Moordpartijen in noorden Bosnië wig Buitenland Eerste troepen in Natal en KwaZulu Griekse regering wil ex-koning het staatsburgerschap ontnemen Verbijsterd Parijs neemt de schade op Ecuador verzet zich Kruisweg volbracht Fini vindt Mussolini beter dan Berlusconi Kolonisten niet weg uit Hebron tegen akkoord EU en vier bananenproducenten Belgische collaborateur en fascist Léon Degrelle overleden ZATERDAG 2 APRIL 1994 Doodstraf voor 33 fundamentalisten algiers Een speciale anti-terreur rechtbank in Algiers heeft 33 islamitische fundamentalisten ter dood veroordeeld het me rendeel bij verstek. Sinds januari waren er geen doodstraffen meer uitgesproken in Algerije. Dat was kennelijk met de bedoe ling de regering de kans te geven een basis te leggen voor een nationale verzoeningsconfernetie, die echter hopeloos mislukte. Moldova schort taalwet op chisinau Het parlement van Moldova heeft gisteren een taalwet uit 1989 opgeschort die alle niet-Roemeenstaligen voor hogere functies verplichtte tot een taaltest in het Roemeens. De taalwet was een van de oorzaken van bloedige botsingen tussen de etni sche Roemenen (die 65 procent van de bevolking uitmaken) en de minderheid van 1,5 miljoen Russisch sprekenden. Russische grenswacht gedood moskou Bij een schermutseling bij de grens tussen Esüand en Rusland nabij Pskov is gisteren een Russische grenswacht ge dood en zijn twee andere grenswachten gewond geraakt. De ple gers Vein de aanslag vermoedelijk etnische Russen vlucht ten naar Estland. Rusland heeft de hulp van Estland ingeroepen bij de opsporing vai Forse groei werkgelegenheid VS Washington Het aantal arbeidsplaatsen in de Verenigde Staten, de landbouw niet meegerekend, is vorige maand gestegen met maar liefst 456.000. Het is de sterkste groei van de werkgelegen heid sinds oktober 1987. Economen hadden in doorsnee een stijging verwacht met ongeveer 250.000 banen. Het spectaculai re cijfer is voor een belangrijk deël toe te schrijven aan een her stel in alle belangrijke bedrijfstakken van de gevolgen van het strenge winterweer in januari en februari. Chinese dissident Wei weer opgepakt peking Wei Jingsheng, de bekendste dissident van China, is gis teren opnieuw gearresteerd. Medewerkers zeiden dat Wei (41) was opgepakt toen hij van een stad in de buurt van Peking wilde terugkeren naar de Chinese hoofdstad. Wei heeft nog maar net een gevangenisstraf van vijftien jaar wegens 'contrarevolutio naire' activiteiten vrijwel volledig uitgezeten. Levenslang voor onthoofden rivaal hanau Een in Duitsland gelegerde Amerikaanse soldaat die vo rig jaar zijn rivaal onthoofdde, moet voor die moord levenslang de cel in. De onderofficier had vorig jaar december zijn mede dinger onthoofd, toen die met de vrouw van de dader aan het bellen was. Hij nam het hoofd mee naar het ziekenhuis waarin zijn echtgenote was opgenomen wegens een zwangerschap, en plaatste het hoofd op het nachtkastje. Hongarije vraagt lidmaatschap EU athene Hongarije heeft gisteren als eerste Oosteuropese staat het lidmaatschap aangevraagd van de Europese Unie. De aan vraag werd in Athene door de Hongaarse minister Jeszensky (buitenlandse zaken) overhandigd aan de Griekse voorzitter van de Unie. Steekpenningen voor minister Tokyo» Een voormalig Japanse minister is in staat van beschul diging gesteld wegens het aannemen van steekpenningen. Het openbaar ministerie in Tokyo heeft dat gisteren bekendgemaakt. Ex-minister Kishiro Nakamura zou circa 190.000 gulden hebben aangenomen van de bouwonderneming Shinji Kiyoyama, in ruil voor het geven van bouwopdrachten. Nakamura is de eerste na tionale politicus en volksvertegenwoordiger die iq verband met deze zaak is gearresteerd. Craxi wordt gedagvaard rome» Het Italiaanse Openbaar Ministerie heeft gisteren de dagvaarding geeïst van ex-premier Craxi, de uitvoerende direc teur van Fiat, Cesare Romiti, en 59 anderen wegens het aane- men van een totaal van ruim 110 miljoen gulden aan smeergel den voor de bouw van de metro in Rome. Evacuatie overwogen van niet-Serviërs De Verenigde Naties en het Internationale Rode Kruis hebben Bosnische Serviërs beschuldigd van de moord op zeventien moslims en twee Kroaten. Autoriteiten van de hulpverlening overwegen een massale evacuatie van niet-Servische burgers uit Noord-Bosnië. ZAGREB-SARAJEVO Rtr-AFP-DPAmoorden. De slachtoffers vielen de afgelo pen drie dagen in de regio Prije- De moordpartijen zouden wraakactie zijn geweest de dood van zes plaatselij- dor niet ver van Banja Luka ke politieagenten. Zij waar Serviërs twintig huizen omgekomen bij gevechten el- met brandbommen bestookten. Plaatselijke vertegenwoordigers van de moslimorganisatie Mer- hamet rapporteerden dat aan het VN-Hoge Commissariaat voor Vluchtelingen. VN-functionarissen overtuig den zich gisteren zelf van de si tuatie ter plekke. „Sommige ou deren zijn levend verbrand toen hun huizen in vlammen opgin gen", aldus een VN-woordvoer- der. Hulporganisaties hebben inmiddels bij Radovan Karad zic, de leider van de Bosnische Serviërs, geprotesteerd tegen de ders in Bosnië, meende de VN- zegsman. Het Rode Kruis over weegt een massa-evacuatie van duizenden moslims en Kroaten uit Prijedor. Sinds het begin van de oorlog en de Servische bezetting is de stad het toneel geweest van de meest drastische etnische zui veringen. De VN-organisatie voor de vluchtelingen Unhcr meent dat de zuiveringen zijn opgevoerd om op die manier huizen te verkrijgen voor Servi sche vluchtelingen. In weerwil van diverse vre desakkoorden kondigden de Bosnische Serviërs gisteren nieuwe offensieven aan. De moslim-enclave Gorazde lag de hele dag al zwaar onder vuur. De Bosnische radio meldde dat bij Servische bombardementen vijftien doden vielen en bijna honderd mensen gewond raak- De VN-vredesmacht is van plan achthonderd Oekraïnse blauwhelmen te stationeren in Gorazde. De Oekraïense troe pen zullen vermoedelijk half april naar de enclave afreizen als zij in Bosnië-Hercegovina zijn aangekomen. Het opnieuw toenemende ge weld lijkt een antwoord van de Bosnische Serviërs op de vre desakkoorden, die hen hebben geïsoleerd. De Kroaten in Bos nië hebben toenadering ge zocht tot de moslims, terwijl Kroatië zelf een wapenstilstand sloot met de Servische minder heid in de Krajina. DURBAN-JOHANNESBURG GPD-Rtr-DPA De eerste troepen zijn gisteren aangekomen in de Zuidafrikaanse provincie Natal en het 'thuisland' KwaZulu. Ze moeten toezien op de naleving van de noodtoestand die donderdag door president De Klerk is afgekondigd. Inkatha-leiders hebben gedreigd met verzet tegen de noodtoestand, maar gisteren was het op de meeste plaatsen rustig in de de door politiek geweld geteisterde provincie. De Klerk hoopt dat door het sturen van een groot aantal extra troepen ook in Natal de eerste algemene verkiezingen in Zuid-Afrika eind april kunnen doorgaan. De politie en het leger hebben verstrekkende bevoegdheden gekregen om de or de te herstellen. Ondanks de noodtoestand blij ven politieke activiteiten toegestaan, beklem toonde de president. De Griekse socialistische rege ring wil ex-koning Constantijn zijn resterende onroerend goed in Griekenland en zijn paspoort ontnemen. Constantijn woont in Groot-Brittannië. Het wets ontwerp van minister van fi nanciën Papadopoulos voorziet in het schrappen van een ak koord van de ex-koning met de vroegere conservatieve regering. Door die overeenkomst kon Constantijn een zomerpaleis op Corfu en ander onroerend goed houden. De minister wil ook alle pas poorten en andere reisdocu menten intrekken die in het verleden aan de koning en zijn gezin werden gegeven. Dit, om dat, naar hij zegt, 'zij nooit de Griekse nationaliteit kregen'. „Mijn wetsvoorstel herstelt de institutionele wet en de histori sche herinnering en doet recht aan de democratische gevoelig heid van het Griekse volk." Volgens premier Papandreou werd het besluit ingegeven door de tournee die de koninklijke familie augustus vorig jaar door Griekenland maakte. De pers deed uitgebreid verslag van de reis van de ex-monarch en hij werd op emotionele wijze ver welkomd door een aantal mo narchisten. Volgens de huidige Griekse regering handelde de ex-koning in strijd met de grondwet. „Als hij de grondwet respecteert en zich niet meer in het avontuur stort kan hij mis schien zijn paspoort houden", zei Papandreou. Constantijn is in 1967 in bal lingschap gegaan kort nadat De Griekse koning Constantijn met zijn gezin in 1966. Een jaar later moest de koninklijke familie Griekenland verlaten. archieffoto ap een militaire junta in Grieken land de macht overnam. Via een referendum in 1974 werd de monarchie afgeschaft. De ex- koning woont met zijn Deense echtgenote Anne-Marie en hun vijf kinderen in Londen, maar de familie heeft nog steeds de Griekse nationaliteit en Griekse paspoorten. De Parijse politie is er gisteren van beschuldigd honderden rel schoppers hun gang te hebben laten gaan. Zij trokken donder dag een spoor van vernielingen door de Franse hoofdstad. Mi nister Pasqua (binnenlandse za ken) waarschuwde dat de rege ring een chaos niet zal tolereren en gebruikte de beladen term 'gepeupel' (chienlit), waarmee president De Gaulle in 1968 de monstranten omschreef. Bij de rellen zijn volgens een politiewoordvoerster 324 beto gers gearresteerd en raakten 120 politiemannen gewond. De ar restanten worden beschuldigd van vernielingen van openbare eigendommen, diefstal en ille gaal wapenbezit. De rellen van donderdag behoren tot de ge welddadigste sinds de studen tenopstand van mei 1968. Veel relschoppers hadden niets te maken met de demon stratie van 25.000 scholieren en studenten die hun overwinding vierden op de regering-Bal - ladur. Die heeft woensdag na 35 dagen van protesten een om streden wet over verlaging van het minimum-jeugdloon inge trokken. De demonstratie liep uit de hand toen demonstran-. ten winkels en auto's verniel den. De politie trad volgens de woordvoerster niet eerder op om te voorkomen dat de vele duizenden vreedzame betogers verwondingen zouden oplopen. Maar woedende winkeliers en inwoners zeiden dat de politie veel te laat ingreep of helemaal niet. „Mijn motorfiets werd in brand gestoken en mijn auto vernield.... De politie stond 50 meter verderop en stak geen vinger uit", klaagde een inwo ner voor de radiozender France- Info. „Alle ruiten zijn ingegooid. Ze gooiden met straattegels. Ik ben woedend dat ik de hele tijd geen enkele politieman zag", zei een winkelier. De Parijse politie trad vorige week vrijdag bij een betoging nog zo hard op dat Stephane Folcher, een functionaris van de politievakbond, woensdag af trad en sprak van een 'horde wilde beesten'. Maar de r instructies van 1 van binnenlandse zaken lijken nu het tegenovergestelde te hebben veroorzaakt. De politiewoordvoerster zei dat vandalen zich in de menigte hadden verborgen en dat 'ingrijpen tot onschuldige slachtoffers had geleid'. Pasqua sprak zich in dezelfde bewoor dingen uit en zei dat bij politie- ingrijpen 'wij nu niet zouden treuren over gebroken winkel ruiten maar mogelijk over do den'. quito ips I Ecuador, 's werelds grootste ba- I nanenproducent heeft het jong- 1 ste akkoord tussen de Europese Unie en vier bananenproducen ten afgewezen. Quito noemt het akkoord 'verward en onrecht- vaardig'. Guatemala had zich er al eerder tegen gekeerd. Volgen- Pl de week bespreekt Ecuador met in Guatemala, Panama, Honduras en Mexico een gezamenlijke strategie om de EU aan te kla gen bij het Algemene Akkoord inzake Handel en Tarieven (GATT). Ook zal Ecuador de steun vra gen van Europese landen die te gen het bereikte EU-akkoord zijn, met name Nederland en Duitsland. Brussel wilde met de overeenkomst juist zorgen dat de bananenproducenten hun klacht bij het GATT zouden in trekken. Leider Italiaanse neofascisten prijst Duce gelopen tijd juist ingespannen om gematigd over te komen en probeerde zijn basis te verbre den. Berlusconi voert ondertussen intensief overleg met zijn twee partners; de Nationale Alliantie van Fini en de Lega Nord van Umberto Bossi. De besprekin gen van gisteren leverden ech ter nog geen resultaat op. JERUZALEM AD BLOEMENDAAL CORRESPONDENT De Israëlische regering heeft op dit moment geen plannen voor de verwijdering van kolonisten uit het centrum van Hebron. Premier Rabin heeft dat giste ren verteld aan leiders van de rechtse oppositie. Hij beloofde ook dat andere Israëlische ne derzettingen in de bezette ge bieden ongemoeid zullen wor den gelaten. De oppositieleiders hadden voor het eerst sinds vele maan den een ontmoeting met de premier. Ze protesteerden tegen het eerder deze week in Cairo bereikte akkoord, dat onder meer voorziet in de stationering van 160 Noorse, Deense en Ita liaanse waarnemers in Hebron. Volgens de oppositie schept de komst van het internationale waarnemerskorps een gevaarlijk precedent, omdat Israël zich al tijd tegen internationale aanwe zigheid in de bezette gebieden heeft uitgesproken. De militante moslim-groepering Islamitische Jihad in Palestina heeft gisteren gedreigd de waarnemers te do den. De Palestijnen werden ge waarschuwd om niet deel te ne men aan de Palestijnse politic macht die volgende week wordt geïnstalleerd in de Gazastrook en Jericho. Daar zullen minstens 8.500 Palestijnse politieagenten wor den gestationeerd. Dat heeft PLO-onderhandelingschef Shaath gezegd. Hij zei dat de PLO 10.000 agenten heeft voor gesteld, terwijl Israël niet verder wil gaan dan 8.500. PLO-bron- nen in Tunis meldden dat Yas ser Arafat met Israel is overeen gekomen dat het zelfbestuur in de Gazastrook en in Jericho voor het einde van de maand aan de Palestijnen wordt over handigd. Rabin zegde ook toe dat de ruim 400 kolonisten die op drie plaatsen in het centrum van Hebron van wonen, niet zullen worden geconcentreerd in één woongebied. De legerleiding zou zo n verhuizing graag zien, omdat de beveiliging van de ko lonistengemeenschap op dit moment een groot probleem vormt. In Hebron zijn 1500 mi litairen op de been om de paar honderd kolonisten te best her De Ecuadoraanse minister Gonzalez (landbouw) eiste de onmiddellijke opschorting van akkoord dat 'tegen de geest van de vrije handel indruist'. Vol gens de eerder deze week be reikte overeenkomst zal het hui dige importquotum voor de zo genaamde 'dollarbananen' met ingang van oktover worden ver hoogd van 2 miljoen ton naar 2,1 miljoen ton. Voor 1995 heeft de EU met Costa Rica, Colombia, Nicara gua en Venezuela een quotum van 2,2 miljoen ton afgespro ken. Verder, gaat het importta rief omlaag van 100 naar 75 ecu (175 gulden) per ton. Voor de bananenlanden die het akkoord niet hebben onder tekend zoals Ecuador. Guate mala, Panama en Honduras blijft een aandeel over van 46,3 procent van het totaal. Ecuador zal nu nog 500.000 ton bananen aan Europa kunnen verkopen, de helft van wat het in 1993 kon afzetten. De vier landen die met EG de gewraakte overeenkomst sloten lieten in ruil voor de Europese concessie de aanklacht vallen die ze tegen de EU bij de GATT over de bananenhandel hadden ingediend. Belangrijkste argu ment was dat de Unie de im port van zogenoemde 'dollarba nanen' discrimineerde ten op zichte van de import van bana nen uit de zogenaamde ACP- landen ontwikkelingslanden uit Afrika, het Caribisch gebied en de Stille Zuidzee. EU-landen als Groot-Brittan nië en Frankrijk willen die markten beschermen tegen de goedkopere en kwalitatief bete re 'dollarbananen'. „De han delsoorlog tegen Europa duurt voort", zei de Gonzalez, die het akkoord als een oorlogsverkla ring van de EU beschouwde. Ecuador heeft aangekondigd al les in het werk te stellen om de definitieve ondertekening van het akkoord te voorkomen. Ecuador wenst een invoerquo tum van 2.5 miljoen ton per jaar. Jeruzalem De traditionele processie op Goede Vrijdag door de Oude Stad van Jeruzalem is zonder incidenten verlopen. Naar schatting 15.000 pel grims herdachten op deze wijze de kruisiging van Christus. De Latijnse patriarch van Jeruzalem, Michel Sabbah, leidde de zwaar bewaakte proces sie over de Via Dolorosa, waar volgens de overlevering Christus het kruis heeft gedragen. Palestijnse christenen en pelgrims uit de hele wereld volgden hem. Na afloop van de processie bracht een jonge Palestijn (foto) twee van de in de processie meegedragen kruizen terug naar de eerste kruisstatie. foto reuter jim Hollander De leider van de Italiaanse neo fascisten, Gianfranco Fini heeft de Italianen er gisteren fijntjes aan herinnerd op wie ze bij de parlemenstverkiezingen hebben gestemd. Fini zei in een vraag gesprek met La Stampa dat de fascistische dictator Benito Mussolini 'de grootste staats man van deze eeuw' is. Fini meent dat media-magnaat Sil vio Berlusconi 'hard zal moeten fietsen' om zich de gelijke te be tonen van II Duce. De Italiaanse neofascisten staan op het punt om toe te tre den tot de Italiaanse regering, voor het eerst sinds de dood van Mussolini. Fini's partij maakt deel uit van de rechtse coalitie onder leiding van Ber lusconi, die een grote overwin ning boekte bij de verkiezingen van afgelopen zondag en maan- dag. De vergelijking tussen Musso lini, die al voor de oorlog de zij de van Hitiers nazi-Duitsland koos, en Berlusconi valt in het nadeel van de laatste uit. „Twee identieke mannen worden niet geboren in één jaar en zelfs niet in één eeuw", aldus Fini. De vlotte leider van de neofascisten Fini heeft het liever over postfascisten had zich de af- gelijke manieren met de SS sa men. Degrelle zelf werd met het Ritterkreuz onderscheiden. Rex, en dan speciaal de onderafde ling voor veiligheid en informa tie DSI, werkte ook actief met de Duitsers mee aan de klop jacht op joden, onderduikers en verzetsmensen. Berucht is de wraakactie van de DSI tegen de bevolking van Courcelles, nadat de burge meester van het nabijgelegen Charleroi door het verzet was doodgeschoten. De DSI ver moordde daarop 27 inwoners van Courcelles de meesten waren willekeurig opgepakt één voor één met een nekschot in een kelder ergens in de stad. Na de ineenstorting van het Derde Rijk vluchtte Degrelle naar Noorwegen en vervolgens naar Frankrijk, waarna hij uit eindelijk in Spanje belandde. Léon Degrelle is donderdag avond op 87-jarige leeftijd in het Zuidspaanse Malaga over leden. Degrelle, die een groot bewonderaar en naaste vriend van Adolf Hitler was, werd veertig jaar geleden in België ter dood veroordeeld. Hij was de oprichter van Rex, een Waalse fascistische partij die in de jaren dertig een electoraal succes behaalde en van het Waalse Legioen dat aan de zij de van de Duitse nazi-troepen tegen Rusland vocht. Degrelle werd op 29 december 1944 bij verstek ter dood ver oordeeld wegens collaboratie met de nazi's. Hij was inmid dels naar Spanje gevlucht, waar hij kon rekenen op de bescher ming van generaal Franco. De poging die België een jaar later ondernam om hem na een vliegtuigongeluk uit het zieken huis van San Sebastian te ont voeren, mislukte. Sinds hij in 1954 de Spaanse nationaliteit kreeg kon hij niet meer worden uitgeleverd aan België. Zolang zijn gezondheid het hem toestond, hield Degrelle in zijn huis in de buurt van Malaga bij eenkomsten met Europese ver tegenwoordigers van rechts-ex- tremistische en neo-nazistische groeperingen. „Ik ben altijd een fervent Hiüer-aanhanger ge weest en dat zal ik blijven tot de dag waarop ik sterf", zei hij in 1977 tijdens een interview. Zijn werken zijn in België verboden. De uit Bouillon afkomstige De grelle stichtte in 1936 naar Itali aanse fascistisch voorbeeld de Rex-beweging, naar Christus Rex Christus koning). De Rex-partij haalde bij de verkie zingen van 1936 in één keer 21 zetels, maar na een door De grelle uitgelokte tussentijdse verkiezing verloor de partij die zonde' en in 1939 beschikte Rex zetels weer even snel. De katho- nog maar over 4 zetels, lieke kerk bestempelde een Tijdens de Duitse bezetting stem op Degrelle als een 'dood- werkten de rexisten op alle mo- Degrelle in 1943 in het uniform van de Duitse Wehrmacht. FOTO ap

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1994 | | pagina 5