Moslims Gorazde
schieten terug
Interim-regering Rwanda
is op de vlucht geslagen
Buitenland
Oekraïne neemt eenheid
Zwarte-Zeevloot over
Algerije probeert koers te wijzigen
Wit-Rusland ruilt eigen
munt weer in voor roebel
Theeplantages doelwit
van panters en olifanten
Constantijn vecht tegen
verlies staatsburgerschap
'Derde Wereld toelaten op markt rijke landen'
Tienduizenden burgers verlaten Kigali in wanhoop
KIEV AFP-DPA
Oekraïne heeft gisteren beslag
gelegd op een in Odessa gele
gerde eenheid van de Zwarte-
Zeevloot, die formeel door Kiev
en Moskou gezamenlijk wordt
Deheerd. De maatregel is be
doeld als een Oekraïnse sanctie,
nadat de vloot de afgelopen da-
*en aanleiding was voor een
reeks aanvaringen tussen Rus
sen en Oekraïners.
De vlooteenheid wordt ont-
Donden en in het Oekraïense le-
*er opgenomen, liet vice-minis-
LONDEN CHARLES RICHARDS
THE INDEPENDENT
Met het vertrek afgelopen
maandag van de onbuigzame
Redha Malek als premier van
Algerije en het opdoeken van de
laatste bolwerken van de oude
garde in het kabinet, heeft pre
sident Lamine Zeroual de vrije
hand gekregen voor het voeren
van een dialoog met de moslim-
I fundamentalisten, die uit zijn
op een machtsovername.
Dat juist nu veranderingen in
j de regering worden doorge-
voerd, wordt echter ingegeven
door de economie. Het afgelo-
pen weekeinde heeft de rege
ring een intentieverklaring naar
het Internationaal Monetair
Fonds (IMF) gestuurd waarin zij
zich bereid verklaart de noodza
kelijke maatregelen te nemen
om de achteruitgang van de
economische gezondheid van
het land te stoppen.
ter Bizjan (defensie) weten. Vol
gens hem zijn veel mensen van
het legerpersoneel in Odessa
'Oekraïnse staatsburgers, die te
kennen hebben gegeven dat ze
in het Oekraïnse leger willen
dienen'.
Besprekingen in Kiev tussen
de twee landen om een einde te
maken aan het geruzie, zijn gis
teren op niets uitgelopen. De
Russische marine in Moskou
heeft de inlijving van de een
heid door Oekraïne veroordeeld
als een 'eenzijdige actie' van
Kiev.
Vanzelfsprekend moest de
man die daartoe de opdracht
had gegeven worden vervangen,
zodat de nieuwe regering zich
kon distantiëren van zulk impo
pulair beleid als verhoging van
de kosten voor levensonder
houd. De nieuwe premier, Mok-
dad Sifi (54), heeft een carrière
achter de rug als ambtenaar, en
sinds 1992 als minister.
Redha Malek, die die post nog
geen zeven maanden heeft be
kleed, was een vurig voorstan
der van radicale stappen om de
economie te verbeteren. Maar
delen van de regerende elite
wilden minder drastische maat
regelen. De bloedige confronta
tie tussen de autoriteiten en is-
lamisten heeft de afgelopen
twee jaar meer dan 3.000 levens
gekost. Zij vonden dat de rege
ring het zich niet kon veroorlo
ven de arme Algerijnen een vol
gende klap toe te brengen.
Zij stelden dat de onvrede on-
KIGALI-NAIROBIGPD-Rtr-AFP
VERVOLG VOORPAGINA
De RPF-vertegenwoordiger bij
de Verenigde Naties beweerde
vanmorgen dat zijn manschap
pen al de belangrijkste delen
van Kigali in handen hebben en
Hata favoriet
premierschap
van Japan
De verdeelde Japanse rege
ringscoalitie is het vanmorgen
in grote lijnen eens geworden
over wie de afgetreden premier
Morihiro Hosokawa moet op
volgen: minister van buiten
landse zaken Tsutomu Hata.
Het parlement zal begin volgen
de week stemmen over de op
volging. Hosokawa trad af van
wege een financieel schandaal
waarbij zijn naam werd ge
noemd.
Hata (58) is leider van de Ja
pan Vernieuwingspartij en be
hoort tot het conservatieve
kamp in het kabinet. Hij werd
bij verkiezingen al negen keer in
het lagerhuis gekozen en was
ooit lid van de LDP. Hij heeft
zich opgeworpen als een van de
pleitbezorgers van de anti-cor
ruptiemaatregelen die de huidi
ge coalitie wil invoeren na ja
renlange frauduleuze praktijken
onder de LDP.
Mogelijk krijgt Hata als kandi
daat voor het premierschap
concurrentie van Michio Wa-
tanabe, die tot de oppositie be
hoort en overweegt een nieuwe
partij te vormen waarin hij hui
dige parlementariërs achter zich
wil verzamelen.
der de stedelijke bevolking
daarmee zou toenemen en het
verzet zou aanwakkeren. Ande
ren vonden echter dat de bin
nenlandse economie zich in
zo'n slechte staat bevond, waar
bij werkloosheid en inflatie uit
de hand liepen, dat ze niets
hadden te verliezen. Die visie
heeft nu gewonnen. Het IMF
heeft beloofd te helpen zolang
Algerije zijn economie drastisch
hervormd.
De voonnalige premier en
zijn minister van binnenlandse
zaken, die ook is ontslagen,
werden geassocieerd met ele
menten binnen het leger die te
gen iedere dialoog waren met
de islamisten om tot een oplos
sing te komen voor de opstand.
De wens van president Zeroual
voor verzoening met de islami
tische opstandelingen, lijkt nu
te worden vervuld.
nog slechts op een paar plaat
sen op verzet stuiten. Enkele
duizenden vanuit het noorden
opgerukte RPF-rebellen voeg
den zich gisteravond laat bij
hun 600 kameraden die al in de
stad waren. De gevechten in en
rondom Kigali hebben de afge
lopen week aan zeker 20.000
mensen het leven gekost.
De opmars van de rebellen
veroorzaakte de vlucht uit de
stad van zowel de pas vier da
gen oude interim-regering als
tienduizenden burgers. Enkele
ministers zouden nog in Kigali
zijn achtergebleven en de rege
ring beweert nog steeds aan de
macht te zijn. De rest van het
bestuur vertrok onder militaire
begeleiding naar het veertig ki
lometer zuidwestelijk gelegen
Gitarama. Deze regio is de afge
lopen dagen betrekkelijk rustig
gebleven.
Vanwege de vlucht van tien
duizenden Rwandezen uit Kiga
li heeft het Hoge Commissariaat
voor de Vluchtelingen van de
VN(Unhcr) in buurlanden Tan
zania, Zaïre en Burundi nood
teams in paraatheid gebracht
voor de opvang. Het Unhcr
heeft bovendien een dringende
oproep gedaan voor geld (10
miljoen gulden), tenten, dekens
en voedsel.
In een brief aan de Verenigde
Naties heeft Rwanda's interim
regering de organisatie ervan
beschuldigd het RPF geen stro
breed in de weg te hebben ge
legd bij de opmars naar Kigali
en de rebellen hun gang te heb
ben laten gaan bij het uitvoeren
van gruweldaden.
Waarnemers twijfelen eraan
of het RPF een stabiele regering
kan vestigen. Het Front bestaat
voornamelijk uit Tutsi's die in
Rwanda een minderheid (12
moskou AP-Ind
Wit-Rusland (Belarus) geeft
zijn eigen munt weer op en
keert terug in de roebelzone.
De premiers van Rusland en
Wit-Rusland, Viktor Tsjerno-
myrdin en Vjatsjeslav Kebitsj,
hebben gisteren een principe
akkoord bereikt over de herin
trede van Wit-Rusland tot de
roebelzone.
Van Witrussische zijde is be
dongen dat de toetreding on
derwerp zal worden van een
volksraadpleging, waarvoor nog
geen datum is vastgesteld.
Wit-Rusland, een voonnalige
Sovjet-republiek met tien mil
joen burgers, streeft naar snelle
aansluiting bij de roebelzone
om zijn economie te stimuleren
en goedkoop olie van Rusland
te kunnen betrekken.
CALCUTTA AP
Met brandende fakkels, trom
mels en vuurwerk proberen de
bewoners op de theeplantages
in de Indiase deelstaat West-
Bengalen zich de panters en
olifanten van het lijf te hou
den. De afgelopen week zijn al
zeker zes mensen omgekomen.
Vrouwtjes-panters zoeken de
schaduwrijke plantages op om
hun kroost te baren. Echt boos
worden de dieren als ze aange
vallen worden door de arbei
ders. Vallen in de vorm van
kooien met levend aas zijn tot
londen AP
Ex-koning Constantijn van
Griekenland heeft gisteren ge
zegd dat hij elk wettelijk middel
zal gebruiken om te voorkomen
dat de socialistische Griekse re
gering hem zijn staatsburger
schap ontneemt.
Vandaag stemt het Griekse
parlement over een confiscatie
van Constantijns Konstantines
bezittingen, over het intrekken
van zijn staatsburgerschap en
procent van de bevolking) vor
men. De meerderheid van de
7,2 miljoen inwoners behoort
tot de Hutu-stam.
Rusland is aan de ene kant uit
op het aanhalen van de banden
met Wit-Rusland, maar aan de
andere kant beducht voor nega
tieve gevolgen van de aanslui
ting voor de economie. De Rus
sische regering heeft het Inter
nationale Monetaire Fonds toe
gezegd dat de monetaire unie
alleen wordt uitgevoerd als
Moskou de controle over het in
roulatie brengen van roebels
kan behouden.
Het persbureau Interfax
meldde dat de Witrussen hun
bankbiljetten zogeheten
'zaitsjiki' of 'hazen' (naar de
kleurige dierenplaatjes op de
biljetten) slechts in beperkte
hoeveelheid zullen kunnen in
wisselen. Officieel is de Witrus
sische munt in waarde gelijk
aan de roebel, maar op de
markt is de Witrussische munt
aanzienlijk minder waard.
nu toe leeg gebleven. Eind vo
rige week vonden arbeiders
echter 14 pas geboren welpen,
die werden overgedragen aan
natuurbeschermers.
De olifanten vormen een an
der probleem. Omdat de bos
sen in snel tempo verdwijnen,
moeten zij steeds vaker in be
woonde gebieden op zoek naar
eten. Op hun tocht lopen ze
daarbij niet zelden de hutten
van de arbeiders in de dorpen
onder de voet. Plantage-eige
naren, bezorgd om hun oogst,
hebben boswachters verzocht
de olifanten dood te schieten.
dat van zijn vrouw en vijf kinde
ren en over het tot ongewenste
persoon verklaren van de voor
malige koning.
Volgens Constantijn wil de re
gering van premier Andreas Pa-
pandreou hem van zijn bezit
tingen en staatsburgerschap be
roven om de aandacht af te lei
den van economische proble
men in Griekenland, en van het
conflict met de Europese Unie
over de buurrepubliek Macedo-
WOENSDAG 13 APRIL 1994
Havel heeft vermoedelijk longkanker
praag» De Tsjechische president Vaclav Havel lijdt vermoedelijk
aan longkanker. Dat wordt vernomen uit medische kringen in
de Tsjechische hoofdstad Praag. Formeel wordt het echter niet
toegegeven. Havel is een kettingroker. Hij zat onder het commu
nistische regime in Tsjechoslowakije jarenlang in de gevangenis.
Dat heeft zijn gezondheid aangetast. Havel (48) werd vorig jaar
president van de Tsjechische Republiek.
Mitchell wil geen rechter worden
Washington George Mitchell, de belangrijkste kandidaat voor
de vrijgekomen zetel in het Amerikaanse Opperste Gerechtshof
heeft president Clinton laten weten daarvoor niet in aanmerking
te willen komen. Mitchell, de fractieleider van de Democraten in
de Senaat, was een bijna zekere keus, maar hij heeft er in overleg
met Clinton voor gekozen zijn in november eindigende termijn
af te maken.
Delegatie neemt afstand van Zjirinovski
straatsburg De Russische delegatie die een bezoek brengt aan
de Raad van Europa in Straatsburg heeft zich gisteren gedistan
tieerd van de nationalist Zjirinovski, die deel uitmaakt van de
delegatie. Bij een demonstratie in Straatsburg ontstak Zjirinovski
in woede en gekogelde joodse betogers met fluiten en uitgeruk
te planten. Delegatieleider Sjoemeiko zei gisteren dat Zjirinovski
niet in contact staat met de werkelijkheid. Frankrijk heeft Zji
rinovski gemaand zich rustig te houden.
Griekenland wijst Albanese diplomaat uit
athene Griekenland gaat een topdiplomaat uitwijzen van de
Albanese ambassade als vergelding voor het uitwijzen van de
Griekse consul-generaal in het Zuidalbanese Gjirokaster. Alba
nië heeft dit gedaan nadat Griekse extremisten zondag twee Al
banese grenswachten hebben vermoord. De Albanese president
Sali Bertisha noemde de aanval 'een smerige, vijandige en ui
terst ernstige daad van Griekenland tegen Albanië'.
Chinese dissident Xu Wenli vrij
peking De Chinese dissident Xu Wenli is gisteren na vijf dagen
hechtenis vrijgelaten. Dat heeft zijn zus gezegd. Xu was een
week geleden aangehouden.
De politie schermde de dissident nog steeds af van de pers.
Rond zijn appartement bleef een politiekordon op post.
Fraude bij Russisch referendum
londen Met het grondwettelijke referendum dat de Russische
president Boris Jeltsin afgelopen december hield, is dusdanig
gefraudeerd, dat de resultaten wellicht ongeldig zijn. Volgens
onderzoek door Russische kranten, openbare aanklagers en
rechtbanken hebben aanhangers van Jeltsin in locale besturen
en sterncomités de opkomstcijfers verhoogd om het vereiste mi
nimum van 50 procent van de kiezers te halen. Bij een lagere
opkomst zou de uitkomst van het referendum ongeldig zijn. In
de oostelijke provincie Amoer hebben plaatselijke bestuurders
volgens officieren van justitie 16 van de 22 kiezerslijsten vervalst.
Onderzoekers en parkbeheerders
bezorgd om Rwandese gorilla's
Onderzoekers en parkbeheerders die het gewelddadige Rwanda
zijn ontvlucht, maken zich zorgen over het lot van 300 gorilla's in
een bergreservaat dat is gesticht door Dian Fossey op wier ge
lijknamige boek de film 'Gorillas in the Mist' is gebaseerd. De zeld
zame dieren zijn nu een makkelijker prooi voor stropers.
Het hoofd van het onderzoeksstation in het noordwestelijk gele
gen reservaat, Pascale Sicotte, zei dat zij het land met drie buiten
landse collega's in een konvooi had verlaten. Dertien Rwandese
parkwachters waren te voet door de bergen op weg gegaan naar
Zaïre. Voorzitster Ann McGrath van het Amerikaanse Dian Fossey
Gorilla Fonds, dat het reservaat in stand houdt, zei dat tot nu toe
geen van de gorilla's slachtoffer was geworden van de zeer bloedige
strijd in Rwanda.
Poging tot herovering verloren terrein
Rond de Bosnische moslim-enclave Gorazde is gisteren,
daags na de tweede luchtaanval van de Navo, opnieuw
geschoten. Volgens VN-commandant luitenant-generaal
Michael Rose waren het ditmaal de moslims die Servi
sche stellingen onder vuur namen. Rose zei dat de ge
vechten mogelijk het werk zijn van ongeregelde eenhe
den. Ze probeerden gebieden te heroveren die de Ser
viërs vorige week hadden in handen hadden gekregen.
mogelijk via politieke gesprek
ken. Geweld leidt alleen tot een
eeuwig durende oorlog", aldus
de Russische president.
De bewegingsvrijheid van de
VN in Bosnië is als reactie op de
boedapest-den h
De Veiligheidsraad van de Vere
nigde Naties waarschuwde gis
teravond zowel de Bosnische
Serviërs als de moslims de door
de VN uitgeroepen 'veilige ge
bieden', zoals Gorazde,. niet te
gebruiken als basis voor het uit
voeren van aanvallen of als
doelwit.
De moslims werd opgeroepen
het vuren onmiddellijk te sta
ken om verdere escalatie te
voorkomen. De Amerikaanse
president Clinton waarschuwde
de moslims eerder op de dag
dat het bombardement door
een Amerikaanse F-18 geen
rugdekking inhoudt.
De Bosnische Serviërs kregen
vanuit Washington de waar
schuwing dat het mandaat van
de VN daadwerkelijke be
scherming van de 'veilige gebie
den' zonodig opnieuw zal
worden gebruikt. Clinton sloot
daarbij luchtaanvallen elders in
Bosnië niet uit.
President Jeltsin, op bezoek in
Madrid, spuwde andermaal zijn
gal over het niet kennen van
Rusland in de beslissing over de
twee luchtaanvallen bij Goraz
de. Op een gezamenlijke pers
conferentie met premier Gon
zalez waarschuwde hij het Wes
ten niet te ver te gaan in Bosnië.
„Een oplossing daar is alleen
JERUZALEM» GPD
Onderhandelaars van Israël en de PLO hebben
gisteren in Cairo een oplossing bereikt voor twee
van de belangrijkste problemen: de Palestijnse
politiemacht en de vrijlating van Palestijnse ge
vangenen. Israël en de PLO zijn het er over eens
luchtaanvallen van zondag en
maandag door de Bosnische
Serviërs nog verder ingeperkt.
Zo'n veertig internationale mili
taire waarnemers, de zoge
naamde UNMO's, hebben huis
arrest gekregen.
Een Nederlandse UNMO, de
luchtmacht-majoor Van Baal,
werd maandag door de Serviërs
gearresteerd toen hij op weg
van de moslim-enclave Zepa
naar Sarajevo. Over zijn verblijf
plaats bestond gisteren nog on
duidelijkheid. hoewel de VN er
van uitgaat dat hij niet direct in
gevaar is.
Geflankeerd door commandant Mladic bestudeert de Bosnisch-Servi-
sche leider Karadzic de gebeurtenissen aan het front in Gorazde.
FOTO AP MILE RAJIC
Akkoord Israël-PLO over politie en gevangenen
geworden dat de Palestijnse politiemacht in de
Gazastrook en Jericho uit 9.000 man zal bestaan.
Zodra de overeenkomst over Palestijns zelfbe
stuur in de Gazastrook en Jericho is ondertekend,
zal Israël 2500 Palestijnse gevangenen vrijlaten.
Als de Palestijnse politie in functie is, zullen er
nog eens 2500 volgen.
GATT wordt vervangen door Wereldhandelsorganisatie WTO
Leden van de Marokkaanse Koninklijke Garde marcheren weg van het paleis in Marrakesh v
en afrondende ministersbesprekingen van de Urugay-ronde heeft geopend.
r kroonprins Sidi Mohammed zojuist de vierdaagse
MARRAKECH»
De Marokkaanse kroonprins
Sidi Mohammed heeft gisteren
een beroep gedaan op de rijke
landen hun markten meer
open te stellen voor produkten
uit de Derde Wereld. Hij zei
dat in zijn openingstoespraak
tot de ministersbijeenkomst
waarmee in Marrakech na ze
ven jaar onderhandelen de zo
genoemde Uruguay-ronde van
deGATT-handelsbesprekingen
wordt afgesloten. Frankrijk
maakte van de gelegenheid ge
bruik nog eens de kwestie van
sociale rechten aan te zwenge
len. Vrijdag wordt GATT de
organisatie voor overleg over
vrijere wereldhandel ver
vangen door de Wereldhan
delsorganisatie WTO.
Voor Frankrijk blijft de vraag
bestaan of van landen bepaalde
minimumregels op sociaal ge
bied kunnen worden verlangd.
foto reuter Volgens de Franse minister
Longuet (buitenlandse handel)
is de WTO bij uitstek de organi
satie om de sociale kwestie aan
te snijden. „De GATT heeft be
wezen dat we de wereldhandel
kunnen disciplineren."
Daarmee rakelt Longuet een
politiek gevoelige discussie op.
die onder meer de Europese
Unie (EU) verdeelt. Washington
en Parijs wilden op de minis
tersbijeenkomst die tot zaterdag
wordt gehouden, de sociale the
matiek een prominente plaats
geven. De Derde Wereld was
mordicus tegen en ook diverse
EU-partners, waaronder Neder
land, protesteerden.
Uiteindelijk werd als compro
mis gevonden dat de kwestie
kan worden voorgelegd aan het
voorbereidende comité van de
WTO, dat in principe op 1 janu
ari 1995 aan de slag gaat. Om
dat daarin alleen met consensus
afspraken kunnen worden ge
maakt, werden de ontwikke
lingslanden voorlopig gerustge
steld.
Longuet zei gisteren dat de VS
op de Franse lijn zitten, maar
gaf ook toe dat er veel weer
stand bestaat. De ontwikke
lingslanden spreken van ver
kapt protectionisme van het rij
ke noorden om lagelonenlan
den de pas af te snijden en de
eigen industrie te beschermen.
Volgens longuet is dat niet zo.
Frankrijk heeft er als de op drie
na grootste exporteur ter wereld
geen belang bij zijn markt te
sluiten. De wereld moet echter
niet de ogen sluiten voor zaken
zoals kinderarbeid en dwangar
beid. stelde hij.
Nederland is tegen het Franse
idee. „We moeten ervoor uitkij
ken de WTO op te zadelen met
niet-handelspolitieke onder
werpen die politiek gevoelig lig
gen", zei Frans Engering, direc
teur-generaal buitenlandse eco
nomische betrekkingen van het
ministerie van economische za
ken.
Nederland wil de zaak liever
eerst uitzoeken en ophelderen
binnen de OESO (Organisatie
voor Economische Samenwer
king en Ontwikkeling), een club
van 24 industrielanden. In Den
Haag wordt er ook op gewezen
dat sommige EU-landen zich
niet houden aan de normen van
de Internationale Arbeidsorga
nisatie (ILO). op basis waarvan
de WTO zou moeten werken.
Zo kent Portugal nog massaal
kinderarbeid.
Volgens de Bengaalse minister
Shamsul Islam (handel), die gis
teren namens de allerarmste
landen de GATT-bijeenkomst
toesprak, zullen de leef- en
werkomstandigheden in arme
landen alleen verbeteren als
hun economie via een gepast
binnenlands beleid en adequate
buitenlandse steun wordt opge
vijzeld. „De koppeling tussen
ret hten van wencnemers en
nieuwe arbeidsnormen is daar
om nutteloos."