'Ik heb mijn leven lang!
te weinig gedelegeerd'j
Rtv show
'Je mag op je bek gaan, maar niet te vaak natuurlijk'
Jacinta's magische kunst: van alles vanuit het vanzelf
K>S°e?3
WOENSDAG 30 MAART 1994
Club Veronica, leerschool voor aankomende programmamakers
Het liefst zouden ze alleen
rampstamp-items maken. Snel,
hard en op muziek gemonteerd.
Maar de eindredacteur van
Club Veronica TV,. Guido van
der Kraan (26), vindt dat zijn
programma wel ergens over
moet gaan. „Toch liggen de cri
teria niet hoog. En is het een
keer niet scherp of rommelig,
dan kan dat, dat is Club."
Veronica begon tien jaar gele
den met speciale opleidingen
voor middelbare scholieren.
Hans Emans, hoofd informatie
ve programma's van Veronica:
,,We richten ons niet alleen op
jongeren, we laten ze ook actief
deelnemen. Want zij zijn dege
nen die de jeugd het best ken-
De Veronica-jongeren maken
wekelijks een radio-uitzending
Club Veronica Trend, vrijdag op
Radio 2. 19.04 uur) en een tele
visie-uitzending Club Veronica
7V, dinsdag op Nederland 2,
16.50 uur). En sinds kort schrij
ven vier scholieren in de Club
krant.
Bezeten
Sipke-Jan (17) i
Een team van Club Veronica druk ii
ge programmamakers. Hij is be
zeten van televisie maken:
„Club geeft je de kans het vak te
leren Ie mag hier op je bek
gaan, maar niet te vaak natuur
lijk."
Ook al wijzen er bij Veronica
met nadruk op dat er thans niet
naar discjockey's of presentato
ren wordt gezocht, het werken
hij radio of televisie spreekt veel
jongeren tot de verbeelding.
Jaarlijks melden zich duizenden
scholieren aan voor de oplei
ding. Na strenge selecties blij
ven er twintig jongeren over. Zij
maken een week lang program
ma's, waarbij ze afwisselend
verantwoordelijk zijn voor de
techniek (geluid, montage en
camera) en het inhoudelijke ge
deelte. „Na zo n week opleiding
tot een soort all round-televisie
maker. leveren we ze dood af.
Wat glom en blonk is dan wel
verdwenen. Wat telt, is de pas
sie om door te gaan," vertelt
Van der Kraan.
Elk moment dat zij zich niet
met school bezig houden, wordt
gebruikt om radio of televisie te
maken. „Club Veronica is echt
verslavendweet Sipke-Jan uit
ervaring. Hij reist elk weekend
naar Hilversum om het vak in
de praktijk te leren.
Terwijl in de radiostudio vier
Clubkids druk in de weer zijn
met de live-uitzending van Club
Veronica Trend, vergaderen de
televisie-Ar/Ws. „Het gebeurt vaak
genoeg dat ik een onderwerp
helemaal niet zie zitten", vertelt
Van der Kraan. „Maar als ie
mand een goede opzet heeft ge
maakt roep ik wel eens: verras
me maar, doe het maar. Je moet
niet vergeten, met 26 jaar ben ik
voor hen eigenlijk al een ouwe
lui."
Zelf kwam hij negen jaar gele
den als Clubkid bij Veronica te
recht. Sindsdien is hij bij de te
levisie blijven werken. Naar
schatting meer dan dertig ex-
Clubkids vonden de afgelopen
tien jaar een baan in om
roepland.
Meer inhoud
De opzet van Club Veronica TV
is vanaf het begin van dit sei
zoen veranderd. De vaste, zes-
koppige, redactie vult het me
rendeel van de wekelijkse uit
zending. De kids in opleiding le
veren een of twee items per uit
zending. Vroeger maakten zij
één uitzending per maand. „We
zoeken naar meer inhoud",
licht Van der Kraan de nieuwe
programmaformule toe. „Het
programma loopt nu aardig,
maar we schaven het nog conti
nu bij. Ik denk dat het volgend
jaar echt staat. De film Schind-
lers List bijvoorbeeld is iets wat
leeft onder de jeugd. Volgende
week hebben we het even goed
weer over schoenen of over ver
liefdheid. Alles kan."
Hij vergelijkt het werk van de
kids met de eredivisie. „Hier
loop je met zestien jaar met een
camera van een ton op je
schouders. En het wordt nog
uitgezonden ook. Jongeren krij
gen hier den unieke kans. Zij
zijn verantwoordelijk voor het
maken van een item. Het klinkt
raar, maar ze worden eerder
volwassen. Het is hier wel ker
mis, maar geen feesttent. Er
moet ook gewerkt worden, want
het wordt wel uitgezonden."
Vorig jaar berichtte
Het Wereldje over
de allereerste expo
sitie van Jacinta Heijmans, een
nieuwe flitsende coming star in
de Nederlandse schilderkunst.
„Koop snel een I leijmans", zo
luidde toen het advies, „voor u
het weet zijn ze niet meer te be
talen."
De in Le Garage tentoonge
stelde doeken vlogen de deur
uil. En dl' nieuwe eigenaars
kunnen zich vergenoegd de
handen wrijven, want inmiddels
is Jacinta in record-tijd opge
klommen van coming star naar
het heuse stardom. Een kleurig
Heijmansje is, naast een aan
trekkelijke interieur-verfraaiing,
beslist een solide investering.
En zij, Jacinta Heijmans, wordt
veelvuldig gevraagd om zich
voor goede doelen in te zetten -
altijd een puik teken in het
kunstwereldje.
Een internationale doorbraak
lijkt nabij. Kortgeleden werd ze
uitgenodigd om te komen expo-
seren in een prijzige galerie te
Gstaad. Zo eentje waar de Gro
ten der Aarde in privé-jets naar
toe vliegen om wat uit te zoeken
voor aan de muur van hun cha
teau of het vakantie-optrekje
aan de Cote d'Azur. Kortom: Ja
cinta gaat als een speer, zoals
dat in moderne kunst-taal heet.
Hoog tijd dus voor andermaal
een tentoonstelling. In het
kunstzinnige Blaricum ditmaal,
waar de 'magische schilderijen'
van Jacinta Heijmans tot en met
27 april te zien zijn in de Lin-
nenbank Art Gallery. Panda
woonde de feestelijke opening
bij, die op speciaal verzoek van
de kunstenares verricht werd
door drs. W.P.I I. Russelman, ze
nuwarts.
Zenuwifrts? Is het zo stressen
in de kunst dat een artiest reeds
bij de eerste bemoedigende ver
koopcijfers een psychiater no
dig heeft? Neen, zo erg. is het
nog niet. Dat Heijmans Russel-
man gevraagd heeft haar nieu
we expositie te openen komt
omdat de doctorandus niet al
leen in staat is de zielen van ve
le mensen te doorgronden, hij
heeft ook verstand van schilde
rijen. Hij is mede-auteur van
het boek Naïeve Kunst en een
persoonlijke vriend van de kun
stenares, die over hem zegt: „Ik
kan waanzinnig goed met hem
praten. Je komt met hem tol
grote hoogten. Hij kan alles
meteen zien en perfect dui
den." Zo duidt Russelman Ja
cinta's doeken als „magische
kunst", omdat hij er zo veel
symbolen uit het onderbewuste
in ziet. Heijmans: „Het rare is,
ik maak die dingen, en dan zijn
die
alle
herkennen. Dat is een energie
bron. Dat is dat en dat. Tja. ik
weet het niet. Maar het schijnt
allemaal te kloppen. Ik vind het
schitterend. Heel interessant.
Maar ik ben me er niet van be
wust. Ik denk ook niet dat ik er
teveel over na moet denken."
Eye-opener
In het Blaricumse, waar zich
voor de gelegenheid een inte-
ressante mengeling heeft verza-
meld van Gooise chic en colle
ga-kunstenmakers, blijkt dat
dokter Russelmat) wél terdege
heeft nagedacht over de doeken
van Jacinta. In zijn openings
speech legt hij uitgebreid zijn
geleerde gevolgtrekkingen uit.
de toehoorders aldus een gratis
privé-college moderne kunst
gunnend. „Het gaat hier van
daag om een opening", aldus
de psychiater. „Je kunt natuur
lijk van alles openmaken. Een
kast. een kolenhok, een zolder
kamer. Maar we hebben het in
dit geval meer over een eye-ope-
Jacinta Heijmans en haar 'magische kunst'.
ner. Het gaat vandaag allemaal Alle afgebeelde dingen zijn on-
om het zien." afhankelijk van elkaar. En er zit-
Hij vertelt hoé Jacinta jaren ten elementen in uit de primi-
geleden bij hem tieve kunst. Een
kwam met een paar
van haar werken.
En zij \Toeg hem op
de man af of hij wist
wat ze voorstelden.
Neen, Russelman
had geen idee. Wat
is het? Jacinta wist
het zelf ook niet.
Het was allemaal
vanzelf'gekomen'.
Russelman: „Als
Jacinta op haar zol
deratelier voor haar
ezel staat komt alles
vanzelf. En dat is
dus surrealisme,
een element dat te
rug te vinden is in
haar werk. Er zijn
ook raakvlakken
eenmaal. Nog een
opmerkelijk feit: Ja-
vult haar doe
ken helemaal op.
Dat is geen angst
voor leegte, maar de
schoonheid van. het
volmaken."
En dan is natuurlijk
houd van de doeken
met de
kunst, die,
stelling tc
kunst, geei
Het
Wereldje
PANDA DE
L'ISLE
tegen-
sant, aldus Russel
man. Niet in de
laatste plaats omdat
die inhoud veel te
maken heeft met
zijn eigen vakge-
bied. Via Goethe.
Freud, Jung, hori
zontale en verticale
elijke preten-
perspectief.
assen, onze voorvaden
magnons, krokodillen er
nomelogie komt hij moi
i de fe-
zijn eindconclusie: „In het be
gin heb ik me afgevraagd of de
kunst van Jacinta soms schizo
ïde kunst is. Maar neen, dat is
het niet. Schizoïde kunst heeft
iets bedreigends. De kunst van
Jacinta daarentegen is lieflijk."
Terwijl de schilderes een zucht
van opluchting slaakt conclu
deert hij verder: „Dit is dus Ma
gische Kunst. Beelden uit het
onderbewustzijn. Symbolen. Er
komt seksualiteit in voor en flo
ra en fauna en monsters. Ik heb
het idee dat met name de falus-
sen en de borsten aan het uitlo
pen zijn op het moment. Het is
dan ook lente. Kortom: Het is
veelzeggende, aantrekkelijke
kunst."
Homeopathisch middel
„Wat kan die man ouwehoeren,
hè mam?" knettert opeens het
zoontje van collega-schilderes
Patty Harpenau door de aan
dachtige stilte. Ssst! Drs. Russel
man is bijna klaar. Hij heeft nog
een fraai motto, of zo u wilt
house-style bedacht voor Jacin
ta: „Van alles vanuit het van
zelf."
„Wauwie! Mooi!" roept Blari
cum enthousiast. Applaus voor
de doctorandus, applaus ook
voor Jacinta. „We willen graag
alles kopen. Kan dat?" informe
ren twee zwart wit geblokte da
mes, onder de indruk van de
zojuist genoten kunst-les. Maar
neen, dat kan niet meer. Al tij
dens het ophangen van de ex
positie werden twee werken
door een van bewondering om
vallende heer gekocht. Doch er
is nog genoeg fraais over. De
Ipecacuanha King bijvoorbeeld.
Of voor wie liever een dame bo
ven de schoorsteen heeft, de
Ipecacuanha Queen. „Hoe komt
u aan die fraaie namen, me
vrouw Heijmans?" „O. zo heet
een homeopathisch middel te
gen misselijkheid." Wat ontzet
tend magisch! Zo zien we maar
weer: toeval bestaat niet. Of
juist wel? De krachten van het
onderbewuste borrelen waar zij
niet gaan kunnen.
Cees den Daas, de vleesgeworden vertrossing, neemt afscheid—
F
Onder zijn bezielende leiding was de TROS vele jaren achtereen de best bekeke 1
omroep van Nederland. Maand na maand voerden TROS-programma's de Top-24
van programma's aan. En daar was hij trots op. Ongegeneerd trots. Kijkcijfers wareg
voor hem al heilig, lang voordat ook maar iemand daarvan in Hilversum wakker la; i
En nu, na een glanzende carrière neemt hij afscheid. Programmadirecteur Cees de 1
Daas (58), de vleesgeworden vertrossing. 5
Met pijn in het
hart neemt Cees
den Daas straks
afscheid, al zaJ hij zijn geliefde
omroep wel van adviezen blij
ven voorzien. Na 23 jaar ver
laat de programmadirecteur de
TROS in het vooruitzicht dat
hij beurtelings in Spanje en in
Nederland gaat wonen. Het
past verworven huis in Spanje
ligt op het snijvlak van drie
golfbanen, het huis in Neder
land is omringd door hoge bo-
Hij geeft onmiddellijk toe dat
de veel nederigere rol van advi
seur hem niet altijd gemakke
lijk zal vallen. „Er ontstaat nu
dus een situatie dat mensen de
dingen die ik zeg niet meer
hoeven te doen. Daar zal ik
aan moeten wennen."
Partir c',est mourir un peu.
„Dat heeft ermee te maken
dat ik van mezelf niet weet
hoe ik het ga vin
den. Meestal weet
ik dingen goed in te
schatten, maar dit
voelt heel grillig
aan. Vanoch
tend was ik heel
vrolijk. Liep ik in
de stromende regen
te fluiten. Dacht ik:
dan word ik maar
nat, kan mij 't schelen. En
dan slaat het opeens om. Zór
gen. Kijk, er zijn veel mensen
bij de TROS die ik toch in de
steek laat. Daar heb ik hartzeer
van. Dat zit me dwars. Echt. En
ik voel dat die mensen dat ook
zo voelen. Weggaan. Aan de
ene kant de opluchting, niet
wéér al die voetangels en
klemmen. Dat is lekker. Maar
anderzijds... Zullen ze wel alle
maal weten hoe het moet? Heb
ik mijn opvolger Fred Bakker
wel voldoende geïnstrueerd?
Nee dus. Maar dat ligt niet aan
Fred, dat ligt aan mij. Hij zit nu
bijna zeven maanden bij de
TROS en misschien heb ik 'm
toch te weinig... Ik hoop dat hij
me inschakelt als hij me écht
nodig heeft. Weet je, ik heb'ge-
'n hele leven lang te
Bob Bremer, plaatsvervan
gend programmadirecteur van
de TROS heeft het hem meer
dan eens ingepeperd: „Als ie
dereen naar huis gestuurd
wordt, blijf jij hier gewoon zit
ten en dan doe je het in je up
pie.."
„En inderdaad", zegt Den
Daas, „dan ga ik dat wel pro
beren. Ik ben altijd zo aange
naam verrast als er bij de TROS
mensen zijn die iets goed heb
ben, gedaan. Tegelijkertijd be
tekent het dat ik het goede al
leen maar van mezelf ver
wacht. Onzin natuur
lijk."
Ontmoeting
Ruim drieën
twintig jaar
geleden werk-
te Cees den
Daas, zoon .van
de toenmalige
AVRO-directeur
Jaap den Daas, voor de
Wereldomroep op Bonaire.
Daar ontmoette hij oud-colle
ga Pirn Reyntjes, die met de
auteur Wim Meuldijk op loca-
tiebezoek was voor een nieu
we serie van Pipo. Het was een
ontmoeting, die bepalend zou
zijn voor de verdere carrière
van Cees.
„Pim zei tegen me: ik werk
tegenwoordig bij de TROS. En
ik zei: wat is dat, joh? Waarop
hij zei: da s een nieuwe om
roep, heel interessant man.
Toen ik voor verlof terug
kwam in Nederland
heeft Landré
mij op voor
spraak van
Reyntjes ge
beld. En
Cees den Daas: „Het was een
eer om bij de TROS te werken."
foto g pd
aangenomen.
Redacteur/ver
slaggever B luidde
de titel waarmee
Den Daas zijn werk
zaamheden voor de
TROS-televisie begon.
Maar al snel werd
hem duidelijk dat het met het
opzetten van de actualiteiten
rubriek Moment, waarvoor hij
was binnengehaald, niet echt
vlotte. „Ik had toen het geluk
dat ik in aanraking kwam met
de manager van Heintje. Die
mocht van de arbeidsinspectie
niet op televisie optreden. En
die manager had een prachtige
film voor me van Heintje in
Hamburg. Tien minuten
zwart-wit. Ik ben toen naar
mijn baas Karei Prior gegaan
en zei: Karei, baanbrekend, als
we dit uitzenden. Maar Karei
zei: wat een vreselijke muziek.
Ik zei: ja, maar dat maakt niet
uit. En het werd een enorm
succes. Toen zeiden ze: goh,
die Den Daas heeft ook ver
stand van amusement. Ver
volgens heb ik Op
volle Toeren bedacht,
Op losse Groeven. Ik
zal nooit vergeten
dat Landré zei:
die shit met pe
ren, moeten we
dat echt uitzenden?
En ik zei: ja, dat kan
wel zo wezen, maar
het is toevallig wel je
publiek dat het mooi vindt.
Het bleek een gat in de markt,
zó'n succes! De hele platenin
dustrie leefde op."
En Cees den Daas werd
hoofd amusement van de
TROS. Maar niet voor lang. „Ik
werd overmoedig, had het ge
voel dat ik ook op de vrije
markt moest proberen carrière
te maken. Ik werd directeur
van EMI-Bovema. Daar kwam
ik in een platenbedrijf waar de
eerste de beste postjongen al
meer repertoirekennis had dan
ik. Ze konden me alles wijsma
ken en dat deden ze dus ook.
Toen wist ik genoeg: ik zou er
niet gelukkig worden. Het was
m'n redding dat Cees Baaij, de
directeur van de TROS, me te
rugvroeg. Ze kwamen er bij de
TROS zonder mij niet meer
uit, zei hij."
Spijtoptant Den
Daas keerde gretig
naar de TROS terug.
Als programma
leider. Hij kan
bogen op een
fonkelende lijst
amusementspro
gramma's, die onder
zijn leiding tot stand
kwamen. Hij werkte met ster
ren als André van Duin, Ron
Brandsteder, Linda de Mol. Gaf
ruim baan aan Medisch Cen
trum West. Initieerde Te Land,
ter Zee, Bananasplit, De leukste
thuis. Had (bijna) altijd een
feilloze intuïtie voor wat de
massa mooi vindt. „Ik voel dat
gewoon, ja." zegt hij. „Ik denk
dat dat ook m'n kracht is.
Soms krijg ik programmavoor-
stellen van drie regels. En dan
staat daar precies één zin in,
•ik denk: ja, dat is
goud. Zeg ik ti
zes. Die ma
valt van z'n stoe
Maar er zijn
ook, die kome
met zulke doorgeleefc
boeken. Dan zeg ik na drl2
bladzijden: ik ben nog net nii
in slaap gevallen, ga maar ee
deur verder. Dat is ook vel?
keerd, hoor. Begrijp me goe<
ik heb ook geen score van hor
derd procent."
Andere smaak
Hij wil wel toegeven dat z.ip
persoonlijke smaak op het ge
bied van radio- en televisieprc
gramma's totaal anders is da
veel van de programma's di
de TROS uitzendt. „Jaaa;
Maar dat is toch totaal oninte^
ressant. Het is juist goed dat r9
zelf een andere smaak heb, ar^
ders heb je de neiging door i
slaan. Dan krijg je Lief Leei w
achtige programma's. Nevi -
nooit. Privé houd ik altijd di;
tantie. Daar heb ik recht oj k
Met mijn afwijkende smaak v; |S
ik verder niemand lastig. Maaf
eerlijk gezegd: Radio 4 is diej
in m'n hart het liefste ondei
deel van het hele bedrijf. En In
spector Morse, ik vond hen
niet geschikt voor de TROS ei
de KRO heeft 'm aangekochte
maar het was wel m'n lieve.,
lingsserie."
Cees den Daas geeft hoog
op van de goede
sfeer die binnen het
bedrijf heerst. En in- Lul
derdaad, wie het
ouderwetse f
schoolgebouw
waarin de TROS
gehuisvest is bin- L_
nenloopt, krijgt zon
der mankeren het
gevoel bij een grote,
hechte familie terecht te zijtfa
gekomen. „De TROS is eefyn
sfeergevoelige omroep. Als
een failure is, lijdt iederee|e j
daaronder. En iedereen geniete
van het succes. Tot en met di"e
koffiejuffrouw aan toe. Dat ?rU
altijd zo geweest. Vergeet niet
de TROS was van begin af aai et
zó'n successtory. Snel grootgekir
groeid. Het was eerst
werken. Mij noemerj
ze na al die jarenwe
mister TROS, rnaaim
is dat nou zo? Ifre
heb het tij wel heér,i
erg meegehad. Mijian
opvolger Fred Bakke^
krijgt het wel effe waim
moeilijker dan ik herin
heb gehad. Ik begon met niet
en ik hoefde er alleen maa[®r
voor te zorgen dat het steedj
beter ging. Er was geen contri;
currentie en er waren slecht
twee TV-netten. Er hing eef™
geur van succes rond dezf^
tent. Sterren? Makkelijk zain
Nieuwe programmaformulesipe
Ik hoefde er niets eens achtei^r
aan, ze kwamen wel bij mij. lFrl
heb het niet moeilijk gehac^u
nee. Ik voelde me als een surfe),e
op de toppen van de golveRki-
richting strand."
In
