Duitse stacaravans verdringen de
Nederlandse langs Hollandse kust
Toerisme
Loterijen als volksvermaak
Watersportdag op
zaterdag 28 mei
Ik wens een Reisburo.
Geen reis-shop in 'n...
^TOERKOOP
ZATERDAG 14MEI1994
REDACTIE ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
El SB ER ICHTEN
a Stijl-picknick
Ook deze zomer kan er weer worden
P igepicknicked in de stijltuinen van het land
goed Beeckestijn in Velsen-Zuid. Er is een
dagarrangement samengesteld waarbij een
fiets- of wandeltocht in de omgeving wordt
gecombineerd met een museumbezoek en
een lunch in de open lucht (bij slecht weer
overdekt) uit een door de organisatie ver
strekte picknick-mand. In de buitenplaats,
een van de beste bewaarde van ons land,
an' worden tevens wisselende exposities ge-
j5lj houden. Prijs 39,95 voor de fietstocht en
n 4 minder voor de wandeltocht.
-i Info: telefoon 02550-33520.
Be Varen in Jisperveld
4.
Joop Rem gaat onverdroten voort met zijn
befaamde vogeltochten door het Zaanse
Wormer- en Jisperveld. Zijn rondvaarten
vertrekken vanaf de steiger bij Dorpshuis
De Lepelaarm Jisp en voeren de passagiers
door een uniek natuurreservaat dat be
faamd is om zijn vele weidevogels. Te ob
serveren vallen onder meer broedkolonies
van kokmeeuwen, tientallen paren visdief-
jes, enkele paren zwarte sterns en vele grut
to's, futen, lepelaars, kieviten en tureluurs.
Met een beetje geluk ziet men zelfs kemp
hanen. De tochten worden tot en met 29
mei elke zaterdag en zondag gehouden.
Vertrek tussen 10.30 en 11.00 uur.
Info en reserveringen: Zaanse VW, tele
foon 075-162221.
Tour d'Auberge
De Nederlandse Jeugdherberg Centrale
(NJHC) heeft speciaal voor lange-afstands-
fietsers een Tour d'Auberge samengesteld.
De rit door Nederland gaat over meer dan
duizend kilometer, verdeeld in vijftien etap
pes. Elke dagrit eindigt uiteraard bij een
jeugdherberg waar overnacht kan worden.
Het traject (grotendeels over vrijliggende
fietspaden) is beschreven in een brochure
(prijs 12,50) die ook toeristische informa
tie verschaft.
Info: NJHC Amsterdam, telefoon 020-
5513123.
Zandsculpturen
Zo'n vijfjaar geleden op het strand van
Scheveningen werd een voorzichtig begin
gemaakt met het maken van zandsculptu
ren. Nu lijkt het een rage te worden. Paleis
Het Loo toonde op 16 en 17 april (museum-
weekeinde) het eerste zandkasteel van het
seizoen; Scheveningen volgt op 18 mei tot
en met 23 mei. De bouwwerken daar kun
nen onder gunstige omstandigheden
nog tot 12 juni worden bewonderd. Even
verderop, in de miniatuurstad Madurodam,
wordt omstreeks die tijd in de weekeinden
ook geknutseld aan een kasteel van vier
meter hoog.
n Aspergetochten
Een asperge-steker aan het werk. foto pr
Gaat voorlopig nog wel even door: Asperge-
tochten in alle soorten en maten. In Noord
en Midden-Limburg worden er verschillen
de georganiseerd, al dan niet gecombineerd
met een heuse 'Aspergevakantie'. Hoogte
punt vormt de Tour d'Asperges, een fiets
driedaagse die op 17, 18 en 19 juni Venray
als startplaats heeft. Het evenement wordt
dit jaar voor de tiende keer gehouden en er
kan worden gekozen uit routes van dertig
en zestig kilometer.
Info en reserveringen: VW Venray, tele
foon 04780-13400.
Ook in de haven van Enkhuizen wordt aandacht besteed aan de Landelijke Water-
foto hans van weel
Nederlands Kansspelmuseum in Den Haag
De eerste Landelijke Watersportdag, een bundeling van de Watersportdag
(ANWB) en de Open Dag Waterrecreatie (Nederlands Bureau voor Toerisme),
wordt dit jaar gehouden op zaterdag 28 mei. Op 33 plaatsen in het hele land
vinden op die datum evenementen plaats, waarbij het publiek kan kennisma
ken met alle facetten van de watersport. Hoofdlocatie is Almere Haven, waar
tussen 10.00 en 17.00 uur een groot aantal activiteiten zal worden georgani
seerd. Daaronder surfen, zeilen, jetskiën, hengelen en kanovaren. Ook wordt er
een watersportmarkt gehouden.
'Trecker, treckt mij tenminsten
wat, off ik geeff u een schop in 't
gat.' Het is een van de prosen
(deviezen of motto's) die een Io-
tenkoper in de middeleeuwen
meegaf aan de lootmeester. Bij
de trekking werd de prose van
de prijswinnaar publiekelijk
voorgelezen. Loterijen bestaan
in Nederland al zo'n vijfeneen-
halve eeuw en behoren van
oudsher tot het volksvermaak.
Het voorlezen van de prosen,
die zo spits mogelijk moesten
zijn, droeg daaraan bij. Het
diende ook wel een beetje een
vrolijke boel te blijven, want een
trekking nam weken en soms
maanden in beslag. Dag en
nacht ging het door, niet zelden
ondersteund met toneelstukken
en optochten.
In de middeleeuwen en de zes
tiende eeuw bestonden er voor
al stadsloterijen, waarbij regel
matig meer dan een kwart mil
joen loten werd verkocht. Het
gokken via loterijen begon ech
ter volgens de overheid zo uit
de hand te lopen, dat de Staat
in 1726 de stadsloterijen ver
bood. Er kwam een staatsloterij
voor in de plaats, die nooit
meer is verdwenen. Vandaag de
dag gaan er per trekking zo'n
2,4 miljoen over de toonbank.
De geschiedenis van het Neder
landse loterijwezen is te volgen
in het Nederlands Kansspelmu
seum, dat vorige maand in het
nieuwe gebouw van de Staatslo
terij in Den Haag werd ge
opend. De expositie maakt dui
delijk dat de stadsloterijen in de
vijftiende eeuw zijn overge
waaid uit Vlaanderen. Daar
placht men zo nu en dan bij
zondere prijzen uit te keren in
de vorm van ambtelijke functies
zoals het wijnbroederschap. In
de Nederlanden beschouwden
de steden de loterijen als een
bron van neveninkomsten om
tekorten aan te vullen of grote
openbare werken uit te voeren.
Daarnaast waren er charitatieve
loterijen. De opbrengst daarvan
werd gebruikt voor armenzorg,
het instandhouden van pest-,
dol- en gasthuizen.
Sommigen hadden een heel ei
genzinnige opvatting van het
loterijwezen. Zoals die Limbur
ger, die zijn kasteelachtig land
huis tot hoofdprijs maaktë. Hij
verkocht duizend loten a dui
zend gulden en bombardeerde
vervolgens zichzelf tot winnaar.
Maar dat was in een tijd (vóór
1964) toen de trekkingen nog
werden verricht op de oude ma
nier en er niet zoveel toezicht
was als nu. In het museum is
zo'n trekkingsscène nage
bouwd. Het ging met twee
draaibare trommels. In de ene
zaten de lotnummers, in de an
dere evenveel briefjes waarvan
de meeste blanco waren: de
nieten. Uit beide trommels
werd dan tegelijk een briefje ge
trokken.
Het nieuwe museum heeft
nauw samengewerkt met het
Belastingmuseum in Rotterdam
dat ook een deel van de collec
tie leverde. De bedoeling is er
een nationale collectie van te
maken. Bij het in kaart brengen
van de geschiedenis van de
kansspelen is ook contact ge
zocht met universiteiten. De be
doeling is in de toekomst wisse
lende tentoonstellingen in te
richten over andere vormen van
kansspel, zoals de paardentoto,
de lotto en casino's.
Deense veerdienst
op nippertje gered
De Deense veerdienst tussen Grena (Jut
land) en Hundested (Seeland) zal niet, zoals
eerder bekend werd gemaakt, een jaar wor
den onderbroken. Het oude schip is welis
waar reeds uit de vaart genomen, maar
vanaf 1 mei vaart een 'invaller' tussen beide
plaatsjes: de Anne-Marie, een oude boot
van de Deense Spoorwegen. Per 1 mei 1995
wordt die dan weer afgelost door een mo
dern, snel vaartuig.
U wenst een Reisburo met
persoonlijk objectief advies.
Waar men u persoonlijk kent.
Van Limburg, hèt Reisburo
voor Persoonlijkheden.
Reisburo Van
Heemslede: Binnenweg 199, 280155
Hillegom: Meerstraat 13, 24643
Hoolddorp: Concourslaan 88. 51011
Geheimzinnige branden en dreigementen verpesten sfeer
Free-enterprise verjaagt Nederlandse caravanhouders van hun plaatsjes langs de Hollandse kust. Ze dienen plaats te maken voor meer betalende Duitsers.
Steeds meer kapitaalkrachtige Duitsers verdringen iets minderbedeelde Ne
derlandse langkampeerders van de campings langs de Hollandse kust. Die
tendens signaleert het Nederlands Adviescentrum Kampeerders (NACK) in
Amstelveen aan de vooravond van het nieuwe kampeerseizoen, dat duurt tot
eind oktober. De belangengroep wijt de ontwikkeling aan de vrije markt,
waardoor forse huurverhogingen te pas en te onpas worden doorgevoerd.
De bijna 300.000 langkampeerders in Ne
derland zijn geconcentreerd op de Veluwe,
Noord-Brabant en Noord-Holland, gevolgd
door Zeeland en de eilanden Texel en Ter
schelling. Ze genieten nauwelijks wettelijke
bescherming. Tot groot ongenoegen van
het NACK blijft de overheid op de recreatie-
markt aan de zijlijn staan, en ziet toe hoe
campingbazen het vrije spel van de grote
vraag en het kleine aanbod uitbuiten ten
koste van de langkampeerders.
Hoogeveen: „Recreanten voelen zich
vaak in het nauw gedreven. Nog steeds
wordt de sfeer in deze tak van sociale recre
atie in veel gevallen gekenmerkt door inti
midatie, bangmakerij en de rechteloosheid
van de recreant."
Het NACK schat dat momenteel 80 procent
van het aantal stacaravans en zomerhuisjes
aan de kustlijn in Duitse handen is. Globaal
genomen kost een stacaravan 2.000 gulden
stageld per jaar. Diverse campinghouders
hebben hun prijzen echter geleidelijk aan
verhoogd, met uitschieters tot ruim 5.000
gulden.
„Dat is funest voor de gemiddelde
(Nederlandse) langkampeerder, die vaak
vutter, WAO'er of AOW'er is", concludeert
jurist J. Hoogeveen namens het NACK, de
stichting die de belangen behartigt vaft
2.500 leden.
Per jaar behandelen de medewerkers
zo'n 3.000 klachten. Volgens de woordvoer
der is er een forse stijging van het aantal
problemen waarneembaar. Ook bij ANWB
Rechtshulp is het aantal klachten gestegen,
mede na de uitgave van een speciale folder
over de rechten, plichten en problemen van
de vaste kampeerders! In 1993 alleen al
moesten 2.000 klachten afgehandeld wor
den.
Koning te rijk
Jan (60, bouwvakker, net met de vut) en Ria
(59, moeder van drie kinderen) vluchten al
dertig jaar lang bijna wekelijks van Amster
dam drie hoog achter naar de Veluwe.
Daar vinden ze rust, in hun stacaravan om
ringd door bos. Hun stekkie of paleisje heb
ben ze door de jaren heen bijeen gesprok
keld. Ze timmerden zelf een schuurtje, be
taalden elk jaar trouw de huur en voelden
zich met hun kinderen de koning te rijk.
Toen Jan nog werkte, bivakkeerde de fami
lie tijdens de zomervakantie op de cam
ping, terwijl vader dagelijks heen en weer
pendelde tussen stacaravan en werk.
De campinghouder dreigt nu roet in het
eten te gooien. Hij heeft een 'herstructure
ring' van het terrein aangekondigd. Zo'n
vijftig stacaravans, waaronder die van Jan
en Ria, moeten wijken voor nieuw te bou
wen chalets, die de campingbaas zelf gaat
verhuren.
Hoogeveen: „Dit soort gevallen geven mij
wekelijks voldoende werk." Uit dossiers van
het NACK blijkt dat de ondernemer dikwijls
schermt met de term 'herstructurering', wat
veelal inhoudt dat de bestaande ruimte ge
bruikt gaat worden voor de bouw van luxu
euze bungalows. Recreanten dienen met
huis en haard te vertrekken naar elders.
Ontbreekt de wil daartoe, dan weigert de
ondernemer simpelweg een nieuw huur
contract. „Of hij gooit 's nachts een bran
dende petroleumlamp in een caravan, zo
dat het tweede huisje afbrandt."
Ook verhoogt een aantal campingbazen
in Nederland stelselmatig de prijzen door
exploitatietekorten en investeringen af te
wentelen op vaste gasten. Juridisch zijn die
verhogingen van huur- en standplaatsprij-
zen mogelijk, omdat er geen bovengrens
bestaat. „Maar ook de recreanten gaan niet
foto archief
altijd vrij uit", relativeert Hoogeveen.
Zo was er een campinggast in Noord-
Holland die meende teveel aan stageld te
hebben betaald. Hij besloot dit eigenhandig
te verrekenen door enige henderden gul
dens te verdrinken in de kantine. Op reke
ning van de zaak. Zijn caravan brandde en
kele dagen later af. De dader is onbekend."
Het ministerie van landbouw en visserij,
waar langkamperen onder valt, blijft hame
ren op de noodzaak van free-enterprise en
op de mondigheid van de burger. Duidelij
ke regelgeving is volgens de overheid niet
nodig, de markt reguleert zichzelf. Dat geeft
spanning, getuige de belevenissen van
Hoogeveen. Onverbloemd schreeuwen de
verbolgen recreanten hun tegenpartij in het
gezicht. Hoogeveen treft dikwijls mensen
die „straks gaan meppen", die „als hij met
z'n poten aan mijn caravan komt" dreigen
met: „Ik ga gekke dingen doen" en „Ik zal
persoonlijk met hem afrekenen". Soms vra
gen de medewerkers van NACK zich af wat
er nog leuk is aan langkamperen.
NACK-voorlichter G. van den Berge: „En
vechten de recreanten niet met de onder
nemer, dan is het wel met de buren. Maar
ja, de problemen komen vaak van dezelfde
campings. Er zijn gelukkig honderden goe
de standplaatsen, met prima campingba
zen."
Museum van 20ste
Eeuw in Hoorn
In Hoorn op zichzelf al een bezienswaar
digheid is sinds enige tijd in twee oude
kaaspakhuizen het Museum van de 20ste
Eeuw gevestigd. Speciaal ingericht voor wie
niet meer weet hoe kolossaal de afmetingen
van de eerste videorecorders waren, een
keuken anno 1950 eruit zag en hoeveel er
overhoop moest worden gehaald om zoiets
simpels als een foto te maken. Het onder
wijs komt ook uitgebreid aan bod. Voorts
zijn er naast de vaste collectie regelmatig
wisselexposities te zien. Tot en met juni is
er een expositie over de Flintstones en van
juli tot en met september wordt nog eens
stilgestaan bij het feit dat de barbiepop al
weer 35 jaar geleden ter wereld kwam.
Info: Museum van 20ste Eeuw, Bierkade 4,
Hoorn, telefoon 02290-14001. Maandag
gesloten.
Voice Response
bij Sunway
Sunway, volle dochter van touroperator Ar-
ke heeft sinds enige tijd een Voice Response
systeem in gebruik. Via dit nieuwtje kan de
klant zich via de telefooncomputer een
complete Sunway Reisgids (inclusief last -
minute aanbiedingen) laten thuiszenden.
Het nummer: 053 - 353535.
Vlaggetjesdag
op 28 mei
Vlaggetjesdag, zoals die ooit in Scheveningen
werd gevierd. foto archief
Vlaggetjesdag Scheveningen het nationa
le feest van de Hollandse Nieuwe vindt
dit jaar plaats op 28 mei. Haringvloten
schijnen al lang niet meer massaal uit te va
ren, maar om die dag in herinnering te
houden, worden op de laatste zaterdag van
mei op de havenkades van Scheveningen
allerlei activiteiten georganiseerd met Hol
landse Maatjes als middelpunt. Hoogtepunt
belooft te worden het Admiraalzeilen, waar
aan onder meer ook Nederlands grootste
zeilschip, de driemaster 'De Eendracht'
deelneemt. Voor de echte liefhebbers is er
een haring-eet-wedstrijd.
Info: 070-2542402.
Bagage mee als
luchtvracht
Wie als vliegtuigpassagier teveel bagage bij
zich heeft en daarvoor niet de zeer forse
toeslag wil betalen, kan zich sinds 1 april op
Schiphol vervoegen bij balie BI47. Daar kan
het 'overwicht' via de geldende vrachttarie
ven alsnog worden verstuurd via Worldwide
Baggage Services. In de meeste gevallen le
vert dat een behoorlijke besparing op. Na
deel: de overbagage wordt normaal gespro
ken pas op een volgende vlucht vervoerd en
moet later dus apart weer worden opge
haald vanaf-de vlieghaven. Worldwide Bag
gage Services geeft de reiziger een gerede
kans dat de bagage meegaat met dezelfde
vlucht als die drie dagen voor vertrek wordt
afgegeven bij het hoofdkantoor in het
Freightway-gebouw te Schiphol-Zuid.
Info: 020 -6530991.
