'Pepijn mag niet verloren gaan'
Elegante a eapella
Expositie kastelen
in de Achterhoek
Throwing Muses Kristin Hersh
heel succesvol met soloplaat
Cultuur Kunst
WOENSDAG 9 MAART 1994
21
Vocalei in de Hartebrugkerk
leiden» Vocalei geeft zondag 13 maart een concert in de Harte
brugkerk in leiden. Op het programma staan onder meer het Re
joice the Lamb van benjamin Britten en het Magnificat van
Hendrik Andriessen. Organist Aart de Kort begeleidt het koor en
in de pauze treedt het blokfluitquartet Quatre Bois op. Het con
cert begint om 15.00 uur.
Zap Mama in Vredenburg
utrecht De Brusselse a-capella groep Zap Mama geeft op vrij
dag 27 mei een optreden in muziekcentrum Vredenburg in
Utrecht. De dames zingen westerse muziek vermengd met Afri
kaanse invloeden met hier en daar een vleugje Gregoriaans. De
voorverkoop voor het concert begint zaterdag 12 maart bij de
bekendevoorverkoopadressen.
Zanger Nirvana uit hospitaal
rome» Zanger Kurt Cobain van de 'grunge' band Nirvana heeft
gisteren de Romeinse kliniek verlaten waar hij vrijdag in coma
was opgenomen na het innemen van een hoge dosis van het
slaapmiddel Rohypnol in combinatie met champagne. Een me
dewerkster van het American Hospital zei dat Cobain weer de
oude is. De coma zal geep blijvende gevolgen hebben. Cobain
was zaterdag weer geheel bij bewustzijn.
Concert Concordia
leiden» De twee korpsen van christelijke muziekvereniging Con
cordia geven zaterdag 12 maart hun jaarlijkse concert in de
Stadsgehoorzaal in Leiden. Het gezelschap viert dan tevens het
twintigjarig bestaan van het jeugdkorps. Het concert begint om
20.00 uur.
Axl Rose beschuldigd van verkrachting
los angeles Axl Rose, de zanger van de Amerikaanse rockgroep
Guns N' Roses, is door zijn ex-vrouw Erin Everly beschuldigd
van verkrachting. Ook zou hij haar hebben geslagen en verne
derd toen zij samenleefden van 1990 tot 1991De advocaten van
Rose (32) hebben nog niet op de aanklacht gereageerd. Tegen de
zanger loopt ook een proces dat is aangespannen door zijn ex-
verloofde, de mannequin Stephanie Seymour. Zij beschuldigt
hem er eveneens van haar te hebben geslagen.
Geen nieuw onderzoek dood Hendrix
londen Er komt geen nieuw onderzoek naar de dood van de in
1970 in Londen overleden rockgitarist Jimi Hendrix. Dat heeft de
Britse procureur-generaal Nicholas Lyell beslist. Volgens hem
zijn er geen nieuwe bewijsstukken die heropening van het on
derzoek rechtvaardigen. Hendrix overleed in een Londens zie
kenhuis nadat hij grote hoeveelheden alcohol had gedronken en
een overdosis slaaptabletten had genomen. Een vriendin van
Hendrix suggereerde vorig jaar dat er opzet in het spel was.
Concert Werkmans Wilskracht
leiden Werkmans Wilskracht geeft vrijdag 11 maart om 20.00
uur een concert in de zaal van Con Fuoco aan de J.C. de Rijp-
straat 23 in Leiden. De harmoniekapel heeft als gast het fanfare
orkest Kunst na Arbeid uit Zegveld uitgenodigd.
Van Vliet en Van 't Hek voor het eerst samen op de planken:
Over een tijdje staat hij in het grote Carré, maar zo ze
nuwachtig als die eerste keer in het kleine Haagse theater
Pepijn wordt Youp van 't Hek nooit meer. Paul van Vliet
herinnert zich vooral 'al die jongens en meisjes' die het
later nog zo ver zouden schoppen na hun optreden in
'het gezelligste theater van Nederland'. ,,En dat laatste
komt vooral door die bar die eraan hangt". Van 't Hek en
Van Vliet staan komende zondag voor het eerst samen op
het podium in het AT T Danstheater tijdens een, al uit
verkochte, benefietvoorstelling om Theater Pepijn te red
den.
VJ haag koos v
Paul en Youp zijn beide be
stuurslid van de stichting
Pepijn, die tot haar leedwezen
moest toezien hoe de Haagse
gemeentepolitiek de subsidie
aan het theater met honderd
duizend gulden verminderde.
Paul van Vliet: „Aanvankelijk
wilde de gemeente de hele sub
sidie schrappen, dat hebben we
nog weten te voorkomen. We
kregen wel een ton minder.
Daar hebben we heftig tegen
gestreden, maar de gemeente
zei gewoon: sorry, het geld is
op, jullie moeten het nu zelf
doen. Toen zaten we dus met
Youp van 't Hek: „Ik heb me
indertijd heel erg kwaad ge
maakt toen de Kleine Komedie
in Amsterdam werd bedreigd,
en dat heeft toen wel geholpen.
Maar nu gebeurt het weer, in
Den Haag. Toneel wordt gesub
sidieerd, en dat is goed, maar
die paar plekjes waar cabaret
wordt ontwikkeld, die broed
plaatsen van talent, die worden
gesloopt. En Pepijn is zo'n ge
weldig theatertje. Ik heb er alles
geleerd. En ik niet alleen. Paul
de Leeuw, Herman Finkers,
Hans Liberg, Waardenberg en
De Jong, Brigitte Kaandorp, ze
zijn er allemaal begonnen. Ik
heb er een voorstelling gezien
van Herman Finkers voor 17
mensen... Het is een theater
met traditie, iets bijzonders. Zo
iets mèg niet verloren gaan. Ik
ben er altijd heel erg tegen om
dan benefietvoorstellingen te
geven, want de politiek maakt
daar gewoon misbruik van,
maar ik voel me er nu toe ge
dwongen".
Pepijn werd dertig jaar gele
den opgericht door Paul van
Montezuma's Revenge.
dream. Gezien: 8/3, Stadsschouwburg ti
Je kunt twisten op Monte
zuma's Revenge. Ook over trou
wens. Bijvoorbeeld over wie de
beste stem heeft. Of over de
lengte van de voorstelling, want
wat ze brachten, smaakte naar
Montezuma's Revenge be
staat uit vijf kerels, die a eapella
popmuziek zingen. En omdat
ze met hun tijd meegaan, staan
ze niet stijfjes voor hun eigen
microfoon, maar geven ze een
goed doordachte show weg, die
zo nu en dan wat weg heeft van
een stapeling mini-musicals.
Bijzonder effectieve belichting,
mooie functionele choreografie
ën en een boel humor.
Paul Klootés Bas is het funda
ment van de voorstelling. Zijn
geluid en gezicht springen er
het meest uit. Zijn bereik is on
gelooflijk en dat wordt, terecht,
uitgebuit. Zijn solo's zijn knap
maar vooral ook komiek.
Een heel ander type is Dennis
Kivit. Zijn stem is lenig, heeft
een warm timbre, en hij komt
prachtig tot zijn recht in
soulachtige popballads. Hij
steelt onmiddellijk je hart met
'Ain't no sunshine' van Bill Wit
hers en weet het voor eeuwig te
houden als hij 'Piece of my he-
'art' van Janis Joplin covert.
Montezuma's Revenge heeft
niet alleen stijl, het heeft ook
een eigen stijl. Men weet hoe
ver men kan gaan met het mo
delleren van andermans werk
tot een eigen geluid. Sommige
liedjes hebben zo'n eigen ge
zicht dat een 'remake' al gauw
een belediging is. Die fout ma
ken ze niet.
Een groot deel van het reper-
Vliet. De toen net afgestudeer
de, aankomend cabaretier was
platzak maar wist met zijn jeug
dig enthousiasme binnen korte
tijd 60.000 gulden bij elkaar te
lenen voor aankoop en verbouw
van een pand. Zijn eigen Caba
ret Pepijn, met Liselore Gerrit
sen, was de hoofdbespeler van
het theater. Na een bloeitijd van
zeven jaar wilden Van Vliet en
de zijnen wel eens wat anders.
„Toen begon het te modderen",
aldus Van Vliet. Het theatertje
begon een amechtig gevecht te
gen het nakende einde en werd
zeker twintig jaar lang op de
been gehouden door forse fi
nanciële injecties van Paul van
Vliet, en later ook Youp van 't
Hek.
Lengte
De benefietvoorstelling in het
Danstheater is de eerste keer
dat Van Vliet en Van 't Hek even
samen op het toneel staan. „We
zingen alleen aan het begin een
liedje samen, over Pepijn. We
doen ieder delen uit ons eigen
programma. Paul en ik staan el
ke avond op de planken met
een eigen show, dan heb je het
te druk om nog samen aan iets
te werken", aldus Van 't Hek.
„We kennen elkaar erg goed,
spreken elkaar ook privé wel
eens, maar verschillen verder
totaal, qua leeftijd, lengte, af
komst en ook qua programma.
Dan is het leuk te zien waar dat
toe leidt als je, al is het maar
voor even, samen op het toneel
staat", meent Van Vliet.
Wat er de komende jaren gaat
gebeuren, staat nog niet vast.
Wel hebben veertig bedrijven
zich garant gesteld voor een
jaarlijkse bijdrage van duizend
gulden gedurende vijf jaar. De
rest van het ontbrekende be
drag moet uit de kaartverkoop
Paul en Youp s
i op de bres voor Pepijn: „Dat is het allemaal begonnen."
komen. Van Vliet en Van 't Hek proberen de politici weer om te
willen ook de andere kleinkun- praten. „Want", vindt Youp van
stenaars erbij betrekken en ze 't Hek, „Pepijn is cultuur, daar
staat het allemaal. Da
afhankelijk zijn van
/oorstellingen".
ZUTPHEN CPD
„Hoe statig reest gij daar
Naar deze regel uit het gedicht
„De Burg te Bronckhorst" van
de dichter A.C.W. Staring (1767-
1840) is de tentoonstelling over
de historische plaatsen in de
Achterhoek genoemd, die in het
Stedelijk Museum te Zutphen is
te zien. De expositie geeft een
goed beeld van de vele kastelen
en de landgoederen uit de Ach
terhoek. Ook van die kastelen
die inmiddels zijn verdwenen of
tot ruïnes zijn vervallen.
De tentoonstelling omvat te
keningen, foto's, gravures en
een schilderij. Zo is er van het
verdwenen kasteel Borculo een
in primitieve stijl geschilderde
voorstelling te zien. Van de te
kenaar Cornelis Pronk (1691-
1759) zijn enkele gravures in de
tentoonstellingopgenomen.
Ook het werk van zijn leerlin
gen Jan de Beijer (1703-1780) en
Abraham de Haen (1707-1748)
is op de tentoonstelling te zien.
De eerste vestigde zich waar
schijnlijk na 1770 in de Achter
hoek en maakte er talloze teke
ningen van onder andere de
stad Zutphen en directe omge
ving. Uil de prenten van
Abraham de Haen spreekt zijn
bijzondere liefde voor de na
tuur.
Van jonger datum is het werk
van Willem Hofker (1902-1981).
Hij maakte in opdracht van de
toenmalige Commissie tot be
heer van het Stedelijk Museum
een serie tekeningen van kaste
len en buitens in de omgeving
van Zutphen.
De expositie duurt tot en met
24 april.
Filniwerkplaats
in Amsterdam
De Filmacademie, onderdeel
van de Hogeschool voor de
Kunsten in Amsterdam, krijgt
een filmwerkplaats voor jonge
debuterende filmers die aan de
academie zijn afgestudeerd. De
werkplaats moet deze zomer
gaan draaien. Dr. R.M. Boonza-
jer Flaes moet de opzet voor de
filmwerkplaats uit werken. Hij is
als antropoloog aan de Univer
siteit van Amsterdam verbon
den en heeft aan verschillende
filmprojecten meegewerkt.
Minister H. d'Ancona (wvc)
had de filmwerkplaats al in 1992
aangekondigd in haar nota Cul
tuurbeleid 1993-1996. Haar
staat een opzet voor ogen die
nauw aansluit bij de beroeps
praktijk. Zij stelt 500.000 gulden
per jaar beschikbaar voor de
werkplaats.
Schrama en Galili
in de pri jzen
AMSTERDAM ANP
De harpiste Godelieve Schrama
en de Israëlische choreograaf It-
zik Galili hebben gisteren in
Amsterdam de Philip Morris Fi
nest Selections 1994 gekregen
in respectievelijk de categorie
klassieke muziek en eigentijdse
dans. Er komt volgend jaar ook
een Finest Selection voor de
schilderkunst.
De prijs, in 1991 voor het
eerst uitgereikt, is bedoeld voor
talentvolle, jonge kunstenaars.
De winnaars krijgen een sculp
tuur van Jan Verschoor en een
project naar keuze betaald.
Schrama geeft een opdracht
aan de Nederlandse Willem
Jeths om voor haar een solo
componeren. Ook mag zij een
cd opnemen met harpmuziek.
Galili heeft zijn oog laten vallen
op een bepaalde camera waar
mee hij zijn choreografieën kan
registeren.
Schrama (1969) heeft al
meerdere prijzen gewonnen.
Vijf jaar terug kreeg ze onder
meer de eerste prijs tijdens het
concours van de Stichting Jong
Muziektalen! Nederland. De
harpiste is oprichtster van het
Ensemble Amade, een kamer
muziekgezelschap dat geregeld
Nederlandse componisten op
dracht geeft werk voor het en
semble te componeren.
Galili is pas op zijn 23ste aan
een danscarrière begonnen. In
1990 maakte hij in Israël zijn
choreografisch debuut bij de
Batsheva Dance Company. Tij
dens de Golfoorlog in 1990
kwam hij naar Nederland. Hij is
nu zelfstandig choreograaf en
dansdocent. Zijn balletten staan
onder meer op het repertoire
van Reflex, het Nederlands
Dans Theater 2, Scapino Rotter
dam, het Ballet du Grand The
atre de Genève (Zwitserland) en
Telos (Duitsland).
foto leon hermans
toire bestaat uit eigen composi
ties. Meestal ingetogen en lich
telijk geëngageerd. Melodieus
en door koele harmoniën on
dersteund zijn ze muzikaal in
orde. Maar soms neigen ze qua
tekst naar edelkitsch. Hoe
moeilijk het is werkelijk gevoeli
ge songs te schrijven bleek uit
'Duet for piëta' en 'Lullaby for
Jamie', een variant van 'pappie,
loop toch niet zo snel'.
Zware thematiek en symbo
liek dient perfect verwoord te
worden, omdat het snel ver
keerd wordt begrepen. Want
stond het beurtelings spelen
van de blindenrol aan hel begin
van de voorstelling misschien
voor het nog zoeken naar het
ware? In de tweede helft bleek
dat helemaal gevonden. Elegan
te en perfect vormgegeven pop
muziek. Voor meeslepende pop
heb je helemaal geen ritme-sec
tie nodig.
Cyrano in Carré
nu Anierikaanser
AMSTERDAM ANP
'Cyrano - De Musical' en Bill
van Dijk zijn terug in Amster
dam. Joop van den Ende Pro-
dukties heeft de musical aan
gepast. De versie die vanaf 13
maart in Carré wordt opge
voerd, vertoont veel overeen
komsten met de uitvoering
die sinds november op
Broadway loopt.
Van Dijk keerde na 102
voorstellingen terug uit New
York om opnieuw de hoofd
rol van Cyrano in Nederland
te spelen. De volledige cast is
vergroot van 22 naar 27 per
sonen en het orkest bestaat
uit negentien musici, in
plaats van de veertien, die
aan de reizende produktie
meewerkten.
Het decor van de Amster
damse Cyrano is grondig
herzien. Dat is nu vrijwel
identiek aan dat van de
Broadway-produktie. Het
zelfde geldt voor de belich
ting en de kostuums. Onder
leiding van choreograaf Mal
colm Ranson is de vechtscè
ne in de eerste akte uitge
breid en spectaculairder dan
voorheen. Tevens zijn arran
gementen van Don Sebesky
overgenomen uit de Ameri
kaanse versie.
Tekstschrijver Koen van
Dijk heeft enkele teksten ge
wijzigd. Samen met compo
nist Ad van Dijk heeft hij een
solo voor Cyrano aan het be
gin van de tweede akte toe
gevoegd.
De musical ging op 17 se-
tember 1992 in de Amster
damse Stadsschouwburg in
première. In het vorige sei
zoen zijn ruim 200 vooorstel-
lingen in Nederland en Bel
gië gespeeld. De musical is
nu tot eind augustus in Am
sterdam te zien.
AMSTERDAM PETER BRUYN
Kristin Hersh timmert met
Throwing Muses al sinds begin
jaren tachtig aan de weg. Een
dochter van academische ou
ders uit Boston, de meest libe
rale - volgens sommigen zelfs
vrijgevochten - stad van de Ver
enigde Staten. De muziek van
de Muses is eigenzinnig. Eigen
lijk nergens mee te vergelijken.
Songs in arrangementen van
krioelende gitaren, opgebouwd
rond de soms bijkans hysteri
sche zang van Hersh, die het ef
fect weet te bereiken van de Si
renen uit de Odyssee. Op 'Hips
and Makers', Hersh' soloplaat,
zijn echter geen vreemd waaie
rende elektrische gitaren te ho
ren. Slechts een akoestische gi
taar, een cello, een schaarse
piano en heldere zang.
„Maar dat maakt ook dat veel
mensen denken dat dit een per
soonlijker plaat is geworden,
dan wat ik eerder gedaan heb,"
zegt de zangeres. „Omdat ze
voor het eerst kunnen verstaan
wat ik zing, gaan ze nu ook naar
de teksten luisteren. Dat maakte
het wel griezelig. Bij m'n
groepsplaten beeld ik mij nog
wel eens in dat ik mij een beetje
achter een gitaarmuur kan ver
schuilen. Nu was ik veel meer
afhankelijk van de akoestiek van
de opnameruimte, een paarde-
stal waar her en der microfoons
hingen. Op de tape hoor je nog
de paarden hinniken, honden
blaffen, vogels zingen en mij in
het rond stappen. Dat gaf wel
een heel bijzondere sfeer."
'Hips and Makers' is de meest
ontspannen klinkende plaat die
Kristin tot dusverre maakte.
Omdat ze eindelijk leerde met
de muziek om te gaan zonder
dat de muziek haar manipuleer
de, zoals ze het zelf uitdrukt.
langs alchemistische weg in
muziek omgezet worden. En
het heeft mij tien jaar gekost om
daarmee om te gaan. Niemand
kon mij vroeger, op m'n veer
tiende, zeggen wat dat was. Ik
dacht echt dat ik doodging van
krankzinnigheid."
Verhongerd
„Maar nu is het iets v
bes
ik in het
Kristin Hersh maakte solo haar meest toegankelijke plaat tot nu toe.
„Toen de muziek mij in het be
gin, als tiener, overkwam, was
het ronduit gevaarlijk. Mijn li
chaamstemperatuur steeg. Ik
voelde statische elektriciteit,
foto»andrewcatlin mij alleen
dat ik er tL
waardoor m'n haar rechtop
ging staan telkens als ik een
song begon te schrijven. Echt
waar. Het lijkt wel of warmte en
electriciteit in mijn lichaam
reine ben. Iets waarmee ik een
symbiotische relatie heb gekre
gen. De muziek heeft mijn leven
op een afschuwelijke manier
onder druk gezet. Ik heb mijn
zoon verloren vanwege deze
rockband. Ik ben bijna gek ge
worden vanwege deze rock
band. Ik ben bijna verhongerd.
Dat is niet zoals het leven zou
moeten zijn. Maar ik heb me er
doorheen geworsteld en ik ben
er sterker uit gekomen."
Haar gezin, haar kinderen ko
men in bijna ieder gesprek met
Hersh terug. „Ik zie god in mijn
muziek en in mijn gezin. „Ik
zou geen vingernagel kunnen
maken. Maar zij, mijn zoons,
hebben twintig prachtige nagel
tjes. En ze zeggen dingen die ik
nooit zou kunnen verzinnen. En
toch heb ik ze gebaard. Komen
ze uit mij voort. Hetzelfde geldt
voor mijn songs: Ik kan ze niet
verzinnen en toch komen ze
van mij. Overkomen mij. Ze be
staan. Ze zijn zo schitterend. Fn
ik kan mij nauwelijks voorstel
len dat ik de moeder daarvan
ben. Ze zijn veel slimmer dan
ik. Ik weet niet of het valse be
scheidenheid is, maar ik kan
gelukkig prijzen
nag leven."
Concerten Kristin Hersh: 12
mrt Amsterdam (Paradiso), 17
mrt Groningen (Oosterpoort)
en 18 mrt Rotterdam (Night-
