GRATIS
■k
'éP
SJABLOON
Rtina
Vrije tijd
Op rolletjes
Sjabloneren in de kinderkamer
Hulpvijver houdt
de echte schoon
REDACTIE HENRIETTE VAN DER HOEVEN
DINGEN
NIEUWE CD's
POP/POPULAIR
Soundgarden - Superunknown - A
&M.
De lente begint te kriebelen
maar de viermansformatie
Soundgarden uit Seattle komt
op de proppen met de donker
ste plaat uit haar toch al niet
bijster vrolijkstemmende oeu
vre. Head clown, een ontroerend
stuk over nieuw mensenleven,
van de hand van bassist Ben
Shepherd, bevat als enige
sprankjes hoop. De overige vijf
tien composities zijn als mas
sieve beeldhouwwerken waar
van de schaduw de wijde omge
ving in het donker zet. Gitaren
zijn gebruikt als beitels, gutsen
en hamers.
Zanger/gitarist Chris Cornell en
zijn manschappen creërden zo
doende Spartaanse omstandig
heden voor de luisteraar. Die
moet vijf kwartier lang topzwa
re. diepgravende heavy metal
met een hoog Led Zeppelin-ge
halte doorstaan. De beloning is
echter groot. Superunknown
laat zich na ettelijke draaibeur
ten ontdekken als een monu
mentaal album zonder zwakke
plekken. Logge, melodie-arme
rock barstensvol passie en zeg
gingskracht.
David Lee Roth - Your filthy little
mouth - Reprise/WEA.
Zanger David Lee Roth begint
uiterlijk steeds meer op Sting te
lijken maar blijft mu/ykaal zijn
eigen gang gaan. Your filthy
little mouth, het vierde solo-al
bum van de voormalige zanger
van Van Halen, is zijn beste en
meest toegankelijke tot nog toe.
Op zijn vorige platen was het
evenwicht nogal eens zoek. DLR
- liet daarop het gitaarwerk over
aan gerenommeerde topkrach-
ten (zoals Steve Vai) met nog
grotere ego's dan hijzelf. Roth
vperd daardoor nogal eens van
zijn eigen schijfjes afgeduwd.
Producer Nile Rodgers dwingt
DLR op Your filthy little mouth
in het middelpunt van de be
langstelling te blijven staan. Een
van de positieve gevolgen is dat
DLR echt grappige teksten heeft
gemaakt, die hij ook nog eens
weergaloos voordraagt. De ge
forceerde kazernehumor over
lekkere wijven ontbreekt. Alleen
She's my machine, met een wer
velende gitaarpartij van de rela
tief onbekende Terry Kilgore,
staat bol van de dubbelzinnig
heden maar kan toch wel dooi
de beugel. Nadeel van Rodger's
aanpak is dat DLR zich nu zo
nodig in al zijn gedaantes móet
presenteren. En dus ook als
crooner op 'Night life' van Wil
lie Nelson.
Elvis Costello - Brutal youth -
WEA
Gelukkig, Elvis Costello is niet
verloren gegaan voor de pop
muziek. Dat gevaar leek groot
na Juliet Letters uit 1993, een se
mi-klassieke plaat waarop hij
zich door een strijkerskwartet
liet begeleiden. Dat was muziek
voor bij de thee, met de pink
omhoog, die wonderlijk genoeg
aansloeg bij een groot publiek.
Het roer is op Brutal youth hele
maal om. Costello heeft zijn be
geleiders van weleer, The At
tractions, weer bijeengeroepen
en gaat met deze vier muzikan
ten verder waar hij aan het ein
de van de jaren zeventig, ten tij
de van This years model was op
gehouden.
Dat betekent rommelige maar
gepassioneerd gespeelde lied
jes, afgewisseld met hartver
scheurende ballads. Net als Bob
Dylan in z'n goede tijd, jaagt
Costello er in een kort tijdsbe
stek hele lappen veelzeggende
teksten doorheen.
Joch stelt Brutal youth lichtelijk
teleur. De sensatie die Costello
in het tijdperk van punk en new
wave veroorzaakte, werkt 15
jaar later niet meer. Hij had niet
helemaal terug naar af gehoe
ven. Mighty like a rose uit 1991
was een beter vertrekpunt ge
weest.
WK
elektrische uitvoering van het
instrument bespelen. Het zijn
kennelijk alle debuutalbums,
hoewel dat ten aanzien van de
blijkbaar Amerikaanse Rudy
Linka niet geheel duidelijk is.
Hij en de Belg Peter Hertmans
hebben stilistisch veel met el
kaar gemeen: een ontspannen,
goede timing en een rustige,
soms overmatig beleefde speel
wijze die duidelijk in de moder
ne boptraditie ligt. Hertmans is
een goede melodieus die uitste
kende medespelers aan zijn zij
de heeft in de personen van
john Ruocco (saxen), Hein van
'de Geyn (bas) en Billy Hart
(drums), allen bekend om hun
low-key spel. Ondanks het tech
nisch fraaie spel en goede ar
rangementen ontbeert de CD
dynamische contrasten.
Linka kan ook terugvallen op
een muzikaal voortreffelijke be
geleiding, waarvan bassist Mike
Formanek een goede indruk
maakt met zijn stabiele en so
nore spel. Linka heeft een nei
ging tot impressionisme in zijn
spel en als de synthesizers wor
den ingezet, ontstaat er een fu-
sion-achtig klankbeeld. De dy
namische contrasten zijn hier
iets groter dan bij zijn Belgische
collega, omdat Linka zijn speel
wijze en geluid bewust veran
dert per stuk. Aantrekkelijk zijn
ook de composities van Linka
zelf.
Patrick Sedocs CD is een stuk
pittiger dan de andere twee. In
de negen stukken, alle composi
ties van de leider, zijn veel Suri
naamse en Caribische invloe
den verwerkt. Hoewel de fusion
ook hier zijn sporen heeft ach
tergelaten, heeft de muziek, tel
kens door wisselende bezettin
gen met een of twee blazers uit
gevoerd, het karakter van stevi
ge bop met een zeer strakke on
dergrond. Sedoc is als solist een
muzikant die zich niet verliest
in virtuoos geneuzel en zijn
vloeiende lijnen vallen op door
hun directheid. Mijn enige be
zwaar geldt af en toe het afge
zaagde unisonowerk van sax
met gitaar in de thema's. Een
debuut dat veel belooft voor de
toekomst.
KV
KLASSIEK
Peter Hertmans Quartet - Waiting
- Timeless/Munich Records
Rudy Linka - Live It Up - Timeles
s/Munich Records
Patrick Sedoc Friends - L'Art de
Sédoction -
Groove/Boudisque/Sony Music
•;Drie produkties van eigen bo-
•:dem, geleid door gitaristen die
-: zowel de akoestische als de
Wie altijd teveel meeneemt, ook
al is het maar voor een week
einde, sjouwt wat minder met
deze reistas op wieltjes van Del-
sey 139). De tas is, net als de
andere in de serie Musica uitge
voerd in een soepel, grofgewe-
ven polyester, dat natuurlijk
oogt. De tassen zijn er in natu-
reltinten maar ook in geranium-
.rood, eucalyptus groen en
zwart. De draagriemen zijn met
behulp van een kunststof plaat
verstevigd.
Meer informatie, tel. 0 10-41 19 440.
HOBBY
Bach - Johannes Passion - Barbara
Schlick (sopraan), Kai Wessel (al-
tus), Guy de Mey (Evangelist),
Gerd Türk (tenor), Peter Kooy
(Jesus), Klaus Mertens (bas). Koor
van de Nederlandse Bachvereni-
ging, Amsterdam Baroque Or
chestra o.l.v. Ton Koopman - Era
to.
Veel Bachliefhebbers gaan met
Ton Koopmans de volgende
eeuw in. Evenals de vorig jaar
verschenen opname van de
Matthaus Passion (eveneens op
Erato) hebben zij ook zijn visie
op de Johannes Passion meteen
aan hun hart gesloten.
Twee weken geleden werd bo
vendien bekend dat tussen 1995
en 2004 alle cantates onder zijn
leiding in vier verschillende za
len zullen worden uitgevoerd en
meteen daarna ook worden
vastgelegd. Terecht, want Koop-
mans band met deze muziek
verleent zijn uitvoeringen een
diepgang, een veelheid van
kleuren en vooral een drama
tiek die binnen het authentieke
circuit opmerkelijk zijn.
Zijn eigen orkest en het koor
van de Bachvereniging blijken
bovendien zo volmaakt op hem
ingespeeld, dat zij elke door
hem gedachte nuance weten te
realiseren en eigenlijk blijft er
niets te wensen over. Of toch?
Ja, want het blijft jammer dat
authentiek musiceren zo nauw
verbonden blijft met een solis
tencircuit dat niet altijd op het
hoogste niveau staat. Ook hier
worden weer uitstekende pres
taties geleverd, vooral door de
sopraan Barbara Schlick, maar
voor de solisten zal ik toch blij
ven teruggrijpen op andere op
namen, vooral op een opname
uit 1961 onder Karl Forster op
EM1 (CMS 7642342 midprice).
Daar horen we Fritz Wunderlich
als Evangelist, Dietrich Fischer-
Dieskau als Jesus en Elisabeth
Grümmer, Christa Ludwig, Josef
Traxel en Karl Christian Kohn in
de aria's. Veel moderne
Bachliefhebbers vinden dat zo'n
'ouderwetse' uitvoering 'niet
meer kan'. Alsof solistische bij
dragen op dat niveau niet tot in
lengte van dagen blijven (ont-
Jroeren!
PK
f
In Amerika is het al lang een ra
zend populaire hobby en in ons
land wordt deze hobbytechniek
ook steeds meer toegepast. Aan
-de andere kant van de oceaan
wordt het stencilling genoemd,
dus vermenigvuldiging van een
afbeelding met behulp van een
sjabloon. Hier noemen we het:
sjabloneren.
Er zijn veel mogelijkheden:
kledingstukken, wandversie
ring, gebruiksvoorwerpen e.d.
van een kleurige versiering
voorzien. Omdat er met sjablo
nen gewerkt wordt, en dus niet
uit de vrije hand geschilderd
hoeft te worden, kun je er als
amateur goed mee uit de voe-
te koop bij goed gesorteerde hobby
winkels, voor 7 tot 15 gulden per
stuk. De in de stik opgenomen verf
kan niet uitdrogen doordat er zich
na gebruik een vliesje omheen
vormt, dat dan bij volgend gebruik
weer afgepeld kan worden.
Er zijn sjablonen van diverse soorten
te koop. Ze zijn altijd opgesplitst in
een aantal onderdelen, zodat je mak
kelijk met verschillende kleuren kunt
werken. Dat gaat op de volgende
Een sjabloon is een vel waar
uit een bepaalde vorm gesneden is. Door die vorm
met een kwast te tamponeren kan deze vermenig
vuldigd worden. Er zijn twee manieren om dat te
doen: rechtstandig deppen, of met draaiende bewe
gingen vanuit de
rand naar het
midden toe wer
ken. De laatste
bewerking levert
een zachter effect
met schaduw
werking op. Het
is in elk geval aan
te raden vooraf
enkele proeven
de techniek in de
vingers te krijgen.
Paintstik
De hierbij ge
bruikte verf heet
'Paintstik', en is
Teken hel eerste onderdeel met pot
lood op de ondergrond. Pel het velle
tje van de paintstik en smeer wat verf
op een vel stevig papier. Doe dit met
alle gewenste kleuren. Zo krijg je een
soort palet. De verf mag in geen ge
val verdund worden.
Leg het sjabloon van het-eerste pa
troondeel op de getekende omtrek, doop de tampo-
neerkwast in de verf en maak vanuit de randen
draaiende binnenwaartse bewegingen. Druk aan de
buitenkant iets harder dan in het midden, zodat een
mooi schaduweffect bereikt wordt. Schuif dan het
sjabloon met het tweede onderdeel op zijn plaats
(let daarbij op de zogeheten paskruisen) en herhaal
de hierboven omschreven techniek.
Witte azijn
Sjabloneer zo de hele figuur. Blijf steeds controleren
of alles op de gewenste plaats komt. Laat de verf 24
uur drogen. Daarna volgt het fixeren: maak een
aantal vellen van een keukenrol nat in witte, onver
dunde azijn. Leg het kledingstuk plat met een vel
plasticfolie ertussen. Leg het 'azijnpapier' op de af
beelding en pers dit droog met de strijkbout op ka
toenstand. Herhaal die behandeling.
Teken met een textielstift of schilder met de
paintstik de contouren en de details. Opnieuw laten
drogen en nogmaals Fixeren. Werk het kledingstuk
verder naar wens af. Het kan dan op 30 graden ge
wassen worden, maar doe dit liefst op de hand.
Kid's Colors
Wie op hout, muren, beton en kunststof wil sjablo
neren kan ook werken met Supralux. Speciaal voor
de kinderkamer heeft Supralux Kid's Colors ontwik
keld kleuren door kinderen uitgezocht en van
een naam voorzien in acryl zijdeglans en latex
muurverf. Er zijn ook sjablonen. Je gaat als volgt te
werk: ondergrond vetvrij maken; sjabloon aanbren
gen zodat het niet kan verschuiven; verf op een
schoteltje doen (weinig verf gebruiken); spons of
kwast in de verf dopen; figuurtjes van het sjabloon
voorzichtig voldeppen. Bij gebruik van spons de
spons inknijpen of de hoeken naar elkaar toe trek
ken zodat een rond oppervlak ontslaat; rechte kan
ten geven namelijk een streperig effect.
Meer informatie Paintstik: Van Rijn, 0 18 30-30 868
Kid's Colors: Akzo Coatings (DHZ) Postbus 3, 2170 BA Sassen-
worden v:
rrlichting voorziet
een 'ballonnetje' aan de
•en breed scala van spe-
n het buitengebeuren in
het algemeen, ontwikkelde verlichtingspro-
dukten te koop.
Enerzijds creëren ze een plezierig sfeertje,
ze verlengen de tuindag en houden ook als
het geen weer is om buiten te zitten de tuin
vanuit de kamer zichtbaar en levend. Ook 's
Licht in de tuin is ook comfortabel. Je wilt 's
avonds laat nog wel eens een tuinklusje
doen en dan is licht onontbeerlijk. Boven
dien kan licht ook de veiligheid bevorderen.
Met de moderne sensorgestuurde lampen
schrik je nachtelijke (ongenode) gasten af
omdat bij hun nadering plotseling een lamp
aanfloept.
Speels
Dergelijke voorzieningen zijn langzamer
hand al gemeengoed aan het worden v
het de beveiliging van de hoofdentree van
het huis betreft. Maar de praktijk wijstnit
dat de meeste inbraken aan de achterkant
worden gepleegd.
Automatisch inschakelend licht i
voor jezelf ook plezierig: tijdens je 'avond
wandeling' door de tuin gaan de lampen
vanzelfbranden.
Vooral in een wat grotere tuin kan met licht
heel speels worden-gestoeid. Bijvoorbeeld
een aantal lampen die een pad markeren
zodat je goed de weg kunt vinden, ook over
een slingerpaadje. Een spotje, gericht op
een bijzondere boom of struik, op een sicr-
nt of de vijver, waterval, fontein, le-
i feeëriek plaatje op. De plaats van
:nten moet met overleg worden
gekozen. Een felle lamp op het terras of een
andere zithoek is in de zomer niet aan te ra
den, want dat trekt Insekten aan.
Vormgeving
Er zijn diverse systemen: lampen die op het
normale stroomnet worden aangesloten,
zwakstroomsystemen, en solarlampen die
zich voeden met zonne-energie. Bij het
aansluiten «van een 220V-installatie moet
aan alle veiligheidsvoorschriften worden
voldaan. Zwakstroom is in dit opzicht een
voudiger. De transformator moet uiteraard
binnenshuis worden geplaatst.
Solarlampen zijn het simpelst omdat er
geen elektriciteitsleiding nodig is. Op het
gebied van door zonnecellen gevoede tuin
lampen vallen de sterke prijsverschillen tus
sen de divcrse.produkten op. Goedkoop
lijkt aantrekkelijk, maar dan kan zo'n pro-
dukt tegenvallen. Gerenommeerde merken
zijn fors duurder, maar betrouwbaar.
Vijverwater kan op een ingenieuze, gewoon
natuurlijke manier permanent schoon, hel
der en biologisch in evenwicht worden ge
houden. De Europond Filtervijver, een
nieuwe ontwikkeling van Oase Pumpen
(Duitsland), wordt onzichtbaar, net onder
het maaiveld, naast of op enige afstand van
de vijver ingegraven.
In deze filtervijver wordt het water eerst op
gestuwd in een geïntegreerd verzamelbas
sin. Van daaruit stroomt het in een stuw-
ruimte op de bodem van het bassin. Door
de permanente toevoer van water wordt de
druk verhoogd, zodat het door een geperfo
reerde plaat in een biofilter dat zich daarbo
ven bevindt, wordt geperst. De doorstroom
snelheid is traag, zodat een optimale water
reiniging verzekerd is.
I Iet filter bestaat uit lagen grove en fijne
kiezel, waarop zeer fijne kiezel met moeras-
en waterplanten wordt aangebracht. I let
biofilter reinigt het vijverwater van zweven
de stoffen en kleine algen. Waterplanten en
micro-organismen doen de rest van het
werk.
Ten slotte komt het gezuiverde water op het
oppervlak van de filtervijver terecht, van
waar het kan doorstromen naar de tuinvij-
De filtervijver, gemaakt van dikwandig po-
lytheen, is 120 cm breed, 150 cm langen 52
cm diep. De prijs ligt rond de 500 gulden.
Uiteraard is er ook nog een pompje bij no
dig. In veel tuincentra is de Europond Fil
tervijver intussen te koop.