Leiden
Vocht teistert Raadsherenbuurt
'Lollepottenmochten niet bestaan
Van Bochove weer
naar Zuid-Afrika
Verzorgingshuizen Leiden
willen 'Zijloever' zelf doen
Reigers bouwen een nest
Minister
geeft Van
Rij hoop
1 DONDERDAG 17 MAART 1994
Tonnen opgeëist Buitenspel
A q De Stichting Sport- /-v CDA en D66 staan
I -7 complex FC Lisse en Z U in Oegstgeest bui-
complex FC Lisse en
de plaatselijke voetbalclub
eisen zeven ton terug van
de gemeente.
tenspel. Zij moeten toezien
hoe Leefbaar Oegstgeest.
WD en Progressief
Oegstgeest een college
vormen.
Wachtlijst
a Alkemade mag tot
Z I 2005 geen extra
woningen bouwen. De
gemeente kampt wel met
een wachtlijst van 450 wo
ningzoekenden.
geschiedenis van Zuid-Afrika
voor een belangrijk deel be
paald."
i leiden herman joustra
Demissionair CDA-wethouder
Aart van Bochove gaat volgende
maand naar Zuid-Afrika als
waarnemer bij de eerste vrije
verkiezingen in dat land. Hij
doet dat op uitnodiging van de
Unie van Europese Parlementa
riërs. De precieze datum van
zijn vertrek is nog niet bekend.
De keuze viel onder anderen
op de Leidse CDA'er, omdat de
unie naast politici die opereren
op nationaal niveau ook men
sen zocht met ervaring in de lo-
I kale politiek. De 37-jarige politi
cus bezocht Zuid-Afrika boven
dien twee jaar geleden al eens.
„Misschien dat mijn belangstel-
I ling te maken heeft met mijn
opvoeding. Ik kom uit een g^e-
formeerd gezin. En de gerefor
meerden hebben natuurlijk de
In totaal zullen ongeveer vijf
duizend waarnemers, inclusief
die van de Verenigde Naties,
over heel naar Zuid-Afrika wor
den verspreid. Waar Van
Bochove gestationeerd zal wor
den is vooralsnog niet duidelijk.
„Het zal in elk geval geen ge
makkelijke klus worden. De
kans is groot dat er hier en daar
ongeregeldheden uitbreken."
Van Bochove is nu nog wet
houder personeel, organisatie,
welzijn en sport in Leiden. Die
functie moet hij binnenkort
echter opgeven na de verkie
zingsnederlaag van zijn partij.
Het CDA viel terug van acht
naar vijf zetels en moet een van
de twee wethouders inleveren.
Snelkraak Vijf Meiplein
leiden Bij een kledingwinkel aan het Vijf Meiplein is vanmorgen
een onbekende hoeveelheid jasjes gestolen. De daders gooiden
omstreeks 3.15 uur enkele straatstenen door de glazen deur van
de winkel en sloegen hun slag. Omwonenden alarmeerden di
rect de politie, die de daders van de snelkraak niet vond.
Vrouw beroofd in bank
leiden Een 29-jarige vrouw is gistermiddag door twee jongens
beroofd in een bank aan de Stationsweg. Bij het verlaten van de
bank hield een jongen de deur voor haar open, waarna hij de
vrouw samen met een andere jongen hij de armen pakte. Nadat
zij twee briefjes van 25 uit haar zak hadden gehaald, verdwenen
dejorigens.
Lading schuift de A4 op
leiden Een 23-jarige chauffeur uit Hillegom heeft gistermorgen
een deel van zijn lading verloren op het wegdek van de Leidse
gedeelte van de A4. De Hillegommer reed in een busje van een
aannemersbedrijf waar op het dak enkele kunststof platen wa
ren vastgezet. Door de wind raakten de platen los en vielen op
het asfalt. Volgens een woordvoerder van de politie is het een
wonder dat ongelukken uitbleven. De platen waren snel opge
ruimd.
Inbraak in 'Hugo de Groot'
leiden» In de 'Hugo de Groot', het universiteitsgebouw in de ge
lijknamige straat, is gisternacht bij een inbraak geld weggehaald
uit een koffie- en een copiëerapparaat. De dader kwam het ge
bouw binnen door een ruit in te slaan. De inbreker heeft zich
daarbij lelijk verwond, getuige de door de politie aangetroffen
bloedsporen. De exacte schade kon niet worden vastgesteld.
Culturele filmmiddag
leiden Werkgemeenschap De Ratel houdt op zondag 20 maart
haar jaarlijkse Culturele Filmmiddag. Er worden vijf films ver
toond van ongeveer twintig minuten. Dit zijn Nomaden van de
Tarka, Het andere museum, Muziek van de Passaat, Reflections
en Veranderend Nederland. De middag begint om 14.30 uur in
de grote zaal van het Leidse Volkshuis, Apothekersdijk 33a. Toe
gang is gratis.
Reigers hebben de voorjaar al in het hoofd. Bij begraafplaats Rhijnhof hebben twee vogels e
waterkant, voor dit tijdelijke onderkomen zoekt het reigerstel het hoog en droog.
i rustig plekje gevonden voor het bouwen v
Plotseling water in kruipruimten van huizen
Het water staat de inwoners van de Raadsherenbuurt
nog niet tot aan de lippen, maar het is wel behoorlijk ge
stegen in de kruipruimten van de huizen. De aanleg van
een nieuwe, waterdichte riolering in 1991 in de Rijnsbur-
gerweg en de langdurige regenval in de afgelopen maan
den is daarvan de oorzaak.
bestaat en dat de gemeente
Amstelveen maatregelen had
moeten nemen om de overlast
tegen te gaan. De schade is in
middels opgelopen tot duizen
den guldens per bewoner. De
gemeente Amstelveen wijst ove
rigens de verantwoordelijkheid
van de hand.
De bewoners van de Raads
herenbuurt vrezen dat het met
hun huizen dezelfde kant op
gaat. „Ik woon hier al 23 jaar, en
ik had tot de aanleg van de
nieuwe riolering nooit last van
De Vereniging Raadsherenbuurt
volgt met veel belangstelling de
ervaringen van 61 buiseigena
ren in Amstelveen, die onlangs
via de Vereniging Eigen Huis de
gemeente voor de rechter heb
ben gedaagd. In Amstelveen
werd ook in 1991 de riolering
vernieuwd in de wijk Elsrijk-
West. Sindsdien kampen de be
woners met ondergelopen kel
ders en kruipruimten. Uit een
onderzoek van TNO is gebleken
dat er een rechtstreeks verband
water in mijn kelder", vertelt W.
Mante, de bewoner van het
pand Johan de Wittstraat 3. „En
toen stond er ineens een laag
van twaalf centimeter. Ik moest
met rubber laarzen mijn kelder
in. Eerder had ik het al gemerkt
in mijn tuin, toen ik konijne-
hokken aan het uitgraven was.
Vroeger kon ik tot tachtig centi
meter diep graven zonder water
tegen te komen, nu wordt de
grond al vochtig na dertig centi
meter graven." Het vocht in kel
ders en kruipruimten laat ook
zijn sporen na in de rest van de
woning. „Afbladderende verf,
schimmel, het is een hele verve
lende situatie, vooral als je je
bedenkt dat er nooit vochtpro-
blemen zijn geweest. De waarde
van het huis loopt er ook hard
door achteruit.
De vochtproblemen komen in
elk geval voor in verschillende
huizen in de lohan de Witt
straat. „Maar ik ben ervan over
tuigd dat dit probleem alle stra
ten in de Raadsherenbuurt zou
kunnen treffen en wellicht ook
woningen in de Vogelwijk. Ik
zou iedereen dan ook sterk aan
raden om eens onder de vloer te
kijken, als het kan.", zegt Man-
Meethuizen
De gemeente heeft inmiddels
bij het huis van Mante meethui
zen geplaatst om de grondwa
terstand te meten. Inmiddels is
gebleken dat de waterstand
weer wat is gezakt. Verder is
duidelijk geworden dat het re
genwater via de tuinen in de
kruipruimten terechtkomt, zo
dat het wellicht noodzakelijk is
om een waterafvoerbuis van de
tuinen naar de riolering aan te
leggen. De bewoners vinden dat
de kosten
de gemeente voc
daarvan moet opdraaien.
P. Haanstra, chef rioleringen
in Leiden, meent na een eerste
onderzoek dat de wateroverlast
in de Raadsherenbuurt zich be
perkt tot een enkel huis. Hij wijt
de stijging van het water vooral
aan de overvloedige regenval in
de afgeloen tijd „Overal in Lei
den hebben we tijdelijk proble
men gehad met ondergelopen
kelders en kruipruimten. lus
sen kerst en nieuwjaar viel er
bijvoorbeeld 25 centimeter, dat
viel op sommige plaatsen niet
meer te verwerken.
Onduidelijk is voor Haanstra
nog hoe de aanleg van de nieu
we riolering van invloed is op
de wateroverlast. „Maar als de
waterstand te hoog is spreekt
het van/elf dat we daar iets ,i.m
gaan doen. dat is onze plicht."
De kans dat minister H. Alders
terugkomt op zijn besluit, dat
woningbouw op Valkenburg en
in de Zouterwoudse Grote Pol
der onaanvaardbaar zijn, is nog
aanwezig. „De minister was
door de gevolgen van dat be
sluit voor Leiden en regio toch
wat overvallen", vertelt wethou
der T. van Rij (PvdA/volkshuis
vesting). Hij acht de situatie nog
niet hopeloos.
De leidse wethouder sprak
Alders gistermiddag op het mi
nisterie. Hij kon hem meteen de
motie overhandigen, waarin de
Leidse gemeenteraad protes
teert tegen het besluit van de
minister. Van Rij: „We hebben
binnen een maand weer een ge
sprek. De minister vroeg of hij
op het onderwerp mocht terug
komen. zei dat hij er niet op
voorbereid was."
Alders stuurde de provincie
en de gemeenten in de Leidse
regio vorige week een brief,
waarin over woningbouw op
Valkenburg en in Zoeterwoude
en de vestiging van bedrijven in
de Oostvlietpolder het onaan
vaardbaar wordt uitgesproken.
De groene buffer tussen Den
Haag en Leiden mag niet wor
den aangetast, aldus het minis-
De brief leidde tot grote be
roering in de Leidse gemeente
raad i eiden meent dat et tot
het jaar 2015 ten minste 13.000
woningen in de regio moeten
worden gebouwd om aan de
vraag te voldoen. Valkenburg en
de Grote Polder zijn de twee
grootste bouwlocaties die de re
gio op het oog heeft. Op Valken
burg is, volgens een studie van
het Amsterdamse bureau De
Hoogh plaats voor 9000 huizen.
Een boze leidse gemeente
raad steunde unaniem een door
PvdA'er R. I lillebrand ingediend
protest. „De gevolgen van dit
besluit zijn heel ernstigzei
Van Rij in de gemeenteraad.
„Het draagvlak van de voorzie
ningen in Leiden komt erdoor
in gevaar." Alleen de Boterhuis-
polder en Mercnwijk-Noord,
die volgens de milieu-effect stu
die (MES) een veel grotere na
tuurwaarde hebben dan de an
dere polders, zouden nog voor
bebouwing in aanmerking ko
men. Van Rij zal het tweede ge
sprek met Alders voorbereiden
met de provindie. Ook die was
geschhokt door de brief van de
Wetenschappelijke studie over geschiedenis lesbische vrouwen
leiden gpd/jos bouten
Onder de vrouwelijke homo
seksuelen in Nederland was er
weinig lief en veel leed. Dat
blijkt uit de omvangrijke studie
van onderzoekster Judith
Schuyf naar de positie van les
bische vrouwen in Nederland
van 1920-1970. Schuyf promo
veerde vandaag op haar onder
zoek aan de Rijksuniversiteit
Leiden.
Judith Schuyf is docent ho
mostudies aan de universiteit
van Utrecht en schreef de eerste
wetenschappelijke studie over
de geschiedenis yan lesbische
vrouwen in Nederland. Ze
noemde haar proefschrift -'Een
stilzwijgende samenzwering'.
Die titel verwijst naar de buiten
gewoon kwetsbare positie van
lesbiennes: „Alle betrokkenen
hadden er baat bij iets stil te
houden waarvan iedereen wist
dat het bestond. Op zichtbaar
lesbisch gedrag stonden dan
ook niet misse sancties: verlies
van werk, en huis en soms ge
vangenisstraf."
Lesbiennes in de periode voor
de oorlog en vele jaren daarna
werden gedwarsboomd door de
moraalridders van een maat
schappij, die zwanger was van
vooroordelen. Meisjes die niet
met poppen speelden maakten
zich verdacht. Sigarenrooksters,
man-wijven en te fors gebouw
den waren al gauw 'lollepotten'.
De meeste lesbiennes deden al
les om te voorkomen, dat ande
ren iets van hun 'zondige voor
liefde' zouden opmerken.
Viooltje
Om mentaal niet te verpieteren
ontwikkelden ze, met name in
de jaren twintig en dertig, inge
wikkelde rituelen en symbolen
die niet mis te verstane hande
lingen en woorden moesten
vervangen. Kleuren en bloemen
speelden een grote rol in het co
Wielervereniging Swift heeft er
lang op moeten wachten, maar
het wielerparcours De Bult is
dan toch eindelijk geasfalteerd.
Aanvankelijk had dat al in 1993
moeten gebeuren, maar de as
faltering is door de gemeente
keer op keer uitgesteld.
Het klinkerparcours van
Swift, op de voormalige vuil
stortplaats Roomburg, tussen
Bult eindelijk
geasfalteerd
Kanaalweg en rijksweg, is lange
tijd onbruikbaar geweest. Door
verzakkingen en begroeiingen
was de Bult te gevaarlijk gewor
den voor wielersport. Swift
moest noodgedwongen uitwij
ken naar het industrieterrein
Roomburg, maar de combinatie
van wielrenners met bedrijfs-
verkeer leverde hachelijke ver
keerssituaties op. Het ontbre
ken van een fatsoenlijk parcours
kostte Swift ook leden.
De asfaltering kostte bijna
300.000 gulden. De gemeente
wilde aanvankelijk oud asfalt
van de Lammenschansweg ge-
bruiken om de kosten te druk
ken, maar daar is uiteindelijk
van afgezien. Swift moet zelf
80.000 gulden meebetalen.
hans koenekoop
deboek van de homo's. Was
rood de kleur van de hetero
seksuele liefde, zwart en paars
stonden voor 'het verbodene'.
Paars was ook de kleur van de
door lesbiennes beminde
bloem: het viooltje. De aantrek
kingskracht van een andere
vrouw werd in theater en film
voorgesteld door een bos viool
tjes.
De politie waakte over de
handhaving van de strenge mo
rele wetten. In Utrecht werd in
1952 nog de sociëteit van het
COC gesloten, omdat de dames
waren betrapt op dansen. Inval
len in homobars gebeurden met
de regelmaat van de klok. Judith
Schuyf maakt korte metten met
de misvatting dat lesbiennes
nog meer van de repressie te lij
den hadden dan de mannelijke
homo's. „Op mannen werd echt
gejaagd. De zedenpolitie zag er
zelfs niet tegenop in de wanden
van pisbakken gaatjes te boren,
zodat ze 'perversen' op heter
daad kon betrappen."
Ouders
Maar ook het COC was in het
begin van zijn bestaan niet blij
met leden, die op de uitdagende
toer gingem Tot in de jaren zes
tig drukte het bestuur hen op
het hart vooral geen aanstoot te
geven. Dat werd anders toen in
1964 de stichting 'Dialoog' werd
opgericht. Vanaf het begin gaf
de stichting de leden meer zelf
vertrouwen door consequent te
hameren op de aanvaarding
van de homoseksualiteit.
In de Grondwet is inmiddels
vastgelegd dat de ene burger de
andere niet meer mag discrimi
neren omdat die anders geaard
is. Judith Schuyf wijst er echter
op dat, gekeken naar het indivi
du, er niet zo gek veel veran
derd is vergeleken met 25 jaar
geleden. Recent onderzoek
heeft uitgewezen, dat zeventig
procent van de homoseksuele
kinderen in ons land 'geen ou
ders heeft'. Tenminste geen' lief
hebbende ouders, omdat ze het
anders-zijn van hun kroost niet
kunnen verwerken. „Maar het
grote verschil met vroeger is dat
homoseksuele jongens en meis
jes niet alles meer zelf hoeven
uit te pluizen. Als ze willen,
kunnen ze steun zoeken bij al
lerlei instanties."
De samenwerkende verzor
gingshuizen in de Leidse regio
willen het project Zijloever zelf
ter hand nemen. Zij zijn het er
volstrekt niet mee eens dat de
provincie Zuid-Holland een
nieuwe stichting in het leven
roept die onafhankelijk van de
verzorgingshuizen het project,
waarbij zestig ouderen uit Lei-
den-Noord en De Kooi volledige
thuiszorg krijgen, gaat begelei
den. „Wij hebben indertijd vrij
willig zestig bedden afgestaan
om Zijloever mogelijk te maken.
Het zijn onze bedden, daar wil
len we zeggenschap over heb
ben", zegt secretaris R. Stuur-
De huizen Groenhoven. Hof-
wijck (Oegstgeest), Huis op de
Waard, Lorentzhof, Robijnzicht,
Roomburgh. Rustenborch
(Oegstgeest). Rijn en Vliet, Van
der YVilligenhof en Zijloever
hebben in een gisteren verzon
den brief aan de Leidse wethou
der De Vreeze en gedeputeerde
Pool (die beiden ouderenzorg in
de portefeuille hebben) hun te
leurstelling geuit over de beslis
sing van de provincie.
Vorige week maakte de Stich
ting tot Exploitatie van Bejaar
dencentra (SEB) bekend niet
langer het 'experiment' /.ijloe
ver te willen begeleiden. Direc
teur F. van Oosten en zorgbe-
middelaar P. van leeuwen heb
ben ernstige klachten over de
verzorgers van Thuiszorg Groot
Rijnland, die de hulp aan huis
bieden. Ze zouden regelmatig te
laat komen na een alarmering
en soms ondeskundig ziin.
Het dringende verzoek van de
SEB, als 'houder' van het pro
ject verantwoordelijk voor de
zorgverlening, om het contract
met Thuiszorg Groot Rijnland
op te zeggen, werd niet ingewil
ligd door de provincie. Als sub
sidiegever besloot de provincie
de verantwoordelijkheid voor
het project Zijloever bij de SEB
weg te halen en onder te bren
gen in een nieuwe op te richten
stichting. Het contract met
Groot Rijnland blijft gewoon ge
handhaafd.
De samenwerkende verzor
gingshuizen vinden die beslis
sing ondoordacht. „Het is vele
malen voorgekomen dat Groot
Rijnland niet waarmaakt wat in
de contracten over de zorgver
lening staat. Die klachten wor
den nu door de provincie ver
doezeld. Het project moet poli
tiek slagen, omdat er landelijk
zoveel bekendheid aan is gege
ven. Door te breken met Groot
Rijnland is men waarschijnlijk
bang gezichtsverlies te lijden",
beweert Stuurman.
De verantwoordelijkheid voor
het project hoort volgens de se
cretaris bij de verzorgingshui
zen /elf. I >.il S( hffyven "Ie S.I
menwerkende huizen ook in de
brief aan De Vreeze en Pool.
„De ouderen die hulp aan huis
krijgen, hebben de indicatie
wor een van onze veizoigtngi
huizen. De bedden in het pro
ject Zijloever zijn eigenlijk van
ons. Dat is ook juridisch vastge
legd in de Wet op de Bejaarden
oorden. In feite omzeilt de pro-
De samenwerkende verzor
gingshuizen hebben onlangs de
commissie Geul opgericht, die
binnenkort ook rechtspersoon
wordt. Deze commisie heeft on
langs in een toekomstvisie voor
de verzorgingshuizen in de
Leidse regio allerlei projecten
aangekondigd waarin 'zorg op
maat' i entraal staan. In de
parktijk betekent het dat de hui
zen zelf het project in beheer
nemen en vrij kunnen bepalen
wie de zorg verleent.
i homo-manifestatie in Zoetermeer. Vroeger werden dergelijke bijeenkomsten niet getolereerd. archieffoto nieuw anefo
