Afscheid van 'heilige grond'
Kerk Samenleving
Contact tussen Nederlandse en Molukse kerken moeizaam
Christelijk gereformeerden
wijzen stemadvies tegen CD af
Reinders volgt Kuitert op
MAANDAG 28 MAART 1994
REDACTIE DICK VAN DER PLAS. 071 -356443
BUITENLAND KORT
Paus en Israël (1)
Paus Johannes Paulus II, die
graag een bezoek aan Israël
wil brengen, heeft zondag
christenen gewezen op het
grote belang van het Heilige
Land, Jeruzalem en de Klaag
muur. I lij deed dat tijdens de
viering van Palmpasen, dat
dit jaar samenvalt met het
joodse Pasen. De bijeen
komst op het Sint Pieters
plein werd bijgewoond door
ruim 50.000 jongeren, wap
perend met palmtakken. De
christelijke kerk herdenkt op
Palmpasen de intocht van Je
zus in Jeruzalem. Joden her
denken op hun Pesach de
uittocht uit Egypte.
Paus cn Israël (2)
De Klaagmuur is niet alleen
voor joden, maar ook voor
christenen van groot belang,
'omdat wij weten dat God in
deze tempel daadwerkelijk
zijn huis stichtte', zei de
paus. De muur is het restant
van de door koning Salomo
gebouwde tempel. De Ro
meinen verwoestten het
bouwwerk in het jaar 70 na
Christus. Johannes Paulus
heeft herhaaldelijk gezegd
dat hij een reis naar Jeruza
lem als hoogtepunt van zijn
pausschap beschouwt. Na de
wederzijdse erkenning van
Israël en het Vaticaan, die in
december 1993 een eind
moest maken aan eeuwen
onderling wantrouwen tus
sen joden en katholieken, is
vervulling van deze wens
aanzienlijk dichterbij geko
men. Enkele weken geleden
nodigde de Israëlische pre
mier Rabin de paus voor een
bezoek uit.
Cambodja
Het Vaticaan en Cambodja
hebben diplomatieke betrek
kingen aangeknoopt. Dit
heeft het Vaticaan bekendge
maakt. Er zijn ongeveer
20.000 rooms-katholieken in
Cambodja, van wie 16.000
afkomstig zijn uit Vietnam.
Onder de dictatuur van de
Rode Khmer (1975-1979)
werden de rooms-katholie-
ken vervolgd. Vele priesters
en nonnen werden het land
uitgezet of gedood, terwijl
talloze kerken werden ver
woest. Naar schatting één
miljoen Cambodjanen zijn in
die periode om het leven ge
bracht. In 1989 keerde een
pauselijk gezant, in de rang
van apostolisch vicaris, terug
naar Cambodja, veertien jaar
nadat hij was verbannen.
Onder het nieuwe verdrag
zullen Cambodja en het Vati
caan een ambassadeur en
een nuntius benoemen.
Dalai Lama
In de Indiase hoofdstad New
Delhi hebben parlementari
ërs uit 21 landen de Chinese
regering opgeroepen zonder
voorbehoud in gesprek te
gaan met de Dalai Lama over
de toekomst van Tibet. Zij
deden deze oproep ter afslui
ting van een driedaagse con
ferentie. De deelnemers kwa
men onder andere uit Groot-
Brittannië, Duitsland, Rus
land, Italië en Scandinavië.
In een slotverklaring stellen
de parlementariërs dat Pe
king het gesprek met de Ti-
bettaanse regering in balling
schap en met de Dalai Lama
niet langer moet vertragen of
weigeren. Des te waarschijn
lijker wordt het anders dat de
Tibettanen aansturen op een
volledige afscheiding van
China. De parlementariërs
namen een 'New-Dellri-ac-
lieplan voor Tibet' aan.
Daarmee willen zij dat rege
ringen in de wereld zich in
het vraagstuk verdiepen. Bo
vendien moeten ballingen
meer worden ondersteund
en dienen delegaties naar Ti
bet en China af te reizen.
DOORN. ANP
Het contact tussen Nederlandse en Mo
lukse kerken verloopt ruim vijftien jaar na
de totstandkoming van een gezamenlijke
commissie nog steeds moeizaam. On
macht, spanningen en moeiten omgeven
de bescheiden gemeenschappelijke activi
teiten die in ongeveer dertig Nederlandse
plaatsen van de grond zijn gekomen.
„Als contact met Molukse christenen die
hier door de Nederlandse overheid zelf
naartoe zijn gehaald, al niet mogelijk is, hoe
moet het dan met de rol van de Nederland
se kerken in onze pluriforme samenleving",
aldus een rapport dat de 'kleine synode'
van hervormden, gereformeerden en luthe
ranen afgelopen zaterdag in Doorn be
sprak.
Het rapport is geschreven door de con
tactcommissie, waarin naast de drie Neder
landse kerken ook de Molukse Evangelische
Kerk (GIM) en de Molukse Noodgemeente
(NGPMB) zitting hebben. De commissie
werd eind jaren zeventig opgericht nadat
door acties van Molukkers ook de protes
tantse kerken met de neus op de proble
men van de Molukse gemeenschap werden
gedrukt.
Sinds die tijd zijn er in bijna alle plaatsen
waar Molukkers wonen contactgroepen
ontstaan. Het aantal groeide tot vijftig,
maar was in 1990 geslonken tot twintig.
Niet alleen onmacht maar ook wantrouwen
lag daaraan ten grondslag. „Drie eeuwen
kolonialisme hebben de Molukkers bijzon
der gevoelig gemaakt voor de vraag of de
ander werkelijk in hen geïnteresseerd is, of
dat eigenbelang de achtergrond van de re
latie vormt."
BEROEPINGSWERK
NEDERLANDSE HERV. KERK
Beroepen: te Oene (toez.): F. Hoek
te Goedereede.
Aangenomen: naar Epe (bw. De
Goede Herderkerk): W. Tijink te
Zwolle; naar Krabbendijke: T.
Cammeraat te Wijk bij Duurstede.
Bedankt: voor Wierden: H. Harke-
ma te Onstwedde.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen: te Capelle aan den IJs-
sel: dr. P H.R. van Houwelingen te
Enschede-Oost.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen: te ScfierpenzeeL C.A
van Dieren te Stolwijk.
Binnenstadsgemeente voor het laatst bijeen in Bethlehemkerk en Oude Vestkerk
Dominee A. AJblas begirtt
de dienst in de Leidse Ou
de Vestkerk met het goede
nieuws. 'Zijn' Binnenstads
gemeente heeft toestem
ming gekregen om de mo
numentale Hooglandse
Kerk het hele jaar door als
wijkkerk te gebruiken. Het
slechte nieuws op deze
zondagmorgen is daarvan
het directe gevolg. De hui
dige onderkomens - de
Bethlehemkerk en de Oude
Vestkerk - zullen niet meer
worden gebruikt. ,,En dat
voelt raar", zegt Alblas te
gen de kerkgangers. ,,Voor
velen van u is dit toch de
plaats waar zij dicht bij
God waren, een stukje hei
lige grond."
LEIDEN DICK VAN DER PLAS
Ben grote meerderheid van de
'Binnenstadsgemeente van de
Hervormde en de Gereformeer
de Kerk te Leiden' heeft eerder
al een voorkeur voor de Hoog
landse Kerk als gemeenschap
pelijk onderkomen uitgespro
ken. De aankondiging valt de
kerkgangers dan ook niet rauw
op het dak. „Maar nu de defini
tieve beslissing eenmaal is ge
vallen, en je zit hier in de kerk,
kunnen er emoties loskomen",
beseft Alblas.
Deze ochtenddienst is name
lijk zo goed als zeker de laatste
die de wijkgemeente in de Oude
Vestkerk houdt. De komende
week verhuist zij al naar de
Hooglandse Kerk voor de dien
sten op en rond Pasen. Om al
leen aan de Oude Vest terug te
keren als de verbouwing van de
'Hooglandse' aan het eind van
dit jaar niet op tijd gereed
mocht zijn. Alblas: „We weten
dat de Geest waait waarheen Hij
wil, en dat God ons vólgt. Maar
toch, we sluiten met deze mar-
keringsdienst een periode af."
In het officiële besluit dat de
overkoepelende kerkeraden van
hervormd en gereformeerd Lei
den afgelopen vrijdagavond na
men, wordt gesproken over het
buiten gebruik stellen van de
Bethlehemkerk aan de Drift
straat met ingang van Pinkste
ren 1994. Op papier krijgt de
Oude Vestkerk nog enig respijt.
Aan een gemeentevergadering
De Oude Vestkerk aan de Oude Vest.
van de Gereformeerde Kerk
wordt op 20 april voorgesteld
het gebouw buiten gebruik te
stellen zodra de Hooglandse
Kerk als permanent onderko
men gereed is.
Predikantsplaatsen
Met het doorhakken van de
knoop in de 'gebouwenkwestie'
hebben de Hervormde en Gere
formeerde Kerk nog verrassend
snel uitvoering gegeven aan het
bezuinigingsplan dat in 1992
werd opgesteld. Het teruglo
pend aantal kerkleden nood
zaakte de geloofsgemeenschap,
die in Leiden al voor een be
langrijk deel 'samen op weg'
gaat, tot het verminderen van
predikantsplaatsen en het afsto
ten van gebouwen.
Door wisselingen in de perso
neelsformatie verliep het terug
brengen van het aantal domi
nees van tien naar acht bijzon
der vlot. Maar het aanwijzen
van twee kerkgebouwen die de
deuren moesten sluiten, lag veel
moeilijker. „Je praat tenslotte
ARCHIEFFOTO WIM DIJKMAN
niet over een verzameling op el
kaar gestapelde stenen", zegt
dominee J. Nauta, voorzitter
van de centrale kerkeraad, daar
over. „Het sluiten van kerken
gaat met heel veel emoties ge
paard."
Dat bleek wel uit het verzet
dat loskwam uit de hervormde
Marewijkgemeente, toen bleek
dat haar onderkomen als één
van de mogelijk te sluiten ker
ken werd genoemd. Geschrok
ken door deze reacties werd de
discussie in de kerkeraden
voortgezet zonder dat er al di
rect met de vinger naar bepaal
de Godshuizen werd gewezen.
Hel was uiteindelijk de huidi
ge Binnenstadsgemeente die
zelf de voorzet gaf om uit de
impasse te komen. De uit ver
schillende 'oude' gereformeerde
en hervormde wijken samenge
stelde geloofsgemeenschap liet
weten dat ze 'écht een nieuwe
gemeente wilde zijn'. Dat hield
in een snel proces van reorgani
satie en de keuze voor één
plaats van samenkomst om de
eredienst te vieren. De voorkeur
ging daarbij direct al uit naar de
Hooglandse Kerk, op grond van
'de unieke waarde die dit ge
bouw heeft als kerkelijk cen
trum zowel voor de Binnen
stadsgemeente als voor geheel
Leiden'.
Een belangrijke handicap van
de Hooglandse Kerk is echter
dat het enorme gebouw in de
winter niet is te verwarmen. De
afgelopen jaren werd de kerk in
de koudste maanden van het
jaar daarom niet gebruikt. Maar
daar is nu een oplossing voor.
Door de bouw van een zoge
naamde 'winterkerk' binnen de
^bestaande ruimte, moet het
mogelijk zijn de 'Hooglandse'
permanent voor de erediensten
te benutten.
En wat belangrijk is: tegen ac
ceptabele kosten. De bouw van
zo'n winterkerk zal weliswaar
zo'n 400.000 gulden kosten, de
investering is rendabel doordat
twee andere kerkgebouwen
kunnen worden afgestoten en
de Hooglandse Kerk in de nieu
we situatie veel vaker aan 'der
den' kan worden verhuurd. Het
gebouw verkeert verder in een
goede staat van onderhoud en
zal volgens berekeningen in het
gebruik niet duurder zijn dan
de andere Leidse wijkkerken.
Integendeel, het onderkomen
is per saldo juist goedkoper. Zo
blijkt tenminste uit de voor
jaarsbalans van de Binnen
stadsgemeente, waarin het hele
besluitvormingsproces nog eens
uit de doeken wordt gedaan. De
bezoekers van de Oude Vest
kerk kregen het boekwerkje gis
teren uitgereikt toen zij, waar
schijnlijk voor de laatste keer,
de deur van het gebouw achter
zich dichttrokken. Velen, zo
schatte dominee Alblas in, met
een brok in de keel, 'maar in de
wetenschap dat God met ons
mee gaat'.
AMERSFOORT ANP
Voorzitter D. Koole van de
christelijk gereformeerde
ambtsdragersconferentie is te
genstander van een oproep om
niet op de Centrumdemocraten
te stemmen. Dit bleek .tijdens
de halfjaarlijkse christelijk gere
formeerde ambtsdragersconfe
rentie met als thema de multi-
raciale en multireligieuze sa
menleving.
„Een stemadvies geven be
hoort niet tot de taak van de
kerk. Maar in de preek moet het
gevaar van rechtsradicalisme
zeker aan de orde komen", al
dus Koole. Hij vatte daarmee de
meningen op de conferentie sa
men. Volgens één van de spre
kers, ds. J. van Mulligen, getuigt
een stemadvies van 'geestelijke
armoede'. Via de preek moet
het volgens hem al duidelijk
worden dat de CD een onchris
telijke partij is. Van Mulligen
riep de circa 150 bezoekers van
de conferentie, voornamelijk
ouderlingen en diakenen, op
om 'van onderaf het onderwerp
extreem-rechts in de kerken aan
te kaarten. Via catechisatie bij
voorbeeld'.
Koole noemde de opmerking
van één van de aanwezigen, ds.
J. de Jong uit Veenendaal, pijn
lijk. De Jong had aan het begin
van de bijeenkomst gezegd dat
er ook in de christelijk gerefor
meerde kerken CD-stemmers
zitten.
AMSTERDAM ANP
Dr. H. Reinders wordt de nieu
we hoogleraar ethiek aan de
Vrije Universiteit te Amster
dam. Hij volgt dr. H. Kuitert
op, wiens leerstoel vier jaar
onbezet bleef.
De faculteiten wijsbegeerte
en theologie zijn akkoord met
de benoeming, die nu nog
slechts fonneel moet worden
goedgekeurd door de VU-Ver-
eniging, zo bevestigt een
woordvoerder van de universi
teit.
Reinders (43) is op dit mo
ment universitair hoofddocent
aan de VU. Het universiteits
blad Ad Valvas noemt hem
'een trouwe leerling van Kui
tert', die echter niet onkritisch
staat tegenover het werk van
de gerenommeerde theoloog
en ethicus. „Er zit een merk
waardige inconsistentie tussen
zijn theologie en zijn verhaal
over ethiek", aldus Reinders.
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgeverij Damiate bv.
DIRECTIE B.M Essenberg, C P. Arnold (adj), J
Kiel (adj),
HOOFDREDACTIE: Jan-Geert Majoor, Frans
Nypcls, Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN: R.D. Paauw, tel. dag. 9 30-
11 30 uur071-356215, of per post.
HOOFDKANTOOR:
Roosevi Itsliaat 82, 2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356.
REGIOKANTOOR:
I in.: iktu.il 26.1 Lisse
Telefoon 02521 19353, Fax 02521-19610
POSTADRES:
Postbus 54, 2300 AB Leiden
TELEFAX:
Advertenties071-323508
Fam. berichten 071 -323508
Redactie071-321921
ADVERTENTIES
ma.-vrij. van 08.30-17 00 uur
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma.-vrij. van 8.30-17.00 uur
Telefoon071-143545
ABONNEMENTEN
Tel. 071-128030 bij vooruitbet. (incl. BTW)
peracc.gïro autom.bet
per maand 29,30
per kwartaal 85,55 ƒ84,55
per jaar ƒ329,30 328,30
VERZENDING PER POST
Nederland: per kwartaal 125,50
vraag
KLACHTEN BEZORGING
mat/mvrij: 18.00-19 30 uur,
zat. 10.00-12.00 uur. Tel. 071 -143241
HET WEER
Depressiefamilie
Een klein hogedrukgebiedje wan
delde het afgelopen weekeinde van
west naar oost over Nederland en
dat gaf even een onderbreking van
de maartse wisselvalligheid. Zater
dag lag de hogedruk nog boven En
geland; met een noord/noordweste
lijke stroming, gericht op onze
kust, werden enkele gure buien het
land opgestuurd. Tussen de vol
wassen stapelwolken lonkte de
zon, maar onder zo'n kille regen- of
hagelbui drukten ijskoude valwin
den de temperatuur terug naar 5
graden. In deze van origine polaire
lucht werd het 's nachts rustig en
helder, zodat de zomertijd met een
vorstdag begon. Diverse plekken in
Midden- Nederland noteerden zon
dagochtend -2 of -3 graden.
Overdag wurmde de zon zich
steeds meer door de overgebleven
stapelwolken, maar kreeg de dikke
koude luchtlaag niet verder opge
warmd dan 8 a 9 graden. In de
middag ging er een frisse zuiden
wind waaien, toen de hogedrukas
ten oosten van ons kwam te liggen.
De hoge cirruswolken, die zich te
gen de avond begonnen te forme
ren, kondigde de eerste van een
nieuwe serie slechtweergebieden
aan.
De weerkaart wordt een goed deel
van de week beheerst door een
groot centraal lagedrukgebied
(945 mbar) bij IJsland. Deze I
knaap zet een brede ZW-stroming
op de oceaan in beweging. Er wor
den kleinere storingen in gevan- j
gen, die met hun regenzones Wes
Europa worden ingevoerd. Een \-m
echte depressiefamilie, die in ons I
land af en toe neerslag brengt, J
maar de hoeveelheden lijken voor
lopig nog gering. Het wordt gelei-!
del ijk zachter, wel met veel bewol
king. Maxima van 12 a 13 graderjRj
worden gebruikelijk deze week.
Op woensdag of donderdag krimp
de stroming meer naar zuid tot Oi
zuidwest. Als drogere lucht uit
Frankrijk ons weet te bereiken en
het klaart een beetje op, dan kan
het 15 a 16 graden worden, met p(
name verder landinwaarts. De
kuststrook kan wellicht last hebbr
van een koudere aanvoer van èverSf
zee. Een kleine variatie in de wind
richting kan in zo'n situatie het veRU
schil betekenen tussen een kille
dag met lage wolken of een vrij L,
zonnige lentedag.
De uitval van warme ocaanlucht co
brengt de zomer dichterbij tot bo-'kv
ven Frankrijken Duitsland, maar.ge
het is niet meer dan een schijnbege
weging. Vanaf vrijdag wordt de uj
westenwind krachtiger, waarbij Wfm
door koudere Atlantische lucht te
worden overspoeld.
HET WEER IN EUROPA
Dl
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag veel bewolking
en enige tijd regen. Mor
gen van tijd tot tijd een
bui, in Schotland mogelijk
met hagel; ook enkele op
klaringen. Middagtempe-
ratuur meest rond 12 gra-
België en Luxemburg:
Half tot zwaar bewolkt en
op beide dagen kans op
wat regen. Middagtempe-
raturen eerst ongeveer 11
graden, morgen met name
in de Ardennen iets hoger.
Noord- en Midden-Frank-
Veel wolkenvelden en
vooral vandaag in het
noorden plaatselijk regen.
Morgen in het zuiden kans
op zon. Middagtempera-
tuur van 12 graden langs
Het Kanaal tot 19 graden nabij Cler
mont-Ferrand.
Spanje:
Fiinke perioden met zon. vandaag in het
noorden ook kans op bewolking en mis
schien een bui. Maxima aan de Costa's
van 20 graden aan de Costa Brava tot
23 graden rond Almeria. In Andalusië
middagtemperaturen circa 27 graden.
Canarische Eilanden:
Droog en veranderlijk bewolkt. Aan de
zuidstranden vrij zonnig en middagtem
peraturen aan de zuidstranden boven de
25 graden.
Marokko:
Westkust: Veranderlijk bewolkt. Droog.
Maxima vooral morgen hier en daar bo
ven de 25 graden, maar bij wind van zee
afkoeling.
Tunesië:
Eerst vrij zonnig, morgen kans op wol
kenvelden. Droog. Middagtemperaturen
vlak aan zee tussen de 20 en 25 graden.
Zuid-Frankrijk:
Perioden met zon, maar vandaag op veel
plaatsen ook wolkenvelden. Het blijft
bijna overal droog. Middagtemperatuur
van 18 graden langs de westkust en
rond Lyon tot iets boven de 20 plaatse
lijk aan de zuidkust. In de Franse Alpen
drijven vandaag wolkenvelden over,
morgen keert de zon terug. De tempera
tuur op 2000 meter ligt meest rond de
+5 graden.
Mallorca en Ibiza.-
Vandaag enkele wolkenvelden, morgen
vrij zonnig. Droog. Maxima rond 21 gra
den.
Italië:
Flinke perioden met zon, vandaag in het
noorden ook enkele wolkenvelden. Eerst
droog, morgen kleine kans op een lokale
bui. Maxima op de meeste plaatsen 17
tot 20 graden. In de Italiaanse Alpen en
Dolomieten vandaag wolkenvelden, mor
gen flink wat zon. Droog. Temperatuur
op 2000 meter boven nul.
Corsica en Sardinië:
Vandaag kans op enkele wolkenvelden,
morgen vrij zonnig. Droog. Middagtem
peratuur 18-20 graden.
Griekenland en Kreta:
Vandaag nog wisselvallig en plaatselijk
flink wat regen, lokaal ook onweer. Mor
gen vanuit het westen meer zon en
droog. Middagtemperatuur vandaag op
Kreta iets boven de 20 graden, verder
14 tot 18 graden.
Turkije en Cyprus:
Vandaag op Cyprus eerst nog vrij zonnig.
Verder veel wolkenvelden en vooral
langs de Turkse kusten flink wat regen.
Middagtemperaturen op Cyprus eerst
nog dicht bij 20 graden, elders rond 16.
Duitsland:
Overgang naar wisselvallig weer met vrij
veel wolkenvelden en plaatselijk wat re
gen of motregen. Middagtemperaturen
rond 14 graden, vandaag in de noorde
lijke helft enkele graden lager.
Zwitserland:
Vandaag flink wat wolkenvelden en in
het westen en noorden kans op wat re
gen, boven de 1800 meter plaatselijk
wat sneeuw. Morgen aan de zuidzijde
van de Alpen vrij zonnig, aan de noord
flank nog enkele wolken. Temperatuur
op 2000 meter rond het vriespunt of
iets hoger.
Oostenrijk:
Vandaag dag in Vorarlberg en Tirol gelei
delijk meer wolkenvelden, elders nog
flink wat zon. Dindag eerst vrij veel be
wolking en plaatselijk boven de 1700
meter wat sneeuw, in de loop van de dag
steeds meer zon. Temperatuur op 2000
meter rond het vriespunt; vandaag rond
Wenen maxima ongeveer 9 graden, mor
gen enkele graden hoger.
WEERRAPPORTEN
DINSDAG 29 MAART 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 07.20'* Zon onder 20
Maan op 23.23 Maanonder07
Waterstanden Katwijk
Hoog water 05.11 17.31
Laag water 03.05 13.15
Weerrapporten 27 maart 20 u
Istanbul
Klagenfurt
Kopenhagen
Las Palmas
Madrid
Malaga
Mallorca
«3 18 16 la;
Split
Stockholm onbew.
Warschau licht bew.
Wenen half bew.
Zürich licht bew,
Bangkok half bew.
Buenos Aires zwaar bew.
Casablanca half bew,
Johannesburg onbew.
Los Angeles onbew.
New Orleans zwaar bew,
New York regen
TelAviv onbew.
Toronto sneeuw/
18 13 fr|
31 16 A
17 10 jA
26 22 fv\
