a
2P
'Werklozen
inzetten bij
nuttig werk'
Binnenland
'Procureurs generaal moeten lering
trekken uit fouten bij IRT-zaak'
Grote hasjdiefstal Dordrecht
was gevolg van fouten politie
Helende handen
Geen UFO's, wel zonne-auto's
zJsmSM
Janmaat opnieuw gedagvaard
'Ik hou meer van de vrijheid dan van wat dan ook
/IAANDAG 11 APRIL 1994
Twee doden door plotselinge gladheid
nukerk» Plotselinge gladheid als gevolg van sneeuwval heeft gis
terochtend op de A28 onder Nijkerk het leven gekost aan twee
inwoners van Purmerend. De slachtoffers (20 en 26 jaar oud) za
ten in een auto die door de gladheid slipte en tegen een boom
botste. Beiden overleden ter plaatse. De 29-jarige Wageningse
bestuurder van de auto raakte licht gewond.
In Urk geen baan voor 'hokkers'
urk» Mensen die ongetrouwd samenwonen, hebben zo goed als
geen kans op een baan bij de gemeente Urk. Dat staat in het
nieuwe beleidsplan '94-'98 van het college van burgemeester en
wethouders dat morgen wordt geïnstalleerd. „De unieke plaats
van het huwelijk is in het personeelsbeleid uitgangspunt. Alter
natieve samenlevingsvormen zijn daarmee niet gelijk te stellen",
luidt de tekst van het beleidsprogramma.
Daders Eper incestzaak voor rechter
den haag Vier van de zes mensen die veroordeeld zijn in de ge
ruchtmakende Eper incestzaak moeten deze maand opnieuw
voor de rechter verschijnen om zich te verantwoorden voor hun
aandeel in een andere zedenzaak. Het gaat om het misbruik en
verkrachting van drie minderjarige kinderen van een man die
voor zijn aandeel in de Eper incestzaak werd veroordeeld tot een
•gevangenisstraf van drie jaar.
Lijk gevonden van onbekende vrouw
30r delft» In Delft is zaterdagmorgen drijvend in een vaart het dode
'aad ''c^aam gevonden van een onbekende vrouw. Het lichaam was
verpakt in plastic en werd door een bewoner ontdekt. De vrouw
was naar schatting tussen de 18 en 25 jaar. Hoe zij om het leven
m is gekomen, is nog onduidelijk,
rhou
ere Snelheidsduivel: 221 kilometer per uur
van driebergen Een Duitse automobilist is gisteren in Zuid-Limburg
vooibeboet omdat hij met zijn Ferrari 221 kilometer per uur had ge-
tna- reden. Hij moest direct vijftienhonderd gulden betalen. De man
was één van de 255 automobilisten die het afgelopen weekeinde
vol- werden bekeurd tijdens een speciale politie-actie op de snelweg
luch-in Zuid-Limburg. Het lik-op-stukbeleid leverde 255 staandehou-
irga- dingen op en een totaal aan geldboetes van 70.000 gulden.
s'de Asielzoekers boot langs dijk Almere
almere Langs de Oostvaardersdijk bij Almere wordt een boot
afgemeerd voor de opvang van 350 asielzoekers. De gemeente
u88€Almere en ministerie van WVC zijn in principe akkoord over de-
P" ze wijze van asielzoekersopvang. Voorwaarden die Almere voor
van de komst van de hotelboot stelde, waren onder andere een gro-
n e.^tere politiesterkte en geen extra kosten voor de gemeente.
Dp Amsterdamse procureur-ge
neraal Van Randwijck hoeft van
zijn Haagse collega W. Sorgdra-
ger niet op te stappen. Volgens
Sorgdrager moeten de vijf pro
cureurs-generaal die Nederland
kent, wèl gezamenlijk lessen
trekken uit de fouten die zijn
gemaakt rond het interregionaal
rechercheteam (IRT) Noord-
Holland/Utrecht.
Sorgdrager zei dit gisteren in
het televisieprogramma Het Ca-
pitool. Volgens haar moet de
positie van de procureur-gene
raal duidelijker worden. Zij
vindt dat de procureurs-gene
raal zich voortaan intensief met
de politie moeten bemoeien.
Hoofdcommissarissen dienen
zich volgens haar beter bewust
te zijn van hun ondergeschikt
heid aan het bevoegd gezag van
de hoofdofficier van justitie en
de burgemeester.
Volgens Sorgdrager is de tijd
rijp om binnen het Openbaar
Ministerie één centrale persoon
aan te stellen die verantwoorde
lijk is voor de contac
minister van justitie. Ook denkt
zij dat een landelijk opererend
rechercheteam nodig
de vijf interregionale teams. Van
een soort FBI, een aparte re
cherche die naast de gewone
politie bestaat, wilde zij
gens niet spreken. „Ik zie zo r
landelijk team niet als recher
che op nationaal ni
als een soort kopje op de inter
regionale teams."
De politie Zuid-Holland-Zuid
heeft diverse fouten gemaakt
waardoor eind januari vijfdui
zend kilo in beslag genomen
hasj uit een opslagloods in
Dordrecht kon worden gesto
len. Door misverstanden was de
partij hasj ter waarde van tien
miljoen gulden niet in een poli
tiebureau maar in een - veel
minder goed beveiligde - loods
opgeslagen. Daarnaast heeft de
politie verzuimd na te gaan of
de hasj in het weekeinde na de
vangst bij afvalverwerker Ge-
vudo kon worden vernietigd.
De diefstal heeft vermoedelijk
niet te maken met lekken bij de
politie, zo valt op te maken uit
het vanmiddag gepresenteerde
rapport van de onafhankelijke
commissie-Leeuwe, die onder
zoek heeft verricht naar de ver
dwijning. Onduidelijkheid over
procedures, gebrekkige com
municatie, verwarring over ver
antwoordelijkheden en het
wennen aan de recente reorga
nisatie bij de politie droegen er
toe bij dat niet op de juiste wij
ze met de gevonden container
hasj is omgegaan, vindt de
In de vroege ochtend van
donderdag 27 januari werd in
's-Gravendeel een vrachtwagen
aangetroffen met de bewuste
container hasj. Die is op ver
zoek van de technische recher
che van de politie Zuid-Hol
land-Zuid naar een politieloods
in Dordrecht overgebracht en
niet naar het nabijgelegen poli
tiebureau, waar deze veiliger
zou staan. De loods werd ge
schikter geacht om onderzoek
naar de lading var
te verrichten. Vervolgens
„jZaanse brand
«Imtstaan door
er >mgevallen vat
il-AANDAM ANP
)e explosie (gevolgd door een
>ok ware brand) bij het Zaanse
odathemisch bedrijf Eurofill is ver-
jpt eorzaakt door een vat chemica-
•ën, dat van een vorkheftruck is
ereecvallen. Dat is gebleken uit on-
.erzoek, zo heeft woordvoerder
Molenman van de regiopolitie
i Zaanstreek-Waterland gisteren
>m isekendgemaakt. Wat precies in
iel >et vat zat, is nog onbekend,
o'n De explosieve ontbranding
olingan de chemische stof is veroor-
vra- aakt door vonken van de hef-
rijwituck of door statische elektrici-
ium£it, aldus de woordvoerder. De
n datO-jarige bestuurder van de hef-
:ht ruck heeft korte tijd op het fel
Tandende voertuig gezeten. Hij
gt met tweede- en derdegraads
randwonden over het grootste
,eel van zijn lichaam in het
Irandwondencentrum Bever-
rijk. Hij verkeerde gisteren nog
feeds in levensgevaar.
Of sprake is van verwijtbare
chuld is nog onduidelijk. Het
nderzoek wordt uitgevoerd
oor de politie van Zaanstad, de
irbeidsinspectie en de Zaanse
(ienst Milieubeheer.
De politie heeft bij het onder-
oek ook vastgesteld dat in to-
ïal zestig auto's door de brand
f de vrijgekomen hitte zijn ge-
u- roffen. Een aantal auto's is vol-
d. ïdig verbrand, bij andere be
en lerkt de schade zich tot ge-
'.zotnolten kunststofdelen van de
arrosserie.
t hof Bij de brand is een 30-jarige
£aak.nedewerker van Eurofill omge-
ïmidomen en vielen zeven gewon-
geinen. De paarse rookkolom die
s noga de brand opsteeg, ging vrijel
t inzaertikaal de lucht in en was
o- aardoor niet gevaarlijk.
aartte
-ij
lijk
Amsterdam Een van de bezoekers van de Para Visie manifestatie in de RAI
de manifestatie konden afgelopen weekeinde wederom kennis maken met e
zen en dito voeding.
het onderzoek niet meer beslo
ten de partij hasj alsnog naar
het veiliger adres te brengen.
Een snelle vernietiging van de
soft-drugs zou het opslagpro
bleem hebben opgelost. Die
suggestie is wel geopperd, maar
vuilverwerker Gevudo is daar
over niet benaderd omdat de
politie op vrijdagmiddag veron
derstelde dat de regionale vuil
verwerker in het weekeinde niet
zou zijn geopend. „Geen van de
betrokkenen toetste die veron
derstelling bij Gevudo en geen
van de betrokkenen verdiepte
zich in de mogelijkheid van een
alternatief vemietigingsbedrijf',
beschrijft de commissie de gang
van zaken. Uiteindelijk werd op
zondagochtend ontdekt dat de
hasj uit de slechts met een
hangslot beveiligde loods was
verdwenen.
Amsterdam Twee door zonne-energie aangedreven auto's waren gistermiddag op weg naar de RAI in Am
sterdam. Daar wordt vandaag de twaalfde Europese Fotovoltaïsche Zonne-energie Conferentie geopend. De
zonne-auto's rijden vandaag in een stoet van soortgenoten mee ter ere van de opening van de conferentie
Kok wil proeven op kleine schaal
PvdA-lijsttrekker Kok vindt dat de komende jaren geëx
perimenteerd moet worden met het inzetten van uitke
ringsgerechtigden voor maatschappelijk nuttige taken.
Hij denkt daarbij aan werk dat nu blijft liggen op het ter
rein van criminaliteitspreventie en in de zorgsector. Kok
zei dat gisteren in Amsterdam tijdens een debat met een
aantal economen.
ondernemers zouden meer
ruimte moeten krijgen door
'een minder benauwende regel
geving'.
Kok toonde zich in dit ver
band positief over een suggestie
uit de zaal om ondernemers
over een bepaald deel van de
omzet (bijvoorbeeld een ton)
vrij te stellen van BTW-afdracht.
Fiscalisten in de PvdA zouden
dit plan verder moeten onder
zoeken.
De PvdA-leider zei verder dat
er 'op zijn minst experimenten'
moeten komen met ruimere
openingstijden voor dienstver
lening van zowel overheid als
bedrijfsleven. Hij vindt het 'be
nauwend' dat instellingen en
winkels alleen tussen 09.00 en
18.00 uur geopend zijn.
De minister van financiën wil
proeven op kleine schaal, waar
bij gemeentelijke sociale dien
sten contracten afsluiten met
langdurig werklozen over het
verrichten van taken. Daarbij
hoeft wat hem betreft geen
sprake te zijn van dwang. Kok
denkt dat de meeste mensen
die geruime tijd aan de kant
staan, niet gedwongen hoeven
te worden om zich nuttig te ma
ken.
De PvdA-leider vindt voorts
dat zijn partij meer oog moet
hebben voor het midden- en
kleinbedrijf. Volgens hem is het
uit de tijd dat in sociaal-demo
cratische kring 'met opgetrok
ken neus' naar ondernemers
wordt gekeken. Vooral startende
Geen overleg
metaal zolang
staking dreigt
zoetermeer anp
De werkgeversorganisatie in
de metaal en elektrotechni
sche industrie (FME) wil
niet met de vakbonden aan
tafel gaan zitten om verder
te onderhandelen over de
CAO voor de metaal, terwijl
de Industriebond FNV zijn
leden al heeft opgeroepen
tot een staking. Dat heeft
FME-onderhandelaar Van
den Akker gisteravond laten
De Industriebond had de
metaalwerknemers opge
roepen aanstaande vrijdag
het werk neer te leggen, on
der andere uit protest tegen
de regeling voor vervroegd
uittreden die in de metaal
SUM heet. De onenigheid
over de SUM - zoals de VUT
heet in de metaalsector -
blokkeert tot nu toe de tot
standkoming van een nieu
we metaal-CAO.
De FME wil wel verder on
derhandelen maar niet voor
komende vrijdag. De Indus
triebond FNV weigert echter
de oproep tot acties op die
dag in te trekken.
De Industrie- en Voe
dingsbond CNV wil wel zo
snel mogelijk verder onder
handelen over de CAO. Als
de FME pas vrijdag weer
verder wil praten, zal de
bond die keus wel respecte-
den haag
i Amsterdam ondergaat een 'energetische massage'. Bezoekers van
;n breed scala van paranormale verschijnselen, alternatieve geneeswij-
FOTO ANP
Het Openbaar ministerie heeft
vaarding uitgebracht tegen de leider van de Cen
trumdemocraten, Janmaat. Het kamerlid moet
op 20 april verschijnen voor de meervoudige
strafkamer van de arrondissementsrechtbank in
Den Haag wegens het aanzetten tot haat tegen en
discriminatie van buitenlanders.
Het OM kreeg eind vorig jaar de kous op de
kop toen het probeerde Janmaat voor deze feiten
veroordeeld te krijgen. De rechter oordeelde dat
de dagvaarding te vaag was. De strafbare feiten
stonden er onvoldoende nauwkeurig in beschre-
dagvaarding is wel expliciet. De
officier van justitie somt er dertien gevallen in op
van volgens hem onmiskenbare discriminatie.
De advocaat van Janmaat, Van Heijningen, liet
AVRO's Radiojournaal gistermiddag weten dat hij
de tegenaanval zal inzetten. Van Heijningen is
bezig een zwartboek aan te leggen met uitspra
ken van politici van andere partijen die volgens
hem niet verschillen van die van Janmaat.
Het OM heeft behalve Janmaat ook de Vereni
ging Centrumdemocraten en de Centrumdemo
craten gedagvaard. De extreemrechtse partij
wordt beschuldigd van dezelfde feiten, gepleegd
'middels J.G.H. Janmaat, althans één van haar
(bestuurs)leden en/of aanhangers'.
Zigeuner Karl Stojka verbeeldt jeugdherinneringen aan oorlog
:1a "Felle brand in
«chipsfabriek
Bij de Smith Food Group in
'e Broek op Langedijk is van-
,et- imorgen tegen 7.45 uur een
ver_ uitslaande brand uitgebro-
?r dalken Het vuur was tegen 8.30
ïder-juur ingesloten en werd in de
>ng loop van de ochtend be
ider, idwongen. In de fabriek wor-
dos- Jden diverse soorten chips ge
bakken. Daarvoor zijn grote
oorraden aardappelen en
etten aanwezig,
lang Volgens een woordvoerder
n- Injvan de regionale alarmcen-
deeltjtraie js de brand ontstaan in
ir hetjhet ketelhuis van de fabriek.
egiopolitie Noord-Hol-
het jland-noord meldt dat alle
vetenrwerknemers het bedrijf tijdig
Jord^hebben kunnen verlaten. De
olitie heeft de wegen in de
omgeving van het bedrijf af-
•sloten. De brandweer
wordt bestreden door de
[korpsen van Langedijk en
Heerhugowaard, - die groot
naterieel inzetten.
HOOGHALEN BARENDA GRUTTERINK
„Er kwam een brief uit concentratie
kamp Mauthausen, van mijn vader. Hij
schreef: Alles gaat goed en over een
poosje ben ik thuis. Korte tijd later
werd een doos bezorgd. Mijn moeder
tilde er een paar schoenen uit en kle
ren. Er kwam ook een kleiner doosje te
voorschijn. Daarin zaten as en botjes.
Mijn moeder trok zich wild aan de ha
ren en krijste tegen ons kinderen: 'Dat
is jullie vader! Dat is jullie vader!' Ik
was toen elf."
Het is maar één van de vele gruwelijke
jeugdherinneringen van de bijna 63-jari-
ge zigeuner Karl Stojka uit Wenen. Een
aantal van die jeugdherinneringen heeft
hij uitgebeeld, met olieverf, in felle kleu
ren. „Zigeuners leven in een kleurenwe-
reld. Mijn moeder droeg een rode
hoofddoek, een blauwe bloes, een groe
ne rok." De schilderijen, stuk voor stuk
van een ijzingwekkende zeggingskracht,
zijn tot 30 mei te zien in Herinnerings
centrum Westerbork in Hooghalen.
Het centrum wil hiermee herdenken dat
op 19 mei 1944 het enige Nederlandse
zigeunertransport plaatshad: 245 men
sen werden afgevoerd. Het is nog altijd
onduidelijk hoeveel zigeuners in de oor
log zijn omgekomen. De schattingen va
riëren van 200.000 tot een miljoen do
den.
De tentoonstelling van Stojka heet Ein
Kind in Birkenau. In dat kamp, onder
deel van Auschwitz, heeft hij het groot
ste deel doorgebracht van de twee jaar
die hij opgesloten zat omdat hij een zi
geuner was.
„Ik ben in 1931 geboren, op 20 april, de
verjaardag van Hitier. Ik kwam ter we
reld in een zigeunergroep die met wa
gens rondtrok. Ik werd in een beek ge
wassen. Ik hou meer van de vrijheid dan
van wat ook."
Na de dood van zijn vader hebben Karl
en zijn vijf broertjes en zusjes nog een
tijdje vrij normaal geleefd in Wenen. Ze
hadden hun woonwagen al eerder inge
ruild voor een gebruikelijker onderdak,
want 'dat gezwerf mocht toch niet
meer. Moeder Stojka moest bedelen nu
ze weduwe was. „De mensen zei/den: je
kunt toch voedselbonnen krijgen. Op
een dag kwam ze stralend thuis met
bonnen. Groene, blauwe, rode! Maar ze
heeft ze nooit gebruikt. Ze kon niet lezen
en wist niet of er melk, brood of suiker
op stond. Ze ging weer bedelen, want ze
wilde niet toegeven dat ze analfabeet
was. Het was een prachtige vrouw. Vóór
de dood van mijn vader had ze haar tot
op haar middel. Ze was er zo trots op.
Maar toen die doos is gekomen, heeft ze
haar haar afgesneden en vermengd met
de as van mijn vader. Hij was een mooie
man om te zien, groot, en goed bekend
omdat hij zijn vak verstond. Hij was
paardenhandelaar."
Op 3 maart 1943 was Karl bij wijze van
uitzondering op school. Vier nazi's kwa
men de klas in en begonnen wat te
smoezen met de juf, Frau Fischer. „Die
zei toen: 'Karl Stojka, pak je spullen en
ga mee'. De mannen, allemaal in het
leer, brachten me naar een vrachtwagen
waar mijn moeder en de andere kinde
ren al opstonden. We werden naar het
station gebracht en in groepen van dui
zend op de trein gezet. In de trein stier
ven de zuigelingen en de oude mensen
achter elkaar. Het begon vreselijk te stin
ken. Alles was afgesloten, we konden de
lijken ook niet naar buiten gooien."
„In Auschwitz kwam ik in een barak die
in mijn kinderogen wel driehonderd ki
lometer lang leek. We moesten ons uit
kleden en onze arm ophouden. In tien
seconden werd een nummer in mijn
arm gehengst: Z 5742. Ik was maar elf,
maar ik voelde dat mijn eer was afgeno
men, dat ik alleen nog maar een num
mer was." Stojka heeft al zijn oorlogs
schilderijen niet alleen met zijn naam,
maar ook met het kampnummer onder
tekend.
Driftig, met heftige bewegingen, krast
Stojka de plattegrond van Birkenau op
een blocnote. „Zodat u een idee heeft...
Daar kwamen ze iedere dag langs lopen,
naar de gaskamers. We zaten naar ze te
kijken. Later zagen we de wolken uit de
schoorstenen. Op 2 augustus 1944 ver
dwenen er drieduizend Roma- en Sinti-
zigeuners in de gaskamers. Ze hebben
zich verzet, maar de honden scheurden
ze het vlees van de botten
Karl Stojka werd op 24 april 1945 bevrijd,
toen hij lopend naar Dachau werd ge
voerd. Ook zijn moeder en de overige
vier kinderen overleefden. Karl Stojka
heeft zijn leven na de oorlog snel opge
pakt en heeft nu nog steeds een winkel
in oriëntaalse tapijten in Wenen. Hij zegt
in het dagelijks leven in Oostenrijk nooit
hinder te ondervinden van het feit dat
hij een zigeuner is. Toch maakt hij zich
levensgrote zorgen om de toekomst, ze
ker sinds de acties tegen Turken in
Duitsland.
In zijn vrije tijd schildert hij nu alleen
nog abstracte werken. De oorlogsschil
derijen heeft hij in een bepaalde periode
gemaakt, nadat vrienden erop hadden
aangedrongen. „Daarvóór wilde ik niet
aan die periode denken. Het is voor mij
ook geen verwerkingskunst. Ik wilde
vastleggen wat ik meegemaakt heb en zo
waarschuwen. Maar nu schilder ik de
oorlog al tien jaar niet meer. Ik moet er
niet meer aan denken. Met iedere streek
zat ik weer in Auschwitz, met iedere
streek."
ES VOLKOREN ONTBIJT-OF
KANDUK0EK
400 gram
ORiNOKO
CH0C0LADECREME
pol 350 5
vanT
155 SCHARREL
EIEREN
doos 10 stuks
vaiiJSSC
HALFVOLLE MELK
literpak
911
NIET VOOR HANDELAREN!
k de dichtstbi|*i|nde J
!1 54-83333 l^rnUfllJ
