Gigantisch goochelen met getallen de pap' Brillen van Elton John in de etalage 'Branden zijn de krenten in Het gaat flink in cijfers lopen Waar is mijn fiets of ben ik gek geworden? Het Gesprek van de Dag VRIJDAG 8 APRIL 1994 De landelijke operatie om eind 1995 tot een tien-cijferig telefoonnet te komen, kost handenvol geld. De PIT zelf moet 100 miljoen gulden in vesteren om de plannen te volvoeren. Maar daar zal het niet bij blijven. Grote bedrij ven en instanties dienen eveneens flink in de buidel te Intemetelefooncentrales, databanken, randappara tuur, alles moet aangepast worden. Briefpapier, visite kaartjes, reclame-uitingen, belettering e.d. kunnen na 10 oktober 1995 zo in de prul lenbak. Het telefoonnummer daarop klopt dan immers niet meer. Wat dat allemaal gaat kosten, is nog niet be kend. Bij de PTT althans tast men in het duister. Bedrijven en instanties in Den Haag, Rotterdam, Am sterdam en Almere ontsprin gen deze de dans. In die ste den verandert aan de tele communicatie hoegenaamd niets. De telefoon. Voor de een 'n lastpost, voor de ander het eni ge contact met de buitenwe reld. Hoe het ook zij, buiten kijf staat dat het apparaat in onze samenleving een centrale plaats inneemt. In de serie 'In Gesprek' willen wij u een in druk geven van de vreugden maar ook van de droefenissen die de uitvinding van Alexan der Graham Bell ons heeft ge bracht. Over de anonieme beller, het onheilspellende gerinkel 's nachts, de tijdmelding, de 06- nummers, de autotelefoon, de zwetshoorn als geduchte con current van de brief, het socia le tarief voor ouderen, de ver nielde cel, het onthouden van nummers en nog veel, veel meer. En dat alles onder het motto: anno 1994 vullen praatjes wel degelijk gaatjes. Vandaag: de vervelende kanten van verkeerd bellen of gebeld worden. Hoe gemakkelijk gebeurt het niet: je belt een verkeerd num mer. Je schrijft het telefoon nummer onzorgvuldig over, bent gehaast en toest de ver keerde cijfercombinatie. De kleinste vergissing is al fataal. Je toetst - om wat te noemen - een 2 in plaats van een 7 en krijgt heel iemand anders aan de lijn. Iemand die heel ergens anders woont en niets met jou te maken heeft. Het is allemaal heel menselijk, het overkomt de besten. De meeste gedupeerden staan je dan ook hoffelijk te woord: „Geeft niet, hoor. U heeft gewoon het verkeerde nummer gedraaid." Maar stel nu dat je ettelijke ke ren per dag wordt opgebeld door mensen die allemaal het verkeerde nummer hebben ge draaid. Blijf je dan nog zo hoffe lijk? „Mevrouw, meneer, geeft niks hoor. U bent pas de tiende vandaag." Bij het Leidse petit-restaurant Vooraf en toe weten ze inmid dels niet anders: mensen door verwijzen naar een ander num mer. Vijf tot tien keer per dag gaat bij het petit-restaurant ten onrechte de telefoon. „We heb ben er gigantisch veel last van", klaagt de eigenaresse, Ellen Blok. „Vooral wanneer het druk is in de zaak, is het erg verve lend. Ie hebt je handen al vol aan de klanten. Dan is het soms moeilijk je geduld te bewaren." Wat is er aan de hand? De PTT heeft per abuis het nummer van Vooraf en toe in de gids afge drukt bij restaurant De Avon den. Klanten die willen reserve ren bij De Avonden, krijgen Vooraf en toe aan de lijn. Eige naresse Blok van Vooraf en toe: „Sommige mensen verstaan de naam van ons restaurant niet door de telefoon. Ze reseveren bij ons, maar gaan dan 's avonds naar De Avonden. Erg vervelend voor ons, want wij hebben een tafel voor hen vrij gehouden." De PTT heeft de restaurants een schadevergoedingaangeboden. Voor een bedrag van ongeveer 1000 gulden mogen zij adver tenties plaatsen in kranten en dagbladen om de correcte nummers bekend te maken. Dat is inmiddels gebeurd. Maar de eigenaars betwijfelen of de bekendmaking veel effect heeft. Veel meer dan wachten tot sep tember kunnen ze niet doen. Want dan komt de nieuwe tele foongids uit. En nu maar hopen dat daar de nummers correct in staan: De Avonden: (071)- 144000, Vooraf en toe: (071)- 126633. CLAZINUS VAN DE ROTTE Met de fietsen op het station in Leiden gaan vreemde dingen gebeuren. Niet alleen worden vanaf 18 april alle fietsen die fout 'geparkeerd' zijn verwij derd, ook de fietser die zijn tweewieler netjes in een fiets- klem zet kan voor verrassingen komen te staan. Wegens de combinatie van overlast door overal neerge kwakte fietsen en de werkzaam heden op het station, gaat de gemeente mobiele fietsklem- men plaatsen. Dus als de fietser hier zijn rijwiel stalt, en een dag later moeten de bouwvakkers precies op die plek aan de slag, komt er een wagen van parkeer beheer voorrijden. De fietsklem Reacties en suggesties voor "Gesprek van de Dag" Telefoon 071-356444 of Postbus 54,2300 AB te Lelden Bruikbare tips worden beloond met een cadeaubon van 25 gulden. gaat met fietsen en al op de laadbak, en wordt weer neerge zet op een plaats waar de rijwie len niet in de weg staan. Wie dus met de trein in Leiden terugkomt en merkt dat op de plaats waar zijn fiets in een rek stond ineens de graafmachines af en aan rijden, hoeft niet aan zijn verstand te gaan twijfelen. De ontgoochelde eigenaar kan beter een rondje om het station gaan lopen, en alle mobiele fietsklemmen nazoeken. Als het goed is, vindt hij het rijwiel van zelf weer terug. Als het niet goed is, dan is de fiets gewoon gestolen. Veroorzaakt dit gesleep niet een enorme chaos van zoekende rij- wielbezitters op het toch al rommelige Leidse station? „We verplaatsen de klemmen alleen als het écht nodig is, en dan nog het liefst als de rekken leeg zijn," zegt de voorlichter van de gemeentelijke dienst milieu en beheer. „We proberen de klem ook altijd zo dicht mogelijk bij de oorspronkelijke plek weer neer te zetten." Toch blijft het vreemd. Dat de fiets van de foutparkeerder ver wijderd wordt, oké. Maar dat de fietser die 's ochtends het rijwiel in een correcte stalling zet, niet de garantie heeft dat die fiets er 's avonds nog staat, nou nee. Toch vindt de heer Kuzee, chef wijkbeheer, niet dat dit impo pulaire maatregelen zijn. „U be kijkt het vanuit het standpunt van de fietser. Maar als je tegen voetgangers en winkeliers zegt dat er eindelijk iets aan de fiet- senoverlast gedaan wordt, roe pen ze: Eindelijk." De nieuwe telefoonnummers in oktober 1995 De zoektocht van technisch-rechercheur Van Hensbergen ken naar stille getuigen noemen wij dat. Je kijkt minutieus. Ligt er bijvoorbeeld nog een kaars- lont, een stukje papier, een langwerpige askegel van een si garet, of een radertje van een tijdsontsteking. Die voorwerpen kunnen toevallig zijn overgeble- Maar pratende getuigen zijn in eerste instantie nog een stuk belangrijker voorde technische- recherche. „Zijn er mensen die iets gezien hebben, dan kun je vaak me; zekerheid zeggen waar de brand is begonnen. Stel dat er een getuige is die buiten stond en die de vlammen op een bepaalde plek uit het dak zag slaan. En stel dat er een an dere getuige is die beneden in het gebouw stond en op een be paalde plek stukken plafond naar omlaag zag vallen. Ligt die ene plek recht onder die andere, dan kun je er vrij zeker van zijn dat de brand daartussenin is begonnen." Dat klinkt vrij simpel, maar in de praktijk ligt het toch een stuk moeilijker. Er komt veel meer bij kijken. „Zo zoek je naar de V-vormen die het vuur heeft achtergelaten. Vuur waaiert na melijk uit. Een zwarte kleur be tekent roet. Dat krijg je bij een temperatuur tot 250 graden. Grijs betekent dat het op die plek een stuk warmer is ge weest. Is de kleur wit, dan is dat de heetste plek geweest. Daar heeft het dan het langst ge brand. Dus daar is het vuur be gonnen." Maar dan is de technisch-re chercheur er nog niet. „Er kun nen verschillende V-vormen in een gebouw zijn", verklaart Van Hensbergen. „Van een open haard bijvoorbeeld. Die plek kun je dan naar alle waarschijn lijkheid uitsluiten. En boven dien zie je alleen V-vormen op muren van steen. Hout ver brandt helemaal. Dus bij dat materiaal let je op onder meer op de mate van verkoling. Daar naast moet je ook je neus ge bruiken. Is er bijvoorbeeld brandstof gebruikt? Dergelijke sporen zijn vaak dicht bij de grond te vinden. Vuur gaat im mers omhoog." Pas als werkelijk alles is afge brand en er zijn geen getuigen, dan staat de technisch-recher cheur met de handen in het haar. Dan is er geen oorzaak meer vast te stellen. Dan vindt hij nooit de plaats waar het vuur is begonnen, zijn ervaring en een ruim drie jaar durende op leiding ten spijt. „Maar dat we er niet achter komen is gelukkig een zeldzaamheid", zegt Van Hensbergen. „We ontdekken vrijwel altijd de plaats waar de brand begon. En wat betreft de oorzaak scoren we ook vrij re delijk. Hoewel we verschillende gradaties hanteren van 'onmo gelijk' via 'redelijk aannemelijk' tot 'met een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid Is hem de plaats en de oorzaak van de brand bekend („dat zoekwerk neemt gemiddeld zes tien tot twintig manuren in be slag"), dan worden de genomen monsters geanalyseerd in het gerechtelijk laboratorium. De technisch-rechercheurschrijft nog een rapport en dan zit zijn taak er op. De tactische-recher- che zoekt verder naar verdach ten als daar aanleiding toe is. Is dat niet frustererend voor een technisch-rechercheur: zelf wel weten dat de brand is aangesto ken, maar vervolgens moeten constateren dat anderen de ver dachte niet vinden? „Nee hoor", lacht Van Hensbergen. „Het werk op zich geeft al genoeg be vrediging. Het is als een soort verslaving. Loop ik op het strand, dan denk ik: wat een prachtige voetstappen. Ben ik op een verjaardag, dan bekijk ik de vingerafdrukken op mijn ei gen glas. En bij de Hema keer ik schoenen om en denk ik soms: hé, wat een geinig nieuw pro fiel." HERMAN JOUSTRA» Opticiën Hans van Rijswijk: „Net een kerstboom, maar dan anders." foto united photos de boer 'Dat extravagante, dat spreekt me aan Twintig jaar in het vak. En altijd een beetje anders willen zijn dan anderen. Opticiën Hans van Rijswijk uit Santpoort-Zuid en zijn vrouw Maria hebben al tijd al een aparte collectie bril len in huis gehad. Zij wilden het jubileum van hun zaak op een opvallende manier gestalte ge ven. En dat is gelukt ook. Vanaf afgelopen zaterdag prijken in de etalage aan de Bloemendaalse- straatweg vier brillen van de be kende Britse popster Elton John. „Nog nooit in Nederland vertoondzegt Van Rijswijk be slist. Don 't let the sun go down on me, Crocodile rock, I'm still standing, Goodbye yellow brick road, Blue eyes en natuurlijk Ni- kita, een optelsom van gladde hits en mooie ingetogen mu ziek. Maar die brillen. Daar werd-ie beroemd om. Mis schien zijn de brillen van Elton John wel bekender dan zijn mu ziek. De vier exemplaren in de etala ge bij Van Rijswijk 'knallen' er uit door de grootte en de kleu ren. Eén bril is zeker 30 centi meter groot. Gemaakt van de letters E-L-T-O-N met veel knipperende lampjes. Net een kerstboom, maar dan anders. „Heeft-ie geheel passend laten maken. En die droeg hij tijdens optredens. Zie je het voor je, die knipperende lichtjes? Het draadje liep waarschijnlijk ach ter zijn rug naar een batterijtje in zijn zak." Hoe kom je aan brillen van Elton john? Hans grijnst. „Een studievriend van me is directeur van Holland Optical Com pagnie, een groothandel in bril- leglazen. Hij heeft ze bij veiling huis Sotheby's in Londen op de kop getikt. Ik mocht ze voor de ze gelegenheid van hem lenen. Bij wijze van uitzondering." Van Rijswijk is een hele nacht aan het prutsen geweest om ze keurig in een vitrine van fiber glas te krijgen. De brillen zijn een vermogen waard. „Niet het materiaal hoor, maar omdat ze aan Elton hebben toebehoord. Mijn verzekeringsagent belde net. Ze willen de brillen alleen verzekeren als ik ze 's avonds mee naar huis neem." Van Rijswijk is overigens geen fan van de Britse popster. „Ik ben brillenfanaat. Dat extrava gante, dat spreekt me aan. Kijk maar naar de collectie in onze winkel. Ik ben altijd op zoek naar iets speciaals. Ik wil niet opgaan in de massa. Het gaat om de krenten in de pap." De brillenmode is overigens niet zo gevoelig en wisselend als die van kleding, maar trends zijn zeker te bespeuren. Wie kent niet het simpele zieken fondsbrilletje van John Lennon of de uitvoering van Max van der Stoel in zijn tijd als minister van Buitenlandse Zak;en. „We hebben een tijdje een Loes Haasdijk-rage gehad, een bril met zo'n groot montuur. En nu hebben we de retro-look De bril moet klein zijn, men wil het ge zicht erachter zien. Het liefst ge maakt var titanium, dat ook wordt gebruikt in de ruimte vaart. Sterk, en zo licht als een envelop." De Elton-brillen zijn nog de he le maand april in Santpoort- Zuid te zien. HEIN FLACH Het heeft tien cijfers en het gaat in op de tiende van de tiende van het volgend jaar. Vraag: wat is uw telefoonnummer op 10 oktober 1995? Het antwoord is eenvoudig als je woont in een grote stad als Leiden. Het netnummer 071 verandert niet en voor het abonneenummer komt simpel weg een 5 te staan. Een kwestie van een paar weken en je weet niet beter meer. Woon je daarentegen in een klein dorp, dan verandert er veel. Wat heet, dan kan gerust gesproken worden van een cul tuurschok op draadloos gebied. Neem Zoeterwoude. Niet alleen verdwijnt het kengetal 01715 en wordt dat 071. Maar bovendien dient de abonnee voor zijn vier bestaande nummers het getal 580 te zetten om ook aan die landelijke norm van tien cijfers te komen. Na jaren het i van de buurvrouw van de o1 kant 'blind' te hebben inge toetst, zal dat wel e worden aan 't Watertje in Zoe terwoude. Operatie „Vandaar ook", zegt voorlicht ster Annet van de Wetering van PTT Telecom, „dat we deze gi gantische operatie, die vooral ten grondslag ligt aan ruimtege brek, anderhalfjaar vantevoren zijn aangevangen. Elke abon nee, en we hebben er 7,5 mil joen, ontvangt tussen nu en twee maanden een folder met informatie en het eigen, nieu we, telefoonnummer. Kan die er vast op inspelen." Belangrijkste wijzigingen in de hele opzet van de PTT zijn het terugbrengen van het aantal kengetallen in Nederland en de gelijkschakeling naar tien cij fers. Momenteel beschikken 1046 gemeenten over een eigen kengetal, straks zijn dat er nog Voor de regio Leiden betekent dat in concreto dat er nog slechts drie kengetallen over blijven. Leiden en directe omge ving houdt of krijgt 071, voorde Bollensteek wordt het 0252 en de plaatsen in de Rijnstreek rond Alphen zijn te bereiken onder het kengetal 0172. Wasse naar gaat verder door het leven onder de noemer van Den Haag (070). Leiden en omgeving Maar daar komt natuurlijk nog wat bij. Eén, twee of drie getal len vóór het abonneenummer om dus aan die tien cijfers in to taal te komen. Dat is afhankelijk van de grootte van de gemeen te. In Leiden komt er simpelweg een 5 voor het eigen nummer. Voor de abonnees in Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg vervalt 01718. Wordt 071. Voor het ei gen abonneenummer komt dan het getal 40. Voorbeeld: het ge meentehuis van Katwijk is nu nog 01718-50505. In oktober van het volgend jaar is dat: 071- 4050505. Noordwijk wordt eveneens 071. Voor het eigen nummer komt het getal 36. Warmond 071-30 enz, Roelofarendsveen/Nieuwe Wetering/Oude Wetering 071 - 33 enz., Koudekerk/Hazerswou- de 071-34 enz. Kleine dorpen als Rijpwetering/Hoogmade en Zoeterwoude krijgen er zelfs drie getallen erbij. Rijpwetering- /Hoogmade wordt 071-501 en het abonneenummer en Zoe terwoude krijgt 071-580 plus het eigen nummer. Ook hier een voorbeeld. Het gemeentehuis van het dorp heeft nu 01715- Bollenstreek In de Bollenstreek verdwijnen de kengetallen 02520 tot en met 02526. Wordt overal 0252. Be staat al uit vier cijfers en derhal ve komt er voor het abonneen ummer in de meeste gevallen maar één cijfer. Is 10 in totaal. Voor Lisse komt er een 4 voor. Draai weer het stadhuis van die gemeente. Dat is nu 02521- 33222. Maar wordt straks 0252- 433222. Hillegom/De Zilk verandert in 0252-5 en het eigen nummer. Sassenheim en Voorhout krij gen 0252-2 plus het eigen num mer. Noordwijkerhout 252-3 plus nummer en alleen De Kaag krijgt er als kleine gemeente 2 nummers bij. Dus 0252-54 en het eigen huisnummer. Alphen Alphen aan de Rijn heeft het kengetal 01720. Bestaat in okto ber 1995 ook niet meer. Net als de dorpen rondom deze groei kern wordt het algemene ken getal 0172. Alphen aan de Rijn zelf krijgt dan nog een 4 voor zijn abonneennummers. Het te lefoonnummer van het stadhuis is nu 01720-81911. Eind 1995 wordt dat 0172-481911 Rijnsaterwoude verandert in 0172-50 plus het eigen aanslui tingsnummer. Bij Ter Aar komt het getal 60 voor het eigen nummer, bij Nieuwkoop/Aarlanderveeneen 5, bij Hazerswoude Dorp de cij fers 58, bij Noorden 40 en bij Woubrugge 51. Uiteraard alle maal onder de noemer 0172. Jan van Hensbergen en de tastbare oorzaak van een brand: een gesmolten strijkbout. Het apparaat smolt omdat de hitte niet meer werd afgevoerd. Normaal heeft een strijkijzer daarvoor een ingebouwde beveili ging- foto holvast/mark Brandweerlieden werken in het volle licht, in de gloed van een vuurzee, ten overstaan van vele nieuwsgierigen. Technisch-re- chercheurs werken in de scha duw, als de brand is geblust, en het publiek naar huis is gegaan. Zij proberen het mysterie te ontrafelen: waar is de brand be gonnen en hoe is de brand ont staan? Geen onbelangrijke op dracht. „Wij zijn er voor de we- tenschappelijkebewijsvoering", zegt Jan van Hensbergen, de 46- jarige ervaren technisch-recher cheur van het politiekorps Hol lands Midden. „Bij branden, in braken en niet-natuurlijke do den." Van Hensbergen, reeds sinds 1979 in dienst van de politie, en alle andere technisch-recher cheurs hebben het dus de afge lopen week erg druk gehad. Met de branden bij Bakker in Lisse en het AZL in Leiden. „Tsja, dat kun je wel zeggen", beaamt hij. Met een brede lach op zijn ge zicht. „Want erg is het niet. Het is echt schitterend werk. Hart stikke moeilijk maar interes sant. Branden zijn voor ons de krenten in de pap." Wat niet wil zeggen dat Van Hensbergen staat te juichen als er weer eens een gebouw in lichterlaaie staat. Nee, het in-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 19