Fokker-dochter 00§ vaa^ te laat ontdekt
blijft Nederlands
Treinverkeer Leiden-Utrecht ontregeld
Horecaproject werkloze jongeren
Actie in Leiden tegen CD
Tolerantie
brokkelt af
'Give 'm
heil
Ronny!'
'8 di INSDAG 12 APRIL 1994
11
Voelhorens
Q Oegstgeest krijgt
I J een netwerk van
wijkcontacten. 'Voelho
rens' noemt bedenker
Leefbaar Oegstgeest deze
buurtvertegenwoordigers.
Weinig kans
f- Buitenpoorters ma-
I D ken weinig kans op
een woning in de Groene-
Hartgemeente Alkemade.
leioen erna
Reizigers, die dit weekeinde met
j de trein van Leiden naar
4 Utrecht willen, moeten reke
ning houden met tal van wijzi-
gingen in de dienstregeling.
Door werkzaamheden aan de
spoorbanen rijden tussen Lei
den en Leiden-Lammenschans
geen treinen. Zondag rijden er
tot vier uur 's middags ook geen
treinen tussen Leiden-Lam-
menschans en Alphen aan den
Rijn. Reizigers worden op die
trajecten per bus vervoerd. De
Bussen brengen reizigers naar hun bestemming
NS verwacht dat de reistijd ge
middeld 30 minuten langer
duurt.
In het weekeinde van 15 tot
en met 17 april worden de
spoorbanen Leiden/Den Haag
en Leiden/Leiden-Lammen-
schans op elkaar aangesloten.
De werkzaamheden beginnen
vrijdagavond om tien uur en
gaan door tot maandagochtend
vijf uur. Tegelijkertijd vervangt
de NS zondag een overweg tus
sen Leiden-Lammenschans en
Alphen aan den Rijn.
Het hele weekeinde worden
tussen Leiden en Leiden-Lam
menschans bussen ingezet. Die
komen en gaan van/naar de
Rijnsburgerweg, ter hoogte van
de nieuwe fietsenstalling achter
het station. Zondag rijden er
bussen tussen Leiden en Alphen
aan den Rijn. Deze bussen gaan
niet langs Lammenschans,
daarom rijdt er een aparte bus
tussen beide Leidse stations. De
NS zetten extra personeel in om
reizigers te wijzen op de tijdelij
ke wijzigingen.
De werkzaamheden worden
uitgevoerd tussen Leiden-CS en
de Mors weg, inclusief Galgewa-
terbrug. Voor aansluiting van de
verbinding tussen Leiden en Al
phen aan den Rijn moet de
bocht in deze spoorbaan, ter
hoogte van de Rijnzichtstraat,
wijder worden. De bouw van
twee wissels neemt de meeste
tijd in beslag. Daarvoor wordt
het oude spoor opengebroken.
Een wissel wordt gelegd aan het
eind van perron 3b. De tweede
komt ter hoogte van de Lopsen-
straat. De twee wissels zijn vorig
jaar deels voorgebouwd bij de
aanleg van een nieuw stuk
spoorbaan.
Na de aansluiting van de
spoorbanen rijden de treinen
op de definitieve plaats op het
buitenste spoor. Daama begint
de aanleg van een tweede
spoorbaan op dit traject.
Bedrijfsleven mogelijk voor tweederde eigenaar
Onderzoek TNO Leiden naar gezondheid schoolkinderen
leiden paul v
Vervolg van voorpagina
De kans groeit dat de Leidse Fokker-dochter FSS (Fokker
Space Systems bv) voor een belangrijk deel in Neder
landse handen blijft. Fokker werkt een plan uit waarbij
Nederlandse ondernemers voor tweederde eigenaar wor
den van het ruimtevaartbedrijf. Zelf kan het dan de rest
van de aandelen in handen houden. Onder de geïnteres
seerde bedrijven bevindt zich Ulta-Centrifuge Nederland
(UCN).
Gesprekken volgden, onder
meer met het Frans/Engelse be
drijf Matra Marconi. Maar ze
liepen op niets uit. Het Leidse
bedrijf zit daar niet zo mee. Als
je met een concurrent of halve
concurrent gaat samenwerken,
moet je bijna altijd taken afsto
ten die de ander beter of goed
koper doet, aldus directeur J.
Groen.
Je kunt dat ontlopen door
met 'andersoortige bedrijven' in
zee te gaan. Bedrijven die louter
met geld over de brug komen,
bijvoorbeeld. Of bedrijven die
op andere markten actief zijn.
Ondertussen kan het Leidse be
drijf dan per project samenwer
king zoeken met eventuele part
ners. Dat lukt tot nu toe steeds
beter, ook met bedrijven die
eerst fusie-kandidaat waren.
Space Systems is het enige
winstgevende onderdeel van
Fokker en de orders stromen
aardig binnen.
Woordvoerder W. van der Eist
van UCN ontkent dan ook niet
geïnteresseerd te zijn. „Ook
Dit bleek gisteren bij de ope
ning van de nieuwbouw van
Fokker Space Systems aan de
Plesmanlaan, door minister J.E.
Andriessen van Economische
Zaken. De bewindsman toonde
zich een groot voorstander van
nauwe samenwerking met Ne
derlandse bedrijven. Ook de
nieuwe Fokker-topman B. van
Schaik stond er niet afwijzend
tegenover.
Hij weigerde echter vooruit te
lopen op de beslissing die de
Raad van Bestuur neemt als hij
later deze maand het voorstel
krijgt voorgelegd. Toen Fokker
een jaar geleden werd overge
nomen door het Duitse DASA,
kreeg de zelfstandige ruimte
vaartdochter FSS een jaar de
tijd om een fusie- of overname
partner te vinden. Lukt dat niet,
dan moet het verder met Fokker
èn DASA. Maar het Duitse moe
derconcern is een 'harde' con
current voor FSS in het kader
van de zonnepanelen.
Auto schept fietser
leiden» Een 69-jarige vrouw uit Valkenburg is gisteren met haar
fiets tegen een auto gebotst toen ze de Morsweg ter hoogte van
de Lopsenstraat overstak. De vrouw is met hoofd-, hand- en
beenletsel opgenomen in het Academisch Ziekenhuis Leiden.
De bestuurder van de auto, een 55-jarige vrouw uit Leiden, liep
geen schade of letsel op.
Bouwtekeningen gestolen
leiden Uit een auto die geparkeerd stond aan de Morspoort zijn
gisteren veertig bouwtekeningen gestolen. Het zijn bouwteke
ningen van zes woningen en een horeca gelegenheid. De eige
naar van de auto en de tekeningen, een 29-jarige Haarlemmer,
verklaarde dat de tekeningen niet waardevol zijn.
Antieke geldclip gestolen
leiden In een woning aan de Schelpenkade is gisternacht inge
broken. De dieven forceerden de deur en namen een videore
corder, een portemonnee met honderd gulden en een antieke
geldclip met 700 gulden mee. De bewoners van het huis hebben
twee honden, maar die hebben de inbreker(s) niet gehinderd.
omdat we grofweg in dezelfde
branche actief zijn en het tech
nologische niveau ons bekend
is." UCN heeft eenderde van de
internationale Urenco holding.
En die holding is eigenaar van
Urenco Nederland bv, dat ura
nium verrijkt, ultra-centrifuges
maakt en toeleverancier is van
Fokker en FSS.
De minister loofde gisteren
het high-techbedrijf FSS dat
volgens hem duidelijk is door
gebroken op de Europese èn
Amerikaanse markt. In Europa
beheerst het de markt van ro
botarm en zonnepaneel. 'Op de
moeilijk toegankelijke Ameri
kaanse markt' gaat het zon
nepanelen leveren aan het we
tenschappelijke programma
'van de NASA.
In Nederland staat het ruim
tevaartbudget onder druk, maar
Andriessen wil het graag op peil
houden. FSS kan hem daarbij
helpen door publiek en politiek
duidelijk te maken dat ruimte
vaart zin heeft. Daarnaast moet
het bedrijf ervoor zorgen dat
Nederlandse scholen en bedrij
ven blijven leren en profiteren
van de activiteiten. Spinn off,
noemde de minister dat giste-
Als grootaandeelhouder praat
de Nederlandse staat mee over
de toekomst van Fokker. In het
verleden heeft Andriessen aan
gestuurd op een zelfstandigheid
en een zelfstandige vestiging
voor FSS. Alleen voor het echte
testen is geen ruimte in Leiden.
Betrapt bij
kraken van
flipperkasten
Drie Leiderdorpers van 23, 23
en 33 jaar oud zijn zondag
avond door de politie op heter
daad betrapt bij het openbreken
van flipperkasten in de kantine
van voetbalverenging RCL in
sportpark De Bloemerd. Het
drietal, dat via het dak was bin
nengekomen, dacht dat er geen
alarm was. Dat ging echter wel
af tervyijl ze met de flipperkas
ten bezig waren.
De politie heeft het trio opge
pakt en overgebracht naar het
politiebureau. Vandaag worden
zij gehoord over deze inbraak.
Een van hen heeft bekend dat
hij vroeger lid was van RCL en
daarom goed op de hoogte was
van de situatie in de kantine.
Schoolkinderen lopen de kans
op een onherstelbare gezichts
stoornis door het te laat ontdek
ken van een lui oog. Op zeven
jarige leeftijd is in een aantal ge
vallen behandeling niet meer
mogelijk en rest het kind één
oog om mee te zien. Een nieu
we onderzoeksmethode van
consultatiebureaus bij peuters
moet deze afwijking sneller op
sporen.
Dit stelt het Leidse onder
zoeksinstituut TNO Preventie
en Gezondheid in het rapport
Peilingen Jeugdgezondheids
zorg 1991-1992. Hierin staan de
gezondheidsgegevens van 5000
scholieren.
TNO-arts dr. J. Meulmeester
vindt het opvallend dat school
artsen bij zeven procent van de
kinderen in de groepen twee en
vier van de basisschool een niet
behandeld lui oog hebben ont
dekt. „Deze aandoening kan op
jonge leeftijd goed worden op
gespoord en is dan nog te be
handelen. Maar als een lui oog
pas wordt ontdekt als het kind
een jaar of zeven is, is er veelal
niks meer aan te doen. Het kind
heeft dan één goed oog over en
loopt een verhoogd risico op
blindheid. Het goede oog is
kwetsbaarder en raakt sneller
overbelast."
„Blijkbaar is de huidige on
derzoeksmethode van consulta
tiebureaus bij driejarigen niet
afdoende. Daarom beginnen
artsen van consultatiebureaus
binnenkort met een nieuwe
methode die deze gezichts
stoornis vroegtijdig aan het licht
moet brengen. Dat oog-onder
zoek gebeurt bij hele jonge kin
deren in de leeftijd van 7 maan
den, 18 maanden en drie jaar."
TNO heeft de onderzoeksge
gevens bekeken van 4-18 jarige
kinderen die zijn verzameld
door schoolartsen van 20 Ge
meenschappelijke Gezondheids
Diensten (GGD). TNO wil voort
aan jaarlijks peilingen doen
naar de gezondheidstoestand
van schoolkinderen om ver
keerde leefgewoonten en chro
nische ziekten op te sporen en
te voorkomen.
Uit het onderzoek blijkt dat
schoolkinderen steeds vaker en
langer een walkman op hebben.
Er zijn zelfs kinderen van vier
tot zes jaar die élke dag naar
een walkman luisteren. Dat kan
op langere termijn tot gehoor-
stoornissen leiden. Het veelvul
dige luisteren naar een walk
man door kinderen is iets dat
aandacht behoeft, constateert
dr. Meulmeester. „Kinderen
zetten dat apparaat vaak veel te
hard. Ouders moeten hun kin
deren leren dat niet te doen en
de walkman met mate te ge
bruiken. Het is goed mogelijk
dat kinderen door veelvuldig
walkmangebruik op oudere
Studenten verdringen nu jongeren zonder baan
leiden beatrus bonar1us
Of het project werkelijk door
gaat, is nog niet bekend. Toch
zet Ruud Bochardt van Stich
ting de Mare zijn onderzoek
naar een horecagelegenheid
gerund door jonge werklozen,
dagelijks door. „Ik bekijk op
dit moment horecaprojecten
in andere steden. De een is
een hele week open, de ander
maar twee dagen. De een be
taalt zijn werknemers van zijn
winst, de ander heeft verschil
lende subsidies nodig".
In opdracht van Stichting
Sint Maarten, een oude fusie
partner van jeugdhulpverle
ningsinstituut de Mare, pro
beert Bochardt de juiste for
mule te vinden. De bedoeling
is om werkloze jongeren aan
het werk te krijgen. Tevens wil
Stichting de Mare hun de mo
gelijkheid bieden ervaring op
te doen in de horeca. De doel
groep is ditmaal niet de pu-
berjeugd uit het centrum voor
daghulp waar Bochardt werk
zaam is. „Waarschijnlijk ne
men we contact op met het
arbeidsbureau en geven we de
kans aan wat oudere jonge
ren. Zij zouden tegen geringe
betaling moeten werken. Je
kunt het zien als een stage,
een opleiding in de horeca
Nu heeft de Leidse horecage-
meenschap vaak studenten in
dienst. „Wij proberen ervoor
te zorgen dat deze groep de
werkloze jongeren niet ver
dringt."
Ondanks de onzekerheid
van het horecaproject is
Bochardt al op zoek naar een
locatie. „Natuurlijk zit je met
een lunchroom of café het
gunstigst in de binnenstad.
Bovendien wil ik natuurlijk
niet eindigen in zo maar een
buitenwijk van Leiden". Het
vinden van een locatie wordt
juist bemoeilijkt omdat het
project nog geen vaste vorm
heeft. „We denken aan een
lunchroom, een café of een
restaurant. Het enige criteri
um waar we ons aan moeten
houden, is dat het een goed
kope gelegenheid moet zijn.
Je moet bezoekers trekken en
dat is eenvoudigweg het mak
kelijkst als de bezoeker er wei
nig voor hoeft te betalen."
Over de financiën maakt
Bochardt zich geen zorgen.
„We krijgen subsidies van on
der meer het Europees Sociaal
Fonds, de provincie Zuid-Hol
land en de gemeente Leiden.
Het nieuwe gemeentebestuur
staat gelukkig achter ons plan.
Dit wil zich sterk maken voor
jonge schooluitvallers. Boven
dien is dit een mooie manier
om de jeugdwerkloosheid te
bestrijden", aldus Ruud
Bochardt die 1 juli met zijn
uiteindelijke voorstel op tafel
komt.
Over het algemeen zijn Nederlandse schoolkinderen goed gezond, zo blijkt uit het TNO-rapport.
leeftijd gehoorstoornissen krij
gen. Om dat te weten te komen
moeten we onderzoek blijven
doen."
Over het algemeen zijn Ne
derlandse schoolkinderen goed
gezond, zo blijkt uit het TNO-
rapport. Kinderen worden ook
steeds groter: de onderzochte
leerlingen blijken in 1991 ge
middeld twee centimeter langer
te zijn dan in 1980. „Nederland
se kinderen behoren tot de
langsten van de wereld. Er is
geen verschil in lengte tussen
kinderen met hoger en lager op
geleide ouders. Wel zijn meisjes
van laag opgeleide ouders rela
tief zwaarder dan leeftijdge
nootjes met hoger opgeleide
ouders. Zij eten mogelijk meer
Volgens TNO moet het
schoolzwemmen in Nederland
behouden blijven om te voorko
men dat veel kinderen niet le
ren zwemmen. Meulmeester:
„Turkse, Marokkaanse en Suri
naamse kinderen hebben een
tien keer zo grote kans niet te
kunnen zwemmen dan Neder
landse kinderen. En kinderen
van laag opgeleide ouders heb
ben vaker geen zwemdiploma
dan kinderen van hoog opgelei
de ouders. Verdrinking was en
kele tientallen jaren geleden een
van de belangrijkste doodsoor
zaken bij kinderen. Door het
schoolzwemmen is die sterfte
aanzienlijk afgenomen. Maar
veel gemeenten blijken dat
schoolzwemmen tot een mini
mum te beperken. Dat is een
leiden
Het comité Leiden voor Ieder
een voert vanavond actie te
gen de installatie van de twee
CD-raadsleden in de Leidse
gemeenteraad. De actie is
symbolisch en niet agressief,
maar zal niettemin een zeer
opvallend karakter hebben.
Het comité noemt 12 april een
historische dag, omdat het
voor het eerst is sinds de
Tweede Wereldoorlog dat ex-
treem-rechts weer directe in
vloed heeft op de gemeente
politiek. In de oorlog was er
een NSB-burgemeester in Lei
den, daarna is extreem-rechts
nooit meer vertegenwoordigd
geweest in de Leidse politiek.
Het comité Leiden voor Ieder
een vreest dat met de komst
van de CD in de gemeente
raad de politieke discussies en
beslissingen beïnvloed zullen
worden door intolerante en
racistische opvattingen.
De installatie van gemeente
raadsleden van extreemrecht
se partijen zal ook in veel
plaatsen niet onopgemerkt
blijven. In een groot aantal ge
meenten zijn acties aangekon
digd, die variëren van demon
straties, werkonderbrekingen
en pamflettenacties tot blok
kades van enkele stadhuizen.
In Amsterdam worden on
geveer tweehonderd agenten
ingezet om de installatie van
vier CD-raadsleden soepel te
laten verlopen. De politie
houdt verder mobiele eenheid
achter de hand. Een aantal in
gangen rond de raadszaal is
afgesloten. De grootste actie
wordt verwacht in Utrecht.
Het „Komitee Fascisten de
raad uit hoopt dat vijfhon
derd tot duizend mensen
meedoen aan de blokkade van
het stadhuis uit protest tegen
de installatie van drie CD-ers
en één lid van het Nederlands
Blok. In andere plaatsen,
waaronder Amsterdam, Haar
lemmermeer, Zwolle en
Dordrecht hebben naar ver
wachtingwerkonderbrekingen
van ambtenaren plaats.
In Den Haag houdt de Fede
ratie voor Hindoestaanse Or
ganisaties een optocht uit pro
test tegen de komst van vier
CD-ers en één CP-er in de
raad. In Heerlen, waar twee
CD-ers hun opwachting ma
ken in de raad, worden rouw
brieven uitgedeeld met de me
dedeling dat de „democratie
na een werkzaam leven vol
toewijding is heengegaanIn
Rotterdam organiseren jonge
renorganisaties een 'luidruch
tig' protest tegen de installatie
van zes extreem-rechtse
raadsleden. Net als in andere
steden zullen in de Maasstad
tijdens de installatie kerkklok
ken luiden.
FOTO LOEK ZUYDERDUIN
slechte zaak omdat niet alle ou
ders hun kinderen op zwemles
doen."
Uit de peiling blijkt dat kinde
ren van vier tot zes jaar vaker
van school verzuimen en meer
medicijnen gebruiken. „Dat
komt omdat deze kinderen voor
het eerst naar school gaan en in
aanraking komen met allerlei
infecties. Ziekte van de luchtwe
gen speelt een grote rol bij het
schoolverzuim. „Ouders wach
ten soms te lang om met een
hoestend kind naar de dokter te
gaan. Daarom is goede voor
lichting aan ouders belangrijk."
Vanmiddag wordt het rapport
door de onderzoekers van TNO
Preventie en Gezondheid in Lei
den gepresenteerd tijdens een
symposium over dit onderwerp.
Houtzaagmolen
weer in bedrijf
Houtzaagmolen De Heester
boom aan de Haagweg is on
langs gerestaureerd. Burge
meester Goekoop zal de molen
vrijdag om vijf uur officieel in
bedrijf stellen. De Heester-
boom, beter bekend als de mo
len van Noordman, dateert uit
1804. De molen is 134 jaar in
het bezit geweest van de familie
Noordman. De molen is overge
dragen aan de Stichting Hout
zaagmolen De Heesterboom.
die zich ten doel heeft gesteld
het monument, dat voorkomt
op de nationale top 100 van
monumenten, in stand en voor
al ook in bedrijf te houden. Met
steun van Rijk, provincie en ge
meente is de Heesterboom in
de afgelopen tijd in zijn authen
tieke fraaie staat hersteld. Een
team van vrijwillige molenaars
zal binnenkort aan de slag gaan
om de molen weer te laten
draaien en zagen.
In Na<;i Demirbas nam gister
avond het eerste allochtone
raadslid afscheid van de Leidse
politiek. In 1986 kwam hij na
mens de PvdA in de gemeente
raad. En bij zijn afscheid had hij
weinig reden tot vrolijkheid.
„Helaas komt extreem rechts
met twee zetels in de gemeente
raad. Dat is voor mij een zeer
pijnlijke ervaring."
Volgens Demirbas groeit de
aversie tegen minderheden.
„De zo beroemde Nederlandse
tolerantie brokkelt af. Straks
worden asielzoekers achter de
Nederlandse grens geselecteerd
op huidskleur. Ik wil de nieuwe
gemeenteraad oproepen om
niet te zwijgen tegen extreem
rechts, want zwijgen is instem-
Men
ongure za
ken bezig zijn of proberen te
provoceren, daar moet u een
goed gefundeerd verhaal tegen
over stellen."
Corrie Kramp
krijgt gouden
speld Leiden
Na twintig jaar in de gemeente
raad kreeg CDA-raadslid Corrie
Kramp gisteravond bij haar af
scheid de gouden speld van de
gemeente Leiden. Burgemees
ter Goekoop prees haar als een
geëngageerd raadslid, vriende
lijk. bescheiden en heel integer.
Kramp kwam in 1974 voor de
ARP in de Leidse raad. Zij was
'helemaal verbouwereerd' dat
zij de Leidse onderscheiding in
de wacht had gesleept.
Ron Hillebrand is de nieuwe
fractievoorzitter van de PvdA in
Leiden. Hij volgt Hans Baaijens
op, die een half jaar geleden al
aankondigde dat hij wilde te
rugtreden. Hillebrand was de
afgelopen vier jaar waarne
mend-fractievoorzitter.
Hillebrand kreeg gisteravond
goede raad van het vertrekken
de PvdA-raadslid Auke de Vries.
Hij vindt dat het openbaar be
stuur in Nederland steeds meer
trekken van regentendom ver
toont. Die ontwikkeling moet
doorbroken worden, meent De
Vries.
En dus zei hij, in navolging
van de aanhangers van de Ame
rikaanse presidentskandidaat
Ronald Reagan indertijd: „Give
'm heil Ronny!" Hillebrand
moet volgens De Vries de re
genteske verhoudingen door
breken. „Dat sleurachtige ge
doe, dat voortbreien op de inge
slagen weg, daar moet een ein
de aan komen", zei De Vries.
Rommelmarkt
Con Fuoco
Muziekvereniging Con Fuoco
organiseert zondag een rom
melmarkt in haar clubhuis aan
de De Rljpstrud 21 In i aideo
(industrieterrein De Waard).
Belangstellenden kunnen daar
van 10-11 uur terecht
