Arista en Kevin eten boerenkool met worst
Van der Kraan: op naar de 20
Een modeshow met kleren voor thuis en op het werk
Vet ook slecht voor dunne mensen
Stof
Het Gesprek van de Dag
'Duizend
zoenen,
ik ben
echt gered'
18 WOENSDAG 9 MAART 1994
Over naamgeving is al heel wat
gezegd en geschreven. Kijk het
blad Kinderen er maar op na en
de overeenkomst met een mu
ziekwinkel, waar je aan de hand
van de Top Vijftig kunt kiezen
uit de meest recente hits, is evi
dent. In vrijwel elk nummer van
Kinderen - het blad voor de
moderne ouder van nu - staat
een overzicht van de laatste
trends op het gebied van voor
namen. Die zijn, sinds de jaren
zestig, sterk aan mode onderhe
vig.
Vroeger was dat niet zo. Toen
vernoemde men de kinderen
simpelweg naar opa of oma.
Dat stond bij wijze van spreken
al vast voordat de kleine was ge
boren. Maar sinds de jaren zes
tig is dat patroon doorbroken.
Aldus Doreen Gerritzen, weten
schappelijk onderzoeker aan de
Universiteit van Nijmegen, in
een artikel in het blad Onze
Taal.
Ouders, zo stelt zij, zien hun
kinderen tegenwoordig vooral
als een individu, als een uniek
wezen. En niet langer meer als
een schakeltje tussen de gene
raties. Naamgeving is een mid
del om dat te onderstrepen. De
grote verscheidenheid even
eens. In vroeger dagen droegen
veel kinderen dezelfde naam.
Jan, Piet en Klaas of Ans, Mien
en Bep. Tegenwoordig doen
ook buitenlandse namen het
goed. De invloed van de massa
media speelt in deze een be
langrijke rol.
Een blik op de lijst die de bur
gerlijke stand van Leiden weke
lijks produceert, bevestigt dat
beeld. Niet alleen de namen van
de pas geboren Mohammed of
Ahmed komen uit den vreem
de. Wat te denken van Arista,
Roxana, Patty en Emily? Of van
Kevin, Brian John, Dominique
en Timothy. Ze eten straks, als
ze wat ouder zijn dan, oer-Hol-
landse kost als boerenkool met
worst. Je zou ze, alleen al voor
die namen, wat anders geven.
Menu-tip: Fish and Chips.
Dan Katwijk maar, hoe zit het
aan de boorden van de Noord
zee met de naamgeving? Stelt
traditie daar nog wat voor of
hebben ze ook in het van ouds
her toch conservatieve vissers
dorp definitief een streep gezet
door de namen van Arie, Huig,
Jaap en Dirk? „Deels", zegt de
heer Jonker van de burgerlijke
stand. „Vernoemen gebeurt hier
nog wel degelijk. Nee, cijfers of
percentages kan ik niet geven.
We houden geen lijstjes bij.
Nooit gedaan ook. Maar uit er
varing kan ik zeggen dat opa en
oma hier nog in ere worden ge
houden."
Inderdaad, dat klopt. Jacco en
Arie horen bij de laatste tien
aanwinsten van Katwijk en die
hebben vast en zeker voorvade
ren die ook zo heetten. Maar
het tweetal vormt wel een min
derheid. Ernst Jan Jasper, Jesper
Peter, Richard, Mirte Fleur. De-
nise, Patty, Manon en Sandra
zijn meer van deze tijd. Althans
hun namen. „Tja", zegt ge
meenteambtenaar Jonker als hij
hiermee wordt geconfronteerd,
„het verschilt van week tot
week, hè. Maar we hebben ze
dus nog wel."
In katholieke kringen heette het
vroeger eveneens volstrekt nor
maal te zijn om kinderen - door
middel van heiligennamen -
naar voorouders te vernoemen.
Doen ze dat in Roelofarends-
veen nu nog. of zijn ze in die
katholieke enclave in de jaren
zestig eveneens met hun tijd
met-K.Wi.m? „lawi-!". zegt de
vriendelijke dame van de bur
gerlijke stand ter plaatse, „na
tuurlijk zijn we met onze tijd
meegegaan. Maar vaak doen ze
het anders, hier in Roelo-
farendsveen. Geven ze hun
zoon of dochter een moderne
nog een hele trits Adrianussen,
of Maria's achteraan komen.
Een soort verkapte vernoeming
dus. Handig opgelost, dacht ik."
Singelloper van het allereerste uur
Niets in deze wereld is eeuwig.
Zelfs de Leidse Singelloop, de
traditionele stadsloop op de
laatste vrijdag van april, onder
gaat af en toe een aanpassing.
Alleen het parcours staat sinds
jaar en dag vast. Maar voor de
looprichting en - dit jaar ook -
de start van de 6,3 kilometer
lange loop gelden geen wetten
met eeuwigheidswaarde. Zelfs
over het aantal keren dat de
Singelloop is gehouden valt te
Theo van der Kraan is een Sin
gelloper van het eerste uur. De
60-jarige Leidenaar kan zich
nog enkele flarden herinneren
van die eerste editie van het
(hard)loopevenement. „De start
was op de Witte Singel bij het
oude gebouw van het Leidsch
Dagblad. Dat organiseerde de
loop ook toen al, in samenwer
king met de Leidse Politie Sport
Vereniging. De precieze dag
weel ik niet meer. Volgens mij
was het ergens in mei. Maar het
jaartal staat mij nog scherp voor
de geest: 1976. Als ik goed tel,
zijn wij dit jaar toe aan de ne
gentiende Singelloop en niet
aan de achttiende, zoals de or
ganisatie hardnekkig blijft be,
weren. Ik heb aan alle Singello
pen deelgenomen. Het bewijs
heb ik boven op zolder, waar ik
alle medailles op een plankje
heb getimmerd."
Maar hoe Van der Kraan de or
ganisatie ook van haar misreke
ning probeert te overtuigen, zij
ging tot nu toe niet over tot her
ziening van de telling. „Dat vind
ik jammer", zegt Van der Kraan.
„Ik ben ook de jongste niet
meer en wil dolgraag de 25ste
Singelloop nog eens meema
ken."
Volgens zijn berekening moet
die in het jaar 2000 worden ge
houden, maar volgens de offi
ciële telling kan Van der Kraan
zijn loopschoenen pas een jaar
later definitief in de kast zetten.
„Ik heb het nog zo gezegd tegen
Rob Schouten van de Leidse po
litie. Hij geeft mij volmondig ge
lijk, maar er verandert niets. Be
grijp me goed, ik ben niet uit op
ruzie, zeker niet met de politie."
Gezin
Voor de rest is Van der Kraan
vol lof over de Leidse traditie,
die net zo min als de 3 oktober
viering is weg te denken uit de
"Sleutelstad. „Ik heb altijd mid
denin de meute gelopen. In
1976 was de deelname bij lange
na nog niet zo groot als tegen
woordig, maar ook toen was de
Singelloop al voor het hele ge
zin. Leuk toch, met die kleine
kinderen en al die bekenden die
je ontmoet."
Als zelfs de politie, zoals Van
der Kraan beweert, niet in staat
is om het juiste aantal Singello
pen vast te stellen, wie kan dan
uitkomst bieden? Misschien die
andere poot van de organisatie,
het Leidsch Dagblad? Snuffel-
werk in het archief levert in de
vergeelde krant van zaterdag 1
mei 1976 op pagina 11 een mi
me vermelding op van de eerste
Singelloop, die toen op midden
op Koninginnedag werd gehou
den. Ongeveer 800 pioniers, on
der wie wethouder Dick Tesse-
laar en raadslid Jan Duivesteijn,
trokken toen de stoute schoe
nen aan.
„Dankzij die deelnemers van
het eerste uur is de Singelloop
een begrip geworden." Organi
sator Rob Schouten - inder
daad, van de LPSV - zegt het
bijna met een brok in zijn keel.
„Als er mensen zijn die dit jaar
voor de negentiende keer deel
nemen, dan zal ik ze met open
armen ontvangen. Want ik
moet het wel toegeven, ze heb
ben me tuk. Eigenlijk wordt dit
de negentiende Singelloop."
Zatopek
„Maar die eerste keer, in 1976,
was een experiment, zeg maar
het nul-nummer. We wilden kij
ken in hoe verre het idee van de
oude Singelloop voor professio
nele atleten zoals de legendari
sche Tsjech Emiel Zatopek nog
aansloeg. Omdat onze vereni
ging in 1977 vijftig jaar bestond,
hebben we dat jaar als eerste of
ficiële Singelloop beschouwd.
Dat is ook de reden, dat we de
telling zo houden."
Of het nu de achttiende of ne
gentiende keer wordt, volgens
Schouten overtreft de aanstaan
de Singelloop op vrijdag 29 april
alle voorgaande lopen. „Dat
heeft onder andere te maken
met de start op het EWR-terrein
aan de Langegracht, een gran
dioze locatie. In financieel op
zicht kan het ook al bijna niet
meer stuk. De opbrengst van
het evenement gaat ieder jaar
naar een goed doel. Het EWR
heeft nu al toegezegd er een
paar duizend gulden bovenop
te doen."
TIM BROUWER DE KONING
De anonieme heer uit Sassen-
heim heeft woord gehouden.
Begaan met het lot van de Leid
se MS-patiënte Madeleine
Doorn, zegde hij haar daags na
de berichtgeving in deze krant
over de lafhartige diefstal van
haar snorfiets eind januari in de
Merenwijk, een splinternieuw
vervoermiddel toe. Drie dagen
later was het geld, 1700 gulden,
op haar girorekening gestort. Ze
zal nooit weten wie deze 'wilde
weldoener' (vrij naar Willy Van-
dersteens' Suske en Wiske) is
geweest, maar rijdt intussen wel
weer vrolijk op haar rode To-
mos door de stad. Ze kan weer
I gaan en staan waar ze dat wil.
„Het enige probleem is dat ik
die aardige man niet persoon
lijk kan bedanken", zegt Made
leine, een blik werpend op haar
glimmende brommertje. „Maar
ja, hij wil het zo en daar heb ik
ook alle begrip voor, hoor. Mis
schien", zo filosofeert ze dan
wat voor haar neus weg, „heeft
hij wel een of andere ervaring
met MS-patiënten. Weet hij wat
het is als je je niet meer nor
maal kunt voortbewegen. Want
je mag zo wel niks aan mij zien,
maar als ik loop, lijk ik soms wel
een dronkeman. De controle is
af en toe helemaal weg."
In dat kader is het vandaag een
belangrijke dag voor de 36-jari-
ge Leidse die al een tijdlang
noodgedwongen in de ziekte
Madeleine Doorn op haar splinternieuwe Tomos, gift van een Sassenheimer die a
op haar vriendin Carola Filippo die de zaak aanzwengelde bij het LD.
het
wet loopt. „Ik moet worden ge
keurd in Amsterdam. Om te
zien in hoeverre ik nog arbeids
geschikt ben. Mijn baan als ver
pleegkundige op de afdeling
beenmergtransplantatie van
AZ.L kan ik verder wel vergeten.
Jammer, maar dat ging niet
meer. Ik val wel eens zomaar
om en dat kan natuurlijk niet
als je net met een infuus bezig
bent of met flessen bloed loopt.
Maar ik hoop dat er toch nog
een leuke job voor me uit de
bus rolt."
Ze heeft daarbij haar zinnen ge
zet op een baan als patiënten
voorlichtster. „Dat lijkt me leu
ker om te doen dan ergens in
het medisch archief te worden
opgesloten", stelt ze zich zo
voor. „Wat ik vooral wil, is me
nuttig maken. Aan mijn hoofd
of mijn handen mankeert niets,
dus wat dat betreft. Alleen, de
banen liggen in deze tijd na
tuurlijk niet voor het opschep
pen. Ook het AZL moet bezuini
gen. Ik moet het afwachten."
In elk geval hoeft ze niet thuis te
zitten sinds die onbekende Sas
senheimer zich van zijn aller
beste kant liet zien. „Ik heb wel
meteen voor 200 gulden aan
sloten gekocht", verzekert ze.
„Ik neem natuurlijk geen enkel
risico meer. Of de snorfiets lek
ker rijdt? Langzaam nog, hè.
Moet ingereden worden. De
brug bij het Van der Werfpark
kom ik net over. Maar ik ben die
meneer ontzettend dankbaar.
Er zijn blijkbaar nog hele lieve
mensen. Bij deze duizend zoe
nen voor hem. Want ik ben echt
gered."
Theo van der Kraan toont het bewijs van achttien keer meedoen aan de Singelloop. En hij gaat door.
Nfe-. i
FOTO HIELCO KUIPERS
„Wilt u een plakje ontbijtkoek
bij de koffie? Daar zit helemaal
geen vet in, in koekjes wel." De
vier mensen die de rondleiding
door de supermarkt volgen krij
gen een verantwoorde versna
pering bij de koffie. De interesse
is niet overweldigend. Welge
teld één persoon had zich opge
geven voor de rondleiding door
Albert Heijn aan het Bevrij
dingsplein in Leiden. Onder lei
ding van diëtiste Marieke van
Schie worden belangstellenden
gewezen op het belang van ge
varieerde voeding en de ver
schillen in vetgehaltes in voe
dingsmiddelen.
Toch is de 'Let op Vet'-actie van
de Stuurgroep Gezonde Voe
ding niet overbodig. Tachtig
procent van de Nederlanders
eet te veel vet terwijl eveneens
tachtig procent denkt dat ze
niet te veel vet eet. Het idee dat
slanke mensen kunnen eten wat
ze willen is ook een misver
stand. Als je niet dik wordt, kan
je wel inwendig dichtslibben.
Nadat zich nog drie belangstel
lenden hebben aangemeld, kan
de rondleiding beginnen. Dië
tiste Van Schie vertelt ook over
andere aspecten van gezonde
voeding. "Te veel sla en andijvie
is niet goed, er zit een hoop
nitraat in. Het lichaam zet dat
om in stoffen die kanker kun
nen verwekken."
"Maar sla is toch juist gezond?",
vraagt een vrouw van middel
bare leeftijd verbaasd. "Jawel,
maar u moet het niet elke dag
eten", doceert van Schie.
Het verschil tussen plantaardige
vetten en dierlijke vetten schijnt
niet zo belangrijk te zijn. "Het
verschil tussen verzadigde en
onverzadigde vetten, daar gaat
het om. Vis bevat veel onverza
digde vetten en is daarom beter
dan vlees." Onverzadigde vetten
zijn vloeibaar, daaraan kan de
consument ze herkennen.
Leesbril
Mensen moeten vooral de eti
ketten van de verpakkingen
goed bestuderen, daar staat alle
belangrijke informatie op. "De
volgende keer dat ik ga winke
len neem ik mijn leesbril mee,
want die kleine lettertjes zijn
niet te lezen", zegt een van de
vrouwen die meeloopt.
Mensen moeten natuurlijk geen
dingen gaan eten die ze niet
lekker vinden. Als Van Schie
hüttenkase aanprijst omdat het
zo mager is, klaagt een man dat
dat niks voor hem is. "Geef mij
maar een lekker slukkie oude
kaas." Dat kan hij ook best eten,
als het maar niet te veel en te
vaak is. Is er iets wat je echt lek
ker vindt maar wat wel vet is,
eet dat dan gewoon en wissel
het af met magere produkten.
Van Schie adviseert ook om niet
te veel op de benaming 'light' af
te gaan. "Light-produkten be
vatten meestal dertig procent
minder vet dan het normale
produkt. Maar paté is van zich
zelf al heel vet. Light-paté is du:
nog steeds een stuk vetter dan
magere vleeswaren, dus kan je
beter die laatste eten."
De Let op Vet-campagne duurt
nog de hele maand maart en za
verschillende supermarkten in
leiden en omgeving aandoen.
Stuur voor aanmelding een
briefkaart naar: Ix-t op Vet,
postbus 606,2003 RP Haarlem.
RODERICK DE SMIT
Klanten overwegen voor de schappen in de supermarkt wat ze zullen
Internationale Vrouwendag op Leidse universiteit
Het is een echt
deronsje: Koffie met een koekje
erbij, een modeshow met kleren
voor thuis cn op het werk, - „dit
is Iris, haar hobbies zijn koken
en klussen" - en giebelen over
de naadkousen van de presen
tatrice - „ja, die kousen worden
altijd geassocieerd met seks,
maar ik had niks anders."
8 maart: de viering van Interna
tionale Vrouwendag op de
Rijksuniversiteit Leiden. De
goede bedoelingen ten spijt:
stereotypen worden bewaarheid
inde mensa waar zo'n 150
vrouwelijke werknemers en stu
denten zich hebben verzameld.
„Waarom een modeshow?",
vraagt presentatrice Elly van Ve-
netiën zich hardhop af. „Ik had
aanvankelijk gemengde gevoe
lens over dit onderwerp. Vrou
wen en kleding: moet dat nou?
Nog een cursus macramé erbij
en we zijn weer terug bij af. Zo
van: als die vrouwtjes maar lek
ker bezig zijn, kunnen ze geen
kwaad! Maar zo onbenullig is
kleding nu ook weer niet: her
zegt iets over iemand, je kunt er
iets door uitstralen. Susanne
Piët zal dat zo meteen toelich
ten."
Vervolgens wandelen enkele
vrouwelijke werknemers van de
universiteit in ochtend-, werk-,
feest- en sporttenue over een
geïmproviseerde 'cat-walk'.
„Oh, wat een mooi pakje",
gonst het door de zaal als een
secretaresse haar werk-outfit
toont. „Zij maakt haar kleding
zelf, een applausje graag",
klinkt het commentaar bij een
oudere dame. Over een rijzige
blondine zegt de presentatrice:
„Dat is Katja, organisatie-advi
seur, zij staat bekend om haar
mooie kleren en de mooie af
stemming van de kleuren..."
Verschillen
Vervolgens mag psychologe,
communicatie-adviseur en pu
bliciste dr. Suzanne Piët ver
schillen tussen mannen en
vrouwen uiteenzetten: in kle
ding en gedrag. Piet, aangekon
digd als 'creatieve, wetenschap
pelijke, schrijvende en advise
rende duizendpoot', zegt 'haar
ogen uit te kijken' in veel bedrij
ven. „How to dress to get suc
ces? De verschillen zijn opval
lend. Ambtenaren dragen
schoenen met spekzolen, bank-
managers hebben vaak een ge
streepte outfit aan, managers
van verzekeringsbedrijven ste
ken zich in donkere pakken, re
clamemannen dragen Italiaans
schoeisel, bankmanagers lopen
op de klassieke gaatjesschoenen
en ga maar door. Vrouwen zijn
op grond van mijn ervaringen
in drie categorieën in te delen:
het Dynasty type met veel ma-
ke-up, kleurige Chanelpakjes,
koperen prullaria en haarlak.
Het Gooise type met munt-
schoenen, 1 lillary Clinton-haar,
parelknopen, blousekragen,
lange rokken en blazers. En ten
slotte de links geëngageerde rat-
tekop met pumps, roodharige
types met opmerkelijke oorbel
len, grote broches en tassen van
alternatieve materialen."
„Kleren maken deel uit van li
chaamstaal: net als je gedrag,
houding, gezichtsuitdrukking.
Het is de eerste informatie over
iemands fysieke gesteldheid -
leeftijd, geslacht, gezondheid -
sociale categorie - klasse, oplei
ding, milieu - en geeft emotio
nele informatie: is iemand ver
legen, boos, koel of zenuwach
tig. Je kunt met die gegevens
conclusies over anderen trekken
en keuzes voor jezelf maken."
„De manier waarop men in een
bedrijf communiceert zegt iets
over de bedrijfscultuur. Ook
daarin zijn verschillen tussen
het gebeuren dat een vrouw in
een isolement raakt als zij er in
een mannenomgeving uitflapt:
ik heb last van opvliegers, want
ik ben in de overgang."
„Vrouwen praten vaak over
subjectieve dingen: ik vind en ik
voel; mannen hebben het over
rationele zaken en feiten: over
de inhoud en de voorwerpen.
Mannen wedijveren, benadruk
ken hun successen; vrouwen
zijn er voor de harmonie en
sfeer. Als je aan een vrouw
vraagt: hoe gaat het? en je kijkt
er invoelend bij, dan heb je
kans dat je zelfonthullingen
krijgt. Vraag je datzelfde aan
een man, dan zegt hij vaak:
druk, druk, druk."
„Waar liggen de grenzen tussen
privé en werk? Dat is vaak een
probleem: mannen op de werk
vloer weten vaak niks van el
kaar, vrouwen alles. Ik wil u
waarschuwen: je bent wat je
draagt, eet en zegt. Ie moet je
afvragen of het in je eigenbe
lang is om bepaalde onthullin
gen over je privéleven te doen
op je werk. Collegialiteit is niet
hetzelfde als vriendschap. Wat
je zegt ben je - pas na eigen re
gie- zelf."
lii
Reacties en suggesties voor
"Gesprek van de Dag"
Telefoon 071-356444
of
Postbus 54,2300 AB
te Leiden
Bruikbare tips worden
beloond met een cadeaubon
van 25 gulden.
