P ïr is meer dan serveren en volleren 'Heft hart moet bij tennis op het racket' Quotes Tennis KTERDAG 16 APRIL 1994 A SPIERDIJK. 071-356464 PIV -CHEF ROB ONDERWATER. 071 - vTaag hoe hij zou spe- len legen Steffi Graf: „Ik zou op haar backhand aan vallen. Ik zou die hoge kickser vice spelen, net als Edberg. daar na zou ik oplopen en de druk opvoeren. Jim Courier nadat hij in de eerste ronde van Indian Wells heeft verloren, het toernooi dat hij een jaar eerder won: Vorig jaar stond ik hier met de beker in mijn handen, morgen heb ik een golfclub vast. Mats Wil ander ..Het is geweldig als je iets perfect kunt. De wetenschap en het ge voel dat ik een bal kan slaan die een paar centimter binnen de lijnen neerkomt. Met mijn gi taar heb ik dat gevoel niet. Darren Cahill na zijn overwin ning enkele maanden geleden op Goran Ivanisevic: „Ik ben 28 maar ik voel me 50. Stefan Edberg: ..Op een dag kan ik tegen mijn kinderen zeggen 'Pappa was ooit de nummer een van de wereld'. Dat is toch niet slecht. Andre Agassi: „Ik ben definitief terug. Ik voel dat ik weer kan winnen van de grootste spelers in de grootste wedstrijden. Edberg op de vraag of het niet ongezond is voor zijn dochter Emilie (acht maanden jong) om de aardbol mee over te rei- Er zijn over de hele wereld goe de artsen, niet alleen in Zwe den. Luke Jensen (de ene helft van de 'Jensen Brothers', het kleur rijke dubbel in de hard-rock- uitrusting) aan het begin van een persconferentie: „Geen vragen over tennis a.u.b. Zijn broer Murphy Jensen na een nederlaag: We maken betere muziek dan de tegenstander. Andrei Chesnokov op een toer nooi in Mexico: „Het is moeilijker om een visum voor Mexico te krijgen dan win nen van Jim Courier. Jim Grabb tegen de pers over zijn rugblessure: „Ik zal het uitleggen in dokters- taal. dat is het enige dat ik nog versta. Paul Haarhuis na zijn overwin ning op de veteraan Jimmy Connors in Philadelphia: „Iedereen verwacht dat je van hem wint. omdat hij zo weinig speelt. Als je verliest ben je een sucker. Connors na de opmerking van Haarhuis dat-ie meer toer nooien zou moeten spelen on danks zijn hoge leeftijd: „Haarhuis moet eens in mijn schoenen gaan staan en dit her halen. Haarhuis, een dag voor de fi nale in Philadelphia die hij verloor van Michael Chang: „Ik voel me goed maar morgen is het best-nf-five en dan wordt het een ander verhaal. Wdt, is het best-of-three? Nee, ik ben in vorm voor morgen, riiets aan de hand. Boris Becker over coach Nick Bolletticri die hem weer nieu we dingen bijbracht: „Als hij praat, luister ik en hou mijn mond. Ik weet het. dat komt niet vaak voor. Hij is de enige die me uit bed kan jagen, dat Ls nog nooit een coach ge lukt. Boris Becker: „Bollettieri heeft mijn voeten- werk enorm verbeterd. Ik geef toe. dat is geen enorme verdien- Herman van der Capellen: „Ik geef mijn kennis niet cadeau." foto henkbouwman coach. „Je moet het toch zelf doen. Ik denk dat zelfdiscipline ken is dat in Nederland te wei nig talenten doorbreken. Ook in Leiden." „Ik zal je een mooi voorbeeld geven van onafhankelijkheid en zelfdiscipline. Ik trainde in Ter- weegen en Henk Jansen was vanwege een examen een dag afwezig. Toen ik dat zijn groep vertelde waren de reacties om te beginnen al vol onbegrip. Ik zette ze aan de gang en vroeg ze om zelf wat te sparren en te trainen. Toen ik na vijf minuten kwam kijken zaten ze allemaal met hun kont op de grond te ouwhoeren met elkaar. Ik werd boos en heb ze weer aan het werk gezet, maar na drie kwar tier taaiden ze af. Geen zin „Daar kan ik dan met mijn verstand niet bij. Let wel: ik heb het hier over goede B-spelers hoor. Talenten. Dan kijk je toch uit naar zo'n training en wil je afgemat worden? Toen ik ze weg zag lopen wist ik het al: dit wordt nooit meer wat, het is ge woon prut." Respect Toch zegt Van der Capellen ook goede voorbeelden te kennen. Jongens en meisjes waarvoor hij respect heeft, die veel voor een tennisloopbaan over hebben. „Er loopt wat rond hoor in Ne derland, niet te geloven. Als je naar zo'n NK tot tien jaar gaat. weet je niet wat je ziet. Zo goed." Maar ondanks de goede mentaliteit en de aanleg verzui pen zij ook vaak vroegtijdig. De oorzaak is meestal dat ze niet de faciliteiten en de maatschap pelijke zekerheid hebben om professioneel het circuit in te kunnen duiken. „Ik praat daar veel over met spelers en collega-trainers. Het is een terugkerend probleem. Neem Martijn van den Berg. een van de jonge talenten van De Merenwijk. Die wil hogerop, maar ik kan niet met hem mee als privé-trainer. Want hij kan natuurlijk mij geen salaris bie den. Ik moet gewoon les geven en geld verdienen. De situatie is voor de meeste aankomende ta lenten gewoon erg moeilijk. We moeten het niet altijd op een gebrek aan mentaliteit afschui- Siemerink Hij zou best als privé-trainer willen werken. Lachend: „Als Jan Siemerink mij zou vragen, hoef ik niet lang na te denken." De linkshander uit Rijnsburg was ooit de leerling van Van der Capellen en nog steeds heeft de meester een bepaalde band met de aanvallende speler. .Als ik naar Siemerink kijk, kan ik nog steeds niet lekker ontspannen zitten. Dan heb ik een soort spanning. Omdat je hem zo goed kent. En omdat je niet weet wat er gaat komen. Het blijft niettemin een genot om naar die jongen te kijken. Al blijft het ook verbazingwekkend hoe vaak hij weg kan zakken en op zijn eigen service in proble men komt." Weer dat mentale dus. „Dat blijf ik zeggen: een echte we reldtopper kickt als de belang rijke punten eraan komen. De big points hè, de punten die je moet winnen. Daar herken je de beste spelers aan. Zo'n Ivanise vic die op Wimbledon op matchpoint tegen zijn eerste service uit slaat en vervolgens met zijn tweede een ace slaat. Dat bedoel ik." „Het draait allemaal om dat gevoel, die vorm. Daarom vond ik een uitspraak van Navratilova laatst zo mooi. Toen ze een we reldpartij in de halve finale had gespeeld zei ze 'ik wil nu meteen ook de finale spelen'. Ze voelde zich ijzersterk en wist dat na een dag slapen alles weer anders kon zijn. Zo is tennis." Srman van der Capellen ontdekt liet tennis steeds opnieuw Is tennisspeler en trainer is Hermian van der Capellen tijd een 'netbestormer' geweest. 'Opslaan, oplopen en ij >lleren, zo simpel was het spelletje eigenlijk. Maar door jaren groeide het besef dat er meer moest zijn dan al- I en maar aanvallen. Nu geeft hij zelfs al les in het spelen i maf de baseline. Dat was vroege ,r not done volgens de i er van Van der Capellen. „Tennissen vanaf de baseline )eft niet saai te zijn, het is variatie. Soms is het zelfs leu- ;r dan serveren en volleren." '1 DEN ROB V lente, een nieuw duid. Voor de buitenstaander het alsof Louis van Gaal zo- ist heeft gezegd dat Ajax meer de eigen helft moet gaan i lethallen. Toch ligt het zo niet. in der Capellen is niet van zijn iloof gevallen. Hij blijft de aan- propageren, maar nu iets jpdoseerder. „Als de mogelijk- 1 er is moet je direct naar net, dat vind ik nog steeds, et gaat er mij om dat je ook .fcnaf de baseline heel mooi en anvallend tennis kunt spelen." Hij zag een week geleden op •j de finale in Tokio tussen Mi- kael Chang en Pete Sampras. Jet was een duel tussen twee Spelers die vaak achterin ble- pn, maar vanaf de baseline wel iluit gingen voor het punt. let als gevolg schitterende ral- teruggebrachte ballen uit imogelijke posities en fantas- >che kogels in de hoeken. Van er Capellen, van oudsher een inhanger en prediker van het :rvice-volleyspel, genoot met >lle teugen. ■■■ei Natuurlijk: de an der Capellen traint heten een Chang en Sampras, maar et gaat om het principe. „Om et idee dat baselinespel niet linderwaardig of minder aan- ekkelijk is. En ook niet makke- jker of per definitie verdedi- ender. Er is de laatste tien jaar rat dat betreft enorm veel ver- iderd. Je kunt zonder naar he t ït te komen aanvallend spelen )or hard te slaan en risico's te ;men op de baseline. De terï- ssers kunnen eenvoudig meier Hij is alweer 38 jaar en geieft e dat er dan niet alleen tussen lijnen maar ook tussen de ren een veranderingsproces in 'erking treedt. Hij denkt wat eer na over het spelletje. De :herpe kantjes, het ongenuan- eerde en het grillige gaan eraf. Ik ben er bewuster mee Viezig, zal best ook met die leeftijd maken hebben. Vroeger gaf ik 7oon les in aanvallend tennis verder niet moeilijk doen. JJu kijk ik veel meer naar ande re aspecten. Je it genvuoordig ook veel meer kun nen dan serveren en volleren. Dat jgeldt voor de wereldsterren, maa r ook voor de Leidse top pers.." Nadenken Herman van der Capellen is ge- dreven en zou willen dat zijn leeirlingen, van hoog tot laag, oolc wat meer nadenken over tennis. Tennis is vooral kennis. „Ik, geef mijn kennis niet ca deau. Ik wil dat de mensen die les of training krijgen erover na- donken. Aanwijzingen geef ik in de; vragende vorm, waarom sla je die bal zus en niet zo?" „En dan is het even niet be- leingrijk of ik met B-toppers v/erk of huisvrouwen. Want ik train ook dames die net begin nen. Dat is misschien wel net zo 1 euk. Die kun je alles nog leren. y\ls ik een paar van die huis- imoeders leer om in een dubbel de bal kort cross te slaan zodat de bal de baan uitvliegt en het veld open komt te liggen, kicken ze daar op. Dan geniet ik ook, omdat ze het oppikken. Daar gaat het toch allemaal om." Van der Capellen staat al heel wat jaartjes met een winkelwa gentje vol ballen op de baan. Bij De Merenwijk zelfs al twaalf jaar. „Dat is lang en soms moet ik oppassen dat ik niet inslaap. Dat is de kunst: om iemand die je al honderd lessen hebt gege ven toch weer heel enthousiast naar het park te laten komen voor lés 101." Nieuws Maar eigenlijk kan de verveling in het tennis nooit toeslaan, meent hij. „Ik hoef geen uitda gingen meer als trainer of spe ler. Ik pik vanzelf dingen op die me weer gaande houden. Op tv of gewoon tijdens de les. Steeds voel ik weer dat ik niet ben uit geleerd. Dan ben je weer met die grip bezig. Effe een millime- tertje verschuiven, kijken hoe dat uitpakt. Schitterend. Laatst had ik nog iemand die een foute forehand had, maar ik wist niet hoe ik hem goed moest maken. Dat is dan ook weer nieuw voor me. Die details allemaal." .Volgens mij onderschatten veel mensen deze sport, ook mensen die zelf tennissen. Dan zien ze Krajicek een ace slaan en zeggen 'goh, wat hard' of ze beginnen spontaan te klappen. Maar ze zien alleen dat gescoor de punt. Een ace slaan is op zich een tenniswedstrijd, dat is een verhaal apart. Dat oogcon tact met de tegenstander, vlak voor de opslag. Het is soms net zo'n spelletje als tussen een keeper en iemand die een straf schop neemt." Karakters „De psychologie i langrijk. Een tennispartij is een botsing van karakters. Er staan niet alleen twee tennissers te genover elkaar die elkaar op ba sis van taktiek en techniek be strijden. Er is meer dan dat racket en die bal. Hoe vaak sta je niet tegen iemand waarvan je verliest, maar waarvan je denkt 'de volgende tien keer win ik'. De beste wint niet zo maar om dat hij de beste slagen heeft, zo simpel is tennis niet." Tennis is een innerlijk debat. Soms duikt die innere Schwein- hund weer op, die vreselijke te genstander in de vorm van je 'eigen ik'. „Ik heb vaak wedstrij den gespeeld waarin ik mis schien beter was. Maar toch voelde ik voortdurend 'dit kan ik nooit winnen'. Een onbe schrijflijk gevoel, maar je vecht er wel tegen. Het blijft fascine rend. Wat er allemaal door je hoofd maalt als je op 30-40 moet serveren in een belangrij ke game. Speel ik de service vlak, naar buiten, of met veel slice. Daar kun je aan onder door gaan." „Je laat je te vaak uit je spel halen door het gedrag van je te genstander. Dan is het zo'n wedstrijd die alle kanten op kan en zit je te wachten tot het kop- pic omlaag gaat aan de andere kant van het net. Zeker als jij een paar wereldballen slaat. Maar je opponent vertrekt geen spier. Dat vind ik persoonlijk het ergste dat er is, als je tegen stander geen emotie toont. Vre selijk is dat." Moeilijk Volgens Van der Capellen wordt tennis door al deze facetten een gecompliceerde en vrij moeilij ke sport. Als je het goed wilt doen, moet je van vele markten thuis zijn. En de tennisser is op zichzelf aangewezen. Van der Capellen vindt dat een van de problemen van veel talenten die de top niet halen: ze zijn te af hankelijk geworden van de Theo Bakker mistde emotie bij de toptennissers van <je wereld Soms zeggen toptennis sers leuke dingen. Op persconferenties van ATP- toernooien willen ze nog wel eens grappig of ver rassend uit de hoek ko men. Die uitspraken ha len meestal niet de krant. Hieronder een bloemle zing uit een serie 'quotes' van Sampras, Edberg, Becker, Agassi en andere wereldtoppers. In '94, maanden of weken gele den, uitgesproken. r Twaalf jaar lang was Theo Bakker tafeltenniscoach en ia^I17'toen hij tien jaar gebeden het tenniswereldje binnen stap je te, verbaasde hij zich. Hij zag beloftes die smeten met chulhun talenten, toppers die niet trainden als toppers; hij fniste de gedrevenheid die hij bij tafeltennissers wel had N/V^gezien. Als Nederland toptennissers wil voortbrengen, '"hjy.moet er harder worden getraind, vond hij en hij vindt slis- Üat-ie gelijk heeft gekregen. Intussen volgt hij het inter- d ge-nationale toptennis als journalist voor Nieuwe Revu, Tennis Magazine en Langs de Lijn en is columnist voor j* het Leidsch Dagblad. Theo Bakker, een tennisjournalist, len die ook best tenn iscoach had willen zijn. Het ld- (eiden «willemspierdijkje daar op z'n minst fysiek en )ort I technisch klaar voor zijn. Tij- zal d$oms praat hij als; een coach dens een toernooi is een speler zu'~ met Richard Krajicek, Paul veel te veel bezig met punten Haarhuis of Jan Siemerink. Hij als: hoe verwerk ik een neder- udt igoet (jaar zejf bescheiden over. laag, hoe kom ik optimaal voor- erste.,Het is echt niet zo dat ik die bereid op de baan." de jongens eens uitleg hoe het -lil j i. Alsmoet het js eerder omgekeerd." opspin backhand n °eToch dacht Bakker serieus na Als voorbeeld noemt Bakker Ri- en. toen bondscoach Stanley Fran- chard Krajicek, die zich na metier hem vroeg de begeleiding maanden rust tijdens het toer- te^ Van een jong tennistalent op nooi van Barcelona plotseling Zich te nemen. ,,Ik ga ervan uit van een topspin-backhand be- "addat ik zie wat belangrijk is. Ik diende, een slag die hij tot dan e r°" heb zoveel ideeën over hoe het toe voornamelijk met slice 1 af^ou kunnen. Bij het pingpongen speelde. „Die rustperiode is T be^jngen (jje Qp vvaarom zouden misschien wel harstikke goed wel ze bij het tennis niet kloppen." voor hem geweest, hij heeft de tijd gehad om een nieuwe slag reek ^e opbouw en ontwikkeling in te slijpen. Jan Siemerink ten Van talent fascineert de Oegst- moet op vrijdagmiddag in Wa- p ee$eestenaar. Hij gelooft dat het teringen nog aan z'n forehand /g niet goed is jonge spelers te werken, terwijl hij maandag in Vroeg met wedstrijdtennis te Kopenhagen die forehand moet reval-confr°nteren -Iernand moet slaan. Hoe denk je dat dat gaat ^e(_ eerst technisch compleet zijn tijdens het toernooi, daar komt zonder dat-ie de verplichting natuurlijk niets van terecht. /eje .heeft om ook punten te maken. Toen Jan 14 of 15 was had er in_ Tot 12, 13 jaar moet een talent een trainer in z'n nek moeten ng ide tijd krijgen alle slagen onder zitten die hem een goede fore- jet Ide knie te krijgen. Daarna hand had geleerd." eter tnoet-ie enorm veel wedstrijden rs «pelen, leren om met de tech- De voormalig tafeltennistrai- Tiiek ook punten te scoren." ner (hij was bondscoach van b Bakker denkt dat het onmo- Noorwegen en had de nationale gelijk is om, als een speler een- jeugdselectie onder zijn hoede) maal internationaal is gaan spe- denkt dat het een groot voor dat 'en- no8 vee' aan de techniek te deel is in zijn werk als journalist (jan sleutelen. „AJs je eenmaal in die dat hij vroeger zelf actief met caroussel zit van reizen en wed- topsport is bezig geweest. „Ik strijden spelen in telkens ande- zie in een oogopslag wanneer ik 'Te omstandigheden, dan -moet even niets moet vragen aan een Theo Bakker, kritisch toeschouwer bij een training op het park van Unicum. foto henk bouwman speler. Ik heb er baat bij bij m'n analyse van wedstrijden. Ik denk'dat ik snap wat er in een partij gebeurt. Spelers vinden dat ook leuk, wanneer je hen na de wedstrijd die momenten kan noemen waar het om draaide. Ik wil overigens niet zeggen dat ik daar het alleenrecht op heb, hoor." Groot verschil met de tafel- tenniswereld waar Bakker uit voortkomt is de entourage van de tennisevenementen. „Als ie mand optimaal met z'n sport bezig is, is het terecht dat het gebeurt in perfecte omstandig heden. waarin iedereen profes sioneel met hetzelfde bezig is. Vergelijk het eens met een zwemmer. Die traint zich hele maal suf, ligt 's ochtends om half zes in het zwembad. Zo'n sporter verdient een betere en tourage. Die houdt bij tennis gelijke tred met de inspanning van de spelers." Kijkcijfers Toch dreigen er ook voor het in ternationale tenniscircuit geva ren. De kijkcijfers in de Verenig de Staten voor tennis zijn afge lopen jaar met 30 procent ge daald. Het verbaast Theo Bak ker niet. „In het tennis heb je een te grote hoeveelheid toer nooien die van belang zijn. En er komen er steeds meer bij. Wanneer je die toernooien be kijkt, heb je te weinig de indruk dat het allemaal werkelijk zo be langrijk is. Een speler verliest, stapt in het vliegtuig en gaat in Dubai drie ton verdienen met een demonstratietoernooi. Wanneer in basketballer in de NBA-finale staat, moet-ie 'm winnen, want zo'n kans krijgt hij misschien nooit meer. Het belang is groter en dat spreekt de kijkers aan." Bakker vindt dan ook dat het belang van de vier Grand-Slam- toernooien (Wimbledon, Rol and Garros, Flushing Meadows en de Australian Open) moet worden vergroot. „Als Stich zich in de eerste ronde in Australië uit het toernooi laat slaan, hoort hij uit de top tien te vallen. De 'penalty' voor uitschakeling moet groter zijn in het tennis. Dat vind ik van belang." De beleving van de spelers speelt volgens Bakker eveneens een rol. „Als McEnroe tegen Borg speelde had je het idee dat er ook werkelijk iets op het spel stond, dat er op leven en dood werd gestreden. Sampras staat natuurlijk veel introverter op de baan dan bijvoorbeeld Connors. Ik ben ervan overtuigd dat het over het algemeen beter is voor de speler is wanneer hij z'n emotie in bedwang houdt, maar het publiek maakt op zo'n ma nier niets mee van z'n inwendi ge strijd." Voor de sport is het 100 keer beter wanneer spelers hun emoties er wel uit gooien; daar is Bakker van overtuigd. „Toen Waldner wereldkampioen tafel tennis werd, stak hij geloof ik een vingertje in de lucht. Voor de sport is het goed dat de Belg Saive nu Europees kampioen is geworden. Hij speel met z'n hart op z'n bat, heb ik over hem gezegd. In het tennis moeten er meer spelers komen met het hart op het racket." Praatjes Zelf beheerst Bakker het tennis spel naar eigen zeggen matig. Dat is ook een van de redenen dat-ie zelf nooit als tenniscoach op pad is gegaan. „Het is niet per se noodzakelijk om zelf goed te hebben gespeeld, maar wel van belang. Ik heb zelf zo lang training gegeven dat ik best iemand zou kunnen helpen om beter te worden. Ik denk dat ik ik zie wat belangrijk is voor een speler. Aan de ander kant. praatjes vullen geen gaatjes. Het wordt natuurlijk pas interessant wanneer je daadwerkelijk met iemand aan de slag gaat en hem twee jaar later bij de top 50 hebt gebracht. Achteraf was ik liever 12 jaar tenniscoach geweest dan pingpongtrainer. Maar ik heb van die 12 jaar echt no^ nooit een seconde spijt gehad."

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 25