Vredesberaad Rwanda Apartheid blijft Transkei in haar greep houden 'Wij zijn vissers, wij willen werken' NAVO in conclaaf over plan Clinton Buitenland abin bereid tot opgave iderzettingen op Golan Kosteloos smullen Hata volgt Hosokawa op als premier Japan IDAG22 APRIL 1994 *P [enming uitbreiding EU op 4 mei laajiATiuRGHet Europees Parlement heeft gisteren besloten op fïëïTstemmen over de toelating van Oostenrijk, Finland, joregen en Zweden tot de Europese Unie. Ook nam het par tei een resolutie aan waarin wordt gesteld dat het uitvoeren- n.s ^Joraan van de unie, de Europese Commissie, in de toekomst ^^5 pv^arenP'an ter goedkeuring moet voorleggen aan het par- ïg zoit161' n won i. DitUste executie in tien jaar in Libanon s verdf ren «CLi De Libanese president Hrawi heeft gisteren toestem- U. Om gegeven om voor de eerste keer sinds tien jaar de umeijdstraf te voltrekken. De 23-jarige Bassam Saleh Mosleh, die s voldi een jaar geleden een 8-jarig meisje verkrachtte en ver- Na Irdde, zal morgen worden geëxecuteerd, n gull faara\jhevarna leider Opus Dei we' 4aanstad De Spaanse priester Javier Echevarria (61 jaar) is Szen tot leider van de conservatieve roomskatholieke organi- s Opus Dei. Echevarria, sinds 1982 vicaris-generaal van de [T0Ojeging, volgt bisschop Alvaro del Portillo op, die 23 maart op 5 arige leeftijd overleed. jierikanen moeten vaker fiets pakken iington De regering-Clinton wil dat de Amerikanen vaker de rojuto laten staan en meer gaan fietsen en wandelen. Nu leg- rlies «Amerikanen maar anderhalf van de gemiddeld twintig me (4|tjes die zij per week maken per fiets of te voet af. Vervoers- rwijl Kster Pena sprak vandaag fietsliefhebbers toe en leden van d frataad voor het wegvervoer gingen vandaag lopend naar het t. PSj van de E ristin york» De voormalige Amerikaanse president Richard leel vi)n' begin ^eze week werd getroffen door een zware be- ;nval]te' 's 8|steren ln een diepe coma geraakt. Dat heeft het New toegc Hospital, waar de 81-jarige Nixon wordt verpleegd, laten ;tei y. ïn. Nixon heeft als complicatie een zwelling in de hersenen. Xanti,r Pat^nt aan de beademingsapparatuur te leggen, kan de Hing worden verminderd. Op verzoek van Nixon zelf is dit gebeurd. Peugt gres om daar een rapport aan te bieden. gestand Nixon verslechtert snel !KT erslaafde kamelen aangehouden Iran» In Iran zijn achttien aan opium verslaafde kamelen 38jgehouden die ruim een ton van het verdovende middel ver arden. Een grenspatrouille bij Mirjaveh (aan de grens met l^pstan) hield begin deze week de karavaan van achttien kame- 75 aai. Een dag later bleken de dieren zich 'onnatuurlijk' te ge- 65)gei. Medische proeven brachten de verslaving aan het licht. 43) lojaadsman Touvier in hoger beroep 1 MUS: De advocaat van de nazi-collaborateur Paul Touvier heeft ^teien beroep aangetekend tegen het vonnis dat een dag eer- 43jo/er zijn cliënt werd geveld. De 79-jarige Touvier werd tot 33jerslang veroordeeld, omdat hij in 1944 zeven joden liet exe- jeien. l*ator uit cockpit gezogen delhi De navigator van een Indiaas militair vliegtuig is gis- uit de cockpit van zijn toestel gezogen nadat een ruitje was 1 ^ptgesprongen. De man is niet teruggevonden, aldus de In- ij minister van defensie. Het ministerie stelt een onderzoek spnieuw rellen in Noord-Sumatra 86F 1 19irta» Arbeiders in de Indonesische provincie Noord-Sumatra gisteren opnieuw slaags geraakt met de politie. Ze eisen ho- 151|loon en het recht onafhankelijke vakbonden te vormen. Aan toigen die vorige week donderdag in de provincie begonnen, pn 50.000 mensen mee. Vorige week vrijdag vielen bij geweld igheden drie doden. AD BLOEMENDAAL 2gtosche kolonisten en de %{tse oppositie hebben furi- gereageerd op de uitspraak ljpremier Rabin dat de ne- 2680|ettingen op de Golanhoog- ggie geen veüigheidsdoel die- 531 58,»bin zei gisteren in een toe- 56jak voor de Verenigde tób- 6% Beweging dat hij bereid is Opzettingen in het gebied op 108?ven ter wille van vrede met 509.P- De Golan heeft een strate- 4,he betekenis 'met of zonder 46ferzettingen', en 'de ge- Ojnschappen daar vormen versterking van onze vei- 53Eid', aldus Rabin. 4,1 een reactie op Rabins ^Ojrden heeft de rechtse oppo- mnesty hekelt dartelen Israël Haag anp mensenrechtenorganisatie iathesty International heeft Is- latJ vandaag opgeroepen maat- felen te nemen tegen de sys- iatische folteringen mishan- |ng van gevangenen. iati Israël autoriseert een ge latine gedragscode de uitoefe- g van een gematigde mate Q [fysieke druk' bij het verho- J van gevangenen. Amnesty :nt dat de officële richtlij- ij voor het verhoren van ge leerden in de praktijk aan- |en tot folteringen mishan- |ng. Als dit niet de bedoeling li Jan de richtlijnen, dan wor- deze volgens \mnesty on- traft en op grote schaal over- 'eden. Ie martelinger worden ver- ïakkelijkt door het feit dat •ral in de becette gebieden {n de autoritiiten lange tijd |n advocatenof familieleden °'0j tot de arrestinten. Verdach- krijgen ps contact met j^ldsmannen »f familie na de rhoren'. sitie aangedrongen op het aftre den van de premier. De organi satie van kolonisten op de Go lan heeft verontwaardigd gerea geerd. „De uitspraak van Rabin heeft de fundering onder de noordelijke nederzettingen weggeslagen", zeggen de kolo nisten in een verklaring. De uitspraak van Rabin komt een week voor het bezoek van de Amerikaanse minister Christopher (buitenlandse za ken) aan het Midden-Oosten. De Golan-hoogvlakte vormt een belangrijk obstakel in de vre desbesprekingen tussen Israël en Syrië. De Golan werd in 1967 door Israël bezet en in 1981 gean nexeerd. Inmiddels wonen op de 1200 vierkante kilometer bergland 12.000 Israëli's, ver spreid over 32 nederzettingen. Ook wonen er 15.000 (Syrische) Druzen. Rode Kruis schat dodental op meer dan 100.000 De Rwandese regering en het Rwandees Patriottisch Front (RPF) hebben ermee ingestemd de onderhandelin gen over een wapenstilstand en over de uitvoering van een vorig jaar juli ondertekend vredesakkoord te hervat ten. Het overleg zal morgen beginnen in de Tanzaniaan- se stad Arusha. Dat heeft Tanzania's president Ali Hassan Mwinyi aangekondigd. voor het leger, dat in Rwanda was gestationeerd om toe te zien op de naleving van het vre desakkoord van vorig jaar. Toen twee weken geleden he vige gevechten uitbraken tussen het RPF en het Rwandese leger hebben de VN-militairen vooral bemiddeld tussen beide partij en en bescherming geboden aan hulporganisaties en tien- NEW YORK-NAIROBIGPP-Rtr De Veiligheidsraad van de VN heeft afgelopen nacht besloten het grootste deel van haar oor spronkelijk 2500 man sterke vredesleger in Rwanda terug te trekken en er nog slechts 270 achter te laten in de hoofdstad Kigali. De raad vindt dat de situ atie te gevaarlijk is geworden duizenden naar VN-centra ge vluchte R wande zen. Ruim 5.000 vluchtelingen die de afgelopen week in een voet balstadion zijn beschermd door VN-militairen uit Bangladesh, hebben gedreigd massaal zelf moord te zullen plegen als de VN al hun troepen terugtrek ken. De vluchtelingen zijn bang dat zij zullen worden afgeslacht door het leger of RPF-rebellen. Het Internationale Rode Kruis, met Artsen Zonder Gren zen de enige achtergebleven hulpinstantie in Kigali, schat dat de afgelopen twee weken ruim 100.000 Ruandezen zijn afge slacht door het leger, jeugdmili- tia en het RPF. De organisatie, BAYONNE JAN VAN ETTEN tbilisi Straatarme Georgiërs eten gulzig soep en brood aan een speciaal voor hen gedekte dis in de Georgische hoofdstad Tbilisi. De Georgische Orthodoxe Kerk organiseerde de gratis maaltijd in het kader van haar dagelijkse liefdadigheidsacties. foto epa Franse vissers blokkeren dag lang haven van Bayonne vissers over hun quota heen zijn. De Spanjaarden niet. Die mogen als enigen vissen op an sjovis in de Golf van Biskaje in de periode van 20 maart tot 1 juni. Zij zijn niet van plan dat privilege op te geven. Sinds 1983 rommelt het al in de Spaans-Franse betrekkingen. Dat is nog versterkt met de komst van Spanje in de EG drie jaar later. Sindsdien is voortdu rend gekort op de omvang van de hele Franse vissersvloot en op de quota. Daar staat Eu ropese en Franse hulp tegen over van honderden miljoenen guldens: onvoldoende volgens de vissers om hun hoofd boven water te houden.Als het zo doorgaat, zijn wij niet de daklo zen van morgen, maar die van over een paar uur", beklaagde één van hen zich. Voor de Fransen is de gevreesde komst van de gigantische Spaanse vissersvloot binnen de EG een catastrofale werkelijk heid geworden, die zij niet voe len in hun portemonnee maar in hun maag. Dat rechtvaardigt volgens hen dat zij zich niet aan de afspraken houden. Hetzelfde geldt voor het gebruik van sleepnetten die zoals de veel eenvoudiger toegeruste Span jaarden beweren in minder dan geen tijd de hele Golf leeg vissen en daardoor een bedrei ging vormen voor het ecologi sche evenwicht. „Wij willen gewoon werken. Wij zijn Franse vissers, wij hebben Franse matrozen in dienst die moeten eten en we vissen in de Franse wateren. En wat doet de Franse gendarmerie? Die verze gelt onze netten en belet ons uit te varen.'"Buiten zichzelf van woede hebben de ansjovisvis sers van Bayonne gistermorgen de haven van de stad geblok keerd. Enkele grote vrachtsche pen kunnen er daardoor niet in. Pas vanmorgen is een einde ge maakt aan de blokkade nadat de autoriteiten van Frans Bas kenland hun steun hadden toe gezegd. Volgens de Franse radio is voor de vissers een regeling voor korter werken ingevoerd. Ook wordt de vissers ruim 400.000 gulden betaald als ver goeding voor de schade die Spaanse vissers begin deze week bij twee kotters aanricht ten. Frankrijk onderhandelt met Spanje over nieuwe vangstquo ta. Na de zeeslag van begin deze week met zestig Spaanse vis sersschepen besloten de Franse vissers woensdagavond toch uit te varen, ondanks het verbod om van 20 maart tot 1 juni te vissen op ansjovis. Stevig van plan zich in een nieuwe con frontatie met dé Spanjaarden koste wat kost te verdedigen, Franse vissersboten blokkeerden tot vanmorgen de haven van Bayonne uit protest tegen de inbeslagname van hun ansjovisnetten door de over heid. De Fransen hebben hun vangstquota overschreden. foto epa hadden zij wapens aan boord gebracht van hun in alle haast opgekalefaterde schepen. Want de schade na de botsing met hun Spaanse collega's al even vastbesloten zich het brood niet uit de mond te laten stoten was enorm. Maar toen de Fransen tegen vier uur in de haven kwamen om uit te varen, vonden zij hun netten verzegeld.Als dieven in de nacht zijn de gendarmes aan boord geslopen. Nu patrouille ren zij buitengaats, en de eerste die zijn neus buiten de golfbre kers waagt, wordt opgebracht", protesteren de Fransen. Enkele uren eerder had een de legatie van hen gepraat op het ministerie van landbouw en vis serij in het verre Parijs. Daar was hen een schadevergoeding voor de gevolgen van 'de zee slag' beloofd, maar hen was ook opgelegd voorlopig in de haven te blijven. „Dat kan toch niet", klonk het daarop tijdens een vergadering van de vissers in Bayonne. „Mijn jongens hebben vorig jaar zo ongeveer vijfhonderd francs (165 gulden) in de maand verdiend. Daarvan heb ben ze nog net stenen kunnen eten. En nu? Helemaal niets meer?" Het probleem is dat de Franse AFP Agence France Presse ANP Algemeen Nederlands Persbur Press DPA Deutsche Presse Agentur GPD Geassocieerde Pers C Independent IPS Inter Press Service RTR Reuter i TOKYO Rtr-DPA-AFP die toch heel wat leed heeft aanschouwd in de wereld, meent nooit eerder een zo om vangrijke menselijke tragedie te hebben gezien als in Rwanda. Hulpverleners zijn bang dat ook degenen die de gevechten hebben willen ontvluchten on derweg of aan de grens zijn ge dood, omdat het aantal mensen dat reeds in buurlanden is gear riveerd opvallend klein is. Van wege die gevaren zouden dui zenden vluchtelingen in het zuiden nu besloten hebben zich te verenigen, om vervolgens ge zamenlijk door de diverse door gewapende militia opgerichte wegversperringen te breken. De Japanse minister Hata (bui tenlandse zaken) is vanmorgen aangewezen als de nieuwe pre mier van Japan. Hata (58) volgt Moriliiro Hosokawa op die twee weken geleden moest af treden wegens financiële schandalen. Maandag beslist het Japanse parlement over de benoeming van de nieuwe pre mier door de coalitiepartijen, maar het is zo goed als zeker dat Hata die dinsdag al een re geringsverklaring aflegde, zal aantreden. De nieuwe premier van Japan, Tsutomu Hata, is een man die er altijd prat op gaat eens een gewone arbeider te zijn ge weest, als één van de miljarden trekpaarden van de Japanse economie. De 58-jarige Hata die in de voetsporen treedt van de in opspraak geraakte Morihiro Hosokawa, werkte voor hij in 1969 in het parlement aantrad gedurende tien jaar als tourope rator bij een busmaatschappij. Zijn eetgewoonten dateren nog uit die tijd. Nog steeds eet hij liever in een gewoon eethuisje dan in een chique restaurant. Hata diende de tweede indus triële natie van de wereld als minister van landbouw en fi nanciën. Zijn meest opvallende politieke daad pleegde hij in ju ni van het vorig jaar toen hij een groep van dissidenten binnen de Liberaal Democratische Par tij (LDP) aanvoerde. De groep stemde tegen de LDP-regering van Kiichi Miyazawa toen die zijn belofte niet nakwam wets voorstellen in te dienen om de corruptie binnen de Japanse politiek tegen te gaan. Samen met bondgenoot Ichi ro Ozawa richtte Hata de Japan se Vemieuwingspartij (Shinseito) op om bij de verkie zingen de LDP die sinds 38 jaar op het regeringspluche zat, te verslaan. Toen de anti-LDP coa- Tsutomu Hata wordt de nieuwe premier van Japan, foto»reuter litie in augustus aan de macht kwam voegde de ras-politicus zich in de keuze voor de sterk hervormingsgezinde Hosokawa als premier van Japan en nam genoegen met een rol als minis ter van buitenlandse zaken. Met zijn ruime ervaring was Hata een welkome kracht bin nen het gezelschap van minis ters die hun carrières voorna melijk binnen de oppositie had den doorgebracht, of, zoals pre mier Hosokawa, weinig rege ringservaring hadden. Net als zijn voorganger wil Hata het oude corrupte politie ke systeem bestrijden dat Japan tot één van de snelst groeiende en meest vooraanstaande, in dustriële naties heeft gemaakt. Hata die zijn wortels heeft in het oude politieke bestel zal zich moeten bezinnen op een nieuwe politiek die Japan de ko mende tijd nog heel wat politiek hoofdpijn zal bezorgen. Zelf maakte Hata het afgelopen jaar al een ommekeer door niet lan ger de fabrikant te steunen maar de zijde te kiezen van de verwaarloosde consument. Serviërs nemen Gorazde verder in de tang BRUSSEL-WASHINGTON AP-GPD De zestien leden van de NAVO vergaderen vanmiddag over de voorstellen van de Amerikaan se president Bill Clinton met betrekking tot de oorlog in Bosnië-Hercegovina. Clinton heeft ondermeer voorgesteld de zogeheten 'veilige gebieden' zonodig met de inzet van luchtaanvallen tegen Servische aanvallen te beschermen. De Veiligheidsraad van de VN heeft afgelopen nacht een reso lutie aanvaard, waarin van de Bosnische Serviërs wordt geëist dat zij de belegering van Goraz de stopzetten en zich terugtrek ken. Ook heeft de raad zich unaniem uitgesproken voor het initiatief van de Verenigde Sta ten, Rusland, de Europese Unie en de VN om hun krachten te bundelen om de strijdende par tijen in het voormalige Joego slavië weer aan de onderhande lingstafel te krijgen. Een van de mogelijkheden daartoe is een topconferentie, zoals door de Russen is voorge steld. De Amerikanen aarzelen omdat zo'n bijeenkomst een lange voorbereidingstijd eist en niet op korte termijn kan wor den gerealiseerd. De gezaghebbende voorzitter van de defensiecommissie in de Amerikaanse Senaat, Sam Nunn, zei gisteren dat de VS be reid moeten zijn hun militaire optreden tegen de Bosnische umtata jaco van lambalgen De grenswachten van Transkei hangen verveeld over de hek ken. Auto's kunnen zonder pro blemen over de brug over de ri vier Kei rijden: de grens bestaat niet meer. Als om aan te geven dat Transkei en Zuid-Afrika niet met elkaar moeten worden ver ward, zitten pal over de grens een paar flinke kuilen in de weg: dit is Afrika. Het thuisland Transkei, onder de Grote Apartheid ingesteld als woongebied van de Xhosa's, is opgeheven. De militaire leider Bantu Holomisa liet vorige week de eigen vlag strijken en hijst nu die van Zuid-Afrika. De alleen door Pretoria erkende onafhankelijkheid van Transkei kwam daarmee ten einde. En dus doet Transkei mee aan de verkiezingen van volgende week. In de straten van de hoofdstad Umtata hangen posters en spandoeken van het Afrikaans Nationaal Congres (ANC). Op de muren staan spreuken van het radicalere Pan Afrikaans Congres (PAC) de politieke te genstander van het ANC. In de plaatselijke krant, de Daily Dis patch, probeert ook president De Klerk glimlachend nog wat kiezers te werven voor zijn Na tionale Partij. Het is echter de vraag of hij veel stemmen zal krijgen. De apartheid heeft Transkei, net als de andere ne gen thuislanden, geen goed ge daan. „Het is in feite een Derde We reldland", zegt Mike Chandler van de Onafhankelijke Kies commissie in zijn kantoor in Oost-Londen. „De infrastruc tuur is jaren verwaarloosd, de wegen zijn slecht, er zijn nau welijks telefoonverbindingen. Het is niet eenvoudig stembu reaus in te richten. Verder zijn nauwelijks cijfers over de bevol king bekend. De Kiescommissie is een enor me campagne gestart om alle kiezers aan tijdelijke stemkaar- ten te helpen. Zij gaat er van uit, op grond van oude statistieken, dat op dit moment ongeveer vier miljoen mensen in Transkei wonen, van wie er 1,3 miljoen mogen stemmen. Volgens het Amerikaanse Fonds voor Vrije Verkiezingen in Zuid-Afrika zijn het er echter veel meer. „Wij hebben berekend dat er 1,6 mil joen stemgerechtigden zijn zon der papieren", zegt Lauren Bre- athwate. De Amerikanen heb ben vijfhonderd 'mobiele sta tions' naar het thuisland ge stuurd om te helpen bij het ma ken van de stemkaarten. Transkei staat bekend als een ANC-bolwerk.' Holomisa, de mi litaire leider die in 1987 de macht greep in het thuisland, staat inmiddels dertiende op de landelijke lijst van het ANC. Hij was altijd al voor inlijving van het thuisland bij Zuid-Afrika en heeft tot ongenoegen van de bevolking zijn regering en ambtenaren in de steek gelaten om campagne te voeren. De rol die het ANC in Transkei speelt is niet vlekkeloos. Verre weg de meeste mensen in het voormalige thuisland wonen op het platteland. Dat bestaat uit kleine, soms moeilijk bereikbare dorpjes van turkoois geverfde hutten. De rol van de chiefin de dorpen is heel belangrijk.Als hij van het ANC is, is het dorp van het ANC", zegt Dorien de Vree, journaliste bij de Daily Dispatch. Het PAC moet aan het ANC toestemming vragen om in zo'n dorp campagne te voeren en dat wordt geregeld gewei gerd. Ook de Juristen voor de Mensenrechten die voorlichting geven over de verkiezingen, ko men er dan niet ir.. Het ANC geeft de voorlichting zelf wel. Hoewel de verhouding tussen het ANC en het PAC gespannen is, werken zij nu toch op één punt samen. Er moeten vol doende stembureaus in Trans kei zijn anders gaan de verkie zingen niet door, zo hebben de Vlag Zuid-Afrika wordt gemaakt in Vlaardingen vlaardingen gpdmeer, aldus een woordvoerder van het Vlaarding- se bedrijf. Het nieuwe dundoek van Zuid-Afrika bevat behalve het geel en groen van het ANC ook de van oorsprong Nederlandse kleuren rood, wit en blauw. partijen gisteren eensgezind la ten weten. De Kiescommissie wilde het aantal stembureaus tot ongeveer duizend terug brengen, omdat er te veel op de lijst zouden staan. Daar kan geen sprake van zijn, reageer den de plaatselijke bestuurders. De Kiescommissie wil 1.300 stembureaus. Ondanks alle geharrewar rond de verkiezingen willen de Transkeiërs wel graag stemmen. Vlak bij het bureau van de Daily Dispatch in Umtata staan elke dag tientallen mensen in de rij bij het kantoor van de rechter om identiteitskaarten te krijgen. Ook in de dorpen verdringen de mensen zich. „ik ga zeker stem men", zegt de 20-jarige Sipho. „Maar ik zeg niet op wie", voegt hij er schichtig aan toe, over zijn schouder kijkend. Er is hier al veel te veel geweld. De nieuwe Zuidafrikaanse vlag wordt gemaakt door het Vlaardingse bedrijf Shipmate Vlaggen. Zuid-Afrika heeft in eerste instantie 40.000 exem plaren besteld en mogelijk worden dat er nog veel Serviërs op te voeren 'zelfs als dat zou leiden tot Amerikaanse slachtoffers'. Het Westen moet volgens Nunn bereid zijn de oorlog tot heel Servië uit te brei den als dat nodig is om het con flict tot een einde te brengen. Ondertussen zetten de Ser viërs het beleg van Gorazde voort. Gisteren zouden zeker honderd doden zijn gevallen. Volgens de Bosnische premier Siladzic hebben de Serviërs de verdedigers van Gorazde een ul timatum gesteld. Zij zouden hebben gedreigd met totale ver nietiging van de belegerde mos lim-enclave als de verdedigers zich niet terugtrekken. Paul HUI: 15 jaar onschuldig in gevangenis LONDEN CEES VAN ZWEEDEN CORRESPONDENT Een Britse rechter heeft gisteren het vonnis vernie tigd tegen Paul Hill, echt genoot van wijlen Robert Kennedy's dochter Court ney. Hill was in 1974 tot le venslang veroordeeld we gens de moord op een po litieman in Belfast. HUI, die tijdens het proces werd gesteund door de hele Kennnedy-clan, had aan gevoerd dat hij destijds de bekentenis onder dwang had afgelegd. Onder meer zou een politieman een schijnexecutie hebben uit gevoerd met zijn dienstpi stool. Rechter Sir Brian Hut ton zei dat er 'een gerede mogelijkheid' was dat 'on menselijke behandeling hem tot de bekentenis had gebracht'. Daarop ver klaarde hij het vonnis uit 1974 nietig. Hill heeft nu recht op een half miljoen pond schadevergoeding. Paul Hill was ook een van de 'Guildford Four", het viertal leren dat in 1974 werd veroordeeld we gens bomaanslagen op pubs in Guildford en Woolwich. In 1989 oor deelde het Britse Hof van Beroep dat de vier veroor deelden die aanslagen nooit gepleegd konden hebben, waarna ze werden vrijgelaten. HUI, die nu in Amerika woont, heeft sindsdien ook de veroor deling voor de moord op de politieman, aangevoch ten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 7