Informateur wil 'spelletjes' vermijden
Binnenland ANP Algemeen Nederlands Persbureau CPD Geassocieerde Pers Diensten
Zonsverduistering niet zonder risico s
Hoeveel doden vallen er nog?
Bernhards protegée in Taman Indah
Verzekeraars weren ex-gestrafte
1533
Tjeenk Willink spreekt met Kok Van Mierlo en Bolkestein over paarse coalitie
funaartgpd
Honderden gestolen paspoor
ten, rijbewijzen, OV-jaarkaar-
ten en bankpasjes, maar ook
bivakmutsen en zelfs pistolen
zitten in de glasbak. Die spul
len komen regelmatig van de
band rollen bij glasrecyclings-
bedrijf Maltha in het Westbra
bantse Fijnaart. „We zijn de
vuilnisbak van de maatschap
pij", zegt directeur J. Spaan
derman. Maltha verwerkt glas
uit het hele land in Fijnaart,
Rotterdam, Emmen en Waal
wijk.
De politie van Steenbergen
heeft zijn handen vol aan het
opsporen van de eigenaars:
„Het is een utopie te denken
dat het ooit zal stoppen. Zak
kenrollers en rovers hebben de
glasbak ontdekt. Paspoorten
sturen we terug naar de ge
meente. Bij andere stukken
hilversum anp
Ex-bajesklanten kunnen niet
makkelijk een verzekering af
sluiten. Verzekeringsmaat
schappijen hebben het niet zo
op met klanten met een straf
blad, blijkt uit een steekproef
door 'Delinkwentie en Samen
leving'.
Veertig ex-bajesklanten pro
beerden een inboedel-, ziekte
kosten- of autoverzekering bij
verschillende maatschappijen af
te sluiten en kregen nul op het
request. Negen maatschappijen
konden niet weigeren omdat de
verzekeringsnemers een ziekte
kostenpolis aanvroegen.
Dat heeft G. Anthonio van
Delinkwentie en Samenleving
gisteren voor de NCRV-televisie
gezegd. Volgens directeur E. Fi-
wordt de eigenaar gezocht.
Maar het is een hele klus om
die te achterhalen, omdat de
meeste documenten nat zijn
en de inkt gevlekt. Ze zijn
smerig en nauwelijks lees
baar."
Spaanderman: „Na een
bankoverval in Woerden werd
het gebruikte pistool tussen
ons glas gevonden." Het ge
beurt regelmatig dat personeel
van het glasrecyciingsbedrijf
gebak en bloemen of geld voor
de personeelspot krijgt.
Spaanderman werd overladen
met kussen toen hij de eige
naar van 1-7.000 gulden aan
spaarbrieven opspoorde. „Ze
waren'van een oude dame, die
ze in een tas naast haar fiets
had gezet en daarna was weg
gereden. De vinder heeft ze in
de glasbak gegooid. Maar er
zat gelukkig een briefje bij met
haar naam."
scher van het Verbond van Ver
zekeraars is er bij ex-gevange
nen sprake 'van een verhoogd
risico'. Het staat maatschappij
en vrij mensen te weigeren. Wel
vindt Fischer dat de verzeke
raars een relatie moeten leggen
tussen het vergrijp en het risico
bij de gevraagde verzekering.
Maar Anthonio gelooft daar
niets van. Volgens hem gebeurt
dit in de praktijk niet en worden
aanvragen van ex-gevangenen
terzijde gelegd. „Je wordt zon
der meer afgewezen." Hij wijst
erop dat het hier om mensen
gaat die al door de maatschap
pij zijn gestraft. „Er is geen en
kel onderzoek waaruit blijkt dat
ex-gevangenen een verhoogd ri
sico vormen voor verzekerings
maatschappijen", zo meent hij.
Anthonio liet overigens niet
FNV verwerpt
AOW aanvullend
pensioen
den haag gpd
De FNV-bonden hebben het
voorstel van FNV-voorzitter Ste
kelenburg verworpen voor de
heffing van AOW-premie over
het aanvullend pensioen. De
kwestie ligt uiterst gevoelig, zo
wel binnen de FNV als binnen
de politieke partijen.
Door bejaarden met meer
dan alleen AOW voortaan over
dat extra inkomen AOW-premie
(14,25 procent) te laten betalen,
wil Stekelenburg de AOW be
taalbaar houden. De FNV-voor-
zitter wilde de kleine pensioen
tjes van pakweg 100 a 200 gul
den per maand ontzien.
Het AOW-plan van Stekelen
burg is onderdeel van de nota
'Sociale Zekerheid' die gisteren
door de negentien FNV-bonden
moest worden goedgekeurd. De
negentien bonden gaan wel ak
koord met een lichte verhoging
van de pensioenpremie voor ie
dereen om daarmee een
'schommelfonds' te vullen
waarmee de te verwachten ex
plosieve stijging van de AOW na
2010 betaald kan worden.
alleen veertig ex-gedetineerden
op de maatschappijen los. Een
evengrote, vergelijkbare groep,
echter zonder detentieverleden,
vroeg bij dezelfde maatschap
pijen een verzekering aan. Van
die groep werden 26 personen
zonder meer aangenomen.
Anthonio ziet daarin het bewijs
dat verzekeringsmaatschappij
en discrimineren. Hij noemt dat
onterecht, vooral ook omdat de
ze bedrijven een dienstverle
nende functie hebben.
Op aanvraagformulieren van
verzekeringsmaatschappijen
wordt altijd gevraagd naar het
strafrechtelijk verleden van de
aanvrager. Als die vraag niet
naar waarheid wordt beant
woord, dan wordt eventuele
schade ook niet uitbetaald.
Gestoorde man
in gevangenis
eist behandeling
den haag anp
Hij hoort stemmen, verwondt
zichzelf en is psychotisch. In de
Tijdelijk Extra Beveiligde Inrich
ting in Vught (TEBI), waar hij
vastzit wegens doodslag, hou
den ze hem in toom met zware
medicijnen. Zelf wil een 28-jari-
ge gedetineerde liever naar een
psychiatrische inrichtingd.
Daarom eiste de man gisteren
in een kort geding tegen Justitie
gisteren om overplaatsing naar
de FOBA in Amsterdam, een
soort crisisopvang voor gestoor
de gevangenen. Het geding
diende gisteren voor de recht
bank in Den Haag.
De man is in 1990 tot twaalf
jaar cel veroordeeld wegens het
doodschieten van een 47-jarige
man uit Sneek. Hij kreeg geen
TBS omdat hij de Joegoslavi
sche nationaliteit heeft. In het
huis van bewaring was de man
niet te handhaven. Na een
vluchtpoging verhuisde hij in
november 1993 naar de TEBI.
Volgens zijn advocaat, mr. J.
van Leeuwen, is hij daar veran
derd in een zombie.
De man wil alsnog proberen
in een TBS-kliniek te komen.
Daarover loopt al een procedu
re, waarin over enkele weken
uitspraak wordt gedaan. De ad
vocate van het ministerie van
justitie, mr. M. Bitter, voerde
aan dat daarom een kort geding
overbodig is. Zij vroeg de rech
ter de man niet ontvankelijk te
verklaren.
Maar mr. Van Leeuwen wees
op de lange wachttijd die voor
TBS-klinieken geldt. Dat is een
probleem, aldus de advocaat,
omdat de man zelfmoordnei
gingen heeft. De FOBA zou een
goede tussenoplossing zijn.
Rechtbankpresident mr. A. van
Delden, liet tijdens de zitting
doorschemeren dat er zijns in
ziens sprake is van een benarde,
zo niet hopeloze situatie. De
man vertoont zwaar crimineel
gedrag - ook in België moet hij
nog een straf uitzitten voor
doodslag - maar hij is ook pa
tiënt. „Voor dergelijke gevallen
hebben we in Nederland eigen
lijk geen oplossing", aldus de
rechter. De uitspraak is op 18
daag ook nog met voorzitter
Deetman van de Tweede Ka
mer, die eveneens als adviseur
van koningin Beatrix optreedt.
De kans dat er daadwerkelijk
een paars kabinet komt is niet
groter geworden. Kok blokkeert
deze mogelijkheid weliswaar
niet, maar ziet 'enkele zeer fikse
struikelblokken', met name tus
sen zijn partij en de WD. Hij
doelde daarmee onder meer op
het toekomstige vreemdelin
genbeleid en de sociale zeker
heid, waarover PvdA en WD
ernstig van mening verschillen.
De WD uil een ministelsel met
lagere uitkeringen. De PvdA is
tegen wijzigingen van het stel
sel.
Kok wil ervoor waken dat
Rotterdam Prins Bemhard heeft
gistermiddag het nieuwe dikhui-
denverblijf Taman Indah in de
Rotterdamse diergaarde Blijdorp
geopend. De ceremoniële hande
ling vond plaats onder grote be
langstelling van genodigden, die
via een satellietverbinding op 'mo
nitoren in de Rivièrahal het ko
ninklijk weerzien van Prins Bern-
hengelo/losser» anp
De ene Syrisch orthodoxe chris
ten uit Turkije of Syrië mag in
Nederland blijven terwijl de an
der wordt uitgewezen. Dat is
niet consequent, aldus veel in
stanties van asielzoekers giste
ren tijdens de begrafenis van de
22-jarige Turkse asielzoeker die
vorige week uit angst voor uit
zetting zelfmoord pleegde. De
man wist toen niet dat zijn uit
zetting was opgeschort na ka
mervragen.
Er is grote kritiek op de hou
ding van de Nederlandse rege
ring tegenover de Syrisch ortho
doxe christenen. Öp een span
doek op een van de auto's in de
lange rouwstoet stond geschre
ven 'Hoeveel doden moeten er
nog vallen?' De zelfmoord was
zinloos omdat de asielzoeker
voorlopig het land niet uithoef-
de. Dat wist de politie van Hen
gelo wel, maar er werd ver
zuimd het aan de asielzoeker te
vertellen.
De rouwstoet ging gisteren
PvdA, D66 en WD met elkaar in
zee gaan op basis van een glo
baal regeerakkoord. Een paarse
coalitie met een vaag geformu
leerd regeerakkoord om de ver
schillen van mening te verdoe
zelen. is volgens Kok geen lang
leven beschoren. „De roep om
een minder gedetailleerd re
geerakkoord mag geen schaam
lap zijn waarachter partijen zich
kunnen verbergen onder het
mom van dualisme (verschil
parlement en regering, red.).
Dat zal de stabiliteit van zo'n
kabinet ondergraven. We hoe
ven geen details in het regeer
akkoord te vermelden, maar de
afspraken moeten wel bindend
zijn. Anders krijg je spetterende
debatten in het parlement,
hard met zijn protegée Bernhardi-
ne konden gadeslaan. De olifants
koe is tien jaar geleden vernoemd
naar de prins-gemaal. Met de
opening van Taman Indah, Maleis
voor prachtige tuin, neemt dier
gaarde Blijdorp volgens deskundi
gen een uniek olifantenverblijf in
gebruik. Met de nieuwe tropische
tuin wordt een Aziatische biotoop
van Hengelo naar de Syrisch or
thodoxe kerk in Losser en langs
het politiebureau waar de man
zich met een laken had opge
hangen. Aartsbisschop Y. Cicek
van de Syrisch orthodoxe kerk
in Midden Europa en West-Eu
ropa hekelde tijdens de rouw
dienst de inconsequente han
delswijze van Nederland.
De asielzoekers zijn allemaal
het slachtoffer van ontvoering,
mishandeling en moord in hun
eigen land maar de een mag
hier blijven en de ander moet
weg, vindt hij. De Raad van Ker
ken doet volgens hem ook te
weinig voor geloofsgenoten. Het
was voor het eerst dat de bis
schop zich zo kritisch over de
houding 'van de Nederlandse
autoriteiten uitliet.
„De Nederlandse overheid
laat de Syrisch orthodoxe chris
tenen in de steek", meent direc
teur J. van Tilborg van de Stich
ting Inlia die opkomt voor asiel
zoekers. In de afgelopen jaren
hebben zich in Nederland circa
12.000 asielzoekers gevestigd
maar geen consistent beleid",
aldus Kok.
WD-leider Bolkestein wilde
na afloop van het overleg niets
zeggen over de mogelijkheid en
wenselijkheid van de paarse co
alitie. Zegslieden uit de WD-
fractie maakten evenwel duide
lijk de kans op een paarse coali
tie niet hoog in te schatten, ten
zij de PvdA bereid is het sociale
stelsel ingrijpend te veranderen.
Volgens oud-minister Nijpels
(burgemeester Breda) zijn goe
de afspraken met PvdA en D66
over wijzigingen in de sociale
zekerheid mogelijk. De WD'er
vraagt zich echter af of Kok
'mentaal wel toe is aan een
paarse coalitie' Hij vindt dat de
PvdA-leider meer enthousiasme
nagebootst, waar de bewoners in
bijna optimale omstandigheden
kunnen leven. Volgens Blijdorp-
directeur drs. A. Dorresteyn is
geen enkele andere dierentuin ter
wereld in staat onder dergelijke
condities dieren in gevangen
schap te houden. foto anp
maar dat aantal wordt steeds
kleiner. „Het huidige restrictie
ve asielbeleid komt hard aan.
De Syrisch orthodoxe christe
nen zijn zelfs in Istanbul al niet
meer veilig", zegt H. Roelofs
van Inlia.
De Suryoye Federatie Neder
land (SFN), de culturele oprga-
nisatie van de Syrisch ortho
doxe gemeenschap, wil snel
duidelijkheid over de toedracht
van de zelfmoord.
Een paar duizend Syrisch or
thodoxe christenen woonden de
begrafenis bij. De ouders van
het slachtoffer waren speciaal
overgekomen uit Turkije. Er wa
ren ook geloofsgenoten uit an
dere Europese landen en sym
pathisanten van de Syrisch or
thodoxe gemeenschap. De Ka
merfractie van het CDA, die de
vragen over de asielaanvraag
had gesteld, stuurde een condo
leance-telegram. In januari van
dit jaar pleegde een Syrisch or
thodoxe christen in Friesland
ook zelfmoord uit angst voor
uitzetting naar Syrië.
zou moeten tonen.
Alleen D66 en CDA toonden
zich tegenover Tjeenk Willink
onomwonden voorstanders van
een onderzoek naar de paarse
coalitie. Het CDA zegt de uitslag
van de verkiezingen te respecte
ren waarbij WD en D66 de win
naars werden en de PvdA als
grootste partij geldt. Mocht een
paarse coalitie niet lukken, dan
is het CDA beschikbaar voor re-
geringsverantwoordlijkheid.
CDA-leider Brinkman wilde niet
zeggen aan welke coalitie zijn
partij dan het liefst wil meewer
ken. Tjeenk Willink denkt de in
formatieronde volgende week te
kunnen beëindigen.
Zigeuners vast
voor oplichting
EDE GPD
Twee uit Ede afkomstige zigeu
ners zijn onlangs in een hotel in
Velp samen met twee zigeuners
uit Keulen opgepakt toen zij
drie Duitse zakenlieden dia
manten en dure horloges af
handig wilden maken. Het vier
tal wilde een koffer met kost
baarheden ruilen voor een kof
fer met daarin 200.000 valse
Zwitserse francs. Op het mo
ment dat de transactie plaats
had, greep de politie in.
Het viertal maakt deel uit van
de zogeheten Roma-stam. De
twee onlangs in België en Duits
land vermoorde zigeuners, af
komstig uit Bennekom en Am
sterdam, behoorden daar even
eens toe. Zij zijn vermoedelijk
uit wraak over een soortgelijke
transactie om het leven ge
bracht. Naar aanleiding van de
dubbele moord sloegen zigeu
nerfamilies massaal op de
vlucht.
Til Gardeniers
gevraagd voor
commissie CDA
den haag cpd
Het CDA heeft oud-minister Til
Gardeniers-Berendsen gevraagd
om het onderzoek te leiden
naar het verkiezingsechec van
de partij. Het partijbestuur heeft
besloten tot een 'diepgaande
analyse' naar de oorzaken van
het verlies van twintig kamerze
tels. Morgen, zo is afgesproken,
laat Gardeniers waarnemend
CDA-voorzittcr Lodders weten
of zij de functie aanvaardt.
In het onderzoek moet wor
den nagegaan wat er fout is ge
gaan bij de opstelling van het
verkiezingsprogramma en de
kandidatenlijst voor de Tweede
Kamer. Vooral het ontbreken
van herkenbare katolieke
CDA'ers heeft volgens ingewij
den te maken met het grote ver
lies in de zuidelijke provincies.
Ook zal de commissie kritisch
kijken naar het verloop van de
verkiezingscampagne.
Mevrouw Gardeniers is 69 en
sinds 1983 lid van de Raad van
State. In het kabinet Van Agt-
Wiegel (1977-1981) was zij mi
nister van CRM en in het kabi
net Van Agt-Den Uyl (1981-
1982) bewindsvrouwe voor
Volksgezondheid en Milieuhy
giëne. De commissie zal in to
taal uit ongeveer zeven perso
nen bestaan. De rest van de
kandidaten is nog niet bena
derd, reden waarom nog geen
namen zijn genoemd.
Nieuwste trein
van NS tijdelijk
buiten gebruik
ZWOLLE ANP
De Nederlandse Spoorwegen
hebben de railhopper, de
nieuwste stoptrein, uit de
dienstregeling voor de lijn
Zwolle-Emmen gehaald. Het
materieel kampt met ernstige
storingen, zo heeft een NS-
woordvoerder vandaag laten
weten.
De eerste negen exemplaren
van de railhopper werden begin
dit jaar op proef voor het reizi
gersverkeer in gebruik geno
men. Volgens NS vormt de
nieuwe trein - kostprijs bijna
zeven miljoen gulden per stuk -
echter een bron van ergernis.
Storingen in de electronische
besturing leiden ertoe dat deu
ren te pas en te onpas niet ope
nen of sluiten, remmen spon
taan blokkeren en geleiders
plotseling geen hoogspanning
voor de aandrijving leveren.
NS hopen samen met de fa
brikant binnen enkele maanden
de problemen op té lossen. Op
het baanvak Zwolle Emmen
worden voorlopig oude stop
treinen ingezet. Er zijn nog 53
railhoppers in bestelling. Het
gaat hierbij om een diesel-ver
sie, die na 1995 op de rails zal
verschijnen.
Vanavond gedeeltelijke zonsverduistering
De Maan staat
zo ver van de Aarde dat
alleen de halfschaduw de Aarde bereikt
(bij een totale verduistering zou ook de kern
schaduw de Aarde bereiken). Op een klein
gedeelte van het aardoppervlak is de
verduistering overigens ringvormig te zien.
Laatste
(gedeeltelijke)
zonsverduistering
in Nederland:
30 mei 1984
Eerstvolgende
gedeeltelijke
zonsverduistering
in Nederland:
12 oktober 1996
Eerstvolgende
totale
zonsverduistering
in Nederland:
7 oktober 2135
De gedeeltelijke zonsverduistering is te zien in
Noord-Amerika, West- en Midden-Europa en
een deel van Afrika. Alleen in een kleine zone
(met een diameter van ca. 230 km) in de
Verenigde Staten en de Atlantische Oceaan kan
men de middelpunten van maan- en zonneschijf
zien samenvallen: de verduistering is er
ringvormig.
Ringvormige
verduistering
anp - bron: SGN/Arlis
den haag anp
De gedeeltelijke zonsverduistering die van
avond te zien is, is een schouwspel, maar
wel eentje met risico's. Harry Geurts van
het KNMI waarschuwt ervoor dat de ver
duistering - hoe onschuldig die er ook uit
mag zien - blindheid kan veroorzaken. „Het
is heel gevaarlijk om zonder bescherming
naar de zonsverduistering te kijken. Zelfs
een gewone zonnebril kan een gedeeltelijke
blindheid niet voorkomend'
Tien jaar hebben de liefhebbers i
wachten op een tijdelijk verdwijnen van de
zon. Ook in 1984 was de zonsverduistering
niet zonder gevolgen. „Verspreid over het
land moest een aantal mensen zich destijds
onder doktersbehandeling stellen met oog
klachten", vertelt prof. A. Deutman, leider
van de sectie oogheelkunde van het Rad-
boudziekenhuis in Nijmegen.
„Het licht van de zon is niet sterker dan
anders, maar doordat sommige mensen uit
langer kijken dan normaal, ont-
staan problemen", stelt Deutman. „Het
menselijk oog Fixeert zich namelijk op de
zon waardoor het zogenaamde fixatie-punt
wordt ingebrand. De klachten die hieruit
voortkomen variëren van leesproblemen tot
gedeeltelijke blindheid.
Alleen met een diepzwart, fotografisch
negatiefglas of met een stukje beroet glas
kunnen geïnteresseerden vanavond vanaf
19.37 uur de verduistering volgen. Om
21.19 uur is het voorbij, maar dan is de zon
ook al onder gegaan.
DINSDAG 10 MEI 1994
Gevangenen Zutphen weer aan 't werk
zutphen De 102 gedetineerden van de Penitentiaire Inrichting
in Zutphen zijn vandaag weer aan het werk gegaan. Ze staakten
vanaf gisterochtend omdat ze ontevreden waren over het regiem
van de gevangenis. De directie onderschrijft die onvrede en wijt
de problemen aan de veranderingen bij de inrichting. Tot 1 ja
nuari was het een jeugdgevangenis. Nu zitten er volwassenen.
Besloten is dat de douche-faciliteiten in het weekeinde worden
uitgebreid en dat wordt onderzocht of de bezoekregeling kan
worden verruimd. Ook zonder staking zouden de regels zijn
aangepast, zo liet de directie gisteren weten.
Ter Beek op bezoek bij VN-soIdaten
den haag Minister Ter Beek van defensie brengt vandaag een
eendaags bezoek aan de Nederlandse VN-militairen in de Bosni
sche moslimenclave Srebrenica. De blauwhelmen zitten daar al
bijna drie maanden. Vorige maand wilde de minister de troepen
bezoeken, maar kreeg toen geen toestemming van de Bosnische
Serviërs. Hun weigering was een reactie op de NAVO-luchtaan-
vallen op de Servische stellingen bij Gorazde.
Wethouder vrijgesproken van fraude
heerlen De kantonrechter in Heerlen heeft wethouder A. Lenoir
van de gelijknamige lijst in Nuth vrijgesproken van het ronselen
van stemmen. Hij was er twee weken geleden van beschuldigd
twintig volmachtstemmen te hebben geronseld. Er werd 1500
gulden boete of dertig dagen hechtenis tegen hem geëist. Een
directrice van een bejaardencentrum in Klimmen werd wel ver
oordeeld tot een boete van duizend gulden omdat zij volm
achtstemmen had geronseld voor een plaatselijke Voerendaalse
lijst.
'We zijn vuilnisbak van de maatschappij'
Paspoorten, bivakmutsen
en pistolen in glasbak
Informateur Tjeenk Willink heeft vandaag geprobeerd
duidelijkheid te krijgen over de aard van de aarzelingen
die WD en PvdA voelen voor een paarse coalitie. „Het is
een beetje eikaars nieren proeven. Het gaat om politieke
aarzelingen die een fractievoorzitter zou kunnen hebben
om echt paars te gaan", zei de woordvoerder van Tjeenk
Willink gisteren.
den haag gpdom inhoudelijke verschillen tus
sen de partijen die moeilijk
overbrugbaar zijn. Ook strategi
sche belangen spelen een rol.
Als een van de partijen te vroeg
de paarse variant 'afschiet', ver
sterkt dat de positie van het
CDA bij wie dan wordt aange
klopt. Tjeenk Willink wil dit
soort politieke spelletjes voor
komen door duidelijkheid te ei
sen. De informateur sprak van-
De informateur concludeerde
gisteren, na gesprekken met alle
fractievoorzitters, dat de paarse
coalitie (zonder CDA) als eerste
mogelijkheid moet worden on
derzocht. Daarom sprak hij
vandaag verder met Kok (PvdA),
Van Mierlo (D66) en WD-leider
Bolkestein.
Het gaat daarbij niet alleen
Steekproef van Delinkwentie en Samenleving wijst uit: