Badmode is pure
geniet-mode
Leven en wonen
Op de compost of
op het bord?
Geen plaats
in de herberg3
Badkleding
zorgvuldig
behandelen
DINSDAG 29 MAART 1994
TUIN
SPREEKUUR
De planten die wij geheel ten onrechte on
kruid noemen, groeien beteren sneller dan
onze cultuurplanten. Dus zijn we een zo
mer lang bezig om ruimte vrij te maken
voor de planten die van nature niet in de
zelfde grond thuis horen. Over hel alge
meen trekken of steken we onkruid uit
onkruidbestrijdingsmiddelen gebruikt im
mers geen weldenkend mens meer. Daarna
brengen we ze naar de compost of doen we
ze bij het GFI -afval zodat er weer compost
van gemaakt kan worden. Eigenlijk is er
niets in te brengen tegen deze gang van za
ken. Desondanks zou ik willen aanraden
om het 'onkruid' eens wat kritischer te be
naderen.
Veel van de planten die onder de noemer
onkruid vallen, blijken namelijk niet alleen
eetbaar, maar ook lekker en gezond te zijn.
Om te voorkomen dat degenen die niet zo
thuis zijn in de wereld van de planten zich
aan gifkikkers wagen, hier een paar voor
beelden van planten die gemakkelijk te her
ken
-ijn.
De PAARDEBLOEM (Taraxacum officinale).
Officinale vertelt ons al dat dit overal voor
komende onkruid al in de oudheid als ge
neesmiddel werd gebruikt. Bovendien is het
blad van de paardebloem met de licht bitte
re smaak, heel lekker in salades, mits men
het kleingesneden toevoegt. Liefst jonge
blaadjes, die smaken het best. De bekende
molsla is niets anders dan het blad van ge
bleekte paardebloemen. Men kan ook thee
zetten van paardebloem. Hiervoor wordt
anderhalve theelepel fijngesneden kruid (de
wortel mag er ook bij, de bloemstengel niet)
overgoten met een kwart liter koud water.
Samen aan de kook brengen, een minuut
koken, tien minuten trekken zeven en drin
ken. Deze thee werkt gunstig op nieren en
lever en is ook goed voor hen die last heb
ben van reumatische kwalen. Nadelige bij
werkingen zijn niet bekend. Alleen is het af
te raden om kleine kinderen teveel blaadjes
van paardebloemen te laten eten. MADE-
LIEP' (Bellis perennis). Er zal wel niemand
zijn die dit kleine zachtmoedige bloemetje
niet kent. Te weinig is bekend dat men de
verse groene blaadjes met succes fijnge
knipt in soep, saus en salade kan gebruiken.
Ze geven er een fris groene smaak aan. De
bloempjes staan eigenwijs als versiering op
de sla.
Bovendien kan men ook thee maken van
het hele kruid (bloem en blad). Twee thee
lepels fijngesneden kruid overgieten met
een kwart liter kokend water, een kwartier
laten trekken en twee maal der dag een
kopje werkt bloedzuiverend en is goed bij
algemene vermoeidheid. Bijwerkingen in
negatieve zin zijn er niet. HERDERSTASJE
(Capsella bursa-pastoris). Dit lieflijke kleine
onkruid heeft zijn naam te danken aan de
vorm van de piepkleine vruchten die lijken
op de tassen zoals deze in vroeger eeuwen^
door geestelijken werden gebruikt. Her
derstasje bloeit het hele jaar en komt dus
veel en vaak voor op plaatsen waar we het
liever kwijt zijn. Dus plukken we het en voe
gen het zeer fijngesneden toe aan stamp
pot, soep of sla. We kunnen er ook thee van
maken. Hiervoor twee theelepels kruid met
een kwart liter kokend water overgieten,
tien minuten trekken, zeven en twee kopjes
per dag drinken. Deze thee werkt gunstig
bij lever- en galklachten en kan ook als
spoelmiddel gebruikt worden bij keelaan
doeningen. Omdat er geen schadelijke bij
werkingen bekend zijn. kan men ook dit
kruid onbezwaard gebruiken. Dan blijft de
composthoop kleiner maar wordt de ge
zondheid beter.
LEZERSVRAAG
MEVROUW ASSINK-BOEK uit LEIDER
DORP wil graag weten wat er nu precies be
doeld wordt met bosgras. Nu staat de aan
duiding bosgras niet in de officiële lijst van
grassen. Er is wel een bosbeemdgras (Poa
chaixii), een overblijvende grassoort die
soms wel in loofbossen voorkomt. Deze
grassoort wordt tot 120 centimeter hoog en
bloeit van mei tot juli. Waarschijnlijker lijkt
me dat met bosgras een Festuca soort be
doeld wordt. Ik denk aan Festuca rubra, ook
overblijvend, met rode pluim en tot 100
centimeter hoog. Beter lijkt mij op schrale
grond Festuca ovina (schapegras) met een
bloeihoogte tot maximaal 60 centimeter
ook met tere bloeipluimen. Mijn advies: als
het gaat om inzaaien op grotere stukken
zou ik een zeer kleine hoeveelheid bos
beemdgras en schapegras zaaien en kijken
wat het beste bevalt.
Komt er bij u al tuinierend of wandelend
in de natuur een vraag op? Greet Buchner
zal proberen voor u het antwoord te vin
den. De vraag kunt u opsturen naar Dami-
ate Dagbladen, Postbus 507, 2003 AP
Haarlem t.a.v. de redactie LEVEN EN WO
NEN.
Op de ziekenhuisafdeling waar ik op het 51
ogenblik werk, werd een dame op leeftijd,
ex-onderwijzeres, opgenomen. Ze kwam bit
ons terecht omdat ze een longontsteking
had. Ze kreeg antibiotica en herstelde voor
spoedig. Tot hiertoe dus een heel gewoon, 31
vTolijk verhaal. Het verdere beloop was 41
minder vrolijk, maar helaas even gewoon.
De patiënte bleek tijdens haar opname zee
vergeetachtig en uit gesprekken met haar 5!
kinderen bleek dat thuis al verscheidene
malen levensgevaarlijke situaties waren 1
ontstaan, doordat zij het gas aanliet en een
keer het straalkacheltje was vergeten.
Om e
Dementie 2'
en lang verhaal kort te maken: me-
v werd onderzocht. Aan haar vergeet
achtigheid bleek een dusdanig voortge
schreden dementie ten grondslag te liggen,
dat terugkeer naar haar eigen woning on
mogelijk was. Opname in een verpleeghui^
op een zogenaamde psychogeriatrische af
deling was noodzakelijk.
Dit hele verhaal speelt zich af rond de kerst
dagen. Maar de vrouw ligt nog steeds in heo
ziekenhuis. De specifieke opvang die zij 110
dig heeft, kan haar op een ziekenhuisafde
ling niet worden geboden, en alle techni
sche voorzieningen en kostbare diagnosti
sche apparaten die een ziekenhuisverblijf 4
zo duur maken, heeft zij helemaal niét no
dig.
Kortom, ze ligt voor een dikke achthonderc
gulden per dag op de verkeerde plek, in hei
verkeerde bed. In de omgeving worden ver
zorgings- en verpleeghuizen gesloten, tja,
de bezuinigingen, dokter, net wat u zegt,
voorlopig is er geen plaats in de herberg.
De bezuinigingen komen hard aan, met na
me verzorgingsplaatsen verdwijnen als
sneeuw voor de zon. Geen geld voor. Schrij
nende situaties zoals hierboven zijn het ge3i
volg.
Onbegrijpelijk
In dit verband is het volkomen onbegrijpefl-
lijk dat er in een instituut als het Neder- 0!
lands Astmacentrum te Davos, Zwitserland
zo blijkt uit recente kranteberichten, steedi
opnieuw geld wordt gepompt. Iedere pa
tiënt die daar wordt opgenomen is voor
tenminste 92 dagen onder de pannen. Voa
meer dan duizend piek per dag (rekent u
even snel mee) staat er een aantal hulpver
leners voor u klaar, die zich o.a. bezighou
den met uw psychisch welzijn. Zodra zich
echter een belangrijke wijziging voordoet ii
uw gezondheidstoestand, moet u worden
overgeplaatst, want men beschikt niet ovei
de faciliteiten van een echt ziekenhuis.
Als rechtvaardiging voor de exorbitante P
prijs wordt aangevoerd dat in het hoogge-[j
bergte geen allergische prikkels zouden j-
zijn. Met name gaat het hier om de huis
stofmijt. Dit mag waar zijn, maar astma- |S
aanvallen worden niet uitsluitend veroor- Tr
zaakt door allergische prikkels. Luchtverv^e
ling kan een grote rol spelen, en iedereen et
die in Davos een ommetje maakt, astma o{^
geen astma, begint te kuchen van de uit-
laatgassen. 2
Daarbij: Zwitsers met astma blijven niet in
de bergen hangen, maar vertrekken naar
Arad bij de Dode Zee, waar niet alleen de r
huisstofmijten ontbreken, maar ook de uit^,
laatgassen. De stelling dat verblijf in het ig
hooggebergte iets toevoegt aan de behan- ia
deling van astma, iets dat niet op Neder- ,l;
landse bodem kan worden bereikt, is nog
nooit wetenschappelijk onderbouwd. Der-er
halve ontbreekt ook de medisch-weten- d
schappelijke rechtvaardiging van een ast-1
ma-centrum in de bergen.
Nutteloos 4
Denkt u nou niet dat ik mensen met astmty
een goede behandeling misgun. Misschien'
is het voor patiënten die in ernstige mate p
geïnvalideerd zijn door hun longproblemef^
heel goed om eens weg te zijn uit de dage-4
lijkse omgeving. Misschien is het ook heel
goed als er eens een andere dokter naar u fa
kijkt. Maar het is absoluut niet goed als daf
voor veel te veel geld gebeurt in een fraai,
maar uit oogpunt van gezondheid nuttelo(r
berglandschap.
Als we daar met z'n allen van overtuigd ra*';
ken, kan mijn patiënte misschien binnen-
kort elders een plaatsje krijgen. [e
<*0 m
MARISKA KOSTER
Badkleding bestaat niet alleen uit een badpak
of bikini, er hoort op z'n minst een T-shirt of
pareo (omslagdoek) bij. foto schiesser
i geel en Macao-blauw, 'beschilderd' als grof aardewerk, uit de collectie v
Zie je het voor je? Kilometers oogverblindend zand
strand. Zacht wuivende palmbomen tegen een azuur
blauwe hemel. Hen turquoise zee, afgelijnd door een
rand opspattend wit schuim. Condensdruppels die traag
langs een glas ijskoud mineraalwater glijden, terwijl het
geluid van kabbelende golven samenvloeit met het ge
lach van spelende kinderen in een slaapverwekkende
melodie? Nee? Dan wordt het tijd om een blik te werpen
op de badmode voor komende zomer, want gegaran
deerd datje dan de lokroep hoort van het tropische para
dijs.
De badmode geeft alle aanlei
ding tot dagdromen. Sportief,
exotisch en romantisch als ze is.
Een badmode die voor heel wat
meer geschikt is dan tien baan
tjes vlinderslag in het vijftig-me-
terbad om de hoek. Kleding om
in te zwemmen en te zonnen,
om in te flaneren, maar vooral...
om in te genieten.
Dat doe je trouwens alleen al
van de kakelbonte kleuren. De
zwemkleding is namelijk kleuri
ger dan ooit met haar heldere
pastels, harde primaire tinten
en vlammende neon-
kleuren. En vrolijker gedessi
neerd dan ze in jaren is ge
weest;
Romantiek
Bloemmotieven blijven favoriet.
In allerlei soorten; van lieflijke
boeketjes tot vurige exotische
flora. Maar daarnaast maken
ook allerlei abstracte afbeeldin
gen, fruitdessins, ondeugende
stippeltjes, sportieve strepen,
oriëntaalse mozaïek- en pais-
leydessins en vage vlekken in
fraai in elkaar overlopende tin
ten de badkleding tot een trac-
tatie voor het netvlies.
De modellen van de nieuwe
badpakken en bikini's doen er
nog een schepje bovenop. Ro
mantiek is het sleutelwoord en
een ieder kan daar haar
eigen in
terpretatie aan geven. De ver
scheidenheid aan belijningen is
namelijk enorm. Badpakken
met sexy been- en halsuitsnij
dingen bepalen niet meer al
leen het beeld. In feite is de
nieuwe badmode een ware
bloemlezing uit de rijke ge
schiedenis van het zwemkos-
Hollywood
Sophisticated strapless mo
dellen brengen bij voorbeeld
de glorie van het vroegere
Hollywood in herinnering.
Badpakken met extra brede
schouderbanden lijken zo
weggehaald uit de beroemde
films van de zwemmende
ster Esther Williams. Fraai
gedrapeerde zwempakken
en bikini's met voorge
vormde cups doen de
zwoele strandcultuur van
de jaren vijftig herleven. In
de gestreepte en gestippel
de bikini's met gepronon
ceerde cups zijn de jaren
zestig weerspiegeld, terwijl
de speelse exemplaren
met broekjes met pijpen
en ruches een eerbetoon
lijken aan het 'zwemkos-
tuum' uit de jaren twin
tig-
Maar al schuilt er dan
nogal wat nostalgie in de mo
dellen, dank zij de nieuwe ma
terialen is de badkleding toch
helemaal van deze tijd. Geen
zwemkledij meer die, eenmaal
in contact geweest met het zilte
nat, vormloos wordt en maar
langzaam droogt. Weliswaar is
voor de wat gedateerde model
len soms gekozen voor een
authentieke katoen-optiek,
maar de hedendaagse mengin
gen van katoen met elastische
garens zijn alle vormvast,
kleurecht en sneldrogend.
Zondoorlatend
Het nieuwste onder de zomer
zon zijn de zondoorlatende
zwempakken, waarmee ook de
bedekte lichaamsdelen een
mooi bruin tintje krijgen. Ze
zijn nog niet in elke badkieding-
collectie te vinden, maar ze zijn
er wel. Het technisch vernuftige
materiaal is doorgaans naad- en
figuurloos verwerkt, waardoor
de zondoorlatende badpakken
vooral geschikt zijn voor de
jeugdige zonaanbidster.
Voor wie echt het gevoel wil
hebben als een Robinson
Crusoë te zijn aangespoeld op
een onbewoond eiland zijn er
bovendien nog allerlei exempla
ren in een puur-natuur-look
met een zijde-, linnen- of zeem
leeroptiek en versierd met ac
centen van raffia.
Rijk gevarieerd
Ook voor de mannen is er een
overvloed aan badkleding in de-
FOTO
zelfde kleurenpracht en bonte
dessins. De modellen zijn al
even rijk gevarieerd als die van
de badpakken. Wie veel bruin
op z'n spierbundels wenst, kiest
voor een minuscule tanga of
aansluitende heupslip. Wie de
bovenbenen liever beschermt
tegen de meedogenloze zonne
stralen, stapt de surfplank op
met een zwembroek in boxers-
hort- of bermuda-stijl, compleet
met tailleband en koordsluiting.
Stralend uit het kleedhokje tevoor
schijn komen in een nieuw badpak is
geen kunst. Maar de zwemkleding
even mooi houden als ze was bij aan
schaf, vergt een zorgvuldige behan
deling. De meeste materialen zijn
weliswaar bestand tegen agressieve
zonnestralen en chloor, maar deson
danks is het verstandig een badpak,
bikini of zwembroek na gebruik
even uit te wassen in een sopje met
een bescheiden hoeveelheid was
middel. Laat de kleding niet weken,
maar spoel de zeepresten direct uit
met lauw water.
Zwemkleding dient ook niet snel
gedroogd te worden, bij voorbeeld
boven een verwarming. Hierdoor
kan de Lycra zijn elasticiteit ver
liezen. Gewoon laten opdrogen en
daarna het liefst op een luchtige
plaats wegleggen. En niet verpak
ken in plastic, want dat doet de
badkleding ook geen goed.