Akkoord Zwarte-Zeevloot Buitenland e IDuits bouwimperium vraagt faillissement aan PKK-leider Öcalan wil een vreedzame regeling9 Gevlucht voor geweld Vreugde over GATT Tutsi's massaal afgeslacht in kerk iJATERDAG 16 APRIL 1994 Algemeen Nederlands Po Independent IPS VIP-vliegtuig in de aanbieding ittawa Madonna, Mick Jagger, Kevin Costner en Donald trump alsmede een serie bankiers en ijshockeyploegen hebben bij hun post van de afgelopen dagen een uitgebreid informatie pakket over het staatsvliegtuig van de voormalige premier Brian Mulroney van Canada ontvangen. De kleurrijke folders waarin niet alleen de afmetingen van de Airbus A310 staan maar ook details over het interieur van de VIP-lounge, de slaapkamer en de doucheruimte, moeten de groot geld verdienende beroemd heden verleiden het toestel tot hun eigendom te maken. Mulro ney kocht het vliegtuig twee jaar gelden voor 36 miljoen Ameri kaanse dollar en besteedde nog eens 2,5 miljoen dollar voor de inrichting van Doden bij arbeidersprotest Indonesië iakarta Bij protesten van tienduizenden fabrieksarbeiders in Medar., de hoofdstad van Noord-Sumatra, zijn gisteren twee do den gevallen toen het leger hardhandig ingreep. De demon stranten gingen voor de tweede achtereenvolgende dag de straat p om een onderzoek te eisen naar de dood van een 22-jarige erknemer van een rubberfabriek. Ook eisten ze een verhoging van het minimum uurloon van 3.100 naar 7.000 rupiah (van 2,6 zes gulden) en meer vrijheid voor vakbondsorganisaties. Aanslag op kroongetuige verijdeld rome» De politie van Rome heeft een bomaanslag op een kroongetuige tegen de maffia verijdeld. De politie deelde mee 4 dat een boer in een sloot langs een weg op het platteland ten noorden van de Italiaanse hoofdstad de bom van zeventig kilo ontdekte. De bom werd door specialisten van de carabinieri on schadelijk gemaakt. De politie vermoedt dat de bom was gericht tegen Salvatore 'Totuccio.' Contorno (een vroeger lid van de maffia) die sinds 1982 met de Italiaanse justitie samenwerkt. Contorno woont onder zware bewaking in het naburige dorp Formello. Mede dankzij het getuigenis van Contorno werden in 1987 meer dan driehonderd maffialeden tijdens een massapro ces in de Siciliaanse hoofdstad Palermo veroordeeld. Vrouw Noordierse politicus gedood Belfast De vrouw van een actief lid van Sinn Fein, de politieke tak van het verboden Ierse Republikeinse Leger (IRA), is in haar huis doodgeschoten. De paramilitaire protestantse militie Ul- - sterse Vrijheidsstrijders UFF heeft zich voor de aanslag verant- woordelijk gesteld. Het UFF liet na de moord weten dat de kogel was bedoeld voor Jim Clinton, die bij de aanstaande gemeente raadsverkiezingen kandidaat is voor Sinn Fein. Maar in plaats van hem kwam zijn vrouw Theresa (33) om het leven. Clinton en zijn twee dochters (van drie en dertien jaar) bleven ongedeerd. Pessimisme over rassengelijkheid Chicago» Uit een onderzoek onder meer dan duizend zwarte Amerikanen blijkt dat 65 procent van hen denkt het niet te zul len meemaken dat alle rassen gelijk worden behandeld. Een groot gedeelte van hen verwacht dat dat nooit zal gebeuren. Vol gens het onderzoek, dat is verricht door Michael Dawson, die als politicoloog is verbonden aan de universiteit van Chicago, zijn de zwarte Amerikanen radicaler dan vijf jaar geleden, met name de jongeren en armen. Militairen VS naar Macedonië Washington De VS sturen komende week tweehonderd militai ren naar Macedonië ten behoeve van de daar aanwezige VN- macht, die moet voorkomen dat de oorlog vanuit het buurland Bosnië overslaat naar deze voormalige Joegoslavische republiek. Op dit moment doen 315 Amerikanen dienst in de VN-operatie in Macedonië. De nieuwe soldaten, die_zijn uitgerust met pant serwagens, worden gerecruteerd uit de in Duitsland gelegerde 3de infanteriedivisie; Zij gaan Zweedse soldaten vervangen die door de VN worden overgeplaatst naar Bosnië. ;n Patstelling in Italiaanse parlement rome» De Italiaanse Kamer van Afgevaardigden en de Senaat zijn er gisteren na twee stemronden niet in geslaagd een voorzit ter te kiezen. Zolang geen voorzitters zijn benoemd, kan presi dent Oscar Luigi Scalfaro niet beginnen met dè formatieproce dure voor een nieuwe regering. Vandaag zullen de Kamer en de Senaat opnieuw stemmen. Naar verwachting wordt mediamag naat Silvio Berlusconi de nieuwe premier. De rechtse Vrijheids alliantie, waarvan Berlusconi's Forza Italia deel uitmaakt, won vorige maand de verkiezingen. Paus wil bidden met joden en moslims Vaticaanstad» Paus Johannes Paulus II heeft christenen, joden en moslims uitgenodigd om in het jaar 2000 samen op de berg Sinaï te bidden. De bijeenkomst moet volgens de paus ook wor den benut om tweeduizend jaar kerkgeschiedenis kritisch te be kijken. In dit verband noemt hij historische fouten zoals de In quisitie, godsdienstoorlogen en schending van de mensenrech ten. In 1986 werd op uitnodiging van de paus de eerste geza menlijke gebedsdienst voor de vrede in Assisi gehouden. De berg Sinaï in Egypte wordt door joden, christenen en moslims als een heilige plaats beschouwd. Op deze berg heeft volgens de bijbel Mozes de Tien Geboden gekregen. Schadeclaims voor Irak geneve Een speciale VN-commissie die 2,5 miljoen schade claims onderzoekt van mensen en instanties die het slachtoffer zijn geworden van Iraakse agressie tijdens de Golfoorlog, heeft gisteren overeenstemming bereikt over 1100 zaken en zal Bag dad waarschijnlijk opdragen om individuele slachtoffers 2.500 dollaren gezinnen 10.000 dollar te betalen. /eg, .Het met vijf miljard mark schuld belaste Duitse bouwim- ion perium Dr. Jürgen Schneider yffjj AG heeft gisteren faillissement ^aangevraagd. De spectaculaire ^ondergang van het bedrijf van de ondergedoken directeur Jür- ,gprrSchneider bereikte daarmee rin voorlopig dieptepunt. De faillissementsaanvraag ilgde nadat veertig schuldei sende banken donderdag over leg hadden gevoerd met de overgebleven directieleden van Schneider AG. De banken be sloten de bouwobjecten waar voor zij het bedrijf kredieten hadden gegeven niet meteen af te stoten, maar ze te laten af bouwen om tumult op de on- roerend-goedmarkt te voorko- Volgens de banken zijn de Schulden die Schneider AG heeft uitstaan grotendeels door onroerend goed gedekt. De banken en de directie stelden immissie in voor de af- Oivikkeling van de 75 bouwpro- j [ecten waarvoor Schneider AG al voor vijf miljard mark kredieten aanging. Door de getroffen .regeling Secretaris-generaal Abdullah öcalan van de in Turkije verboden Koerdische Arbeiders partij (PKK) heeft gezegd bereid te zijn 'een einde te maken aan de gewapende strijd als een atmosfeer wordt gecreëerd waarin een vreedzame oplossing mogelijk is'. In een interview met drie journalisten van het Turkse pro-Koerdische dagblad Öz- gür Gündem, dat werd afgenomen in de Noordlibanese plaats Bar Elias, zei Öcalan dat hij een democratische oplossing van het Koerdische probleem mogelijk acht in het kader van 'de stichting van een Turks-Koer dische federatie'. De Koerdische leider, die sinds 1980 bui ten Turks grondgebied woont (vooral name in Syrië en de Libanese Beka'a-vallei), zei dat het probleem niet met militaire midde len kan worden opgelost. Hij weigerde in het interview het etiket van 'separatist' dat de Turkse regering op hem pleegt te plak ken. Hij zei te willen praten over een oplos sing die het grondgebied van Turkije onver let laat, maar mèt een 'grondwettelijke er kenning van de politieke, historische, eco nomische en culturele identiteit van de Koerden'. Öcalan veroordeelde de 'uitroeiingscam pagne' die het Turkse leger in Zuidoost- Anatolië zou voeren. „Niet alleen tegen de PKK, maar tegen de hele Koerdische bevol king." Aan de andere kant zei hij ook niet achter de recente aanslagen te staan tegen toeristen en burgers in de grote steden van Turkije. De uitvoerders ervan waren 'Koerdische sympathisanten' geweest en 'niet het resultaat van onze strijdmetho- den'. Öcalan ging echter voorbij aan het feit dat de PKK in juni 1993 had gedreigd de strijd aan te binden met het toerisme, om dat het geld dat buitenlanders binnen brachten, zou worden gebruikt om de Turk se oorlogsmachinerie te bekostigen. De PlGC-leider zei verheugd te zijn dat het Koerdische probleem intussen internatio naal als probleem wordt erkend. De West- europese landen, meende hij, zouden een rol als bemiddelaar kunnen spelen bij het zoeken naar een democratische oplossing. Maar Parijs en Bonn 'vergisten zich enorm' door steun te geven aan de regering van premier Tansu filler, die een 'marionet van de generaals van de speciale oorlogsvoe ring' zou zijn. Apo, zoals zijn bijnaam luidt, was trouwens in het algemeen zeer kritisch over Duitsland waar 'het nazidom de Koer den afslacht die er wonen'. öcalan zei te verwachten dat Moskou, dat net als Teheran en Ankara strategische be langen heeft in Centraal-Azië en de Kau- kasus, zich waarschijnlijk niet lang meer passief zal kunnen opstellen tegenover het Koerdische probleem. Wat Amerika betreft, zei hij dat ook Washington streeft naar een niet-militaire oplossing van het probleem, echter zonder de PKK.,,Het kost misschien nog wat meer tijd voordat de Amerikanen begrijpen dat zo'n oplossing niet werkbaar is en ook niet rechtvaardig", aldus öcalan. Oekraïne neemt genoegen met klein deel van schepen Rusland en Oekraïne zijn het gisteren eens geworden over de verdeling van de omstreden Zwarte-Zeevloot. Af gesproken is dat Oekraïne ongeveer vijftien tot twintig procent van de circa driehonderd schepen krijgt, in plaats van de helft. De rest van zijn aandeel zal Oekraïne aan Rusland verhuren omdat het dat niet nodig heeft, al dus de Oekraïense minister van defensie, Vitali Radetski. moskou Rtr-i Dat is het resultaat van overleg gisteren tussen de presidenten Jeltsin en Kravtsjoek na een bij eenkomst van het Gemenebest van Onafhankelijke Staten (GOS) in Moskou. Het akkoord moet een einde maken aan het geruzie over de vloot, dat de af gelopen week na een reeks inci denten hoog opliep. De Russische en Oekraïense delen van de vloot krijgen elk eigen bases, waarvan de locaties nog moeten worden bepaald. Over een dag of tien wordt een definitieve verdragstekst opge steld, aldus Jeltsins woordvoer der Kostikov. De toekomst van de vloot heeft al sinds het uiteenvallen van de Sovjetunie de betrekkin gen tussen de twee landen on der druk gezet. Kiev stemde er in september vorig jaar mee in de helft van zijn vloot af te staan in ruil voor kwijtschelding van zijn schulden aan Moskou. Maar nadien kwamen de Oek- raïners terug op deze afspraak en beriepen zij zich op een eer der akkoord uit 1992, waarin was afgesproken dat de vloot tot 1995 gezamenlijk zou worden beheerd. Het afgelopen weekeinde brak een crisis uit nadat een in Odessa gelegerde eenheid van de vloot een Russisch schip met radio-apparatuur had helpen te ontkomen naar Sebastopol, de thuishaven van de vloot op de Krim. Kiev, dat de kostbare la ding opeiste, reageerde toen met een bestorming door com mando's van de basis van de eenheid in Odessa. Drie Russi sche officieren werden gearres teerd en drie schepen werden in beslag genomen. Volgens Mos kou vielen bij de actie gewon den en zijn enkele lokalen ver nield, maar Kiev noemde deze lezing 'volslagen nonsens'. Besprekingen tussen Moskou en Kiev konden de gemoederen niet tot bedaren brengen. Oek raïne nam dinsdag een in Odes- sa gelegerde eenheid van de Zwarte-Zeevloot in beslag. Daarop koerste donderdag een oorlogsbodem vanuit Sebasto pol af op Odessa, maar op het zullen de banken ten minste een deel van hun geld terug zien, terwijl duizenden arbeids plaatsen zijn veiliggesteld. On der onderaannemers, toeleve ranciers en bouwvakkers was grote onrust ontslaan nadat Jür gen Schneider (59) zich maan dag had ziek gemeld en met zijn vrouw spoorloos was verdwe nen. Veel bedrijven vreesden in de val van de onroerend-goed- magnaat te worden meege sleept. Bij de toeleveringsbedrij ven en onderaannemers heeft Schneider AG een schuld van 250 miljoen mark. Schuldeisers hebben tot eind mei de tijd om hun vorderingen in te dienen bij het kantongerecht in König- stein, de vestigingsplaats van Schneider AG waar gisteren de faillissementsaanvraag werd in gediend. Het Openbaar Ministerie van Frankfurt was donderdag al een gerechtelijk vooronderzoek naar Schneider AG begonnen. Het OM reageerde op een aanklacht van de Deutsche Bank, die 1,2 miljard mark van Schneider AG te goed heeft en daarmee de grootste schuldeiser is. durban Een meisje kijkt om de hoek van een krotwoning in het Zuidafrikaanse Durban. Duizenden mensen zijn naar deze stad gevlucht als gevolg van het geweld tussen aanhangers van het ANC en Inka- tha in het thuisland KwaZulu. De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren een serie protestmarsen verboden die de Inkatha-beweging van Zulu-leider Buthelezi wil houden. Buthelezi boycot de eerste democratische verkiezingen in Zuid-Afrika die eind deze maand worden gehouden. Hij wil dat nog voor de verkiezingen in de grondwet wordt vastgelegd dat zijn thuisland meer autonomie krijgt, foto reuter desmond boy WASHINGTON Rtr VS: Deur tot partnerschap NAVO nog open voor Rusland over de NAVO-luchtaanvallen in Bosnië de ondertekening van het partnerschap voor onbe paalde tijd uitgesteld. Diploma ten in Brussel zeiden gisteren te hebben vernomen dat Moskou de ondertekening, die voor vol gende week was voorzien, defi nitief niet door laat gaan. De Amerikaanse woordvoer der bagatelliseerde echter de berichten dat het besluit van Moskou alleen was ingegeven door de NAVO-aanvallen. Vol gens hem had president Boris Jeltsin eerder deze week de kwestie al aan de orde gesteld in verband me vraagstukken. De Verenigde Staten hebben gisteren verklaard dat de 'deur voor Rusland openblijft' om toe te treden tot het NAVO-partner- schap. Washington zei dit in re actie op berichten dat Moskou de ondertekening van het part nerschap wil uitstellen. Wij blijven vinden dat Russi sche deelname in het partner schap gunstig is voor zowel de NAVO als Moskou, maar het is aan de Russen hierover te be slissen", aldus een woordvoer der van het ministerie van bui tenlandse zaken in Washington. Moskou heeft uit ongenoegen laatste moment werd het terug geroepen door de pro-Russi sche vlootleiding. i Tijdens het overleg in Mos kou hebben de leiders van het GOS een aantal verdragen aan genomen om de onderlinge economische en handelsrelaties aan te halen. Ook hebben zij de strijdende partijen in de door oorlog geteisterde regio's Na- gomo-Karabach en Abchazië opgeroepen vredesbesprekin gen te starten en zich bereid ge toond om in deze gebieden een vredesmacht te installeren. De GOS-landen hebben een ontwerpverdrag aangenomen voor de vorming van een vrij handelszone en Oekraïne geac cepteerd als geassocieerd lid. Ook besloten de GOS-leden om een permanente Economische Unie Commissie in te stellen die zal bestaan uit economische deskundigen en juristen. Oppositie in Japan scheurt TOKYO-DEN HAAG Rtr-AFP-DPA-ANP De strijd om de opvolging van de vorige week plotseling afge treden Japanse premier Hoso- kawa, heeft zich gisteren onver wacht verdiept. Watanabe, een van de machtigste figuren bin nen de oppositionele Liberaal Democratische Partij, kondigde aan een eigen partij te willen oprichten. De LDP is nog verre weg de sterkste politieke groe pering in Japan. Watanabe, leider van een on geveer vijftig leden tellende fac tie binnen de LDP, zei met col lega's te overleggen over zijn stap. „Als ik het doe, wil ik er zeker van zijn dat ik in een posi tie ben om het beleid van mijn groep uit te dragenzei hij, daarmee aangevend de post van premier te ambiëren. Het is niet duidelijk of Wa tanabe van plan is een alliantie aan te gaan met de conservatie ven binnen de huidige rege ringscoalitie of dat hij zich di rect tot het parlement wil wen den. Dat moet de benoeming van de nieuwe premier goed keuren. De onderhandelingen tussen de partners binnen de Japanse regeringscoalitie slepen zich al dagen voort zonder dat een opvolger is gevonden voor Hosokawa. Minister van buiten landse zaken Hata lijkt nog steeds de meeste kans te maken op het premierschap. marrakech Directeur-generaal Peter Sutherland (rechts) van de GATT, en de Amerikaanse onderhandelaar Mickey Kantor omhels den elkaar gisteren in het Marokkaanse Marrakech waar 109 lan den hun handtekening zetten onder de slotakte van de zogenoem de Uruguay-ronde van de GATT, de overeenkomst inzake tarieven en handel. Het omvangrijkste handelsakkoord dat ooit is gesloten, moet de wereldhandel verder liberaliseren. De besprekingen over de vrijere wereldhandel hebben ruim zeven jaar geduurd. Het was urenlang aanschuiven voor de ondertekenaars in de Salie Royale van het Congrespaleis in Marrakech. Onder hen was staatssecreta ris Yvonne van Rooy van economische zaken, die namens Neder land de pen ter hand kon nemen. De Europese Unie was ook een van de ondertekenaars, een eer die was weggelegd voor de Britse handelscommissaris Leon Brittan. Het bleefvoor de meesten niet bij één handtekening. Behalve de slotakte lag ter ondertekening het oprichtingsverdrag van de Wereldhandelsorganisatie (WTO), die zo snel mogelijk vanaf 1 januari 1995 de GATT moet vervangen. foto reuter Zelfmoordenaar roept moslims op zijn voorbeeld te volgen Enige uren voordat hij zichzelf met explosieven volhing om een bus op te blazen, heeft Am- mar Amameh, die woensdag een zelfmoordactie pleegde in de noord-feraelische stad Hade ra waarbij vijf Israëliërs omkwa men, jonge moslims opgeroe pen om zijn voorbeeld te vol gen. Israël heeft sindsdien vele jongeren opgepakt die mogelijk in de voetsporen willen treden van Amarneh en een andere Pa lestijn die vorige week een zelf moordactie pleegde. „De wereld is een paradijs voor ongelovigen maar een ge vangenis voor gelovigen", aldus Amarneh in zijn afscheidsbrief die gisteren luid werd voorgele zen in zijn woonplaats Yabad. een dorp in het noorden van de bezette Westoever waar zijn dood gisteren met 'een brui loftsfeest' werd gevierd. Familieleden en buren van Amarneh zeiden dat ze hadden gemerkt dat de jongeman sinds de aanslag van een joodse kolo nist op de Ibrahim-moskee in Hebron op 25 februari niet meer in het familiebedrijf werk te en ook niet meer omkeek naar de werkzaamheden in het huis dat hij gereedmaakte voor zijn bruiloft deze zomer. „Hij zat uren in de moskee de koran te lezen, begon twee dagen in de week te vasten en vertelde een vriend dat hij een martelaar van de islam zou worden", zei Abdel Salam Amarneh, een neef en buurman van Amameh. Amameh taalde niet meer naar zijn toekomstige echtgeno te en begon te praten over het uitzoeken van een bruid in het paradijs. Volgens de islami tische traditie kunnen marte laars in het paradijs rekenen op een schare van wel zeventig Tijdens het 'bruiloftsfeest' werden kopieën van zijn hand geschreven afscheidsbrief uitge deeld aan honderden inwoners van het dorp die de ceremonie bijwoonden in de moskee. „Aan u, de minnaars van god. schrijf ik met mijn bloed. Volg het pad van het martelaarschap. Wees het beste voorbeeld voor onze islamitische natie, de marte laar", aldus de brief die hij kort voor de aanslag zou hebben ge schreven in de moskee. KIGALI-BRUSSEL-MADRID In een dorpje ten oosten van de Rwandese hoofd stad Kigali zijn bijna twaalfhonderd etnische Tut si's, van wie de helft kinderen, in een kerk op gru welijke wijze afgeslacht. Dat hebben Belgische journalisten gemeld. Radio Vlaanderen en journalisten van Het Vofk en De Morgen berichtten dat Hutu's van de presi dentiële garde woensdag verantwoordelijk zijn geweest voor het bloedbad. Pastoor Danko Litrick vertelde dat de soldaten de deur van de kerk in trapten, het vuur openden en handgranaten naar binnen gooiden. „Daarna vielen ze de mensen aan met messen, knuppels en speren. Er zaten 1.180 mensen in mijn kerk, onder wie 650 kinde ren", aldus pastoor Litrick. Rebellen van het Ruandese Patriottische Front (RPF) leverden gisteren met raketten en mortie ren slag met het regeringsleger om de controle over de hoofstad. Bemiddelingspogingen van de Verenigde Naties om de strijders van de Hutu- meerderheid en de Tutsi-minderheid rond de ta fel te krijgen bleven opnieuw zonder resultaat. „Honderdduizenden mensen zijn volkomen verstoken van al wat menselijk is. De mensen ver hongeren in hun eigen woningen, baby's sterven, de mensen verschuilen zich en kunnen geen voedsel vinden en de ziekenhuizen functioneren niet", aldus VN-woordvoerder Moctar Gueya. Het VN-Hoge Commissariaat voor de Vluchte lingen (UNHCR) maakte bekend noodhulpteams te zullen sturen naar de buurlanden van Rwanda om de stroom vluchtelingen - naar schatting 26.000 - eerste hulp te bieden. Vandaag zal een team van het UNHCR iq Zaire aankomen, waar tienduizend tot dertienduizend mensen zijn heengevlucht, en volgende weck een in Tanzania. Voor de hulp heeft het UNHCR vijf miljoen dollar uit zijn noodfonds beschikbaar gesteld, aldus woordvoerster Sylvana Foa. Foa verklaarde dat een gezamenlijk team van het UNHCR, het Wereldvoedselprogramma en het VN-Ontwikkelingsprogramma de regio Butare in zuidelijk Ruanda heeft weten te bereiken, waar 140.000 vluchtelingen uit Burundi zitten. Het ge bied is naar omstandigheden redelijk veilig zodat hulp kan worden verleend, aldus Foa. De Veiligheidsraad zal binnenkort een beslis sing nemen over de aanwezigheid van VN-troc- pen in hel door burgeroorlog geteisterde Rwanda. Dat heeft secretaris-generaal Boutros Ghali van de Verenigde Naties gisteren in Madrid verklaard. Een hoge VN-militair uit Bangladesh zei te ver wachten dat het RPF de Rwandese hoofdstad bin nen enkele dagen geheel zal hebben ingenomen. Volgens hem bevinden zich misschien al meer dan drieduizend Tutsi-rebellcn van het front in de stad. Het Internationale Rode Kruis staakte gisteren zijn hulpoperaties na een bloedige aanval op een gewondentransport. Gewapende burgers sleur den bij een wegversperring zes gewonden uit een voertuig van het Rwandese Rode Kruis. De ge wonde Rwandezen werden vervolgens voor de ogen van de hulpverleners doodgeschoten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 5