Moordpartijen in
noorden Bosnië
wig
Buitenland
Eerste troepen in Natal en KwaZulu
Griekse regering wil ex-koning
het staatsburgerschap ontnemen
Verbijsterd Parijs
neemt de schade op
Ecuador verzet zich
Kruisweg volbracht
Fini vindt Mussolini
beter dan Berlusconi
Kolonisten
niet weg
uit Hebron
tegen akkoord EU en vier bananenproducenten
Belgische collaborateur en fascist Léon Degrelle overleden
ZATERDAG 2 APRIL 1994
Doodstraf voor 33 fundamentalisten
algiers Een speciale anti-terreur rechtbank in Algiers heeft 33
islamitische fundamentalisten ter dood veroordeeld het me
rendeel bij verstek. Sinds januari waren er geen doodstraffen
meer uitgesproken in Algerije. Dat was kennelijk met de bedoe
ling de regering de kans te geven een basis te leggen voor een
nationale verzoeningsconfernetie, die echter hopeloos mislukte.
Moldova schort taalwet op
chisinau Het parlement van Moldova heeft gisteren een taalwet
uit 1989 opgeschort die alle niet-Roemeenstaligen voor hogere
functies verplichtte tot een taaltest in het Roemeens. De taalwet
was een van de oorzaken van bloedige botsingen tussen de etni
sche Roemenen (die 65 procent van de bevolking uitmaken) en
de minderheid van 1,5 miljoen Russisch sprekenden.
Russische grenswacht gedood
moskou Bij een schermutseling bij de grens tussen Esüand en
Rusland nabij Pskov is gisteren een Russische grenswacht ge
dood en zijn twee andere grenswachten gewond geraakt. De ple
gers Vein de aanslag vermoedelijk etnische Russen vlucht
ten naar Estland. Rusland heeft de hulp van Estland ingeroepen
bij de opsporing vai
Forse groei werkgelegenheid VS
Washington Het aantal arbeidsplaatsen in de Verenigde Staten,
de landbouw niet meegerekend, is vorige maand gestegen met
maar liefst 456.000. Het is de sterkste groei van de werkgelegen
heid sinds oktober 1987. Economen hadden in doorsnee een
stijging verwacht met ongeveer 250.000 banen. Het spectaculai
re cijfer is voor een belangrijk deël toe te schrijven aan een her
stel in alle belangrijke bedrijfstakken van de gevolgen van het
strenge winterweer in januari en februari.
Chinese dissident Wei weer opgepakt
peking Wei Jingsheng, de bekendste dissident van China, is gis
teren opnieuw gearresteerd. Medewerkers zeiden dat Wei (41)
was opgepakt toen hij van een stad in de buurt van Peking wilde
terugkeren naar de Chinese hoofdstad. Wei heeft nog maar net
een gevangenisstraf van vijftien jaar wegens 'contrarevolutio
naire' activiteiten vrijwel volledig uitgezeten.
Levenslang voor onthoofden rivaal
hanau Een in Duitsland gelegerde Amerikaanse soldaat die vo
rig jaar zijn rivaal onthoofdde, moet voor die moord levenslang
de cel in. De onderofficier had vorig jaar december zijn mede
dinger onthoofd, toen die met de vrouw van de dader aan het
bellen was. Hij nam het hoofd mee naar het ziekenhuis waarin
zijn echtgenote was opgenomen wegens een zwangerschap, en
plaatste het hoofd op het nachtkastje.
Hongarije vraagt lidmaatschap EU
athene Hongarije heeft gisteren als eerste Oosteuropese staat
het lidmaatschap aangevraagd van de Europese Unie. De aan
vraag werd in Athene door de Hongaarse minister Jeszensky
(buitenlandse zaken) overhandigd aan de Griekse voorzitter van
de Unie.
Steekpenningen voor minister
Tokyo» Een voormalig Japanse minister is in staat van beschul
diging gesteld wegens het aannemen van steekpenningen. Het
openbaar ministerie in Tokyo heeft dat gisteren bekendgemaakt.
Ex-minister Kishiro Nakamura zou circa 190.000 gulden hebben
aangenomen van de bouwonderneming Shinji Kiyoyama, in ruil
voor het geven van bouwopdrachten. Nakamura is de eerste na
tionale politicus en volksvertegenwoordiger die iq verband met
deze zaak is gearresteerd.
Craxi wordt gedagvaard
rome» Het Italiaanse Openbaar Ministerie heeft gisteren de
dagvaarding geeïst van ex-premier Craxi, de uitvoerende direc
teur van Fiat, Cesare Romiti, en 59 anderen wegens het aane-
men van een totaal van ruim 110 miljoen gulden aan smeergel
den voor de bouw van de metro in Rome.
Evacuatie overwogen van niet-Serviërs
De Verenigde Naties en het Internationale Rode Kruis
hebben Bosnische Serviërs beschuldigd van de moord op
zeventien moslims en twee Kroaten. Autoriteiten van de
hulpverlening overwegen een massale evacuatie van
niet-Servische burgers uit Noord-Bosnië.
ZAGREB-SARAJEVO Rtr-AFP-DPAmoorden.
De slachtoffers vielen de afgelo
pen drie dagen in de regio Prije-
De
moordpartijen zouden
wraakactie zijn geweest
de dood van zes plaatselij-
dor niet ver van Banja Luka ke politieagenten. Zij
waar Serviërs twintig huizen omgekomen bij gevechten el-
met brandbommen bestookten.
Plaatselijke vertegenwoordigers
van de moslimorganisatie Mer-
hamet rapporteerden dat aan
het VN-Hoge Commissariaat
voor Vluchtelingen.
VN-functionarissen overtuig
den zich gisteren zelf van de si
tuatie ter plekke. „Sommige ou
deren zijn levend verbrand toen
hun huizen in vlammen opgin
gen", aldus een VN-woordvoer-
der. Hulporganisaties hebben
inmiddels bij Radovan Karad
zic, de leider van de Bosnische
Serviërs, geprotesteerd tegen de
ders in Bosnië, meende de VN-
zegsman. Het Rode Kruis over
weegt een massa-evacuatie van
duizenden moslims en Kroaten
uit Prijedor.
Sinds het begin van de oorlog
en de Servische bezetting is de
stad het toneel geweest van de
meest drastische etnische zui
veringen. De VN-organisatie
voor de vluchtelingen Unhcr
meent dat de zuiveringen zijn
opgevoerd om op die manier
huizen te verkrijgen voor Servi
sche vluchtelingen.
In weerwil van diverse vre
desakkoorden kondigden de
Bosnische Serviërs gisteren
nieuwe offensieven aan. De
moslim-enclave Gorazde lag de
hele dag al zwaar onder vuur.
De Bosnische radio meldde dat
bij Servische bombardementen
vijftien doden vielen en bijna
honderd mensen gewond raak-
De VN-vredesmacht is van
plan achthonderd Oekraïnse
blauwhelmen te stationeren in
Gorazde. De Oekraïense troe
pen zullen vermoedelijk half
april naar de enclave afreizen
als zij in Bosnië-Hercegovina
zijn aangekomen.
Het opnieuw toenemende ge
weld lijkt een antwoord van de
Bosnische Serviërs op de vre
desakkoorden, die hen hebben
geïsoleerd. De Kroaten in Bos
nië hebben toenadering ge
zocht tot de moslims, terwijl
Kroatië zelf een wapenstilstand
sloot met de Servische minder
heid in de Krajina.
DURBAN-JOHANNESBURG GPD-Rtr-DPA
De eerste troepen zijn gisteren aangekomen in de
Zuidafrikaanse provincie Natal en het 'thuisland'
KwaZulu. Ze moeten toezien op de naleving van
de noodtoestand die donderdag door president
De Klerk is afgekondigd. Inkatha-leiders hebben
gedreigd met verzet tegen de noodtoestand, maar
gisteren was het op de meeste plaatsen rustig in
de de door politiek geweld geteisterde provincie.
De Klerk hoopt dat door het sturen van een
groot aantal extra troepen ook in Natal de eerste
algemene verkiezingen in Zuid-Afrika eind april
kunnen doorgaan. De politie en het leger hebben
verstrekkende bevoegdheden gekregen om de or
de te herstellen. Ondanks de noodtoestand blij
ven politieke activiteiten toegestaan, beklem
toonde de president.
De Griekse socialistische rege
ring wil ex-koning Constantijn
zijn resterende onroerend goed
in Griekenland en zijn paspoort
ontnemen. Constantijn woont
in Groot-Brittannië. Het wets
ontwerp van minister van fi
nanciën Papadopoulos voorziet
in het schrappen van een ak
koord van de ex-koning met de
vroegere conservatieve regering.
Door die overeenkomst kon
Constantijn een zomerpaleis op
Corfu en ander onroerend goed
houden.
De minister wil ook alle pas
poorten en andere reisdocu
menten intrekken die in het
verleden aan de koning en zijn
gezin werden gegeven. Dit, om
dat, naar hij zegt, 'zij nooit de
Griekse nationaliteit kregen'.
„Mijn wetsvoorstel herstelt de
institutionele wet en de histori
sche herinnering en doet recht
aan de democratische gevoelig
heid van het Griekse volk."
Volgens premier Papandreou
werd het besluit ingegeven door
de tournee die de koninklijke
familie augustus vorig jaar door
Griekenland maakte. De pers
deed uitgebreid verslag van de
reis van de ex-monarch en hij
werd op emotionele wijze ver
welkomd door een aantal mo
narchisten. Volgens de huidige
Griekse regering handelde de
ex-koning in strijd met de
grondwet. „Als hij de grondwet
respecteert en zich niet meer in
het avontuur stort kan hij mis
schien zijn paspoort houden",
zei Papandreou.
Constantijn is in 1967 in bal
lingschap gegaan kort nadat
De Griekse koning Constantijn met zijn gezin in 1966. Een jaar later
moest de koninklijke familie Griekenland verlaten. archieffoto ap
een militaire junta in Grieken
land de macht overnam. Via
een referendum in 1974 werd
de monarchie afgeschaft. De ex-
koning woont met zijn Deense
echtgenote Anne-Marie en hun
vijf kinderen in Londen, maar
de familie heeft nog steeds de
Griekse nationaliteit en Griekse
paspoorten.
De Parijse politie is er gisteren
van beschuldigd honderden rel
schoppers hun gang te hebben
laten gaan. Zij trokken donder
dag een spoor van vernielingen
door de Franse hoofdstad. Mi
nister Pasqua (binnenlandse za
ken) waarschuwde dat de rege
ring een chaos niet zal tolereren
en gebruikte de beladen term
'gepeupel' (chienlit), waarmee
president De Gaulle in 1968 de
monstranten omschreef.
Bij de rellen zijn volgens een
politiewoordvoerster 324 beto
gers gearresteerd en raakten 120
politiemannen gewond. De ar
restanten worden beschuldigd
van vernielingen van openbare
eigendommen, diefstal en ille
gaal wapenbezit. De rellen van
donderdag behoren tot de ge
welddadigste sinds de studen
tenopstand van mei 1968.
Veel relschoppers hadden
niets te maken met de demon
stratie van 25.000 scholieren en
studenten die hun overwinding
vierden op de regering-Bal -
ladur. Die heeft woensdag na 35
dagen van protesten een om
streden wet over verlaging van
het minimum-jeugdloon inge
trokken. De demonstratie liep
uit de hand toen demonstran-.
ten winkels en auto's verniel
den.
De politie trad volgens de
woordvoerster niet eerder op
om te voorkomen dat de vele
duizenden vreedzame betogers
verwondingen zouden oplopen.
Maar woedende winkeliers en
inwoners zeiden dat de politie
veel te laat ingreep of helemaal
niet. „Mijn motorfiets werd in
brand gestoken en mijn auto
vernield.... De politie stond 50
meter verderop en stak geen
vinger uit", klaagde een inwo
ner voor de radiozender France-
Info. „Alle ruiten zijn ingegooid.
Ze gooiden met straattegels. Ik
ben woedend dat ik de hele tijd
geen enkele politieman zag",
zei een winkelier.
De Parijse politie trad vorige
week vrijdag bij een betoging
nog zo hard op dat Stephane
Folcher, een functionaris van de
politievakbond, woensdag af
trad en sprak van een 'horde
wilde beesten'. Maar de r
instructies van 1
van binnenlandse zaken lijken
nu het tegenovergestelde te
hebben veroorzaakt.
De politiewoordvoerster zei
dat vandalen zich in de menigte
hadden verborgen en dat
'ingrijpen tot onschuldige
slachtoffers had geleid'. Pasqua
sprak zich in dezelfde bewoor
dingen uit en zei dat bij politie-
ingrijpen 'wij nu niet zouden
treuren over gebroken winkel
ruiten maar mogelijk over do
den'.
quito ips
I Ecuador, 's werelds grootste ba-
I nanenproducent heeft het jong-
1 ste akkoord tussen de Europese
Unie en vier bananenproducen
ten afgewezen. Quito noemt het
akkoord 'verward en onrecht-
vaardig'. Guatemala had zich er
al eerder tegen gekeerd. Volgen-
Pl de week bespreekt Ecuador met
in Guatemala, Panama, Honduras
en Mexico een gezamenlijke
strategie om de EU aan te kla
gen bij het Algemene Akkoord
inzake Handel en Tarieven
(GATT).
Ook zal Ecuador de steun vra
gen van Europese landen die te
gen het bereikte EU-akkoord
zijn, met name Nederland en
Duitsland. Brussel wilde met de
overeenkomst juist zorgen dat
de bananenproducenten hun
klacht bij het GATT zouden in
trekken.
Leider Italiaanse neofascisten prijst Duce
gelopen tijd juist ingespannen
om gematigd over te komen en
probeerde zijn basis te verbre
den.
Berlusconi voert ondertussen
intensief overleg met zijn twee
partners; de Nationale Alliantie
van Fini en de Lega Nord van
Umberto Bossi. De besprekin
gen van gisteren leverden ech
ter nog geen resultaat op.
JERUZALEM AD BLOEMENDAAL
CORRESPONDENT
De Israëlische regering heeft op
dit moment geen plannen voor
de verwijdering van kolonisten
uit het centrum van Hebron.
Premier Rabin heeft dat giste
ren verteld aan leiders van de
rechtse oppositie. Hij beloofde
ook dat andere Israëlische ne
derzettingen in de bezette ge
bieden ongemoeid zullen wor
den gelaten.
De oppositieleiders hadden
voor het eerst sinds vele maan
den een ontmoeting met de
premier. Ze protesteerden tegen
het eerder deze week in Cairo
bereikte akkoord, dat onder
meer voorziet in de stationering
van 160 Noorse, Deense en Ita
liaanse waarnemers in Hebron.
Volgens de oppositie schept
de komst van het internationale
waarnemerskorps een gevaarlijk
precedent, omdat Israël zich al
tijd tegen internationale aanwe
zigheid in de bezette gebieden
heeft uitgesproken. De militante
moslim-groepering Islamitische
Jihad in Palestina heeft gisteren
gedreigd de waarnemers te do
den. De Palestijnen werden ge
waarschuwd om niet deel te ne
men aan de Palestijnse politic
macht die volgende week wordt
geïnstalleerd in de Gazastrook
en Jericho.
Daar zullen minstens 8.500
Palestijnse politieagenten wor
den gestationeerd. Dat heeft
PLO-onderhandelingschef
Shaath gezegd. Hij zei dat de
PLO 10.000 agenten heeft voor
gesteld, terwijl Israël niet verder
wil gaan dan 8.500. PLO-bron-
nen in Tunis meldden dat Yas
ser Arafat met Israel is overeen
gekomen dat het zelfbestuur in
de Gazastrook en in Jericho
voor het einde van de maand
aan de Palestijnen wordt over
handigd.
Rabin zegde ook toe dat de
ruim 400 kolonisten die op drie
plaatsen in het centrum van
Hebron van wonen, niet zullen
worden geconcentreerd in één
woongebied. De legerleiding
zou zo n verhuizing graag zien,
omdat de beveiliging van de ko
lonistengemeenschap op dit
moment een groot probleem
vormt. In Hebron zijn 1500 mi
litairen op de been om de paar
honderd kolonisten te best her
De Ecuadoraanse minister
Gonzalez (landbouw) eiste de
onmiddellijke opschorting van
akkoord dat 'tegen de geest van
de vrije handel indruist'. Vol
gens de eerder deze week be
reikte overeenkomst zal het hui
dige importquotum voor de zo
genaamde 'dollarbananen' met
ingang van oktover worden ver
hoogd van 2 miljoen ton naar
2,1 miljoen ton.
Voor 1995 heeft de EU met
Costa Rica, Colombia, Nicara
gua en Venezuela een quotum
van 2,2 miljoen ton afgespro
ken. Verder, gaat het importta
rief omlaag van 100 naar 75 ecu
(175 gulden) per ton.
Voor de bananenlanden die
het akkoord niet hebben onder
tekend zoals Ecuador. Guate
mala, Panama en Honduras
blijft een aandeel over van 46,3
procent van het totaal. Ecuador
zal nu nog 500.000 ton bananen
aan Europa kunnen verkopen,
de helft van wat het in 1993 kon
afzetten.
De vier landen die met EG de
gewraakte overeenkomst sloten
lieten in ruil voor de Europese
concessie de aanklacht vallen
die ze tegen de EU bij de GATT
over de bananenhandel hadden
ingediend. Belangrijkste argu
ment was dat de Unie de im
port van zogenoemde 'dollarba
nanen' discrimineerde ten op
zichte van de import van bana
nen uit de zogenaamde ACP-
landen ontwikkelingslanden
uit Afrika, het Caribisch gebied
en de Stille Zuidzee.
EU-landen als Groot-Brittan
nië en Frankrijk willen die
markten beschermen tegen de
goedkopere en kwalitatief bete
re 'dollarbananen'. „De han
delsoorlog tegen Europa duurt
voort", zei de Gonzalez, die het
akkoord als een oorlogsverkla
ring van de EU beschouwde.
Ecuador heeft aangekondigd al
les in het werk te stellen om de
definitieve ondertekening van
het akkoord te voorkomen.
Ecuador wenst een invoerquo
tum van 2.5 miljoen ton per
jaar.
Jeruzalem De traditionele processie op Goede Vrijdag door de Oude Stad van Jeruzalem is zonder incidenten verlopen. Naar schatting 15.000 pel
grims herdachten op deze wijze de kruisiging van Christus. De Latijnse patriarch van Jeruzalem, Michel Sabbah, leidde de zwaar bewaakte proces
sie over de Via Dolorosa, waar volgens de overlevering Christus het kruis heeft gedragen. Palestijnse christenen en pelgrims uit de hele wereld
volgden hem. Na afloop van de processie bracht een jonge Palestijn (foto) twee van de in de processie meegedragen kruizen terug naar de eerste
kruisstatie. foto reuter jim Hollander
De leider van de Italiaanse neo
fascisten, Gianfranco Fini heeft
de Italianen er gisteren fijntjes
aan herinnerd op wie ze bij de
parlemenstverkiezingen hebben
gestemd. Fini zei in een vraag
gesprek met La Stampa dat de
fascistische dictator Benito
Mussolini 'de grootste staats
man van deze eeuw' is. Fini
meent dat media-magnaat Sil
vio Berlusconi 'hard zal moeten
fietsen' om zich de gelijke te be
tonen van II Duce.
De Italiaanse neofascisten
staan op het punt om toe te tre
den tot de Italiaanse regering,
voor het eerst sinds de dood
van Mussolini. Fini's partij
maakt deel uit van de rechtse
coalitie onder leiding van Ber
lusconi, die een grote overwin
ning boekte bij de verkiezingen
van afgelopen zondag en maan-
dag.
De vergelijking tussen Musso
lini, die al voor de oorlog de zij
de van Hitiers nazi-Duitsland
koos, en Berlusconi valt in het
nadeel van de laatste uit. „Twee
identieke mannen worden niet
geboren in één jaar en zelfs niet
in één eeuw", aldus Fini. De
vlotte leider van de neofascisten
Fini heeft het liever over
postfascisten had zich de af-
gelijke manieren met de SS sa
men. Degrelle zelf werd met het
Ritterkreuz onderscheiden. Rex,
en dan speciaal de onderafde
ling voor veiligheid en informa
tie DSI, werkte ook actief met
de Duitsers mee aan de klop
jacht op joden, onderduikers en
verzetsmensen.
Berucht is de wraakactie van de
DSI tegen de bevolking van
Courcelles, nadat de burge
meester van het nabijgelegen
Charleroi door het verzet was
doodgeschoten. De DSI ver
moordde daarop 27 inwoners
van Courcelles de meesten
waren willekeurig opgepakt
één voor één met een nekschot
in een kelder ergens in de stad.
Na de ineenstorting van het
Derde Rijk vluchtte Degrelle
naar Noorwegen en vervolgens
naar Frankrijk, waarna hij uit
eindelijk in Spanje belandde.
Léon Degrelle is donderdag
avond op 87-jarige leeftijd in
het Zuidspaanse Malaga over
leden. Degrelle, die een groot
bewonderaar en naaste vriend
van Adolf Hitler was, werd
veertig jaar geleden in België
ter dood veroordeeld. Hij was
de oprichter van Rex, een
Waalse fascistische partij die in
de jaren dertig een electoraal
succes behaalde en van het
Waalse Legioen dat aan de zij
de van de Duitse nazi-troepen
tegen Rusland vocht.
Degrelle werd op 29 december
1944 bij verstek ter dood ver
oordeeld wegens collaboratie
met de nazi's. Hij was inmid
dels naar Spanje gevlucht, waar
hij kon rekenen op de bescher
ming van generaal Franco. De
poging die België een jaar later
ondernam om hem na een
vliegtuigongeluk uit het zieken
huis van San Sebastian te ont
voeren, mislukte. Sinds hij in
1954 de Spaanse nationaliteit
kreeg kon hij niet meer worden
uitgeleverd aan België.
Zolang zijn gezondheid het hem
toestond, hield Degrelle in zijn
huis in de buurt van Malaga bij
eenkomsten met Europese ver
tegenwoordigers van rechts-ex-
tremistische en neo-nazistische
groeperingen. „Ik ben altijd een
fervent Hiüer-aanhanger ge
weest en dat zal ik blijven tot de
dag waarop ik sterf", zei hij in
1977 tijdens een interview. Zijn
werken zijn in België verboden.
De uit Bouillon afkomstige De
grelle stichtte in 1936 naar Itali
aanse fascistisch voorbeeld de
Rex-beweging, naar Christus
Rex Christus koning). De
Rex-partij haalde bij de verkie
zingen van 1936 in één keer 21
zetels, maar na een door De
grelle uitgelokte tussentijdse
verkiezing verloor de partij die zonde' en in 1939 beschikte Rex
zetels weer even snel. De katho- nog maar over 4 zetels,
lieke kerk bestempelde een Tijdens de Duitse bezetting
stem op Degrelle als een 'dood- werkten de rexisten op alle mo-
Degrelle in 1943 in het uniform
van de Duitse Wehrmacht.
FOTO ap