Weer gifzakjes aan kust
Negerin in een vuurtoren als lokker
VERBIJSTEREND
Randstad
Van der Valk legt werk aan Scheveningse Pier stil
Met je hoofd en handen
Nutricia wil voeding
met medicijnen maken
Amsterdamse illegalen
kunnen naar de stembus
'Grote opkomst kan
extreem rechts uit
de raad houden'
VERKIEZINGEN
18 DINSDAG 1 MAART 1994are19
De restaurantketen Van der Valk heeft de
renovatie van de Pier in Scheveningen
stilgelegd. Het is niet duidelijk wanneer
het werk weer zal worden hervat. „Wij
hebben geen zin om mooie dingen te
doen in Scheveningen, terwijl op een
steenworp afstand in het Scheveningse
Huis van bewaring zeven familieleden
worden vastgehouden. Dat is wrang", al
dus familie-woordvoerder R. van der
Valk. „Dit is ons zo erg in het verkeerde
keelgat geschoten dat de één miljoen
gulden die we al in de Pier hebben ge
stoken ons niets meer kan schelen. Op
dit moment zijn we meer familie dan za
kenlieden". Van der Valk kan niet zeggen
wanneer het werk weer wordt hervat. ..In
elk geval niet zolang mijn familie vast
zit". In een reactie zegt gemeentelijk
projectleider J. Siccens het „uiterst ver
velend" te vinden als het herstel van de
Pier voorlopig geen doorgang vindt. Hij
verwacht echter geen lang uitstel. „Ik
denk dat ze zich alleen even willen bera
den". Siccens wijst erop dat het project
op dit moment al achterloopt op het
tijdschema: aanvankelijk zou het nieuwe
restaurant op de Pier dit voorjaar open
gaan. Door de vele najaarsstormen en
het koude weer is dat al verschoven naar
het begin van de zomer. Ook de brand
die enkele weken geleden op een gedeel
te van de Pier woedde heeft vetraging
veroorzaakt. Het Van der Valkconcern
kocht de noodlijdende Pier in 1991 van
de gemeente Den Haag en Nationale
Nederlanden. De bedoeling is dat de at
tractie op den duur geheel wordt gereno
veerd. Er komt een hoteltoren op te
staan en het wandelhoofd krijgt een
tweede geheel overdekt wandeldek. De
eerste fase van de renovatie de bouw
van een nieuw restaurant op het grootste
Pier-eiland was in volle gang. Van der
Valk exploiteert tijdelijk een restaurant
aan de voet van de uitkijktoren.
Amsterdam Het technologiemuseum NINT in Amsterdam biedt de bezoekers in de voorjaarsvakantie de kans om met hun hoofd en hun han
den bezig te zijn. Toten met 13 maart kunnen zowel kinderen als volwassenen aan de slag met allerlei soorten puzzels. foto dijkstra bv
Met melk van nakomelingen stier Herman
Exploitanten in Noordwijk en Katwijk niet bang voor ongelukken
Opnieuw zijn langs de Nederlandse kust zakjes met land
bouwgif aangespoeld. Rijkswaterstaat heeft er een stuk of
vijftig gevonden bij Bergen en Egmond. Her en der langs
de kust hebben exploitanten van strandtenten hun be
zorgdheid inmiddels uitgesproken. Zij vrezen ernstige
ongelukken wanneer badgasten, met name spelende kin
deren, verborgen zakjes met het dodelijke gif beschadi
gen. Die angst bestaat in Katwijk en Noordwijk overigens
niet.
dekt. Er is goed schoongemaakt.
En bovendien is een maandje
geleden, met de storm, flink wat
strand afgeslagen. Nee, bang
voor ongelukken met onder het
zand verborgen gifzakjes ben ik
niet."
Bij de Katwijkse VW hebben
zich al wel toeristen telefionisch
gemeld metd e vraag of „de kust
e zullen
nog niet
In deze badplaatsen heeft men
de indruk dat het schoonmaken
van het strand grondig is ge
beurd. Eigenaar T. Lange van
strandpaviljoen Willy Zuid in
Katwijk: „Ik loop elke ochtend
met mijn hond over het strand
en ik heb nog geen zakje ont-
veilig is". „Maar of
wegblijven, kunnen v\
inschatten", zegt een woord
voerder. „Bij ons zijn nog geen
annuleringen binnengekomen
maar we hebben wel gehoord
dat bij de Katwijkse families, die
etages of kamers verhuren, een
handjevol afzeggingen is bin
nengekomen."
F. Inthom van Strandpavil
joen de Koele Costa in Noord
wijk vermoedt dat ghet allemaal
wel zal meevallen. „Als het
puntje bij paaltje komt, denk ik
dat er weinig nadelige gevolgen
zullen zijn", zegt ze. „Misschien
is met het tegen de zomer alle
maal wel vergeten."
Rijkswaterstaat bekijkt mo
menteel of het noodzakelijk is
schoonmaakacties uit te
sterdam een oproep om te
stemmen hadden gekregen. Ze
dienden daarvoor alleen ouder
dan achttien te zijn en een ver
melding te hebben in het bevol
kingsregister van de hoofdstad.
Onder hen kunnen inderdaad
mensen zitten die geen geldige
verblijfstitel hebben, erkende
het ministerie. De nieuwe Ge
meentewet maakt een einde
aan deze scheefgroei, maar Am
sterdam heeft nog twee jaar
recht op een overgangsregeling.
binnenland
se zaken kan niet voorkomen
dat illegalen morgen meedoen
aan de verkiezingen voor de
Amsterdamse stadsdeelraden.
Dat heeft het departement gis
teren geantwoord op vragen
van het Tweede-Kamerlid Wie-
benga (WD).
Vorige week werd bekend dat
illegale buitenlanders in Am-
Man bedolven
in bouwput
rotterdam anp
Bij graafwerkzaamheden aan de
Rotterdamse Heuvellaan is gis
termiddag een bouwvakker ern
stig gewond geraakt. De man
stond in een vier meter diepe
bouwput, toen die instortte. Hij
werd onder het zand bedolven.
Een collega sprong direct in
de put en groef het hoofd van
de man vrij. Politie en brand
weer redden het slachtoffer uit
zijn benarde positie. Hij is met
spoed naar het Dijkzigtzieken-
huis overgebracht.
voeren volgens nieuwe metho
des. Gedacht wordt aan zoeken
met zeefmachines. Van twintig
gisteren gevonden zakjes staat
vast dat het om het landbouwgif
Apron Plus gaat; van de overige
dertig is dat vrijwel zeker. Sinds
eind januari waren op de
Noordhollandse stranden nau
welijks baaltjes gif gevonden.
Rijkswaterstaat heeft geen
idee hoeveel ondergewoelde
zakjes mogelijk op de stranden
zijn achtergebleven na de grote
schoonmaakoperatie van enke
le weken geleden. Volgens
woordvoerder J. Huisman moet
het optimisme over het vrijwel
gifvrij zijn van de stranden
„misschien toch iets worden
bijgesteld".
SCHUTTER OPGEPAKT. In een
badplaats aan de Spaanse zuid
oostkust is vorige week een 24-
jarige man aangehouden, die
betrokken zou zijn geweest bij
de schietpartij die op 2 januari
in Amsterdam het leven kostte
aan een douanier. De fatale
schietpartij had plaats op het
voormalig Wilhelmina-Gast-
huisterrein.
Gene Pharming en Nutricia
gaan samen voeding maken
voor AIDS-patiënten, patiënten
die aan kanker lijden en te
vroeg geboren baby's, die
bloedvergiftiging hebben. Rond
de eeuwwisseling moet dat ge
stalte krijgen.
Gene Pharming, het biotech
nologiebedrijf in Leiden, en het
voedingsconcern Nutricia in
Zoetermeer, maken hiervoor
gebruik van melk, die genetisch
veranderde koeien geven. Zij
zijn nakomelingen van de stier
Herman, die speciaal voor dit
doel is gefokt. Gene Pharming
en Nutricia richten daartoe een
nieuwe onderneming op.
De patiënten voor wie beide
ondernemers de voeding ont
wikkelen hebben, als gevolg van
chemotherapie, darmproble
men. Gene Pharming en Nutri
cia wijzen overigens de sugges
tie van de hand dat er 'gewone'
babyvoeding in de winkel komt
waaraan extra lactoferrine, dat
ontstekingen remt, is toege
voegd „Het gaat puur om medi
sche toepassingen, door specia
listen in ziekenhuizen", aldus
woordvoerders van beide be
drijven.
De erfelijke eigenschappen
van de stier Herman zijn via ge
netische manipulatie zo veran
derd dat uit de melk van zijn
nakomelingen lactoferrine en
lydsozym in zuivere vorm zijn
te winnen. Lactoferrine komt
van nature al voor in moeder
melk en is belangrijk bij de ont
wikkeling van het afweersys
teem van baby's. Bij de toetsing
door een ethische commissie
(die naar verwachting pas eind
van dit jaar verplicht wordt) gaf
Gene Pharming aan met name
te experimenteren om lactofer
rine te winnen om de weerbaar
heid van koeien tegen uieront
steking te verbeteren en voor de
behandeling van darmontste
kingen en bloedvergiftiging bij
Tegenstander
De ethische commissie gaf uit
eindelijk met vijf tegen drie
stemmen steun aan het verder
fokken met Herman. De Die
renbescherming is daar altijd fel
tegenstander van geweest. Ger>e
Pharming en Nutricia zijn er
van overtuigd dat de gezamen
lijke plannen passen binnen het
protocol dat is voorgelegd aan
de ethische commissie.
Inmiddels zijn de eerste na
komelingen van stier Herman
geboren. Naar verwachting zul
len die in de loop van volgend
jaar melk geven. Dan pas is ook
duidelijk of de genetische ver
andering van Herman effectief
is geweest. In dat geval volgen
nog minstens drie jaar van on
derzoek voor er produkten op
de markt komen. Voor woord
voeder J. Franssen van Nutricia
reden om vaag te zijn over de
aard van de produkten. „Het is
klinisch onderzoek en er valt
nog niets te zeggen over de re
sultaten." Ook wil hij nog niets
zeggen over de vorm van sa
menwerking met Gene Phar
ming. „Daar zijn de plannen
nog te prematuur voor." Met de
samenwerking zijn volgens de
woordvoerder van Gene Phar
ming 'ettelijke miljoenen gul
dens' gemoeid.
Voorzitter van de ethische
toetsingscommissie is de
Utrechtse hoogleraar E. Schro
ten. Hij zegt nog geen oordeel te
hebben over de nieuwe onder
zoeksplannen. „Maar als ik
hardop denk... past het gebruik
in bijvoorbeeld medicinale ba
byvoeding wel binnen het pro
tocol."
Vertrouwen
De ethicus Schroten merkt op
dat Nutricia en Gene Pharming
kennelijk veel vertrouwen in het
al verrichte onderzoek hebben
dat ze nu deze volgende stap
willen zetten. Hij voegt daaraan
toe dat onder de huidige wetge
ving Nutricia en Gene Phar
ming gewoon hun gang kunnen
gaan. De regelgeving die er nu
is op het gebied van ethiek is al
leen bindend als er overheidsin
stellingen bij het onderzoek be
trokken zijn. Schroten verwacht
dat pas na het aantreden van
het nieuwe kabinet er gedetail
leerde regelgeving komt voor
onderzoek met genetisch gema
nipuleerde dieren.
Maij twijfelt over NS-staanplaatsenplan
Minister Maij (verkeer) heeft gereserveerd gereageerd op het plan
van de NS om op de lijn Rotterdam-Hoek van Holland te gaan wer
ken met spitstreinen vol staanplaatsen. Volgens de minister is het
plan niet in overeenstemming met het voornemen van de NS in
1996 iedereen een zitplaats te bieden in de trein.
Dit antwoordt ze op vragen van GroenLinks. De minister ziet
echter geen mogelijkheid om plannen te blokkeren van de zelfstan
dig geworden NS. Bovendien zouden de staan-treinen ook een
voordeel hebben. Ze gaan vaker rijden dan de treinen nu, meldt de
minister. Aan de bestaande kwartierdienst Rotterdam-Maassluis en
een halfuurdienst Rotterdam-Hoek van Holland wordt dan een
kwartierdienst Rotterdam-Vlaardingen aan toegevoegd.
„Als je niet stemt, gaat je stem
automatisch naar de grootste
partij." Met die waarschu
wing halen kiezers elkaar over
om toch maar hun stem uit te
brengen. Maar zo simpel is
het dus niet, zegt politicoloog
van de Rijksuniversiteit Lei
den, dr. R. Hillebrand. „Wel is
het zo dat in gemeenten met
19 raadszetels of meer, de
restzetels vaker bij de grote
partijen terecht komen: zij
worden door een bepaalde
verdeelsleutel relatief bevoor
deeld." Dat geldt ook voor
Leiden, aldus Hillebrand. Hier
zou de PvdA eerder een rest
zetel krijgen dan Groen Links
bijvoorbeeld.
In kleine gemeenten met
maximaal 18 zetels geldt een
andere verdeelsleutel, aldus
Hillebrand. „De partij met het
grootste overschot aan stem
men na de verdeling van de
zetels, krijgt een restzetel. Dat
betekent dat grote en kleine
partijen in principe evenveel
kans maken op een restzetel."
Welke invloed heeft de op
komst nu op de verkiezings
uitslag morgen? De voorspel
lingen wijzen op een drama
tisch lage opkomst die voor
het eerst onder de 50 procent
zou duiken. „Voor wat betreft
de verdeling van die restzet
els, is het een ingewikkeld
verhaal", zegt Hillebrand.
„Maar in principe is het zo
dat de 'kiesdeler', het totaal
aantal stemmen gedeeld door
het aantal beschikbare zetels,
bepaalt hoeveel stemmen een
partij nodig heeft om één ze
tel te halen."
„Als veel mensen thuisblijven
morgen blanco stemmen
en foute stemmen worden
ook niet meegeteld maakt
dat in principe niks uit voor
de verdeling van de wél uitge
brachte stemmen. Wel is het
zo dat als veel mensen mor
gen gaan stemmen en hun
stem niét op de kleine ex
treem rechtse partijen uit-
brengen, die partijen minder
snel in de raad kunnen ko
men. Er is namelijk een 'kies
drempel': partijen moeten
minimaal 75 procent van de
kiesdeler het minimum
aantal stemmen voor een ze
tel halen om in de raad te
komen. Partijen die dat aantal
niet halen, krijgen geen zetel.
Als meer mensen gaan stem
men, heeft extreem rechts
ook meer stemmen nodig
vooreen zetel."
Hillebrand hoort de laatste
tijd geluiden die in die rich
ting wijzen. „Ik hoor veel
mensen zeggen dat zij toch
naar de stembus gaan en hun
stem uitbrengen op de 'minst
slechte partij'. Zij doen dat
omdat ze zich zorgen maken
over extreem-rechts. Thuis
blijven of blanco stemmen
helpt niet om extreem-rechts
uit de raad te houden. Daar is
een geldige stem op een an
dere partij voor nodig."
leiden caroline v
Dit is de vijfde en laatste af
levering in de serie Leidse
wetenschappers over de ver
kiezingen. Eerdere afleverin
gen verschenen op 10,15,17
en 25 februari.
Zuid-Holland-TV op verkiezingsdag van start
rotterdam anp
De nieuwe regionale tv-zender
Zuid-Holland-TV moet anders
worden dan alle andere zendge
machtigden. „Liever B-nieuws
dat de meesten laten liggen dan
het A-nieuws dat iedereen
heeft", zegt hoofdredacteur Ni
co Haasbroek.
Morgen, de dag van de ge
meenteraadsverkiezingen be
gint een drie maanden durend
experiment met de grootste re
gionale tv-zender van Neder
land. Het gaat om een samen
werkingsverband tussen de ra
diozenders Radio Rijnmond en
Radio West. Het potentiële kij
kerspubliek bestaat uit drie mil
joen mensen.
Volgens Haasbroek werkt de
zender vanuit drie principes:
geen nieuwsstation, originaliteit
en geen censuur. Alles moet
volgens hem gedaan en gezegd
worden op ZHTV. „Ik wil niet,
als Hilversum, alleen maar sco
ren. Als ik m'n principes moet
opgeven ten gunste van de kij
ker, dan stop ik. Zo'n man als
Paul de Leeuw kan toch ook van
alles doen zonder dat de VARA
Nico Haasbroek
ingrijpt. Snijden in program
ma's komt bij mij niet voor."
„Als na drie maanden blijkt
dat niemand er in is geïnteres
seerd, dan moeten we gewoon
stoppen".
archieffoto npa
Nico Haasbroek staat bekend
als radioman, maar heeft voor
VARA en VPRO ook veel tv-werk
verricht. Voor hem staat vast
dat er plaats is voor regionale
televisie, ook tussen
aanbod van publieke,
ciële en buitenlandse zenders.
„Mensen hebben behoefte aan
informatie uit de regio. Dat
merken we toch ook bij Radio
Rijnmond. Het neemt alleen
maar toe. Maar je moet van
zo'n regionale zender geen ko
pie maken van het normale tv-
aanbod dat hoofdzakelijk be
staat uit heel veel van hetzelfde.
ZHTV begint vanuit het nulpunt
met onderwerpen die niet op de
landelijke tv zijn te zien."
Het publiek houdt van zap
pen, bindt zich niet zo lang
meer aan één zender. De hoofd
redacteur: „In de openingsuit
zending van morgen hebben we
onder meer tango's op de
Maasvlakte en een negerin in
een vuurtoren. Als je zoiets
langs ziet komen, dan wil je
toch wel even blijven kijken".
Achter ZHTV zit geen grote
redactie of produktiemaat-
schappij. Vrijwel alle program
ma's worden gemaakt door pro
ducenten van buiten. Volgens
Haasbroek kan iedere commer
ciële producent met een leuk en
origineel idee bij ZHTV
aankloppen. Spelletjesprogram
ma's zijn ook welkom. „Maar
dan geen triviant, maar bijvoor
beeld wel een spelprogramma
tussen verschillende Zuidhol
landse steden."
ZHTV is voorlopig alleen op
woensdagavond in de lucht. In
april en mei komen daar de
dinsdag- en donderdagavond
bij. Haasbroek verwacht dat het
aantal uitzenddagen nog zal
groeien. Het geld voor de zen
der moet komen uit reclame
opbrengsten en van sponsors.
Per jaar is tien miljoen gulden
nodig om de programma's te
kunnen verzorgen. Program
ma's die gaan over media,
sport, de geschiedenis van
Zuid-Holland en evenementen.
Het nieuwsprogramma bestaat
uit een selectie van het nieuws
van Radio Rijnmond en Radio
West, voorzien van foto's. Haas
broek hoopt dat de politiek op
den duur inziet dat het nodig is
regionale tv-zenders Financieel
te steunen. „We moeten zien te
voorkomen dat de commerciële
omroepen de regionale markt
opgaan. Die hebben alleen
'Herenmode'
de Bijenkorf
Hill NMIHF PulloveMn
62% linnen
38% kotoen. M t/m XXL.
In naturel. Kaki, bruin, groen,
aqua, indigo, donkerblauw,
rood of zwart
Van 89.- Voor 5#."
