'Verkiezingen Zuid-Afrika
vrij en eerlijk verlopen'
Veel bekijks voor Edward en Sophie
Elke dag portie linzen
voor jeugd Bangladesh
Buitenland
Californië eist miljarden
voor illegale immigranten
Jemiddelingspoging Bosnië
evert nog niets concreets op
Baby Doe biedt zichzelf aan als klusjesman
TERDAG 30 APRIL 1994
huisjlonderden Kenyanen verdronken
C yjpMBASABij het omslaan van een zwaar overladen veerboot in
-Xhaven van de Kenyaanse stad Mombasa zijn gisteren ver-
1 Inoedelijk enkele honderden mensen verdronken. Gisteravond
en veertig lichamen geborgen, terwijl 71 mensen kans zagen
wal te komen. De veerboot, ontworpen voor zo'n honderd-
deyftig passagiers, had echter een kleine vierhonderd r
iord. De meeste Kenyanen kunnen niet z
gf^ussische troepen weg uit Letland
iskou De presidenten Boris Jeltsin van Rusland en Guntis Ul-
lanis van Letland tekenen vandaag in Moskou een overeen-
mst over de terugtrekking vöör 31 augustus van twaalfduizend
issische militairen. De ondertekening werd mogelijk nadat on-
jrhandelaars deze week overeenstemming bereikten over soci-
zekerheden voor twintigduizend gepensioneerde Russische
Üitairen die in Letland wonen en weg willen. Sinds de onaf-
nkelijkheid in 1991 zijn 130.000 voormalige Sovjet-militairen
htggetrokken. In Letland verblijven nu nog 12.000 Russen.
INGChina en Mongolië hebben gisteren een vriendschaps-
rdrag getekend. Ze beloven daarin zich niet te bemoeien met
binnenlandse aangelegenheden. Ook hebben de beide
,nden afgesproken de onderlinge economische banden te ver-
atl erken. Het verdrag voorziet verder in regelmatig overleg over
ken die beide landen aangaan en samenwerking op het gebied
ondermeer handel en onderwijs.
ehtste dode Noord-Ierland in een week
lfast De IRA heeft gisteren de verantwoordelijkheid opgeëist
n de moord donderdag op een 42-jarige protestant in het
oordierse stadje Armagh. Het slachtoffer is de achtste dode in
in week. Volgens de politie was de man een oud-lid van het
ïtbonden Ulster Verdedigingsregiment. Hij stierf donderdag
m voor middernacht toen hij van zijn auto naar zijn huis wil-
lopen en plotseling in een regen van kogel terechtkwam.
hina en Mongolië worden vrienden
[oord-Somalië herroept afscheiding
ogadishuDe Somalische Nationale Beweging, die twee jaar
sleden eenzijdig de onafhankelijkheid van Noord-Somalië u
sprheeft de afscheiding gisteren herroepen en wil nu een fe-
iraal verband aangaan met de rest van Somalië. Voorzitter Ab-
drahman Monakked Ali maakte dit bekend na vier dagen be-
irekingen met de Somalische Nationale Alliantie die het zuide-
ke deel van de Somalische hoofdstad Mogadishu in handen
:eft. De door de separatisten uitgeroepen Republiek Somali-
id is overigens door geen enkel land erkend.
H Washington wil totale blokkade Haiti
,w york De Verenigde Staten hebben gisteren in de Veilig-
sidsraadeen ontwerpresolutie gepresenteerd die moet zorgen
or een totaal handelsembargo tegen Haïti. De Veiligheidsraad
seft al een olie- en wapenembargo ingesteld tegen Haïti om de
ilitairen die er de dienst uitmaken ertoe te bewegen de demo-
atie te herstellen. De VS willen dat de Haitiaanse legercom-
andant Raoul Cedras en diens stafchef Philippe Biamphy af-
;den. In de resolutie krijgen ze 15 dagen de tijd om af te treden
het land te verlaten.
S gaan dollar
tief steunen
Verenigde Staten gaan op
rflferse va^utamarkten dollars
«open om in voorkomende
allen de koers van de Ameri-
ise munt actief te steunen,
heeft minister van financië-
Lloyd Bentsen gisteren aan-
ondigd in Washington.
>e dollar naderde gisteren in
York een record-diepte-
tTÉit ten opzichte van de Japan-
I 'en. Na de aankondiging van
ïtsen herstelde de koers van
dollar zich. De maatregel van
VS lijkt een ommezwaai. Tot
toe wilde Washington de
duur houden om Amerika-
eigen produkten te laten
?n in plaats van Japanse. Dit
verband met het grote han-
itekort dat de VS met Japan
ckefben-
De regering van Bangladesh
gaat 10 miljoen dollar stoppen
in een nationaal programma
om de ondervoeding onder kin
deren te bestrijden. Met dit plan
probeert het straatarme land
zijn belofte in te lossen op de
Wereldkinderconferentie in
19§0. Bij die gelegenheid heb
ben de Bengalen toegezegd dat
voor het jaar 2000 de ondervoe
ding onder jonge kinderen met
de helft zou worden terugge
bracht.
Het plan is nu vanaf volgend
jaar januari een netwerk van
gaarkeukens in alle dorpen en
steden van het land gereed te
hebben. Kinderen en zwangere
vrouwen krijgen er dagelijks een
portie linzen met rijst uitgereikt.
Ook worden er andere levens
middelen verstrekt.
Ondervoeding is een van de
ernstigste problemen van
Bangladesh, een land waar 94
procent van de kinderen te wei
nig te eten krijgt. Ook de moe
ders lijden honger. Volgens cij
fers van het VN-kinderfonds
Unicef is bij ruim 75 procent
van de pasgeboren kinderen het
geboortegewicht te laag. Jaar
lijks sterft een miljoen kinderen
onder de vijf jaar. De jongste
cijfers laten bovendien zien dat
de situatie aan het verslechte-
Geld nodig voor onderwijs en gezondheidszorg
Insecten funest
voor koffieplant
BOGOTA AP
De Colombiaanse koffieboeren
moeten lijdzaam toezien hoe
een insect langzaam veertig
procent van de koffieplanten
in het land opeet. De Nationale
Koffiefederatie zei gisteren dat
er geen kruit is gewassen tegen
het dier, ook al hebben de
planters 12 miljard pesos
(ruim 28 miljoen gulden) uit
getrokken om het beestje te
verdelgen. In totaal zal dit jaar
naar schatting ruim 600 mil
joen kilo koffie verloren gaan.
De koffieprijs is al gestegen in
Colombia en kost nu zo'n 1.90
gulden per pond.
Joden Tsjechië
krijgen alsnog
eigendom terug
Tsjechische joden, van wie de
nazi's bezittingen in beslag heb
ben genomen, krijgen zoveel
mogelijk hun eigendommen te
rug. Het Tsjechische parlement
heeft gisteren een wet uit 1991
gewijzigd om dit mogelijk te
maken. Het amendement werd
gisteren aangenomen met 145
tegen drie stemmen. Ruim
twintig parlementariërs onthiel
den zich van stemming.
Voor de oorlog woonden er
ongeveer 120.000 joden in Tsje
chische Republiek. In 1945
keerden slechts 30.000 van hen
terug, velen emigreerden later.
Sommigen slaagden er in om
hun bezittingen terug te krijgen,
maar moesten er korte tijd later
weer afstand van doen toen de
communisten de macht over
namen. Volgens de restitutiewet
van 1991 konden zij geen aan
spraak maken op compensatie.
De wetswijziging heeft overi
gens alleen betrekking op parti
culieren. Joodse instituties kun
nen geen schadeclaims indie
nen. Naar verwachting zullen er
enkele honderden schadeclaims
binnenkomen.
alve eeuw cel
»or moordpartij
Braziliaanse ex-politieman
isteren veroordeeld tot vijftig
gevangenisstraf wegens de
ord op twee boerenleiders
het Braziliaanse Amazone-
lied. De moorden zijn in
10 gepleegd. Achtergrond van
proces is de historische
jd tussen landeigenaars en
darbeiders. Sinds 1970 zijn
plattelandsconflicten meer
1.500 mensen om het leven
amen. Bij het gerechtsge-
w in Belem aan de monding
de Amazone hielden 120
nten van de deelstaat-poli-
oproertroepen en agenten te
trd enkele tientallen demon-
op afstand.
londen Op het drukke Londense Trafalgar Square ware
gisteren nieuwe 'Spitting Image'-poppen te zien van de
Britse prins Edward en zijn vriendin Sophie Rhys-Jones.
De poppen trokken veel bekijks. Toeristen en beroepsfo- Britse roddelbladen al weer volop gespeculeerd dat de
tografen verdrongen zich om de creaties goed te kunnen twee zich binnenkort zullen verloven. foto reuter
bekijken. Hoewel officieel nog niets bekend is, wordt in de
De staat Californië heeft giste
ren een proces aangespannen
tegen de federale regering van
de Verenigde Staten. De staat
eist van Washington circa twee
miljard dollar als tegemoetko
ming in de kosten voor de op
vang van illegale immigranten.
Californië heeft er genoeg
van", zei gouverneur Petc
Wilson gisteren. „Het is tijd de
illegale immigratie te stoppen."
Wilson overhandigde de aan
klacht persoonlijk bij het fede
rale hof in San Diego.
Volgens Wilsons medewer
kers gaat het om de eerste van
een serie aanklachten die de
dichtst bevolkte Amerikaanse
staat zal indienen tegen de fe
derale regering. Het doel is vol
doende geld te krijgen voor on
derwijs, gezondheidszorg en
andere hulp aan illegalen.
Dat zijn echter niet de enige
kosten. Ér is ook veel geld nodig
voor opvang in gevangenissen.
Californië heeft het grootste
aantal illegale immigranten van
de VS.
sterse en Russische bemid-
aars hebben gisteren nog
n concrete vooruitgang ge
kt in hun poging het vredes-
'n Bosnië weer op gang
brengen. De 'contactgroep',
•id door de Amerikaanse
bassadeur Charles Redman
de Russische afgezant Alek-
Nikoforov, sprak met Rado-
Karadzic, de leider van de
mische Serviërs. De gesprek-
worden volgende week her-
ging het gesprek over een
staakt-het-vuren van vier
maanden voor geheel Bosnië.
Een dergelijke wapenstilstand
zou een hervatting van de vre
desonderhandelingen tussen de
strijdende partijen mogelijk
moeten maken.
De contactgroep had eergis
teren een onderhoud met de
Bosnische president Alija Izet-
begovic, die voorstander is van
een tijdelijk staakt-het-vuren
van twee a drie maanden. De
Serviërs, die zeventig procent
van Bosnië controleren, willen
een permanente wapenstil
stand. De Bosnische regering
zegt dat de Serviërs hierdoor
bezet land niet zullen afgeven
en een blijvende vredesregeling
zullen vertragen. Redman wilde
alleen kwijt dat het 'nog te
vroeg is om de inhoud van alle
reacties te beoordelen'.
De bemiddelaars, op bezoek
in het buitenverblijf van Karad
zic in Pale bij Sarajevo hebben
een aantal nieuwe ideeën voor
gesteld, waarop de andere par
tijen weer moeten reageren. De
negen leden van de contact
groep zijn inmiddels naar Sara
jevo teruggekeerd voor een
nieuwe ontmoeting met Izetbe-
govic.
Ex-dictator van Haïti zit financieel aan de grond
zelfs dat is blijkbaar teveel voor
de voormalige Haitiaanse dicta
tor. Naar verluidt staat hij voor
vele duizenden guldens in het
krijt bij de eigenaar.
Die is niet de enige die nog veel
geld tegoed heeft van Baby Doe.
Vier middenstanders in het na
bijgelegen Cannes zeggen elk
nog duizenden guldens tegoed
te hebben voor geleverde, maar
nooit betaalde boodschappen.
Ze weigeren nog langer aan
huis te leveren, zodat Baby Doe
zijn boodschappen tegenwoor
dig persoonlijk doet. Te voet,
want de voormalige 'president
voor het leven' kan zich al lang
geen auto, laat staan een chauf
feur, meer veroorloven.
correspondent
Jean-Claude Duvalier, de voor
malige Haïtiaanse dictator, zit
financieel volslagen aan de
grond. Volgens het Franse dag
blad Le Monde is de nood zo
hoog dat Duvalier, alias 'Baby
Doe', zijn buren in het Zuid-
franse Vallauris gevraagd heeft
of ze geen klusjes voor hem
hebben. „Als u een karweitje
heeft, het doet er niet toe wat.
Denk dan aan mij", zo zou Baby
Doe tegen diverse bewoners
van zijn wijk gezegd hebben.
Van het ooit fabelachtige for
tuin van de familie Duvalier is
blijkbaar geen cent meer over.
Toen Baby Doc in februari 1986
tijdens een staatsgreep hals
over kop naar Frankrijk vlucht
te, leek hij een zorgeloos be
staan aan de Rivièra tegemoet
Vofgens schattingen beschikte
de gevluchte 'president voor het
leven' over een persoonlijk ver
mogen van ruim 600 miljoen
dollar, veilig gestald op diverse
Zwitserse bankrekeningen. Zijn
moeder zou ook nog eens ruim
150 miljoen dollar uit het arm
ste land van het westelijk half
rond hebben gesmokkeld.
Aanvankelijk ontbrak het de
Duvaliers in Frankrijk aan wei
nig. De familie bezat diverse
kastelen en landerijen en be
woonde zeer luxueuze villa's
aan de Cote d'Azur. De Haiti
aanse staat, de Franse belas
tingdienst en de luxueuze le
vensstijl van de clan Duvalier
hebben Baby Doe echter aan de
bedelstaf gebracht.
Haïti liet alle buitenlandse
bankrekeningen van Baby Doe
blokkeren en de Franse belas
tingdienst legde de afgelopen
jaren wegens belastingschulden
beslag op alle kastelen en land
goederen. De rest van het eens
zo enorme fortuin is de afgelo
pen acht jaar door de Duvalier-
clan tot op de laatste cent ver
brast.
Eind september vorig jaar ver
trok Baby Doc met zijn 82-jarige
moeder Fran^oise, twee bedien
den en vier rashonden met de
noorderzon uit de villa 'Melika'
in Vallauris met achterlating
van een huurschuld van vele
tienduizenden guldens. Baby
Doe blijkt die luxueuze villa ver
ruild te hebben voor een relatief
bescheiden onderkomen elders
in Vallauris.
Zijn huidige woning beschikt
niet over een zwembad en al
evenmin over een fabelachtig
uitzicht over de Middellandse
Zee. Baby Doe moet het nu
doen met het uitzicht op een
gewone volksbuurt. De huur
van zijn huidige woning be
draagt 'slechts' enkele duizen
den guldens per maand, maar
Overlevingskans
blanke baby VS
stukken groter
ATLANTA AP
Als de huidige trend doorzet,
hebben zwarte baby's in de Ver
enigde Staten over enkele jaren
driemaal zoveel kans om voor
hun eerste verjaardag te sterven
als blanke baby's. In 1960 was
het risico dat een kind onder
het eerste jaar zou overlijden
onder zwarte Amerikanen twee
maal zo hoog. Inmiddels is die
kloof groter geworden, zo blijkt
uit een rapport van de Federale
Centra voor Ziektecontrole
(CDC).
Tussen 1980 en 1991, het
laatste jaar waarover gegevens
beschikbaar zijn, is de sterfte
onder zwarte zuigelingen ge
daald van 22,2 tot 17,6 op de
duizend geboorten. Onder
blanke zuigelingen daalde de
sterfte echter van 10,9 naar 7,3
op de 1.000, aldus het rapport.
Dat zwarte baby's het vaker
niet halen is voor zeker twee
derde te wijten aan een vaak
zeer laag geboortegewicht. Ten
zij dat verandert, zal het verschil
alleen maar toenemen, aldus de
arts Solomon Iyasu. Als zeer
laag geldt een geboortegewicht
van minder dan 2,9 pond. In
1980 zat 0,9 procent van de
blanke baby's daar onder, tegen
2,5 procent van de zwarte.
Nieuwe crisis
Iran en Londen
TEHERAN AFP-Rtr
Tussen Groot-Brittannië en Iran
is een nieuwe crisis ontstaan.
Dit omdat Londen Teheran
heeft beschuldigd van steun aan
de IRA. Iran heeft gisteren fel
geprotesteerd en de Britse con
sul in Teheran ter verantwoor
ding geroepen. De relatie tussen
beide landen is verstoord sinds
wijlen ayatollah Khomeini in
1989 bij verstek het doodvonnis
uitsprak tegen de schrijver Sal
man Rushdie wegens diens
boek De Duivelsverzen.
Mandela gisteravond na sluiten stembussen:
De verkiezingen in Zuid-
Afrika zijn vrij en eerlijk
verlopen. Dat zei ANC-lei-
der Nelson Mandela giste
ren na het sluiten van de
stembussen. Hij pleitte
voor verzoening en riep zo
wel blank als zwart op geen
oud zeer op te rakelen. Tot
veler verrassing is de stem
ming overigens zonder veel
geweld verlopen.
JOHANNESBURG Rtr-DPA-AP-ANP
Mandela beklemtoonde giste
ren dat geen enkele Zuidafri
kaan iets van de toekomstige re
gering te vrezen heeft. Met na
druk wees hij er dan ook op dat
overheersing door de zwarten
net zo afkeurenswaardig is als
de apartheid die de blanken zo
veel jaren in stand hebben ge
houden. Hij beloofde, dat wan
neer zich in bepaalde door de
ANC gedomineerde gebieden
onregelmatigheden hebben
voorgedaan, hij die zal aanpak
ken.
Rechter Johann Kriegler van
de Onafhankelijke Verldezings-
commissie (IEC) viel Mandela
bij na het sluiten van de stem
bussen om zeven uur gister
avond. Hij zei dat hij de afgelo
pen dagen geen fraude met
stembiljetten heeft kunnen ont
dekken. Nadat hij gisteravond
president De Klerk en Mandela
rapport had uitgebracht, zei hij
tegen journalisten dat hij geen
aanwijzingen heeft binnenge
kregen van doelbewuste onre
gelmatigheden.
De verkiezingen begonnen
dinsdag en zouden eigenlijk tot
en met eergisteren duren. Door
de grote opkomst, het gebrek
aan stembiljetten en de ontoe
reikende uitrusting van sommi
ge stembureaus konden veel
zwarten hun stem echter niet
op tijd uitbrengen. In veel thuis
landen waren de stembussen
daarom ook gisteren nog open.
Vooral in Transkei was de
chaos groot, meldt de Neder
landse waarnemer Paul Staal
die mede namens de Europese
Unie in Zuid-Afrika is. Hij zei
dat wellicht meer dan 1 miljoen
mensen in Transkei niet had
den kunnen stemmen als het
aantal stemdagen niet was uit
gebreid. Zeker de helft van de
stembureaus in Transkei was
donderdagavond pas voor het
eerst open.
Het tellen van de stemmen is
vanmorgen zeven uur begon
nen. De eerste resultaten zijn
tegen het middaguur bekend
terwijl de einduitslag maandag
avond of dinsdagmorgen vroeg
wordt verwacht. De IEC, de
commissie van rechter Kriegler,
heeft te elfder ure de kerken in
geschakeld om te helpen tellen.
Circa duizend afgevaardigden
van de vele kerkgenootschap
pen die Zuid-Afrika telt, kwa
men gisteren naar Johannes
burg voor instructies. De IEC
besloot een beroep te doen op
geestelijken omdat die in hun
gemeenschap als onpartijdig
worden gezien.
Zoals gesteld viel het geweld
tijdens de afgelopen verkie-
zingsweek relatief mee. Volgens
de politie was het aantal inbra
ken en autodiefstallen in het
land zelfs de helft minder dan
normaal. De afgelopen week
vielen 32 doden bij politiek ge
weld. In totaal kwamen 21 men
sen om bij een reeks van bom
aanslagen, waarvoor blanke
rechtse extremisten verant
woordelijk worden gehouden.
De ontmanteling van de apart
heid eiste de afgelopen vier jaar
15.000 levens.
Een tafereel gisteren bij een stembureau in Ngutu in het thuisland KwaZulu. Terwijl de regen met bakken uit
de hemel valt, probeert een vrouw onder een deken een beetje droog te blijven. Naast haar het schild en de
speer van haar man, die op dat moment zijn stem uitbrengt. foto anp
