Eerherstel voor Rietveld-pand
Succesvol Vredenburg
Ipezorgd om toekomst
'Mijn muziek is nog funkier'
Cultuur Kunst
DINSDAG 29 MAART 1994
-Toneelschrijver Ionesco gestorven
CHEF ANNEMIEKRUYGROK. 071-356472. PLV CHEF JAN RIJSDAM. 071 -356472
Utrechtse architect wil vervallen chauffeurswoning restaureren
Recordpoging niet
geverfde lichamen
amsterdam anp
Met het bodypaint-schilderij
„Hen beetje vreemd maar
wel lekker" doen de body-
painters Mieke Petiet en
Aron Brouwer een poging te
recht te komen in het Guin
ness Book of Records. Het
schilderij van acht bij vier
meter zal uit ruim dertig ge
verfde modellen bestaan. Op
7 mei 's morgens begint in de
Beurs van Berlage in Amster
dam het werk. Publiek kan
rond het middaguur het
schilderproces bekijken. Aan
het eind van de middag ho
pen Petiet en Brouwer klaar
te zijn.
Het schilderij bestaat uit
twee voorstellingen, doordat
zowel de voor- als de achter
kant van de modellen zal
worden beschilderd. Van vo
ren zullen de lichamen zoda
nig zijn bewerkt dat een dro
ge woestijn, met een dorre
boom, ontstaat. Aan de ach
terkant is een vruchtbare oa
se te zien.
Kunstenaar/violist
Jan Bor overleden
amsterdam anp
De kunstenaar Jan Bor. vader en
vioolleraar van Dick en Cristi-
aan Bor, is zaterdag in het Dr.
Sarphatihuis in Amsterdam
overleden. Bor is 83 jaar gewor
den.
Bor was als violist en schilder
autodidact. Vlak voor de oorlog
kreeg hij les van Charley Toorop
en later van J.H. Jurres, hoogle
raar aan de Rijksakademie in
Amsterdam.
Bor werd lid van de kunste
naarsvereniging De Bmg en ex
poseerde in het Stedelijk Muse
um in Amsterdam en het Haag
se Museum Mesdag. Na 1950
legde hij zich steeds meer toe
op het vioolonderwijs. maar hij
bleef ook schilderen.
De kunstenaar liet een klein
oeuvre na. Het Singer Museum
in Laren stelde daarvan in 1993
een tentoonstelling samen. In
maart 1995 zullen Bors werken
tentoongesteld worden in het
Dordrechts Museum.
Jan Bor schilderde in de stijl
van het magisch realisme. Met
uiterste precisie maakte hij stil
levens van alledaagse voorwer
pen; een fles, een vergiet, een
kabel met katrol, een ijzeren
haak. een hooivork, klimop,
hout of een hand van gips.
Kunstcollectief
in Noordwijk
NOORDWUK
Hen vijftal jonge Noordwijkse
kunstenaars hebben het kunst-
collectief KAT opgericht. De vijf
menen dat het 'reguliere kunst-
wereldje' het beginnende kun
stenaars vrijwel onmogelijk
maakt aan de bak te komen. Jo-
han Haasnoot, een van de vijf,
vertelt dat galeries zeer ontoe
gankelijk zijn voor jonge kun
stenaars. „Er is nauwelijks tus
sen te komen en als het lukt
vragen de galeriehouders veel
geld," De vijf hebben daarom
besloten het galeriecircuit voor
lopig links te laten liggen. Ze
presenteren zich voortaan als
groep, zonder zich door derden
beperkingen te laten opleggen.
Het kunstcollectief Kat expo
seert haar werk, zowel figuratief
als abstract, de komende tijd bij
jongerencentrum loin, aan de
Weteringkade 2 in Noordwijk.
Voor later dit jaar (26 augustus
t/m 28 oktober) staat in elk ge
val een expositie op stapel in
het gebouw van het Zilveren
Kruis, aan de Van de Mortel
straat 4 in Noordwijk. De kun
stenaars van KAT hopen met
deze wijze van exposeren hun
kunst ook toegankelijker te ma
ken voor het grote publiek.
Violiste Jansen 16)
wint Mozart-beurs
PARUS AFP
De zestienjarige violiste Jan ine
lansen uit Soest heeft in Parijs
de Hennessy-Mozart-heurs ge
wonnen. een bedrag van 17.000
gulden. De prijs bestaat verder
uit een strijkstok en een con
tract voor een concert. Bij elkaar
vertegenwoordigt dit een be
drag van bijna 35.000 gulden.
De beurs, die voor de vierde
keer is uitgereikt, is bedoeld om
de aandacht op een vertolker
van Mozart te vestigen. Tot nu
toe is hij naar musici in Frank
rijk en Oostenrijk gegaan.
Janine lansen was één van de
twaalf kandidaten die voor de
eindronden waren geselecteerd
op basis van bandopnamen.
Vier violisten hebben in de fina
le om de eerste plaats gestreden
met medewerking van het Or-
chestre Symphonique Francais
onder leiding van Laurent Petit-
gard.
parus De Frans-Roemeense auteur en toneelschrijver Eugène
Ionesco, één van de succesvolste hedendaagse dramaturgen, is
(gistermiddag in Parijs gestorven. Dat heeft zijn dochter bekend
gemaakt zonder details te geven. De in Roemenië geboren Io
nesco gold als baanbreker voor het 'absurde theater'. Met hu
mor, meestal in slapstick-vorm, kaartte hij de leegte en absurdi
teit van het leven aan. In de afgelopen decennia ontwikkelde hij
izich tot één van de wereldwijd meest gespeelde toneelschrijvers.
m|Beroemde werken zijn La Cantatrice Chauve (De Kale Zangeres),
Les Chaises (De Stoelen), La Le^on (De Les) en Le Rhinocéros,
,allen uit de jaren vijftig.
Halfway-festival met John Hiatt
rotterdam Het Halfway Amsterdam-festival, dat op zondag 19
Sjjuni voor de tweede keer in Halfweg plaatsvindt, heeft als eerste
acts John Hiatt, Grant Lee Buffalo en Bettie Serveert gecontrac
teerd. Het organiserende Mojo Concerts is nog in onderhande
ling met een aantal andere artiesten. De kaartverkoop begint za-
iterdag 2 april.
Dialezing bij K&O vervroegd
leiden De dialezing over informele kunst die vanavond in de
Kapelzaal van K&O wordt gehouden, begint drie kwartier vroe
ger: om half acht om precies te zijn.
Kunst en kitsch in Hazerswoude
oqHAZERSWQUDETwee deskundigen van het Venduehuis in Den
.Haag zijn op woensdag 6 april in het dorpshuis te Hazerswoude-
06dorp aanwezig om door het publiek ingebrachte voorwerpen te
n(jtaxeren. Drs. Veilinga is gespecialiseerd in schilderijen, tekenin
gen en aquarellen, mevrouw Stomps weet alles van sieraden en
Juwelen. Ook over andere kunstvoorwerpen als meubilair, aard-
lewerk en boeken kunnen zij het een en ander vertellen. Wan
neer de voorwerpen te groot zijn, dan kunnen ook goede foto's
naar de taxatie worden meegenomen. Per persoon mogen maxi
maal drie voorwerpen worden aangeboden. De taxatie 'Tussen
kunst en kitsch' begint 's avonds om acht uur, toegangsprijs vijf
gulden
Cursus buiten tekenen
'^leiden K&O organiseert van 5 april t/m 3 mei een korte cursus
e puiten tekenen. Op vijf dinsdagavonden zal beeldend kunste-
erinaar Jan Kleingeld de cursisten (het moeten gevorderde teke
naars zijn) meenemen naar vijf verschillende plekken in Leiden
5 (tenzij het regent, dan wordt er binnen getekend). Voor de eerste
iJes zijn een groot schetsboek, een kampeerstoeltje, zachte potlo-
artden en tekenklemmen de gewenste attributen. Informatie bij K
,ei&(), tel. 071-141141, dagel. 9-17 uur, za. 9-12 uur.
.4!
Jf.jSchindlers List toch te zien in Maleisië
nglkuala lumpur/amman Maleisië keert terug van zijn verbod op de
triiolocaustfilm Schindlers List van Steven Spielberg. Het had de
film eerder om onduidelijke redenen verboden. Waarom het nu
zaïvan menig is veranderd, is evenmin duidelijk. Jordanië stelde
^daarentegen een verbod in, ook zonder reden op te geven. „Ik
(jtïieb een verbod van de film gelast voordat die in Jordanië kan
li. farriveren", zei de Jordaanse minister van voorlichting, die ook
,erVerantwoordelijk is voor censuur. Hij wilde niet op de reden in
gaan.
Veel 'grote namen' Springpopfestival
Eerherstel noemt architect
oi O
\recht. anp
per
m«?t Muziekcentrum Vreden-
^irg trekt steeds meer bezoe-
3 |rs. maar maakt zich zorgen
;ncter de toekomst. Volgens di-
Icteur Peter Smids moeten de
Jzuinigingen van de afgelopen
5o'en gedeeltelijk ongedaan
icjurden gemaakt, wil zijn mu-
i ltekcentrum op de huidige ma-
Sr kunnen blijven functione
el. Hij gaat het nieuwe college
5_ (n B en W van Utrecht bin-
fnkort vragen de subsidie te
>60lrhogen met een bedrag in de
3j>:ide van grootte van een half
30[iljoen gulden.
Ho Smids verklaarde dat bij de
Troesentatie van het seizoen
i>ni,',/1995 van Vredenburg. De
ind&elopen jaren heeft het mu-
La?kcentrum bezuinigingen van
k ht- a negenhonderdduizend
gulden moeten opvangen op
een exploitatiebudget van 4,5
miljoen gulden. Dat is vooral
gebeurd via de toegangsprijzen
en door goedkoper uitvoeringen
in te kopen. Desondanks zijn de
bezoekersaantallen gegroeid.
Vorig jaar trok Vredenburg bijna
450.000 bezoekers.
Smids hoopt dat de komende
vier jaar een nieuwe zaal voor
acht- a negenhonderd mensen
aan het muziekcentrum kan
worden gebouwd. De architect
van Vredenburg, Herman Hert
zberger, heeft hiervoor inmid
dels een schetsopdracht ont
vangen. De kosten worden ge
raamd op dertig miljoen gul
den.
Voor het nieuwe seizoen zijn
de niet-klassieke concerten flink
uitgebreid. De serie Jiddische
muziek is verdubbeld. De klas
sieke serie Internationaal Con
certpodium biedt grote namen
als Shura Cherkassky (piano),
Barbara Hendricks (sopraan) en
het pianoduo Katia en Marielle
Labèque. Op 4 december vindt
het Schnittke-festival plaats,
waarschijnlijk in aanwezigheid
van de componist.
Vredenburg heeft onder de ti
tel het Nederlands Pianoconcert
een serie van zes concerten met
eigentijdse muziek geprogram
meerd. Het muziekcentrum
wijkt daarmee af van de trend
bij de grote orkesten om vol
gend seizoen weinig nieuwe
Nederlandse muziek op het
programma te zetten. Ook komt
de Amerikaanse klassiek saxofo
nist Eddy Daniels voor een serie
van 22 concerten naar Neder
land. waarvan 11 in Utrecht.
Hammer nog steecis de pure positivo:
Dolf de Maar zijn plannen
voor de restauratie van een
uniek huis in Utrecht dat
in 1928 door zijn beroem
de collega Gerrit Rietveld is
ontworpen. Het is de voor
malige garage met een
daarboven gelegen chauf
feurswoning aan de
Waldeck Pyrmontkade.
Met dat herstel wil De
Maar zowel het huis tech
nisch verbeteren als het re
volutionaire ontwerp van
Rietveld eren.
utrecht gpd
Op het huis lijkt een soort doem
te rusten. De bouw is niet zon
der problemen verlopen en het
zelfde is dit jaar het geval ge
weest met de restauratieplan
nen. Even dreigde de restauratie
niet door te gaan als gevolg van
een conflict tussen de architect
en de gemeentelijke Advies
commissie Welstand en Monu
menten.
Dat conflict ging volgens De
Maar om 'een futiliteit', een
strookje glas van 1.02 bij 2.10
meter. Hij wilde aan de buiten
kant laten zien dat de begane
grond één doorlopende ruimte
is, maar de commissie vond het
noodzakelijk dat tussen aan
bouw en huis een duidelijker af
scheiding kwam. De commissie
won en het strookje wordt nu
ondoorzichtig.
Het huis is een produkt van
de sociale bewogenheid van
Rietveld, vertelt De Maar. „Hij
noemde het zelf 'een proeve
van industrialisering der bouw'.
Rietveld heeft daartoe de aanzet
gegeven, nadat hij er in Duits
land kennis mee had gemaakt."
Die industrialisering bracht
Rietveld tot een ontwerp van
chauffeurswoning met drie ka
mers en een garage dat bestaat
uit een skelet van stéllen balken
met een bekleding van beton
nen panelen in een vast maat-
Op de door Gerrit Rietveld ontworpen chauffeurswoning in Utrecht lijkt een doem te rusten. Maar de Utrechtse architect Dolf de Maar werkt aan
eerherstel van het pand. foto gpd
systeem. „Hij heeft geëxperi
menteerd met een constructie
van stalen H-balken en geprefa
briceerde bouwelementen",
verklaart De Maar. „Dergelijke
systemen waren toen nieuw,
maar worden nu in verbeterde
vorm op grote schaal toege
past".
Lek
Of het nu aan het ontwerp lag
of aan constructiefouten, in elk
geval was het huis lek. Bij het
experimenteren met nieuwe
technieken loop je risico's, be
aamt De Maar. „De details zijn
wel goed uitgedacht, maar
waarschijnlijk niet goed uitge
voerd", verdedigt hij.
„Rietveld wilde bijvoorbeeld
een spouw tussen buiten- en
binnenmuur en isolatie, maar
Bouw- en Woningtoezicht
schreef voor dat de binnen
muur tussen de stalen H-profie-
len werd opgetrokken. Waar
schijnlijk vanwege de stabiliteit,
maar daardoor kwam de bin
nenmuur bijna tegen de buiten
muur te staan en werd de
spouw veel te klein, met alle ge
volgen van dien", vertelt De
Maar.
Het in ere herstellen van het
huis is omvangrijk en kostbaar.
De kosten van restauratie wor
den op drie ton geschat, maar
vormen slechts een fractie van
de totale rehabilitatiekosten.
Het huis staat op de rijksmonu
mentenlijst en De Maar krijgt
subsidie, maar dat bedrag is bij
lange na niet voldoende. Hij is
daarom nog op zoek naar spon
sors.
De Maar laat de buitenkant
van het huis helemaal opknap
pen. De betonplaten worden
schoongemaakt en behandeld
tegen het doorslaan van vocht.
Daarna krijgen ze weer de origi
nele kleur: donkergrijs met een
patroon van spierwitte balletjes
dat er met behulp van sjablo
nen op wordt geschilderd. Op
een afstandje maakt dat pa
troon de indruk van witte lijnen.
Ook de overstekende dakrand
verdwijnt.
Het herstelplan voorziet ook
in een nieuwe fundering. Het
huis is oorspronkelijk vrijstaand
en op poeren (blokken metsel
werk of beton) gebouwd, maar
is aan het verzakken omdat het
later gebouwde buurhuis er te
genaan hangt. Er komen zes
meter lange palen onder en
daarna moet het huis aan één
kant 3 centimeter worden opge
krikt.
„Het is een gek huis en toen
ik het kocht, heb ik een zekere
verantwoordelijkheid op me ge
nomen. „Of het financieel wel
verantwoord is Het zal wel
niet. Maar ik hoef aan niemand
verantwoording af te leggen
zegt de Utrechtse architect.
Arena-uitgever
Vassalucci dood
amsterdam gpd
Arena-uitgever Michel Vas-
sallucci is afgelopen vrijdag
overleden. Vassalucci, die tot
verrassing van de hoofdste
delijke uitgeverswereld bin
nen 5 jaar zijn eenmansuit-
geverij wist uit te bouwen tot
een bloeiend bedrijf met tien
personeelsleden, is 32 jaar
geworden. Hij leed aan aids.
Het succes van zijn korte
maar hevige carrière had hij
te danken aan Benoite
Groult's roman over een on
stuimige liefde tussen een in
tellectuele Parisiènne en een
rauwe Bretonse zeebonk, die
hij in Nederland onder de ti
tel 'Zout op mijn huid' op de
markt bracht. In korte tijd
werden van dit boek 200.000
exemplaren verkocht.
Arena is gespecialiseerd in
uit het Frans vertaalde boe
ken. Vassallucci ontving
daarvoor namens de Franse
minister van cultuur Jack
Lang een hoge Franse onder
scheiding, Ridder in de Orde
voor Kunsten en Letteren.
Zijn verhouding met Ne
derlandse uitgevers was door
zijn vrijgevochten en con
fronterende manier van za
ken doen niet erg best: hij
werd door hen regelmatig
uitgemaakt voor 'gevaarlijke
Italiaan' of'maffioso'.
Vassallucci wordt morgen
gecremeerd op de Nieuwe
Oosterbegraafplaats in Am
sterdam.
Voordat hij bereid is om op zijn
praatstoel te klimpien moet er
eerst een flinke portie Hammer-
vision worden geconsumeerd.
De letterlijk adembenemende
clips van zijn nieuwe album
plus zijn 'nationale' rentree op
televisie bij Arsenio Hall.
Het stralende middelpunt van
al dit visuele geweld, Hammer
himself dus, geniet ervan alsof
het zijn eerste kennismaking is,
springt soms van enthousiasme
door de kamer. Als alle video
banden eenmaal zijn uitgeke
ken (en zijn dagschema volledig
is ontspoord) gaat bij de man
die als geen ander rap en show
heeft verenigd ook onmiddellijk
de knop om: vanaf dat moment
staat Hammertime zowaar voor
bittere ernst.
'The Funky Headhunter' luidt
de titel van zijn langverwachte
nieuwe album en dat slaat
evenzeer op Hammer's actuele
vakfilosofie. „Mijn muziek is
funkier dan ooit en headhunter
slaat op mijn missie: het een
kopje kleiner maken van ieder
een die probeert om mij onder
uit te halen. Hammer is nog al
tijd een lieve jongen, maar ge
mene aanvallen zal hij niet lan
ger pikken!"
Neemt niet weg dat hij, ruim
dertig jaar geleden als Stanley
Kirk Burrell geboren, onvermin
derd geloof, hoop en liefde
preekt. Zijn geluid mag dan iets
'vuiler' zijn geworden, de aan
geboorde onderwerpen pikan
ter en de aankleding sexier dan
ooit, als het er op aankomt is
Hammer nog altijd dezelfde pu
re 'positivo' als tijdens zijn glo
riedagen.
Marine
Anders dan het gros van zijn ge
nregenoten heeft hij vele jaren
keurslijf achter de rug. Eerst als
batboy ('honkballenjongen') bij
zijn grote sportliefde, de Oak
land A's, waar hij zijn uiterlijke
gelijkenis met de legendarische
Hammerin' Hank Aron zag ver
taald in de bijnaam Little Ham
mer Hammer. Vervolgens bij de
marine, waar hij gedurende
twee jaar naar eigen zeggen
voornamelijk is geschoold in so
ciale vaardigheden, zelfdisclipi-
ne en uithoudingsvermogen.
De voormalige all Navy man
is dan ook niet in paniek ge
raakt, toen zijn vorige (derde)
album Too Legit Too Quit'
(1991) bij lange na niet zo suc
cesvol bleek als de twee vooraf
gaande langspelers. „Misschien
is die terugval in populariteit
juist wel mijn redding geweest,"
blikt Hammer desgevraagd te
rug. „Anders was ik maar door
gegaan en had ik nu een veel
minder volwassen produkt afge
leverd. In plaats daarvan heb ik
zelf de rem volledig ingetrapt
om te kunnen gaan nadenken
over wat ik allemaal wel en niet
had bereikt."
De volwassener Hammer is,
getuige de clips It's All Good'
en Tumps A Bump', meer
macho dan ooit, erkent hij zelf.
„Ik durf meer uit te komen voor
alles wat er zich in mijn hoofd
afspeelt, dus ook mijn lustge
voelens. Ik ben en blijf natuur
lijk een man die heen en weer
geslingerd wordt tussen de
meest nobele gedachten en de
verleidingen van alle dag. Moet
ik het dan alleen maar over God
hebben? No way, het is de hele
Hammer of helemaal niets."
Tot zijn volle pond behoren
sinds enige tijd ook andere,
nonmuzikale commerciële acti
viteiten. De meest opmerkelijke:
zijn optreden in het manage
ment vém boksheld Evander
Holyfield ofwel in een voor hem
vreemde hoek van de amuse
mentsindustrie. Hammer is er
van overtuigd dat zijn inspan
ningen aan dat front hebben
bijgedragen tot Holyfield's her
overing van de wereldtitel (van
de bonden WBA en IBF) op Rid-
dick Bowe. „Als bokser heb ik
Evander natuurlijk niets meer
kunnen leren, maar op het mo
rele en zakelijke vlak heeft hij
best wel wat aan mij gehad.
Sinds we samen optrekken is
Holyfield weer zo gretig als een
beginnend prof. En waarom ik
me dan op het boksen heb ge
stort? Omdat rappers ook bok
sers zijn. Rappers zijn ook alle
maal concurrenten van elkaar,
alleen sparren ze met woor
den."
leiden Tulpe Bolle, Maximum Overdrive en Barefoot Rabbit zijn
de 'grote namen' op het Springpopfestival dat op 9 april in het
kntonius Zalencentrum losbarst. Maar ook de Harry Klein Band,
Peeping Tom zijn van de partij om het festival op te
t Springpopfestival begint om acht uur. Kaarten zijn
'j Plato aan de Vrouwensteeg en Just Music aan de
e Singel.
'Antomus Zalenc
l .itetony en Peepi
lpisteren. Het Sp
verkrijgbaar bij F
Oude Singel.
6 Q\lle deelnemers aan Springpop
?ri'i
Hammer: „Rappers zijn ook boksers. Rappers zijn allemaal concurrenten van elkaar, alleen sparren ze met
woorden." foto rob vfrhorit
bijeen.