Samen op Weg gaat
Pastoraat 'te traag'
Kooi verliest haar 'Crisiskerk'
y y
Kerk Samenleving
Koetsier: industriepastoraat moet topmanagers adopteren
r
DINSDAG 29 MAART 1994
KORTWEG
DE RECHTER
Passiemuziek
Met F;uga Klein Koor, onder
leiding van Peter Kavelaar,
/al in de kapel van het Mari
nevliegkamp Valkenburg hel
passieverhaal 'The Cruci
fixion' van de Engelse com
ponist John Steiner uitvoe
ren. De vierstemmige koor
partijen zullen worden afge
wisseld door gelezen frag
menten van het lijdensver
haal. Na ongeveer 50 minu
ten wordt afgesloten met sa
menzang. De uitvoering
heeft plaats op Goede Vrijdag
1 april en begint om 19.30
uur. Iedereen is welkom.
Paasavond
In de monumentale Grote
kerk van Noordwijk-Binnen
wordt morgenavond (30
maart) een Passie- en Paas
avond gehouden. Er worden
liederen gezongen door het
gemengd koor 'Advendo' uit
Nieuwe-Tonge en het ge
mengd koor 'De Lofstem' uit
Lisse, onder leiding van de
21-jarige dirigent Peter Wil
deman. Het koor wordt be
geleid door organist André
Hobo. Ook musicus Martin
Zonnenberg en fluitiste Mar
jolein de Wit verlenen hun
medewerking. Organist Peter
Tanis begeleidt de samen
zang en voert samen met
trompetiste Christine van der
Aart-Seger een muzikale im
provisatie uit. De bijeen
komst begint om 19.45 uur.
De toegang is gratis.
Kieren zoeken
De activiteitencommissie
van de Stichting Restauratie
Agathakerk organiseert een
eieren-zoekwedstrijd voor de
jeugd. Deze wedstrijd heeft
plaats op 4 april, tweede
paasdag dus, in de tuin van
de pastorie aan de Heereweg,
ingang noordkant. De aan
vang is 14.00 uur en het deel
nemen kost een rijksdaalder
per kind. Deelnemers hoeven
zich niet van tevoren op te
geven. De organisatie gaat er
vanuit dat het weer geen
spelbreker zal zijn, maar in
dien nodig wordt uitgeweken
'slecht-weer-accommoda-
tie'. Het eieren zoeken gaat
dus in elk geval door.
Paas jubelfeest
De stichting Johan Maasbach
Wereldzending organiseert
op tweede paasdag (maan
dag 4 april) een Paasjubel-
f'eest in het Haagse Congres
gebouw. De hoofdsprekers
zijn Charles en Frances
Hunter, die bekendheid ge
nieten vanwege hun 'oncon
ventionele manier' om het
evangelie te brengen. Zang
en muziek worden verzorgd
door het Revival Jeugdkoor
uit Utrecht en solo-zangeres
Helen Grace, 's Morgens
wordt het heilig avondmaal
gevierd. De Paasjubel begint
om 10.00 uur. De toegang is
gratis.
Moker
De radio-uitzending van Mo
ker, hel media-overleg van
kerken in Rijnland en de Bol
lenstreek, gaat morgenmid
dag 'met woord en muziek
op weg naar Pasen'. Het pro
gramma wordt uitgezonden
van lfi.30 tot 17.00 uur op de
FM 105.7 en via de kabel op
de FM 88.
Levensstroom
Met als thema 'De levende
Heer is verschenen' wordt op
zondagmorgen 3 april, eerste
paasdag, door de Levens
stroom Gemeente in Leider
dorp een groot paasfeest ge
houden. 's Avonds is er om
19.00 uur een Vernieuwings-
celebration. De bijeenkomst
begint om 10.00 uur. Op
tweede paasdag wordt Pasen
gevierd met een Paas-fellow-
ship.
Het Samen op Weg-proces gaat voor sommige kerkelijke
organen veel te langzaam. Tijdens de zogenoemde kleine
synode van hervormden, gereformeerden en lutheranen
klaagde het Samenwerkingsorgaan voor het Pastoraat
over de gescheiden huisvesting en het ontbreken van een
gezamenlijke begroting.
doorn anpbelemmerd."
Enkele synodeleden noem
den het uitblijven van nadere
samenwerking zelfs 'onduld
baar'. „Traagheid en inefficiën
tie bepalen in het Samen op
Weg-proces blijkbaar voorlopig
de sfeer." De gereformeerde sy
nodevoorzitter ds. P. Boomsma
was zichtbaar ontstemd over
deze kritische noties, die hij als
ongepast kwalificeerde. Er
wordt volgens hem wel door de
leiding hard 'aan de Samen op
„Onze conclusie kan geen an
dere zijn dan dat de totstandko
ming van één en ander geen
prioriteit vormt voor de betrok
ken kerkelijke kaders", aldus
het Samenwerkingsorgaan.
Daarbij werd gedoeld op de sy-
nodebesturen die kennelijk te
weinig haast maken met het
herenigingsproces van de drie
protestantse kerken. „Ons func
tioneren wordt hierdoor ernstig
Weg-kar getrokken'.
Andere kritische opmerkin
gen tijdens de vergadering had
den betrekJdng op het werk van
het Samenwerkingsorgaan voor
het Pastoraat zelf. Het orgaan
had een bezinningsnota ge
schreven, waarin volgens critici
zo'n beetje alle kerkewerk tot
pastoraat werd gebombardeerd.
De synode ging akkoord met
een amendement om de bezin
ningsnota te herschrijven.
Het Samenwerkingsorgaan
voor het Pastoraat begeeft zich
in zijn advisering en publikaties
op veel terreinen. Behalve het
gewone huisbezoek houdt het
zich onder meer bezig met ster
vensbegeleiding i
werking en pastoraat
mente ouderen.
'Simonis zelf hield benoeming
Acht Mei-bestuurslid tegen'
Kardinaal Simonis heeft zélf
de benoeming van Trees Ver-
steegen. vice-voorzitter van de
Acht Mei Beweging (AMB), als
pastoraal werkster in het aarts
bisdom Utrecht tegengehou
den. Dit hebben goed geïnfor
meerde bronnen in het aarts
bisdom die anoniem uilden
blijven tegen het ANP gezegd.
Tijdens de benoemingspro
cedure, waarbij een advies
commissie een kandidaat op
zijn of haar geschiktheid be
oordeelt. heeft er ook een ge
sprek plaats tussen de aarts
bisschop en de kandidaat. In
dat gesprek heeft kardinaal Si
monis aan Versteegen duide
lijk gemaakt dat er geen be
noeming in zat omdat zij be
stuurslid van de AMB is.
De adviescommissie, hier
mee geconfronteerd, kon toen
niet anders dan een negatief
advies uitbrengen. Overigens
was zij in grote meerderheid
voor een aanbeveling. Door
naar buiten te brengen dat de
commissie haar heeft afgewe
zen, heeft het aartsbisdom be
wust Simonis.uit de wind ge
houden om de controverse
met de AMB niet te laten esca
leren.
Versteegen had gesollici
teerd naar een functie van
pastoraal werkster in het deke
naat Arnhem. Daar dit haar
eerste aanstelling in een paro
chie van het aartsbisdom zou
zijn, had zij de officiële goed
keuring van de aartsbisschop
nodig. Ze werkt nu in het pas
toraal centrum De Zwanenhof
te Borne. Versteegen onthoudt
zich van commentaar.
Het industriepastoraat moet de top
managers in Nederland 'adopteren',
zoals de kerkelijke werkgroep 'De arme
kant van Nederland' dat met kamerleden
heeft gedaan. Timmer van Philips, Wijf
fels van de Rabobank en I^oudon van Ak-
zo lijden net zo goed aan bedrijfsblind
heid als anderen.
Dit voorstel deed dr. C.H. Koetsier gis
teren in Amsterdam bij zijn afscheid als
directeur van de Dienst in de industriële
samenleving vanwege de kerken (DISK).
Door de topmanagers kritisch te begelei
den kan het industriepastoraat een bij
drage leveren aan het economiedebat in
ons land. Dat debat heeft volgens Koet-
'n bijdrage hard nodig. „Vandaag
wij de brenger van zegen niet
meer God, maar markt. Economen en
statistici vormen de priesterkaste van
onze samenleving.
Steeds meer bedrijven laten geen be-
drijfspastores meer toe omdat zij die als
pottenkijkers beschouwen. Koetsier stel
de daarom de herinvoering voor van
priesters of pastores die als arbeider wer
ken. Verder pleitte hij voor het samen
gaan van het bedrijfspastoraat met het
Oude-wijkenpastoraat.
In DISK werken samen de Rooms-Ka
tholieke, Nederlandse Hervormde, Gere
formeerde, Lutherse en Oud-Katholieke
Kerk, evenals de Doopsgezinde en Re
monstrantse Broederschap.
Het predikaat 'crisiskerk' heeft
de Kooikapel altijd met ere ge
dragen. Het onderkomen van
de hervormde gemeente in de
gelijknamige Leidse arbeiders
wijk werd in de jaren dertig
dubbeltje voor dubbeltje door
de gelovigen bijeen gespaard.
Voor veel ouderen in de Kooi is
de Bethlehemkerk altijd de
Kooikapel gebleven.
Het gebouw aan de Driftstraat
kreeg vier jaar geleden - toen bij
een eerdere bezuinigingsronde
van hervormd en gereformeerd
Leiden ook al een keuze tussen
twee kerken moest worden ge
maakt - nog de voorkeur boven
de Petrakerk in dezelfde wijk.
De (gereformeerde) Petrakerk
werd verkocht en is inmiddels
in gebruik als moskee. En nu
verliest de Kooi alsnog haar ka
pel. De financiële situatie
dwingt de kerkeraden van de
Hervormde en de Gereformeer
de Kerk de Bethlehemkerk met
ingang van Pinksteren buiten
gebruik te stellen.
Bij de viering van hel vijftigja
rig jubileum van de vroegere
Kooikapel in september 1984
werd al de verwachting uitge
sproken dat het steeds meer 'sa
men op weg' gaan van her
vormden en gereformeerden -
gevoegd bij de terugloop van
het aantal gelovigen - zou lei
den tot een sanering in de kerk
gebouwen. Maar dat de ontwik
kelingen zich in de jaren negen
tig zo snel zouden opvolgen,
kon niemand toen nog voor-
Door het samenvoegen van
twee hervormde en twee gere
formeerde wijkgemeenten is in
de Kooi en het centrum van Lei
den inmiddels een Binnen
stadsgemeente ontstaan, die de
afgelopen jaren zowel van de
Bethlehemkerk als van de Oude
Vestkerk en (een deel van het
jaar) van de Hooglandse Kerk
gebruik maakte. Het besef dat
het werkelijk 'éénworden' alleen
mogelijk is in één gezamenlijk
onderkomen, heeft uiteindelijk
geleid tot de keuze voor de
Hooglandse Kerk.
Niet alleen de hervormde ge
loofsgemeenschap la£
vorming van deze em
De Bethlehemkerk aan de Drifstraat.
Binnen
stadsgemeente een kerkgebouw
met een eigen historie achter.
Dat geldt zeker ook voor de ge
reformeerden, die met de Oude
Vestkerk hun oudste bedehuis
in Leiden verliezen. Het onder
komen aan de Oude Vest werd
tegen het eind van de vorige
eeuw als 'schuilkerk' gebouwd.
Het kreeg rond de eeuwwisse
ling vooral bekendheid in de
periode dat dominee Rudolph
op de kansel stond. De karakte
ristieke voorganger werkte er
met zijn spraakmakende optre
dens aan mee dat de Oude
Vest-gemeente tot ver buiten de
eigen kring bekendheid genoot.
Dat was zelfs zo sterk dat het
gebouw onder andersdenken
den wel 'de kerk van Rudolph'
werd genoemd.
Met het afstoten van zowel de
Oude Vestkerk als de Bethle
hemkerk denkt de Binnenstads
gemeente op jaarbasis 17.000
gulden aan verwarmingskosten
en ruim 38.000 gulden aan on-
derhouds- en andere exploita
tielasten te besparen. Zeker als
rekening wordt gehouden met
de betere gebruiksmogelijkhe
den van de Hooglandse Kerk -
zoals de verhuur aan 'derden' -
wordt de overstap naar dit mo-
mumentale gebouw daarmee fi
nancieel aantrekkelijk. Zelfs als
ARCHIEFFOTO JAN HOLVAST
daaraan eerst een verbouwing
tot 'winterkerk' aan vooraf moet
gaan. Daar komt nog bij dat de
twee buiten gebruik te stellen
kerken beschikbaar komen voor
de verhuur en lof de verkoop.
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERVORMDE KERK
Beroepen, te Hendnk-ldo-Ambacht:
A. van Vuuren te Zoetermeer; te Kam
pen: B. Gijsbertsen te Zoetermeer; te
Woerden: C. van Duijn te Krimpen
aan den IJssel (buitengew. wijkge-
meente); te Zegveld: J.J. van Holten,
kandidaat te Ridderkerk.
Bedankt: voor Ameide-Tienhoven
(toez.): G. van Goch te Besoljen; voor
Nijkerkerveen (toez.): M.A. van den
Berg te Groot-Ammers.
GEREFORMEERDE KERKEN
Beroepen: te Schoonrewoerd: mevr
drs. H.M. Ploeger, kandidaat te
Amersfoort, die dit beroep heeft aan
genomen.
Beroepbaarstelling: mevr. drs. H.M.
Ploeger, kandidaat te Amersfoort.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepbaarstelling: H.J. Visser, Van
Spilbergenstraat 21-b, 3814 VL
Amersfoort, tel. 033-755596.
NED. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Langerak: W. van der
Veer te Maassluis.
Beroepbaarstelling: J. Schouls, Fabri-
straat 59a, 3117 MH Schiedam, tel.
010-4265867.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: tweetal te Putten: H. Peet
te Klundert en D. van der Zwaag te
Bennekom.
Bedankt: voor Broeksterwoude (Pe-
truskerk): P.J. den Hertog te Nieuwe
Pekela.
Links imago Raad
van Kerken valt mee
ZWOLLE GPD
HET WEER
Ons klimaat is onlosmakelijk ver
bonden met de aanwezigheid van
de grote wereldzeeën. Door de
overwegend westen- tot zuidwes
tenwinden wordt ons dagelijkse
r meestal op de oceaan gebo-
Wij kennen daardoor een zee
klimaat, waarbij extremen in tem
peratuur zelden voorkomen. Er be
staat een oneindige cyclus in de
warmte- en vochthuishouding, die
tezamen met de instraling van de
zon de pijlers vormen van het aard
se klimaat.
De oceanen spelen bij dit proces
belangrijke rol. Er bestaat zo
iets als een 'conveyor belt', een we
reldomvattend transportsysteem
door middel van zeestromingen. De
Golfstroom, waaraan West-Europa
milde klimaat dankt, is maar
enkele schakel in het geheel.
Er vindt niet alleen horizontaal wa
tertransport plaats. Op de grens
van het pakijs in de noordelijke ge
bieden van de Atlantische Oceaan
zakt het water van de oppervlakte
naar de donkere diepten. Elders op
aarde welt oceaanwater op naar bo
en langzaam proces. Zo kan
het wel duizend jaar duren voordat
een waterdeeltje dat bij IJsland
de zeebodem, zinkt, ergens
bij Zuid-Afrika weer aan de opper
vlakte komt.
De temperatuur van de lucht wordt
aan het water doorgegeven en voor
lange tijd 'opgeslagen'. Ook heeft
saan een belangrijke rol in de
Het beeld dat de Raad van Ker
ken een 'links georiënteerde or
ganisatie, een groep wereldver
beteraars en betweters is, die
zich vooral met politiek bezig
houdt' blijkt niet te kloppen.
Uit een 'verkennend imago-
onderzoek' van studenten van
de Hogeschool Windesheim in
Zwolle, blijkt dat vertegenwoor
digers van plaatselijke raden
van kerken, maatschappelijke
organisaties en media bij de
Raad van Kerken een beeld
hebben van een 'behulpzame
en sociaal bewogen organisatie
die bijdraagt aan het verbeteren
van de maatschappij, vodral
door het opkomen voor
zwakkeren in de samenleving'
Of deze beoordeling nu echt
doordacht is, is de vraag, want
plaatselijke en regionale raden
van kerken blijken weinig ken
nis te hebben van wat'de lande
lijke raad allemaal doet. De raad
wil daarom onderzoeken
hoeverre de communicatie met
de plaatselijke raden kan wor
den verbeterd.
Mr. Jesse van Muylwijck COLOFON
VAT iS WAAR. riAAAR iK MpëM
TWETs VJBKBN VANi U O/A VAT
U Ef/0 HORLO&5 VAH BBN
ANDÊR HB&T eeNOM£M. AIS HéT
HORLO&e u was eee-év&N
HAD iK O 66SN TWEF WEKBM
LEIDSCH DAGBLAD
n Dagbladuitgeverij Damiate bv
DIRECTIE: B.M Essenberg, C.P. Arnold (adj),
Kiel (adj);
HOOFDREDACTIE. Jan-Geert Majoor, Frans
Nypels, Henk van der Post (adj).
OMBUD"
11 30 uu
HOOFDKANTOOR
Rooscveltstraat 822321 BM Leiden
Telefoon071 -356356
REGIOKANTOOR:
Kanaalstraat 26a Lisse
Telefoon 02521 -19353, Fax 02521 -1
POSTADRES
54.2300 AB Leiden
TELEFAX:
:nties071 -323508
ADVERTENTIES
ma.-vrij.van 08.30-17.00 uur:
Telefoon071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma.-vrij. van 8.30-17 00 uur.
Telefoon071-143545
ABONNEMENTEN
Tel. 071 -128030 bij vooruitbet. (ind
Vochtige en zachte lucht v
'i
n gas
broeikaseffect. Het transportsys
teem van de oceanen zorgt er voor
dat het klimaat binnen bepaalde
grenzen blijft.
In wetenschappelijke kringen is
men met zeker van de stabiliteit e
van het atmosfeer-oceaansysteemcht
Uit de diepliggende ijslagen van den^
Groenlandse ijskap zijn stukjes weide
reldklimaat uit het verleden 'naar .jei
boven' gekomen, waaruit blijkt dal v
het klimaat wel degelijk drastisch
kan veranderen met grote tempers F;
tuursveranderingen binnen slechts.
tientallen jaren. Misschien bestaaf"1!
er een fenomeen als een 'switch', tor
een schakelaar, die de circulatie til o
de oceanen plotseling kan doen jel
wijzigen. Ondanks de vele berich- f0t
ten over ons veranderende klimaat, e
is er geen aanwijzing dat er een bëan
langrijke wijziging gaande zou zijn,,-,
binnen het oceanisch transportsysru
teem. Wel zijn er enkele variaties.
Onderzoekers meldden onlangs dcM^
een'pomp', waarmee water naar isj<
de diepten wordt geleid, is uitge- i.
vallen. Meer hierover in een vol- j c
gende rubriek. ?f0
Actueel: een diepe IJslandepressi^^
stuwt vochtige en zachte lucht
naar ons land. Woensdag en don-
derdag kan het 12 tot 17 graden rso
worden bij zuidwestenwinden, waf P:
regen, maar ook een paar opklarinaru
gen. Vanaf vrijdag weer buiig en »ke
frisser. ha
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
woensdag.
Engeland. Schotland,
Wales en Ierland:
;n een enkele bui. in
Schotland mogelijk met
hagel. Morgen van het
uit bewolking
spoedig gevolgd door re-
Middagtemperatuur
uiteenlopend van 9 in het
noorden tot tegen de 15 in
iden van Engeland.
België en Luxemburg:
Half tot zwaar bewolkt en
beide dagen nu en dan
egen. Middagtempe-
ir ongeveer 12 gra-
Noord-
Midden-Frank-
Wolkenvelden, naar
zuiden toe geregeld zor
irschijnlijk alleen
westen en uiter:
Jrdën af en toe v
gen. Middagtemperatuur
angs de Normandische
kust tot 20 graden nabij Clermont-Fer-
donderdag wordt het daar nog en
kele graden warmer.
|a'n t k
enkele graden lager.
bij wind
Spanje:
Flink© i
wolkenvelden
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
iet zon, ook enkele
n lokale regen- of onweers-
ongeveer 22 graden, aan
de Golf van Biskaje wat lager, in Andalu-
sië enkele graden hoger.
Canarische Eilanden:
Aan de zuidstranden vrij zonnig elders
tijd tot tijd bewolking. Droog.
Middagtemperaturen aan de zuidstran
den rond 25 graden.
Marokko:
Westkust: Veranderlijk bewolkt en een
egen- of onweers
bui. Maxima aan zee iets boven de 20
Tunesië:
Droog en overwegend zonnig,
temperaturen vlak aan zee iets boven ae
20 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag nog enkele wolkenvelden, mor
gen zonnig. Middagtemperatuur oplo
pend naar ongeveer 25 graden, aan het
strand bij wind van zee koeler. Middag
temperatuur op 2000 meter in de Alpen
en Pyreneeën oplopend tot iets boven de
10 graden.
Mallorca en Ibiza:
Droog en overwegend zonnig. Maxima
rond 21 graden.
Italië:
Overwegend zonnig. Vandaag in het
noorden ook enkele wolkenvelden.
Droog. Geleidelijk warmer met morgen
WOENSDAG 30 MAART 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 07.18 Zon onder 20.0
Maan op 00.00 Maan onder08.3
i Katwijk [O
05.53 18.15 N
01.17 13.57 d
Weerrapporten 28 maart 20 ui
iet
Aiddag-
Vlissmgen regen
Bordeaux
Brussel
Cyprus
zzw6 13 3 Qa;
i»9 12 7 as
zzw6 13 3 IT
Z10 11 4 f3
I nno6/ 18 15 ïi<
Frankfurt
Genève
regenbu
Klagenfurt
Kopenhagen half bew.
29.30
85.55 84.55
329,30 328.30
VERZENDING PER POST
Nederland' per kwartaal 125,50
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
rond de 20 graden.
Italiaanse Alpen en Dolomieten middag
temperatuur op 2000 meter oplopend
tot boven de 10 graden.
Griekenland en Kreta:
Geleidelijk meer zon en droog. Op de
Egeïsche Zee waait een harde noorden
wind, morgen is er kans op storm. Mid
dagtemperatuur rond 14 graden, op de Luxemburg reger
Ionische Eilanden enkele graden hoger. jjj|j
Turkije en Cyprus:
Langs de Turkse westkust overwegend
droog en nu en dan zon. Plaatselijk veel
wind en maxima tussen 10 en 15 gra
den. Aan de Turkse zuidkust en op Cy
prus veel bewolking en van tijd tot tijd
regen, middagtemperaturen tussen de
15 en 20 graden.
Duitsland:
In het noorden wolkenvelden en nu en
dan wat regen. Naar het zuiden toe pe
rioden met zon en droog. Middagtempe
ratuur van 10 in het noorden tot tegen
de 20 in Beieren.
Zwitserland:
Geleidelijk droog met steeds meer zon.
Morgen flinke zonnige perioden. Mid
dagtemperatuur op 2000 meter morgen
oplopend tot 10 graden. In de dalen
maxima van ongeveer 17 graden.
Oostenrijk:
Dindag eerst vrij veel bewolking, in de
loop van de dag steeds meer zon. Mor- Te|Aviv
gen vrij zonnig. Droog. Middagtempera- Tokyo
tuur op 2000 meter stijgend naar onge- Toronto
veer 10 graden. In de dalen midagtem- Tunis
peratuur oplopend tot ongeveer 18 gra- Vancouv
den
Madrid
Moskou
Stockholm
Bangkok h
Buenos Aires i
Casablanca z
Johannesburg li
31 18 D
20 12 tl
I>
r A V
39^
4
