Leiden
'Directie maakte
er een potje van'
Politie wil inzicht in
hulp incestslachtoffers
Diploma milieukunde voor werkloze academici
Op zoek naar waarheid
Niet genoeg wind voor houtzaagmolen
Oud en jong K&G samen
1
JATERDAG 16 APRIL 1994
11
;hef henny van egmond, 071 -356414, plv -chef hans koenekoop, 071 -356429
Maling
A C J°ke Verweerd
1 3 schreef scenario
voor EO-dramaserie, maar
dacht in de maling geno
men te worden.
Gewoon
A /- Geen supermannen
I D maar gewone jon
gens in team voor bestrij
ding zware cnminaliteit.
Universiteit Leiden doet onderzoek in Hollands Midden
leiderdorp monica wesseung
Het politiekorps Hollands Mid
den heeft de Rijksuniversiteit
Leiden opdracht gegeven te on
derzoeken of slachtoffers van
incest tevreden zijn over de wij
ze waarop hun zaak is afgehan
deld. De politie denkt, dat dit
inderdaad het geval is. „In dat
geval", zegt W. Coenen, hoofd
jeugd- en zedenzaken, „moet je
uitkijken voor zelfgenoegzaam
heid."
Het onderzoek, uitgevoerd
door de vakgroep ortho-peda-
gogiek, is uniek: nog nooit eer
der zijn de slachtoffers van in
cestzaken ondervraagd over de
manier waarop de politie hun
'zaak' heeft afgehandeld. Er zijn
101 slachtoffers die tussen 1985
en 1990 deden, aangeschreven.
Veertig procent van hen doet
mee aan het onderzoek. „Een
uitzonderlijk groot aantal. Nor
maal doet nog geen 30 procent
van alle slachtoffers van mis
drijven mee aan een onder
zoek." Coenen trekt hieruit nog
geen conclusies. Maar toch
merkt hij op dat 'wellicht de
slachtoffers behoefte hebben
erover te praten'.
Het onderzoek bestaat uit het
vergelijken van dossiers en ge
sprekken met de slachtoffers.
Het dossieronderzoek moet uit
wijzen hoe lang na de incest het
slachtoffer bij de politie
aanklopt (dat kan jaren zijn) en
hoe veel tijd er verstrijkt tussen
de aangifte en de aanhouding
van de dader. Ook het justitiële
traject wordt bekeken: wat doet
justitie met de aangifte en hoe
lang duurt het voordat de dader
na zijn aanhouding berecht
wordt?
Coenen hierover: „Die tijd is
belangrijk. Een slachtoffer dat
een jaar na aangifte voor de
rechter moet komen als getuige,
krijgt emotioneel een enorme
terugslag." De onderzoekers
brengen ook de strafmaat voor
incestplegers in kaart. "Het be
langrijkste onderdeel van het
onderzoek is echter de reactie
van de slachtoffers zelf. Heeft de
politie naar hun idee juist en
goed gehandeld?"
Meer
De afdeling jeugd- en zedenza
ken van Hollands Midden is bij
de reorganisatie van de politie
flink uitgebreid. Er werken nu
22 mensen (tegen 12 toen). Alle
medewerkers van zedenzaken
worden gescreend op, zoals
Coenen zegt, een speciale be
wogenheid met mensen. „Ge
duld hebben, goed kunnen luis
teren, geïnteresseerd zijn in het
wezen van de mens en vooral
kunnen meevoelen."
Veel vrouwen werken op ze
denzaken: veertig procent tegen
11 procent in de executieve
dienst. „Vrouwelijke slachtoffers
van seksueel geweld willen vrij
wel allemaal liever door een
vrouw worden gehoord." Nieuw
en beter in vergelijking met
vroeger vindt Coenen ook de
24-uursdienst van 'zijn' team.
„Een slachtoffer van een zeden
delict kan dus altijd direct door
een van ons woren gehoord.
Dat betekent een deskundige
opvang en voorkomt dat de per
soon zijn of haar verhaal later
alsnog aan iemand van zeden
zaken moet vertellen."
Coenen komt er eerlijk voor
uit: het lijkt allemaal prima ge
regeld, maar of dat ook zo is kan
alleen een onderzoek onder
slachtoffers uitwijzen. „We zijn
bereid tot veranderen. Als de
slachtoffers meer nazorg willen
en de rechercheurs langer wil
len blijven zien, dan moet daar
een mouw aan te passen zijn."
Het onderzoek wordt in sep
tember afgerond.
Oprichter Van der Horst zoekt naar oplossing MEAB
Vervolg voorpagina
M. van der Horst, oprichter en ooit eigenaar van het ge
renommeerde Leidse onderwijsinstituut, kan niet toezien
Ihoe het bedrijf ten onder gaat. „Het houdt me verdomde
bezig. Het is je geesteskind dat sterft. De MEAB en Van
der Horst zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden."
Sinds deze week is Van der
Horst volop bezig met het red
den van wat eens zijn bedrijf
was. Hij heeft daarbij een be
lang, want de MEAB huurt zijn
pand aan de Herengracht. Net
als vele anderen heeft hij nog
geld tegoed, Van der Horst wil
iniet kwijt hoeveel. Daarom
peeft hij ook samen met andere
schuldeisers het faillissement
laangevraagd. „In het leven zijn
ter grenzen die niet mogen wor-
jden overschreden. Dat is nu ge
beurd."
Hoewel het bedrijf failliet
dreigt te gaan, is dat hoe
ivreemd het ook klinkt ver
moedelijk tegelijkertijd de red
ding. „De naam MEAB en de er
kenning van het ministerie zijn
geld waard. Daarmee kan een
deel van de schulden worden
betaald, waarna het bedrijf op
nieuw kan beginnen", zegt Van
der Horst.
De oud-eigenaar is al in ge
sprek met 'bevriende collega
instituten' die interesse hebben
in de MEAB. „Ik ken die hele
wereld vrij goed. Vroeger had
den we ook een regionaal over
leg. En daarom kan ik die men
sen makkelijk benaderen. Maar
over de gesprekken kan ik op dit
moment niets zeggen. Het is al
lemaal nog heel pril."
Volgens Van der Horst ligt de
schuld voor de teloorgang van
de MEAB volledig bij de laatste
drie directies. „Ik verkocht een
deugdelijke, financieel gezonde
tent aan H. de Gruiter, toenter
tijd directeur van Schoevers
Den Haag. Hij kocht het privé
en maakte er zelf al een potje
van. Het aantal cursisten is on
der zijn leiding al teruggelopen.
Daarna verkocht De Gruiter het
aan C. van Veen en A.J. Berhitu.
Zij zouden de aandelen gele
verd krijgen op 1 oktober 1995.
De aandelen bleven als onder
pand bij de ING-bank, totdat al
le kredieten waren afbetaald.
Dat is niet gebeurd. Zij hebben
er alleen nog maar een groter
potje van gemaakt en verkoch
ten het bedrijf aan de huidige
directeur M. Baltus. Maar feite
lijk is De Gruiter, die de aande
len had ondergebracht in de be-
heersmaatschappij De Veste,
volgens mij nog steeds de juri
disch eigenaar."
Van der Horst heeft voor Bal
tus ook geen goed woord over.
Hij staakte deze week al zijn ac
tiviteiten en schreef dat aan de
docenten. „Hij zegt dat hij een
failliete boedel kocht, maar dan
ben je toch geen zakenman. Ik
heb het contract tussen Van
Veen/Berhitu en Baltus gezien.
Van der Horst bij zijn afscheid v
Dat rammelt aan alle kanten.
Bovendien, als je een bedrijf
koopt, laat je de financiën toch
altijd eerst controleren door een
accountant? Dat doet elke goe
de zakenman."
Het faillissement van de ME
AB is aangevraagd omdat het
bedrijf een totale schuld heeft
van zes ton. Het onderwijsinsti
tuut had een jaarlijkse omzet
van een miljoen gulden.
Huis huren?
N3 071 -12 0006
NVM Doezastraat 21, Leiden
Rek Home Rentals
opent de juiste
deuren voor u!
Gifbloemen en voor sommigen een vaste baan
Ze kregen allemaal een bos bloemen en
een bloemstukje, de cursisten die giste
ren het diploma van de eenjarige oplei
ding milieukunde ontvingen. De ge
meente Leiden en het arbeidsbureau
hadden het'initiatief genomen om met
deze nieuwe opleiding werkloze acade
mici en HBO-ers aan een baan te hel
pen. Het waren weliswaar geen bloemen
met het ecologische GEA-keurmerk,
maar het gaat tenslotte om het gebaar.
Wethouder Jan Laurier reikte in het
Stadsbouwhuis de certificaten uit van de
opleiding die werd verzorgd door
Nieuwland Opleidingen b.v. uit Wage-
ningen en de Hogeschool Leiden. De les
ruimte werd door het Boerhaave-insti-
tuut ter beschikking gesteld.
„Door de wetgeving komen er in be
drijven en overheidsinstanties steeds
meer milieutaken bij," aldus Laurier. „Er
zijn mensen nodig die veelzijdig opge
leid zijn en verstand hebben van bijvoor
beeld techniek en recht en die ook be
schikken over sociale vaardigheden. De
ze cursus biedt een opstapje naar een
vaste baan voor hen die over een goed
opleidingsniveau beschikken en ook zeer
gemotiveerd zijn. Dat blijkt wel uit het
feit dat zeventien mensen aan deze op
leiding zijn begonnen en dat deze alle
zeventien vandaag hun diploma in ont
vangst kunnen nemen."
De milieu-opleiding is in april 1993 ge
start met subsidie van het Europees So
ciaal Fonds. Uit de kaartenbakken van
het arbeidsbureau zijn vijftig mensen ge
selecteerd die een hoog opleidingsni
veau hadden en goed gemotiveerd wa
ren. Na verdere selectie bleven er zeven
tien over. De gemiddelde leeftijd is vier
endertig jaar. Deze volgden de cursus
van zes maanden en liepen daarna vijf
maanden stage bij een overheidsinstan
tie of in het bedrijfsleven. Vier cursisten
hebben inmiddels een vaste baan aange
boden gekregen. „Voorlopig is de cursus
eenmalig," zegt W. van Stigt van de
dienst Bouwen en Wonen van de ge
meente. „We willen eerst zorgen dat alle
cursisten een baan hebben en daarna
kunnen we aan een eventueel vervolg
denken."
L. Kuiper uit Noordwijk vertelt dat hij
deze opleiding vooral heeft gekozen om
dat hij niet meer werkloos wil zijn. „Ik
heb HTS-scheepsbouwkunde gedaan.
Dat heeft niets met milieu te maken.
Toen ben ik een jaar werkloos geweest
en had daar schoon genoeg van. Ik wil
wel geld verdienen maar ook wat nuttigs
doen voor de samenleving. Als het me
alleen om het geld ging had ik beter cri
mineel kunnen worden." Kuiper heeft
overigens geen baan aan de cursus over
gehouden, bij zijn stageplaats is een per
soneelsstop.
Vleugelnoot moet worden gekapt
Barge. Hij was een oprecht per
soon met hoogstaande idealen.
Zijn college ging over ras en
volk. Barge had kritiek op de
Duitse rassenleer. Hij zei vol
gens mij: „Er is één Duits volk
maar er zijn verschillende ras
sen: Saksen en Franken. 'Het'
Duitse ras bestaat niet. De Duit
se militairen dragen korte laar
zen om langer te lijken." Hij
had in elk geval kritiek op de
Duitse bezetter. Daarom vind ik
het ook zo belangrijk om getui
gen te horen."
„Ik ben die gebeurtenissen
nooit vergeten: die dag in 1940
hing er iets in de lucht, er was
iets gaande, dat voelden we. Bij
verschillende faculteiten braken
stakingen uit naar aanleiding
van het ontslag van joodse uni
versiteitsmedewerkers en de le
zing van Cleveringa. Wij vonden
dat we ook iets moesten doen,
en dat vond Barge ook. Na af
loop van zijn college hebben we
de microscopen opgepakt en
zijn vertrokken."
„Ik weet dat 142 medicijnen
studenten die dag het college
van Barge hebben gevolgd,
maar ik weet niet of ze nog le
ven en waar ze wonen. Daarom
doe ik een oproep aan die men
sen die bij dat college zijn ge
weest en zich er iets over kun
nen herinneren. Als ik de waar
heid kan achterhalen, wil ik er
over schrijven. Ik denk er vrijwel
dagelijks aan: deze dingen ver
geet je namelijk niet. Het is een
gebeurtenis van historisch be
lang, een gebeurtenis die we
niet mogen vergeten."
Voor reacties: prof. dr. W. Hij-
mans, tel. 023-243797.
Burgemeester C. Goekoop had
gisteren veel moeite met het in
bedrijf zetten van de pas geres
taureerde houtzaagmolen De
Heesterboom, oftewel de molen
van Noordman aan de Haag-
weg. Na maanden van stormen
liet de wind het gisteren afwe
ten en viel er nauwelijks bewe
ging te krijgen in de door de
wieken aangedreven zaagbla
den. Daarmee moest een Doug-
lasspar in stukken worden ge
zaagd, een proces dat in een
moderne zagerij luttele secon
den in beslag neemt, maar met
windkracht ook bij veel wind
een middag kost. Uiteindelijk
werd door Goekoop, die sinds
kort verantwoordelijk is voor
monumentenzorg, als alterna
tief een model van een hout
zaagmolen in bedrijf gesteld.
Molen de Heesterboom da
teert uit 1804. De molen is 134
jaar familiebezit geweest van
Noordman, maar uiteindelijk
overgedragen aan Stichting
Houtzaagmolen De Heester
boom, die er in slaagde geld los
te krijgen voor de restauratie
van het monument. De Hees
terboom komt voor op de natio
nale top 100 van monumenten
en was dringend aan restauratie
toe. De firma Verbeij uit Hoog-
made, gespecialiseerd in mo
lens is een jaar bezig geweest
met de restauratie. De beide
zaagloodsen aan weerszijden
van de molen waren verrot en
werden in de oude stijl opnieuw
opgebouwd. Ook de fundering
was slecht en moest opnieuw
worden opgemetseld. Verder
moest de omloop van de molen
worden vernieuwd en het werd
het rieten dak verdikt. Het me
chaniek van de molen was nog
in goede conditie, er hoefden
alleen maar enkele tandwielen
te worden gerepareerd. De res
tauratie heeft 750.000 gulden
gekost, het geld is bijeenge
bracht door Rijk, provincie en
gemeente. Vrijwillige molenaars
zullen de molen in bedrijf hou
den. De houtzaagmolen kan op
zaterdagen door het publiek
worden bezocht.
leiden» De 84-jarige oud-vaandeldrager en erelid Bart Viele (84 jaar) van het beroemde Leidse muziek
korps Kunst Genoegen (K&G) houdt de aandacht vast van zijn veel jongere korpsleden. Hij doet dat met
een foto uit 1960, waarop hij ongetwijfeld zelf ook staat. Gisteravond hield K&G in het clubgebouw aan
de J.C. de Rijpstraat een receptie ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de junioren-afdeling.
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
leiden De bijna honderd jaar oude vleugelnoot in het Van der
Werfpark wordt binnenkort gekapt. De'monumentale boom
stond op het punt om te vallen. De noot begon vier jaar geleden
al scheuren te vertonen, maar toen meende het gemeentelijk
groenbeheer nog de boom te kunnen redden door de kroon te
snoeien. Dat echter heeft niet geholpen. De scheuren aan de
voet van de stam worden steeds erger. Als de boom nog veel lan
ger blijft staan lopen bezoekers van het park het risico het ge
vaarte op hun hoofd te krijgen. De vleugelnoot zou in zijn val
bovendien twee andere bomen lelijk kunnen beschadigen.
Turkse ouderen praten over toekomst
leiden 'Turkse ouderen in Leiden' is het thema van een bijeen
komst van de Turks-Islamitische Ouderen Bond (TISBO) op 6
mei. Tijdens de bijeenkomst spreken de Turkse ouderen over de
manier waarop zij in de toekomst in Nederland willen leven. De
TÏSBO hoopt bovendien op die middag kennis te maken met in
stellingen en personen met wie de bond wil gaan samenwerken.
Doel van de ouderenorganisatie is voorlichting te geven over
voorzieningen en het signaleren van knelpunten in de situatie
van Turkse ouderen. De Bijeenkomst begint om 15.00 uur aan
de Cura^aostraat 3.
Invalidenlift hersteld
leiden De invalidenlift van het bibliotheekfiliaal Zuid-West aan
de Eduard van Beinumstraat is hersteld. Dat betekent dat ge
handicapten weer met een rolstoel naar het souterrain van de
Emilie Knappert scholengemeenschap, waar het filiaal in is on
dergebracht, kunnen afdalen. Hef heeft anderhalf jaar geduurd
voordat de lift weer in gebruik kon worden genomen. De vorige
lift werd door vandalen vernield. Sinds die tijd heeft de gemeen
te gezocht naar een betere oplossing. Uiteindelijk is er een
soortgelijke lift aangebracht, waarvan het mechanisme nu beter
is beschermd.
Die dag, 26 november 1940,
houdt Hijmans nog steeds in
tens bezig. Als 19-jarige student
geneeskunde aan de Leidse uni
versiteit woonde hij toen een
college 'anatomie' bij van pro
fessor Barge. Deze inmiddels
overleden Leidse hoogleraar le
verde tijdens de bezetting kri
tiek op de Duitse rassenleer. Na
afloop besloten de medicijnen
studenten in staking te gaan.
Diezelfde dag hield professor
Cleveringa zijn beroemde rede
waarin hij het opnam voor de
ontslagen joodse universiteits
medewerkers. De herinnering
aan Cleveringa is nog springle
vend maar het anatomie-colle-
ge van Barge is in de vergetel
heid geraakt. Ook in de annalen
van de Leidse universiteit wordt
hier geen melding van gemaakt.
Dit tot gróte spijt van de inmid
dels 72-jarige prof. dr. W Hij
mans. De Leidse hoogleraar is
naarstig op zoek naar getuigen
van het college van Barge.
„Wat kan een mens doen, hoe
moet hij optreden onder moei
lijke omstandigheden. De zui
verheid van zijn benadering
daar gaat het om, dat houdt mij
bezig." De hoogleraar inwendi
ge geneeskunde is met emeri
taat. Hij is al jaren op zoek naar
de waarheid over de gebeurte
nissen in de Leidse collegezaal
anatomie. „Ik wil achterhalen
wat er precies is gezegd door
Houtzaagmolen De Heesterboom kampte met te weinig wind, maar leverde wel e