Leidsch
Dagblad
Zuid-Afrika
mengt zich
in thuisland
WW
DENNIS
GOED
NIEUWS
BEL:
Melina, lieve Melina, hoe kunnen we afscheid nemen
Brinkman houdt vast
aan bevriezen AOW
Geen verbazing wel ontzetting in Rijpwetering
Particuliere wijksurveillance in Noordwijk
POLO
HOEKKAST
Hein Chrispijn
4000m: antiek interieur
HOGE RIJNDIJK 260
LEIDEN TEL 071 410608
HET WOORD IS AAN
H.M. van Randwijk
Sjoelbakken in kerkelijk verband is
een lollige boel, vergeleken met
wat de t.v. ons tegenwoordig als
ontspanning voorschotelt.
VANDAAG
PAGINA'S28
Binnenland3.5
Buitenland7
Cultuur21
Economie/Beurs6
Familieberichten - 4
Feiten en meningen2
Gesprek van de dag19
Info20
Programma's11
Randstad18
Regio13.15,16,17
Religie14
RTVShow10
Sport23.24,25
VANDAAG OOK
VRIJE TIJD
PAGINA 9
HET WEER
Verwachting van het KNMI
voor zaterdag
Eerst regen, dan zon
Veel bewolking en af en toe regen
In de loop van de dag van het
westen uit perioden met zon. Mi
nimumtemperatuur omstreeks 4
graden. Middagtemperatuur on
geveer 8 graden. Wind uit west tot
zuidwest, matig, kracht 3 a 4, aan
de kust overdag krachtig, 6
LcidsdijBfc Dagblad
NIEUWE ABONNEES
ONTVANGEN DE
KRANT DE EERSTE
2 WEKEN GRATIS.
Ja, dat is goed nieuws i
Dus neem ik j
nu een abonnement, i
Voorletters:m v
Arlw
Postcode:
Plaats:
Tel:
Na de eerste 2 weken
betaal Ik inijn abonnement:
Per maand automatisch
29,30)
Per kwartaal
Qvia acceptgiro 85,55)
automatisch f84,55)
Nr. bank/giro:
VRIJDAG 11 MAART 1994 951 OPGERICHT 1 MAART 1860 NR. 40411 LOSSE NUMMERS ƒ1,60
Crisis gevaarlijk voor onderhandelingen
Zuidafrikaanse legereenheden zijn vanochtend vroeg het
in een staat van volledige anarchie verkerende 'onafhan
kelijke' thuisland Bophuthatswana binnengetrokken. De
troepen moeten de levens en bezittingen beschermen
van Zuidafrikaanse burgers. Een woordvoerder van het
ministerie van defensie in Pretoria zei dat ook de inwo
ners van het thuisland daartoe gerekend moeten worden.
Bloedbad Hebron
7 Israëlische soldaten
mogen niet op joodse
kolonisten vuren. De
moordenaar in Hebron
kon zijn gang gaan.
Personeel
1 A Het Personee'sbe-
I *T leid van de Rooms-
j Katholieke Kerk laat vol
gens de pastoraal werken-
I den veel te wensen over.
Geen krant ontvangen
071-143241
071-128030
ABONNEE
-SERVICE
johannesburg p.v.nuusenburg
correspondent
De crisis in Bophuthatswana
dreigt de onderhandelingen
tussen rechtse blanke en zwarte
partijen enerzijds en de rege-
ring en het ANC anderzijds te
ontwrichten. De leiders van de
Vrijheidsalliantie, waarvan Bop
huthatswana deel uitmaakt,
zullen alle onderhandelingen
staken en geen definitieve kan
didatenlijsten voor de verkiezin
gen indienen, aldus generaal
Viljoen van het Afrikaner Volks-
j: front.
Viljoen zei dat hervatting van
de onderhandelingen pas wordt
overwogen als de orde is her
steld en president Lucas Man-
gope zelf kan besluiten of Bop
huthatswana onafhankelijk
blijft of zich aansluit bij Zuid-
Afrika. Mangope weigert zich
neer te leggen bij het feit dat
a Bophuthatswana onmiddellijk
na de verkiezingen weer deel
wordt van Zuid-Afrika. Hij heeft
deelname aan de verkiezingen
verboden.
De regering van Mangope
stond gisteravond op het punt
te bezwijken voor de druk van
stakers en demonstranten, die
herinlijving van het thuisland
i bij Zuid-Afrika eisen. De con
servatieve Vrijheidsalliantie be-
j schuldigt het ANC ervan de be
togingen te hebben opgezet.
De Zuidafrikaanse troepen
werden ingezet, na een invasie
van het thuisland door honder
den leden van de neo-nazisti-
sche Afrikaner Weerstandbewe
ging (AWB), die de
'communistische opstand' wil-
Vissers blazen
blokkade sluizen
IJmuiden af
umuiden nico volkerts
De Nederlandse rondvisvissers
hebben gisteren besloten voor-
lopig af te zien van een blokka
de van de sluizen van IJmuiden.
Dat gebeurde na overleg met
het ministerie van landbouw,
natuurbeheer en-visserij.
De prijzen voor kabeljauw
hebben de laatste tijd een diep-
tepunt bereikt door de toene
mende import uit landen bui-
ten de Europese Unie. De Ne
derlandse vissers vragen, in na-
volging van hun Franse colle-
ga's, financiële steun. Volgens
het ministerie is dat echter niet
mogelijk. Wel heeft het ministe
rie alle medewerking beloofd bij
een saneringsregeling voor de
vissers. Nederland moet zelf die
regeling financieren, maar kan
j1 dat alleen met toestemming van
de Europese Commissie.
Volgende week vrijdag over-
I leggen vissers en ministerie op-
nieuw. Dan moet een concept-
regeling zijn opgesteld. De vis
sers hebben beloofd tot die tijd
Katwijker mag
worden gegijzeld
leiden/katwuk»
persbureau cerberus
De belastingdienst in Leiden
mag een Katwijker laten gijze
len om een bedrag van ruim 18
miljoen gulden aan verdwenen
omzetbelasting boven water te
krijgen. Dit heeft de rechtbank
in Den Haag vanmorgen beslist.
Via een kort geding wilde de
Katwijker voorkomen dat hij in
gijzeling zou worden genomen.
Hij zegt dat dit geen zin heeft
omdat hij het geld niet meer
heeft. De belastingdienst gelooft
hem echter niet.
len neerslaan. Het ANC had de
regering in Pretoria gevraagd in
te grijpen om een einde te ma
ken aan de chaos in Bophut
hatswana.
Bophuthatswana is sinds
1977 een van de vier zoge
naamd 'onafhankelijke' thuis
landen die in het kader van de
Grote Apartheid in de jaren ze
ventig door Pretoria op poten
zijn gezet. Bophuthatswana
geldt als het succesvolste thuis
land, maar is voor zijn inkom
sten voor meer dan 70 procent
afhankelijk van Pretoria. De an
dere thuislanden, Transkei, Cis
kei en Venda, hebben er mee
ingestemd dat ze na de verkie
zingen opgaan in het nieuwe
Zuid-Afrika.
athene 'Melina, Melina, onsterfelijke, lieve, mooie Me
lina'; verstikt door hun intense verdriet hebben honderd
duizenden Grieken gisteren op indrukwekkende wijze af
scheid genomen van hun geliefde Melina Mercouri. 'Hoe
kunnen we afscheid nemen, hoe kunnen we je vaarwel
zeggen? Je was van alle Griekse vrouwen het meest ge
liefd, jij was onze beste ambassadeur, vooral in de donkere
dagen van de dictatuur', aldus de krant Eleftherotipia.
De zondag op onbekende leeftijd (68? 71 73?) overleden
filmdiva, actrice, vrijheidsstrijdsteren minister van cultuur,
werd met militaire eer naar haar laatste rustplaats gebracht.
Onderweg werd de met de Griekse vlag bedekte kist door
de omstanders bezaaid met bloemblaadjes.
De rouwstoet had meer dan twee uur nodig voor de tocht
van de Sofia-kathedraal naar de begraafplaats. Volgens de
politie brachten meer dan 300.000 mensen Mercouri de
laatste eer. Scholen, winkels en overheidsgebouwen waren
gesloten.
Toen de rouwstoet het Plein van de Grondwet bereikte,
vuurden kanonnen vanaf de berg van Lycabettus 15 saluut
schoten. Het applaus van het publiek en het luiden van de
kerkklokken overstemden bijna de sobere muziek van de
militaire kapel aan de kop van de stoet.
FOTO EP A DIMITRI MESSINIS
Lastenverlichting voor redden koopkracht
Het CDA zal proberen de koop-
krach i van AOW'ers zoveel mo
gelijk te beschermen. Fractie
voorzitter Brinkman zal daar
voor het partijbestuur vanavond
voorstellen doen. Brinkman wil
de bevriezing van de AOW en
overige sociale uitkeringen niet
uit het verkiezingsprogramma
schrappen, al heeft hij de partij
top gemeld dat 'het bevriezen
van de AOW geen doel op zich
Welk pakket Brinkman in ge
dachten heeft is nog onduide
lijk. Gisteren circuleerden onder
meer een daling van het laagste
belastingtarief, een lagere
AWBZ-premie', een goedkopere
ziektekostenpolis en een specia
le belastingaftrek voor ouderen
als mogelijkheden. Daarmee
komt het CDA steeds dichter in
de buurt van coalitiegenoot
PvdA, die vooral via dit zogehe
ten "flankerend beleid' de koop
kracht van uitkeringsontvangers
zoveel mogelijk wil redden. In
de PvdA-plannen leveren oude
ren met alleen AOW de komen
de vier jaar drie procent koop
kracht in.
Het dilemma voor het CDA is
dat elke koopkrachtreparatie
(veel) geld kost. De bevriezing
van de AOW zou de komende-
jaren drie miljard gulden aan
bezuiniging opleveren. Dat geld
is al ingeboekt bij de zestien
miljard gulden die de partij de
komende jaren wil steken in
lastenverlichting en andere
maatregelen om meer werk te
scheppen. Naarmate de bejaar
den meer worden ontzien, blijft
er dus minder geld over voor dit
op het scheppen van meer ba
nen gerichte beleid. Het CDA
heeft de bezuinigingen op «de
AOW steeds verdedigd met het
argument dat iedereen moet in
leveren om meer werk te schep
pen.
De politie kan niet overal tege
lijk zijn. Zeker 's nachts. Velen
maken zich daar in toenemen
de mate zorgen over. Op mini
maal twee categorieën na: in
brekers en professionele bewa
kers. Paul Lenten behoort tot de
laatste categorie. Hij was vroe
ger politieman, maar is nu di
recteur van het Katwijkse bevei-
lingingsbedrijf Euro-Seco. In
zijn woonplaats Noordwijk in
troduceert Lenten een nieuw fe
nomeen: wijksurveillance. 'Voor
een veilig gevoel', luidt het mot
to.
Het plan is simpel. Door de
wijk rijdt iedere nacht continu
een medewerker van Euro-Seco
meestal een oud-politieman
in een opvallende wagen en
in gezelschap van een getrainde
hond. Aan de toegangswegen
van de wijk wordt de aanwezig
heid van de bewaker op een
bord aangekondigd. Inbrekers
of andere lieden met snode
plannen zullen zich vervolgens
nog wel twee keer bedenken
voor ze die betreffende wijk als
hun werkgebied verkiezen, zo is
de verwachting.
De kosten voor de surveillan
ce moeten gezamenlijk door de
wijkbewoners worden gedra
gen. Lenten verwacht dat de
kosten tussen een tientje en
veertig gulden per woning per
maand komen te liggen. Dat
hangt af van het aantal huizen
in een wijk en de deelname van
de bewoners. Ook het soort huis
speelt een rol. Zo moet voor een
appartement minder worden
betaald dan voor een vrijstaan
de villa.
Euro-Seco heeft twee Noord-
wijkse wijken uitgekozen waar
Dat de keuze van de overheid is
gevallen op een hoge snelheids
lijn dwars door Rijpwetering
verbaast de inwoners niet. Maar
de ontzetting is er niet minder
„We hebben het natuurlijk
zien aankomen", zegt mevrouw
Beelen, van de Achterdijk. „Het
ging er alleen maar om waar
precies de lijn zou komen te lo
pen. Dat blijkt dan nu dwars
door het dorp te zijn. Vreselijk.
We kunnen alleen nog hopen
dat we die lijn kunnen tegen
houden. Mijn man en ik zeiden
gisteravond nog gekscherend
tegen elkaar: we moeten alle
ontevreden AOW'ers maar naar
de Rip halen om mee te protes
teren. Dan
protestgroep. Misschien dat
dan wordt geluisterd."
Ook G. Casteleijn, van
Zuidweg, staat niet
te kijken van de defi
nitieve keuze. „Het
verbaast me alleen in
zoverre dat ik had
gehoopt dat de over
heid verstandiger
HSL dwars
door dorp
i kie-
het be
staande spoor. Die mogelijkheid
is er ook. Dat heeft een rapport
van het Platform Hoge Snel
heidslijn Nederland ook uitge
wezen. Nu is er sprake van een
enorme kapitaal- en land
schapsvernietiging."
A. Hogeboom, van de Zuid-
weg, zegt al tijden laaiend te
zijn. „Hoe dat tracé nou precies
gaat lopen, maakt niet veel uit.
Als het spoor niet bij mij voor
de deur loopt, loopt het wel bij
iemand anders voor
de deur. Er heeft al
tijd iemand last van.
Ik vind het, gewoon
een stom verhaal
van die paar minu
ten tijdwinst met de
ze trein. Ik vind het
schandalig dat ze zo
centen omspringen,
of andere ma-
met
Want op de
nier zullen de burgers het geld
moeten ophoesten."
„Schandalig,
moppert
de Buitenweg,
rijksweg en nog
re wegen. En er
schandalig",
Peters, van
Hier loopt de
;en paar ande-
s al een spoor
lijn. En dan nu nog een spoor
lijn dwars door het dorp? Weet
je wat het is? De grote heren
gaan toch hun eigen gang. Pro
testeren, actie'voeren en hand
tekeningen ophalen heeft geen
Burgemeester A. Meerburg
van Alkemade weigert echter
om de handdoek in de ring te.
gooien. „We zetten onze acties
door", klinkt het resoluut. „Via
het bestuurlijke platform. Met
de bestuurders van de' omlig
gende gemeenten is afgespro
ken onmiddellijk in verzet te
komen als niet zou worden ge
kozen voor de bestaande spoor
lijn. Ik denk dat heel goed is aan
te tonen dat de keuze voor dit
tracé in strijd is met het Groene
Hartbeleid."
Euro-Seco springt in 'gat' dat politie laat vallen
Van Wijckerslooth en St. Elisabeth Gasthuishof
Verpleeghuizen ontslaan vijf
leerling-verpleegkundigen
oegstgeest/leiden liesbeth buitink
Hel Oegstgeester verpleeghuis
Van Wijckerslooth en het Leidse
Sint Elisabeth Gasthuishof
die in één stichting zijn onder
gebracht ontslaan vijf leer
ling-verpleegkundigen. 26 Leer
ling-verpleegkundigen moeten
minder gaan werken en acht
verpleeghulpen worden twee
maanden op non-actief gesteld.
Dit is het personeel vanochtend
meegedeeld. De maatregel
wordt genomen omdat er vol
gens de directie te veel ver
pleegkundigen zijn en de ver
pleeghuizen moeten investeren
in apparatuur.
De ontslagen vallen onder de
leerling-verpleegkundigen die
in mei examen doen. Normaal
gesproken zijn zij verzekerd van
een baan, maar de verpleeghui
zen hebben geen vacatures.
„Sinds eind 1993 is er nauwe
lijks nog sprake van uitdienst
tredingen. Geen uitstroom, wel
instroom", verklaart algemeen
directeur J. de Soeten in een
nieuwsbrief aan het personeel.
Pagina 13: 'Minder werken is
een oplossing'.
De Noordwijkse villawijk De Zuid wordt het eerste gebied v
re wijksurveillance introduceert.
het systeem wordt geïntrodu
ceerd: De Zuid en Vinkeveld.
Uiterlijk volgende week worden
de bewoners aan de hand van
een folder door het beveilings-
bedrijf geïnformeerd, later wor
den ze persoonlijk bezocht met
de vraag of ze meedoen. Als het
werkt in Noordwijk, wil Euro-
Seco de dienst uitbreiden. De
hele regio wordt als potentieel
werkterrein beschouwd.
Lenten is bij voorbaat pver-
tuigd van het succes. „De crimi
naliteit stijgt, dat is een gege
ven. Per jaar worden nu al 14
miljoen misdrijven in Neder
land geregistreerd. Daarbij
komt dat de crimineel zijn
werkterrein verlegt. Banken, be
drijven en dergelijke doen
steeds meer aan bewaking en
beveiliging en maken het de
boef steeds moeilijker. Heel lo
gisch is het daarom dat hij zijn
werkterrein verlegt naar de ge
wone huizen. Sla de kranten er
maar op na."
Daarnaast wijst hij op de ge
ringe mogelijkheden van de po
litie. „Ik wil niets negatiefs over
de politie zeggen. Zij kan er zelf
ook niets aan doen dat het ge
wone toezicht op st
minder wordt. De werkdruk is
gewoon te groot. Om een voor
beeld te geven: 's nachts na drie
uur rijden er twee politie-auto's
in het hele district Bollenstreek-
Noord. Twee auto's in een ge
bied dat Noordwijk, Noordwij-
kerhout, Voorhout, Lisse en Hil-
legom bestrijkt! Zet dat eens af
tegen één Euro-Seco-surveillant
in een wijk als De Zuid of Vin
keveld."
ds
Pagina 15: Politie n
zend tegenover plann
HUGO/HUGO BOSS
POLO RALPH LAUREN
RENE LEZARD mannenmode
HAARLEMMERSTRAAT 179. LEIDEN 071-142940
