'Krassers wel kans
op gokverslaving'
Stormen van protest verwacht bij inspraak HSL
1
Muziekexamen met pen en papier
Sterke groei vliegvakanties
Open Avon
Randstad
Rijwielhandelaar naar Amerika
Haagse burgemeester wil
vervolging wegens smaad
I SieMatic
SieMatic Keukencenter Leiderdorp
Bonden leggen ruzie bi!
'Tweede centrum pas
als behoefte blijkt' F
WOENSDAG 18 MEI 1994
gertvisser, 071-356439,plv -chef paul van der kooij, 071-3
leiden paul van der koou
Wie meer wil weten over de ho-
ge-snelheidslijn, kan vanaf deze
week een 31 centimeter dikke
stapel nota's inzien op gemeen
tehuizen, provinciehuizen,
openbare bibliotheken en het
ministerie van Verkeer en Wa
terstaat van Rijkswaterstaat.
Volgende week gaan bovendien
informatie-avonden van start in
gemeenten die mogelijk getrof
fen kunnen worden. Betrokken
ambtenaren verwachten 'stor
men van protest'.
Het zijn gemeenten langs het
favoriete Groene Hart-tracé van
het kabinet, zoals Hazerswoude
(30 mei), Hoogmade (2 juni) en
Rijp wetering (14 juni). Maar
ook gemeenten als Leiderdorp
(6 juli) en Zoeterwoude (7 juli).
Ze liggen aan het eerste alterna
tief: de variant naast de A4,
Zelfs de gemeente Den Haag
krijgt een avond. Ook over het
grondgebied van de residentie
lopen tracés: de bestaande lijn
en een nieuwe lijn naast de ou
de lijn. Volgens de nieuwste
HSL-nota geeft het bestaande
spoor de flitstrein te weinig
ruimte. Sporen ernaast zouden
te duur zijn en te veel schade
aanrichten in de binnensteden
van Den Haag en Leiden.
Toch heeft projectleider K.H.
van Hout deze varianten aller
minst afgeschreven. Zo vindt hij
dat Provinale Staten van Zuid-
Holland een 'politiek belangrijk
signaal' hebben afgegeven door
de eisen dat 'de oude lijn' op ta
fel blijft.
Hoewel de HSL centraal staat
op de inspraakavonden, mogen
bezoekers van de voorlichtings
avonden in Hazerswoude-Rijn-
dijk, Hoogmade, Leiderdorp,
Nieuw-Vennep, Roelofarends-
veen en Zoeterwoude-Rijndijk
ook vragen stellen over de ver
breding van de A4. Die twee
projecten kunnen namelijk het
nodige met elkaar te maken
hebben. Bijvoorbeeld wanneer
de HSL toch langs de A4 zou
worden gelegd. Of wanneer de
A4 juist naast de HSL wordt ge
legd, westelijk van Nieuwe We
tering en/of oostelijk van Lei
derdorp.
„Probleem is alleen dat de
plannen voor HSL en A4 in ver
schillende fases verkeren", zegt
de projectleider voor dit gebied,
A.C. van Rij. Voor de flitstrein
zijn tracés bedacht en uitgete
kend, voor de verbrede rijksweg
is slechts duidelijk welke varian
ten worden bekeken. Dat zijn:
een gewone verbreding, een
omleiding achter Leiderdorp
en/of een omlegging achter
Nieuwe Wetering. „Maar als
mensen meer zaken willen laten
onderzoeken, kunnen ze dat
aangeven", aldus Van Rij.
Grote afwezige zal de vrouw
achter de HSL zijn, Maij-Weg-
gen. Ze is nog maar even ver
keersminister en hoopt binnen
kort de overstap te maken naar
het Europees Parlement.
Vreemd vinden haar woord
voerders dat niet: het hele kabi
net heeft in principe voor een
nieuwe lijn gekozen. Niet alleen
de eerstverantwoordelijke Maij-
Weggen.
Projectleider K.H. van Hout
verwacht stormen van protest:
„We hebben geprobeerd de re
gio zo min mogelijk pijn te
doen, maar hoe je het ook
wendt of keert: pijn doet het",
aldus algemeen projectleider
Van Hout.
Na de informatie-avonden, is
er tot 19 september de moge
lijkheid om een protestbrief te
sturen naar: inspraak Nota Ho
gesnelheidslijn, postbus 97611,
2509 GA Den Haag. In oktober
volgen dan nog wat hoorzittin
gen en praat de nieuwe ver
keersminister met betrokken
(gemeente)besturen.
Samen met adviezen gaat dat
richting kabinet, dat vervol,
bekijkt of het de plannen biU
voor die richting pariej|
gaan. De Tweede Kamer 1
nog voor de zomer van
over de HSL te praten, de E J|
Kamer doet dat waarschjHj
in de herfst van dat jaar.
Als de Kamers akkoord;
worden de tracés tot op de
ter nauwkeurig uitgeteld
Over dit concept-tracé volg
nieuwe inspraakronde. Alf*^
weer is goedgekeurd, wachi
trokkenen alleen nog de recr-"
We zijn dan inmiddels en
jaren verder. De nieuwe lijm
schijnt dan ook pas rontj
eeuwwisseling.
Winst loten vaak gelijk weer ingezet
rotterdam gpd
Naar schatting over een halfjaar zullen de eerste mensen
die verslingerd zijn aan krasloten aankloppen bij de
hulpverleners. Dat verwacht Marja van Gent, teamleid
ster van het Buro Gokhulpverlening Rotterdam. Overi
gens heeft zich al een krasser gemeld bij het bureau. Dat
gebeurde vorige week maandag, de eerste dag dat de lo
ten in omloop waren. Deze mevrouw verloor in korte tijd
vierhonderd gulden.
hulpverleners hebben daar al
tijd anders over gedacht. En nu
blijkt dat onze conclusie waar
heid wordt".
Van Gent baseert die uit
spraak onder meer op een klein
onderzoekje dat de medewer
kers van het bureau in Rotter
dam hebben uitgevoerd. „We
zijn vijf sigarenhandelaren afge
gaan en hebben gekeken en ge
praat met de verkopers. We za
gen dat de mensen die de loten
kopen hun winst gelijk weer in
zetten. De verkopers bevestig
den dat beeld. Ook worden aan
jongeren die nog geen 18 zijn
loten verkocht, terwijl dat niet
mag. Mijn dochter kreeg ze
zonder problemen. We zagen
dat jongens van hooguit 14, 15
,,Ze vertelde dat ze ieder nieuw
kansspel uitprobeert. We heb
ben met haar gepraat, haar pro
beren te laten uitvinden waar
om ze die spanning, die het spel
met zich meebrengt, nodig
heeft. Dat kan van alles zijn:
eenzaamheid, verdringing van
relatieproblemen, enzovoorts.
Het systeem van de krasloten
is gebaseerd op hetzelfde prin
cipe als de fruitautomaten, zegt
Marja van Gent. „Je ziet onmid
dellijk het resultaat van je gok.
Maar de fruitautomaten wil de
overheid nu juist in de buurt
huizen en snackbars verbieden.
Dat is een heel dubbel beleid.
Aan de ene kant wil de overheid
van de gokautomaten af, terwijl jaar oud krasloten kochten. Ver-
de andere kant reclame
laat maken voor krasloten
Al vanaf het moment dat er
sprake was van de invoering
van de krasloten heeft het Buro
Gokverslaving contact met de
Sporttotalisator die de loten op
de markt brengt. Van Gent: „De
Sporttotalisator heeft de Katho
lieke Universiteit Brabant een
der nemen ouders hun kinde
ren mee. Die mogen dan de
vakjes open krassen".
De 'drempel' die de overheid
heeft willen opwerpen, door de
krasloten uitsluitend via tabaks
handelaren aan te bieden, werkt
niet, waarschuwt Marja van
Gent. „Sigarenboeren verkopen
ook snoep. Kinderen komen
onderzoek laten doen waaruit veel in die winkels en daardoor
komen ze al op jonge leeftijd in
aanraking met de krasloten".
„Het krassen van zo'n lot
heeft hetzelfde effect als spelen
op een fruitautomaat," zegt Van
Gent. „Je hebt geen oog meer
voor de wereld om je heen. Je
hoeft aan niets anders te den
ken. Je kunt een bepaald verve
lend gevoel, bijvoorbeeld door
dat je schulden hebt, wegden
ken. Dan speelt ook het 'ma
gisch denken' een rol. Het idee
dat je alles wat je verloren hebt
kunt terugwinnen, want dat vol
gende lot geeft beslist de grote
klapper".
Voor de tekst op het kraslot
'voorkom gokverslaving, speel
met mate' heeft Marja van Gent
een licht cynisch lachje over. De
mededeling op de achterkant
dat de gemiddelde winstkans 1
op 5,5 is, noemt ze 'de mensen
een rad voor ogen draaien'.
„Dat is een lokkertje. Je kunt
ook ƒ2,50 winnen, hetzelfde
bedrag dat een kraslot kost. Die
prijs komt heel wat vaker voor
dan de grotere prijzen".
Het Buro Gokverslaving vindt
dat het geld dat nu voor de re
clame van krasloten wordt ge
bruikt beter in de preventie van
gokverslaving kan worden ge
stoken. Verder ziet het bureau
graag dat mensen die de loten
verkopen een informatiemiddag
over gokverslaving van het bu
reau bijwonen. „Die bieden wé
nu al aan de fruitautomaten-
branche aan. Cursisten leren
hoe ze gokproblemen kunnen
herkennen en waar ze mensen
met deze problemen naartoe
kunnen sturen".
leiden Het geluk lacht de Leidse rijwielhandelaar E.C. van Dam (links) weer toe. Een jaar nadat zijn pape
gaai in koelen bloede werd vermoord bij een inbraak, heeft hij een geheel verzorgde reis voor twee perso
nen gewonnen naar het WK in Amerika.
De Feyenoord-fan kreeg deze hoofdprijs in het WK-spel van het Leidsch Dagblad gisteravond uit han
den van Ajax-doelman E. van der Sar. Notaris J. Karstens trok het winnende lot in het Warmondse Dekker
complex, waar de ondernemers bijeen waren die hadden geadverteerd op de acht WK-pagina's in deze
krant.
Voor iedere advertentie kregen ze een of twee loten. Dat Van Dam gisteren won, betekent wel dat hij
zijn net verbouwde zaak aan het Noordeinde deze zomer veertien dagen moet sluiten.
FOTO HENK BOUWMAN
Postercampagne tegen vossejacb
leiden clazinus v
Nee, leerlingen hoeven geen
muziekinstrument mee te ne
men naar het examen. Een pen,
papier en een scherp oor zijn
voldoende. Een kleine groep
leerlingen deed gisteren schrif
telijk examen in het keuzevak
muziek. Bijvoorbeeld op het Ag-
nes-college in Leiden.
De schriftelijke vragen wer
den gesteld aan de hand van zes
muziekfragmenten die via een
geluidsinstallatie werden afge
speeld. „De fragmenten lopen
uiteen van barok tot popmuziek
en jazz", vertelt muziekleraar
Huub de Vriend van het Agnes-
college „Het is niet zo dat alleen
klassieke muziek aan bod komt.
Ook house en rap, zolang als het
maar goede muziek is. Liederen
over het wereldkampioenschap
voetbal bijvoorbeeld behande
len we niet."
De examenkandidaten moes
ten onder meer een aantal ma
ten van een muziekstuk 'verta
len' in noten. Met andere vra
gen werd de kennis van de mu
ziekgeschiedenis getest: 'Moet
dit fragment muziek gerekend
worden tot de stroming van de
Romantiek of tot de Barok, en
waarom?' Volgens De Vriend
was het examen pittig, maar wel
te doen „Ik heb het examen ook
gemaakt en na afloop de ant
woorden vergeleken met die
van een collega. Het bleek dat
we bij drie vragen verschillende
antwoorden hadden.
Muziek wordt al twintig jaar
als eindexamenvak gegeven op
de middelbare scholen. „Het is
beslist geen soft vak. Het is ze
ker niet makkelijk", benadrukt
De Vriend. „We hebben eens
gekeken wat voor soort leerlin
gen muziek in hun pakket ne
men. Het bleek dat zowel
alpha- als bèta-leerlingen mu
ziek doen."
Filosofie
Het schriftelijke eindexamen fi
losofie stond gisteren in het te
ken van kunst en de beoorde
ling van kunst. Examenkandida
ten van het VWO moesten rea
geren op prikkelende stellingen
als: „Klassieke muziek beïn
vloed de menselijke ziel ten
goede, popmuziek schaadt de
ziel." En: „Kunst betekent een
verrijking van het persoonlijk
leven." Het zijn stellingen waar den haag »anp
je alle kanten mee uit kunt. Wat
voor antwoord je ook geeft, het
gaat er om dat het goed wordt
beargumenteerd.
Bij de laatste stelling was een
citaat afgedrukt uit een lezing
Kees Vuyk: „Kunst zien, muziek
horen, theater bijwonen het
mooist zijn deze gebeurtenissen
wanneer je na afloop het gevoel
hebt dat ze iets met je gedaan
hebben waarvan je vooraf zelfs
niet vermoedde dat het met je
zou gebeuren. Je bent vervuld
van iets waar je niet om ge
vraagd had. Hier regeert niet
het gebrek, dit is pure rijkdom."
Burgemeester Havermans van
Den Haag wil dat juridisch, fis
caal en economisch adviseur dr.
W.B. Evers uit Nootdorp wordt
vervolgd. De man beschuldigde
de burgemeester onlangs van
het aannemen van smeergeld.
Dit heeft een woordvoerder van
de gemeente gisteren bekend-
De Haagse burgemeester
heeft de hoofdofficier van justi
tie per brief gevraagd Evers aan
te klagen wegens smaad en las
ter. De brief is mede-onderte
kend door wethouder Meijer
van verkeer en vervoer en een
ambtenaar van de gemeentelij
ke dienst bouwen en wonen.
Ook qua prijs
bieden wij u het
beste I.D.
SieMatic keukens zijn zó perfect dat
sommige mensen denken dat ze
'onbetaalbaar0 zijn. Onze reactie; kijk
eens rond in onze showroom.
SieMatic heeft 42 keukenseries, op 18
I verschillende prijsniveaus.
I Dus ook voor u maken wij graag een
I.D., een Individueel Design. Ons com-
plete voorstel van een speciaal voor u
ontworpen keuken.
Van SieMatic. In elke prijsklasse top-
klasse. Kom even langs. Het SieMatic
keukenideeënboek ligt voor u klaar.
't Liefst een SieMahc.
den haag gpd
Afrikanen die wonen rond het
Victoriameer lusten geen Nijl-
baars meer. Ze huiveren voor
indirect kannibalisme. De Afri
kanen langs de oevers van het
immense binnenwater geloven
dat de vleesetende baars zich
voedt met lijken die in Rwanda
in het water zijn gedumpt en
via de rivier Kagera in het Vic
toriameer belanden. In Neder
land blijft de "Victoriabaars' ge
woon op de menukaart staan.
Nijlbaars-importeur 1BG in
Breda ziet geen reden alarm te
slaan.
In de oorlog tussen Hutu's
en Tutsi's zijn duizenden lijken
Op Nederlands menu
Afrikanen laten
lijken etende
nijlbaars staan
in de rivier Kagera, die uit
mondt in het Victoriameer, ge
gooid. In Tanzania, dat met
Kenia en Oeganda het Victoria
meer omzoomt, zouden zelfs
mensentanden in de vissen ge
vonden zijn.
De Nijlbaars, in restaurants
vaak verkocht als Victoria
baars, kan wel zo'n driehon
derd kilo zwaar worden. IBG
importeert jaarlijks zo'n twee
duizend ton van deze vissoort,
waarvan het bedrijf een deel
levert aan Nederlandse visver-
werkers en restaurants. De rest
is bestemd voor de Europese
markt.
De importeur heeft op de
Kenyaanse oever van het Vic
toriameer Nederlandse mana
gers bij visserijbedrijven gesta
tioneerd. IBG-woordvoerder
Ralph Vodegel: „De vis wordt
herhaaldelijk grondig gecon
troleerd. Eerst door onze men
sen ter plaatse, dan bij import
in de EG en vervolgens laten
wij het produkt door een onaf
hankelijk bureau nog eens tes
ten."
schiphol. gpd
Meubelplein 9, Leiderdorp, tel. 071-412615 (Is etage Mijnders Meubelen)
Openingstijden: ma. 13,00-17.30, di. t/m vrij. 9.30-17.30, zat, tot 17.00 uur, do. avond koopavond
De vliegvakantie is helemaal te
rug. Viel 1993 enigszins tegen
(-6 procent), nu lijkt er een wa
re run op vliegvakanties aart de
gang. Op alle bestemmingen,
behalve Turkije, is een forse
toename van het aantal boekin
gen te noteren. Volgens de AN-
VR/NIPO-prognose is er tot en
met 24 april in totaal zo'n 12
procent meer geboekt dan vorig
jaar.
Snelste groeier onder de be
stemmingen is Spanje met 36
procent meer boekingen. Por
tugal komt op de tweede plaats
(+33 procent). De Can arische
Eilanden staan op 24 procent
winst. Griekenland, Cyprus, Is
raël, Italië, Malta, Marokko en
Tunesië doen het ook goed met
12 procent meer boekingen dan
vorig jaar.
De cijfers van Turkije zijn
ronduit desastreus te noemen.
Door het politieke geweld of
althans de berichtgeving daar
over noteert het land een
boekingsachterstand van 30
procent. Minder goed lopen ook
de verre bestemmingen. Hier
bedraagt de groei slechts één
procent.
De cijfers werden gisteren be-
den haag anp
De Dierenbescherming is deze
week gestart met een landelijke
postercampagne om de jacht
op jonge vossen te verbieden.
Een verbod zou moeten gelden
van maart tot september, de pe
riode dat vossen hun jongen zo
gen. In Nederland doden jagers
per jaar tussen de twee- tot
drieduizend pasgeboren dieren,
aldus de Nederlandse Vereni
ging tot Bescherming van ree
ren. let
ijn
Op de bovenste helft vaha1
'schokkende' poster staanjag
jonge vosjes afgebeeld pel
daaronder de tekst „Zondeflei
bescherming hebben dezenu
ren geen leven". Het ondyor
deel bestaat uit een foto|ve
drie doodgeknuppelde vdan
met de tekst „Stop de jachoe
zuigelingen, doe iets". Ie c
leiden rudolf kleun
De Industriebond FNV en de Industrie- en Voedingsbond
hebben vrede gesloten. Tussen beide bonden ontstond weder|e!
irritatie tijdens een aantal CAO-onderhandelingen. Hoogte|nv
daarbij was de gang van zaken waar de FNV een staking uitfr.a
terwijl de CNV-bond daarentegen het eindbod van de directire
uitstekend accepteerde. FNV'ers verweten het CNV een Judaspn'
stelling, terwijl bondsvoorzitter Bé van der Weg tijdens een ailor
vergadering de vraag opwierp of de Industrie- en Voedingst?nt
CNV zich nog wel vakbond mocht noemen. Van der Weg is nii*°
min aan tafel gegaan met voorzitter Doekle Terpstra van de Ger
bond. Beide voorzitters hebben vervolgens alle problemen u?0(
praat. wt
Voor levertransplantaties
«i lec
ningen (hèt levertransplal^
centrum) gestaag moet gror
tot ongeveer 80 per jaar. \Qe'
jaar vonden daar 42 transpg^
taties plaats. LevertransplcL
ties worden nu ook uitgevr
in de academische zieker^0
J zen van Rotterdam en Lere.
In de Maasstad ging het \s
jaar om Vijftien transplanta^3'
in Leiden negen. Tot m£°
april werden in ons land 2(^.e
vertransplantaties uitgever1'
Groningen (11), Rotterdam
en Leiden (3). af
den haag gpd
Er komt pas een tweede cen
trum voor levertransplantaties
in ons land als daar behoefte
aan blijkt te zijn. Om een goede
kwaliteit te waarborgen, moeten
er in het tweede centrum mini
maal 20 tot 30 transplantaties
per jaar plaatsvinden.
Minister d'Ancona (WVC)
heeft dit de Kamer laten weten.
De bewindsvrouw zegt dat het
aantal levertransplantaties bij
het academisch ziekenhuis Gro-
Evers zei dat deze dienst on
derhands geld vraagt voor snel
lere realisering van bouwplan
nen. De gemeente werkt harder
als er maar extra wordt betaald,
aldus Evers. Volgens hem heeft
een ondernemer die een gokhal
wil bouwen, een half miljoen
gulden èxtra betaald om eerder
een vergunning te krijgen. De
Haagse burgemeester is veront
waardigd over de uitlatingen
van Evers. De gemeente geeft
toe dat sommige ondernemers
een extra bedrag betalen. Maar
dat bedrag is nodig omdat de
gemeente extra kosten moet
maken om deze ondernemers
meer begeleiding te kunnen ge-
Haagse Hogeschool
Woensdag 25 mei '94
van 18.00 tot 20.00 uur
fce
J6
Wegastraat 44 ve
Beleid, Bestuur Management Opleidingen (ut
Opleiding tot Verpleegkundige (dt) g£
Opleiding tot Verpleegkundige in de V\
Maatschappelijke Gezondheidszorg (ut+dt)
Opleiding van Kader in de Gezondheidszorg (j^
v<
Helenastraat 15
Sociaal Pedagogische Hulpverlening (ut+dt) K
Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (utdr
z<
Saffierharst 105 E
Culturele Maatschappelijke Vorming (ut+dt
Personeel Arbeid (ut+dt)
(vt=vo!tijd, dt=deeltijd)
Inlichtingen en aanvraag
brochures: 070-3499810
Parlementariërs willen stop o]
experimenten Gene Pharming
den haag jan kuys
kendgemaakt tijdens de presen
tatie van de jaarcijfers van
Transavia Airlines. Transavia,
dat dik 25 miljoen gulden winst
maakte, zet dit jaar 17 vliegtui
gen in om passagiers naar en
van hun vakantiebestemming te
vervoeren.
Transavia-directeur Legro re
kent op een vervoersgroei voor
zijn maatschappij met 12 pro
cent ten opzichte van 1993. De
maatschappij verwacht voor het
eerst in de geschiedenis twee
miljoen passagiers te vervoeren.
Daarmee wordt zij op de KLM
na de grootste gebruiker van
Schiphol.
De fracties van PvdA, D66 en
Groen Links in de Tweede Ka
mer hebben minister Bukman
van landbouw gevraagd een
eind te maken aan de experi
menten van het Leidse bedrijf
Gene Pharming. Door middel
van genetische ingrepen bij
koeien probeert Gene Pharming
menselijke eiwitten te produce
ren. De kamerfracties noemen
de experimenten ethisch ontoe
laatbaar.
Het Leidse bedrijf heeft van
Bukman onder een aantal voor
waarden toestemming gekregen
voor het doen van onderzoek.
Een van die voorwaarden be
treft de vraag of de experim
ten in ethisch opzicht ven
woord zijn. Volgens de vrag
stellers Vart Ojik (Groen Lin
Swildens (PvdA) en Ter V'
(D66) heeft Gene Pharming
grens van het toelaatbare o\
schreden. Zij storen zich vof
aan de afspraak die Gene Ph
ming met Nutricia heeft
maakt over een commerci
exploitatie van de eiwitprod
tie.
De kamerleden vinden dal j
afspraak met Nutricia heeft r
leid tot een andere opzet 1
het onderzoek en dat daan
de aanvankelijk verleende V
gunning niet langer geldig is, -
Alle SieMatic keukens kunnen kookklaar geïnstalleerd worden.
