Eigen identiteit katholiek Rijnsburg
Kerk Samenleving
Vrouwelijke priester verandert Anglicaanse Kerk 'lul,ik'lim ds Ribs
ZATERDAG 12 MAART 1994
12
UIT DE KERKBLADEN
Diakonaal reisje 1
De Katwijkse predikai
orga
orde
W.J.
langs een 'diakonaal reisje'
naar zijn vorige gemeente
Voorthuizen. Daarvoor no
digde hij alle leden van de
diakonie uit die 'Gerrit' he
ten, plus 'één enkele argeloze
afgevaardigde van de kerke-
raad met dezelfde voor
naam'. „Zaterdagmorgen
zijn we in de vroegte met vijf
man in de cabine van een
bloemenvrachtwagen naar
dat gebied vertrokken. Bij
een bevriende boer reden wij
het erf op, niet om hulpgoe-
die in ontvangst te nemen.
Nou, in ontvangst nemen
in de vrachtwagen sjouwen!
zo doet hij verslag in het
kerkblad 'Om de Oude Kerk'.
Diakonaal reisje (2)
Bij de betreffende boer lag
namelijk 'nog zo'n tien kuub
openhaardhout onder de
blote hemel aan elkaar vast
gevroren kou te lijden en te
wachten op de eindbestem
ming'. Gorissen toont zich in
'Om de Oude Kerk' tevreden
over zijn diakenen en het
kerkeraadslid: „Ik kan u ver
zekeren dat, natuurlijk niet
zonder mijn deskundige lei
ding en de gemakkelijkheid
waarmee ik vlotweg aanwij
zingen geef, zij deze onver
wachte kant van het diako-
nale werk tot op de bodem
ijverig bestudeerd hebben.
Hierbij werkte wel mee dat ik
alleen 'Gerrit' hoefde te roe
pen om een ieder van hen tot
meer dienen aan te sporen."
Diakonaal reisje (3)
Ook de betreffende ambts
dragers mochten niet mop
peren over het verloop van
de trip, meent de predikant.
„Op een enkele minder aar
dige opmerking na - bijvoor
beeld over hun 'zwaar die
nen' tegenover mijn zwaar
zitten te 'verdienen' (ik be
grijp niet waar dal op slaat!),
over milieuvervuiling, over
een bomencrematorium, en:
'als al dat hout nog op moet
voordat dominee weggaat
dan kunnen we nog wel
even' - was het ook voor hen
een leerzame dag. Mede om
dat er twee kanten aan de
zaak waren. Want inladen in
Voorthuizen betekent ook
uitladen in Katwijk (u weet
nu waarom ze afgelopen da
gen zo houterig liepen). Ik
ben blij zo tol bun diakonale
vorming te hebben mogen
bijdragen en zeg hen dank
voor hun betrokken behan
deling van deze materie."
Ouderling
Joke Weijers draait nu alweer
enkele maanden mee als ou
derling van de hervormde
gemeente van Noordwijker-
hout en De Zilk. Ze merkt dat
het soms weerstand oproept
bij mensen als ze een af
spraak voor huisbezoek wil
maken. „Herkenbaar vind ik
dal", schrijft ze in het blad
'De Doorkijk', „want ik moet
bekennen dat ik vroeger ook
met enige schroom de ou
derling ontving, omdat ik er
vanuit ging dat deze mij 'de
kerk in kwam praten'. Ik
dacht me te moeten veront
schuldigen, wanneer ik eens
(en soms langere tijd) niet in
de kerk was geweest." Ze wil
benadrukken dat het pasto
raat daar niet voor bedoeld
is. „Wij zijn er als ouderlin
gen om een luisterend oor te
bieden voor de goede en de
slechte tijden, uw ideeën en
grieven te signaleren omdat
de gemeente een hand (het
instituut 'kerk') en een voet
('de gemeenteleden') moet
hebben." leder die geroepen
wordt ouderling te worden,
wil zij een hart onder de riem
steken: „Het kan zowel voor
de ander als voor jezelf een
verrijking voor je leven zijn."
„Mijn roeping tot het priester
ambt is langzaam gegroeid, het
was geen plotselinge ingeving",
zegt Angela Berners-Wilson, de
eerste vrouw die vandaag tot
priester in de Angelicaanse Kerk
wordt gewijd. Ook de Engelse
staatskerk is niet over één nacht
ijs gegaan bij de toelating van
vrouwen tot het priesterambt.
Berners-Wilson wordt in
Bristol gewijd door bisschop
Rogerson. Na haar worden tij
dens deze plechtigheid nog 32
vrouwen lot het ambt toegela
ten. De belangstelling van de
media werkt haar onderhand
danig op haar zenuwen. „Alleen
omdat mijn naam met een B
begint, ben ik de eerste. Het be
tekent verder niets." De vrou
wen variëren in leeftijd van 30
tot 68 jaar. Eén van hen is drie
maanden zwanger.
De vrouwelijke priesters zul
len de kerk veranderen, is de
stellige overtuiging van Rose
mary Dawn Watling. „De kerk
zal nooit meer hetzelfde zijn."
Zij staat te popelen om te wor
den gewijd. „Als het moment
eenmaal daar is, zullen we alle
maal met diep ontzag vervuld
zijn."
Het historische moment valt
anderhalf jaar nadat de synode
van de Engelse kerk het princi
pebesluit nam
te laten tot het ambt. Andere
Anglicaanse Kerken - in de Ver
enigde Staten, Australië en
Nieuw-Zeeland bijvoorbeeld -
waren haar daarbij voorgegaan.
De discussie is daar al vele jaren
verstomd, terwijl deze in Groot-
Brittannië in alle hevigheid
voortduurt.
De wijding van vrouwen heeft
diepe scheuren veroorzaakt in
de Engelse staatskerk, ondanks
de vele oproepen tot eenheid
van aartsbisschop Carey van
Canterbury. Ruim honderd
priesters zijn van plan het ambt
uit protest neer te leggen of over
te stappen naar de Rooms-Ka-
tholieke Kerk, die het ambt voor
gereserveerd houdt. De
hertogin van Kent, twee minis
ters en vele minder bekende ge
lovigen zoeken hun heil even
eens elders.
Samen met Berners-Wilson
bereiden zich ruim duizend
vrouwen voor op het priester
ambt. Velen van hen zijn al ja
ren werkzaam binnen de kerk
en hebben een lange en vaak
verbeten strijd voor toelating
achter de rug. Berners-Wilson
vond het onrechtvaardig dat zij
als diaken veel taken in de kerk
kon vervullen, maar niet mocht
voorgaan in de eucharistie -
'toch het centrum van de angli
caanse eredienst'.
Het 25-jarig predikantsjubileum
van ds. Daniël Ribs van de
Waalse Kerk in Leiden wordt
gevierd op zondag 17 april. De
jubilaris zal dan 's morgens
voorgaan in een speciale dienst
en 's middags worden hem een
concert en een receptie aange
boden.
De in Straatsburg geboren
Ribs - en niet Rips, zoals afgelo
pen donderdag abusievelijk op
deze pagina stond - staat mor
genochtend om 10.30 uur de
preekbeurt af aan dr. K. Blei, de
secretaris-generaal van de Ne
derlandse Hervormde Kerk. Blei
houdt zijn preek in het Frans,
zoals in de Waalse Kerk gebrui
kelijk is.
Laurentius Gemeenschap in bloemendorp viert 25-jarig jubileum met vier pastores
Als een onzichtbare
scheidslijn liep de grens
van de rooms-katholieke
parochies in de jaren zestig
dwars door Rijnsburg
heen. Wie aan de ene kant
van de straat als gelovige
stond ingeschreven in Kat
wijk aan den Rijn, zag zijn
overbuurman op zondag
naar de parochie in Oegst-
geest afreizen. De 'breuk'
liep zelfs door de gezinnen
heen. Met de oprichting
van de Laurentius Ge
meenschap kwam in 1969
een eind aan deze situatie.
De nog steeds springleven
de geloofsgemeenschap
van 220 katholieke gezin
nen uit het overwegend
protestantse bloemendorp
viert deze maand het 25-
jarig jubileum.
De belangrijkste reden voor de
oprichting van de Laurentius
Gemeenschap was het verlenen
van een eigen identiteit aan de
Rijnsburgse rooms-kalholieken.
„Als je bonderd Rijnsburgers
verspreidt over een grote kerk in
Katwijk of Oegstgeest, komt het
nooit tot een hechte onderlinge
band", zegt Cok Karremans van
de jubileumcommissie. De Lau
rentius Gemeenschap slaagde
er wel in om - ondanks belang
rijke handicaps als het ontbre
ken van een echte kerkruimte
en een eigen pastoor - hel me
rendeel van de katholieke gelo-
ch te binden. Mede-
Cok Karremans en Koos Waalwijk met het symbolische 'offerblok'
■''gen
lid
het
eerste uur' Koos Waalwijk heeft
daar wel een verklaring voor.
„luist door die beperkingen
staan wij als gelovigen voor de
taak om zelf de gemeenschap te
dragen. En dat werpt zijn vruch
ten af."
De Laurentius Gemeenschap
is er destijds niet zonder 'strijd'
gekomen. Zowel in Katwijk aan
den Rijn als in Oegstgeest ston
den de parochiebesturen niet te
trappelen om een deel van hun
ledenbestand vrijwillig af te
staan. Zelfs toen uit een enquê
te onder de katholieken in het
bloemendorp bleek dat een gro
te meerderheid een voorkeur
uitsprak voor een eigen organi
satie, bleef met name 'Oegst
geest' weerspannig. De toenma
lige Katwijkse pastoor Em-
melkamp was inschikkelijker.
Hij was zelfs bereid financiële
steun toe te zeggen om de ge
meenschap op poten te zetten.
Oegstgeest daarentegen kwam
met een voorstel waarin geld
van Rijnsburg werd gevraagd:
als corppensatie voor het weg
vallen van een aantal kerkgan
gers.
De initiatiefnemers hadden in
hun enthousiasme ondertussen
al de voorbereidingen getroffen
voor een eerste Heilige Nacht
mis voor Kerstmis 1968. Pas na
veel vijven en zessen werd hier
voor van de officiële kerkelijke
instanties toestemming verkre
gen. En dan nog pas na de uit
drukkelijke toezegging dat de
activiteiten hierna voorlopig
weer op een laag pitje zouden
worden gezet. De nachtmis ging
door, in de aula van de plaatse
lijke Tuinbouwschool die be
reidwillig ter beschikking was
gesteld. Kapelaan Poelma uit
Oegstgeest wilde die eerste mis
wel celebreren. „Hij bezat een
bandrecorder met een mooie
mis op een band", zo staat het
in een historisch overzicht van
de Laurentius Gemeenschap.
„Dit bleek later een Spaanse
mis te zijn (welke niet zo best
voldeed)." De Kerstnachtmis
werd niettemin een overdonde
rend succes. De deuren van de
aula moesten openblijven om
ook de mensen op de gang nog
een blik op het (geleende) altaar
te gunnen.
Dit bemoedigende begin
bracht de ontwikkelingen in een
stroomversnelling. Er werd op
nieuw druk vergaderd met de
'moeder'parochies in Katwijk
en Oegstgeest, waarbij het vin
den van een eigen geestelijke
voor Rijnsburg al snel één van
de grootste struikelblokken
bleek. Ook hier namen de 'le
ken' uit het bloemendorp uit
eindelijk zelf het voortouw en
vonden pater De Greeve van de
Montfortanen uit Voorschoten
bereid assistentie te verlenen.
Daarop gaven ook 'Oegstgeest'
en 'Katwijk' hun fiat en konden
op 7 en 8 mei de eerste 'stille
missen' worden opgedragen.
De Laurentius Gemeenschap
maakt 25 jaar later nog steeds
gebruik van de aula van de tuin
bouwschool en moet ook met
de pastorale zorg nog steeds
creatief omspringen. Momen
teel wordt gebruik gemaakt van
de diensten van een inmiddels
74-jarige 'pastoor-in-ruste', pa
ter Van Wel uit Voorhout. Maar
zelf zijn de leden ook nog steeds
actief. „We streven er altijd naar
om geregeld vers bloed in het
bestuur te krijgen", vertelt Kar
remans. „Vooral door het aan
trekken van jongeren slagen we
erin om iedereen enthousiast te
houden."
Zowel Karremans als V/aal
wijk ziet een goede toekomst
voor de Laurentius Gemeen
schap, weliswaar onder de
'parapulu' van de joannes de
Doper-parochie in Katwijk aan
den Rijn maar toch met een
grote mate van zelfstandigheid.
Aan een eigen kerkruimte wordt
niet gedacht („we willen toe
komstige generaties niet met
een last opzadelen", zegt Karre
mans), maar wel wordt gewerkt
aan een verbetering van het
huidige onderkomen in de tuin
bouwschool. De jubileumcom
missie heeft een fonds in het le
ven geroepen waaruit een
nieuw altaar, een lezenaar, am
bo en console voor het Maria
beeld moeten worden bekos-
tigd.
Een hoogtepunt in de jubile
umviering vormt morgen een
plechtige eucharistieviering,
waarvoor niet minder dan vier
pastoors zijn uitgenodigd. Be
halve Van Wel zijn dat Raad-
schelders, Van Mastwijk en
Kapteyn, die elk als pastoor van
de Joannes de Doper-parOchie
nauw bij het werk van de Lau
rentius Gemeenschap betrok
ken zijn geweest. De jubileum-
mis begint om 10.30 uur.
De Dode-Zeerollen en Jezus
een geheim n
lengenootschap,
ndocentium, de
CIA, de Inquistitie, verborgen gangen, geheime graven,
vervalste documenten, oorkonden in geheimschrift,
een paar schurken, enige edele mannen, raadselachtige
moorden, een dubieuze dubbelagent en een scheutje
,eks.
De:
gent
zich aa
en de v
geven),
e ingrediënten heb je wel zo'n beetje nodig wil je
trdige thriller schrijven. Dat hebben Michael Bai
rn Richard Leigh zich ook gerealiseerd toen zij
het schrijven zetten van 'De Dode-Zeerollen
rzwegen waarheid' (in 1992 in ons land uitge-
p stelt de Duitse hoogleraar dr. Klaus Berger
nenzweerders zijn bij Baigent en Leigh de in
ternationale bewerkers van de rollen, die samen met
het Vaticaan informatie hebben achtergehouden die de
kerk op haar grondvesten zou laten schudden. De eer
ste martelaars Stefanus en Jacobus zijn door een ge
heim priestersyndicaat vermoord en Paulus is als dub
belagent de 'lamlendigste figuur van het hele stuk'.
Berger, deskundige op dit vlak, moet zo weinig van
het boek van Baigent en Leigh hebben, dat hij zelf een
BOEKBESPREKING
boekje heeft geschreven waarin hij alle geruchten ont
zenuwt. Uitgeverij Kok in Kampen heeft voor een Ne
derlandse uitgave gezorgd, als inleiding op de complete
uitgave van alle teksten van de rollen die zij later dit
jaar op de markt brengt.
Berger kan zich de geruchten rond de Dode-Zeerol
len overigens wel voorstellen. Zelf vindt hij het ook een
schandaal dat het na de eerste vondst in 1947 bij Qum-
ran nabij -de Dode Zee zolang geduurd heeft voordat
het selecte clubje wetenschappers alles aan de open
baarheid prijsgaf. Waar rook is, moet ook vuur zijn.
Toch?
Bovendien geeft Berger direct toe dat het waar is dat
diverse van die onderzoekers onder 'ongunstig gestern
te verkeerden: zij werden alcoholicus of gek, traden uit
hun monniksorden, werden hun (katholieke) kerk ont-
t of sloten als priester een huwelijk'. Maar dat had
den: alsjeblieft niets wijzigen aan het systeem!"
Enerzijds veegt Berger de vloer aan met de geruchten
dat er rollen zouden zijn gevonden die zowel het tradi
tionele jodendom als de kerk op hun kop zouden zet
ten, anderzijds rekent hij ook af met de algemeen heer
sende opvatting als zouden de rollen allemaal afkom
stig zijn van de toenmalige eigenaars, een joodse sekte.
„Net alsof men mij aansprakelijk zou maken voor de
inhoud van alle geschriften in mijn boekenkast", aldus
Berger. Volgens hem zijn de rollen juist interessant in
een studie naar de ruime religieuze belangstelling die
er in die tijd onder de joden bestond. Het geeft inzicht
in het jodendom in de tijd tussen Oude en Nieuwe Tes-
volgens hem alles te maken met
den onderzoeksgeest'.
Overigens geeft alle
caan aan dat de
steeds niet is afgenomen. Zoals Die Zeit in 1992 schreef:
„De logische gevolgtrekking uit de grote belangstelling
voor dit boek kan voor Rome daarom alleen maar lui-
Wat hem betreft moeten de rollen dan ook uit 'hun
kunstmatige isolement, alsof het zou gaan om teksten
van alleen maar een sekte, worden bevrijd'. Berger
morbide gewor- heeft de indruk dat 'men zich te sterk immuum heeft
willem maken voor de teksten'. En dat is volgens hem
ook een schandaal. Dus toch een complot?
De Dode-Zeerollen en Jezus een achtergehouden waarheid? 7
Klaus Berger (vertaald uit het Duits door Gerrit Douma). - Kam
pen Kok, 1994. 139 p. 27,50 gulden.
de rol van het Vati-
dit besloten bolwerk nog
4 SCHRIJVER GPD
COLOFON
HET WEER
Felle remdstoring
Een stevig gefundeerde rug van ho-
gedruk boven het Europese vaste
land zorgde gisteren opnieuw voor
veel zon en niet onaardige tempe
raturen voor de tijd van jaar. Toch
waren er hoog in de atmosfeer de
eerste tekenen van verval te zien.
Op een niveau van 7 tot 10 kilome
ter trokken transparante wolken
sluiers van het type cirrus voorbij.
Dit duidt op een toenemend vocht
gehalte van de lucht op die hoogte.
Onder die omstandigheden, niet
gehinderd door lagere bewolking,
wordt de drukte van het heden
daagse vliegverkeer goed zichtbaar
gemaakt. Er waren talloze 'con
trails', vliegtuigstrepen, te zien, die
ontstaan door extra waterdamp en
warmte. Deze strepen worden door
de uitlaatgassen van de motoren
aan de lucht toegevoegd. Meestal
verdwijnt zo'n spoor vrijwel
meteen, maar gisteren was de bo
venlucht zo vochtig dat er zich ge
lijktijdig tientallen strepen konden
handhaven. Eerst heeft het contrail
de vorm van een smalle, rechte
streep, wat wel iets weg heeft van
een ritssluiting. Na verloop van tijd
waaiert die uit tot een brede wol
kenband van ijskristallen, die
steeds meer de natuurlijke vorm
van cirrusbewolking-in plukken en
veren - gaat aannemen. Zo werd de
natuur een handje geholpen bij het
ontstaan van hoge bewolking, die
anders ook wel was ontstaan, maar
misschien op een later tijdstip en
van een mindere omvang. In elk
geval had de zon weinig moeite
met de streepjeslucht en werd het
een fraaie, vroege voorjaarsdag.
Afgelopen nacht is een eerste oce
aanfront gepasseerd. Deweersver-
betering aan de achterzijde is van
korte duur. Een felle randstoring
van een grote depressie voor de
Noorse kust bundelt zijn energie en i
vormt de inleiding tot een herfst
achtige episode. Regen en wind
komen in de loop van vanavond op
gang; ook zondag staat in het teken
van nattigheid bij een harde wes
tenwind. Een'kraehtige straal
stroom laat de Atlantische machi
ne tijdens de eerste helft van de
nieuwe week op volle toeren draai
en. Nieuwe fronten zorgen elke dag
wel voor regen of een bui, kortston
dig afgelost door opklaringen. De
middagtemperatuur schommelt
rond 10 graden, terwijl wind en be
wolking de nachten vorstvrij hou
den.
HET WEER IN EUROPA
KNMI
Weersvooruitzicht
Geldig tot en met
maandag.
Engeland, Schotland,
Wales en Ierland:
Sterk wisselvallig weer
met op beide dagen veel
bewolking, geregeld regen
en vooral langs c
Mid
temperatuui
i 11 gra
dag tussen
België en Luxemburg:
Zaterdag naar het ooster
wegtrekkende regen er
ringen. Zondag is het de
gehele dag bewolkt en vak
er enige tijd regen. Mid
dagtemperatuur rond 11
Zaterdag in de Vendée,
Bretagne en Normandië
eerst opklaringen, later bewolking; el
ders naar het oosten wegtrekkende
buiige regen, gevolgd door wat zon. Zon
dag is het overal bewolkt en is er vooral
ten noorden van de lijn Nantes-Dijon
kans op regen, in de hoogste delen van
de Vogezen op sneeuw. Middagtempera
tuur zaterdag rond 11 graden, zondag
een fractie hoger.
Portugal:
Zonnig, zaterdag vooral in het noorden
eerst nog enkele wolken- velden en mo-
gelijk wat regen. Temperatuur zondag
oplopend tot 20 graden.
Zaterdag wolkenvelden en vooral in het
linke zonnige
t het noorden
Marokko:
Westkust: wisselend bewolkt en vooral
zondag een enkele regen- of' onweers
bui. Maximumtemperatuur ongeveer 20
graden.
Tunesië:
Flinke zonnige perioden en droog. Mid
dagtemperatuur aan het strand onge
veer 19 graden.
Zuid-Frankrijk:
kust zonnige perioden. Middagtempera-,
tuur ongeveer 15 graden. Zaterdag in de
Pyreneeën en later ook in de Alpen wol
kenvelden en boven de 1200 meter af
en toe sneeuw. Zondag droog en in de
loop van de dag af en toe zon.
Mallorca en Ibiza:
Zonnige perioden, maar zaterdag kans
op een enkele bui. Middagtemperatuur
ongeveer 17 graden.
Italië:
In het noorden naast zon ook enkele
wolkenvelden en in de Po-vlakte kans op
mist. Droog. Maxima rond 14 graden. In
het midden en zuiden overwegend zon
nig en maxima rond 18 graden. In d'e
Italiaanse Alpen en Dolomieten komen
zaterdag wat wolken voor, zondag is het
meest zonnig, Het blijft droog.
Turkije en Cyprus:
Aan de Turkse zuidkust ten oosten van
Antalya en op Cyprus wolkenvelden en
kans op enkele buien. Langs de Turkse_
westkust flink wat zon en plaatselijk veel'
wind. Middagtemperatuur van 11 gra
den rond de Dardanellen tot 17 graden
Duitsland:
Overgang naar wisselvallig weer met vrij
veel wolkenvelden. Zaterdag op de
meeste plaatsen droog, zondag op veel
plaatsen regen. In de Zuidduitse Alpen
op beide dagen boven de 1200 meter af
en toe sneeuw. Middagtemperaturen
van 9 graden in het noorden tot onge
veer 14 ten zuiden van de Main.
Zwitserland:
In het westen en noorden op beide da
gen wolkenvelden en boven de 1200
meter af en toe sneeuw, zaterdagoch
tend wellicht lokaal ook onweer. Met na
me in Tessin op beide dagen waar
schijnlijk droog en geregeld zon. Tempe-
op 2000 meter in het algemeen
een paar graden onder nul. Maxima van
13 graden in Zürich tot 16 in Locarno.
Oostenrijk:
Zowel zaterdag als zondag aan de noord
zijde van het Alpenmassief wolkenvel
den en vanaf 1200 meter af en toe
arinthië en Steiermark ook
rienten en waarschijnlijk
droog. De temperatuur op 2000 meter
daalt van het westen uit tot dicht bij het
vriespunt.
Neerslagkans
Minimumtemp.
Middagtemp.
ZONDAG 13 MAART 1994
Zon op 06.58 Zon onder 18.37
Maan op 06.55 Maan onder20.19
Waterstanden Katwijk
Hoog water 03.58 16.08
Laag water 23.42 12.06
MAANDAG 14 MAART 1994
Zon- en maanstanden
Zon op 06.55 Zon onder 18.38
Maan op 07.15 Maan onder21.25i
Waterstanden Katwijk
Hoog water 04.30 16.40
r 00.05 12.35
Innsbruck
Klagenfurt
Kopenhagen
w 1 17 8 0.0
and 21 10 0.1 I
36 25 00
20 00
20 12 0.0