Leidsch
Dagblad
Aanslag in Pretoria
Heineken breekt
CAO-gesprek af
Oorzaak van brand in
lZL blijft onduidelijk
rolitie negeert vaak
Idviezen Ombudsman
Bezoek van hoge VN-commissaris
Politiebonden verbijsterd over
houding Van Thijn in IRT-zaak
BEL: 071-128030
GOED
NIEUWS
ISDAG 26 APRIL 1994
OPGERICHT 1 MAART 1860
NR. 40449 LOSSE NUMMERS ƒ1,60
leiden paul van der kopij
Het zal vermoedelijk nooit
■uidelijk worden hoe op 5
■pril een enorme brand kon
mitbreken in de vrouwenkli
niek en de afdeling neonato
logie van het AZL. Het onder
hoek van technische recher-
Ihe en gerechtelijk laborato
rium zit op dood spoor.
Brandstichting is niet aan
getoond, terwijl er evenmin
aanwijzingen zijn dat de
prand uit zichzelf is ontstaan,
feporen van braak zijn niet
vonden. Tijdens de brand
Iverkten alle stoppen nog en
aanwezigheid van
'vluchtige brandbare stoffen'
Is niet opgemerkt. De hoop is
Tiu gevestigd op 'tactisch re
cherchewerk', zoals onder-
/ragingen. Mogelijk brengen
[die verbanden aan het licht
net de brand, die leidde tot
een grootscheepse evacuatie
Twee dagen na de brand
leek er zo'n link te zijn. Een
zwerver werd op het zieken
huisterrein aangetroffen met
brandbare stoffen. Hij be
kende het ziekenhuis in
brand te willen steken, maar
bleek een waterdicht alibi te
hebben opde dag van de
grotebrand.
Ook het laboratorium kon
geen verband leggen tussen
de brand en de brandbare
stoffen die de man bij zich
had. Of, zoals dat laboratori
um het noemt: met aan ze
kerheid grenzende waar
schijnlijkheid zijn er geen
vluchtige brandbare stoffen
gebruikt. ,,En als je niet weet
of er brand is gesticht, wordt
het moeilijk om je enorm te
richten op de brandstichter",
zegt een woordvoerder van
de politie.
J politie doet te weinig met
friezen van de Nationale Om-
■dsman, M. Oosting. Als er
■chten binnenkomen over de
■litie, reageren de politiekorp-
zeer terughoudend. Ze zijn
fek niet bereid hun fouten te
■beteren. Adviezen van Oos-
Ig worden afgedaan als 'niet
%listisch'. Dat blijkt uit het on-
Ijrzoek Burger, overheid en
■tionale Ombudsman waarin
It functioneren van de Om-
adsman onder de loep is ge-
Imen. Het onderzoek is uitge-
lerd door het Hugo Sinzhei-
[uperinsekten
rijken neer in
Leids museum
■den jan rijsdam
et zou het draaiboek kunnen
n voor een nieuwe film van
even Spielberg. Robot-achtige
sekten, 600 keer zo groot als
werkelijkheid, strijken deze
imer neer in de sleutelstad,
iezelig grote kevers, sierlijke
inke libellen, 'vieze' vliegen
schitterende vlinders. Na-
urgetrouwe kopieën van deze
sekten, in superformaat, wor-
in vanaf 1 juli gepresenteerd
een grootse tentoonstelling
het Nationaal Natuurhisto-
ich Museum (NNM), in het
isthuis, in Leiden.
De 'superinsekten' worden
:rvaardigd in Japan en bin-
;nkort naar Nederland ver-
:heept. Behalve dat ze er grie-
echt uitzien, kunnen ze
ak bewegen en geluid maken,
ia een multimedia geluids
and kan het publiek boven-
en kennis maken met het mu-
kale talent van 35. sprinkha
an.
Verwacht wordt dat de 'insek-
inplaag' enkele honderddui-
inden belangstellenden naar
eiden zal trekken. De directeur
an het Nationaal Natuurhisto-
sch Museum, W. van der Wei
en, vergelijkt de tentoonstel-
ng met de dinosauriërsexposi-
e, enkele jaren geleden, die
000 bezoekers naar het
esthuis trok.
Ariel, Dash, Dreft en Pampers nu extra voordelig. En - alleen
bij Albert Heijn - nu met speciaal actie- zegel op elk pak.
Goed voor 10- korting op één entreekaart van de Efteling
(Bij een Pampers Voordeelpak 2x ƒ10.- korting op twéé
entreekaartjes). Plus kans op één van de 50 sprookjes
weekends, voor 4 personen in het Efteling Hotel.
U kunt meedoen zo vaak u maar wilt
Ariel of Dash, Ultra of Color, 1 A
navulpak 2 kilo 35&T 14.99
Dreft Fljnwas Compact,
navulpak 1.8 kilo 33Z& lZ.99
Dreft Glazuurbeschermer,
flacon 1.1 kilo313T 10.99* r\ a f\*
navulpak 1 kilo IQrffT 9.49
Pampers voordeelpak, ®®e> «-j -7qq*
mp# diverse soorten 39/.99
cyl'Reclameprijzen gelden t/m zaterdag 7 mei as
ft) en zolang de voorraad strekt
Mali!K®olL»llr **z,e c'e actievoorwaarden op de verpakking
en bij Pampers; de folder In de winkel.
i Lands grootste kruidenier blijft op de kleintjes letten. M I
Smokkelezels
2 Amerikaanse VN'ers
hebben het bij de Ma
cedonische grens vooral
voorzien op met smokkel
waar bepakte ezels.
Racisme toegenomen [i Joods gemeenteleven I Fitness
3 Racistisch en rechts-ex- 1 yy Rabbijn L.B. van de
tremistisch geweld zijn I Z
de afgelopen twee jaar
sterk toegenomen, consta
teren Leidse onderzoekers.
Kamp beschrijft in
het boekje 'Het was maar
kort' het rijke joodse ge
meenteleven in Nederland.
yt Leids museum
I toont subtiele en
j brute ijzeren therapeuten
van dokter Zander: fitnes
sen in Boerhaave.
Winnie hoopt
op verzoening
johannesburg john lichfield
the independent
Politie meldt arrestatie Stembussen Zuid-Afrika open voor verkiezingen
mer Instituut van de Universi
teit van Amsterdam. Het boek is
vandaag aangeboden aan Ka
mervoorzitter Deetman en de
Nationale Ombudsman.
Veel burgers klaagden bij de
Ombudsman dat de politie wei
gert aangiftes over fietsendief
stal op te nemen, omdat 'de
fiets toch niet meer wordt te
ruggevonden'. De politie klaagt
op haar beurt dat de Ombuds
man te langzaam werkt want
het duurt soms twee jaar voor
dat een., klacht is afgehandeld.
De Ombudsman probeert daar-
onl procedures nu sneller af te
wikkelen.
Doorbraak in
atoomkunde
haarlem saskia stoelinga
'Top' zo heet het zesde quark
dat in het Standaard Model van
atoomwetenschap thuishoort.
Een internationaal team van
natuurkundigen in Amerika
heeft dit laatste quark behorend
bij de elementaire deeltjes
waaruit alle materie is opge
bouwd, nu echt waargenomen.
Dat gebeurde met de krachtig
ste deeltjesversneller ter wereld
in het Fermi-laboratorium in
Batavia, Illinois.
Al enige tijd bestond bij fysis-
ci de theorie dat er naast de
quark-paren Up en Down,
Charme en Strange en de in '70
gevonden Bottom nog eentje
hoorde die in het Standaard
Model al de naam Top had ge
kregen. En dit 'Töp-quark' is nu
gesignaleerd. Sterker nog hij
past precies bij de eigenschap
pen van Bottom en vormt daar
mee het laatste paar. Volgens de
fysicus F. A. Berends, verbon
den aan de Leidse universiteit,
lijkt het net zich te sluiten. „De
laatste maanden stapelde het
bewijsmateriaal zich op. Ik heb
gisteren, na het horen van het
nieuws, al contact gehad met
mijn Nederlandse collega prof.
Rijssenbeek die in Amerika aan
parallel experiment werkt. Hij
wacht met spanning af wat het
team vanmiddag op de pers
conferentie aan wetenschappe
lijke bewijzen naar buiten
brengt. Voorzichtigheid hoort
bij het spel van de weten
schap", aldus Berends.
Net niet met tranen in haar ogen gaf Nomaza Paintin vanochtend haar stem af. Als allereerste zwarte deed zij mee aan de Zuidafrikaanse parle
mentsverkiezingen. De nicht van Nelson Mandela leeft sinds enkele jaren in Nieuw-Zeeland, en kon door het tijdsverschil als eerste naar de stem
bus. FOTO EPA
woordelijk gesteld voor de aan
slagen, maar algemeen wordt
aangenomen dat ze het werk
zijn van rechtse extremisten.
Een politieagent heeft vanoch
tend een blanke man doodge
schoten op de plaats van de
bomaanslag. Een politiewoord
voerder zei dat de deel uitmaak
te van een groep die 'aan het
knoeien was met bewijsmateri-
De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren een man gearresteerd in verband met de twee
bomaanslagen die eerder die dag en zondag aan 19 mensen het leven hebben gekost.
Bij een derde bomaanslag, ditmaal in Pretoria, zijn gisteravond twee mensen gedood
en raakten er 29 gewond van wie negen ernstig. Deze explosie vond plaats in de buurt
van een bar bij een halte van veel door zwarten gebruikte mini-busjes. In Zuid-Afrika
zijn vanmorgen de stembussen opengegaan voor de eerste vrije verkiezingen.
johannesburg p. van nuusenburg
correspondent
Staatssecretaris Myburgh (poli
tie) meklde de arrestatie op een
persconferentie in Kaapstad. Hij
weigerde echter nadere bijzon
derheden bekend te maken om
het onderzoek van de politie
niet in gevaar te brengen. De de bevolking aan de vooravond
hoofdcommissaris van politie, van de eerste democratische
generaal Van der Merwe, zei dat verkiezingen de stuipen op het
de beste speurders ingeschakeld lijf jaagt. De politie meldde gis-
zijn voor het onderzoek. Hij zei teren maar liefst 13 aanslagen,
te hopen op een 'snelle door- die waarschijnlijk ten doel heb-
braak'. ben de verkiezingen te ont-
De explosies maken deel uit wrichten.
van een serie bomaanslagen die Niemand heeft zich verant-
Naar schatting 70.000 politie
mannen zijn ingeschakeld om
de stemlokalen te bewaken.
Rechtse radicalen hebben in het
dorp Settlers, 130 km ten
In een interview voor de Brit
se televisie zegt Winnie Man
dela vanavond dat Nelson en
zij nog steeds van elkaar
houden en op een verzoe
ning hopen wanneer de poli
tieke strijd in Zuid-Afrika
voorbij is. Twee jaar geleden
verliet Nelson zijn vrouw na
dat ze was veroordeeld voor
geweldpleging en ontvoering
en beschuldigd van misbruik
van ANC fondsen.
In het interview zegt Win
nie dat de scheiding van haar
man, twee jaar na zijn vrijla
ting na 27 jaar gevangen
schap, een politieke nood
zaak was. „Omdat mijn
naam door het slijk was ge
haald, moest Nelson een
keus maken. Het hele land
had zulke hoge verwachtin
gen van hem. Maar onze lief
de voor elkaar heeft geen
deuk opgelopen. We houden
nog evenveel van elkaar als
toen we elkaar leerden ken
nen."
Winnie zegt dat ze nog
steeds wacht op de dag dat
Nelson weer in de schoot van
zijn gezin terugkeert. „Ooit
zal hij zich weer de luxe van
zijn familie kunnen veroorlo
ven en zullen we weten hoe
het zou zijn geweest een nor
maal gezinsleven te leiden."
noordoosten van Johannesburg,
een stembureau bezet en drei
gen de verkiezingen te verhin
deren. Op de eerste stemdag
er volgen nog twee dagen
kunnen slechts bepaalde groe
pen hun stem uitbrengen: leden
van de veiligheidsdiensten, zie
ken, blinden, gehandicapten en
de Zuidafrikanen in het buiten-
Door het tijdsverschil was de
eerste die een stem uitbracht
Nozama Paintin, dochter van
een broer van Nelson Mandela.
Zij stemde in de Nieuwzeeland-
se hoofdstad Wellington. De
Zuidafrikaanse ambassadeur in
Den Haag, Nothnagel, liet van
morgen de eer aan J. Magugu
om als eerste in Nederland zijn
stem uit te brengen voor het
nieuwe Zuid-Afrika.
Om een minuut voor midder
nacht wordt vanavond de Zuid
afrikaanse vlag voor het laatst
gestreken. Om precies midder
nacht wordt de interim-grond
wet die alle bevolkingsgroepen
gelijke politieke rechten geeft,
van kracht. De nieuwe vlag
wordt een minuut later gehe-
Zie verder pagina 2: Bommen
tegen democratie gedoemd te
falen; Binnen ANC is strijd om
macht begonnen; Stembus
strijd gaat tussen 27 partijen.
'Beste arbeidsovereenkomst van Nederland'
zoeterwoude rudolf kleun
Het door stakingen getroffen
Heineken-concern is niet meer
te vermurwen om het CAO-
overleg met de FNV te herope
nen. „Er ligt een contract met
CNV en Unie BLHP, waarmee
de beste CAO van Nederland is
gesloten. Die kan de FNV ook
tekenen. Daar gaan we niet op
nieuw over praten, ook niet om
de FNV een goede aftocht te
bieden. Wij voelen er niets voor
om hun gezicht te redden", zegt
woordvoerder K. Woltjes.
Om die reden is Heineken
zondagnacht ook niet ingegaan
op het bod van FNV-bestuurder
J. Duynhoven. Die bood aan om
de eis van 2,5 procent loonsver
hoging (een half procent meer
dan Heineken biedt) te laten
vallen en in ruil daarvoor op
nieuw te overleggen over het re
organisatieproces 'Mensen ma
ken Heineken'. Eerder werd
daarover afgesproken dat er lot
1 januari 1998 geen gedwongen
ontslagen vallen bij Heineken.
Door de reorganisatie verdwij
nen 250 tot 400 banen. De bond
wil nu dat Heineken de garantie
biedt dat er tot 2000 geen ont
slagen vallen.
De groepsleiders van de afde-
lin'g magazijn en intern trans
port hebben gisteravond ook
nog eens een brief aan de direc
tie gestuurd met dezelfde strek
king. De brief zou ook onderte
kend zijn door CNV-leden. Vol
gens Woltjes was vanmorgen
echter nog geen brief binnen.
Maar de volgens hem
'imaginaire' brief zou niets aan
de situatie veranderen. „Er ligt
een uitstekende CAO die hele
maal is uitonderhandeld. Die
kan de FNV ook ondertekenen.
De beste CAO van Nederland
tekenen, betekent toch geen ge
zichtsverlies?"
Hij noemt de nieuwe eis on
begrijpelijk. „We kunnen nu
toch moeilijk afspraken maken
over iets dat pas na 1998 speelt?
De bestaande afspraken werden
indertijd enthousiast ontvangen
door de bonden. Bovendien is
overeengekomen bij het aflopen
ervan de zaak opnieuw te bekij
ken en zonodig te gaan onder
handelen, dus wat willen ze ei
genlijk?"
Woltjes meent dat de FNV in
middels een probleem heeft om
de staking nog uit te kunnen
leggen. „Er is een ultimatum ge
steld waarin alleen een looneis
is genoemd. Toen er eenmaal
werd gestaakt, werd gezegd dat
het om werkgelegenheid ging
en nu komen ze hiermee. De
FNV moet ophouden elke dag
een andere reden te zoeken om
te staken."
De bond bereidt zich inmid
dels voor op langer doorstaken.
Gisteren werden de voorberei
dingen getroffen om toiletwa
gens en een caravan bij de be-
drijfspoort in Zoeterwoude te
plaatsen, ten behoeve van de
postende stakers.
Hanoi Meer dan
vijfhonderd Vietna
mese bootvluchte
lingen zijn het af
gelopen weekeinde
in Jakarta in hon
gerstaking gegaan
uit protest tegen
dreigende uitzet
ting naar Vietnam.
Volgens onbeves
tigde berichten
zouden 79 van de
hongerstakers in
het ziekenhuis zijn
opgenomen. In
Vietnam zelf be
zocht Sadako Oga
ta, de Hoge Com
missaris van de VN
voor vluchtelingen,
een opvangkamp
voor uit Hong Kong
teruggekeerde
bootvluchtelingen.
amsterdam anp-gpd
De politiebonden zijn verbijsterd dat minister
Van Thijn van binnenlandse zaken zijn vertrou
wen heeft uitgesproken in de Amsterdamse
hoofdcommissaris Nordholt.
„Dit begint te lijken op een toneelstuk met hele
slechte acteurs", zegt Hans van Duijn, voorzitter
van de Nederlandse Politie Bond (NPB). „Het
toont de zwakke rug van de minister, die als oud
burgemeester van Amsterdam veel boter op zijn
hoofd heeft omdat hij medeverantwoordelijk is
voor het IRT-drama."
Van Duijn noemt het 'onbegrijpelijk' dat het
vernietigende rapport van de commissie-Wieren-
ga over de IRT-affaire geen consequenties heeft
voor korpschef Nordholt en commissaris Van
Nog geen abonnee?
HET WOORD IS AAN
Joodse humor
Als je je vrouw met je compagnon
thuis op de divan vindt, kun je het
best de divan verkopen.
VANDAAG
Binnenland -
Buitenland
Cultuur
Religie -
Sport
VANDAAG OOK
SCHRIJVENDE LEZERS
PAGINA 8
HET WEER
Verwachting van het KNMI tot
morgenavond
Later opklaringen
Vannacht wolkenvelden en plaat
selijk wat regen. Overdag af en
toe zon en vrijwel overal droog
Minimumtemperatuur omstreeks
7, middagtemperatuur van 14 in
het noordwesten tot 19 graden in
het binnenland. Matige zuidwes
tenwind, kracht 4, langs de kust
vannacht mogelijk krachtig, 6.
Treinreiziger
vaak te laat
den haag» anp
Ruim een kwart van de treinrei
zigers komt te laat op de plaats
van bestemming. In de spits
heeft zelfs 34 tot 38 procent van
de reizigers met vertraging te
maken. Dit concludeert de Con
sumentenbond na een groot ge
detailleerd onderzoek naar de
dienstverlening van de NS.
Eén op de negen klanten van
de NS vindt in de trein niet de
plaats van zijn voorkeur. In de
spits loopt het aantal mensen
dat moet staan soms op tot bo
ven de 10 procent. Met name de
Randstad is het zorgenkind van
de NS. Vooral op het traject Lei-
den-Den Haag-Delft-Rotter-
dam-Dordrecht-Breda lopen
veel reizigers tegen oponthoud
Lcidsch 60» [)agbl«l
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
Ia, dat is goed nieuws I
Dus neem ik
nu een abonnement, i
Tel:.
(l.v.m. controle bezorging) j
Na de eerste 2 weken j
betaal ik m!|n abonnement:
0 Per maand automatisch j
29.30)
Per kwartaal
via acceptgiro 85,55) j
automatisch 84.55)
Nr. bank/giro:
Riessen. De NPB-voorzitter heeft er dan ook nau
welijks vertrouwen in dat de samenwerking tus
sen de Amsterdamse politie en andere korpsen,
zoals dat van de Utrechtse hoofdcommissaris Wi-
arda, zal verbeteren.
Ook voorzitter Kruizinga van de Algemeen
Christelijke Politiebond (ACP) zet vraagtekens
achter het standpunt van minister Van Thijn.
„Hirsch Ballin en Van Thijn hebben tijdens het
kamerdebat de zwartepiet doorgeschoven naar
Amsterdam. Kamerbreed hebben Nordholt en
Van Riessen onderuit de zak gekregen. We zijn
benieuwd of met name de oppositie genoegen
neemt met deze afloop."
Of bel 071-128030