Jordanië verbiedt
activiteiten Harnas
Buitenland
Doden en gewonden in Kaapstad
na toespraak van ANC-leider
Italiaanse rechter herstelt
jeer vrijmetselaarsloge P2
Gespierde taal uit Witte Huis
over Bosnië leidt tot niets
m
'Duitse aannemer wellicht
met 400 miljoen in Iran'
Gevechten in Rwandese
hoofdstad duren voort
Miljoenenschade bij
rellen in regio Lyon
Autobommen in Athene
lAAANDAG 18 APRIL 1994
Patriots aangekomen in Zuid-Korea
w* seoul» Twee Amerikaanse oorlogsbodems met Patriot-raketten
aan boord zijn vandaag aangekomen in Zuid-Korea. Met de an-
ti-raket-raketten willen de Verenigde Staten de defensie van
10 f^uid-Korea versterken. Dit als bescherming tegen een mogelijk
raketaanval van Noord-Korea, dat ervan wordt verdacht te wer-
tieve ^en aan een e'Ben kernwapen,
waard»
n FisuMoslimleider Algerije gedood
droeg
dol.lajALCIERS* Sayah Attia, een van de leiders van de Islamitische Ge-
n Disrj waPer,de Groep, is doodgeschoten door de Algerijnse politie,
he injDat maakte de politie zaterdag bekend. De Gewapende Islami-
g te rttische Groep, die veelvuldig aanslagen pleegt op buitenlanders,
concJis fel gekant tegen een dialoog met de regering. Attia wordt ver-
3 proqantwoordelijk gehouden voor ongeveer 250 moordaanslagen,
?n doHwaaronder die op twaalf Kroatische bouwvakkers in Tamezgui-
r dan da>ten zuiden van Algiers,
verhiel
.aarlijl:
VeeknP
jovenj ST petersburg De Europese Bank voor Reconstructie en Ontwik-
in keling (EBRD) heeft Rusland een lening van 19,5 miljoen gulden
?ven. j toegezegd voor de lancering van Europese satellieten. Volgend
t Sanfd jaar zal een Russische Proton-raket een Inmarsat-3 satelliet de
c°n(j ruimte in brengen.
iyde v Watanabe wil premier Japan worden
ndel
t dolla t°kyo» Een politieke zwaargewicht van de Japanse oppositie,
Michio Watanabe, wil uit de Liberaal Democratische Partij
1 (LDP) stappen om premier te worden van de regeringscoalitie.
De regering verkeert in een crisis na het vertrek van premier Ho-
sokawa, ruim twee weken geleden. De 70-jarige Watanabe is de
K| leider van een van de drie facties binnen de LDP, en was van ok-
"'J tober 1991 tot april 1993 minister van buitenlandse zaken,
ïhua vi
'■et p Doden bij protest in Noord-Sumatra
in neg Jakarta De Indonesische president Soeharto heeft bevel gege-
ïam b ven hard op te treden tegen het arbeidersprotest dat vorige week
dukt n uitbrak in Medan, in Noord-Sumatra. Bij de protesten kwamen
en grj drie mensen om. De arbeiders gingen de straat op om een on-
2. derzoek te eisen naar de dood van een 22-jarige werknemer van
I een rubberfabriek. Ook eisen ze een verhoging van het mini
mum uurloon van 2,6 naar 6 gulden en meer vrijheid voor vak
bondsorganisaties.
!KT
RKT
Bus botst met sportwagen: 23 doden
Bogota In de bergen ten zuidwesten van de Colombiaanse
hoofdstad Bogota zijn zaterdag zeker 23 mensen omgekomen
toen een bus in botsing kwam met een sportwagen. Het ongeluk
gebeurde toen de sportwagen op de tweebaansweg probeerde
een tractor in te halen.
Veteranen D-Day wijden Pegasus-brug in
caen» D-Day-veteranen hebben gisteren in een dorpje in Nor-
mandië een nieuwe Pegasus-brug ingewijd. Het is een kopie van
de brug waar aan de vooravond van D-Day Britse paratroepen
landden. Het werd daarmee het eerste stukje bevrijd Frankrijk.
De oude Pegasus-brug, zo genoemd naar het gevleugelde paard
dat het symbool is van de 6de Luchtlandingsdivisie, moest in
november plaats maken voor een hogere versie om grotere
schepen in staat te stellen naar de havenstad Caen te varen.
Verzetsleider Aceh doodgeschoten
jakarta Indonesische militairen zouden een leider van het ver
zet in Aceh hebben gedood. Volgens de militaire commandant
Sapriatna schoot een officier van de geheime dienst de 35-jarige
Syukri neer toen deze zich tegen zijn arrestatie verzette. Syukri
was een van de leiders van de verzetsbeweging Vrij Aceh, die
streeft naar autonomie.
Besprekingen Israël en PLO hen-at in Cairo
Koning Hussein van Jordanië heeft de Harnas, de islami
tische verzetsbeweging in de door Israël bezette gebie
den, verboden nog langer vanuit zijn land te opereren.
Het Hamas-kantoor in Amman is sinds gisteren gesloten.
Hussein reageert hiermee op een waarschuwing van de
Israëlische regering. Premier Rabin had gedreigd de Ver
enigde Staten te vragen Jordanië op de lijst van terroristi
sche landen te zetten als het kantoor in Amman open
zou blijven.
/-CAIRO »GPD-Rtr-,
Hussein verklaarde het afgelo
pen weekeinde dat de Harnas il
legaal opereert en dat er geen
sprake is van enige samenwer
king met de Jordaanse overheid.
Ook de Palestijnse bevrijdings
organisatie PLO heeft bezwaar
gemaakt tegen de Hamas-acti-
viteiten in Jordanië. Daarop
herhaalde Hussein dat de
Jordaanse regering de PLO er
kent als de enige wettige verte
genwoordiger van het Palestijn
se volk.
In de afgelopen weken zijn
twaalf Israëlische burgers om
gekomen bij bomaanslagen van
Een lid van de Zulu-partij Inkatha wacht gelaten af of hij de acht Zulu's, die twee weken geleden in Joh
burg omkwamen, mag herdenken. fo
JOHANNESBURG P.v.NUIJSENBURG
1 CORRESPONDENT
ll|De geheime vrijmetsaarsloge
iganda 2 (P2) van Licio
4- Gelii was geen organisatie die
q tegen de Italiaanse democratie
l' samenzweerde. Dit heeft een
i) Romeinse rechter zaterdag be-
paald tijdens een zitting van het
Hof van Beroep. De P2 werd in
de jaren zeventig verantwoor-
delijk gehouden voor het voor-
i; bereiden van staatsgrepen,
bomaanslagen en tal van sub-
^•{versieve activiteiten.
De 'eerbiedwaardige meester'
Gelli en twaalf andere leden van
de loge werden vrijgesproken
'omdat het misdrijf niet be-
Gelli kreeg wel zeventien
IU^' jaar gevangenisstraf opgelegd
vanwege kleinere vergrijpen.
Op het vonnis is in Italië ge-
schokt gereageerd. Volgens
sommigen heeft de rechter me-
'j diamagnaat Berlusconi, die lid
s van de P2, een cadeau Wil
li len geven nu deze op het punt
staat premier van Italië te wor
den.
De christen-democrate Tina
-JAnselmi, voorzitter van de com
missie die in 1981 het parle-
j mentaire onderzoek begon naar
Geleerden VS
^speelden Sovjets
geheimen door
new YORK Rtr-DPA
de P2 zei 'perplex' te zijn
de uitspraak.
heeft geconcludeerd dat de P2
het politieke leven walde contro
leren en naar haar hand wilde
zetten. De uitspraak van de Ro
meinse rechter verbittert mij; ik
hoop dat het Hof van Cassatie
een en ander nog kan rechtzet
ten", aldus Anselmi.
correspondent
Drie mensen zijn gisteren omgekomen en min
stens 21 gewond geraakt toen in Kaapstad een
menigte die een verkiezingsbijeenkomst van
ANC-leider Nelson Mandela had bijgewoond zich
na afloop door één hek naar buiten probeerde te
persen. De 20.000 ANC-aanhangers waren vol
gens een woordvoerder zo enthousiast
door de woorden van Mandela dat ze allemaal
gelijk het stadion uit wilden om Mandela bij zijn
vertrek te bejubelen.
Zaterdag had Mandela in Durban in de door
geweld geteisterde provincie kwaZulu/Natal voor
ongeveer 100.000 aanhangers zijn loyaliteit be
toond aan Zulu-koning Zwelithini. De koning
wordt beschouwd als een sleutelfiguur in deze
provincie, die al tien jaar het toneel is van een
bloedige machtsstrijd tussen het ANC en de Zulu-
partij Inkatha. Het ANC en de regering hopen de
koning er toe te bewegen zijn verzet tegen de ver
kiezingen op te geven. Inkatha, dat wordt geleid
door zijn oom, Buthelezi, boycot de verkiezingen.
De Zuidafrikaanse president had vandaag een
onverwachte ontmoeting met Buthelezi, kenne
lijk met de bedoeling hem over te halen alsnog
deel te nemen.
Inkatha heeft een grote demonstratie in Johan
nesburg voorlopig uitgesteld. De mars zou wor
den gehouden ter herdenking van de acht Zulu's
die twee weken geleden door ANC-veiligheidsbe-
amten waren doodgeschoten. De politie had de
betoging verboden uit vrees voor een herhaling
van het bloedbad.
Strijd rond
Karabach
opgelaaid
Bij felle gevechten rond de
Armeense enclave Nagor-
no-Karabach in Azerbeid
zjan zijn de afgelopen da
gen ongeveer tweehonderd
doden gevallen. Dat heeft
het Azerbeidzjaanse minis
terie van defensie gisteren
meegedeeld.
Armeense troepen die
streven naar afscheiding
van de omstreden enclave,
begonnen zaterdag een of
fensief tegen de stad Ag-
dam, die op Azerbeidzjaans
grondgebied ligt. Behalve
het grote verlies aan man
schappen werden een tank
en twee vrachtwagens ver
nietigd, aldus het ministerie
in Bakoe.
De troepen van Nagorno-
Karabach lanceerden giste
ren een ander offensief, ten
noordoosten van de Ar
meense enclave. Daarbij
werden dorpen in Azer
beidzjan gebombardeerd
vanaf Armeens gebied.
Sinds een week is de
strijd in alle hevigheid op
gelaaid. Volgens het opper
bevel in Nagomo-Karabach
zijn diverse offensieven van
Azerbeidzjan tot staan ge
bracht.
washington hans de bruun
Atoomgeleerden uit de Verenig
de Staten hebben in de jaren
veertig geregeld atoomgehei
men aan de Sovjets doorgege
ven. Dat meldt het Amerikaanse
weekblad Time. De natuurkun
dige J. Robert Oppenheimer, de
ij uitvinder van de atoombom,
29j zou hierin een sleutelrol hebben
gespeeld. Pavel Sudoplatov, een
voormalige hoge officier van
3^| Stalins geheime dienst, onthult
in het artikel dat Oppenheimer
251 hem sinds 1941 geheime rap-
0 porten overhandigde. Hierdoor
was de Sovjetunie op de hoogte
van de voortgang van het -Man
ie] hattan-project, onderzoek naar
het gebruik van atoomenergie
voor oorlogsdoeleinden. Vol-
u gens Sudoplatov handelden de
25j wetenschappers uit anti-fascis-
1341 tisch idealisme.
CORRESPONDENT
Toen Amerikaanse NAVO-vlieg-
tuigen een week geleden Servi
sche stellingen in Bosnië bom
bardeerden, leek het er even op
dat president Clinton eindelijk
zijn passieve houding had laten
varen. Er kwam stoere taal uit
het Witte Huis. De Serviërs kre
gen te horen dat zij hun aanval
len op Gorazde en de VN-een-
heden daar moesten staken om
nieuwe luchtaanvallen te voor
komen.
Maar de afgelopen dagen is ge
bleken dat de Verenigde Staten,
met in hun kielzog de Verenig
de Naties, wel blaffen maar niet
bijten. De Serviërs hebben Clin
ton recht in zijn gezicht uitgela
chen. De opmerking van zijn
defensieminister William Perry,
die na de aanvallen zei 'te ver
wachten dat de Serviërs en Bos-
niërs nu naar de onderhande
lingstafel zullen terugkeren',
werd de zoveelste Amerikaanse
misrekening.
Gorazde is zo goed als gevallen,
een Britse VN-soldaat is ge
dood, een Brits vliegtuig neer
geschoten en meer dan hon
derd VN-soldaten zijn door de
Serviërs onder 'huisarrest' ge
plaatst. De opmars van de Ser
viërs heeft genadeloos de on
macht èn de onwil van het Wes
ten blootgelegd om iets aan de
situatie te veranderen. Het door
Washington gestuurde VN-be-
Ieid is een volstrekt lege huls ge
bleken.
De Japanse VN-onderhandelaar
Akashi liet gisteren daarom we
ten dat het wat hem betreft 'zin
loos is door te gaan met de VN-
operatie'. De VN-eenheden
Bosnië de moslims
beschermen, maar doen dat
niet. Zij moeten de strijdende
partijen uit elkaar houden,
maar zitten alleen maar in de
vuurlinie. En de zes 'veilige ge
bieden' zijn zo onveilig als wa
ren er geen VN-soldaten.
Verandering in die situatie is
niet denkbaar nu de Verenigde
Staten geschrokken van hun
eigen durfvoor de zoveelste
keer van koers zijn veranderd.
Clinton was vorige week over
duidelijk: 'De VS hebben er
geen belang bij om betrokken te
raken in deze oorlog en om te
proberen voordeel te behalen
voor de ene kant of de andere.
De NAVO moet niet proberen
de militaire balans te verande-
Maar door die houding doet hij
dat juist wel. Door opnieuw te
rug te deinzen bevestigt het
Westen het voordeel van de Ser
viërs en slaat de militaire ba
lans, voor zover er al een balans
was, nog verder in het Servische
voordeel door. De Serviërs heb
ben de westerse onmacht goed
doorzien. Zij gingen onvermin
derd door met hun offensief en
zetten Clinton en de VN in hun
hemd.
Clintons handen zijn gebonden
door de algemene weigering in
de VS om dieper betrokken te
raken in het Bosnische conflict.
De aanvallen van vorige week
waren een waarschuwing aan
de Serviërs. Maar nu die is ge
negeerd, kan een volgende mili
taire stap alleen maar grotere
betrokkenheid worden en Clin
ton weet dat hij daarvoor de
steun in eigen land mist.
De overigens minimale
bombardementen leidden juist
tot verheviging van het Servi
sche offensief en regelrechte
aanvallen op VN-soldaten, die
tot nog toe waren uitgebleven.
Washington is bevreesd dat ver
dere aanvallen zullen leiden tot
een algehele oorlog tussen Ser
viërs en de VN-troepen. En de
Amerikanen zijn vastbesloten
zich daarin niet te laten meesle
pen.
Op steun van zijn partners in de
VN hoeft Clinton ook niet te re
kenen. De Russen wekken de
indruk een bemiddelaarsrol te
willen spelen, maar kiezen on
verbloemd de kant van de Ser
viërs. En nu heeft ook Frankrijk
laten weten wel te voelen voor
opheffing van de economische
sancties tegen Servië, in de
hoop de Serviërs terug aan de
onderhandelingstafel te krijgen.
Maar het lijkt erop dat daar pas
zal worden gepraat als Bosnië
geheel onder Servische controle
staat. De VN, de NAVO noch de
Amerikanen zijn bereid dat te
verhinderen en de Serviërs heb
ben dus geen enkele reden om
nog concessies te doen. Met de
val van Gorazde is in feite een
einde gekomen aan het wester
se Bosnië-beleid. De opmerkin
gen van Akashi zijn het bewijs.
Sommige Amerikaanse politici
proberen nog ten einde raad
Clinton over te halen het wape
nembargo tegen de moslims op
te heffen zodat die zich tenmin
ste zelf kunnen verdedigen, nu
de VN dat niet willen. Maar ook
dat heeft Clinton, die daar vorig
jaar nog voor was, afgewezen.
Het zou de oorlog slechts ver
lengen, zegt hij. Ook Clinton
heeft zich al bij de Servische ze
ge neergelegd.
zijn
Twee personenauto's
Franse diplomatieke r
gistermorgen in de Griekse
hoofdstad Athene volledig ver
nield door bomaanslagen. Er
vielen geen slachtoffers. Er was
ook een tijdbom geplaatst on
der de auto van een Nederland-
de Harnas. Woordvoerders van
de organisatie in Jordanië heb
ben Israël vorige week gewaar
schuwd voor meer aanslagen op
burgers. Maar de toenemende
druk heeft de Harnas tot bezin
ning gebracht. Gisteren kwam
de beweging met een verklaring
waarin zij belooft de aanslagen
in Israël te staken op voorwaar
de dat 'het Israëlische leger
stopt met het doden van onge
wapende Palestijnse burgers'.
Ondertussen maakt men zich
in Jeruzalem zorgen over een
samenwerkingsverdrag dat de
Harnas heeft gesloten met Fa
tah, de grootste PLO-organisatie
in de Gazastrook. De twee be
wegingen omschrijven de over
eenkomst als een 'niet-aanvals-
verdrag'. Harnas zegt dat de
toekomstigé Palestijnse politie
zich volgens het akkoord niet
zal verzetten tegen het uitvoe
ren van aanvallen in Israël.
Maar dat wordt ontkend door
Sufian Abu-Zeideh, een van Fa-
tahs leiders in de Gazastrook.
Hij zegt dat de samenwerking
alleen betrekking heeft op civie
le zaken, zoals onderwijs. Aan
vallen op Israëlische doelen zijn
volgens hem uitgesloten omdat
ze zijn gericht tegen het vredes
proces.
In de Egyptische hoofdstad
Cairo zijn Israël en de PLO gis
teren nieuwe besprekingen be
gonnen over Palestijns zelfbe
stuur voor Jericho en de Gaza
strook. PLO-onderhandelaar
Nabil Shaath heeft de hoop dat
het de laatste ronde is maar zijn
Israëlische gesprekspartner
Amon Shahak toonde zich min
der optimistisch. „Ik verwacht
niet dat we deze week tot zaken
komen. Laten we maar bekijken
wat er volgende week gebeurt."
berlun hans hoogenduk
correspondent
De gevluchte Duitse onroerend-
goedbezitter en aannemer Jür-
gen Schneider heeft tot het
laatste moment geprobeerd
geld los te peuteren van zijn
grootste kredietgever, de Deut
sche Bank. De bank bevestigde
gisteren na de vlucht van Sch
neider nog een brief van hem te
hebben ontvangen met het ver
zoek om een overbruggingskre
diet.
Medewerkers van de in sursé
ance van betaling verkerende
Schneider-Groep vermoeden
dat hun ex-chef met vrouw en
kinderen naar Iran is vertrok
ken. Schneider heeft altijd goe
de contacten met de Iraniërs
onderhouden.
Schneider was op 7 april voor
het laatst gesignaleerd in zijn
vorstelijke hoofdkantoor, een
kasteel in Königstein in het
Taunusgebergte. Met zijn
vrouw Claudia en zijn dochter
Isabel stapte hij toen in zijn
Mercedes en verdween. Met
zijn privé-jet verlieten Schnei
der en aanhang Duitsland met
onbekende bestemming. Zijn
vliegtuig staat inmiddels weer
op de luchthaven van Leipzig.
Ook Schneiders zoon Nico is
spoorloos.
Volgens verschillende kranten
had Schneider kort voor zijn
vertrek ongeveer 400 miljoen D-
Mark naar buitenlandse bank
rekeningen overgemaakt. De
Duitse minister Blüm (sociale
zaken) verlangde dit weekeinde
dat de banken, die naar schat
ting zo'n zes miljard van Sch
neider tegoed hebben, een be
loning op zijn hoofd zetten om
zo zijn opsporing aantrekkelij
ker te maken.
Schneider opereerde met veel
kleine dochterbedrijven, die
veelal gemanipuleerde jaarreke
ningen presenteerden om aan
nieuwe kredieten te komen. Een
van de Schneider-dochters is
volgens de krant Welt am
Sonntag de in Amsterdam ge
vestigde Blasius Beleggings BV.
Deze vennootschap zou een
volledig met kredieten betaald
kantoorpand van 60 miljoen D-
Mark in Frankfurt beheren.
Belgen maken zich op voor vertrek
voetbalstadion, het Koning Fai
sal ziekenhuis en het Meridien
hotel. De evacuées worden be
schermd door de VN-soldaten.
Belgische VN-soldaten zijn
gisteren begonnen hun vertrek
uit Rwanda voor te bereiden.
Zo'n 800 Belgische parachutis
ten vertrokken vrijdag al en de
420 Belgische vredessoldaten
droegen het gezag over het
vliegveld over aan Ghanese VN-
soldaten.
België besloot zijn aandeel in
de VN-vredesmacht in Rwanda
terug te trekken nadat sinds het
uitbreken van het geweld tussen
Hutu's en Tutsi's tien Belgische
soldaten zijn gedood. Door het
besluit van België zijn troepen
terug te trekken, komt de hele
VN-missie in Rwanda in gevaar.
De Veiligheidsraad besloot ech
ter de vredesmacht, die nu nog
bestaat uit 2.100 Poolse. Benga-
lese. Senegalese en Ghanese
soldaten, voorlopig te handha-
Aan de strijd tussen het rege
ringsleger en rebellen van het
Rwandees Patriottisch Front
(RPF) in de Rwandese hoofd
stad Kigali is het afgelopen
weekeinde geen einde geko
men. Pogingen van de Verenig
de Naties een staakt-het-vuren
tot stand te brengen, liepen op
nieuw op niets uit.
Abdul Kabia, de directeur van
de VN-missie in Rwanda, zei
gisteren dat de pogingen om
een bestand te bereiken voorlo
pig zijn stilgelegd. Zaterdag gin
gen de gesprekken niet door
omdat in de top van het leger
enorme verschuivingen plaats
vonden en de VN eerst moesten
wachten wie de nieuwe com
mandanten zouden worden.
De VN zijn er in geslaagd het
aantal konvooien door de stad
te verhogen om mensen op te
halen die zich verschuilen. Zij
worden ondergebracht in het
se diplomaat, maar die werd tij
dig onschadelijk gemaakt.
De getroffen auto's stonden
geparkeerd bij het Franse Insti
tuut, dat enkele weken geleden
al het doelwit was van een bom
aanslag. De actie werd destijds
opgeëist door de linkse organ-
satie Revolutionaire Volksstrijd.
PARUS HANS GERTSEN
CORRESPONDENT
Naar schatting zestig jongeren
hebben het afgelopen weekein
de voor miljoenen guldens
schade aangericht in enkele
oostelijke voorsteden van Lyon.
Zowel vrijdag- als zaterdag
nacht kwam het daar tot botsin
gen met de oproerpolitie. De
rellen houden verband met een
ernstig auto-ongeluk waarbij
twee jongeren omkwamen.
Volgens de plaatselijk autori
teiten zijn de rellen veroorzaakt
door een kleine, goed georgani
seerde groep jongeren. De on
lusten begonnen vrijdagavond
in het centrum van Vaux-en-Ve-
lin, een voorstad die in het ver
leden al vaker het toneel van
ernstige rellen was. Enkele jon
geren gooiden molotov-cock-
tails op het dak van een sport
complex. De brandweer werd
vervolgens met stenen beko-
Held.
Zaterdagnacht deden de jon
geren hel nog eens dunnetjes
over. Met twee gestolen auto's
ramden ze de gevel van een
sportzaal in de gemeente Bron,
waarna de auto's in brand wer
den gestoken. De sportzaal
brandde helemaal uit.
Aanleiding van de rellen is de
dood van twee jongeren in
Bron. In de nacht van woensdag
op donderdag probeerde een
groep jongeren in een gestolen
BMW een wegversperring van
de politie te omzeilen. De
chaufTeur verloor daarbij de
macht over het stuur. Twee van
de zes inzittenden waren op
slag dood. Volgens de muitende
jongeren is de politic schuldig
aan het ongeval.