'Dit is een leven
voor 'n Hottentot'
lllliiiliiiitiJÜ
'Ni
Veel belangstelling
voor skivakantie
in Colorado
li!
Toerisme
Toeristen Holland
International
via Rotterdam
ZATERDAG 12 MAART1994
REDACTIE ROB VAN DEN DOB8I l STEEN
REISBERICHTEN
Vakantie anders
Reisboekenschrijfsters als Marion Bloem en
Carolijn Visser komen aan hel woord op de
Vakantie-Anders-Beurs, die morgen in
Nijmegen wordt gehouden. Op uitnodiging
van Reisboekhandel Stap voor Stap werken
ruim vijftig reisorganisatoren, reisbureaus,
verenigingen, boekhandels en verkeersbu
reaus aan de beurs mee. Zij geven informa
tie over anderssoortige en sportieve manie
ren van vakantie houden (fietsen, wande
len. klimmen, kanoën, mediteren, schilde
ren...) Op het programma staan ook negen
tien diavoorstellingen en lezingen. Plaats
van handeling: 'De Kolping', Smetiusstraat
1 in Nijmegen. Open van 10-17 uur. Info:
080 - 234 957.
Kampeerbeurs
F.rica Recreatie in Zeist viert het dertigjarig
bestaan met een Kampeer Informatie
Beurs. Tot en met morgen tonen veertig fa
brikanten en importeurs van caravans,
vouwwagens, tenten en kampeeraccessoi-
res hun nieuwe modellen. Diverse organi
saties en recreatiebedrijven geven informa
tie over vakantiebestemmingen in binnen-
en buitenland. De beurs wordt gehouden
aan de Aalscholverlaan 5 in Zeist. Ope
ningstijden: 10-17 uur. Info: 03404 - 53349.
Spookverhalen
Voor liefhebbers van spookverhalen organi
seert stalhouderij Karjol in Baak even ten
zuiden van Zutphen op 25 en 26 maart
avondritten met een Jan Plezier. De tocht
eindigt bij een oude boerderij waar hete
kruidendrank en een spookverhaal wach
ten. De rit begint om zeven uur. Terug om
negen uur. Info: 05754 - 2024.
Ierse vakantiemarkt
In het World Trade Center (WTC) in Am
sterdam wordt op 19 en 20 maart onder
auspiciën van het Iers Nationaal Bureau
voor Toerisme een Ierse Vakantiemarkt ge
organiseerd. Op de beurs kan bij stands van
allerlei organisaties die gespecialiseerd zijn
op reizen naar het 'Groene Eiland', infor
matie worden verkregen. Verder veel Ierse
folkmusic en stands met Ierse produkten.
De openingstijden zijn op beide dagen van
11.00 tot 17.00 uur. het WTC heeft een ei
gen station.
REISBOEKEN
Denemarken, Compacte Reisgids. Hand
zaam mini-boekje om tijdens de trip in je
binnenzak of handtas te steken. De infor
matie is beknopt maar voldoende voor de
toerist die niet al te diep wil graven. Handi
ge, overzichtelijke lay-out en waarde-oor-
deel van de toeristische attracties via een
sterren-systeem. De plattegronden zijn
klein, maar verrassend helder.
Uitgeverij Gottmer, prijs f 16,90. In dezelfde
reeks verschenen kort geleden ook Honga
rije, Singapore, Istanbul, Schotland, Tsje
chië en EuroDisney.
New York en New York State, Nelles Gui
des. De boeken in de reeks Nelles Guides
doen in opzet en uitvoering sterk denken
aan de fameuze Insight Gidsen. Ze zijn al
leen veel goedkoper en waarschijnlijk
daardoor ook iets beknopter. Dat wil niet
zeggen dat New York en New York State de
toerist te weinig informatie verschaft. Inte
gendeel. De schrijvers en schrijfsters (allen
wonend in New York of omgeving) gaan
uitgebreid in op geschiedenis en cultuur
van 'The Big Apple' en geven tal van practi-
sche tips. Die zijn bovendien verrassend ac
tueel. Hoewel met de restauratie van de
'Hollandse kolonie' in Hudson Valley nog
maar net is begonnen, wordt er in het boek
al melding van gemaakt. De foto's zijn zoals
gewoonlijk van een superieure kwaliteit en
de plattegronden passen zich daar naadloos
bij aan.
Uitgeverij Het Spectrum, prijs f 29,90. Kort
geleden verschenen in dezelfde reeks: Grote
Antillen, Hawaii, Mexico, Australië, Nieuw
Zeeland en BalULombok.
Fietsen in Zuid-Spanje, Pirola Reisreeks.
Bij het reisfonds van de Schoorlse uitgeverij
Pirola heeft men een lichte voorkeur voor
boekjes die ietwat afwijken van het gangba
re stramien. Fietsen in Zuid-Spanje vormt
daarop geen uitzondering. Schrijver Luc
Oteman treedt met zijn gidsjes (eerder ver
scheen onder meer Corsica) min of meer in
de voetsporen van de Groningse wereldfiet
ser Bert Aardema. De tekst is nogal droog
en beknopt; de informatie adequaat. Met
dit boek als leidraad kan het bijna niet mis
gaan. De routebeschrijvingen (ritten van
circa 100 tot 225 kilometer) dwars door An-
dalusië zijn nauwkeurig, grote doorgaande
wegen worden vermeden (zo ver als dat
mogelijk is) en de praktische informatie (lo-
giesmogelijkheden) is meer dan voldoende.
Voor de ware fietsfanaat zijn er kleine, maar
overzichtelijke hoogteprofielen.
Uitgeverij Pirola, prijs f 19,95.
iet één keer
ben ik op
zee geweest,
sinds tien jaar op geen sta
tion, laat staan dat ik in
een trein heb gereden. Dit
is een leven voor 'n Hot
tentot!" Die ontevreden
opmerking kwam uit de
mond van de verbannen
Duitse keizer Wilhelm II.
Het gedwongen verblijf op
Huis Doorn in 1928 hing
hem meters de keel uit.
Wilhelm klaagde erover in
aanwezigheid van zijn ad
judant, Sigurd von II-
semann. Die noteerde het
in zijn dagboek, dat later is
uitgegeven. Het bevat een
schat aan informatie over
het leven van de laatste
Duitse monarch tijdens
diens ballingschap in Ne
derland.
DOORN CHRIS KRUISINGA
Der Kaiser week in november
1918, tegen het einde van de
door Duitsland verloren Eerste
Wereldoorlog, uit naar Neder
land. Hij kreeg eerst onderdak
bij graaf Bentinck op diens kas
teel in Amerongen. De brave
graaf heeft, zo blijkt uit het dag
boek van zijn latere schoonzoon
Von Ilsemann, het een en ander
te stellen gehad met zijn gast.
De keizer immers, had een
merkwaardige liefhebberij: bo
men kappen en verzagen. Dat
deed hij, ondanks zijn verlamde
en kortere linkerarm, reeds in
Duitsland en dat bleef hij ook in
Nederland volhouden. Natuur
lijk werd Deutsch-griindlich bij
gehouden hoeveel bomen voor
de bijl gingen. Uit de statistie
ken blijkt dat hij tussen novem
ber 1918 en 5 december 1919
maar liefst 13.000 bomen klein
kreeg. Zo'n 40 exemplaren per
dag: iets voor het Guinness
Book of Records. Dat de keizer
op deze manier de halve
Utrechtse Heuvelrug ontboste,
was hem een zorg. Hij had het
gevoel dat hij iets nuttigs deed.
Fatsoenlijk
Engeland en Frankrijk, de vijan
den van Duitsland in '14 - '18,
hadden Wilhelm uitgeleverd
willen hebben, maar de Neder
landse regering weigerde dat
standvastig. Toen de keizer wist
dat hij hier mocht blijven, kocht
hij in 1919 Huis Doorn aan. Dat
was behelpen. Hoe groot het
monumentale pand in de ogen
van de modale burgerman ook
mocht zijn; in vergelijking met
de meeste van de 32 kastelen
die Wilhelm tot 1918 in z'n bezit
had, was het slechts een stulpje.
Ondanks het meubilair uit zijn
vroegere Duitse bezit dat hij liet
overkomen (59 treinwagons
vol), was het niet gemakkelijk
om in Doorn een fatsoenlijk
mens te blijven, klaagde hij
meermalen.
Een betrekkelijk petieterig' hof-
houdinkje daar in Doorn. Niet
temin had men het er flink druk
In vergelijking met de meeste v
slechts een stulpje.
met de keizer. Zo is een keer
een hele ochtend vergaderd
over de vraag wie Zijne Majes
teit de post moest brengen, een
klusje van drie minuten. Men
kwam er niet uit. Wilhelms
tweede vrouw. Hermine
'scherp als een man', zei de ver
liefde zestiger tijdens de vrijage
was geen lekkertje en had
bovendien grote ambities. De
keizer hield zich buiten de Duit
se politiek, Hermine niet. Die
heulde met de nazi's in de hoop
dat die haar man weer op de
troon zouden zetten. De keizer
had het bepaald niet begrepen
op zijn opvolger Adolf Hitler,
die hij kwalificeerde als een
'keukenordonnans bij de Land-
wehr'.
Wilhelm mocht dan niets meer
te vertellen hebben over de
Duitsers, hij was wel het hoofd
van het Huis Hohenzollerri. In
die functie verbood hij zijn oud
ste kleinzoon, eveneens een
Wilhelm, te trouwen met een
gewoon baronesje. „Alleen wij,
vorsten, zijn volbloedpaarden."
Het pleit voor die kleinzoon dat
hij, zij het na enige jaren aarze
ling, toch met zijn teerbeminde
trouwde. Opa was woest.
Varkens
Slechts een enkele maal mocht
hij van de Nederlandse regering
een autoritje maken buiten de
provincie Utrecht. Als hij dan
een varken zag en die liepen
toen op vrijwel alle boerenerven
sprak Wilhelm 'dag lief
zwijntje, dag lief zwijntje, dag
lief zwijntje' en raakte vervol
gens iets van metaal aan. Dit
omdat varkens geluk zouden
brengen. De Nederlandse var
kens werkten niet erg mee.
Alleen een vakkundig monarch
als hijzelf kon Duitsland be
hoorlijk regeren, meende Wil
helm. Een zweep was daarbij
overigens noodzakelijk, 's Kei
zers landgenoten hadden ande
re opvattingen en tot zijn dood,
in 1941, moest hij op Doom
blijven. Daar is zijn lichaam ook
bijgezet in een klein mausole
um.
Het Huis Doom van nu herin
nert in alles aan die merkwaar
dige laatste Duitse bewoner. In
een van de kamers hangt een
serie maarschalksuniformen,
stuk voor stuk door Wilhelm ge
dragen zoals een zekere sleet
sheid toont. Wilhelm, in zijn tijd
meer een luidruchtig dan be
kwaam vorst, was een ijdel
heerschap - tientallen portret
ten en beelden getuigen ervan.
Dat hij zich niet wist te onttrek
ken aan de bombarie-stijl van
Keizer Wilhelm II
hield niet vein
verbanningsoord
Huize Doom
zijn tijd blijkt uit allerlei prul
laria. Het 'schip van staat' bij
voorbeeld, een allemachtig
duur en protserig Vikingschip
dat hij in 1913 bij zijn zilveren
regeringsjubileum kreeg. Of het
lawaaierige servies in wit en
roestbruin, dat in de eetkamer
pronkt. Of het brallerige tafelzil
ver dat in een van de vitrines
staat uitgesteld.
Wilhelm II had grote eerbied
voor zijn achttiende-eeuwse
voorvader Frederik de Grote.
Van die man zijn heel wat af
beeldingen te zien. Samen met
diens befaamde collectie snuif
dozen. Als tegenhanger daarvan
liggen in een andere kamer
tientallen sigarettenkokers van
Wilhelm zelf. De snuifdozen
zijn mooier.
Kasteel Huis Doorn, Doom.
Tot en met 30 oktober ge
opend van 10.00-16.00 uur Ge
sloten op maandagen. Toe
gangsprijs 7,50, kinderen van
5 tot 15 jaar ƒ3,-, 65-plus en
CJP 5,-, Museumkaart gratis.
Bezoekers mogen alleen met
rondleidingen het kasteel be
zichtigen.
HAARLEM ROB VAN DEN DOBBELSTEEN
De belangstelling voor een skivakantie in Colorado is zó
groot, dat Martinair de komende winter twee keer per
week naar Denver gaat vliegen. Afgelopen maanden
voerde de Nederlandse chartermaatschappij een weke
lijkse vlucht uit. De bezettingsgraad was in januari, fe
bruari en maart zó goed dat directeur Martin Schroder
besloot de capaciteit op de route te verdubbelen. Ne
derlandse reisorganisaties hebben daarop ingespeeld
door in de USA reeds nu accommodatie in te kopen
voor het winterseizoen '94-'95.
De meeste Nederlandérs die in de Verenigde Staten van
Amerika gingen skiën, verbleven in Breckenridge en
omgeving (het Ski the Summit-Fesort). Verkoopmana
ger Beth Sharp heeft nog geen exacte cijfers maar denkt
dat per week ongeveer honderd Nederlandse gasten in
'haar' gebied de ski's onderbonden 'en soms zelfs aan
zienlijk meer'. Ook Vail, bij monde van Mia Vlaar, en
het befaamde Aspen (Anneke Scholteni toonden zich
zeer tevreden over het aantal Nederlandse skiërs. Dat
bewoog zich tussen de 20 en 50 per week.
Nederlandse reisorganisaties denken dat tot nu toe tus
sen de vier- en vijfduizend skiërs de oversteek naar
Amerika hebben gemaakt. Aanzienlijk meer dan het
streefgetal: drieduizend. Onderzoeken hebben uitgewe
zen dat de meesten graag nog eens een keer naar Colo
rado willen. Geroemd werd de uitstekende sneeuwcon-
dities en de goede service. Minder was men te spreken
over de grote hoogte waarop de Amerikaanse skigebie
den liggen. Gedurende de eerste dagen van de vakantie
hadden velen mede door het tijdsverschil (acht uur)
nog wel eens last van hoofdpijn.
Een tegenvaller voor Martinair was de interesse van
Duitse skiërs. Vooral voor die markt waren de verwach
tingen hooggespannen. De Duitsers lieten het echter
massaal afweten. Een woordvoerer wijt dat aan het feit
dat Duitse skiërs de Alpen in hun 'achtertuintje' heb
ben liggen. „Nederlanders doen er tien uur over om in
Oostenrijk, Zwitserland of Frankrijk te komen. Zo lang
duurt de vlucht tussen Amsterdam en Denver ook.
Voor ons maakt het dus weinig uit. Maar Duitsers staan
binnen zes uur in de sneeuw. Die zien er blijkbaar het
nut niet van in een langere reis te maken."
Nog nooit huurden zoveel Nederlandse wintersporters ski's
in Amerika als de afgelopen maanden.
FOTO CAPITAL PRESS/RUUD TAAL
SEsb*: 2:
Holland International hoopt de komende
zomer 8.000 Nederlandse toeristen via Rot
terdam Airport te gaan vervoeren. Directeur
Frans van Steenis van de grootste Neder
landse reisorganisatie, sprak bij het onder
tekenen van de contracten de verwachting
uit dat dit aantal in de toekomst zal oplo
pen tot 25.000. Voorlopig kan er met Hol
land International vanar Rotterdam naar
drie bestemmingen worden gevlogen: Mal-
lorca, Gran Canaria en Kreta. Maar het ligt
in de bedoeling dat reeds volgend jaar Por
tugal en Turkije aan dit rijtje zullen worden
toegevoegd.
Holland International treedt met het initia
tief min of meer in het voetspoor van con
current Arke dal al sinds enige tijd vluchten
uitvoert vanaf vliegbasis Twente. Een regio
nale luchthaven biedt verschillende voorde
len boven Schiphol. Zo is de inchecktijd
aanzielijk korter (drie kwartier tegen vaak
twee uur), kan de auto goedkoper worden
geparkeerd, liggen de parkeerhavens veel
dichter bij het stationsgebouw (makkelijk
voor wegbrengers) en is voor heel wat pas
sagiers de aanrijroute naar Rotterdam en
Twente korter dan die naar Schiphol. Om
de toeloop te bevorderen heeft Holland In
ternational de prijzen van de vakanties die
in Rotterdam beginnen bovendien nog met
vijftig gulden verlaagd.
Deense veren komen
en verdwijnen
In Denemarken is het momenteel een ko
men en gaan van veerdiensten. Die tussen
Grena (Jutland) en Flundsted (Seeland) ver
dwijnt per 1 mei. De toeristisch gezien aan
trekkelijke verbinding trok te weinig be
langstelling en werkte al jaren met verlies.
Een andere maatschappij heeft belangstel
ling getoond voor de vrijgekomen route,
maar mocht er op het traject inderdaad
toch weer een dienst komen dan is dat niet
eerder dan medio volgend jaar.
Tussen Kopenhagen en Malmö (Zweden)
daarentegen worden de hovercrafts die nu
op de route varen, vervangen door twee ca
tamarans, die elk 150 passagiers tegelijk
kunnen vervoeren. Daarmee wordt tege
moet gekomen aan de sterk toenemende
belangstelling voor deze dienst. Vorig jaar
werden 350.000 mensen over de Sont gezet;
zestien procent meer dan in 1992.
Onderwaterwereld
bij Center Pares
Center Pares gaat in De Eeemhof beginnen
met de bouw van een reusachtig aquarium
dat 'Onderwaterwereld' zal worden ge
noemd. In het bassin dat een capaciteit
heeft van 60.000 liter zullen straks honder
den tropische vissen rondzwemmen, sa
men met - zo hoopt de directie van Center
Pares - snorkelende gasten. Mocht het pro
ject aanslaan dan zullen ook andere Center
Pares met een 'Onderwaterwereld' worden
uitgerust.
Toeristenbureau
Aruba is verhuisd
Het Arubaans Toeristenbureau (Aruba Tou
rism Authority) voor Europa is verhuisd.
Het nieuwe adres is R. J. Schimmelpen
nincklaan 1', 2517 IN Den Haag. Het tele
foonnummer bleef ongewijzigd: 070 -
3 566 220. Overigens maakte het toeristen
bureau onlangs bekend dat het aantal be
zoekers vorig jaar in vergelijking met 1993
met 3.8 procent is toegenomen (van
541.714 naar 562.034).
Bossen keren terug
rondom Benidorm
De door de zomerbranden van 1992 vernie
tigde natuurgebieden rondom Benidorm
zijn in zoverre hersteld dat er weer bomen
kunnen worden geplant. Het ligt in de be
doeling de herbebossing meteen na de zo
mervakantie ter hand te nemen. Dat meldt
het Nederlandstalige blad 'Hallo', dat weke
lijks aan de Costa Blanca verschijnt. 'Hallo'
bericht voorts dat in Benidom zelf meer
dan dertig pubs en discotheken de deuren
hebben moeten sluiten, onder meer omdat
de bedrijven geen vergunning hadden. Ook
waren de veiligheidsmaatregelen vaak on
voldoende.
Verkeersbureau
voor Slovenië
Het ministerie van Economische Zaken van
de republiek Slovenië (voormalig Joegosla
vië) heeft een toeristische vertegenwoordi
ging in Nederland geopend. Het adres luidt:
Goudend 10-3, Postbus 7105, 4330 GC Mid
delburg, telefoon 01180 - 35790. Het nieuwe
bureau is nog niet aangesloten bij de AN-
TOR, de Vereniging van Buitenlandse Ver-
keersbureau's in Nederland.