'Aanpassen
allochtoon
kan beter'
Binnenland
TV-spot wasverzachter
Robijn 'misleidend'
Wrakken in de wijk
Vaker vervolging euthanasie
Opbrengst fraudebestrijding stuk lager
Nederland in problemen door uitspraak over BVD
yVOENSDAG
13 APRIL 1994
■associeerde Pers Diensten
Geen verzekering schade natuurrampen
den haag Particulieren en bedrijven kunnen zich ook in de toe-
IC komst niet verzekeren tegen schade door natuurrampen. Het
J overleg daarover tussen de verzekeraars en de ministeries van
I -■ 1^- binnenlandse zaken en financiën is na bijna anderhalf jaar vast-
UlV gelopen. De overheid zal schade bij overstromingen en aardbe
vingen op dezelfde wijze vergoeden als dat onlangs in Limburg
I is gebeurd.
strijd Verbod op kruisbogen met mesjes
in een den haag De vorig jaar in Den Haag opgedoken kruisbogen met
regen- pjjien die zijn voorzien van scheermesjes, zijn tot verboden wa-
pens van de eerste categorie bestempeld. Het ballistisch labora
torium van TNO heeft vastgesteld dat een dergelijke pijl iemand
volledig open kan rijten,
tige
^eerd Eerste Kamer achter Betuwespoorlijn
ïld ge- den haag De Eerste Kamer is gisteren akkoord gegaan met de
aanleg van de Betuweroute, de goederenspoorlijn van de Rotter
damse haven naar Duitsland. Volgens minister Maij-Weggen
(verkeer en waterstaat) heeft het verzet van de Duitse gemeente
Emmerich geen invloed op de verdere procedure. Emmerich
vreest voor geluidsoverlast en had de Eerste Kamer opgeroepen
het besluit uit te stellen.
leder-
is hij
;elinge
Man brak ruim honderd keer in
harderwijk De golf van inbraken op de Veluwe in november en
december vorig jaar staat op naam van één man. De verdachte,
een 35-jarige inwoner van Harderwijk, heeft in totaal 106 inbra
ken gepleegd, waarvan 74 in de gemeenten Harderwijk, Putten,
Ermelo, Nunspeet, Elburg en Wezep en 32 in Zevenaar en omge
ving. Eind januari werd de man in vrijheid gesteld, mede in ver
band met het cellentekort.
Urk maakt CD voor koningin Beatrix
urk Urk en Emmeloord zijn al druk bezig met de voorbereidin
gen voor de viering van koninginnedag. Beide gemeenten ver
wachten tienduizenden belangstellenden als koningin Beatrix
dit jaar haar verjaardag in deze twee gemeenten zal vieren. In
Urk heeft dat inmiddels al geleid tot de productie van een CD,
volgezongen door alle koren van de vissersplaats.
Autogas drie cent goedkoper
den haag De prijs van autogas gaat vandaag met drie cent per
liter omlaag. Marktleider BK Autogas heeft dat gisteren meege
deeld. De prijsverlaging is een gevolg van prijsdalingen op de ii
temationale markt. De nieuwe adviesprijs bedraagt 55,9 cent p
liter.
je Het Amerikaanse levensmidde-
lenconcem Procter Gamble
lats- heeft tegen concurrent Lever
j0Q Nederland, een dochteronder-
a. Hij'n!^rr"n8 van Unilever, een kort
j' geding aangespannen wegens
kerii een misleidende reclamebood
schap voor Levers wasverzach-
ge. ter Robijn. De reclame wordt al
Afrj_ sinds januari uitgezonden via
de TV.
rujt In zijn spotje laat Lever Ne
reid-
i zijn
llec- TNO bezorgd
g over gebruik
f van walkman
Een
den haag anp
TNO maakt zich bezorgd over
het walkman-gebruik van scho
lieren, over landeren die niet
kunnen zwemmen en laat ont-
dekte luie ogen. Toch zijn de
Nederlandse schoolkinderen in
het algemeen goed gezond.
j Voor allochtone leerlingen geldt
dit in iets mindere mate. Dit
blijkt uit het onderzoek Peilin
gen Jeugdgezondheidszorg
1991-1992 van TNO, dat giste
ren openbaar is gemaakt. In het
algemeen vindt TNO de lengte
een goede maatstaf voor de ge
zondheid van kinderen. Neder
landse kinderen waren in 1991
gemiddeld twee centimeter lan
ger dan de jongeren in 1980.
Walkmans zijn populair bij
scholieren, maar kunnen op
lange termijn gehoorbeschadi-
ging geven. TNO vindt dat dit
regelmatig moet worden onder
zocht om tijdig te kunnen in
grijpen. Ruim een kwart van de
4- tot 6-jarigen en ruim de helft
van de leerlingen tot 13 jaar ge
bruikten in de week vooraf
gaande aan het onderzoek een
walkman.
Surinaamse, Antilliaanse,
Turkse en Marokkaanse leerlin
gen in het voortgezet onderwijs
zetten vaker een walkman op
hun hoofd dan Nederlandse
leerlingen. Van de jongere leer
lingen lijdt zes procent aan ge-
hoorverlies. In het voortgezet
onderwijs is dat twee procent.
De onderzoekers ontdekten
dat één op de veertien kinderen
in groep twee en vier van het
basisonderwijs een lui oog
heeft. Dit was niet eerder gesig
naleerd. Zij lopen een verhoogd
risico op blindheid, stelt onder
zoekster Meulmeester van
TNO.
Verdrinking was enkele de
cennia geleden één van de be
langrijkste doodsoorzaken bij
kinderen. Door het school
zwemmen is het aantal kinde
ren dat verdrinkt echter afgeno
men. Toch heeft nog één op de
drie Turkse en Marokkaanse
leerlingen geen zwemdiploma,
terwijl van de Nederlandse kin
deren slechts drie procent geen
diploma heeft.
derland de kijkers weten dat
Robijn 'met de unieke formule
de katoenen vezels beschermt
en ze in conditie houdt'. De uit
spraak wordt onderbouwd met
een verwijzing naar 'uitvoerige
laboratoriumtests', waarbij de
reclamemakers een 'andere
wasverzachter' betrekken.
Procter Gamble voelt zich
aangesproken, omdat het con
cern het 'aannemelijk acht dat
het publiek de reclamebood
schap automatisch op Lenor
Ultra Plus zal betrekken'. De
wasverzachters Lenor en Lenor
Ultra Plus hebben volgens Proc
ter Gamble een marktaandeel
van twaalf procent en een
naamsbekendheid bij 76 pro
cent van de consumenten.
De passage over de laborato
riumtest in de reclamespot
'suggereert ten onrechte dat Ro
bijn beter is op het gebied van
vezelverzorging dan vergelijk
bare produkten', aldus Procter
Gamble. Onderzoeken van de
British Textile Technology Group
en van TNO hebben uitgewezèn
dat juist Lenor op onderdelen
'beter scoort'.
In het kort geding dat op 27
april dient voor de Amsterdam
se rechtbank eist Procter
Gamble dat de reclamebood
schap wordt gestaakt op straffe
van een dwangsom van een half
miljoen per overtreding.
Minister Van Thijn over minderhedenbeleid:
Autochtone Nederlanders moeten er op kunnen rekenen
dat etnische minderheden zich daadwerkelijk inspannen
om volwaardig lid te worden van de Nederlandse samen
leving. Onder meer door het leren van Nederlands, het
volgen van onderwijs en het zoeken naar werk. Dat
schrijft minister Van Thijn (binnenlandse zaken) in de
zogeheten contourennota, waarin het minderhedenbe
leid opnieuw is verwoord.
JU
j i ui. ,jti jLy js jtJ SjSjU aujrfj jjjui: -
f r..;.
gpd-ai
In de nota, die gisteren naar de
Tweede Kamer is gestuurd,
wordt veel aandacht besteed
aan de vaak gespannen relatie
tussen autochtonen en al
lochtonen. Om de gewenste
multiculturele samenleving tot
stand te brengen zullen beide
groepen, vooral in de grote ste
den, zich aan elkaar moeten
aanpassen.
Dat betekent dat hier geboren
Nederlanders 'voldoende ruim
te' moeten geven aan de nieuwe
bevolkingsgroepen om zich te
kunnen ontplooien als
'volwaardige leden van de sa
menleving'. Om dat te bevorde
ren moeten nieuwkomers ver
plicht Nederlands gaan leren,
zich meer gaan oriënteren op
de samenleving en werk gaan
zoeken. Voorop staat dat ze in
principe in hun eigen onder
houd moeten kunnen voorzien.
De oude term 'minderheden
beleid' mag niet meer worden
gebruikt, vindt Van Thijn.
Voortaan zal worden gesproken
over 'integratie van minder
heidsgroepen'. Het bergrip
'burgerschap' staat hierbij cen
traal. Dat houdt in dat alle bur
gers voor elkaar verantwoorde
lijkheid willen dragen. Als de in
tegratie van minderheden mis
lukt, zal de kwaliteit van de sa
menleving verslechteren en
komt het 'leefklimaat van iedere
burger in het geding', zo waar
schuwt Van Thijn.
De Industriebond FNV verwijt
de organisaties voor allochto
nen, met het Nederlands Cen
trum Buitenlanders (NCB) voor
op, allochtonen 'dood te knuffe
len'. De bond zegt dat in Kader-
breed, het blad voor kaderleden.
Het NCB vindt positieve actie
voor allochtonen belangrijk. De
Industriebond denkt echter dat
bevoordeling van de ene 'zwak
ke' groep boven de andere niet
werkt.
Amsterdam Op en in de parkeergarage van de flats Geldershoofd en Gravestijn in de Amsterdamse Bijlmer
meer staan veel autowrakken te wachten op de sloop. De auto's zijn daar door gebruikers neergezet om te
sleutelen en zijn daarna in de steek gelaten. De dienst parkeerbeheer probeert van de wrakken af te komen
door af en toe een aantal auto's
Biefstuk scoort
goed in Randstad
Randstedelingen eten meer
biefstuk dan mensen uit ande
re delen van Nederland. In het
noorden is de voorkeur voor
braadlappen groter dan elders
en in het oosten en zuiden
wordt vooral soepvlees gecon
sumeerd. Dat blijkt uit een
consumentenonderzoek in op
dracht van de vleesindustrie.
De Nederlandse huishou
dens kochten in 1993 voor 6,5
miljard gulden aan vlees. De
gemiddelde Nederlander ver
bruikt jaarlijks 82,5 kilo. Ruim
de helft daarvan Is varkens
vlees.
Europees gezien is de Neder
lander geen grote vleeseter.
Denemarken is met ruim hon
derd kilo per persoon koplo
per. In Groot-Brittannië is de
vleesconsumptie met 70 kilo
het laagst.
Celstraf voor
laten misbruiken
van dochtertjes
Een 30-jarige Hengelose is gis
teren veroordeeld tot zes jaar
cel en TBS met dwangverple
ging. De rechtbank van Almelo
acht bewezen dat de vrouw
meer dan een jaar lang onder
dwang haar drie dochtertjes van
2,6 en 8 jaar liet prostitueren.
De feiten vonden plaats in
haar woningen in Dordrecht en
Hengelo. In deze laatste plaats
werden de kinderen diverse
malen verkracht door een of
meerdere mannen. Ook werden
video- en foto-opnamen van de
sessies gemaakt.
De meisjes zijn inmiddels uit
huis geplaatst.
Aantal gemelde gevallen explosief hoger
IN DE PEILING
Het aantal artsen dat wordt vervolgd wegens hulp
bij euthanasie groeit. Minister Hirsch Ballin
(justitie) wijt dit aan het groeiende aantal meldin
gen en het feit dat veel zaken zijn blijven liggen.
Dit stuwmeer is ontstaan omdat het Openbaar
Ministerie heeft gewacht op wetgeving. Nu die
wetgeving er is kan het de zaken beter toetsen, al
dus minister Hirsch Ballin gisteren tijdens een
mondeling overleg over de registratie van eutha
nasie door artsen. Een kamermeerderheid staat
achter deze meldingsprocedure.
Het aantal gemelde gevallen van hulp bij zelf
doding en euthanasie is de afgelopen jaren opge
lopen van 591 in 1991 tot 1323 in 1993. Sinds
1990 is een meldingsprocedure op vrijwillige ba
sis ingevoerd. Het aantal gevallen waarin tot ver
volging werd besloten, is gestegen van één in
1991 tot veertien in 1993.
Bij twaalf van de veertien gevallen vorig jaar
werd vervolgd omdat onduidelijk was of het over
lijden van de patiënt op korte termijn was te ver
wachten. Volgens het D66-kamerlid Kohnstamm
is dit een nieuwe trend in het vervolgingsbeleid.
„Een jaar geleden was het voor het Openbaar Mi
nisterie geen reden om tot vervolging over te
gaan als de patiënt was overleden terwijl hij niet
terminaal was."
Minister Hirsch Ballin ontkende dat het beleid
is veranderd.
DEN HAAG GPD
Het bestrijden van uitkerings-
en premiefraude levert dit jaar
minimaal 170 miljoen gulden
minder op dan gepland. Deze
tegenvaller voor het kabinet kan
nog verder oplopen. De lagere
opbrengst bij de fraudebestrij
ding wordt vooral veroorzaakt
door te late en slechte invoering
van de maatregelen.
Dit jaar zou een serie maatre
gelen de uitkeringsfraude en
premie-ontduiking met ruim 1
miljard gulden terugdringen.
Staatssecretaris Wallage (sociale
zaken) gaat daar in zijn begro
ting van uit. Dat bedrag wordt
niet gehaald. Na drie maanden
concludeert de staatssecretaris
dat de fraudebestrijding zeker
170 miljoen gulden lager uitvalt.
Strenger en strikter terugvor
deren van onterecht verkregen
uitkeringen valt 25 miljoen lager
uit. De fraudebestrijding door
sociale diensten levert 20 mil
joen minder op dan verwacht.
Het beboeten van fraudeurs
komt ook nog onvoldoende van
de grond.
Dat de opbrengst bijna twin
tig procent lager uitvalt dan ge
raamd, ligt aan traagheid bij de
wetgeving en de uitvoering er
van. Zo moest Wallage de Soci
ale Verzekeringsraad dwingen
de koppeling van gegevensbe
standen van bedrijfsverenigin
gen tot stand te brengen. In
middels waren maanden verlo
ren gegaan aan onwil en onder
linge kinnesinne bij bedrijfsver
enigingen.
Seks en politiek
Het Tweede Kamerlid Marjanne
Soutendijk (CDA) heeft geen
moeite met homoseksualiteit.
Ze zegt hierover in het blad
Sekstantvan de Nederlandse
Vereniging voor Seksuele Her
vorming (NVSH): „Zolang rela
ties van welke aard ook voldoen
aan criteria van duurzaamheid
en wederzijdse verantwoorde
lijkheid is het goed. Onaccepta
bel vind ik het steeds wisselen
van partners." Ook pedofilie is
voor haar niet uit den boze.
„Zolang de relaties door de vol
wassenen niet als wegwerparti
kel worden beschouwd, ben ik
eventueel bereid me tolerant op
te stellen", zegt ze, om daaraan
toe te voegen: „maar ik denk
toch dat het in de fractie niet zal
worden geaccepteerd."
Foutje Van Mierlo
De 'dossierkennis' van Hans
van Mierlo, D66-leider en kan
didaat-premier, laat het soms
wat afweten. Voor RTL V gleed
de D66-voorman uit over de ge
voelige materie van de Neder
lands-Indische militairen die al
jaren bij de Tweede Kamer kla
gen over hun achtergestelde be
handeling. Tijdens het pro
gramma 'Vragenvuur' stelde
een Indische Nederlander Van
Mierlo de vraag waarom gehan
dicapte militairen van het Ko
ninklijk Indisch Leger (KNIL)
zoveel slechter worden behan
deld, dan de lotgenoten die in
de Duitse strijd gehandicapt
raakten. „Het is tenslotte Ne
derland geweest die Japan de
oorlog heeft verklaard. Dus Ne
derland moet de gevolgen dra
gen..." Maar nog voor de vra
gensteller was uitgesproken
sprak Van Mierlo corrigerend:
„Het is Japan dat Nederland is
binnengevallen, althans de oor
log heeft verklaard..." Niets is
echter minder waar. Het was
Nederland die tegelijk met de
Verenigde Staten en Groot-Brit-
tannië Japan op 8 december
1941 de oorlog verklaarde na de
aanval op Pearl Harbor. Enkele
dagen later viel Japan Celebes
binnen.
Geloof in CDA
Anders dan de verzamelde opi
niepeilers blijven de handelaren
op de politieke aandelenmarkt
(PAM94) er vooralsnog vanuit
gaan dat het CDA straks op 3
mei de grootste partij van het
land wordt. Weliswaar moest
het aandeel van Brinkmans par
tij direct na de desastreuze pei
lingen van vorige week fors inle
veren maar het aandeel krab
belde, vooral na het KRO-pro-
gramma 'Reporter' over het
omstreden commissariaat van
de CDA-leider snel weer op.
Uiteindelijk moest het CDA 1,0
cent inleveren en stond gisteren
aan het eind van de middag op
een koers van 22,0 cent. Wel
kwamen de aandelen PvdA en
D66 de afgelopen week wat
dichterbij. De PvdA noteert nu
20,5 cent (was 19,5) en D66 18,2
cent (was 17,1). Het aandeel
WD zakte naar 18,7 (was 19,1).
Premier Kok?
Het CDA moet er niet moeilijk
over doen om onder PvdA-lei-
der en dan premier Kok aan te
schuiven als het CDA bij de ver
kiezingen niet als eerste partij
uit de bus komt. CDA-minister
Kooijmans (buitenlandse za
ken) zegt dat in een vraagge
sprek met het weekblad Vrij Ne
derland van deze week. Volgens
Kooijmans is Kok een
'buitengewoon bekwame man'.
le mee het museum en
onthalen". ,,nd,„ te Ede het kantoor-
«■1/1 mei hebben onbekenden Defeneie
1 (0;.; d,fensie-
gebouw van antl_nilltariBtleoheieux«i
uitvoert, ®et anti Militarisme)
leuzen werden
!\r"rou*,n
haarlem arthur maandag
Waar een inbraak niet goed
voor is. Leden van de anti-mili
taristische actiegroep Onkruit
haalden in de nacht van 18 op
19 november 1984 in Utrecht
bij een onderdeel van de toen
malige Landmacht-Inlichtin
gendienst een groot aantal ge
heime stuldcen weg. Daaruit
bleek dat 178 burgers en 64 or
ganisaties als 'staatsgevaarlijk'
in de gaten werden gehouden.
De inbraak stelde de Europese
commissie voor de Rechten van
de Mens in staat een baanbre
kende uitspraak te doen.
Want tot op heden heeft de
Nederlandse burger maar wei
nig in te brengen als hij denkt
schade te ondervinden door de
activiteiten van bijvoorbeeld de
BVD. Neem nu de Rotterdamse
ir. J.T. Wilman. In de jaren '50
werd hij door de BVD bestem
peld als communist, raakte zijn
baan kwijt en bleef bijna veertig
jaar werkloos.
Al die jaren vocht hij voor re
habilitatie en pas dit jaar kwam
er voor hem eindelijk hoop op
eerherstel. Minister Van Thijn
(Binnenlandse Zaken) zegde op
17 februari in de Tweede Kamer
toe te zullen onderzoeken op
welke wijze Wilman kan wor-
Na de inbraak in de Knoopkazeme
publiceerde Onkruit een deel van
de buitj
den gerehabiliteerd.
Waar Wilman er tientallen ja
ren voor nodig had om zelfs
maar te kunnen bewijzen dat de
geheime dienst zijn leven ruï
neerde, maakte de actiegroep
Onkruit het zich gemakkelijker.
In het kantoor van de Contra
Inlichtingendienst (CID) in de
Knoopkazeme in Utrecht werd
ingebroken. De daar aangetrof
fen documenten leverden voor
een aantal mensen het overtui
gende bewijs op dat inlichtin
gendiensten een dossier over
hen hadden.
Dat wilden ze vervolgens in
zien. Met de Wet openbaarheid
van bestuur (WOB) in de hand
stapten veertien mensen en één
organisatie uiteindelijk naar de
Afdeling rechtspraak van de
Raad van State. Burgers, zo
werd gezegd, hebben immers
geen enkele mogelijkheid zich
te verweren tegen eventuele
verkeerde gegevens in hun
BVD-dossier. En dat kan je je le
ven lang achtervolgen.
De uitspraak van de Afdeling
rechtspraak liep op een teleur
stelling uit. Op 9 maart 1988
stelde de Afdeling vast dat de
BVD burgers niet hoeft te vertel
len of de dienst informatie over
hen heeft. Volgens de staatsra
den mochten de ministers van
binnenlandse zaken en defensie
terecht weigeren te zeggen of de
BVD of de Landmacht Inlichtin
gendienst gegevens over de be
trokken burgers had.
Het doen van mededelingen
bergt het gevaar in zich dat
daardoor inzicht wordt gegeven
in de werkwijze van de dien
sten, aldus de Afdeling. Daar
door kan het functioneren wor
den ondergraven, zo werd ge
zegd. Op de uitspraak viel wel
wat af te dingen, maar in het
Nederlandse rechtssysteem
heeft de Raad van State het
laatste woord.
Wat dan nog rest, is de weg
naar Straatsburg. Nederland
heeft immers het Europese Ver
drag voor de rechten van de
Mens (EVRM) ondertekend. De
Commissie voor de Rechten van
de Mens en het Europees Hof
waken over de uitvoering van
dit verdrag. En hoe goed Neder
land zijn zaakjes ook voor el
kaar denkt te hebben, het laat
nogal eens een steekje vallen.
Een voorbeeld is het zogeheten
kroonberoep, dat in Straatsburg
volledig onderuit werd gehaald
en tot een aanmerkelijke wijzi
ging van ons rechtssysteem
leidde.
Ook nu is het misgegaan.
Tien mensen die hun zaak bij
de Afdeling rechtspraak hadden
verloren, stapten naar de Com
missie en op grond van de bij
de inbraak verkregen gegevens
gaat deze instelling er zonder
meer van uit dat over hen een
geheim dossier bestaat. Neder
land heeft dat in de procedure
in Straatsburg ook niet weer
sproken.
De Commissie heeft de kla
gers allereerst ontvankelijk ver
klaard, hetgeen op zich al op
merkelijk is, omdat bij het over
grote deel van de ingediende
klachten de procedure hier
strandt. Daarop volgt een defi
nitieve inhoudelijke beoorde
ling van de zaak, hetgeen leidt
tot de vaststelling dat Neder
land de mensenrechten
schendt.
In de uitspraak, waarin de
Commissie uitvoerig naar eer
dere beslissingen verwijst,
wordt allereerst de vraag aan de
orde gesteld of in dit geval spra
ke is van inbreuk op de privés-
fecr. Die vraag wordt bevesti
gend beantwoord. Volgt de
vraag of er een wettelijke recht
vaardigingsgrond is voor die in
breuk.
Nee, aldus de Commissie. Zo
is al eerder door het Europese
Hof vastgesteld dat een burger
het recht moet hebben op
waarborgen tegen het willekeu
rig toepassen van geheim in
lichtingenwerk. Daar moet ade
quate rechtsbescherming tegen
zijn. luist bij geheim overheids-
werk zijn de risico's voor de
burger groot, aldus het Hof.
De uitspraak is nog gebaseerd
op de situatie dat Nederlandse
inlichtingen- en veiligheids
diensten hun werk doen op ba
sis van een Koninklijk besluit
van 5 augustus 1972. Inmiddels
is echter per 1 februari 1988,
zoals de Commissie ook meldt,
de 'Wet op de inlichtingen- cn
veiligheidsdiensten' van kracht.
Die wet ondervangt de inhou
delijke kritiek uit Straatsburg
echter in het geheel niet. Neder
land zit dus met een probleem.