Zuid-Afrika neemt bestuur Ciskei over
Buitenland
opn^rieo over Krajina
;eschort tot dinsdag
ord-Korea dreigt
Ë^iieuw met oorlog
Operatie Herenigingbrengt kinderen bij ouders terug
Weer gewelddadige acties Koerden in Duitsland Crisis in Brussel
over groot-Europa
Vier gijzelaars bij krachtcentrale vrij
Doodvonnis na trouwe
dienst in Brits kabinet
3AC 23 MAART 1994
;emeen Nederlands Persbureau
SPD Geassocieerde Pers Dieni
is Service RTR Reuter UPI
Oei VattAJEVO«Rtr-AFP-AP
lgische
ederlaihandelingen tussen de
toegee autoriteiten en de
lat de n de afgescheiden Ser-
;nt Hepubliek Krajina zijn
gesEn opgeschort. De
n het rtijen gaan volgende
isdag verder praten.
alf uur onderhandelen
erbrevoassade van Rusland in
93. „las geen enkel resultaat
brew jüeide delegaties spra-
bevocr van 'vooruitgang en
rijen eing'. Ze rekenen er op
inden nde week een akkoord
Nedien bereikt,
het veihebben gisteren 22 ton
ktnaaen medicijnen naar
atingevlogen. Het was voor
ooit z in bijna twee jaar dat
heeft noslim-enclave bereik-
dag voor de men-
gesugfuzla", zei VN-gezant
Hoeien hij uit de Iljoesjin-
akin nische Serviërs hebben
ma telling van de luchtha-
idse tndenlang tegengehou-
in de irdoor de situatie van
zl
de van voedselhulp afhankelijke
bevolking snel verslechterde.
De VN hebben Sittard een
eenmalige ontheffing verleend
van de boycot tegen Servië. Het
sanctiecomité van de VN in
New York heeft de ontheffing
vorige week toegestaan, uitslui
tend bedoeld oin een hulp
transport naar de Servische stad
Valjevo mogelijk te maken.
Sittard onderhield al voor de
burgeroorlog in hel voormalig
Joegoslavië uitbrak, vriend
schappelijke contacten met Val
jevo. De stad zag zich gedwon
gen de jumelage met de Ser
viërs op te schorten toen de VN
per 1 juni 1992 een boycot uit
vaardigden tegen Servië en
Montenegro.
Minister Ter Beek (defensie)
vertrekt op 11 april naar Srebre
nica. Deze belegerde moslim
enclave wordt in VN-verband
beschermd door een eenheid
van het Nederlandse luchtmo
biele bataljon dat in Oost-Bos-
nië is gestationeerd.
twikki
"^'^tuigongeluk Siberië: 76 doden
terbre Een Airbus van de Russische staatsluchtvaartmaat-
eer vij Aeroflot is gisteravond neergestort bij het Siberische
eretsjensk. Daarbij zijn alle inzittenden, 67 passagiers en
omgekomen. Het toestel was van Moskou
irtog jnaar Hong Kong.
in oi
iten seropositieven tijdelijk toe
'TON» De Amerikaanse regering zal buitenlanders die se-
MAjvef zijn, toestaan de Verenigde Staten binnen te komen
te doen aan de Gay Games, de olympische spelen voor
7 qq ?ksuelen, die in juni in New York worden gehouden. Mi-
eno (justitie) ondertekende gisteren een verklaring die
6*60 leringen mogelijk maakt op de regel dat dragers van het
7.30 rus de VS niet inkomen.
2,80
9,00
lf5 rije straat op tegen terrorisme
2 ®Q NAi Zo'n 50.000 mensen, merendeels vrouwen, hebben
7 0q i in de Algerijnse hoofdstad Algiers gedemonstreerd te-
aanhoudende terreur van moslim-fundamentalisten. De
stranten eisten niet alleen einde van de terreur, maai" ook
3.00 er naar de democratie.
5,30
ier uit omgeving Pailin verdreven
TTTpiREYHet Cambodjaanse regeringsleger heeft rebellen
■Ivlnfaode Khmer uit hun voormalige bolwerk Pailin verdre-
yk n deel van de rebellen is naar het buurland Thailand ge-
50 Het verlies van Pailin, dat wordt omgeven door vind-
n van edelstenen, is een zware slag voor de communisti-
1,30 ïmer omdat het nu minder makkelijk aan geld kan ko-
villen Veiligheidsraad uitbreiden
;k» De VS hebben gisteren voorgesteld de Veiligheids-
n de Verenigde Naties uit te breiden tot twintig leden,
gton herhaalde zijn oproep voor permanente zetels van
nd en Japan.
Icher weer. opgeknapt
De vroegere Britse premier Thatcher voelde zich gis-
eer een stuk opgeknapt nadat zij maandag tijdens een
de Chileense hoofdstad Santiago was flauwgevallen. Bij
aten van haar hotel zei Thatcher dat zij de meeste activi-
•p haar agenda zal handhaven.
Iverschuivingen in Kirgizië
U Bij aardverschuivingen in de Centraalaziatische repu-
Kirgizië en Oezbekistan zijn zeker dertien mensen om-
a £n. Een aantal huizen werd verpletterd. Het staatscomité
mpen probeert mensen uit het getroffen gebied te evacu-
litie Brandenburg valt uiteen
De coalitie van sociaal-democraten, liberalen en Bund-
In de Oostduitse deelstaat Brandenburg is gisteren uiteen
n, maar minister-president Stolpe (SPD) regeert verder.
a jk is het gevolg van de al jaren slepende discussie over
s contacten met de voormalige Oostduitse geheime
d Stasi. Het kabinet-Stolpe is nu een minderheidsregering
.en, maar kan rekenen op de steun van een aantal onaf-
jke parlementsleden en op enkele afgevaardigden van
is '90.
so 'jreaanse leger in staat van paraatheid
lf'^e ING AP-Rtr-AFP
)rdkoreaanse regering
0 idaag opnieuw gewaar-
0 dat er oorlog komt als
rea Patriot-raketten
n een gezamenlijke mi:
ïefening met de VS
•e Noordkoreaanse am-
jr in China, Chu Chang
acht de onheilsbood-
eer aan de wereld. Hij
e VS de Koreaanse Oor-
-»ri 1950-53 niet moeten
en daar lessen uit
.'rekken.
Corea heeft zijn strijd-
i vandaag in de hoogste
n paraatheid gebracht.
)00 Zuidkoreaanse sol-
orden terzijde gestaan
000 Amerikaanse mili-
'0 Minister Rhee Byoung-
'7 ïnsie) zei op alles voor-
rijn.
,0 uidkoreaanse regenng
eerder deze week Ame-
'0 Patriot anti-raket-ra-
e plaatsen om Noord-
in een raketaanval af te
7 Zuid-Korea zal ook
o len aan een militaire
o met de VS nu Noord-
0 blijft weigeren zijn
atoominstallaties volledig open
te stellen voor inspectie. Noord-
Korea zou aan een atoombom
werken en raketten om kern
koppen af te schieten.
De VS hebben de Veiligheids
raad van de Verenigde T4aties
gevraagd een resolutie aan te
nemen waarin sancties tegen
Noord-Korea worden afgekon
digd. China permanant lid
van de Veiligheidsraad heeft
laten weten daar niets voor te
voelen. Premier Li Peng wil niet
dat Noord-Korea via sancties
wordt gedwongen inspecties
van het Atoom Agentschap
(LAEA) toe te staan. Hij wilde
niet zeggen of China in dit geval
gebruik zal maken van zijn ve
torecht.
Japan steunt eventuele sanc
ties tegen Noord-Korea wel. Het
land kan echter in verlegenheid
raken als de V-raad besluit dat
het embargo ook betrekking
heeft op het geld 1,2 miljard
gulden dat Noordkoreaanse
ingezetenen van Japan jaarlijks
aan familie in Noord-Korea
overmaken. Als Japan dergelijke
betalingen verbiedt, haalt het
zich de woede van de etnische
Koreanen op de hals.
Bosnische ouders die hun kinderen in wanhoop
uit het oorlogsgebied hebben weggestuurd, zul
len hun kinderen mogelijk kunnen terugvinden
via een nieuw computerprogramma. Het pro
gramma, onderdeel van de door de VN-vluchte-
lingenorganisatie Unhcr gelanceerde 'Operatie
Hereniging', zal binnen een maand beschikbaar
zijn.
„We hebben gezien hoe kinderen door bus
raampjes werden geduwd, op treinen werden
gezet en in auto's werden gegooid", zegt Unhcr-
woordvoerster Sylvana Foa. die de operatie co
ördineert. Volgens haar zijn op die manier zo'n
40.000 kinderen terechtgekomen op andere
plaatsen in Europa. Velen van hen zijn te jong
om meer te weten dan hun koosnaam.
De alleen op pad gestuurde kinderen vormen
het grootste en meest dringende probleem voor
vluchtelingenwerkers, die snel moeten handelen
om zoveel mogelijk gegevens van de kinderen te
weten te komen. „Als je te lang wacht, beginnen
kinderen te vergeten wie ze zijn", aldus Foa. Ze
geeft een gebruikelijk gesprek tussen een vluch
telingenwerker en een klein kind weer. „Hoe
heet je?" „Ik heet Didi." „Hoe heet je moeder?"
„Mammie." Hoe heet je vader?" „Pappie."
„Waar kom je vandaan?" „Dat weet ik niet."
Om te beginnen zullen tien computercentra
worden geopend, in plaatsen als Sarajevo, Tuzla
en Zenica. waar achtergebleven ouders in de be
standen naar de gezichten en gegevens van hun
kinderen zullen kunnen zoeken. Uiteindelijk
hoopt het Unhcr het aantal centra te kunnen
uitbreiden tot veertig.
Het initiatief tot de operatie werd genomen door
Kroatische vluchtelingenwerkers, die een organi
satie opzetten die ze 'Onvergezelde Kinderen in
Ballingschap' noemden. De groep kreeg ruim 1.6
miljoen gulden van het Amerikaanse Bureau
voor internationale Ontwikkeling. De Unhcr co
ördineert het project en kreeg van een Ameri
kaans en een Frans bedrijf computers. Op dit
moment zijn de foto's en gegevens van vijfhon
derd kinderen op disc gezet, aldus Foa.
Het is van groot belang dat de centra in de buurt
van de ouders worden gevestigd. Dus in de
moeilijk bereikbare gebieden, waarde spannin
gen hoog zijn en soms zelfs nog wordt gevoch
ten. De BBC-radio heeft aangeboden de ouders
over het project te informeren.
Mandela en Buthelezi eens over bemiddeling
De Zuidafrikaanse regering zal het bestuur van het 'onaf
hankelijke' thuisland Ciskei overnemen. De sterke man
van Ciskei, generaal Oupa Gqozo, besloot gisteren onder
druk van stakingen en dreigende politieke en sociale on
rust af te treden.
JOHANNESBURG P.V.NUUSENBURG
CORRESPONDENT
De Uitvoerende Overgangsraad
(UOR), die samen met de rege
ring van president De Klerk
Zuid-Afrika in de aanloop tot de
verkiezingen van eind april be
stuurt, besloot gisteravond het
verzoek van de generaal te ho
noreren om het bestuur van het
thuisland over te nemen. Er zul
len twee administrateurs wor
den aangesteld om deze taak uit
te voeren.
De situatie in Ciskei wordt
'zeer explosief genoemd. Gqo
zo heeft volgens berichten het
vertrouwen van het leger en de
politie verloren. Honderden po
litiemannen zijn gisteren in sta
king gegaan uit protest tegen de
corruptie in de politietop. Vijf
tien hoge officieren zijn gegij
zeld en zullen pas worden vrij
gelaten als Gqozo aan de grie
ven van de stakers tegemoet
komt.
Eenheden van het Zuidafri
kaanse leger en de politie zijn
inmiddels naar de hoofdstad
Bisho getrokken om geweldda
digheden te voorkomen en 'le
vens en goederen van Zuidafri
kaanse burgers' te beschermen.
Ciskei is het tweede zoge
naamde onafhankelijke thuis
land dat binnen twee weken
weer wordt ingelijfd in Zuid-
Afrika. De president van Bop
huthatswana, Lucas Mangope,
werd door de Zuidafrikaanse re
gering afgezet nadat zijn positie
door een volksopstand onhoud
baar was geworden. Bij deze re
volutie zijn tientallen mensen
om het leven gekomen, onder
wie drie leden van de neo-na-
zistische Afrikaner Weerstands
beweging (AWB) die de revolu
tie wilde neerslaan.
ANC-leider Mandela en Inka-
tha-leider Buthelezi zijn het gis
teren eens geworden over de in
ternationale bemiddelaars die
de impasse tussen hun partijen
moeten oplossen. De leiders
van de twee belangrijkste zwar
te partijen in Zuid-Afrika noem
den gisteren in een gezamenlij
ke verklaring geen namen, maar
naar verluidt zou het gaan om
Henry Kissinger, de voormalige
minister van buitenlandse za
ken van de VS. lord Peter Carri-
ngton, oud-secretaris-generaal
van de NAVO, en ex-minister
van buitenlandse zaken van
Groot-Brittannië.
Mandela en Buthelezi kwa
men begin deze maand overeen
dat internationale bemiddeling
de enige manier is om de pro
blemen tussen hun partijen op
te lossen. Het conflict concen
treert zich op de bevoegdheden
van de negen provincies van het
nieuwe Zuid-Afrika. Inkatha
vindt dat de provincies in de
nieuwe Grondwet te weinig
macht krijgen en boycot daar
om de verkiezingen.
Een Koerd die zichzelf in brand heeft gestoken, rent de door Koerden geblokkeerde snelweg bij Keulen over. Brandweerlieden doofden de vlammen
en brachten de man naar het ziekenhuis. foto epa
BERLUN GPD-Rtr-DPA
De Duitse minister Kanther
(binnenlandse zaken) wil hard
optreden tegen de militante
Koerden, die gisteren opnieuw
autosnelwegen hebben geblok
keerd. Hij zei dat Duitsland niet
duldt dat politieke conflicten in
Turkije op gewelddadige wijze
in Duitsland worden uitgevoch
ten.
Kanther zei verder dat de
Koerden de staat op een onaan
vaardbare wijze provoceren.
„Het is nodig dat zij voor de
rechter komen en indien moge
lijk worden uitgewezen naar
Turkije." Hij zei dat ook in Tur
kije de Koerden niet overal wor
den vervolgd, zodat ze zonder
gevaar voor hun leven Duits
land kunnen worden uitgezet.
Honderden Koerden hadden
gisteren voor de tweede keer in
drie dagen met blokkades van
autosnelwegen geprotesteerd
tegen de vervolging van hun
landgenoten in Turkije en tegen
de wapenleveranties door Bonn
aan Ankara. Verder protesteer
den ze tegen de arrestatie van
andere Koerden, die afgelopen
weekeinde al hadden gedemon
streerd.
In vrijwel alle Duitse deelsta
ten kwamen de Koerden giste
ren in actie. Overal werden
kruispunten en autosnelwegen
bezet en brandende barricades
opgericht. Hier en daar kwam
het tot botsingen tussen de op
roerpolitie en Koerden, nadat
deze de politie met stenen had
den bekogeld. Er werden tien
tallen arrestaties verricht. Enke
le Koerden staken zichzelf in
brand door zich met benzine te
overgieten. Een van hen is in
een ziekenhuis aan zijn verwo
ningen bezweken.
BRUSSEL «PETER DE VRIES
CORRESPONDENT
Grimmige onderhandelingen
binnen de Europese Unie over
de toekomstige stem- en
machtsverhoudingen zijn giste
ren geëindigd in een diepe poli
tieke crisis. Groot-Brittanië en
Spanje weigerden tot woede
van de tien andere EU-leden
een plaatsje aan de Brusselse
vergadertafels in te ruimen voor
Noorwegen, Zweden, Oosten
rijk en Finland.
Het is daardoor zo goed als uit
gesloten dat de vier landen vol
gend jaar lid kunnen worden
van de Europese Unie. De Scan
dinavische landen en Oostenrijk
werden het de afgelopen weken
met de EU wel eens over hun
exactelidmaatschapsvoorwaar-
den.
In Brussel wordt gevreesd voor
de effecten van de nieuwe be
stuurlijke crisis op de verkiezin
gen voor het Europarlement in
juni. CDA-minister Kooijmans
zei gisteren dat de ruzie over de
stemmenkwestie in de verkie
zingsperiode zelfs de werkloos
heid naar de achtergrond zal
dringen. Maar diplomaten vre
zen dat de kiezers massaal thuis
zullen blijven uit afkeer van de
laatste Brusselse verwikkelin
gen.
Officieel wordt zaterdag tijdens
een informele vergadering van
de Europese ministers van bui
tenlandse zaken in het Griekse
Ioannina nog een laatste poging
ondernomen de ruzie te be
slechten. Maar volgens Kooij
mans is het 'eigenlijk uitgeslo
ten' dat de twaalf het dan wel
eens worden.
Aangenomen wordt dat de re
geringsleiders van de Europese
Unie pas eind juni tijdens hun
halfjaarlijkse topconferentie op
het vakantie-eiland Corfu de ru
zie over de stemverhoudingen
zullen oplossen. Tot dan zou
den veel Brusselse werkzaam
heden stilvallen. Zo is een ver
hoging van de EU-begroting
voorlopig van de baan, iets
waarvan vooral Spanje last
heeft. Maar 'een goede crisis is
beter dan een slecht compro
mis', zei een strijdbare Euro
pees Commissaris Van den
Broek gisteravond. In Brussel
wordt ontkend dat voorzitter
Jacques Delors van de Europese
Commissie, het dagelijks be
stuur van de Unie, met aftreden
heeft gedreigd als teveel aan de
Britten tegemoet wordt geko
men.
De hele ruzie begon toen Groot-
Brittannië en Spanje onlangs
stelden dat de uitbreiding van
de EU naar zestien leden niet
mag leiden tot een verwatering
van hun machtspositie. De Brit
ten willen zelfs in een juridisch
bindend protocol de procedures
vastleggen die gelden wanneer
een minderheid wordt over
stemd. Omdat zo'n protocol
door alle nationale parlementen
moet worden geratificeerd,
dreigt zo een herhaling van de
strijd rond 'Maastricht' die in
Denemarken pas na twee refe
renda en in Londen pas na tal
loze Lagerhuisdebatten kon
worden beslecht.
De tien andere landen hadden
die geest liever in de fles gehou
den tot in 1996 'Maastricht'
wordt herzien en de aloude dis
cussie weer op komt over de
vraag hoeveel macht de afzon
derlijke lidstaten aan Brussel af
staan. 'Federale' landen als Ne
derland. Duitsland en België
willen doorgaans meer be
voegdheden afstaan dan de
Britten.
Commandant wil niet onderhandelen met regering Suriname
PARAMARIBO» ANP
Vier van de dertig gijzelaars bij
de Afobaka-waterkrachtcentrale
in Suriname zijn door het Suri
naams Bevrijdings Front vrijge
laten. Dit gebeurde gisteravond
na bemiddeling van de leider
van het mensenrechtenbureau
Moiwana '86, Stanley Rensch.
Rensch sprak gisteren in de Afo-
baka-centrale met de leiders
van de actiegroep SLF, die
maandagmorgen overgingen tot
een bezetting. Daarbij werden
de werknemers gegijzeld.
Opstandelingenleider Maisi
en andere woordvoerders van
de actiegroep wijzen een dia
loog met de regering, waartoe
door enkele'ministers was op
geroepen. nog steeds van de
hand. Ook de leider van het
Junglecommando, Ronnie
Brunswijk, wist Maisi niet tot
een gesprek te bewegen. De Su
rinaamse regering bekijkt nu de
mogelijkheid van een gewapend
optreden.
Het Surinaams Bevrijdings
front, waarvan tot maandag nog
nooit iemand had gehoord, eist
dat de regering aftreedt vanwe
ge de impopulai*e economische
maatregelen zoals het verklei
nen van het ambtenarenappa
raat en andere pijnlijke aanpas
singsprogramma's. Aangeno-
De Afobaka-stuwdam in het Brokopondomeer, waar het Surinaams Bevrijdings Front 26 werknemers gegij
zeld houdt. FOTO ANP
men wordt dat Maisi de hoop
had dat de opstand zou over
slaan naar de bevolking in de
steden, die ook zeer ontevreden
is over het economisch beleid
van de regering. Maar de ge
welddadige actie is vooralsnog
een incident gebleven. Maisi
ontsnapte kort geleden uit de
gevangenis waar hij een straf
van vijf jaar uitzat wegens bero
ving met geweld.
De commandant zei gisteren
voor de staatsradio SRS dat zijn
manschappen op weg zijn naar
de hoofdstad Paramaribo. „Ze
kunnen schuilen waar ze willen,
we zullen ze pakken", aldus de
commandant, doelend op de
politieke leiders van het land.
Het Bevrijdings Front dreigde
gisteren de stroomvoorziening
van Paramaribo af te sluiten.
Dat dreigement is tot nu toe
niet uitgevoerd. Delen van Pa-
ramaribo zaten gisteren welis
waar zonder stroom. Dat had
echter niets te maken met de
actie maar gebeurt met enige
regelmaat.
LONDEN BRIAN CATHCART
THE INDEPENDENT
In het kader van de vrijgave
van officiële regeringsdocu
menten is in Groot-Brittannië
het schokkende dossier van
twee kabinetskatten boven
water gekomen. Het laatste
document in de map dateert
van 24 augustus 1953 en be
helst het doodvonnis voor de
laatste kat na elf jaar trouwe
dienst.
Het dossier begint in 1936,
toen luitenant-kolonel Ives
van het kabinetskantoor het
volgende verzoek naar de
schatkamer stuurde: „U zult
zich herinneren dat ik ettelij
ke maanden geleden een fi
nanciële toelage heb aange
vraagd voor een kat. Ik heb
nog steeds niets van u mogen
vernemen en aangezien het
kantoor wordt overspoeld
met muizen, was ik genood
zaakt een kat aan te schaffen.
Het dier wordt momenteel
onderhouden door donaties
van het kantoorpersoneel,
maar zou de schatkamer mis
schien genegen zijn
Het antwoord kwam per
omgaande. „Hierbij wordt u
toestemming verleend om
voor de somma van een gul
den per maand een kat in het
kabinetskantoor te houden."
Zo begon de carrière van
Jumbo, die op muizenjacht in
het kabinetskantoor
rondsloop totdat hij in 1942
ziek werd. Er werd een die
renarts bijgehaald, die een
ziekteverklaring afgaf en me
dicijnen voorschreef. Maar
het mocht niet baten: vijf da
gen later was Jumbo dood.
De vacature, nog steeds
voor een gulden per maand,
werd opgevuld door een poes
met onbekende naam. Vanuit
haar werkterrein in de kanti
ne zag ze premier Attlee ko
men en gaan en maakte ze de
terugkeer van Churchill mee.
Totdat ze de pech had dat een
zekere Dilley zijn oog op haar
liet vallen.
Op 24 augustus diende Dil
ley bij zijn chef een schriftelijk
verzoek in voor de verwijde
ring van de kabinetskat uit de
kantine 'wegens hygiënische
redenen'. „Wilt u ervoor zor
gen dat het dier elders wordt
ondergebracht, of anders toe
stemming verlenen voor haar
vernietiging?"
I let antwoord kwam dezelf
de dag. Omdat de poes te oud
werd geacht voor overplaat
sing, werd ze afgemaakt.
VERTALING: MARGREET HESLINGA