'Oecumenische verhouding
in Europa besmet geraakt'
Kerk Samenleving
Religies ontmoeten elkaar in 'Regenboog'
Akkoord over financiering hervormde theologische opleidingen
Boomsma heeft hekel aan
oproep islamitisch gebed
Ter Schure: bisschoppen zijn niet
verantwoordelijk voor polarisatie
A
3
MAANDAG 21 MAART 1994
BINNENLAND KORT
Hervormde Jeugdraad
De Hervormde Jeugdraad
wijzigt zijn koers. Voortaan
wordt het werk beter afge
stemd op de vraag vanuit het
grondvlak 'kerk en jeugd'. Dit
blijkt uit de beleidsnota LI W
1994 - 1998, die de Hervorm
de synode vrijdagavond met
slechts drie tegenstemmen
aanvaardde. De synode had
zowel in 1991 als in 1992 de
beleidsnota van de Jeugd
raad afgewezen, de laatste
maal zelfs met algemene
stemmen. Wollig spreken
over het evangelie; aanhaken
bij moderne trends; over
heersing van het horizontale,
zo luidde de kritiek. Toen
pleitte de Jeugdraad nog
voor 'tastend zoeken met de
jeugd'. Nu is er sprake van
een 'klantgerichte organisa
tie met een eigen visie'.
Racisme is zonde
Voor westerse en niet-wes
terse christenen is het beeld
van de naaste aan vernieu
wing toe. Die naaste is niet
meer vanzelfsprekend gelijk
aan het eigen spiegelbeeld,
maar heeft het gelaat van de
totale mensheid gekregen.
Zolang je je niet volledig met
elk ander soort mensen kunt
identificeren, hoor je jezelf
geen christen te noemen.
Dat zei schrijfster Astrid Roe
mer afgelopen zaterdag op
de landelijke manifestatie
'Racisme is zonde' in de
Janskerk te Utrecht, georga
niseerd door de Hervormde
Projectgroep Pluriforme Sa
menleving. Pas wanneer het
proces van identificatie vol
tooid is, zo vervolgde zij,
kunnen wc elkaar 'onbevan
gen in de ogen kijken, eikaars
handen vasthouden, naast
elkaar plaatsnemen en wer
kelijk samen de godservaring
vieren'.
Homo-pastores
Katholieke homo-pastores
betreuren 'in hoge mate' dat
de Rooms-Katholieke Kerk
van het Jaar van het gezin
vooral een 'Jaar van het
heteroseksuele huwelijk'
maakt. Deze 'verengde op
vatting' is 'pastoraal onver
antwoord' ten opzichte van
alle homoseksuele kerkleden
die kinderen verzorgen. Het
Werkverband van Katholieke
Homo-Pastores schrijft dit in
een verklaring over het door
de Verenigde Naties uitge
roepen laar van het gezin. De
Rooms-Katholieke Kerk or
ganiseert in dit jaar tal van
eigen activiteiten, die vol
gens het Werkverband geen
enkel recht doen aan niet-
huwelijkse relaties. Uitslui
ting van homo's en lesbien
nes is 'naar onze gelovige
overtuiging strijdig met de
veelvormigheid van Gods
goede schepping', aldus de
verklaring.
Armoede
„Het is ons grootste wapen
feit dal we in de kerken een
debat over het armoedepro
bleem hebben veroorzaakt.
Armoede onder vrouwen is
geen taboe meer." Dat con
cludeert Jeanne van den
Heuvel, coördinator van het
landelijk oecumenisch net
werk
Kerkvrouwen/Bijstandsvrou
wen dat afgelopen vrijdag in
Utrecht zijn tienjarig bestaan
vierde. Het netwerk werd
destijds door de Nederlandse
Hervormde Kerk in het leven
geroepen om 'de strijd van
armgemaakte vrouwen' te
ondersteunen. Inmiddels zijn
er ongeveer veertig werk
groepen door heel Neder
land. waar bijstandsvrouwen
en vrouwen uit de kerken,
voornamelijk hervormden en
gereformeerden, bij elkaar
komen. Van den Heuvel
schat het aantal actieve vrou
wen op zo'n vijfhonderd.
Nederlandse Hervormde Kerk moe! bij Wereldraad aandringen op 'zelfonderzoek
De oecumenische verhoudingen in Europa zijn 'besmet'
geraakt door de ervaringen tijdens de communistische
overheersing. Daaraan is ook de Nederlandse Hervormde
Kerk medeschuldig.
doorn anpgesteld de Wereldraad op te
roepen schuld te belijden over
Dit heeft de hervormde synode het gebrek aan solidariteit met
uitgesproken na een dag lang de machteloze kerken in Oost-
discussiëren over het rapport Europa. Toen de kleine protes-
'Hart en ziel voor Europa?'. Het tantse kerken in Roemenië
bestuur van de Kerk moet bij de zwaar werden vervolgd door
Wereldraad van Kerken en de dictator Ceausescu, koos de
Konferentie van Europese Ker
ken aandringen op zelfonder
zoek over het beleid tijdens de doxe Kerk.
communistische overheersing
in Oost-Europa, zo bepaalde de
synode.
In eerste instantie had ouder
ling M. Burggraaf uit Ede voor-
De synode waarschuwt ook
tegen de gevaarlijke verbinding
tussen godsdienst en nationalis
me, die zich in nieuwe vormen
uit. In dit verband wordt gepleit
voor oecumenische betrekkin
gen die verder gaan dan de ei
gen confessionele familie. Ook
moet de hervormde raad voor
kerk en theologie de relatie tus
sen nationalisme, cultuur en
identiteit gaan bestuderen.
Bij het opstellen van het sy
nodebesluit was nog geen reke
ning gehouden met het 'Her
vormd Pleidooi', dat toen nog
niet was verschenen. Daarin
wordt de grootheid van het Ne
derlandse volk een vrucht van
het Calvinisme genoemd. „Zo
kon men spreken van een drie
voudig snoer: Kerk-Oranje-Va-
derland als een historisch gege
ven en als een geestelijke reali
teit", aldus het Pleidooi.
Wat over nationalisme in het
rapport wordt gezegd, spoort
niet met die opmerlang in het
Pleidooi, zei synodevoorzitter
ds. W.B. Beekman desgevraagd.
„De gebeurtenissen in Oost-Eu
ropa en vooral in het vroegere
Joegoslavië openen ons de ogen
ervoor dat we heel voorzichtig
met deze wijze van denken
moeten zijn. Het kan in natio
nalisme ontaarden."
De Hervormde Kerk heeft als
volkskerk een dienende functie
ten opzichte van hèt volk. Dat
moet niet worden verenigd tot
de Nederlandse staat. „In de
kerk hebben we geleerd dat bij
de doop de Nederlander in ons
doodgaat, maar de gelovige
wordt geboren", zo zei Beek-
leiden Aan de vooravond van de internationale dag tegen racisme en discriminatie werd afgelopen zaterdag in Leiden een 'open religieuze ont
moeting' gehouden. Tijdens een bijeenkomst in het kerkelijk centrum 'De Regenboog' in de Merenwijk kwamen moslims, hindoeïsten, boed
dhisten en christenen samen om elkaar in woord, gebed, zang en symbolen te laten zien dat racisme en discriminatie niet verenigbaar zijn met
hun cultureel erfgoed. De onmoeting was georganiseerd door de Taakgroep Kerk en Migranten van de Raad van Kerken in Leiden.
FOTO HENK BOUWMAN
redactie dick van der plas. 071-356443
BEROEPINGSWERK
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen te Gees: E.C Ouwejan,
kandidaat te Hoogeveen; te Veen-
dam: Joh.A. Schelling, kandidaat te
Kampen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te Leerdam. A.J. Gunst te
Tholen; te Oosterland: M. Mondria te
Waardenburg; te Puttershoek: A. Bac
te Bodegraven; te Rotterdam-IJssel-
monde en te Terwolde-De Vecht C.A.
van Dieren te Stolwijk; te Veenendaal
B van der Heiden te Hardinxveld-
Giessendam.
Bedankt: voor Aagtekerke R. Katten-
berg te Arnhem, voor Spijkenisse:
A.J. Gunst te Tholen.
GEREFORMEERDE GEMEENTEN
Beroepen te UddeL J Spaans te
Norwich (Canada); te Oud Beijerland:
A M deBoerteSunnyside(USA);te
Wolphaartsdijk: P. Melis te Nieuw-
Beijerland.
Bedankt voor Meeuwen en voor Nij
kerk: E Venema te Elspeet; voor Bos
koop: W. Harinckte Kapelle-Biezelin-
ge; voor Emmeloord: J.J. Tamste
LISSE; voor Hilversum A. Bac te BO
DEGRAVEN; voor Ouddorp J.J. van
Eckeveld te Zeist; voor Hoofddorp:
C.A. van Dieren te Stolwijk; voor
Hoogeveen: A.J. Gunst te Tholen;
voor Rotterdam-Zuidwijk Pendrecht-
Lombardijen: C. Sonnevelt te Krim
pen aan den IJssel.
GEREF. GEMEENTEN in NED.
Beroepen te Urk: F. Mallan te Alblas-
serdam, die bedankte voor De Beek-
üddel; te Veenendaal: F. Mallan te
Alblasserdam.
OUD GEREF. GEMEENTEN in NED.
Bedankt: voor Stavemsse T Klok te
Kinderdijk
Timmermans volgt
Verhoeven op als
directeur Missio
den haag anp
Pater F. Timmermans uit Ge-
mert is benoemd tot directeur
van Missio, tot voor kort Pause
lijke Missiewerken Nederland
geheten. Dit heeft kardinaal J.
Tomko, prefect van de Congre
gatie voor de evangelisatie van
de volkeren, aan kardinaal Si-
monis laten weten.
Timmermans (59) volgt dr. H.
Verhoeven op, die werd be
noemd tot secretaris-generaal
van de Nederlandse bisschop
penconferentie. Hij is lid van
het provinciaal bestuur van de
Spiritijnen, zoals .de leden van
de congregatie van de Heilige
Geest worden genoemd.
Missio maakt deel uit van de
wereldwijde organisatie voor
missie en ontwilckelingswerk,
die vooral gericht is op lokale
kerken op het zuidelijk half
rond. De Nederlandse organisa
tie heeft dertien medewerkers.
Jaarlijks brengt Missio-Neder-
land ongeveer tien miljoen gul
den bijeen.
doornanp
De Nederlandse Hervormde Kerk heeft
in principe overeenstemming met het
kabinet bereikt over de bekostiging van
de opleidingen van hervormde predi
kanten. Dit heeft secretaris dr. *A.C. de
Roon van de hervormde commissie voor
het theologisch wetenschappelijk onder
wijs (TWO) in Doom meegedeeld tijdens
de synode.
Tijdens een onderhoud eerder deze
week met staatssecretaris Cohen is afge
sproken dat gelijkberechtiging van de
kerkgenootschappen het uitgangspunt
van de nieuwe regeling wordt. Een werk
groep waarin het ministerie, TWO en de
vier betrokken universiteiten zijn verte
genwoordigd, zal de regeling voor 15
april uitwerken.
Onder het vorige kabinet was wel de
bekostiging geregeld voor de theologi
sche opleidingen van de Rooms-Katho
lieke Kerk, voor de (gereformeerde)
Theologische Universiteit in Kampen en
voor de Humanistische Universiteit in
Utrecht. Op de avond dat de toenmalige
minister van onderwijs, Deetman, over
eenstemming met de de Hervormde
Kerk bereikte, viel het kabinet. Deetman
kon de zaak niet afhandelen, zijn opvol
ger Ritzen wees de regeling af omdat de
universiteiten (Amsterdam, Groningen,
Leiden en Utrecht) er niet mee instem
den.
In de oude situatie waren de kerkge
nootschappen die hun opleiding hebben
verbonden aan een openbare universi
teit, zeer benadeeld ten opzichte van de
kerken met een eigen theologische oplei
ding, zoals de RK Kerk en de Gerefor
meerde Kerken.
hilversum anp
Ds. P. Boomsma, voorzitter van
de gereformeerde synode, heeft
'een vreselijke hekel' aan het
geluid van de oproep tot islami
tisch gebed die klinkt vanaf de
moskee. „Ik kan daar totaal niet
tegen", zei hij gisteren voor de
Ikon-radio. „Dan moet ik bij
mezelf goed nagaan: wat is dat
toch?". Hij deed zijn uitspraken
zaterdag na afloop van de ma
nifestatie 'racisme is zonde', ge
organiseerd door de Hervormde
Projectgroep Pluriforme Sa
menleving.
Boomsma vindt dat mensen
bij zichzelf te rade moeten gaan
waar het racisme zit. Mensen
met een hoofddoekje roepen bij
hem bijvoorbeeld 'niet direct
agressie op, maar dat zou het
kunnen worden'. Desondanks
roept hij de kiezers op bij dé ko
mende parlementsverkiezingen
niet op de Centrumdemocraten
te stemmen, want 'deze men
sen hebben een ideologie die le
vens bedreigt'. Al eerder sprak
Boomsma uit dat CD-leden niet
in de kerk thuishoren.
den bosch anp
De Nederlandse bisschoppen zijn niet verant
woordelijk voor de verwarring en de polarisatie
in de Rooms-Katholieke Kerk. 'Eigenmachtig
optreden' van pastores en gelovigen is eerder
de oorzaak van die verwarring. Dit schrijft bis
schop Ter Schure van Den Bosch in zijn bis
domblad. Hij is evenals zijn collega Bomers van
Haarlem de laatste tijd veel bekritiseerd.
„Menige willekeurige verandering, vooral in
de liturgie, is ongeoorloofd en onrechtmatig en
oorzaak van verwarring en polarisatie. Die mag
niet worden verwelen aan de leiding van de
Kerk omdat zij de taak heeft te waken over de
Kerkorde", aldus Ter Schure. Hij gaat in zijn
wekelijkse bijdrage zelden in op actuele zaken.
„Verwamng onder de gelovigen is dikwijls
het gevolg van individualisering, van eigen
machtig optredenvervolgt de bisschop. Wan
neer ook de leidinggevenden in de parochies
hun eigen koers gaan varen, zijn de gevolgen
'des te ernstiger voor de leden van de geloofs
gemeenschap. Met name is het uitermate pijn
lijk als door hun optreden twijfel gezaaid wordt
rond wezenlijke geloofswaarheden'.
COLOFON
LEIDSCH DAGBLAD
Uitgave van Dagbladuitgevenj Damiate bv
DIRECTIE B M. Essenberg, G P Arnold (ad|), J
Kiel(adj).
HOOFDREDACTIE Jan-Geert Majoor. Frans
Nypcls, Henk van der Post (adj)
OMBUDSMAN R D Paauw. tel dag 9 30-
11.30 uur 071 -356215, of per post.
HOOFDKANTOOR
Rooseveltstraat 82.2321 BM Leiden
Telefoon 071-356356
REGIOKANTOOR
Kanaalstraat 26a Lisse
Telefoon 02521-19353, Fax 02521-19610
POSTADRES
Postbus 54.2300 AB Leiden
TELEFAX
Advertenties071 -323508
Fam. berichten 071 -323508
Redactie 071-321921
ADVERTENTIES
ma.-vnj. van 08 30-17.00 uur
Telefoon 071-356230
RUBRIEKSADVERTENTIES (Sleutels)
ma -vnj. van 8 30-17 00 uur
Telefoon071-143545
ABONNEMENTEN
Tel. 071 -128030 bij vooruitbet. (ind BTW)
per acc giro autom bet
per maand 29.30
per kwartaal 85.55 84.55
per jaar 329.30 328.30
VERZENDING PER POST
Nederland, per kwartaal 125,50
ovenge landen op aanvraag
KLACHTEN BEZORGING
mat/mvnj 1800-19 30uur,
zat 10.00-12 00 uur Tel. 071-143241
HET WEER
Lenteweer zet noQ niet cloceen
C-7 JfiAONt
Het afgelopen weekeinde werd in
geleid door veel regen, toen zach
tere oceaan lucht even op bezoek
kwam. Zaterdagmorgen waren in
het hele land de regenmeters goed
gevuld. In een strook over het mid
den en oosten van het land viel 20-
25 millimeter, in onze regio langs
de westkust bleef het met 14 mm
te Noordwijk en 17 mm in Haarlem
een fractie minder nat.
In de koude, heldere lucht ach
ter het regenfront, lieten de beken
de maartse buien het afweten, al
thans in de ze regio. Zowel zater
dag als zondag werd het land in
tweeen geslitst. In het zuiden en
westen was het aardig uitwaai-weer
met felle opklaringen. De stapel
wolken bereikten maar een beperk
te verticale ontwikkeling en het
bleef droog. Het noorden en oosten
waren gevoeliger voor regen- hagel
en sneeuwbuien van de Noordzee.
De windrichting tussen west en
noordwest speelde een belang
rijke rol. In de noordelijke provin
cies had de lucht een langere weg
over water afgelegd en werd daar
om onstabieler dan verder naar het
zuiden, waar de Noordzee sm^i^ ccl
is. |nd n:
Ondanks de zon verrraadde detrein
lucht zijn arctische oorsprong; andt
de frisse wind klom het kwik r\]erla
boven 7 graden uit. Het rustig^^
wee4 van vandaag is maar tijdt~t ^at
Al staat de lente breeduit op d1 1
lender, de weerkaarten voor dt
mende dagen zien er eerder h€nScst'
achtig uit. Op de oceaan wordfget>n
rig gewerkt door een nieuwe, cn van
vangrijke depressie, die een br
stroom zachte en vochtige luel
naar het Europese vasteland Ott1
stuurt. Dinsdag regent hetenif
tijd, waarna we in de warme seLHEN a
van de depressie komen met l>onpl
12 graden en een harde, soms en ai
stormachtige zuidwester. Ook 3raal
woensdag blijft het bewolkt en ji-jjb
derig, al is het tijdelijk wat droLa(s
Later in de week verplaatst hef*
zwaartepunt van de lagedruk zin'
van IJsland naar Scandinavië. ^aK 1
stevig doorstaande wind ruimt
weer door naar west of noordwf i i
Na de regen van een koufront
de koele, polaire luchten met s
pelwolken weer terug met maxi-DEN-^
van 8 tot 10 graden. P°'
»to-i
HET WEER IN EUROPA
ïcht
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
dinsdag.
Zweden:
Vandaag af en toe zon en
droog, m het noorden wol
kenvelden en kans op wat
sneeuw. Later op de mor
gen toenemende bewol
king en af en toe sneeuw
of regen. Maxima iets on
der nul, morgen enkele
graden boven nul.
Oenemarken:
Geregeld zon en op de
meeste plaatsen droog.
Morgen veel bewolking en
perioden met regen. Mid-
dagtemperatuur ongeveer
4 graden, morgen rond 7
graden.
Engeland. Schotland,
Wales en Ierland:
Vandaag van het westen
uit toenemende bewol
king, perioden met regen
en een stormachtige wind.
Morgen een wisselende
bewolking en ehkele buien Zachter met
maxima van ongeveer 13 graden, van
daag in het oosten nog rond 9 graden
België en Luxemburg:
Half tot zwaar bewolkt en af en toe re
gen. Morgen vrijwel overal droog. Mid-
dagtemperatuur ongeveer 8 graden,
morgen beduidend zachter met maxima
van ongeveer 12 graden.
Noord- en Midden-Frankrijk:
Vandaag vooral in het noorden bewolkt
en plaatselijk regen Morgen op de
meeste plaatsen droog en met name in
het midden van Frankrijk af en toe zon
Middagtemperatuur van 10 graden in
het noorden tot rond 15 graden in de
omgeving vart Clermont-Ferrand. Mor
gen tussen de 12 en 18 graden.
Portugal:
Perioden met zon, langs de westkust
wolkenvelden en mogelijk een bui.
Maxima van 16 graden langs de west
kust tot 21 in de Algarve.
Madeira:
Wolkenvelden, ook nu en dan zon. Kans
op een bui Maximumtemperaturen on
geveer 19 graden.
Spanje:
Flinke zonnige perioden. In het binnen
land kans op een lokale onweersbui
Langs de Golf van Biskaje enkele wol
kenvelden Middagtemperatuur rond 20
graden, aan de Golf van Biskaje onge
veer 15 graden. In Andalusië en plaatse
lijk langs de zuidelijke Costa's loopt de
temperatuur op tot 25 graden.
Canarische Eilanden:
Aan de zuidstranden zonnig, elders op
de eilanden ook stapelwolken maar
waarschijnlijk droog Middagtempera
tuur aan de zuidstranden ongeveer 24
graden
Marokko:
Westkust-. Perioden met zon, geleidelijk
wat meer stapelwolken en kans op een
regen- of onweersbui. Middagtempera
tuur ongeveer 22 graden, vandaag bij
Tanger koeler.
Tunesië:
Zonnig maar vandaag ook enkele wol
kenvelden. Droog. Middagtemperaturen
aan het strand oplopend tot 25 graden.
Zuid-Frankrijk:
Vandaag geregeld zon en alleen in het
uiterste oosten kans op regen. Morgen
meer zon en overal droog. Warmer met
op morgen maxima tussen de 15 en 20
graden In de Alpen wolkenvelden en
vandaag nog kans op sneeuw, boven de
1400 meter In de (Pyreneeën droog en
nu en dan zon, temperatuur op 2000
meter aldaar oplopend naar ongeveer
plus 5 graden.
Mallorca en Ibiza:
Perioden met zon, vandaag kleine kans
op een lokale bui. Maxima ongeveer 19
graden.
Italië:
Perioden met zon en alleen in het noor
den kans op wat regen. Naar het zuiden
toe. op Sicilië en Malta, zonnig en
droog. Middagtemperatuur van 15 in
het noorden tot 20 in het zuiden. In de
Italiaanse Alpen en in de Dolomieten
wolkenvelden afgewisseld door zon en
overwegend droog. Temperatuur op
2000 meter oplopend tot enkele graden
boven nul
Corsica en Sardinië:
Droog en flinke perioden met zon Mid
dagtemperatuur ongeveer 19 graden.
Griekenland en Kreta:
Perioden met zon en droog. Morgen
vooral in het noorden meer bewolking.
Midclagtemperatuur aan de stranden on
geveer 17 graden, vandaag iets warmer
Turkije en Cyprus:
Vandaag droog en overwegend zonnig.
Morgen geleidelijk toenemende bewo1-
kmg maar ook geregeld zon. Droog. Mid
dagtemperatuur van 16 graden bij de
Dardanellen tot 19 graden op Cyprus
Duitsland:
Vandaag nog bewolkt met geleidelijl
nemende neerslagkansen. Morgen n'
zon en alleen tn het uiterste noor
nog regen. Maxima op morgen tusserï I
10 en 15 graden, vandaag veel koe
Temperatuur op 1500 meter in
Beierse Alpen op morgen oplopend
ongeveer plus 4 graden ARA
Zwitserland:
Aan de noordzijde van het Alpenmasu
eerst nogal bewolkt en plaatselijk I
neerslag Morgen droger en meer zor10£
Engadin, Tessin en Wallis beide da?n
droog met zonnige perioden. Op 2Öee
meter hoogte middagtemperatuur ojgej
pend tot plus 3 graden
Oostenrijk:
Overwegend veel bewolking en voor'"
melijk vandaag nog regen of sneePti
Sneeuwgrens ongeveer 1200 meter, th
leidelijk afnemende neerslagkansen^,-,
Karinthië ook nu en dan zon. Midd-n.
temperatuur op 2000 meter rond I..
vriespunt. riü
WEERRAPPORTEN
let
Pr
OINSDAG 22 MAART 19»
Zon- en maanstanden
Zon op 06.37 Zon onder 18"'
Maan op 12.53 Maanonder03 j
Waterstanden Katwijk
Hoog water 10.38 23.11 {ai
Laag water 05.36 18.25 en
Weerrapporten 20 maart 19 u
Den Helder
Rotterdam
iai
_Je!
nefe
Barcelona
Boedapest
Innsbruck
Istanbul
Koperhagen
LasPalmas
Praag
Los Angeles
Te'Av:v
6 21.0
14 O.fl
16 0.1
-6 oi
