen van hun ouders horen:
goed zo, jongen. Maar als zich
dat op een bepaalde manier
ontwikkelt, willen ze van dat
'goed zo, jongen' heel véél heb
ben. Da's een van de redenen
dat mensen bekend willen wor
den. Da's puur de bevestiging
van andere mensen. Als ik heel
veel aandacht krijg, word ik in
mezelf bevestigd, hoe goed ik
wel niet ben. Wat een prettig
gevoel is. Maar het is natuurlijk
makkelijker als je die bevesti
ging uit jezelf kunt halen, als je
die anderen niet nodig hebt. Zo
kijk ik ook naar beroemdheden,
zegmaar."
Afgunst
Als schaatser heeft hij er wel de
gelijk mee te maken gehad: met
opborrelende afgunst. Wat zijn
de mensen toch dom, dacht
Van der Burg toen.'En nu, bij de
televisie, wordt hij er af en toe
wéér mee geconfronteerd. In
een of ander spelletje slingerde
een panelgenoot tot drie keer
toe 'echt lullige' opmerkingen
naar zijn hoofd. Dat hij vol-
Nederland maakt kennis met zangeres Alessahdra
Nigeria-Bulgarije mag voor
2.850 gulden weg. Brazilië-Rus-
land moet 39.900 gulden op
brengen. België-Nederland doet
58.800 gulden en de finale op 17
juli minimaal 79.950 gulden.
Maar als Nederland in de
eindstrijd staat, liggen de zaken
anders. Dan verkoopt de STER
de reclameblokken voor, tijdens
en na de wedstrijd bij opbod.
En voor alle duidelijkheid: het
gaat hier om prijskaartjes voor
een TV-spotje van dertig secon-
den.
Het wereldkampioenschap
Voetbal in de Verenigde Staten
is 'kassa'. De
merchandising -=—===-
draait op volle
toeren. Oranje
frietsaus van Re-
mia, oranje vla in
de schappen van
de supermarkt,
oranje tompou-
cen bij de bak
ker. Nederland is
17 juli
1.26
Maandje voetbal
levert
tien miljoen op
vertelt Morees. „Maar v
ten ons tijdens zo'n WK niet al
leen richten op de adverteerdi .28
die geïnteresseerd is in voetba
De groep die juist gèèn belanj
stelling voor de wedstrijde .00
heeft, moet je ook direct
spreken en vasthouden.
Zo kent de STER tijdens hj
WK de zogeheten nachtkijke
optie. „In de nachtelijke
verkopen we zendtijd onder 1
mom van 3 halen, 2 betalen]
Tijdens de eerste ronde
WK wordt door het
met Amerika bijna
een wedstrijd live
Volgens STER-directeur
is het allerminst zeker dat de
clameblokken
-- die
gulden per
seconde) vol
17 juni tot
r met één ding bezig:
voetbal. De STER speelt daar
handig op in. Loeki in oranje-
outfit, historische voetbalfrag
menten tussen de commercials
door om de kijkers vast te hou
den en de adverteerder de mo
gelijkheid bieden om actuele re
clamespots te maken, waarmee
PTT Telecom tijdens de Olym
pische Spelen van Barcelona
debuteerde door atlete Ellen
van Langen na haar gouden ra
ce telefonerend met haar 'lieffie'
in beeld te brengen.
De STER heeft in totaal 860
minuten reclamezendtijd be
schikbaar in de 233 blokken
rond de 52 WK-wedstrijden.
Voor de STER begon het WK al
maanden geleden. De tijd dat
de verkoper van reclamezend
tijd op de publieke zenders lui
achterover kon hangen tijdens
dergelijke evenementen is defi
nitief voorbij, meent financieel-
directeur Ruud Morees. „Sinds
de komst van RTL is er plots een
concurrent. We moeten nu op
vallen en ons actief bewegen in
de markt."
Oranje wol
Om die aandacht te trekken
stuurde de STER alle grote ad
verteerders en mediaplanners
een paar knotten oranje wol en
een breipatroon onder het mot
to 'Laat de Leeuw niet in zijn
hempie staan'. Tijdens een con
gres van adverteerders deelde
de STER een 'oranje sok uit met
de boöddfchap dat wie de twee
de sok wilde hebben de STER
maar moest bellen. „We hebben
aardig wat tweede sokken uitge:
deeld." Alle kijkcijfers, prijzen,
mogelijkheden, uitzendtijd
schema's en kortingen rond het
WK zijn door de STER in een
opvallend boekwerk verzameld
en onder begeleiding van een
doosje rood/wit/blauw/oranje
schminkkrijtjes („U kunt nu al
intekenen voor de WK") naar de
adverteerder gestuurd. „Deze
week zijn we op televisie begon
nen met het uitzenden van twee
spotjes waarin we de adverteer
der wijzen op het komend WK",
natuurlijk
een kleine
adverteerders
geïnteresseerd
de nachtelijke uren. De
strijden die op die
worden gespeeld zijn
spectaculaire van het
De wedstrijd
Arabië vormt voor ons
lijk een uitzondering." De
bieding 3 halen 2 betalen
niet voor die wedstrijd
niet voor de halve finale
nacht van 13 op 14 juli. Dan
taalt de adverteerder res
velijk 17.100 en 8.550
per spotje.
Opbod
De reclameblokken rond
nale met oranje verkoopt
STER. bij opbod. „In
wordt al langer gebruik
van dit zogeheten pre-1
systeem. Deze
zendtijd verkopen
als er veel vraag
ruimte. Dat gebeurt
land in de finale." Volgens
rees is niet gekozen voor
systeem om zoveel
geld binnen te halen. „Het
drag dat we op basis van
kijkdichtheid moeten
zou veel te hoog
kijkdichtheid van
betekent 150.000 gulden
een spotje", rekent Moree1tr2
voor. Dan krijg je Amerikaans^
toestanden. Dat betaalt nie ha"
mand. Zo'n bedrag overschrijd n
de psychologische grenzen vaid v
de adverteerder." Het minimalff"'
bedrag dat de STER 1
spotje in de finale vraagt is ech
ter niet mis. Inzetten begint b el
79.950 gulden. Tot een paar i
voor de wedstrijd kunnen t
verteerders bieden.
Hoeveel minuten er al v
kocht zijn rond het WK,
Ruud Morees niet zeggen. „He
loopt in ieder geval goed." He
WK Voetbal zal de STER zo v.
wacht Morees zo'n tien miljo
gulden aan inkomsten opleve
ren. „Vergeet niet dat het öp d HJI
andere netten een stuk minder Bi
is'dan normaal. De tarieven ligrd
gen daar veel lager omdat iedei
een bij het voetbal zit. Er is eeiF
maand lang sprake van kanniitsi
balisme."
ril
dat Alessandra in contact kwam
met Lou van Rees. „Hij was en
thousiast. En hij vroeg me: 'Heb
je geen zin om op cruise-sche
pen te gaan werken?' Ik had
daar natuurlijk nog nooit over
nagedacht. Maar toen begon ik
dat opeens natuurlijk wel te
doen. En het leek me wel wat.
Nu heb ik onderhand de hele
wereld gezien. Ik vind het enig
om te doen. Maar ik vind dat je
dat soort dingen moet beper
ken. Althans, als je een solide
carrière als zangeres wil opbou
wen. In Duitsland heb ik nu een
beetje een naam, maar je hoort
in je eigen land ook bekend te
zijn."
„Daarom ben ik ook in Ne
derland bij platenmaatschappij
en langs gegaan. Het valt niet
mee om een voet tussen de
deur te krijgen, zeker als je niet
in een hokje past. Bij de platen
maatschappij, die nu mijn
single heeft uitgebracht, hebben
ze echt naar mijn stem geluis
terd en met me gepraat. Ze be
grepen werkelijk wat ik als zan
geres wil. Voor mij hoeft het
niet louter 'Ik hou van jou en ik
blijf je trouw' te zijn. Ik ik ver
wijs vaak naar Rob de Nijs: ie
der liedje een verhaaltje."
kei bezwaar. En zeker niet het
Duitse publiek. Dat heeft haar al
redelijk in de armen gesloten.
Trouwens, de mensen op heel
wat cruise-schepen ook.
„Mijn vader heeft jarenlang
een dans- en showorkest gehad.
Dat droeg ook zijn naam 'Chris
de Vries'. Hij werkte veel in
Duitsland. Nu heeft hij een ge
luidsstudio in Enschede. Aan
zijn tijd in Duitsland heeft hij
veel contacten overgehouden.
Daarvan heb ik dankbaar ge
bruik gemaakt toen ik eenmaal
had besloten van zingen mijn
beroep te maken."
Soundmixshow
„Ik wilde dat eigenlijk altijd al,
maar mijn vader heeft gepro
beerd m'n enthousiasme wat te
temperen. Hij weet hoe hard
dat vak kan zijn. Daarom heeft
hij er ook op gestaan dat ik m'n
school afmaakte en een behoor
lijke opleiding daarna deed. Vier
jaar ben ik directiesecretaresse
geweest. Maar ik vond dat hele
maal niet leuk. In mijn vrije
tijd deed ik modellen
werk. En ik zong."
Het was via haar
Alessandra: „Als in
een flits drong tot me
door: Ik wil verder met
zingen." foto gpd
Ze heet eigenlijk Alexandra.
Maar in Duitsland vierde al een
Alexandratriomfen als zange
res. „Ik wilde niet de indruk
wekken dat ik dat succes wilde
naapen." Dus werd het Alessan
dra. Zo maakt Nederland dezer
dagen ook met haar kennis, via
haar single 'Een wereld vol ge
luk'.
Ze zingt het met een stem die
als een klok. Tot nu toe
ze zich op covers, maar
publiek zag daarin geen en-
