Tekort aan stembiljetten Disco Classics Gala GLORIA GAYNOR (USA) V WAARDEBON f E .KORTING Buitenland Bittere reis Nixon eindigt in verzoening Socialisten keren met terug in coalitie Hata aan de slag met minderheidsregering 'Soms lukte het me niet iemand toonbaar te maken' lONDERDAG 28 APRIL 1994 iog|Oostenrijk wil vrij personenverkeer p j rrussel Oostenrijk wil als tiende land in Europa toetreden tot 1 nn i ^el verc*rag van Schengen. Deze overeenkomst beoogt de ophef- n -ïjfing van de controle aan de onderlinge grenzen van de lidstaten. rje jMet het oog daarop regelt het verdrag, waarvan Nederland een de samenwerking t i de politie in de lid- Politici Letlandse op lijst KGB i jarig] f en rica» Het Letse parlement heeft vanmorgen de parlementaire Dag onschendbaarheid van vijf politici opgeheven. De namen van de vijf leden van het parlement, onder wie twee ministers, stonden op een in Rusland vrijgegeven lijst van leden van de voormalige Sovjet-geheime dienst KGB. Belangrijkste verdachte is minister Hie Andrejevs (buitenlandse zaken). rliik Berlusconi op audiëntie bij president rome» Silvio Berlusconi wordt vandaag ontvangen door de Itali aanse president Scalforo. Verwacht wordt dat Berlusconi wordt gevraagd de nieuwe regering te vormen. De bekendmaking vap Berlusconi's benoeming was gisteren al verwacht, maar zou zijn vertraagd door onenigheid binnen het rechtse blok van Berlus coni's Forza Italia, de Lega Nord en de neo-fascistische Nationa le Alliantie. Twistpunt is de post van minister van binnenlandse ?KT RKT Vliegtuig mist landingsbaan: 7 doden stratford Een vliegtuigongeluk bij de Amerikaanse plaats Stratford heeft gisteravond aan zeven inzittenden het leven ge kost. Twee passagiers overleefden de ramp. Het toestel, een tweemotorige Piper Navaho, miste de landingsbaan van het vliegveld bij Stratford, 80 kilometer ten noordoosten van New York. Het vliegtuig vloog door een hek en vervolgens in brand. Knoflook verlost zalm van luizen londen Knoflook kan een milieuvriendelijke oplossing bieden de luizenplaag die in zee gekweekte zalmen kwelt en die de zalmindustrie jaarlijks tientallen miljoenen guldens kost. Schot wetenschappers hebben ontdekt dat zalmluizen een hekel hebben aan de geur van knoflook. De zalmen zijn dol op het nieuwe voer en nemen het 'medicijn' graag drie keer per dag in. Het gevolg is wel dat de zalmen naar knoflook ruiken, maar na paar dagen in schoon water is dit niet meer te proeven. Poolse intellectuelen tegen McDonald's Warschau t Een groep Poolse intellectuelen heeft protest aange tekend tegen plannen om een McDonalds-restaurant te vesti gen op de markt in het historische stadscentrum van Krakow. McDonald's, zo vindt de protestgroep, is 'een symbool van mas sacultuur en oppervlakkig cosmopolitisme dat volstrekt indruist tegen het unieke karakter van de markt van Krakow' Echtpaar Ames bekent spionage Washington Het Amerikaanse echtpaar Ames, dat twee maan den geleden werd gearresteerd op verdenking van spionage voor Moskou, heeft gisteren schuld bekend. De 52-jarige Aldrich Ames, een topfunctionaris van de geheime dienst CIA, en zijn 41-jarige vrouw Rosario bereikten een akkoord met justitie. Op grond daarvan stemt Ames in met een levenslange gevangenis straf, in ruil voor slechts een vijfjarige celstraf voor zijn vrouw, zodat zij snel de zorg voor hun zoontje weer op zich kan nemen. Sterilisatie zonder verdoving londen In Groot-Brittannië is onlangs de eerste sterilisatie zon der verdoving uitgevoerd. De patiënt, Andy Bryant, was ervan overtuigd dat hij met behulp van zelfhypnose de pijn kon uit- 1 schakelen, de bloeding kon stoppen en zwellingen kon voorko men. Het lukte, want enkele minuten na de ingreep verliet Bryant het ziekenhuis. De arts die de sterilisatie uitvoerde, stond vooral versteld van het geringe bloedverlies. Tientallen doden bij gevechten Jemen sana» Rivaliserende groepen binnen de Jemenitische strijd krachten hebben gisteren zware strijd met elkaar geleverd. Bij de gevechten zijn volgens verschillende bronnen tientallen men sen, militairen en burgers, omgekomen. De gevechten zouden gaan tussen aanhangers van de voormalige regimes van Noord en Zuid-Jemen. Zweden tegen EU-lidmaatschap den haag Een kwart van de Zweedse kiezers heeft zich nog geen mening gevormd over een lidmaatschap van de Europese Unie. Dat blijkt uit een deze maand gehouden opinie-onderzoek. Op dit moment is 33 procent voor toetreding terwijl een meerder heid, 42 procent, tegen zou stemmen. Herexamen na actie separatisten parus Een actie van de Corsicaanse afscheidingsbeweging FLNC heeft vervelende gevolgen voor 11.500 Franse leraren in spe. Die moeten begin juni opnieuw examen doen, omdat het FLNC dinsdag in Nice een examensessie verstoorde. De activis ten gooiden twee rookbommen naar binnen, waarna de hele school moest worden ontruimd. Het ministerie van onderwijs heeft vervolgens alle examens ongeldig verklaard, omdat de deelnemers onder vergelijkbare omstandigheden en op hetzelf de proef moeten afleggen. Vrijdag 29 april 1994 Live on stage Voorprogramma Jimmy 'Bo' Home (USA) - George McCrae (USA) Zaal open: 22.00 uur Kaarten voorverkoop 55.- Verkrijgbaar bij alle VW-kantoren, AUB-kantoren en Marcanti Plaza (tijdens kantooruren). Kaarten aan de kassa 55.- Jan van Galenstraat 6-10, Amsterdam TELEFOON: 020 - 682 3456 I 0 per persoon op vertoon van deze advertentie bij alle verkoopadressen. Verkiezingen Zuid-Afrika mogelijk met een dag verlengd Veel stembureaus in Zuid-Afrika moesten vanochtend gesloten blijven wegens gebrek aan stembiljetten. Giste ren besloot de Onafhankelijke Verkiezingscommissie (OVC) dat er negen miljoen biljetten bijgedrukt moesten worden. Overwogen wordt de stembureaus pas te slui ten, als iedereen gelegenheid heeft gehad zijn stem uit te brengen. Mogelijk blijven de stembureaus zelfs een dag langer open. johannesburg p. vban nuusenburg correspondent De chaos bij de stembureaus is een gevolg van het feit dat Zuid- Afrika niet precies weet hoeveel stemgerechtigden het land telt. Gisteren werd duidelijk dat veel meer mensen naar de stembu reaus gaan dan was verwacht. Zuidafrikanen moesten soms tien uur wachten voor ze hun stem konden uitbrengen. Op verschillende plaatsen moesten mensen tegen sluitingstijd van de stembureaus worden wegge stuurd zonder dat ze hadden kunnen stemmen. Ook nu staan weer lange rijen voor de stem bureaus. De leider van Inkatha, chief Mangosuthu Buthelezi, dreigde gisteren zelfs zich zich uit de verkiezingen terug te trekken. Belangrijkste motivatie waren de problemen rond het verkie zingsbiljet, waarop Inkatha niet vermeld staat omdat de partij pas besloot deel te nemen toen de stembiljetten al waren ge drukt. De Verkiezingscommissie besloot toen een sticker met de naam, het logo en het portret van Buthelezi te drukken die onder aan het biljet moet wor den geplakt. Buthelezi zei gisteren dat de ze stickers op een aantal stem bureaus, met name op het plat teland in KwaZulu/Natal, niet waren afgeleverd. Veel mensen hadden daardoor niet kunnen stemmen, aldus de Inkatha-lei- der die zei dat 'eerlijke en vrije verkiezingen' zo niet mogelijk Vanochtend liet hij voor de Zuidafrikaanse staatstelevisie echter weten tevreden te zijn over de inspanningen waarmee het gebrek aan stembusmateri alen in het thuisland KwaZulu- Natal wordt opgelost. ,,Ik denk dat de dreigende crisis die op ons af kwam is afgewenteld", haalde Buthelezi de politieke kou uit de lucht. De OVC kwam niet alleen on der vuur door de manier waar op de sticker-kwestie is behan deld. In de loop van de dag kwamen er steeds meer klach ten binnen over chaos bij een groot aantal stembureaus. Men sen moesten soms uren wach ten voordat de bureaus open gingen. In Alberton, een zuide lijke voorstad van Johannes burg, ging een stembureau tien uur te laat. om 17.00 uur, open. In de meeste gevallen waren er tekorten aan stembiljetten, stembussen, stempels en on zichtbare inkt waarmee elke kiezer wordt gemerkt om te voorkomen dat hij meer dan eens gaat stemmen. OVC-voor- zitter Kriegler beloofde opnieuw beterschap, maar voegde er aan toe dat onder de huidige om standigheden geen 'superde- luxe' verkiezingen mogelijk zijn. De verkiezingen, die vandaag hun officiële laatste dag ingaan, maken een einde aan bijna 350 jaar blanke overheersing. De chaos was gisteren het grootst in de townships ten oosten van Johannesburg, delen van So- weto en in de provincie KwaZulu/Natal, de machtsbasis van de Zulu-partij Inkatha. De problemen konden het enthousiasme van de meeste kiezers niet temperen. Sommi gen wachtten meer dan zes uur onder de brandende zon voor dat ze hun stem konden uit brengen. Ondanks alle proble men zijn gisteren geen ernstige ongeregeldheden gemeld. Een oude vtouw stierf in de rij van uitputting. Vandaag is, evenals gisteren, uitgeroepen tot een of ficiële vrije dag, zodat de mil joenen die gisteren niet konden stemmen vandaag de gelegen heid hebben dit te doen. Zuidafrikaanse kiezers moeten vaak u i de rij staan alvorens ze hun stem kunnen uitbrengen. Tijd genoeg om de krant te lezen of washington hans de bruun correspondent Hoe controversieel Richard Milhous Nixon tijdens zijn poli tieke leven ook is geweest, de dag van zijn begrafenis werd er gisteren (vannacht Nederlandse tijd) een van verzoening. ,,Moge nu een einde komen aan de dag waarop Richard Nixon op iets anders wordt beoordeeld dan op zijn héle leven", zei nota be ne Bill Clinton, toch de verper soonlijking van de generatie die Nixon zo fel bestreden heeft. En ook Henri Kissinger, die oud-president Nixon jarenlang als minister van buitenlandse zaken terzijde heeft gestaan, sprak in zijn grafrede van 'een lange en soms bittere reis die geëindigd is in verzoening'. Zij verwoordden de stemming die de voorbije dagen bij veel Ame rikanen hoorbaar was: Nixon's verdiensten overschaduwen veruit de schande die 'Waterga te' het presidentschap heeft be- Gevechten in Kigali gaan keihard door De gevechten tussen het Rwandees Patriottisch Front (RPF) en het regeringsleger zijn gistermorgen in de Rwan dese hoofdstad Kigali in alle hevigheid voortgezet. Het eer der deze week eenzijdig door het RPF afgekondigde staakt- het-vuren is daarmee definitief van de baan. Het vliegveld, dat in handen is van het regerings leger, kwam dinsdagavond on der mortiervuur te liggen. Na een klacht van de VN liet de re bellenbeweging RPF, die be staat uit leden van de Tutsi- minderheid, weten dat het le ger zware wapens naar het ter rein van de luchthaven had overgebracht. Uit een enquête blijkt dat twee derde van de Amerikanen Ri chard Nixon nu een 'groot pre sident' vindt. Het 'Watergate'- schandaal wordt als een inci dent gezien, dat in het niet valt tegen wat Nixon vooral op bui tenlands-politiek terrein heeft bereikt: ontwapeningsakkoor den met de Sovjets, het herstel van de betrekkingen met China, het einde van de oorlog in het Vietnam en het begin van het vredesproces voor het Midden- Oosten. ,,Daar zullen we Richard Nixon altijd dankbaar voor zijn. Wa tergate zal vergeten worden", zei een gewone Amerikaan, na dat hij net als bijna 50.000 anderen langs de kist met Nixons stoffelijk overschot had gedefileerd. Nixon lag opge baard in de Richard Nixon Pre sidentiële Bibliotheek in Yorba Linda in Californië, op letterlijk een steenworp afstand van het huis waarin Nixon in 1913 ge boren werd. In de tuin daarvan werd hij later op de c ven, naast zijn vorig jaar overle den vrouw Pat. De begrafenis zelf werd een so bere plechtigheid voor 2.000 ge nodigden,'onder wie Nixons twee dochters en kleinkinderen, zijn broer Ed, Bill Clinton en de vier nu nog levende ex-presi denten, Gerald Ford, Jimmy Carter, Ronald Reagan en Geor ge Bush. Clinton. Kissinger, gouverneur Pete Wilson van Ca lifornia en de Republikeinse lei der senator Robert Dole hielden ieder een korte grafrede. Clinton zei dat Nixon hem tot op het laatst 'wijze adviezen ge geven heeft'. Kissinger zei dat de ex-president 'veel bereikt, maar ook zwaar geleden heeft', en herinnerde eraan dat Nixon de betrekkingen met de Sov jetunie en China heeft verbe terd en een eind heeft gemaakt aan de oorlog in Vietnam. Dole beschreef Nixon als 'de presi dent van de zwijgende meer derheid'. De Japanse premier Tsutomu Hata heeft vandaag zijn min derheidskabinet benoemd. Veel politieke waarnemers verwach ten dat de nieuwe regering het niet lang zal uithouden. Hata benoemde zijn kabinet na een laatste gesprek met To- miichi Murayama, de leider van de Socialistische Partij, in een vergeefse poging de partij weer binnen zijn coalitie te halen. Murayama trad eerder deze week uit de coalitie nadat enke le conservatieve partijen in het geheim een stemblok hadden gevormd om de socialisten te isoleren. Met de socialisten ver dwenen 73 zetels uit de coalitie, zodat Hata in tegenstelling tot zijn voorganger Morihiro Hoso- kawa niet op een meerderheid in het kabinet kan steunen. Ha ta moet het nu doen met 182 van de 511 zetels. Waarnemers verwachten dat Hata snel gedwongen zal wor den het eerste Japanse minder heidskabinet in 39 jaar te ont binden. Mogelijk ontstaat er een gelegenheidsalliantie tus sen de socialisten en de LDP, twee partijen die doorgaans el-" kaars tegenpolen zijn. De LDP, die vorig jaar na 38 jaar regeringsmacht naar de op positie werd verwezen, heeft 206 zetels. Samen beschikken de LDP en de socialisten over genoeg zetels om elk moment een motie van wantrouwen te gen Hata te kunnen indienen. De premier moet de komende maanden omstreden kwesties aanpakken, zoals belastingver hoging en het handelsgeschil met de VS. Politie pakt Zuidafrikaanse extremisten op johannesburg gpd De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren 31 rechtse ex tremisten gearresteerd in verband met de serie bom aanslagen, waarbij 21 men sen werden gedood en meer dan 160 gewond zijn ge raakt. De hoofdcommissaris van politie, generaal Van der Merwe, zei tijdens een persconferentie in Johan nesburg, dat leden van de neo-nazistische Afrikaner Weerstandbeweging (AWB) en twee politiemannen tot de arrestanten behoorden. Hij zei ook dat er wapens, munitie en springstof in be slag waren genomen. Van der Merwe dacht nu de harde kern van de com- plotteurs achter slot en grendel te hebben. De bomaamslagen werden al gemeen beschouwd als po gingen van extreem-rechtse elementen om de eerste de mocratische verkiezingen te sabboteren die deze week worden gehouden. Serviërs kiezen omgeving Brcko als nieuw doelwit Nadat de NAVO de Serviërs met veel moeite uit Gorazde heeft weggekregen, richten de Servi sche strijders zich op een nieuw doelwit. Er zijn aanwijzingen dat ze voorbereidingen treffen voor een slag in de buurt van Brcko, in het noorden van Bos- Brcko is in tegenstelling tot Sarajevo en Gorazde geen mos lim-enclave maar de regio is van vitaal belang voor de Servi sche droom van een Groot-Ser- vië. Het gebied verbindt niet al leen de in Bosnië veroverde ge bieden. maar ook de Servische stukken van Kroatië. Vanwege dat belang overwegen VN-di- plomaten de streek tot 'veilig gebied' uit te roepen. De NAVO zal niet ingrijpen als Bosnische Serviërs doorgaan met land veroveren, zolang bur gers daar niet het slachtoffer van worden. Als strijdende par tijen in een conflict binnen hun eigen grenzen per se oorlog wil len voeren, is dat hun zaak. Vol gens een NAVO-diplomaat zijn de inspanningen van het bond genootschap vooral gericht op humanitaire bescherming van de burgerbevolking. Brussel vraagt extra hulp voor Oekraïne correspondent Als de Europese Unie mee be taalt aan twee nieuwe kerncen trales in Oekraïne, kan de kern centrale van Tsjernobyl defini tief dicht. De Europese Com missie stelt daarom voor snel hulp te verlenen aan Oekraïne en de betrekkingen met de ex- Sovjetrepubliek te verbeteren. De energiecrisis in Oekraïne is volgens de Europese Com missie één van de belangrijkste redenen, waarom het land er tot nu toe niet in is geslaagd om economische hervormingen op gang te brengen. Om niet nog meer energie uit Rusland te hoeven invoeren, is Oekraïne sterk aangewezen op zijn eigen kernenergie. Om die reden wei gert Kiev de rampcentrale van Tsjernobyl, waarvan op 26 april 1986 een reactorblok smolt, ge heel te sluiten. Oekraïne overweegt zelfs om reactor 2, die vorig jaar door een felle brand werd getroffen, weer op te starten. Om dat te voorkomen, zou Europa direct financiële en technische hulp moeten bieden. schiphol» ad heesbeen vervolg voorpagina De Rode Kruis arts Mick van Joost ope reerde onder uiterst moeilijke omstan digheden vanuit een klein noodhospitaal in de Rwandese hoofdstad Kigali, dat eerder dienst deed als een klooster voor meisjes van de roomskatholieke Don Boscoschool. Hij amputeerde armen en benen op gewone tafels, naaide gelichte schedels dicht bij slecht licht en behan delde gewonden onder het iets verdqr weg inslaande artillerie- en mortiervuur. ,,Het was primitief, maar er viel te wer ken", luidt zijn oordeel achteraf. Het meest afschrikwekkende beeld dat hem altijd zal bijblijven, is het moment dat de gewonden met tientallen tegelijk werden binnengebracht. Ze bleken door gaans zo toegetakeld dat hij zijn eigen ogen niet kon geloven. ..Ik heb eerder in oorlogssituaties gewerkt in landen als Somalië, Pakistan, Afghanistan, Thailand en Cambodja. Maar zoiets vreselijks, nee. Dat heb ik nooit gezien. Het was shockerend om te moeten con stateren hoe er op mensen was ingehakt. Hoe vitale en edele delen waren toegeta keld en hoe schedels aan gruzelementen waren geslagen. Ook van kinderen, ja. Afschuwelijk. Vaak kostte het me ander half uur om iemand weer een beetje toonbaar te maken. Maar soms lukte het me ook helemaal niet meer." Naarmate de oorlog de laatste weken in hevigheid toenam, werd de toeloop van gewonden dermate groot dat de patiën ten in tenten moesten worden onderge bracht. ,,Toen ik wegging", herinnert hij zich, ..lagen er 110 mensen. Het was mudvol. Net als in een andere, grotere, ziekenhuis in de buurt. Daar verbleven meer dan 400 gewonden." Aan voedsel is vooralsnog geen gebrek. Wel aan water. De beperkte huisvesting vormt een andere handicap. Revalide rende slachtoffers kunnen volgens Van Joost niet uit het ziekenhuis worden ont slagen. „Want dan wacht ze een zekere dood. Ze worden wel ergens door mili tante groepen opgewacht zodra ze een stap buiten de poort doen. Zij worden gezien als degenen, die de slachting heb ben weten te ontlopen. Dus..." Het gevolg van het toenemende ruimte gebrek is dat het personeel gedwongen wordt de gewonden van de twee strij dende stammen, de Hutu's en Tutsi's, bij en tussen elkaar te leggen. Dat gaf aan vankelijk zoveel onrust dat er een toe zichthouder moest worden aangesteld. „Om te voorkomen dat ze amok zouden maken." Vanaf de eerste dag dat de voormalige arts van het Amsterdamse AMC in Kigali arriveerde en zijn intrek nam in het noodhospitaal, werd hij geconfronteerd met de etnische gewelddadigheden in het land. „De eerste nacht hoorde ik voortdurend een soort gefluit en het blaffen van honden. Later ging het over in een ijzingwekkend schreeuwen. Het bleek de mensenjacht te zijn van gewa pende milities in de dorpen in de omge ving. 's Morgens kon je de lijken overal zien liggen. Dan ben je echt sprakeloos. Ie vraagt je op zo n moment af: hoe kan zoiets gebeuren?" Angst om zelf het slachtoffer te worden van het geweld heeft Van Joost niet ge had. „Ieder mens is wel eens bang. Maar in zo n situatie denk je niet aan jezelf. Heb je ook geen tijd voor. Ie wilt alleen de mensen hulp bieden, die dal acuut nodig hebben. Je trekt een schuif voor je ogen en gaat beroepsmatig aan de slag. Het verwerken van die emoties volgt la ter. Dat ogenblik is nu aangebroken, vreesik."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 7