Rente zet dalende
lijn verder voort
Gf
Binnenland
Brinkman blijft doorblunderen in zwart-geldaffaire
Mobiele
telefonie
voor
iedereen.
Nijmegenaar en Haarlemmer
willen BVD-dossiers zien
VRYDAG 15 APRIL 1994
\j
Foute Olvarit mogelijk in winkel
jZoetermeer» Er zijn deze week mogelijk potjes afgekeurde Olvarit
de winkels terechtgekomen. Het gaat om peutervoeding die
IJvorig jaar uit de handel werd genomen wegens verontreinigd
vlees. Het gaat om Olvarit Peutermaaltijd (vanaf acht maanden);
Bloemkool, aardappelen, rundvlees; Code 409 (groen etiket); T.
H. T.: 29-04-1995 (houdbaarheidsdatum). Uit de computergege
vens van Nutricia bleek gisteren dat een kleine hoeveelheid pot
jes van deze soort Olvarit van de vorig jaar afgekeurde partij ten
onrechte is geleverd.Nutricia vraagt mensen die zo'n potje in
huis hebben het Nutricia-nummer 06-0222626 te bellen.
Bondsleden wijzen CAO-bod NS af
utrecht Het ziet er naar uit dat de leden van de spoorwegvak
bond FSV en de Vervoersbond FNV het laatste bod van de Ne
derlandse Spoorwegen voor een nieuwe CAO niet aanvaarden.
De FNV-bond en de FSV hebben een flink deel van de ledenver
gaderingen inmiddels achter de rug. De bonden zijn terugge
gaan naar hun achterban, nadat de NS een pakket maatregelen
hadden voorgesteld met daarin onder meer een vrijwillige vier
daagse werkweek op tijdelijke basis. De inzet is om zo gedwon
gen ontslagen te voorkomen. Wie vier dagen werkt, doet dat te
gen 92 procent van het brutoloon. De leden zijn vooral bang dat
de rechtspositie van de part-timers slechter zal worden dan die
van full-timers.
Celstraffen voor hasjbendeleiders
den bosch Drie mannen uit Venlo, Vught en Den Bosch hebben
gisteren in hoger beroep twee jaar cel gekregen voor hun aan
deel in een grootscheepse hasjhandel. Een Ierse kopman van de
bende kreeg drie jaar. De mannen waren als leiders van een
hasjbende eerder veroordeeld tot vijf en zes jaar. De bende haal
de onder andere uit Spanje softdrugs naar Duitsland, importeer
de hasj uit Jamaica en exporteerde naar Engeland en Scandina
vië. Reden voor de lagere straffen is volgens het hof dat de recht
bank er onvoldoende rekening mee heeft gehouden dat de han
del in softdrugs minder ernstig is dan die in harddrugs.
Minimaal negen 'veilige landen'
den haag De negen landen die door Duitsland zijn aangewezen
als veilig land, zullen ook door Nederland als veilig worden be
schouwd. Asielzoekers afkomstig uit die landen zullen niet tot de
asielprocedure worden toegelaten. Het betreft Bulgarije, Gam
bia, Ghana, Polen, Roemenië, Senegal, Slowakije, Tsjechië en
Hongarije. Daarnaast bestaat de mogelijkheid dat Nederland,
apart van Duitsland, nog andere landen tot veilig land verklaart.
De ministeries van buitenlandse zaken en justitie onderzoeken
op het ogenblik of dat nodig is. Overigens komt het overgrote
deel van de asielzoekers momenteel uit Bosnië.
Melkreclame deels misleidend
den haag De Reclame Code Commissie heeft de klacht tegen de
reclame voor Calcium Plus van de Melkunie ten dele toegewe
zen. De Alternatieve Konsumenten Bond (AKB) had de klacht in
gediend omdat volgens de bond sprake was van misleiding van
de consument en ongegronde gezondheidsclaims. De Melkunie
suggereert in haar reclame dat het gebruik van calciumverrijkte
melk goed is voor de gezondheid. „Van calcium kun je nooit te
veel innemen", aldus een Melkuniefolder, maar volgens de AKB
is dat niet waar. Voor gezonde mensen ligt die grens op 2,5 gram
per dag. De Melkunie heeft overigens naar aanleiding van de
klacht de tekst in haar nieuwe foldermateriaal al aangepast.
Hoornse vangt tonnen uitkering te veel
hoorn Een 52-jarige vrouw en haar 53-jarige ex-man uit Hoorn
zijn door de sociale recherche aangehouden op verdenking van
steunfraude. De twee zouden in achttien jaar tijd voor vier ton
hebben gefraudeerd bij de sociale dienst en nog eens dertigdui
zend gulden ten onrechte aan huursubsidie hebben ontvangen.
De vrouw kreeg sinds 1976 een uitkering van de sociale dienst in
Hoorn, waarbij zij opgaf gescheiden te leven van haar ex-echtge-
noot. De twee hebben de afgelopen achttien jaar echter gewoon
samengeleefd.
Hasjkwekerij is niet verzekerd
zutphen Gebouwen waarin illegale hennepkwekerijen zijn ge
vestigd, zijn niet verzekerd tegen brand. Als in zo'n gebouw
brand uitbreekt, mag de verzekeringsmaatschappij volgens het
Openbaar Ministerie weigeren uit te betalen. Het ÓM stelde een
onderzoek in toen na een brand in een illegale hennepkwekerij
in Twello de verzekering niet wilde uitbetalen.-Door de extra
Warmte en het sterke licht dat nodig is om hennep te kweken, is
de kans op oververhitting en brand zeer groot en volgens officier
van justitie Buttinger kan een verzekeraar zich in geval van
brand beroepen op artikel 293 van het Wetboek van Koophan
del. Daarin staat dat geen uitkering hoeft te volgen als het ge
bouw een andere bestemming met meer brandgevaar heeft ge
kregen en de verzekeraar daarvan niet op de hoogte is gesteld.
den haag wilfred scholten
Kan een politicus
zijn bij een onderneming met
een directeur die vijf jaar lang
verantwoordelijk is geweest
voor een zwart-geldcircuit in
zijn bedrijf? Die vraag is gister
avond op een zinderende pers
conferentie door Elco Brink
man voortdurend ontweken.
Hij blijft vooralsnog commissa
ris van Arscop BV, het bedrijf
van bovengenoemde onderne
mer en aangetrouwde oom.
Het bleek dat Brinkman op
de cruciale waag geen ant
woord had voorbereid. De an
derhalf uur durende uitleg ging
voornamelijk over feiten en de
juridische waterdichtheid. De
CDA-leider trachtte aan te to
nen dat de belastingfraude van
269.410 gulden zich afspeelde
in een andere periode (1980-
'85) en bij een ander bedrijf,
Hevatex BV.
Dat de directeur echter één
en dezelfde was, doet daar vol
gens hem niets aan af. De zaak
is volgens Brinkman 'geregeld'
en 'gesloten'. De belastingfrau
de speelde zich inderdaad af in
de tijd dat Brinkman ver van
het Scherpenzeelse bedrijf He
vatex in Den Haag minister
was en niets met de zaak had
te maken. Van de kwestie zelf
wist hij - tot de uitzending van
KRO's Reporter van vorige
week - helemaal niets af. Pas
na het zien van de inmiddels
beruchte uitzending van Re
porter werd Brinkman met zijn
neus op die feiten gedrukt.
Maar - zo bleef de waag - is
het wel zuiver om met die we
tenschap in zee te blijven gaan
met een man die in zijn bedrijf
vijf jaar lang te weinig belastin
gen betaalde? Om het beeld
helder te krijgen, werd doorge-
waagd over de rol van de oom.
Had hij bewust de belastingen
enige jaren getild? Of betrapte
hij na vijf jaren een onderge
schikte die dat had gedaan? Of
waren het misschien de twee
commissarissen (onder wie de
schoonvader van Brinkman)
CDA-leider Brinkman kijkt en luistert gespannen toe als zijn adviseur professor Van den Hoek de pers wat uitleg geeft.
die de man onder druk zetten
snel naar de belastingdienst te
stappen voor een schikking?
Geen onbelangrijke wagen,
maar blijkbaar dachten Brink
man en zijn twee hooggeleerde
assistenten daar anders over.
Op deze wagen had Brinkman
in die paar studiedagen geen
bewedigend antwoord kunnen
vinden. „Ik ben hardstikke te
gen zwart geld. Ik was er echter
niet van op de hoogtepro
beerde hij eerst nog. Na wat
omtrekkende bewegingen
kwam er uitindelijk uit dat de
directeur formeel en feitelijk
verantwoordelijk is' voor elke
zwarte gulden die in zijn bedrijf
omgaat.
Maar op de prangende waag
of de oom zelf de bedenker van
de gedeeltelijke belastingont
duiking was of een onderge
schikte. stamelde Brinkman:
„Ik weet het niet. Ik vind het al
heel wat dat ik in het openbaar
verklaar dat de directeur hier
voor feitelijk verantwoordelijk
is". De CDA-lijsttrekker gaat er
volgens de voorgelezen verkla
ring zelf helemaal van uit dat
de kwestie niet meer is geweest
dan een 'betreuringswaardig
incident".
En daarme is de zaak geslo
ten, vindt Brinkman. Of de kie
zer er ook zo over denkt, is een
andere zaak. Die oordeelt niet
feitelijk-juridisch, maar vooral
moreel. Kan een politicus die
straks wellicht premier wordt,
zich inlaten met iemand die
zich in dubieuze zaken be
geeft? Brinkman had door vol
ledige openheid van zaken te
geven deze waag kunnen ont
krachten. Die duidelijkheid is
niet verschaft. Brinkman zal de
verkiezingscampagne dus ver
volgen als de politicus die za
ken doet met een belastingont
duiker. De politicus Brinkman
heeft bovendien andermaal
aangetoond dat op zijn politie
ke beoordelingsvermogen veel
valt af te dingen.
Hobbelhypotheekrente lijkt tijdelijk
De rentehobbel in de hypotheken lijkt tijdelijk te zijn ge
weest. In navolging van de Duitse Bundesbank besloot
De Nederlandsche Bank gisteren de voorschotrente, de
belangrijkste rente voor de banken, met een kwart pro
cent te verlagen. Op 7 januari en op 18 februari werd de
rente telkens met een kwart procentpunt naar beneden
gebracht.
den haag gpdhebben een sterke gulden en
hoeven hier niet te wezen voor
inflatie", aldus secretaris econo
mische zaken Elbertse van het
VNO. De stap van DNB vindt hij
te meer goed. omdat de geld
markt in ons land de laatste tijd
tendeert naar hogere rente. Di
recteur Weitenberg van het
NCW sprak over 'een welkome
steun in de rug voor de bedrij
ven en bevorderlijk voor de in
vesteringen.'
Gezien de recessie in de EU
werd een renteverlaging alge-
Door de lagere voorschotrente
zal naar verwachting uiteinde
lijk ook de hypotheekrente weer
iets gaan dalen, al is nog niet
helemaal duidelijk op welke ter
mijn dat gebeurt. Onlangs ver
hoogde een aantal hypotheek
verstrekkers de rente na bijna
twee jaar van voortdurende da
lingen.
De werkgeversorganisaties
VNO en NCW reageerden posi
tief op de renteverlaging. „We
meen wel verwacht, maar het
bleef toch steeds wachten op
een stap van de Bundesbank
omdat de Duitse economie nog
steeds de spil is van de Europe
se economie. Door de nadruk
kelijke verklaring van de Bun
desbank dat het beleid van
voorzichtige verlaging van de
rentes de komende maanden
zal worden voortgezet, zit er
duidelijk meer in het vat. De
'rentehobbel' in de hypotheken
zou, met andere woorden, de
hoogste piek bereikt kunnen
hebben. Ook de rente voor
langlopende leningen zou in
Nederland en Europa de ko
mende weken, maanden, mo
gelijk iets kunnen dalen. Maar
hoeveel en voor hoe lang, daar
over zijn de deskundigen het
N D E PEILING
Wolffensperger af
De politieke partijen moeten
een discussie aangaan met de
Centrumdemocraten. Om dat
goed te kunnen doen, zullen de
vertegenwoordigers van die
partijen zich moeten verdiepen
in het gedachtengoed van de
CD. Dat betekent het lezen van
bet partijprogramma en alle du
bieuze voorstellen die er in
ptaan.
Aldus het D66-kamerlid Gerrit
Jan Wolffensperger in het
laatste nummer van het partij
blad Democraat. Alleen bij een
gedegen voorbereiding is een
discussie met de CD mogelijk,
meent de tweede man van D66.
i.Wij praten dan namelijk met
mensen die zijn getraind in het
Verkopen van het gelijk van de
vismarkt. De situatie is dan dat
iemand met demagogische
waarheden staat te gooien. Die
demagogie moet onderuit wor
den gehaald. De tegenstander
moet met argumenten om de
oren worden geslagen", aldus
Wolffensperger.
Deze week probeerde de D66'er
zijn goede voornemens om te
betten in daden. In een debat
óver de opvang van asielzoekers
pakte hij CD-leider Janmaat
aan. Tenminste, dat probeerde
bij. Zich beroepend op de ook
door de CD aangehangen chris
telijke waarden woeg Wolffens
perger Janmaat of dat niet bete
kende dat de CD mensen in
rtood wilde helpen. Een gemak
kelijke voor de CD'er: natuurlijk
wilde hij dat.
Wolffensperger ging verder. Als
de mensen in ex-Joegoslavië
dan moesten worden geholpen,
en dat moest in de eigen regio!
was Nederland dan niet die re
gio? Janmaat was er als de kip
pen bij zijn collega erop te wij
zen dat Ajax in Joegoslavië kan
voetballen. Dus kunnen daar
ook mensen wonen. Zelfs asiel
zoekers.
Het was de doodsteek voor
Wolffensperger. „Niemand be
weert dat er geen stukjes Joego
slavië zijn waar men relatief vei
lig is", startte hij zijn reactie op
Janmaats woorden. Uit diens
mond klonk alleen nog: „Pre
cies". Wolffensperger af. Op
nieuw aan de studie over het
gedachtengoed van de CD. Zo
moest het dus niet.
Retoriek
De Socialistische Partij (SP)
leert snel. Op de drempel van
de Tweede Kamer heeft de par
tij zich de politieke trucs vast ei
gen gemaakt. De eerste betreft
die van de holle retoriek. 'Kop- -
pel AOW aan salaris kamerle
den', kopte het persbericht dat
de SP op de dag van de AOW-
demonstratie verstuurde. De
ouderen wordt voorgehouden
dat het salaris van bewindslie
den deze kabinetsperiode liefst
vijftien procent is gestegen, dat
van kamerleden zelfs twintig
procent.
Oplossing: koppel de AOW aan
die salarissen en alles komt
goed. Maar de SP heeft voor de
ouderen nog meer in petto. De
vijftien procent achterstand
waarop de AOW'er sinds begin
jaren tachtig is gezet, dient ge
repareerd. Alleen dat al kost 4,5
miljard gulden. Hoe dat moet
worden betaald, laten de socia
listen wijselijk buiten beschou
wing.
Zwevende stem
Voor kiezers die straks in het
stemhokje niet weten welk hok
je ze rood moeten kleuren, is er
nu een belangrijk hulpmiddel.
Een computerprogramma dat
de partijvoorkeur van de zwe
vende kiezers vaststelt: de stem
wijzer '94. Het programma geeft
de gebruiker 26 uitspraken uit
de verkiezingsprogramma's van
de WD (6 stellingen). RPF (5),
D66 (4), Groen Links (4), PvdA
(3), CDA (3) en de SGP(1 stel
ling). Ter illustratie: het aantal
partijen dat meedoet aan de ka
merverkiezingen is 26. Deze be
perkingvan het partij-aanbod
in het computerprogramma
geeft aan hoe betrekkelijk het
advies is dat er uitrolt.
De kiezer kan vervolgens de
stellingen beoordelen op (hele
maal) eens, (helemaal) oneens,
neutraal of met geen mening.
Vervolgens is het aan de kiezer
om uit tien thema's de drie be
langrijkste te kiezen. Ten slotte
verschijnt het stemadvies: de
partij waar de kiezer volgens de
computer het dichtst bij staat.
Het resultaat van
met het programma spelen,
moet echter met een korreltje
zout worden genomen. De ex
tremen zijn al opvallend. Als
men het met alle stellingen on
eens is, blijkt men een sociaal
democratische mening te heb
ben, helemaal oneens geldt
blijkbaar als een liberale opvat
ting. Bij het invullen van neu
traal op alle stellingen volgt het
advies op het GPV te stemmen.
Ben je het echter met alle stel
lingen eens dan aarzelt het pro
gramma en laat de gebruiker
worstelen tussen de keuze van
D66 en de RPF.
De makers van het programma,
onder wie de politicologen Mi-
chels en Lucardie, gaan ervan
uit dat iedereen die de stemwij
zer gebruikt de komende vier
jaar de politiek kritisch zal vol
gen. Misschien, maar zeker is in
elk geval dat de gebruiker kri
tisch zal staan ten opzichte van
het computerprogramma. In
negen van de tien keer blijkt de
uitkomst niet overeen te komen
met de werkelijke stemkeuze.
Géén CDA
Behalve de kiezer keert nu ook
een deel van de geestelijkheid
zich af van het CDA. Nadat eer
der al de Haarlemse bisschop
Bomers het CDA voor gezien
hield, heeft nu ook deken Kir-
kels uit het Limburgse Meers-
sen zijn parochianen het advies
gegeven niet op het CDA te
stemmen. Reden: de euthana
siewet. „Als eerste land ter we
reld na nazi-Duitsland beschik
ken wij over een wetgeving
waarin zelfs het doden van
mensen die wilsonbekwaam
zijn, mogelijk is", aldus de de
ken in het parochieblaadje. Hij
verweet CDA-politici ('zoge
naamde christenen') op een
leugenachtige wijze met de
principes in de bijbel om te
springen. De conclusie van Kir-
kels: stem niet, en anders op het
GPV.
Het Limburgse CDA-kamerlid
Frissen reageert in een open
brief als door een adder gebe
ten. Wij hebben het niet alleen
voor het zeggen in Nederland,
en wat wij zijn overèengekomen
is in elk geval beter dan wat een
paarse coalitie van PvdA, D66
en WD ervan zou hebben ge
maakt.
Dat geldt dan in elk geval niet
voor het punt waarover Kirkels
valt, de mogelijkheid van eutha
nasie bij wil son bekwam en,
zoals comapatiënten of zeer
ernstig gehandicapte pasgebo
renen. D66, dat aan de wieg
heeft gestaan van de euthana
siewetgeving, wilde juist onder
geen beding dat patiënten die
goed bij hun verstand zijn en de
zogeheten 'wilsonbekwamen'
over één kam zouden worden
geschoren, zoals uitgerekend
het CDA doordrukte in het uit
eindelijke kabinetsvoorstel.
Wellicht kunnen de parochia
nen van Kirkels dus ook bij de
Democraten terecht.
„Het leven van Wilman is verziekt door de BVD,
dat staat wel vast. Van Baggum wenst dit niet
mee te maken, hij wil hetzij zelf inzage in zijn
BVD-dossier, hetzij inzage dooreen onafhankelij
ke derde", aldus advocaat Van der Wilt gisteren
bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad
van State.
De Afdeling boog zich over twee zaken waarin
inzage werd geëist in de archieven van de Bin
nenlandse Veiligheidsdienst. Een recent bekend
geworden uitspraak van de Europese Commissie
voor de Rechten van de Mens speelde daarbij een
centrale rol.
De Nijmegenaar Van Baggum, vroeger actief in
de anti-kemenergiebeweging, zegt dat de BVD
een dossier over hem heeft. Hij eist inzage. In de
tweede zaak draait het om Haarlemmer Valke
nier. Hij raakte in allerlei perikelen verzeild nadat
een vriend op een strand bij Den Helder een log
boek vond dat vermoedelijk afkomstig was van
een bij Noorwegen gezonken Russische duikboot.
Inmiddels is het logboek spoorloos verdwenen
en stelde een Haarlemse politieman op verzoek
van de BVD een onderzoek in naar Valkenier. De
onlangs overleden minister Dales van binnen
landse zaken noemde dit onderzoek later een ver
gissing. De Haarlemmer vertrouwt het niet en wil
de stukken van de BVD inzien.
De BVD weigert tot op heden in actuele zaken
zelfs maar te zeggen of er een dossier over ie
mand is. Dat kan 'inzicht geven in de werkwijze
en in het bijzonder het actuele kennisniveau van
de BVD, waardoor de veiligheid van de staat in
het geding komt', herhaalde landsadvocaat Daal
der gisteren. „De enkele wetenschap of de BVD al
dan niet over gegevens van een persoon beschikt
kan het functioneren van de dienst aj schaden."
Daalder wist zich gesteund door een eerdere
uitspraak van de afdeling rechtspraak uit maart
1988. Het is echter de vraag of die nog geldt. On
langs werd bekend dat de Europese Commissie
voor de Rechten van de Mens heeft vastgesteld
dat de wettelijke regeling met betrekking tot de
BVD niet deugt. Omdat er voor de burger te wei
nig controlemogelijkheden zijn, schendt Neder
land het Europees mensenrechtenverdrag, aldus
de Commissie.
Daalder stelde dat de uitspraak van de Com
missie voor de toenmalige situatie gold. Inmid
dels is er echter de Wet op de inlichtingen- en
veiligheidsdiensten (WIV). „Mogelijke gebreken
zijn ten volle geheeld", aldus Daalder.
Staatsraad Van Dijk leek daarvan niet op voor
hand overtuigd. „U zegt dat nu wel, maar de
Commissie stelt vier eisen. Kunt u aangeven waar
in de WIV aan die eisen is voldaan. Daalder
sprak vervolgens over openbare jaarverslagen en
de mogelijkheid van klachten bij de Nationale
Ombudsman. „Het gaat om het totale complex."
Van Dijk: „U ontloopt toch een beetje rriijn
vraag".
Als de Afdeling bestuursrechtspraak tot de con
clusie komt dat de WIV niet deugt, zou de BVD
weer volledig onder de Wet openbaarheid van be
stuur (WOB) komen te vallen. Staatsraad Van
Dijk: „Stuit je dan niet weer op de uitspraak van
Daalder vond van niet en volgde daarmee de
lijn van regering en de Tweede Kamer. „Niet alles
wat de Kamer of de BVD wenselijk acht, is nood
zakelijk in een democratische samenleving", al
dus Van Dijk.
Uitspraak op 26 mei.
Abonnement
Kosten per minuut
Kosten per minuut
per maand
piekuren
daluren
PrivateSpace®
f40,-
f 1,50
fO,75
KeySpace®
f70,-
f0,90
f0,45
HighSpace*
f90,-
f0,80
f0,40
Met de nieuwe abonnemen-
Ar ten van PTT Telecom kan
iedereen van de voordelen van
mobiele telefonie genieten.
Want er is nu al een abonnement voor maar
veertig gulden per maand. Voor adressen van
de dealers van abonnementen kunt u bellen
met de Service Providers Martin Dawes (033-
55 46 63), debitel NEDERLAND (020-667 83 11)
en PTT Telecom (06-0115).
Voor meer informatie over Het Mobiele
Netwerk kunt u gratis bellen met 06-0106.
Het Mobiele Netwerk.
